CAPUT XVI. De tribus qui testimonium dant in coelo, et cur non dixerit: Pater et Filius, sed

“Pater et Verbum,”

et quomodo Verbum homini assumpto testimonium perhibuerit.

De tribus testibus testimonium in terra dantibus pro posse diximus, superest ut de tribus testimonium in coelo dantibus breviter dicamus: Nam et tres sunt, inquit, qui testimonium dant in coelo, Pater, Verbum et Spiritus sanctus (I. Joan. V). Primo quaeritur cur non dixerit, quod magis usitatum est, Pater et Filius, sed Pater, et Verbum et Spiritus sanctus. Ad quod dicendum, quia non solum tres illi vel tres isti testes testimonium dant, quod sumus nati ex Deo, sicut proposuerat, dicendo: Omne quod natum est ex Deo, vincit mundum, et sicut in fine capituli: qui credit, inquit, in Filium Dei, habet testimonium Dei in se (ibid.). Verum et ipsi, imo principaliter ipsi Jesu testimonium dant quia ipse est Christus, vel quia Christus est veritas (ibid.). Ne ergo occasio porrigeretur haereticis, dicturis duos esse filios, alterum Filium Dei, et alterum filium hominis, de illo homine, qui pependit in cruce et mortuus est, testificationes conferens, noluit dicere, quia testimonium dant ei Pater, et Filius, cum ipse in utraque substantia Dei et hominis, unus sit Dei Filius, sed Pater et Verbum, inquit, et Spiritus sanctus. Nam revera non Filius filio, sed Verbum assumpto homini testimonium dat quod ipse qui negatus et reprobatus est, ipse, inquam, sit Christus, ipse sit veritas, id est non altera Christi persona, alteri Christi personae; sed altera Christi substantia alteri Christi substantiae hoc testimonium dat. Quomodo testimonium dat hoc Verbum? Ut multa praeteream, quae nostram excedunt infantiam, in eo nimirum testimonium dat quod quaecunque locutus est hic homo, vera sunt, et omnia unum verum Verbum. Et hoc est legitimum testimonium. Dicit enim lex cognoscendi prophetae, et non prophetae signum: Quod si tacita cogitatione responderis: Quomodo possum intelligere verbum quod non est locutus Dominus, hoc habebis signum: Quod in nomine Domini propheta ille praedixerit, et non evenerit, hoc Dominus non locutus est, sed per tumorem animi sui propheta confixit, et idcirco non timebis eum (Deut. XVIII). Hoc nimirum propter istum prophetam, imo prophetarum Dominum dictum est. Promiserat enim, dicens: Prophetam de gente tua, et de fratribus tuis, sicut me suscitabit Dominus tuus (ibid.), etc. Hac ergo praecunte legis propositione assumptionem ipse de quo propositum fuerat, nobis porrigit, dicens: Coelum et terra transibunt, verba autem mea non transibunt (Matth. XXIV). Porro adversus inimicos ejus Judaeos vel istud sufficiat, quia dixit de illis: Et cadent in ore gladii, et captivi ducentur in omnes gentes (Jer. XLIV), ut quae ita factum est. Igitur secundum Verbi testimonium Jesus est Christus, Jesus utique, ut putabatur filius Joseph (Luc. III), et non alius Christus est. Quomodo autem Pater dat huic testimonium? Primum dicendo: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi complacui (Matth. XIII). Deinde semper illum audiendo in faciendis operibus magnis, quae nemo alius fecit (Joan. XV), maxime vero ipsum resuscitando a mortuis. Si enim dicendo se esse Christum, mentiretur, divinorum operum testimonium non illum comitaretur, resurrectio carnis ejus, quod magnum est testimonium, non consequeretur. Nihilominus Spiritus sanctus testimonium dat huic quod sit Christus, vel quod sit Filius Dei, quia videlicet quemadmodum dixit: Cum venerit Paracletus quem ego mittam vobis a Patre Spiritum veritatis, qui a Patre procedit, ille testimonium perhibebit de me, et vos testimonium perhibebitis (Joan. XV), sic factum est, et fit, et fiet usque in finem saeculi. Hi tres testimonium dant in coelo, id est invisibiliter. Nam antedicti testes, scilicet Spiritus, aqua et sanguis, dederunt testimonium in terra, id est, visibiliter. Spiritus enim visibiliter, id est sumpta columbae corporea specie, super illum apparuit, affirmans quod hoc signo cognosci jusserat, scilicet qui baptizat, sanguinem et aquam visibiliter de latere suo jam mortuus fudit; quod non fecisset, si non esset Christus Filius Dei. Nunc ad nostra redeamus.