CAPUT XVIII. De peccato quod post baptismum admittitur, secundum legem dicentem:

“Si peccaverit princeps,”

etc., et quis sit princeps et quae anima de populo terrae, et de oblatione principis, id est praelati.

“Si peccaverit princeps, et fecerit unum e pluribus per ignorantiam, quod Domini lege prohibetur, et postea intellexerit peccatum suum, offeret hostiam Domino, hircum de capris immaculatum, ponetque manum suam super caput ejus. Cumque immolaverit eum in loco ubi solet mactari holocaustum eoram Domino, quia pro peccato est, tinget sacerdos digitum in sanguine hostiae pro peccato, tangens cornua altaris holocausti, et reliquum fundens ad basim ejus. Adipe vero adolebit supra, sicut in victimis pacificorum fieri solet.”

Post passionis Christi sacramentum, quod in baptismo percipitur, peccantibus jam non idem remedium vel eadem gratiae largitas proponitur. Nam hostia pro peccato nobis exstitit Christus, quam semel pro peccatis certa redemptione tunc dedimus, quando singuli in morte ipsius baptizati sumus. Etenim comparatione securitatis, quam de praeteritis peccatis in baptismo sive infantes sive veterani accepimus, valde scrupulosa est redemptio, si iterum peccaverimus, quamlibet dignos poenitentiae fructus faciamus. Quamvis dictum sit:

“Quacunque die quis conversus ingemuerit, salvus erit (Ezech. XVIII),”

non tamen et hoc dictum est: Quacunque die ingemuerit, peccata sua remittentur ei, nec certum est utrum in hoc saeculo remittantur, an in futuro. Nec enim leviter aut dubie dictum est:

“Si cujus opus arserit, detrimentum patietur, ipse autem salvus erit, sic tamen quasi per ignem (I Cor. III).”

Potest tamen et illud recte de principali conversione dictum accipi, videlicet qua de errore et de peccatis vetusti hominis Adae convertitur quis, et ad Dominum vel Dei Filium ingemiscendo transit, quo fit ut filius non portet iniquitatem patris, scilicet ejus qui primus peccavit. Bene itaque post datum immolandi vituli ritum hostia minoratur, cum dicitur:

“Si peccaverit princeps, et fecerit unum e pluribus quod Domini lege prohibetur, offeret hircum.”

Ac deinceps:

“Quod si peccaverit anima per ignorantiam de populo terrae, et cognoverit peccatum suum, offeret capram immaculatam,”

etc. Princeps ille est, qui tanquam aries ovibus, aut tanquam hircus capellis pluribus praeeminet. Hic si peccaverit et fecerit unum e pluribus, quod Domini lege prohibitum est, eo ipso quod peccavit, malum inferioribus exemplum praebuit.

“Quod si postea intellexerit peccatum suum, offeret, inquit, hostiam Domino”

non iterum vitulum, sed

“hircum.”

Non enim renovabitur iterum ad poenitentiam, scilicet ut baptizetur iterum, quod esset rursus crucifigere in semetipso, et ostentui habere Dei Filium (Hebr. VI), sed

“offeret hircum,”

id est, per actualis poenitentiae mortificationem, mactabit semetipsum, ut possit pro peccato tuo ejusdem passionis Christi de sancto altari utiliter percipere sacramentum. Peccando namque et faciendo unum de pluribus quod Domini lege prohibitum est, verbi gratia, moechando sive homicidiali cornu feriendo ipse hircus effectus est, quales utique ad sinistram statuentur, quibus et dicetur:

“Ite, maledicti, in ignem aeternum, qui paratus est diabolo et angelis ejus (Matth. XXV).”

Igitur si salvari cupit, mactabit hircum, id est poenitendo puniet semetipsum. Ubi?

“In loco, inquit, ubi solet mactari holocaustum coram Domino.”

Locus, in quo holocausta mactari solent, catholica Ecclesia est. Nam extra illam nullus veri sacrificii locus est. Igitur in catholica Ecclesia, in confessione verae fidei poenitebit, et huic fundamento digna poenitentiae opera superaedificabit.

“Tinget, inquit, sacerdos digitum in sanguine hostiae pro peccato tangens cornua altaris holocausti, et reliquum fundens in basim ejus.”

In isto quoque sacrificio spiritualiter idem sacerdos et hostia est, quia semetipsum offeret.

“Obsecro, inquit Apostolus, ut exhibeatis corpora vestra hostiam viventem, sanctam, Deo placentem, rationabile obsequium vestrum (Rom. XI).”

Quod qui fecerint, gratulabuntur secundum Apocalypsim dicentes:

“Et fecisti nos Deo nostro regnum et sacerdotes (Apoc. V).”

Tingit ergo sacerdos digitum in sanguine hostiae suae, quando discretionem operosae poenitentiae imprimit usque ad mortificationem concupiscentiae suae. Tangit vero cornua altaris, cum pristina dignitate recuperata, alios quoque docendi auctoritatem resumit, velut ille qui cum post culpam poenitendo dixisset:

“Redde mihi laetitiam salutaris tui, et spiritu principali confirma me (Psal. L),”

continuo subjunxit:

“Docebo iniquos vias tuas, et impii ad te convertentur (ibid.).”

Verumtamen nonnihil refert. Nam secreto quidem admissum et spontanea confessione sacerdoti proditum peccatum, rogante pro eo sacerdote, tanta largitate dimittitur ut cum venia dignitas quoque pristina recuperetur; deprehensum autem, aut publice convictum crimen post poenitentiam, laica tantum communione contentum addidit hominem sacrorum auctoritati canonum. Unde et hoc notandum quod supra quidem de sanguine vituli tinguntur cornua altaris thymiamatis, quod erat interius, hic autem de sanguine haedi, et postmodum de sanguine caprae tinguntur cornua altaris holocausti, quod erat exterius. Etenim, ut supra dictum est, comparatione securitatis quam in baptismo accepimus valde scrupulosa est redemptio, si iterum peccaverimus. Sed et

“reliquum sanguinem, inquit, fundet ad basim ejus,”

cum de caetero cavet cunctis concupiscentiarum per puram confessionem fusis suggestionibus. Adipem quoque adolet, sicut fieri solet in victimis pacificorum, cum, ut superius dictum est, ad hoc tendit ut pacificorum habeat vitae statum, qualem suspirans Apostolus:

“Condelector, ait, legi Dei secundum interiorem hominem; video autem aliam legem in membris meis (Rom. VII).”