|
10. Sed ubi mihi homo tuus Simplicianus de Victorino ista
narravit, exarsi ad imitandum: ad hoc enim et ille narraverat.
Posteaquam vero et illud addidit, quod imperatoris Juliani temporibus
lege data prohibiti sunt Christiani docere litteraturam et oratoriam;
quem legem ille amplexus, loquacem scholam deserere maluit, quam
verbum tuum, quo linguas infantium facis disertas (Sap. X,
21): non mihi fortior quam felicior visus est, quia invenit
occasionem vacandi tibi. Cui rei ego suspirabam ligatus, non ferro
alieno, sed mea ferrea voluntate. Velle meum tenebat inimicus, et
inde mihi catenam fecerat, et constrinxerat me. Quippe ex voluntate
perversa, facta est libido: et dum servitur libidini, facta est
consuetudo; et dum consuetudini non resistitur, facta est necessitas.
Quibus quasi ansulis sibimet innexis, unde catenam appellavi, tenebat
me obstrictum dura servitus. Voluntas autem nova quae mihi esse
coeperat ut te gratis colerem, fruique te vellem, Deus sola certa
jucunditas, nondum erat idonea ad superandam priorem vetustate
roboratam. Ita duae voluntates meae, una vetus, alia nova, illa
carnalis, illa spiritualis, confligebant inter se, atque discordando
dissipabant animam meam.
11. Sic intelligebam, meipso experimento , id quod legeram,
quomodo caro concupisceret adversus spiritum, et spiritus adversus
carnem (Galat. V, 17). Ego quidem in utroque; sed magis ego
in eo quod in me approbabam, quam in eo quod in me improbabam. Ibi
enim magis jam non ego; quia ex magna parte id patiebar invitus, quam
faciebam volens . Sed tamen consuetudo adversus me pugnacior ex me
facta erat, quoniam volens, quo nollem, perveneram. Et quis jure
contradiceret, cum peccantem justa poena sequeretur? Et non erat jam
illa excusatio , qua videri mihi solebam propterea nondum me contempto
saeculo servire tibi, quia incerta mihi esset perceptio veritatis: jam
enim et ipsa certa erat. Ego autem adhuc terra obligatus, militare
tibi recusabam; et impedimentis omnibus sic timebam expediri,
quemadmodum impediri timendum est.
12. Ita sarcina saeculi, velut somno assolet, dulciter premebar;
et cogitationes quibus meditabar in te, similes erant conatibus
expergisci volentium, qui tamen superati soporis altitudine
remerguntur. Et sicut nemo est qui dormire semper velit, omniumque
sano judicio vigilare praestat; differt tamen plerumque homo somnum
excutere, cum gravis torpor in membris est, cumque jam displicentem
carpit libentius, quamvis surgendi tempus advenerit: ita certum
habebam esse melius tuae charitati me dedere, quam meae cupiditati
cedere; sed illud placebat et vincebat ; hoc libebat et vinciebat.
Non enim erat quod tibi responderem dicenti mihi, Surge qui dormis,
et exsurge a mortuis; et illuminabit te Christus (Ephes. V,
14): et undique ostendenti vera te dicere, non erat omnino quod
responderem veritate convictus, nisi tantum verba lenta et somnolenta:
Modo, ecce modo; sine paululum. Sed, Modo, et modo, non
habebant modum; et Sine paululum, in longum ibat. Frustra
condelectabar legi tuae secundum interiorem hominem, cum lex alia in
membris meis repugnaret legi mentis meae, et captivum me duceret in
legem peccati, quae in membris meis erat. Lex enim peccati est
violentia consuetudinis, qua trahitur et tenetur etiam invitus animus,
eo merito quo in eam volens illabitur. Miserum ergo me quis liberaret
de corpore mortis hujus, nisi gratia tua per Jesum Christum Dominum
nostrum? (Rom. VII, 22 25.)
|
|