CAPUT XXX. Cur altaria nudentur.

Cur altare nudetur scire volentibus facile liquet, si prius animadverterint, quid ipsum altare significet. Significat autem Christum, quia sic illud in templo, quomodo Christus toti corpori Ecclesiae dignitate et honore praeeminet. Quod si et auctoritas desideratur, occurrit illa Domini dicentis per Mosen:

“Altare de terra facietis mihi (Exod. XX).”

Quod beatus Gregorius sic exponit:

“Altare de terra facere, est in incarnatione Mediatoris sperare. Tunc quippe a Deo nostrum munus accipitur, quando in hoc altari nostra humilitas, id est super Dominicae incarnationis fidem posuerit, quidquid operatur. In altari ergo de terra oblatum munus ponimus, si actus nostros Dominicae incarnationis fide solidamus .”

Cum itaque nudum altare conspicimus, dignum illud memoria quod magnifice propheta, flebiliterque deplorat; nostris intimis personare auribus, nostris internis praesentialiter debet apparere conspectibus:

“Ecce vidimus eum, et non est species ei neque decor, et nos consideravimus eum despectum et novissimum virorum, virum dolorum, et scientem infirmitatem. Vere languores nostros ipse tulit, et peccata nostra ipse portavit (Isa. LIII).”

Haec de passione ejus dicta esse perspicuum est. Ille enim

“speciosus forma prae filiis hominum (Psal. XLIV),”

qui

“semetipsum exinanivit, formam servi accipiens (Philip. II),”

maxime in passione sua visus est non habens speciem, neque decorem, et quasi absconditus vultus ejus. Nam antea decorus incedebat, et magnificabatur ab omnibus, quia sicut laudatur in Canticis:

“Venter ejus eburneus, distinctus erat sapphiris (Cant. V),”

id est naturae infirmitas interdum coelestibus in illo resplendebat miraculis. Ac nunc quia

“Dominus posuit in eo iniquitates omnium nostrum, ascendit sicut virgultum coram eo et sicut radix de terra sitienti (Isa. LIII).”

Illa facies ejus et oculi, ex quibus, ut ait Hieronymus igneum quiddam et sidereum radiabat, verbi gratia quando vendentes et ementes ejecit de templo (Matth. XXI), quod infinitus facere non possit exercitus, illa, inquam, facies nunc despiciebatur, alapis caedebatur, velabatur, conspuebatur. Vellebantur genae ejus, quae sicut areolae aromatum gratum prope accedentibus spirant odorem, ita contuentibus benignitatem ejus exprimebant et mansuetudinem. Manus ejus, quae ita faciles erant ad operanda miracula divini beneficii, ut merito dictae fuerint

“tornatiles, aureae, plenae hyacinthis (Cant. V),”

vinculis astrictae sunt, clavis confixae sunt. Propter talia dictum est:

“Et aspectus in eo non est, et non est ei specie neque decor (Isa. LIII).”

Insuper hoc ad denudati altaris causam pertinet, quod idem Dominus vestimentis suis spoliatus est.

“Milites namque cum crucifixissent eum, diviserunt sibi vestimenta ejus, et fecerunt quatuor partes, unicuique militi partem (Joan. XIX).”

Et de tunica dixerunt:

“Non scindamus eam, sed sortiamur de illa, cujus sit (ibid.).”

Tale vinum bibit noster Noe (Genes. II), quod interpretatur requies, scilicet Dominus Jesus, in quo requiem invenimus animabus nostris, tale (Matth. XI), inquam, vinum bibit ex vinea sua, quam plantavit, scilicet ex gente Judaica, quam de Aegypto transtulit (Psal. LXXIX), quia cunctis amaritudinibus inebriatus, soporatus est somno mortis, et in cunctis a divinitatis suae gloria nudatus ad tempus apparuit. Cum ergo altare Christum significet, recte ob commemorationem horum, vestitu et ornatu suo spoliatum est.