|
In collectione operum Aristotelis ab Andronico Rhodio c. a. 50
a. C. edita [1], quatuor et decem libri qui Physicam
sequebantur, inscriptionem habebant Meta ta Fisica. Quibus in
libris continebantur fragmenta scientiae studium mundi sensibilis
transcendentis.
Attamen ante Medium Aevum vox "metaphysica" ad designandum
scientiam determinatam non usurpabatur. Inde vero a Medio Aevo haec
vox signavit scientiam quae scientiam rerum physicarum sequitur, vel
potius quae naturam sensibilem praetergreditur.
Cui duplici sensui (post-physicae et supra-physicae) S. Thomas
animum attendit: "dicitur metaphysica, id est transphysica, quia
post physicam discenda occurrit nobis, quibus ex sensibilibus competit
in insensibilia devenire" [2].
Ab Aristotele haec ponitur definitio: "est scientia quae speculatur
ens in quantum ens et caetera quae ei per se insunt" [3].
Hinc inde a saeculo XVIII metaphysica generalis etiam ontologia
(scientia entis) vocatur [4]. Ipse Aristoteles illam
philosophiam primam nuncupavit, quippe quae, prima tradens principia,
a caeteris philosophiae partibus praesupponitur, vel etiam Teologiae
Episteme [5].
Quaecumque scientia objecto suo formali specificatur. Objectum autem
formale metaphysicae, uti Aristoteles et postea S. Thomas
proclamarunt, est ratio entis: metaphysica enim indagationem sub
respectu entis instituit, "speculatur ens in quantum ens".
Quid est illa ratio entis? Quid significat? En quaestio praevia,
quam agitare debemus ut de responso eluceant natura, valor atque
amplitudo metaphysicae.
|
|