CAPUT XII. Cur Deus apparuerit Moysi in flamma ignis potius quam in alia specie elementari, et quid significet quod rubus ardens non est combustus.

(CAP. III.)

“Moyses autem pascebat oves Jethro soceri sui, sacerdotis Madian. Cumque minasset gregem ad interiora deserti, venit ad montem Dei. Apparuitque ei Dominus in flamma ignis de medio rubi,”

etc. Ordo verborum est: Filii Israel, ingemiscentes propter opera, vociferati sunt ad Dominum. Dominus autem audiens gemitum eorum, apparuit Moysi in flamma ignis de medio rubi, ubi pascebat oves Jethro soceri sui, Madiam sacerdotis.

“Dixit ergo Moyses: Vadam et videbo visionem hanc magnam, quare non comburatur rubus.”

“Magnam, inquit, visionem videbo.”

Vere magna fuit illa visio, et cunctorum per fidem videntium vocibus praedicatur hactenus in toto mundo. Et hujus causa visionis, si Deo illustrante animadversa fuerit, declaratio est operis subsequentis, et ipsa

“intellectum dat parvulis (Psal. CXVIII).”

Hoc ergo primum quaerimus cur eo tempore, tali pro causa, Deus apparens homini, potius in flamma ignis quam in alia aliqua qualibet specie videri voluerit? Deinde quare rubus ardens non combustus sit? Deus invisibilis, qui nec loco circumscribitur, nec ullis sensibus corporis percipitur, quoties visibiliter hominibus apparet, rebus ipsis congruam assumit speciem, propter quas apparere dignatur. Quis autem visionis hujus magnae subsequentes effectus fortissimos atque clarissimos fuisse nesciat? Nam etsi tunc non fuimus, attamen potentiae vel virtutis Dei, quam tunc notam fecit claritas magna lucet nobis, et terribilium ejus miraculorum memoria mirabilis in oculis nostris est. Unde et hodie mirantes dicimus:

“Quis similis tui in fortibus, Domine, quis similis tui? magnificus in sanctitate, terribilis atque laudabilis, et faciens mirabilia (Exod. XV).”

Item:

“Dextera tua, Domine, magnificata est in fortitudine (ibid.),”

et his similia. Recte igitur in igne, quod elementum forte ac lucidum est, Deus hic apparuit, fortitudinem suam quodammodo praeparans, cum dicit:

“Ego scio quod non dimittet vos Pharao rex Aegypti, ut eatis, nisi per manum validam (Exod. III).”

Item ad Pharaonem:

“Idcirco autem posui te, ut ostendam in te fortitudinem meam, et narretur nomen meum in omni terra (Exod. IX).”

Quare autem rubus non comburitur, et Moyses tanquam comburendus appropinquare prohibetur, nisi solvat calceamentum de pedibus suis?

“Cernens enim Dominus quod pergeret ad videndum, vocavit eum de medio rubi et ait: Moyses, Moyses. Quo respondente: Adsum, ne appropies, inquit, huc.”

Et continuo:

“Solve calceamentum de pedibus tuis; locus enim in quo stas terra sancta est.”

Hoc nimirum ita dixit, tanquam continuo comburi potuisset appropiando, nisi solvisset calceamentum de pedibus suis. At certe rubus non comburebatur, et virgultis quorum de medio lucebat sanctus ignis erat innoxius. Quid ergo hoc sibi vult? Illud nempe quia

“Deus noster ignis quidem consumens est (Deut. IV),”

verumtamen igni elementario multum dissimilis iste ignis est. Ignis namque corporeus, quo in corporalibus administrationibus utimur, quod quartum mundi elementum dicimus, res ipsas comburit quibus continetur, procul autem positis innoxius est. Deus autem noster verus et perpetuus ignis, suam e contrario naturam vel potentiam exerit. Nam illis intra quos est non solum innoxius, verumetiam salutaris et clementissimus est; longe autem positis, et digne appropinquare nolentibus nimium damnosus existit, de qualibus Psalmista dicit:

“Sicut fluit cera a facie ignis, sic pereant peccatores a facie Dei (Psal. LXVII).”

Quod in beata virgine Maria clarius atque conspicabilius est. Totus enim hic ignis, subauditur Christus Deus et homo, novem in utero ejus mensibus habitavit, et levem carnis vel animae ejus stipulam sive fenum, non solum non combussit, verum etiam majore cum virginitatis honore gratiaque formati exinde hominis, quem assumpsit, perenniter illustravit. Et ad illud templum ignis aeterni, quanto quis per fidem propius accedit, tanto decentius illo igne fulgescit. Nam e contrario quanto longius, sive Judaeus, sive paganus, sive haereticus absistit, tanto citius ut cera liquescit, cum ignis ille apparuerit. Hoc interim appropinquantibus nobis agendum est ut calceamenta non habeamus in pedibus, quae fiunt de mortuorum animalium pellibus, id est, ut mortuorum mortifera et in peccatis suis morientium exempla non imitemur. Nam ille quidem corporaliter nudis pedibus accedere jussus est, quod est solemne humilitatis instrumentum, nobis autem hoc spiritualiter ita ut praediximus agendum est, scientes quia Deus noster, ad quem accedimns,

“non est mortuorum, sed vivorum (Matth. XII).”