CAPUT VI. Quod secundum similitudinem amatoris, in quo haec tria sunt, amator ipse, et amor ipsius, et crementum, propter quod ad propagandam prolem amore suo ducitur, unus sit Deus Pater, et amor ipsius Spiritus sanctus, et Verbum ipsius.

In amatore tria sunt, amator ipse, et amor ipsius, et crementum, propter quod ad propagandam prolem amore suo ducitur. Similiter in Creatore nostro qui amatorem se nominat, ut supra dictum sit, sunt tres. Ipse et amor ipsius, scilicet Spiritus sanctus, et Verbum ipsius, quod non est aliud quam crementum ejus, semen ejus, Filius ejus. Haec similitudo quamvis, ut sicut jam dictum est, longe dissimilis, ita ut spiritus carni, vel caro spiritui, adeo vera est ut in Isaia quoque scriptum est:

“Nunquid ego qui alios parere facio, ipse non pariam, dicit Dominus, si ego qui generationem caeteris tribuo, sterilis ero, ait Dominus Deus tuus?”

(Isa. LXVI.) Loquebatur enim huic ordini coeli, huic, de qua nunc loquimur, Jerusalem magnae et sanctae civitati. Unde et protinus dicit:

“Laetamini cum Jerusalem et exsultate in ea, omnes qui diligitis eam. Gaudete cum ea gaudio, universi qui lugebatis super eam, ut sugatis et repleamini ab ubere consolationis ejus (ibid.),”

etc. Nesciremus quidquam de ordine vel generatione ejusmodi, nisi rationes ejus in terra posuisset ipse qui novit. Quomodo enim posuit? Ipse spiritus Dei, qui tunc ferebatur super aquas, dicente Deo:

“Fiat lux.”

Ipse, inquam, etiam nunc fertur super aquas, dum in Christo baptizamur. Et hoc est Deum dicere: Fiat lux, regenerare nos, ut qui eramus aliquando tenebrae, jam nunc in Domino sumus lux. In hoc est regeneratio, quia jam dictus amator Deus animam credentem impraegnat Verbo suo, dignam amore suo. Verbum enim semen est ejus, sicut ait Jacobus apostolus:

“Voluntarie genuit nos Verbo veritatis, ut simus initium aliquod creaturae ejus (Jac. I).”

Semen hoc nonnisi cum amore suscipitur, Verbum hoc nonnisi per Spiritum sanctum immittitur. Haec est Trinitas unus Deus, amator creaturae rationalis Deus, et semen ejas quod est Verbum ipsius, et amor ejus qui est Spiritus sanctus. Igitur, quamvis, ut supra jam dictum est, caro et spiritus dissimilia sint, nihilominus tamen aliqua hic similitudo est, quia videlicet, sicut generatio carnis ab aliquo semine ejus et amore ejus patratur, sic generatio spiritus a Deo Verbo ejus et spiritu oris ejus consummatur. Et si aliter exponi potest jam dicta sententia:

“Nunquid nosti ordinem coeli, et pones rationes ejus in terra (Job XXXVIII),”

nihilominus tamen sensus iste, quem diximus, locum habet et pondere non caret, quia nullo modo splendidius rationes ordinis coeli Deus in terra posuit, quam regenerando per aquam filios lucis, ituros in illum ordinem coeli ad angelos lucis:

“Erunt enim, ait ipse Dominus, sicut angeli Dei (Matth. II).”