CAPUT VI. Bonam voluntatem homini vel angelo non inesse naturaliter, sed ex dono et gratia Dei dari.

Cum igitur omnia de nihilo facta sint, et ipsum nihil efficiens sit causa malae voluntatis creaturae rationali, unde bona voluntas aliquibus, ut sint vel angeli, vel homines bonae voluntatis? Non enim jam quaerimus quod multi quaerere solent, scilicet unde mala voluntas bonae creaturae accesserit, quia constat ex eo quod de nihilo facta est, apostasiam suboriri, vel subortam esse malae veluntatis, qua iterum perverse in nihilum tendit Unde ergo illi bona voluntas, qua tendat non ad nihilum unde facta est, sed ad Deum a quo facta est, vel ad verbum Dei per quod facta est? Unde, nisi ex bono vel gratia Dei? Sic enim et Apostolus ejusdem gratiae dicit: Nam Deus est, qui operatur in nobis velle et perficere pro bona voluntate (Phil. II). Non euim sicut naturaliter et sponte corpus animantis terram appetit, ut inde naturali appetitu vivere festinet, unde factum est, ita creatura rationalis naturale habet velle Deum, sive appetere Dei verbum, nisi habeat adjuvantem gratiam, quia videlicet non sicut corpus de terra sic et ipsa de Deo sumpta, vel de Deo verbo facta est, sed a Deo et per Dei verbum creata est. Non ergo nisi adjuvante gratia, non nisi dono Creatoris bonam voluntatem habere, vel Creatorem diligere poterat creatura. Dedit quibusdam donum istud bonae voluntatis et scimus quia taliter, tam valide aliquibus et angelis et hominibus dedit, ut angeli quidam seraphin, id est ardentes vel incendentes appellari meruerint, homines autem quidam item adhuc in terris positi et in carne viventes ita ardeant, ut multis tentationum aquis, multis tribulationum fluminibus charitas in eis exstingui non possit.