CAPUT V. Cur alleluia dimittatur.

Si recte consideremus quam laudem Dei alleluia (quod nomen est antiquae dignitatis et auctoritatis) significet, perpulchrum et rationabile videtur, ut vere est, quod de ore sanctae Ecclesiae vox haec consuetudinaliter ablata est. Significat autem non quamlibet laudem Dei, non laudem majorum aut minorum creaturarum coeli et terrae, et maris, et omnium quae in eis sunt. Alioquin, si quamlibet laudem Dei significet alleluia, frustra diebus istis de ore nostro tollitur, cum a laudibus Dei non cessantes, laudamus quod in principio fecit coelum et terram, quod diviserit lucem a tenebris, quod fecerit firmamentum, et posuerit in medio aquarum, quod ad jussum ejus germinaverit terra herbam virentem, lignumque afferens fructum juxta genus suum, quod luminaria fecerit, et in firmamento posuerit, quod pisces, quod volucres, quod bestias prodire jusserit, quod denique hominem ab imaginem suam creaverit (Gen. I). Quam ergo Dei laudem significat alleluia? Illam utique, illam cui dicit Deus Pater in Psalmo:

“Exsurge, gloria mea, exsurge, psalterium et cithara (Psal. LVI, CVII).”

Gloria Patris, Dei Filius, perfecta laus et sempiterna musica, utpote summa sapientia, quae de corde nata ejusdem Patris aeterni musici, citharam nostrae humanitatis assumpsit, quam et confractam ab invidis et stultis pueris, qui ad cantum ejus saltare debuerant (Matth. XI), rursus per gloriam resurrectionis reformavit, et inviolabile: psalterium fecit illa, inquam, gloria haec cithara, sive psalterium, alleluia nostrum est. Quidquid enim supernae jucunditatis auditoribus suis exhibuit, quorum beati oculi qui viderunt, et aures quae audierunt (Luc. X); quidquid, inquam, de coelestibus gaudiis ore suo Dominus Jesus Christus praecinuit, alleluia est, canticum novum est, laus suavis est. Hoc autem neque veteres sancti viderunt, aut audierunt, de quibus ait ipse Dominus:

“Multi reges et prophetae voluerunt videre quae videtis, et non viderunt, et audire quae auditis, et non audierunt, neque nos (Luc. X; Matth. XIII),”

quandiu sumus in corpore (quia recessit in coelum) videre possumus, aut audire meremur Quandiu enim

“sumus in corpore, peregrinamur a Domino (II Cor. V).”

Cum vero probabilem antiquae Ecclesiae nondum redemptae statum commemoramus, nostrumque incolatum, quia prolongatus est, deplangimus, pulchro satis ordine alleluia ab ore nostro tollitur. Quia videlicet, qui per illud significatur,

“ille nondum venerat, a nobis jam recessit, et oblatus est sponsus a filiis suis (Matth. IX).”

Recte hoc consideravit, qui hoc responsorium cecinit alleluia. Dum praesens est imitantur illam, et desiderant illam cum se eduxerit; dum enim hic de alleluia dixit hoc quod de sapientia scriptum est (quae sine dubio Christus est) profecto per alleluia Christum intelligi voluit. qui dum praesens esset, imitati sunt illum, et desideraverunt eum, cum se eduxit, ascendens in coelum,

“et in perpetuum coronatus triumphat (Sap. IV)”

ante Dominum Patrem (Ephes. IV), sicut scriptum est:

“Gloria et honore coronasti eum, Domine, et constituisti eum super opera manuum tuarum (Psal. VIII).”

Non ille nugas trivit, aut pueriles ineptias contexuit, cum diceret, alleluia, revertere in thesauros tuos, te benedicent angeli. Reversus est enim in thesauros suos Christus Dominus, id est, in secreta coeli, ubi ab angelis benedicitur, et a filiis suis hic peregrinantibus desideratur. Non solum autem ipse gloriosus Ecclesiae sponsus, novus homo Christus, hoc nomine praedicatur, sed et sponsa ejus nova, sancta Ecclesia (quia corpus ejus est), quia et ipsa musicae illi organum est, id est, divinae sapientiae, cujus in homine Christo tota plenitudo corporaliter inhabitat (Ephes. I; Coloss. II), eodem nomine jure praedicari potest. Quapropter die Dominicae resurrectionis, quando nova soboles renascitur, et claritate replentur agni novelli, qui venerunt ad fontes, ipsam novam Ecclesiam, nova cuncto modo, gaudia nuntiantem, non inaniter tali compellamus nomine alleluia, quae et placido nobis vultu et dulci voce respondet, quia totum ejus diei, vel totius hebdomadae paschalis officium illorum est exsultatio, qui tunc per aquam et spiritum renati sunt. Sed de his suo loco melius dicemus, nunc ad superiora redeamus.