CAPUT XV. De tribus tentationibus, quibus rex iste victor vicit, cum caeteri omnes servi fuerint peccati, et idcirco

“accedentes angeli ministrabant ei.”

Tunc Jesus ductus est in desertum a Spiritu, ut tentaretur a diabolo. Et cum jejunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus, postea esuriit. Tunc accedens tentator, dixit ei: Si Filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant (Matth. IV; Marc. I; Luc. IV), etc. Quia Filius iste rex erat, regis autem legitimi officium est prima fronte contra hostem congredi, ac dubio militi in semetipso praebere exempla virtutis, ut cum ita gesserit, tunc demum majori cum auctoritate exercitum cohortari possit. Recte ergo continuo docturus, primum tentationes nostras in semetipsum admisit, et vicit, atque vincendo milites suos vincere voluit. Quare autem triplicem fraudulenti hostis tentationem perferre voluit? Singulas consideremus, cujus generis unaquaeque sit intueamur, jamque se ostendet altitudo rationis in humilitate tentationis. Si Filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant. Tentatio haec nimis antiqua est, nam ipsa gula est, per quam primus homo tentatus atque illectus est. Non, inquit, in pane solo vivit homo, sed in omni verbo quod procedit de ore Dei (Deut. VIII). Sic plane tunc respondere debuerat homo rationalis. Non in omni vel solo paradisi ligno vivit homo, sed in praecepto, quod a Deo propositum est illi bene custodito. Non sic dixit, magisque ad morsum, quam ad hujusmodi responsum os suum aperuit. Idcirco ille servus factus est ejus, a quo et superatus est; hic autem legem intendens regalem liber procedebat, cui dicebatur in psalmo: Intende prospere, procede et regna (Psal. XLIV). Si, inquit, Filius Dei es, mitte te deorsum. Scriptum est enim, quia angelis suis Deus mandavit de te (Psal. XC), etc. Tentatio haec Judaicae curiositatis est. Nam Judaei signa petunt (I Cor. I). Et illi quidem tentaverunt Deum in cordibus suis, ut peterent escas animabus suis, et male locuti sunt de Deo, dixerunt: Nunquid poterit Deus parare mensam in deserto? (Exod. XVII; Psal. LXXVII.) et caetera, dixeruntque: Estne Deus in nobis, an non? Hic autem datum homini acceptans praeceptum, scriptum est, inquit: Non tentabis Dominum Deum tuum (Deut. VI). Haec, inquit, omnia tibi dabo si cadens adoraveris me. Tentatio haec paganae dementiae est. Pagani quippe vel gentes propter regna mundi et gloriam eorum, diabolum in simulacris adoraverunt, et ut foris exaltarentur, intus ceciderunt: Hic autem stans in gradu suo, poplite recto, et inflexibili regiae libertatis collo, scriptum est, inquit, subauditur homini, Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies (ibid.). Igitur, o speciosissime forma prae filiis hominum, te solum regnare decet, regnumque obtinere Judaeorum pariter et gentium, quia tentatus per omnia pro similitudine vicisti, et absque peccato supergressus es tentationes Judaeorum et gentium quibus universaliter in Adam, quibus particulariter in semetipsis tentati et omnes victi sunt, praeter unum, sicut scriptum est: Omnes declinaverunt, simul inutiles facti sunt, non est qui faciat bonum, non est usque ad unum (Psal. XIII, LII). Et quia victori regi servitus debetur a suis laetantibus ministris, tunc, inquit Evangelista, reliquit eum diabolus, et ecce angeli accesserunt, et ministrabant ei.