CAPUT XVI. De invidia vel superbia diaboli.

Invidit magnus unus de magnae curiae principibus, cujus audivimus superbiam, quia superbus est valde, et superbia ejus, et indignatio ejus plus quam fortitudo ejus (Isa. XVI). Initium namque peccati ejus superbia fuit, qua tumens magnus nimis visus est, plenusque sapientia, et perfectus decore, et nihilo indigens sapientiae Dei, cum in splendore suo complaceret sibi. Unde cum improprio apud Ezechielem dicitur Cherub, id est, plenitudo sapientiae Dei, videlicet quia sapientiae Dei ausus est sese comparare, dicendo: Deus sum ego, et in cathedra Dei sedi et dedit cor suum quasi cor Dei (Ezech. XXVIII). Et paulo post dicit idem propheta 7 cum improperio et ironia: Tu signaculum similitudinis, plenus sapientia et perfectus decore, in deliciis paradisi Dei fuisti. Omnis lapis pretiosus operimentum tuum, sardis, topasius, et jaspis, chrysolithus, et onyx, et berillus, sardonius, carbunculus, et smaragdus. Aurum, opus decoris tui, et foramina tua, in die qua conditus es, praeparata sunt. Tu Cherub extentus et protegens (Ezech. XXVIII), etc. Hoc, inquam, cum ironia dictum est, id est, quod revera omnis lapis pretiosus ornamentum ejus fuerit. Etenim novem angelorum ordines, qui per istos significantur lapides, solius Creatoris ornamentum sunt, et ipse amictus est hoc lumine sicut vestimento qui ad laudem et gloriam suam creavit eos, sed quia sic sibi convenire arbitratus est, in quo et falsus est. Quod videlicet ironice esse dictum ex alio propheta clarum est, qui sic illi improperat: Dicebas in corde tuo: In coelum conscendam, super astra Dei exaltabo solium meum, sedebo in monte testamenti, in lateribus aquilonis, ascendam super altitudinem nubium, similis ero Altissimo (Isa. XIV). Nam per astra Dei iidem qui per novem lapides angelorum designati sunt ordines. Ergo sicut nunquam revera super astra Dei sedem suam posuit vel similis Altissimo fuit, sic non vere unquam omnis lapis pretiosus operimentum ejus exstitit, sed sic sibi arrogavit, sic dixit, sic putavit non vere lumen, sed rebellis lumini. Huic sensui forte illud repugnare videtur quod eadem auctoritate prophetica perfectus in viis suis perhibetur, cum dicitur: In medio lapidum ignitorum ambulasti perfectus in viis tuis, a die conditionis tuae, donec inventa est iniquitas in te (Ezech. XXVIII). Durum est hic asserere illum non fuisse perfectum; durius autem affirmare illum habuisse unquam in se Creatoris dilectionem, sine qua nulla est perfectio viarum. Nam etsi propheta praedictus dixit, aurum opus decoris tui, et foramina tua in die qua conditus es, praeparata sunt, non tamen et hoc dicit vel ullo modo significat quod ejusdem foraminibus auri ligaturam recepit, quia videlicet cum sit rationalis creatura, utique ingenium, intellectum et memoriam habuit, quibus quasi foraminibus spiritum amoris Dei, quod est aurum optimum, recipere cum debuisset, superbe recusavit. Ergo quod dicitur perfectus fuisse in viis suis, hypocrisim ejus percutit, quae, etsi substantiales spiritus allicere et multos seducere potuit, Deum tamen latere nequivit, cujus judicium terribile innuitur, dicendo, donec inventa est iniquitas in te. Igitur contra Creatorem querendum non est cur non creaturam suam sic fecerit ut esset naturae inconvertibilis, vel nullius vitii perceptibilis, quia videlicet tale hoc est ac si queraris de figulo, cur non omne figmentum quod finxit tale sit qualis est ipse, vel filius quem genuit de seipso.