CAPUT XIV. In quo fortitudo apud eum contra Judaicam superbiam, in quo sapientia contra malitiam exstiterit, quorum et balteum solvit, et doctrinam sustulit.

Dixi ergo, et iterum dico: Apud ipsum est fortitudo et sapientia. In quo sapientia? Ipse novit et decipientem, et eum qui decipitur. Adducit consiliarios in stultum finem, et judices in stuporem. In quo fortitudo? Balteum regum dissolvit, et praecingit fune renes eorum. Ducit sacerdotes inglorios, et optimates supplantat. Nonne ipse novit et vestram. o Scribae et Pharisaei, decipientem Synagogam, et eum qui a vobis deceptus est, miserum populum, quando finxistis ei ad decipiendum importunum favorem, dicendo: Et venient Romani et tollent nostrum et locum et gentem? (Joan. XI.) Novit itaque sapientia ejus, et tales consiliarios in stultum finem adduxit. Nam juxta quod alibi dictum est: Qui timent pruinam, irruet super eos nix (Job. VI), quia quod vanum erat, cum simulatione timuistis, quod verum erat timere vos fecit, ut veraciter venirent Romani et tollerent vestrum et locum et gentem, non quia dimisistis, sed quia non dimisistis eum sic. Ita nimirum sapientia ejus, consiliarios in stultum finem, et judices in stuporem adduxit, ita fortitudo ejus balteum regum, id est vestram, o superbi, confidentiam dissolvit, et renes vestros captivitatis fune praecinxit, duxit sacerdotes inglorios, scilicet Annam et Caipham, et caeteros sacerdotes ejusmodi, quippe quorum super vultus, stercus solemnitatum ipsorum projecit, atque hoc modo optimates supplantavit, auferendo ab illis regnum Dei, et dando genti facienti fructus ejus (Matth. XXI). Commutans labium veracium, et doctrinam senum auferens, subauditur, sapientia apud ipsum est. Nam, quia veritatem recipere noluerunt, miscuit illis spiritum erroris et vertiginis, ut qui veraces esse debuerant, mendaciter Scripturas ad suos libitus torqueant, labiis male commutatis, et hoc modo senibus, id est eis, quibus primis credita sunt eloquia Dei (Rom. III), docendi auctoritatem abstulit. Effundit despectionem super principes, et eos qui oppressi fuerant elevans, subauditur, fortitudo apud ipsum est. Principes quippe Judaicae perfidiae contemptibiles fecit, in toto orbe, et eos qui oppressi fuerant peccatorum pondere, sive daemoniaca servitute, scilicet gentiles, quia fidem ejus receperunt, relevavit, magna liberatricis gratiae libertate. Qui revelat profunda de tenebris, et producit in lucem umbram mortis, subauditur, apud ipsum sapientia est. Hoc enim lampas ista fecit, eo ipso, in quo apud cogitationes divitum contemnebatur. Nam per humilitatem suae passionis, profunda nostra revelavit de ignorantiae tenebris, et produxit in lucem notitiae Dei, nos qui sedebamus in umbra mortis. Qui multiplicat gentes et perdit eas, et subversas in integrum restituit, subauditur, apud ipsum fortitudo est. Hoc etenim et verae et magnae fortitudinis est, magni et terribilis judicii est, quod, cum multiplicasset gentes, dicendo primis hominibus: Crescite et multiplicamini (Gen. I), perdidit eas, peccantibus eisdem primis parentibus primis. Omnes quippe gentes universos illorum posteros, eadem sententia perditionis involvit. Sed ecce, dum patitur, dum moritur, et lampas tam splendida apud cogitationes divitum quasi exstincta contemnitur, eadem passione vel morte sua quas subverterat in integrum restituit. In integrum, inquam, ut ne unus quidem desit ex omnibus quos ad vitam destinaverat, cum diceret: Crescite et multiplicamini. Qui immutat cor principum terrae, et decipit eos, ut frustra incedant per invium, palpabunt quasi in tenebris, et non in luce, et errare eos faciet quasi ebrios, subauditur, apud ipsum sapientia est. Quomodo enim mutavit cor principum populi terrae, et decepit eos, nisi, sicut in propheta dictum est: Excaeca cor populi hujus, et aures ejus aggrava, et oculos ejus claude, ne forte videat oculis, et corde suo intelligat, et convertatur, et sanem eum? (Isa. VI.) Itaque quod extunc frustra incedunt per invium, quod palpant quasi in tenebris, et non in luce, quod errant quasi ebrii, totum hoc magna est materia laudis huic spiritui sapientiae, de quo et miranda veritate dictum est quod eos deceperit, et quasi ebrios errare fecit.