|
CAP. VIII.
|
“Jesus autem perrexit in montem oliveti, et diluculo iterum venit in
templum, et docebat.”
|
|
Et hoc quoque futurorum umbra est, et quod adversariis dissipatis et in
domunculas suas abeuntibus, pergit in monte Oliveti Jesus, et iterum
redit in templum, et docet, quia videlicet futurum erat ut, frustratis
consiliis eorum qui quaesierunt animam ejus, dicentes:
|
“Quando morietur, et peribit nomen ejus (Psal. XL),”
|
|
ascensurus erat in montem Oliveti, imo de monte Oliveti in altitudinem
coeli (Act. I; Luc. XXIV); daturus inde Spiritus sancti oleum, id est
verum scientiae lumen, et laborum dolorumque requiem, et hoc facto
reparatum per apostolos suos habiturus erat cum adversariis suis aperte
praedicationis conflictum (Act. IV, V).
|
“Et omnis populus veniebat ad eum, et sedens docebat eos.”
|
|
Die praeterito stabat Jesus, inquit evangelista, et
nunc autem
quia videlicet sic futurum erat ut prius
id est in passione agonizans clamaret, sicut superius dictum est, et
postmodum gloriam suam ingressus, atque ad dexteram Patris residens,
misso Spiritu veritatis doceret nos omnem veritatem (Joan. XVI).
|
“Adducunt autem Scribae et Pharisaei mulierem in adulterio deprehensam,
et statuunt eam in medio, et dixerunt ei: Magister, haec mulier modo
deprehensa est in adulterio; in lege autem Moyses mandavit nobis,
hujusmodi lapidare. Tu ergo quid dicis? Hoc autem dicebant tentantes, ut
possent accusare eum.”
|
|
Quia pridem Nicodemus timide quidem, validum tamen iniquitati illorum
secundum legem fecerat obstaculum, dicendo:
|
“Nunquid lex nostra judicat hominem, nisi audierit ab ipso prius et
cognoverit quid faciat?”
|
|
Idcirco nunc reparatis artibus summo studio nituntur illum constituere
legis adversarium, ut nemo deinceps contra ipsorum audeat mutire
consilium. Quid enim arbitrarentur nisi illum observandam suae
mansuetudinis famam, ne popularium favorem amitteret, a veritatis et
justitiae tenore declinaturum, et tale quid dicturum, qualia dicere
solitus erat:
|
“Nolite judicare et non judicabimini, nolite condemnare et non
condemnabimini (Matth. VII).”
|
|
Haec nempe et hujusmodi pietatis ac mansuetudinis hortamenta
praedicando, populi favores acquisivisse videbatur, ut pius et
mansuetus, et hinc esse quod tantis quotidie turbis stipabatur, ut,
volentes eum comprehendere, metu populi cohiberentur. Huic ergo famae
suae studentem dicturum illum putabant ut dimitterent peccatricem. Haec
autem pietas statim pateret crimini, ut dicerent illi robusti
aemulatores legis:
|
“Hostis legis es, contra Moysen locutus es, imo contra cum qui per
Moysen legem dedit, et proinde tu ipse lapidandus es.”
|
|
Igitur ut in scelere suo sanctae legis vindices se pronuntiare possent,
et sic omnes os obstruerent, idcirco cum praedicta machinatione
adduxerunt, et coram illo statuerunt mulierem peccatricem. Sed hoc modo
captantes in animam justi, et sanguinem innocentem condemnare capientes
(Psal. XCIII), elusi sunt, ita ut justo nocere non possent, et
peccatricem de manibus amitterent, imo peccatrice apud justum, misera
apud misericordiam in templo remanente, foras ipsi confusione operti
exirent. Quis hoc factum non miretur? quis hanc veritatis et
misericordiae victoriam non veneretur? Sic nimirum futurum erat ut, post
illa quae supra scripta sunt, adducerent Scribae et Pharisaei
peccatricem mulierem, scilicet Ecclesiam de gentibus in templum ad
Christum, corporis et animae suae liberatorem, et ea peccatorum
accipiente remissionem, ipsi cum mala conscientia foras irent, et cum
invidiae suae tormento a gratia exciderent. Cum enim ipsi Dominicum
corpus clavis confixerunt, et lancea percusserunt, quid aliud quam verum
Dei templum aperuerunt? Et cum per legem et prophetas, quamvis inviti,
praedicant, sic oportuisse fieri ob salutem omnium gentium, quid aliud
quam adulteram gentilitatem, quae virum suum legitimum scilicet
Creatorem suum reliquerat, et cum diabolo fornicata fuerat, adducunt ad
Christum? Tu igitur, Christe, speciose Rex in omnibus prospere procedis
et regnas, propter veritatem et mansuetudinem, et justitiam et deducet
te mirabiliter dextera tua (Psal. XLIV), tuique in omnibus eluduntur
inimici, scilicet genimina viperarum Judaei, cum principe quo dracoue,
|
“quem formasti ad illudendum ei (Psal. CIII).”
|
|
Sed jam ad narrationem historicam redeamus.
|
“Jesus autem inclinans se deorsum, digito scribebat in terra.”
|
|
Quid hoc ad rem pertinebat, ut vocibus praesentium interrogatus, digito
scriberet in terra, quod facere solitus non erat? Videlicet quia laqueo
parato intenti erant, mansuetum et misericordem capere, modum
stringentes, statim post primam propositionem Mosaicae auctoritatis,
subjuncta assumptione, dicendo:
|
“In lege autem Moyses mandavit nobis hujusmodi lapidare.”
|
|
At ille non paulo majorem se Moyse esse noverat, quippe cujus spiritu,
vel, quod manifestius nunc ad rem attinet, cujus digito, sicut in
Deuteronomio habes, scriptam in tabulis lapideis legem accepit Moyses.
Igitur ut se non debere vel posse Moysi auctoritate constringi
significaret, congrue nunc et opportune sese inclinans, digito scrihebat
in terra, innuens tam sapienter quam humiliter, quod Dominus legis, quod
major esset quam Moyses.
|
|