|
30. Numquid ita ut meminit Carthaginem qui vidit? Non: vita enim
beata non videtur oculis, quia non est corpus. Numquid sicut
meminimus numeros? Non: hos enim qui habet in notitia, non adhuc
quaerit adipisci; vitam vero beatam habemus in notitia, ideoque amamus
eam, et tamen adhuc adipisci eam volumus ut beati simus. Numquid
sicut meminimus eloquentiam? Non: quamvis enim hoc nomine audito
recordentur ipsam rem qui etiam nondum sunt eloquentes, multique esse
cupiant, unde apparet eam esse in eorum notitia; tamen per corporis
sensus alios eloquentes animadverterunt et delectati sunt et hoc esse
desiderant (quanquam nisi ex interiore notitia non delectarentur,
neque hoc esse vellent nisi delectarentur); beatam vero vitam nullo
sensu corporis in aliis experimur. Numquid sicut meminimus gaudium?
Fortasse ita. Nam gaudium meum etiam tristis memini, sicut vitam
beatam miser: neque unquam corporis sensu gaudium meum vel vidi, vel
audivi, vel odoratus sum, vel gustavi, vel tetigi; sed expertus sum
in animo meo quando laetatus sum, et adhaesit ejus notitia memoriae
meae, ut id reminisci valeam aliquando cum aspernatione, aliquando cum
desiderio, pro earum rerum diversitate de quibus me gavisum esse
memini. Nam et de turpibus gaudio quodam perfusus sum, quod nunc
recordans detestor atque exsecror; aliquando de bonis et honestis,
quod desiderans recolo, tametsi forte non adsunt, et ideo tristis
gaudium pristinum recolo.
31. Ubi ergo et quando expertus sum vitam meam beatam ut recorder
eam, et amen et desiderem? Nec ego tantum, aut cum paucis, sed
beati prorsus omnes esse volumus. Quod nisi certa notitia nossemus,
non tam certa voluntate vellemus. Sed quid est hoc quod si quaeratur a
duobus, utrum militare velint, fieri posset ut alter eorum velle se,
alter nolle respondeat: si autem ab eis quaeratur, utrum beati esse
velint, fieri possit ut uterque statim se sine ulla dubitatione dicat
optare; nec ob aliud velit ille militare, nec ob aliud iste nolit,
nisi ut beati sint? Nam forte quoniam alius hinc, alius inde gaudet;
ita se omnes beatos esse velle consonant, quemadmodum consonarent, si
hoc interrogarentur, se velle gaudere, atque ipsum gaudium vitam
beatam vocant. Quod etsi alius hinc, alius illinc assequitur, unum
est tamen quo pervenire omnes nituntur ut gaudeant. Quae quoniam res
est quam se expertum non esse nemo potest dicere, propterea reperta in
memoria recognoscitur, quando beatae vitae nomen auditur.
|
|