|
Forte dicit aliquis: Num ergo Moyses propheta Domini minor est, aut
minus dignitatis habet quam caeterorum aliquis, quoniam de illo
Scriptura sic nusquam refert: Factum est verbum, vel, Factus est ad
Moysen sermo Domini? Nunquid ob hoc minus habet quam caeteri, qui
propter factum ad se sermonem Dei, dicuntur et sunt filii Excelsi? Ad
haec inquam: Non utique in hoc derogatur Moysi, de quo non ignoramus
scriptum, quia loquebatur ad eum Dominus facie ad faciem (Exod. XXXIV),
sicuti loqui solet homo ad amicum suum. De quo itidem Scripturae
testimonium habemus dicentis:
|
“Et non surrexit propheta ultra in Israel sicut Moyses, quem nosset
Dominus facie ad faciem, in omnibus signis atque portentis (Deut.
XXXIV).”
|
|
Magis autem diminui sentimus dignitatem legis, quae per Moysem data est,
comparatione gratiae, circa quam prophetas versari manifestum est,
comparatione testamenti, quod ad Abraham firmatum est, quadringentos et
triginta annos antequam daretur lex. Multo namque minor est lex, et
minus dignitatis habet, adeo ut dicere non dubites quod nequaquam circa
caeremonias legis, cor Dei aut Verbum Domini versari dignatum sit: et
unde hoc probari potest? Ex ipso Verbo Domini, maxime dum in Jeremia
dicit:
|
“Holocaustomata vestra addite victimis vestris, et comedite carnes, quia
non sum locutus cum patribus vestris, et non praecepi eis in die qua
eduxi eos de terra Aegypti, de verbo holocaustomatum et victimarum, sed
hoc verbum praecepi eis dicens: Audite vocem meam, et ero vobis Deus, et
vos eritis mihi populus, et ambulate in omni via quam mandavi vobis, ut
bene sit vobis (Jer. VII).”
|
|
Itaque dum legimus passim in Scriptura legis,
|
“Locutus est Dominus ad Moysen et Aaron, et deinde subsequitur tale
quid: Haec est religio, sic et sic offeretis, hoc vel illud in
sacrificando observabitis; in prophetis autem, ut in isto:
Non sum locutus, et non praecepi de verbo holocaustomatum et
victimarum,”
|
|
et in David:
|
“Nunquid manducabo carnes taurorum, aut sanguinem hircorum potabo?”
|
|
(Psal. XLIX.) Dum, inquam, haec legimus, quoniam non potest solvi
Scriptura, sive legalis, sive prophetica, sive psalmistica, necesse est
diversos esse loquendi modos ita differentes, sicut differunt voluntas
et permissio. Nam secundum permissionem locutus est Dominus legem
caeremoniarum sive sacrificiorum, videlicet considerando tunc temporis
qualitatem hominum, qui utique ab ejusmodi sacrificiis arceri non
possent, et si non liceret eis Domino carnes sacrificare, sine dubio
daemonibus sacrificarent. At vero secundum voluntatem suam locutus est
Deus ad Abraham, et secundum cor suum testamentum ad eum confirmavit,
secundum voluntatem et secundum cor suum locutus est in prophetis.
Pulchre igitur discernis legens vel audiens factum ad illos esse verbum
Domini, si quod sub hac enuntiatione dictum vel scriptum est, scias non
posse infectum manere, non posse veterascere, non posse mutari, non
posse infirmari, faciliusque coelum et terram transire, quam quidquam de
verbo illo minui vel praeteri
|
|