|
35. Sed quid est hoc, et quale mysterium est? Ecce benedicis
homines, o Domine, ut crescant et multiplicentur, et impleant
terram. Nihilne nobis ex hoc innuis ut intelligamus aliquid? Cur non
ita benedixeris lucem quam vocasti diem, nec firmamentum coeli, nec
luminaria, nec sidera, nec terram, nec mare? Dicerem te, Deus
noster qui nos ad imaginem tuam creasti, dicerem te hoc donum
benedictionis homini proprie voluisse largiri; nisi hoc modo
benedixisses pisces et cetos ut crescerent, et multiplicarentur, et
implerent aquas maris, et volatilia multiplicarentur super terram.
Item dicerem ad ea rerum genera pertinere benedictionem hanc, quae
gignendo ex semetipsis propagantur; si eam reperirem in arbustis, et
frutetis et in pecoribus terrae. Nunc autem nec herbis et lignis
dictum est, nec bestiis et serpentibus, Crescite et multiplicamini;
cum haec quoque omnia, sicut pisces et aves et homines gignendo
augeantur, genusque custodiant.
36. Quid igitur dicam, lumen meum Veritas? quia vacat hoc, quia
inaniter ita dictum est? Nequaquam, Pater pietatis; absit ut hoc
dicat servus Verbi tui. Et si ego non intelligo quid hoc eloquio
significes, utantur eo melius meliores, id est intelligentiores quam
ego sum, unicuique quantum sapere dedisti, Deus meus. Placeat autem
et confessio mea coram oculis tuis, qua tibi confiteor credere me,
Domine, non incassum re ita locutum esse, neque silebo quod mihi
lectionis hujus occasio suggerit. Verum est enim, nec video quid
impediat ita me sentire dicta figurata librorum tuorum. Novi enim
multipliciter significari per corpus, quod uno modo mente
intelligitur; et multipliciter mente intelligi, quod uno modo per
corpus significatur. Ecce simplex dilectio Dei et proximi, quam
multiplicibus sacramentis, et innumerabilibus linguis, et in unaquaque
lingua innumerabilibus locutionum modis, corporaliter enuntiatur! ita
crescunt et multiplicantur fetus aquarum. Attende iterum quisquis haec
legis: ecce quod uno modo Scriptura effert, et vox personat, In
principio fecit Deus coelum et terram (Gen. I, 1); nonne
multipliciter intelligitur, non errorum fallacia, sed verarum
intelligentiarum generibus? ita crescunt et multiplicantur fetus
hominum.
37. Itaque si naturas ipsas rerum non allegorice sed proprie
cogitemus; ad omnia quae de seminibus gignuntur, convenit verbum,
Crescite et multiplicamini. Si autem figurate posita ista tractemus,
quod potius arbitror intendisse Scripturam, quae utique non supervacue
solis aquatilium et hominum fetibus istam benedictionem attribuit;
invenimus quidem multitudines et in creaturis spiritualibus atque
corporalibus, tanquam in coelo et in terra; et in animis justis et
iniquis, tanquam in luce et tenebris; et in sanctis auctoribus, per
quos lex ministrata est, tanquam in firmamento quod solidatum est inter
aquam et aquam; et in societate amaricantium populorum, tanquam in
mari; et in studio animarum piarum, tanquam in arida; et in operibus
misericordiae secundum praesentem vitam, tanquam in herbis seminalibus
et lignis fructiferis; et in spiritualibus donis manifestatis ad
utilitatem, sicut in luminaribus coeli; et in affectibus formatis ad
temperantiam, tanquam in anima viva. In his omnibus nanciscimur
multitudines, et ubertates, et incrementa: sed quod ita crescat et
multiplicetur, ut una res multis modis enuntietur, et una enuntiatio
multis modis intelligatur; non invenimus, nisi in signis corporaliter
editis, et rebus intelligibiliter excogitatis. Signa corporaliter
edita, generationes aquarum propter necessarias causas carnalis
profunditatis; res autem intelligibiliter excogitatas, generationes
humanas propter rationis fecunditatem intelligimus. Et ideo credimus
utrique horum generi dictum esse abs te, Domine, Crescite et
multiplicamini. In hac enim benedictione, concessam nobis a te
potestatem et facultatem accipio, et multis modis enuntiare quod uno
modo intellectum tenuerimus, et multis modis intelligere, quod obscure
uno modo enuntiatum legerimus. Sic implentur aquae maris, quae non
moventur nisi a variis significationibus: sic et fetibus humanis
impletur et terra; cujus ariditas apparet in studio, et dominatur ei
ratio.
|
|