N. 2. ESSE SUBSTANTIAE ET ACCIDENTIUM

Si accidens et substantia secundum realem eorum quidditatem distinguuntur, an etiam secundum eorum existentiale principium diversa sunt? Annon potius, intima substantiae cum accidentibus unione inspecta, compositum ex substantia et accidentibus unum per se est dicendum, hoc sensu quod unico actu essendi existerent?

1. Negantes realem inter esse et essentiam distinctionem, atque simul distinguentes substantiam et accidentia secundum rem, uti Fr. Suarez, eo ipso identitatem substantiae et accidentium secundum esse negare coguntur [120].

2. Quidam, etiam thomistae, uti card. Mercier [121], distinctionem realem tum inter esse et essentiam tum inter substantiam et accidentia propugnantes, tamen in composito substantiali unionem tam arctam adesse censent ut aliam praeter illam secundum esse non intelligant.

3. S. Thomas substantiam et accidentia realiter distinguit etiam secundum eorum existentiale principium opinatus est [122].

Ultima haec sententia propugnanda est, cum proportio inter actum et potentiam ita melius servari videatur. Quomodo actus essendi substantiae simul actus essendi accidentalis esse posset? Quomodo actus ille potentias plures et quidem ordinis diversi simul determinaret?

Ceteroquin, in ente limitato, esse non individuatur ratione sui, sed ratione essentiae. Quare, mutato ente quoad modum essendi, et quoad esse mutetur necesse est.

Nunc autem datur motus accidentalis; scil. ens, substantiali determinatione manente, nunc taliter, dein aliter determinatur: in ordine quidditativo accidentali habetur mutatio. Quare, consequenter, ens etiam quoad esse mutatur, quin tamen substantialiter quoad esse mutatio habeatur. Sed eo ipso substantiale et accidentalia quoad esse distinguenda sunt.

Talem sententiam unitati entis offendere ne dicatur. Substantiale enim esse ejusdem subjecti minime multiplicatur [123]; accidens vero quoad totam suam realitatem a substantia multipliciter pendet, eique de se inhaeret.