|
Erat autem terra labii unius, et sermonum eorumdem. Cumque
proficiscerentur de oriente, invenerunt campum in terra Sennaar, et
habitaverunt in eo. Dixitque alter ad proximum suum: Venite, faciamus
lateres, et coquamus eos igni, etc. Jam superius, ubi septem filios
Japheth in ordinem digessit, ita subjunxit: Ab his divisae sunt insulae
gentium in regionibus suis, unusquisque secundum linguam et familias
suas. Hoc per regulam, quam Ticonius recapitulationem appellat,
colligendum vel continuanium est, quia videlicet illic non dictum est
qualiter divisae fuerint, et hic idcirco reperitur, ut narretur quomodo
vel quam ob causam divisio vel confusio ejusmodi facta est. Erat,
inquit, terra labii, id est linguae unius, et sermonum eorumdem,
scilicet quia quique sermones vel singulae voces in omni terra
significabant idem. Invenerunt, inquit, campum in terra Sennaar. Ipsum
campum quem invenerunt, Scriptura nunc vocat Sennaar, scilicet ab
eventu, locum congruo nomine significans, interpretatur enim Sennaar
excussio dentium, vel fetor eorum, videlicet excussio dentium, id est
sermonum sive verborum quae sine dentibus non fiunt. Plurimum namque
dentes juvant ad loquendum, qui tunc illis quodammodo excussi sunt,
quando solitam loquendi facultatem dentati, id est, superbi vel fortes
illi, perdiderunt. Nihilominus recte dicitur et fetor eorum, quia
videlicet fetorem superbiae eorum tali ausu usque ad nares Dei
emiserunt. Cui sicut humilitas, vel spiritus contribulatus, sacrificium
est in odorem suavitatis, sic econtra superbia fetor horribilis est.
Cujus eorum superbiae mirandam magnitudinem Scriptura insinuans,
introducit Deum descendentem, ut videat civitatem et turrim, quam
aedificabant, inquit, filii Adam, et dicentem: Ecce unus est populus, et
unum labium omnibus. Coeperuntque hoc facere, nec desistent a
cogitationibus suis, donec eas opere compleant. Venite igitur,
descendamus, et confundamus ibi linguam eorum, ut non audiat unusquisque
vocem proximi sui, etc. Descendit ut videret, de illo ait Scriptura, qui
omnia scit antequam fiant, et nusquam abest, quia videlicet et causa
talis erat, quam indiscussam coeleste judicium nullatenus omittere
deberet, et sic loqui debuit Scriptura, ut nil temere esse credendum
insinuaret. Si enim is qui omnia scit, descendere hic dicitur ut videat,
et alibi dicit: Clamor Sodomorum et Gomorrhaeorum multiplicatus est, et
peccatum eorum aggravatum est nimis, descendam et videbo utrum clamorem,
qui venit ad me, opere compleverint, an non est ita, ut sciam (Gen.
XVIII), quanto magis homo qui falli potest, antequam sententiam
proferat, rem diligenter investigare debet? Et notandum quod hic illos
appellat filios Adam. Potest quidem idem intelligi cum dicit, quam
aedificabant filii Adam, ac si dixisset filii hominum, quoniam Adam apud
Hebraeos communi genere homo dicitur, sed hoc loco sicut voce, sic et
sensu, ad eumdem qui primus fuit conditus debet referri. Ita namque
acrius multo percutit eos, qui dixerunt, et celebremus nomen nostrum, et
turrim superbiae, qua coelum attingerent aedificare coeperunt: quia
videlicet hoc modo specialiter imitabantur praevaricationem Adae, qua
diabolum secutus est, dicentem: Comedite, et eritis sicut dii (Gen.
III), et hoc modo aeque ut ille ascendere voluit super altitudinem
nubium et esse similis Altissimo (Isai. XIV).
|
|