CAPUT V. De capitulo prophetae Osee:

“Et locutus sum, ait Dominus, super prophetas, et in manu prophetarum assimilatus sum,”

quomodo sancta Trinitas in istis patribus assimilata fuerit, in Abraham Deus Pater, in Isaac Deus Filius, in supplantatione Jacob Deus Spiritus sanctus.

Laudare non sufficimus viros tam gloriosos, secundum fidem parentes nostros Abraham, Isaac et Jacob, quibus tam multam facit gloriam Trinitas Deus, ut sub nominibus eorum, nomen suum designari dignaretur Pater, et Filius, et Spiritus sanctus. Quod nomen manifeste nondum portare poterat mundus. Revera tres isti sunt prophetae de quibus maxime in Osee dixerit idem Deus:

“Et locutus sum super prophetas, et ego visionem multiplicavi, et in manu prophetarum assimilatus sum (Ose. XII).”

Dicendum ergo quamvis breviter quomodo vel quibus rebus gestis in manu prophetae Abraham, Deus Pater, et in manu prophetae Isaac, Deus Filius, et in manu prophetae Jacob, cooperante matre Rebecca, Deus Spiritus sanctus assimilatus sit. Abraham, pater excelsus, Abraham, pater multarum, subauditur gentium, interpretatur. Et quis pater veraciter excelsus, nisi

“Deus Pater Domini nostri Jesu Christi, Pater misericordiarum, ut ait Apostolus, et Deus totius consolationis?”

(II Cor. I.) Et quis veraciter pater multarum gentium, nisi idem Deus per gratiam, Pater omnium nostrum ex quacunque gente credentium? Hic antiquam sibi conjunxit Ecclesiam. Etenim Ecclesia secundum fidem ab initio usque ad nativitatem Domini nostri Jesu Christi secundum carnem conjux ejus exstitit, et hunc Filium virgo fidelis ex Spiritu sancto conceptum illi peperit, longe ante promissum diu exspectatum. Nonne huic simile fuit, quod Abraham ex sterili conjuge Sara, diu exspectatum unigenitum Isaac in senectute suscepit? Denique, in Sara, quod nomen interpretatur princeps, recte intelligitur fides, cujus principatus ante Deum magnus est. Et in ancilla Agar, quod interpretatur advena, intelligitur lex quae prius in servitute generavit, et nihil ad perfectum adduxit quam nasceretur secundum carnem (Rom. XIII). Dei Filius ex libertate fidei. Isaac risus interpretatur; et quis talis risus, ut est Dominus Jesus Christus Dei Filius? In nativitate et ante nativitatem illius Isaac, in novissima promissione, riserunt ambo parentes ejus, amplius autem mater, quae nato illo dixit:

“Risum mihi fecit Deus, quicunque audierit corridebit mihi (Gen. XXI).”

Nonne illud simile est huic quod nato Dei Filio ex utero Virginis (Luc. I), mater superna Jerusalem risit. Risit enim, id est, cantavit gloriam Deo in excelsis, et cantando gaudium suum, gaudium nostrum, risum magnum hominibus bonae voluntatis evangelizavit.

“Huic proprio Filio suo Deus non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit illum (Rom. VIII),”

et ex abundanti est astruere. Notum quippe est omnibus quod per istum assimilatus fuerit in eo quod Abraham illum suum unigenitum Deo jussus in holocaustum obtulit (Gen. XXII). Jacob supplantator interpretatur. Et quis ita supplantator ut est Spiritus sanctus? Nec enim indecens est Deo supplantationis verbum, praesertim cum in psalmo scriptum est:

“Exsurge, Domine, praeveni eum, et supplanta eum (Psal. XVI).”

Subauditur, populum Judaicum, ut auferatur eis et aliis detur, non solum illud, quod per similitudinem tenuerunt, dicendo:

“Et venient Romani et tollent nostrum locum et gentem (Joan. XI.),”

verum etiam ea quae illorum praecipua sunt

“adoptio filiorum, et gloria et testamentum, et legislatio, et obsequium, et promissa (Rom. XI).”