CAPUT II.

Igitur praeeunte et cooperante spiritu pietatis, quo careamus inflatione hujusmodi, conabor aliqua hinc eloqui, et imprimis de abbatum atque episcoporum pastoralibus virgis, cujus, vel quam antiquae, utraque virga sive uterque baculus, sit auctoritatis. Denique inter contentiones jam praelibatas, istud quoque in contentionem venit, utrum rationabiliter, an absque suffragio rationis, is qui dicit, Ego sum Augustini, pastorali virga investiri et abbas in Ecclesia velit nominari. Nam et in superioribus Franciae locis hoc maxime jam coeptum est fieri, et miramur plerique unde ratio vel auctoritas sumpta sit. Hinc reverendus Coloniensium archiepiscopus Fridericus, ante non multos dies, Adelberoni episcopo Leodiensi epistolam direxit, cujus hoc exemplar est: Sicut antiquas sanctorum Patrum institutiones, quas nos juniores super fundamentum divinae positionis, rationabiliter ordinatas invenimus, tenere ac pervehere debemus, ita novas et eas maxime, quae nullum ex auctoritate Scripturarum, sive exemplis patrum, rationis caput praeferunt, neque facile admittimus, neque temere usquam introducere properamus. Scriptum est enim:

“Ne transgrediaris terminos antiquos, quos posuerunt patres tui (Prov. XXII).”

Nos nati terminos istos invenimus in Ecclesia Dei, ut clerici propter hoc ipsum, quod sunt clerici, id est habentes ordines sacros de manu episcopi, pertinentes ad ministerium attaris, sub virga sint solius episcopi, qui autem vitam poenitentialem sub habitu monachico susceperunt, et simpliciter monachi sunt, sub virga sint solius abbatis. Porro qui, cum sint monachi, clericales susceperunt ordines, sive cum clerici essent, vitam monachicam professi sunt, hi duntaxat rationabiliter sub utraque virga sunt, scilicet episcopi pariter, et abbatis, neque a selo abbate, super monachum presbyterum, judicium est diffiniendum, nisi episcopus adhibeatur in testimonium, juxta ipsius B. Benedicti institutum sanum et legitimum. Haec nos pervidentes, novam consuetudinem istam, necdum approbare vel suscipere praesumpsimus, ut praelati clericorum, quamvis regularium, pastorali virga investiantur, ut ea sicut monachorum abbates utantur. Etenim B. Pater Augustinus cujus regulam profitentur, nusquam legitur abbas fuisse nominatus, et eo tempore quo vitam illam ingressus est, sicut nec abbas ita necdum erat episcopus, sed tantum presbyter novitius, utpote nuper ad fidem catholicam conversus. Si ergo non praesto est ratio, quae huic instituto suffragetur, quod in usum jam verti incipit, sicut audivimus, bonum est ut super hac re temperetis, juxta illud:

“Manum nemini cito imposueris (I Tim. V).”

Itaque de jure vel justa consuetudine, qua monachorum Patres, abbates nominantur, et pastorali post episcopos virga utuntur, causa postulat ut aliquid loquamur.