|
5. Et anno quidem illo intermissa erant studia mea, dum mihi reducto
a Madauris, in qua vicina urbe jam coeperam litteraturae atque
oratoriae percipiendae gratia peregrinari, longinquioris apud
Carthaginem peregrinationis sumptus praeparabantur, animositate magis
quam opibus patris, municipis Thagastensis admodum tenuis. Cui narro
haec? Neque enim tibi, Deus meus: sed apud te narro haec generi
meo, generi humano, quantulacumque ex particula incidere potest in
istas meas litteras. Et utquid hoc? Ut videlicet ego et quisquis
haec legit, cogitemus de quam profundo clamandum sit ad te. Et quid
propius auribus tuis, si cor confitens et vita ex fide est? Quis enim
non extollebat laudibus tunc hominem patrem meum , quod ultra vires rei
familiaris suae impenderet filio quidquid etiam longe peregrinanti
studiorum causa opus esset? Multorum enim civium longe opulentiorum
nullum tale negotium pro liberis erat: cum interea non satageret idem
pater qualis crescerem tibi, aut quam castus essem; dummodo essem
disertus, vel desertus potius a cultura tua, Deus, qui es unus verus
et bonus Dominus agri tui cordis mei.
6. Sed ubi sexto illo et decimo anno, interposito otio ex
necessitate domestica feriatus ab omni schola, cum parentibus esse
coepi, excesserunt caput meum vepres libidinum; et nulla erat
eradicans manus. Quinimo ubi me ille pater in balneis vidit
pubescentem, et inquieta indutum adolescentia, quasi jam ex hoc in
nepotes gestiret, gaudens matri indicavit; gaudens vinolentia in qua
te iste mundus oblitus est creatorem suum, et creaturam tuam pro te
amavit, de vino invisibili perversae atque inclinatae in ima voluntatis
suae. Sed matris in pectore jam inchoaveras templum tuum, et exordium
sanctae habitationis tuae: nam ille adhuc catechumenus, et hoc recens
erat. Itaque illa exsilivit pia trepidatione ac tremore; et quamvis
mihi nondum fideli, timuit tamen vias distortas, in quibus ambulant
qui ponunt ad te tergum, et non faciem.
7. Hei mihi! et audeo dicere tacuisse te, Deus meus, cum irem abs
te longius. Itane tu tacebas tunc mihi? Et cujus erant, nisi tua,
verba illa per matrem meam, fidelem tuam, quae cantasti in aures
meas? Nec inde quidquam descendit in cor, ut facerem illud. Volebat
enim illa, et secreto memini ut monuerit cum sollicitudine ingenti ne
fornicarer, maximeque ne adulterarem cujusquam uxorem. Qui mihi
monitus muliebres videbantur, quibus obtemperare erubescerem. Illi
autem tui erant, et nesciebam; et te tacere putabam, atque illam
loqui, per quam mihi tu non tacebas, et in illa contemnebaris a me
filio ejus, filio ancillae tuae, servo tuo. Sed nesciebam, et
praeceps ibam tanta caecitate, ut inter coaetaneos meos puderet me
minoris dedecoris, quoniam audiebam eos jactantes flagitia sua, et
tanto gloriantes magis, quanto magis turpes essent: et libebat facere
non solum libidine facti, verum etiam laudis. Quid dignum est
vituperatione nisi vitium? Ego ne vituperarer, vitiosior fiebam; et
ubi non suberat quo admisso aequarer perditis, fingebam me fecisse quod
non feceram, ne viderer abjectior quo eram innocentior, et ne vilior
haberer quo eram castior.
8. Ecce cum quibus comitibus iter agebam platearum Babyloniae, et
volutabar in coeno ejus, tanquam in cinnamis et unguentis pretiosis.
Et in umbilico ejus, quo tenacius haererem, calcabat me inimicus
invisibilis, et seducebat me, quia ego seductilis eram. Non enim et
illa, quae jam de medio Babylonis fugerat, sed ibat in caeteris ejus
tardior mater carnis meae, sicut monuit me pudicitiam, ita curavit
quod de me a viro suo audierat, jamque pestilentiosum et in posterum
periculosum sentiebat, coercere termino conjugalis affectus, si
resecari ad vivum non poterat. Non curavit hoc, quia metus erat ne
impediretur spes mea compede uxoria; non spes illa quam in te futuri
saeculi habebat mater, sed spes litterarum, quas ut nossem nimis
volebat parens uterque: ille, quia de te prope nihil cogitabat, de me
autem inania; illa autem, quia non solum nullo detrimento, sed etiam
nonnullo adjumento ad te adipiscendum futura existimabat usitata illa
studia doctrinae. Ita enim conjicio, recolens, ut possum, mores
parentum meorum. Relaxabantur etiam mihi ad ludendum habenae, ultra
temperamentum severitatis, in dissolutionem affectionum variarum, et
in omnibus erat caligo intercludens mihi, Deus meus, serenitatem
veritatis tuae; et prodibat tanquam ex adipe iniquitas mea (Psal.
LXXII, 7).
|
|