|
24. Quid, cum oblivionem nomino, atque itidem agnosco quod
nomino, unde agnoscerem nisi meminissem? Non eumdem sonum nominis
dico, sed rem quam significat; quam si oblitus essem; quid ille
valeret sonus, agnoscere utique non valerem. Ergo cum memoriam
memini, per seipsam sibi praesto est ipsa memoria: cum vero memini
oblivionem, et memoria praesto est et oblivio; memoria qua meminerim,
oblivio quam meminerim. Sed quid est oblivio, nisi privatio
memoriae? Quomodo ergo adest ut eam meminerim, quando cum adest
meminisse non possum? At si quod meminimus memoria retinemus;
oblivionem autem nisi meminissemus, nequaquam possemus audito isto
nomine, rem quae illo significatur agnoscere; memoria retinetur
oblivio. Adest ergo ne obliviscamur, quae cum adest obliviscimur.
An ex hoc intelligitur non per seipsam inesse memoriae cum eam
meminimus, sed per imaginem suam? quia si per seipsam praesto esset
oblivio, non ut meminissemus, sed ut oblivisceremur efficeret. Et
hoc quis tandem indagabit? quis comprehendet quomodo sit?
25. Ego certe, Domine, laboro hic, et laboro in meipso: factus
sum mihi terra difficultatis, et sudoris nimii. Neque enim nunc
scrutamur plagas coeli, aut siderum intervalla dometimur, vel terrae
libramenta quaerimus: ego sum qui memini, ego animus. Non ita
mirum, si a me longe est quidquid ego non sum. Quid autem propinquius
meipso mihi? Et ecce memoriae meae vis non comprehenditur a me, cum
ipsum me non dicam praeter illam. Quid enim dicturus sum quando mihi
certum est meminisse me oblivionem? An dicturus sum non esse in
memoria mea quod memini? an dicturus sum ad hoc inesse oblivionem in
memoria mea, ut non obliviscar? Utrumque absurdissimum est. Quid
illud tertium? quo pacto dicam imaginem oblivionis teneri memoria mea,
non ipsam oblivionem, cum eam memini? Quo pacto et hoc dicam,
quandoquidem cum imprimitur rei cujusque imago in memoria, prius
necesse est ut adsit res ipsa unde illa imago possit imprimi? Sic enim
Carthaginis memini, sic omnium locorum quibus interfui, sic facies
hominum quas vidi, et caeterorum sensuum nuntiata, sic ipsius corporis
salutem sive dolorem. Cum praesto essent ista, cepit ab eis imagines
memoria quas intuerer praesentes, et retractarem animo cum illa et
absentia reminiscerer. Si ergo per imaginem suam non per seipsam in
memoria tenetur oblivio, ipsa utique aderat ut ejus imago caperetur.
Cum autem adesset, quomodo imaginem suam in memoria conscribebat,
quando id etiam quod jam notatum invenit, praesentia sua delet
oblivio? Et tamen quocumque modo, licet sit modus iste
incomprehensibilis et inexplicabilis, etiam ipsam oblivionem meminisse
me certus sum, qua id quod meminerimus obruitur.
|
|