CAPUT 29

“Et coelum recessit sicut liber involutus.”

Coelum in quo sibi quasi stellae lucere videbantur, scientia legis erat, in qua cum despectu gentium omnium quasi alti et nitiduli Judaei gloriabantur.

“Sed auferetur a vobis, inquit, Deus, regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus ejus.”

Coelum ergo recessit, quia videlicet sensus illorum coangustati sunt, et disparuit ab illis, imo non data est illis, propter inopiam cordis, spiritualis sacrae legis intelligentia. Quomodo recessit?

“Sicut liber involutus,”

inquit. Pulchre satis innuit, quid per coelum recedens intelligi voluerit, qui recessum illum libro involuto similavit. Quid namque est dicere, quia coelum sicut liber involutus recessit, nisi ac si diceretur, quia involuta et clausa illis est omnis Scriptura divina et coelestis? Et illis quidem a quibus recessit hoc coelum, hic coelestis liber involutus, imo et signatus est; nobis autem, ad quos venit recedendo ab illis, reseratus et apertus est. Nam hoc est quod nunc in manibus habemus tractantes, quia

“librum de dextera sedentis in throno signatum accepit Agnus, et solvit septem signacula ejus, videlicet nobis aperiens qui fidem ejus habemus, confitentes quia dignus est eumdem accipere librum, et solvere septem signacula ejus.”

“Et omnis mons et insulae de locis suis motae sunt. Et reges terrae, et principes, et tribuni, et divites, et fortes, et omnis servus, et liber, absconderunt se in speluncis et petris montium. Et dicunt montibus et petris, cadite super nos, et abscondite nos a facie sedentis super thronum, et ab ira Agni. Quoniam venit dies magnus irae ipsorum, et quis poterit stare?”

Quid aliud Dominus noster dicebat, conversus ad mulieres quae plangebant et lamentabantur eum, quod traditus esset a praeside voluntati Judaeorum, et duceretur ad crucifigendum?

“Filiae, inquit, Jerusalem, nolite flere super me, sed super vos ipsas flete, et super filios vestros, quoniam ecce venient dies in quibus dicent: Beatae steriles et ventres qui non genuerunt, et ubera quae non lactaverunt (Luc. XXIII).”

Tunc

“incipient dicere montibus, cadite super nos; et collibus, operite nos.”

Dies namque venturae a Romanis obsidionis et captivitatis significat, de quibus superius inter alia discipulis ait:

“Tunc qui in Judaea sunt fugient in montes (Luc. XXI),”

etc.

“Tunc, inquit, incipient dicere montibus, cadite super nos; et collibus, operite nos.”

Denique et Josephus refert, insistentibus sibi Romanis, Judaeos certatim cavernas montium et collium petisse speluncas, ita ut semetipsum testetur munitiore quodam destructae urbis Jotopatae in Spelaeo cum quadraginta comitibus proditum, inventum, atque ab hostibus captum. Montes ergo qui sint, et insulae quae de locis suis motae sunt, manifestioribus exprimit vocabulis dicendo, et reges terrae et principes et tribuni, et divites, et fortes, et omnis servus et liber absconderunt se in speluncis, et petris montium. Reges namque isti et principes ipsi sunt, de quibus et in psalmo scriptum est:

“Astiterunt reges terrae, et principes convenerunt in unum, adversus Dominum et adversus Christum ejus (Psal. II).”

Hoc denique versiculo praemisso in Actibus apostolorum:

“Convenerunt enim, inquiunt, vere in civitatem istam adversus puerum sanctum tuum Jesum quem unxisti, Herodes et Pontius Pilatus cum gentibus et populis Israel, facere quae manus tua et consilium decreverunt fieri (Act. IV).”

Montes isti propter superbiam, insulae autem recte dicuntur propter profundam avaritiam. Non quidem in propria persona illi Herodes et Pontius Pilatus ad illud obsidionis malum pervenerunt, sed prius suum singuli receperunt judicium, verum quotquot tunc temporis inventi sunt potentes aut principes, Pharisaei atque pontifices, eo modo quo jam dictum est, de locis suis moti sunt, ejiciente illos Domino Jesu de templo suo et de loco suo flagello iracundiae suae, cadentes in ore gladii, ruente pariter illo suo templo et civitate super oculos ipsorum in combustione ignis, et ipsi qui supererant captivi in omnes gentes abducti. Interea frustra

“dicebant montibus et petris, cadite super nos, et abscondite nos a facie sedentis super thronum, et ab ira agni.”

Frustra, inquam, abscondebantur in montibus et in cavernis petrarum, frustra nihilominus spem habebant in Abraham, Isaac, et Jacob, Moyse quoque et caeteris patribus atque prophetis, montibus utique magnis, et viventibus petris. Nam illi non eos tunc protegebant, imo magis accusabant. Manifeste quippe illis Dominus de Moyse dicit:

“Est qui vos accuset Moyses, in quo speratis (Joan. V).”

Et hoc dixisse sine dubio illis competit,

“abscondite nos a facie sedentis super thronum, et ab ira Agni.”

Nescire enim non poterant in conscientia truci quin Agnus quem occiderant, iterum viveret, et potenter irasceretur eis. Quoniam, inquiunt, venit dies magnus irae ipsorum, et quis poterit stare? Dies irae ipsorum, scilicet sedentis super thronum, et Agni, Patris et Filii, Domini, et Christi ejus,

“adversus quem astiterunt et convenerunt principes isti, jam venit, et adhuc veniet (Matth. XXIV);”

quia videlicet initia dolorum sunt omnia haec: finis autem eorumdem dolorum, finis inconsummabilis et consummatio infinita erit in gehenna. Sic enim de his in cantico Deuteronomii Deus ipse proclamat:

“Ignis succensus est in furore meo, et ardebit usque ad inferni novissima (Deut. XXXII).”

Et quis poterit stare? Vere nullus poterit stare, nullus poterit resistere. Bene autem illi erit quicunque pro eo quod non stetit aut resistit, tunc poterit iram fugere. Simile quid in eodem Hierosolymorum excidio juxta litteram factum est:

“Appropinquante namque bello Romano et exterminio Judaicae gentis, oraculo admoniti omnes, qui erant in provincia Christiani, longius discesserunt, ut ecclesiastica narrat Historia, et trans Jordanem sedentes manebant ad tempus in civitate Pella, sub tutela Agrippae regis Judaeorum, cujus in Actibus apostolorum mentio est, qui cum ea, quae sibi obtemperare volebat, parte Judaeorum, semper Romanorum imperio subditus agebat. ”