CAPUT 19

“Cum ergo vidisset turba, quia Jesus non esset ibi, neque discipuli ejus, ascenderunt naves et venerunt Capharnaum quaerentes Jesum. Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei: Rabbi, quando huc venisti?”

Ergo, inquit, quia aliae naves supervenerunt, et sic transfretandi facultatem habuerunt ad quaerendum Jesum, ascenderunt ut quaererent eum, et invento: Quando, inquiunt, huc venisti? non ausi dicere: Quare huc tam cito venisti? Nam intentionem qua illum quaerebant, vel consilium quod in deserto conceperant, ut raperent eum et facerent regem super se, tutum fore nondum arbitrabantur, in civitatibus prodere, quippe nondum confirmati, nec consensu ejus animati, ut postulabat negotium tantae rei. Maluissent ergo tardasse illum in deserto, donec acclamato vel sublimato super se rege, datisque sacramentis militaribus, bellicisque ordinatis functionibus, primum in ipsum tetrarcham Galilaeae Herodem, deinde in caeteros regni Judaici tetrarchas armati signa inferrent, sicque liberato regni Davidici solio, Romam ipsam cum toto, quod sub illa erat mundi imperio, tanti principes facti rege suo praeeunte subjugarent, sicque implerent prophetiam dicentem: Et possidebit domus Jacob, qui se possederant.

“Respondit Jesus et dixit: Amen, amen, dico vobis, venistis ad me, non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis.”

Fidei quaerenti intellectum eorum quae ab hoc Veritas dicere incipit, ante omnia scire convenit (in quantum possibile est) qua intentione ea dixerit, illamque prae oculis habere, ut in luce ejus faciem agnoscat, ejusque verbi qualis sit, et adversus omnem corporis et sanguinis Christi inimicum, haereticum judicare vel discernere queat indubitanter, qualis non sit. Est autem hoc in ejus intentione considerandum quod eadem via, per quam vita exclusa, morsque admissa est, mortem excludere, vitamque homini reducere parat, scilicet per credulitatem rei, quam constat invisibilem esse, nec humana ratione posse comprehendi. Scimus enim quia primi parentes nostri acquieverunt diabolo mendaci, et mendacium (cujus ipse pater est) loquenti ac dicenti:

“Nequaquam morte moriemini. Scit enim Deus, quia quacunque die comederitis ex eo, aperientur oculi vestri, et eritis sicut dii, scientes bonum et malum (Gen. III).”

Nunquid dixerunt, Quomodo potest hoc lignum oculos nostros aperire, scientiam boni et mali afferre, deos nos efficere? Hoc igitur sciendum est, quia quemadmodum peritus medicus secundum morbi naturam, quam novit, antidotum temperat, et dicit aegrotanti, quia tale venenum bibisti, vel talem herbam aut quamlibet rem malam comedisti, nisi hoc illi contrarium sumpseris, vivere non poteris. Sic Auctor vitae, cum dicit:

“Nisi manducaveritis carnem meam, et biberitis sanguinem meum, non habebitis vitam in vobis.”

Hoc per summam justitiam intendit ut, quantum homo mendacio credidit, tantum credat veritati; quantum credidit deceptioni superba praesumptione, tantum credat redemptori humili subjectione, tanta fide comedat panem, et bibat calicem Christi, quanta infidelitate comedit fructum vetitae arboris, ut de isto credat plus quam videre possit, qui de illo plus quam videbat, et omnino plus et aliud quam esse poterat, nulla ratione adductus credidit. Sed jam ad ipsa vitae aeternae verba veniendum est:

“Amen, amen dico vobis, inquit, venistis ad me, non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis.”

Rex iste, qui non ab hominibus fit, sed homines ad regnum suum colligit, non reges de soliis suis ejicit, ut sedeat ipse pro illis, sed cupiditatem evertit, et charitatem construit in cordibus nostris. Nam quod istis hominibus dicit, omnibus cupiditatis satellitibus dicit; in quibus tametsi Christum sequi vel Deum quaerere videantur, tamen tunc vere cupiditas regnat, si Deum propter aliud quam propter ipsum quaerunt aut sequuntur. Cum igitur audimus dicentem regem istum:

“Venistis ad me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus et saturati estis,”

ad cor suum quisque nostrum redeat et interroget semetipsum, qua mente ad thronum vel mensam ejus adeat, id est, quid desiderans ad sanctum altare ejus accedat. Sunt illic signa quae fecit Jesus, sunt et panes quibus qui accedunt, pascuntur, et qui nihil aliud esuriunt, saturantur. Signa quae facta sunt super his qui infirmabantur, illa sunt quibus sanamur, mysteria incarnationis, nativitatis, passionis, resurrectionis et ascensionis ejusdem Domini nostri Jesu Christi. Qui propter haec veniunt gaudentes et gratias agentes, quod ea videre meruerunt tempore quidem praeterita, virtute autem semper praesentia, et sancto desiderio pascuntur in his, non illos tanquam raptores suimet rex Christus refugit, sed ille cives et domesticos suos agnoscit (Ephes. II), ut faciat illos invenire quod quaerunt, quia jam intra illos est regnum Dei (Luc. XVII), jam sunt ipsi intra regnum charitatis. Panes autem regis ejusdem Christi; panes, inquam, multi non unus panis; non enim de illo uno pane qui est ipse Christus, sed de panibus ejus nunc agitur. Panes ergo Christi regis sunt illi, qui pro mercede constituti, justa et antiqua lege debentur his qui altario deserviunt (Deut. XXV). Qui soli huic mercedi inhiant et ob hanc solam sacri altaris ministerio se ingerunt, raptores regis et pervasores regni sunt, importunum ornantes solium, intempestivum portantes subsellium (I Cor. IX). Dicit eis Rex tam acriter quam sapienter:

“Amen, amen dico vobis, venistis ad me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus, et saturati estis.”

Ac si dicat: Vos utique non me, sed mea diligitis; non quod ego sum, sed quod est sub me, quaeritis, non mei sed mensae meae vos estis amici.

“Manducatis ex panibus”

meis, et sufficit vobis,

“saturati estis.”

Non enim justitiam esuritis aut sititis, sed solo ventre ducimini, solam curam carnis facitis in concupiscentiis (Rom. XIII). Et haec est beatitudo vestra, totaque saturitas, ingredi pompatice domum Domini, comedere

“agnum de grege, et vitulos de medio armenti (Amos. VI).”

Cum nihil aliud quaerentes canitis ad vocem psalterii, sicut David putavit vos habere vasa cantici, et nihil patimini super contritione Joseph. Vere enim non compatimini; neque compassione charitatis pascimini in contemplatione signorum quae videtis, id est mysteriorum quae in altari commemoratis, nihilque omnino patimini super contritione dicentis:

“Haec quotiescunque feceritis, in mei memoriam facietis (Matth. XXVI).”

Quid igitur dicam, quo facto, regem, quem quaeritis, non rapaci cupiditate, sed ordinata charitate apprehendere possitis.