|
Ubi, quando, quali intentione, o Deus, hoc inventum invenisti? Non enim
parvi ponderis esse sentimus quod dixisti: Inveni in quo propitier ei.
Stet ergo hic diligens anima diutius ad meditandum, memor quod sapientia
dixit: Melius est ire ad domum luctus quam ad domum convivii (Eccle.
VII). In illa enim finis cunctorum agnoscitur, et vivens homo cogitat
quid futurus sit. Et revera de hujusmodi loquitur ipse Dominus: Beati
qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur (Matth. V). Ut igitur ea quae
percunctatus sum delectabilius inveniam, scilicet ubi, quando, quali
intentione hoc invenerit Deus, quatenus caro hominis morte consumatur.
et quomodo vel quot vicibus eamdem consumptionem operetur, totum
capitulum hic ponere libet, de quo versiculum hunc assumpsi: Consumpta
est caro illius suppliciis, revertatur ad dies adolescentiae suae.
Capitulum hoc est: Per somnium, inquam, in visione nocturna, quando
irruit sopor super homines, et dormiunt in lectulo, tunc aperiens aures
virorum et erudiens eos instruit disciplina, ut avertat hominem ab his
quae fecit, et liberet eum de superbia, eruens animam ejus a
corruptione, et vitam illius ut non transeat in gladium. Increpat quoque
per dolorem in lectulo, et omnia ossa ejus marcescere facit.
Abominabilis ei sit in vita sua panis; et anima illius cibus ante
desiderabilis, tabescet caro illius, et ossa quae tecta fuerant
nudabuntur. Appropinquabit corruptioni anima ejus, et vita illius
mortiferis. Si fuerit pro eo loquens angelus, unum de similibus [Vulg.
unus de millibus], ut annuntiet hominis aequitatem, miserebitur ejus et
dicet: Libera eum, et non descendat in corruptionem; inveni in quo ei
propitier. Consumpta est caro ejus a suppliciis, revertatur ad dies
adolescentiae suae. Deprecabitur Deum et placabilis ei erit, et videbit
faciem ejus in jubilo, et reddet homini justitiam suam. Respiciet
homines et dicet: Peccavi et vere deliqui, et ut eram dignus, non
recepi. Liberavi animam suam ne pergeret in interitum, sed vivens lucem
videret. Ecce haec omnia operatur Deus tribus vicibus per singulos, ut
revocet animas eorum a corruptione et illuminet lucem viventium (Job.
XXXIII).
Fere cuncta haec secundum sensum litteralem, qui gravissimus et
sacratissimus est, accipienda nobis sunt, juxta rationem praesentis
propositi, quod est meditatio mortis, praeter id quod primum dixit, per
somnium in visione nocturna quando irruit sopor super homines et
dormiunt in lectulo. Haec enim juxta anagogen accipienda sunt, ut per
somnium et per visionem nocturnam, et per soporem irruentem et per
dormitionem in lectulo, quae multiplex circumlocutio est, sanctum sacrae
meditationis intelligas otium, videlicet quod his tantum, qui mentis
quietae sunt, quos amor hujus saeculi non inquietat, quos illecebra
praesentis vitae non delectat, quorum cor in avaritia non vigilat,
aperiuntur aures cordis, ut illud quod dictum est: Ne comedat etiam de
ligno et vivat in aeternum (Gen. III), et alibi: Non permanebit spiritus
meus in hominibus in aeternum, quia caro sunt (Gen. VI), clare audiat et
bene intelligat, non tam esse vindicis irae sententiam, quam consulentis
misericordiae providentiam, non tam judicialis gladii vindictam quam
paternae virgae disciplinam. Verumtamen esto, vocetur ira, dicatur furor
disciplina haec. Ecce, inquit propheta, tu iratus es, etenim peccavimus
et cecidimus quasi folium universi, et iniquitates nostrae quasi ventus
abstulerunt nos (Isa. LXIV). Et Psalmista cum dixisset concedendo
disciplinae huic, id est mortalitati sive morti, dicendo: Mane sicut
herba transeat, mane floreat, et transeat, vespere decidat, induret, et
arescat (Psal. XCIX), continuo subjunxit: Quia defecimus in ira tua et
in furore tuo turbati sumus (ibid.). Et in alio quoque propheta Deus
ipse disciplinam hanc, sive supplicia haec, de quibus hic scriptum est.
Consumpta est caro ejus a suppliciis, non solum iram, verum etiam
judicia pessima nominat, cum dicit: Quod etsi quatuor judicia mea
pessima gladium, et famem, et bestias malas et pestilentiam misero in
Hierusalem, ut interficiam de ea hominem et pecus, tamen relinquetur in
ea salvatio educentium filios et filias (Ezech. XIV). Esto ergo: nihil
enim obest, imo multum prodest et intentioni sive proposito Dei
cooperatur existimatio haec, veluti si puer dum a patre verberatur
acriter, furorem esse existimet cum ille diligendo percutiat,
percutiendo diligat, sciens scriptum: Qui parcit virgae, odit filium
suum (Prov. XIII).
|
|