|
23. Sine me, Domine, amplius quaerere; spes mea, non
conturbetur intentio mea. Si enim sunt futura et praeterita, volo
scire ubi sint. Quod si nondum valeo, scio tamen ubicumque sunt, non
ibi ea futura esse, aut praeterita, sed praesentia. Nam si et ibi
futura sunt, nondum ibi sunt; si et ibi praeterita sunt, jam non ibi
sunt. Ubicumque ergo sunt quaecumque sunt, non sunt nisi praesentia.
Quanquam praeterita cum vera narrantur, ex memoria proferuntur non res
ipsae quae praeterierunt, sed verba concepta ex imaginibus earum, quae
in animo velut vestigia per sensus praetereundo fixerunt. Pueritia
quippe mea quae jam non est, in tempore praeterito est quod jam non
est; imaginem vero ejus cum eam recolo et narro, in praesenti tempore
intueor, quia est adhuc in memoria mea. Utrum similis sit causa etiam
praedicendorum futurorum, ut rerum quae nondum sunt, jam existentes
praesentiantur imagines ; confiteor, Deus meus, nescio. Illud sane
scio, nos plerumque praemeditari futuras actiones nostras, eamque
praemeditationem esse praesentem, actionem autem quam praemeditamur
nondum esse, quia futura est; quam cum aggressi fuerimus, et quod
praemeditabamur agere coeperimus, tunc erit illa actio, quia tunc non
futura, sed praesens est .
24. Quoquo modo se itaque habeat arcana praesensio futurorum,
videri nisi quod est non potest. Quod autem jam est, non futurum sed
praesens est. Cum ergo videri dicuntur futura, non ipsa quae nondum
sunt, id est quae futura sunt, sed eorum causae, vel signa forsitan
videntur, quae jam sunt; ideo non futura, sed praesentia sunt jam
videntibus, ex quibus futura praedicantur animo concepta. Quae rursus
conceptiones jam sunt, et eas praesentes apud se intuentur qui illa
praedicunt. Loquatur mihi aliquod exemplum tanta rerum numerositas.
Intueor auroram, oriturum solem praenuntio: quod intueor, praesens
est; quod praenuntio, futurum: non sol futurus qui jam est, sed
ortus ejus qui nondum est: tamen etiam ortum ipsum nisi animo
imaginarer, sicut modo cum id loquor, non eum possem praedicere. Sed
nec illa aurora quam in coelo video, solis ortus est, quamvis eum
praecedat; nec illa imaginatio in animo meo: quae duo praesentia
cernuntur, ut futurus ille ante dicatur. Futura ergo nondum sunt; et
si nondum sunt, non sunt: et si non sunt, videri omnino non possunt;
sed praedici possunt ex praesentibus, quae jam sunt, et videntur.
|
|