CAPUT XX. De puana Amalec contra Israel prima; quomodo Moyse orante superatus sit.

“Venit autem Amalec, et pugnabat contra Israel in Raphidim. Dixitque Moyses ad Josue: Elige viros, et pugna contra Amalec. Cras ego stabo in vertice collis, habens virgam Dei in manu mea,”

etc. In hac pugna Israelis contra Amalec, est quod jure miremur quodque nullus pugnae legitimae peritus a mysterio vacare arbitretur. Quid enim? Nunquid hic hostis Amalec major aut fortior erat cunctis hostibus Israel, aut solus hic erat, contra quem necessario tali modo pugna fieret?

“Moyses, inquit Scriptura, et Aaron et Hur, ascenderunt super verticem collis. Cumque levaret Moyses manus, vincebat Israel, sin autem paululum remisisset, superabat Amalec. Manus autem Moysi erant graves,”

etc. Num, inquam, sine certi causa mysterii provisum est, ut tali ordine vinceretur hic hostis? Ipsum ergo mysterium diligenter indagandum est. Ante omnia sciendum, quia primus ex omnibus gentibus iste Amalec egressum ex Aegypto Dei populum gratis impugnavit. Propterea de illo Balaam in prophetia sua dicit:

“Principium gentium Amalec, cujus extrema perdentur (Num. XXIV).”

Porro qualiter eum impugnaverit, ita legitur in libro Deuteronomii:

“Memento quae fecerit tibi Amalec in via, quando egrediebaris ex Aegypto, quomodo occurrit tibi, et extremos agminis tui, qui lassi residebant, ceciderit (Deut. XXVII).”

Lassos hic Hebraei immundos secundum legem extra castra manentes intelligunt, quos cecidisse Amalecitae dicuntur, quia, sicut ipsi tradunt, eorum circumcisionem amputaverunt, et in subsannationem Dei in coelum projecerunt. Igitur quia sic principium gentium factus est Amalec, et primus ex omnibus post exitum ex Aegypto, pugnavit contra Israel, et ipsum nomen Amalec populus lingens interpretatur, recte omnium visibilium et invisibilium inimicorum populi Dei, de hoc mundo ad Deum fugientis typum tenere judicatus est, et ita contra illum pugnatum est, ut qualiter diabolus cum omnibus, qui ex parte ejus sunt expugnandus sit, pugna ipsa figuraret. Venit Amalec, venit populus lingens, et post concupiscentias suas vadens, cujus princeps et dux diabolus est: et communicato consilio, cum spiritibus malignis, peregrinantem in hoc saeculo Dei populum impugnavit semper, et impugnare non desinit. Contra hunc Moyses in montem ascendit, et cum eo Aaron, quod interpretatur montanus, sive mons fortitudinis. Per Moysen legem, per Aaron Christum, per Hur, sanctum intelligimus Spiritum. Ut quid enim data est lex, nisi ut pugnare doceret, et ut secundum illam homo contra diabolum manus suas, id est, opera justitiae in coelum sustolleret? (Hebr. VII.) Sed

“manus, inquit, Moysi erant graves,”

quia videlicet nihil ad perfectum adducere poterat lex.

“Sumentes igitur lapidem, posuerunt subtus eum in quo sedit,”

quia videlicet ad hoc in mundum venit Christus Filius Dei: et ad hoc glorificato illo, datus est Spiritus sanctus, ut legi, quae infirmabatur, solida substitueretur gratia Evangelii, in quo sederet Moyses, id est, in quo adimpleretur lex.

“Aaron, inquit, et Hur, sustentabant manus ejus ex utraque parte.”

Nam difficultatem occidentis litterae, quam

“neque patres nostri, neque nos (Act. XV),”

inquit apostolus Petrus,

“portare potuimus, Christus et quem ille misit Paracletum, suavem nobis atque portabilem fecerunt in Spiritu vivificante.”

Ita

“factum est, inquit, ut manus ipsius non lassarentur usque ad occasum solis, fugavitque Josue Amalec et populum ejus in ore gladii.”

Igitur bellum Christianis indictum hoc exemplo monstratur, et belli effectus orationis instantia aperitur. Orat enim Moyses et vincit, cessat et vincitur. Didicit Christianus, quid egerat, invenit quid fugiat; didicit, inquam, unde aut vincatur, aut vincat. Moyses enim contra hominem, et pro aliis orando pugnabat. Nec quisquam poterit excusari, qui hostem vincere nolit, dum orando cessavit. Et tamen in Moyse corpus deficiebat, non voluntas aliquando cessabat. Si ergo fragilitatis causa in Moyse excusari non potuit, quemadmodum in nobis voluntas poterit excusari?