|
7. Ex hoc tamen quoque jam praeponens doctrinam catholicam,
modestius ibi minimeque fallaciter sentiebam juberi ut crederetur quod
non demonstrabatur (sive esset quid, sed cui forte non esset; sive
nec quid esset), quam illic temeraria pollicitatione scientiae
credulitatem irrideri; et postea tam multa fabulosissima et
absurdissima, quia demonstrari non poterant, credenda imperari.
Deinde paulatim tu, Domine, manu mitissima et misericordissima
pertractans et componens cor meum, consideranti quam innumerabilia
crederem quae non viderem , neque cum gererentur adfuissem; sicut tam
multa in historia gentium, tam multa de locis atque urbibus quae non
videram, tam multa amicis, tam multa medicis, tam multa hominibus
aliis atque aliis; quae nisi crederentur, omnino in hac vita nihil
ageremus; postremo, quam inconcusse fixum fide retinerem, de quibus
parentibus ortus essem, quod scire non possem, nisi audiendo
credidissem: persuasisti mihi, non qui crederent Libris tuis, quos
tanta in omnibus fere gentibus auctoritate fundasti; sed qui non
crederent esse culpandos, nec audiendos esse, si qui forte mihi
dicerent: Unde scis illos Libros unius veri et veracissimi Dei
spiritu esse humano generi ministratos? Idipsum enim maxime credendum
erat, quoniam nulla pugnacitas calumniosarum quaestionum, per tam
multa quae legeram inter se confligentium philosophorum, extorquere
mihi potuit ut aliquando non crederem, te esse quidquid esses quod ego
nescirem; aut administrationem rerum humanarum ad te pertinere.
8. Sed id credebam aliquando robustius, aliquando exilius; semper
tamen credidi et esse te, et curam nostri gerere; etiamsi ignorabam
vel quid sentiendum esset de substantia tua, vel quae via duceret aut
reduceret ad te. Ideoque cum essemus infirmi ad inveniendam liquida
ratione veritatem, et ob hoc nobis opus esset auctoritate sanctarum
Litterarum, jam credere coeperam nullo modo te fuisse tributurum tam
excellentem illi Scripturae per omnes jam terras auctoritatem, nisi et
per ipsam tibi credi, et per ipsam te quaeri voluisses. Jam enim
absurditatem quae me in illis Litteris solebat offendere, cum multa ex
eis probabiliter exposita audissem, ad sacramentorum altitudinem
referebam: eoque mihi illa venerabilior et sacrosancta fide dignior
apparebat auctoritas, quo et omnibus ad legendum esset in promptu, et
secreti sui dignitatem in intellectu profundiore servaret; verbis
apertissimis et humillimo genere loquendi se cunctis praebens, et
exercens intentionem eorum, qui non sunt leves corde: ut exciperet
omnes populari sinu, et per angusta foramina paucos ad te trajiceret,
multo tamen plures, quam si nec tanto apice auctoritatis emineret, nec
turbas gremio sanctae humilitatis hauriret. Cogitabam haec, et aderas
mihi; suspirabam, et audiebas me: fluctuabam, et gubernabas me;
ibam per viam saeculi latam, nec deserebas.
|
|