|
34. Insiste, anime meus, et attende fortiter: Deus adjutor
noster; ipse fecit nos, et non ipsi nos (Psal. XCIX, 3).
Attende ubi albescit veritas. Ecce puta, vox corporis incipit
sonare, et sonat, et adhuc sonat, et ecce desinit; jamque silentium
est, et vox illa praeterita est, et non est jam vox. Futura erat
antequam sonaret, et non poterat metiri, quia nondum erat, et nunc
non potest, quia jam non est. Tunc ergo poterat cum sonabat, quia
tunc erat quae metiri posset. Sed et tunc non stabat; ibat enim et
praeteribat. An ideo magis poterat? Praeteriens enim tendebatur in
aliquod spatium temporis quo metiri posset, quoniam praesens nullum
habet spatium. Si ergo tunc poterat, ecce puta, altera coepit
sonare, et adhuc sonat, continuato tenore sine ulla distinctione:
metiamur eam dum sonat; cum enim sonare cessaverit, jam praeterita
erit, et non erit quae possit metiri; metiamur plane et dicamus quanta
sit. Sed adhuc sonat, nec metiri potest nisi ab initio sui quo sonare
coepit, usque ad finem quo desinit. Ipsum quippe intervallum metimur
ab aliquo initio usque ad aliquem finem. Quapropter vox quae nondum
finita est, metiri non potest, ut dicatur quam longa vel brevis sit;
nec dici aut aequalis alicui, aut ad aliquam simpla vel dupla, vel
quid aliud. Cum autem finita fuerit, jam non erit. Quo pacto igitur
metiri poterit? Et metimur tamen tempora: nec ea quae jam nondum
sunt, nec ea quae jam non sunt, nec ea quae nulla mora extenduntur,
nec ea quae terminos non habent; nec futura ergo, nec praeterita, nec
praesentia, nec praetereuntia tempora metimur; et metimur tamen
tempora.
35. Deus creator omnium; versus iste octo syllabarum, brevibus et
longis alternat syllabis. Quatuor itaque breves; prima, tertia,
quinta, septima, simplae sunt ad quatuor longas; secundam, quartam,
sextam, octavam. Hae singulae ad illas singulas duplum habent
temporis; pronuntio, renuntio, et ita est quantum sentitur sensu
manifesto. Quantum sensus manifestus est, brevi syllaba longam
metior, eamque habere bis tantum sentio. Sed cum altera post alteram
sonat, si prior brevis, longa posterior, quomodo tenebo brevem, et
quomodo eam longae metiens applicabo, ut inveniam quod bis tantum
habeat; quandoquidem longa sonare non incipit, nisi brevis sonare
destiterit? Ipsam quoque longam non praesentem metior, quando nisi
finitam non metior. Ejus autem finitio, praeteritio est. Quid ergo
est quod metiar? ubi est, qua metior, brevis? ubi est longa quam
metior? Ambae sonuerunt, avolaverunt, praeterierunt; jam non sunt;
et ego metior, fidenterque respondeo, quantum exercitato sensu
fiditur, illam simplam esse, illam duplam, in spatio scilicet
temporis. Neque hoc possum, nisi quia praeterierunt et finitae sunt.
Non ergo ipsas quae jam non sunt, sed aliquid in memoria mea metior
quod infixum manet.
36. In te, anime meus, tempora metior; noli mihi obstrepere:
quod est, Noli tibi obstrepere turbis affectionum tuarum. In te,
inquam, tempora metior; affectionem quam res praetereuntes in te
faciunt, et cum illae praeterierint manet, ipsam metior praesentem,
non eas quae praeterierunt ut fieret: ipsam metior, cum tempora
metior. Ergo aut ipsa sunt tempora, aut non tempora metior. Quid
cum metimur silentia, et dicimus illud silentium tantum tenuisse
temporis, quantum illa vox tenuit? Nonne cogitationem tendimus ad
mensuram vocis, quasi sonaret, ut aliquid de intervallis silentiorum
in spatio temporis renuntiare possimus? Nam et voce atque ore
cessante, peragimus cogitando carmina, et versus et quemque sermonem,
motionumque dimensiones quaslibet, et de spatiis temporum, quantum
illud ad illud sit renuntiamus, non aliter ac si ea sonando diceremus.
Si voluerit aliquis edere longiusculam vocem, et constituerit
praemeditando quam longa futura sit; egit utique iste spatium temporis
in silentio, memoriaeque commendans coepit edere illam vocem quae
sonat, donec ad propositum terminum perducatur: imo sonuit et
sonabit; nam quod ejus jam peractum est, utique sonuit; quod autem
restat, sonabit: atque ita peragitur, dum praesens intentio futurum
in praeteritum trajicit, diminutione futuri crescente praeterito,
donec consumptione futuri sit totum praeteritum.
|
|