|
|
“Jam vos mundi estis, propter sermonem quem locutus sum vobis.”
|
|
Sermo quippe, quem nunc erat locutus, sermo passionis et resurrectionis
ejus est, videlicet dum diceret:
|
“Vado parare vobis locum, et si abiero et paravero vobis locum, iterum
venio, et accipiam vos ad meipsum, ut ubi ego sum, et vos sitis,”
|
|
etc. Itemque nunc novissime dixerat:
|
“Pacem relinquo vobis, pacem meam do vobis;”
|
|
quia videlicet pax vel reconciliatio, qua Deo sumus reconciliati,
peccatorum remissio est. Hic autem sermo admistus fidei mundat vos
aeque, ut illos ab omnibus peccatis, quia profecto sermonis fides
praecedens effectiva causa est, ut sanguis Filii lavet nos a peccatis
nostris. Unde Psalmista et ipse lavandus in sanguine Christi:
|
“Asperges me, inquit, hyssopo et mundabor, lavabis me, et super nivem
dealbabor (Psal. L).”
|
|
Per hyssopum quippe, quo palmitibus tumor deponitur, fides intelligitur
sermonis hujus, qua corda purificantur, quo cum primo asperseris me,
inquit, tunc demum lavabis me, et super nivem dealbabor. Igitur
|
“propter sermonem, inquit, quem locutus sum vobis, jam vos mundi estis,”
|
|
quia videlicet propter sermonem mortis quem praenuntiavi vobis, qua
transeo ex hoc mundo ad Patrem, et jam in mundo non sum, jam vos mundi
estis.
|
“Manete in me, et ego in vobis. Sicut palmes non potest ferre fructum a
semetipso, nisi manserit in vite, sic nec vos, nisi in me manseritis.”
|
|
O quam terribilem cunctis praesumptoribus humanae potestatis inopiam,
quam veram corporis Ecclesiae caput ejus, Christus Dominus, commendat et
defendit unitatem
|
“Manete, inquit, in me, et ego in vobis.”
|
|
Quid enim? Videntur sibi nimii assertores liberi arbitrii, non indigere
auxiliantis et miserantis gratiae Dei, tanquam volentes et currentes,
sua velocitate vitae sempiternae fructum comprehendere possint. Sed
dicit:
|
“Sicut palmes non potest ferre fructum a semetipso, nisi manserit in
vite, sic nec vos nisi in me manseritis.”
|
|
Ergo praesumptores, et superbi palmites mali, horrida manu agricolae
jure tollendi estis; nisi omnem pulchritudinem omnemque fructuum
venustatem non ex vobis, sed ex vitis intima radice procedere confessi
fueritis. Itemque et vos, o schismatici, ab Ecclesiae corpore vos
praecidentes, et propriis adinventionum vestrarum surculis praecisi,
nolite putare quod vitalem fructum ferre possitis. Quis enim vitis et
palmitum ejus nesciat unitatem? Quandiu palmites in vite manent, tandiu
ascendentem per venas intimas genuinum radicis ejus humorem bibunt, et
vivunt, florentque, et flores fructum parturiunt. At vero, si de vite
palmes excisus fuerit, jam boni succi ejus particeps esse non potest,
ideoque speciem quidem palmitis habet, sed nec vivit, nec usum habet
alium, nisi ut in ignem mittatur et ardeat. Haec ergo ipsius Domini et
discipulorum ejus idonea similitudo data est. Quandiu enim per unitatem
fidei magistro concordant veritatis, mandatum dilectionis servantes,
idipsum sentiendo omnes in Christo manent, et singuli de spiritu ejus
viventes, internae veritatis gratiam habent (I Cor. XIII; Matth. X),
vivitque in salutem communicantium illis, quodcunque celebrant
sacramentum Ecclesia Christi. Christus namque in eis loquitur, et
quidquid ab eis fit, a Deo factum, et spiritu ejus confirmatum esse
recte creditur. At vero ubi dissentientes, seque per haereses et
schismata ab unitate fidei dividentes a Christo praecidunt, mortuum est
eorum omne verbum, et sacramentum, et quidquid agere videntur infectum,
quidquid sacrificare putant, pollutum est. De qualibus Apostolus dicit:
|
“Habentes quidem speciem pietatis, virtutem autem ejus abnegantes (II
Tim. III).”
|
|
Verbi gratia, baptismum aquae visibiliter conferre possunt, sed eum in
quo tota consistit, virtus baptismi, Spiritum sanctum conferre nequeunt.
Eis tamen, qui ab illis baptizantur, si revertantur ad Ecclesiam
catholicam, non repetitur lavacrum carnis, si tantum baptizati sint in
nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti, quod multi haeretici, et
haeresiarchae fecerunt, et alio nihilominus erroris ferramento praecisi
sunt. Non, inquam, eis repetitur baptismus aquae visibilis, sed tantum
per catholicae fidei professionem, perque sanctae Ecclesiae
reconciliationem, verae viti, id est Christo, inseruntur, et ita sanctum
accipientes dilectionis spiritum virescunt, et fructum salutarem facere
possunt. Igitur a vite et manentibus palmitibus sumpta similitudine, sui
discipulorumque secum manentium in uno dilectionis spiritu:
|
“Manete, inquit, in me, et ego in vobis,”
|
|
videlicet sicut palmites manent in vite, ut maneat pinguedo vitis in
palmitibus. Non enim quia genuinus humor vitis in palmites se diffudit,
idcirco palmites in vite manent, sed quia palmites manent in vite,
idcirco vitis illos participes efficiat pinguedinis suae. Ita nimirum,
non quia spiritus dilectionis de vera vite Christo in cunctos palmites
suos diffunditur, et universam Ecclesiam toto orbe plantatam gratiae
sempiternae fructuosis onustat charismatibus; non, inquam, idcirco
singuli palmites in eadem vite manemus, alioquin nunquam aliquis
praecideretur, quia nunquam deest huic viti pinguedo sancti Spiritus,
sed quia singuli per unius verae et catholicae fidei confessionem in
Christo manemus, idcirco spiritus ejus omnes participes sumus, et vivit
omne sacramentum, quodcunque nos, imo ipse per nostrum ministerium
operatur. Recte ergo non ait, maneam ego in vobis, et vos in me; sed
prius manete,
deinde
et, ut plenius notum faciat quam vere necessarium sit nobis manere in
illo, ut maneat ipse in nobis;
|
“sicut palmes, inquit, non potest ferre fructum a semetipso, nisi
manserit in vite; sic nec vos, nisi in me manseritis.”
|
|
Eant igitur, et fructum ferre gestiant plantaria mortis et surculi
aeternis ignibus deputati, Cerinthus videlicet et Arius, caeterique
ficti, quos Spiritus disciplinae sanctus effugit (Sap. I). Nam quidquid
apud eos agitur, quodcunque quasi sacrum vel sacramentum celebratur, tam
vero verbo vitae et spiritu veritatis caret, quam vere palmes, nisi
manserit in vite, fructum ferre non potest, quam vere manus abscissa a
corpore vivere vel operari non valet. Sequitur:
|
|