CAPUT 15

“Nisi quis renatus fuerit, inquit, ex aqua et Spiritu sancto, non potest introire in regnum Dei.”

Et qui verba Dei ponderare novit, et claro intuitu splendorem divini agnoscit eloquii, longe circumspectius dictum esse liquet:

“Nisi quis renatus fuerit ex aqua et spiritu,”

quam si dictum esset: Nisi quis fuerit baptizatus. Nam videtur quidem idipsum significare baptizatus, quod renatus ex aqua et spiritu, verum nonnihil differt. Etenim baptizatus quidem est omnis qui renatus est ex aqua et spiritu, sed non e converso, omnis qui baptizatus est, ex Spiritu quoque renatus est. Quod ut manifestum sit, quaerenda est in primis definitio renati. Renatus vero ille est, qui spiritu mentis suae renovatus est, qui veterem hominem cum actibus ejus exuit, et induit novum, qui secundum Deum creatus est in justitia et sanctitate veritatis (Ephes. IV). Sed multi illorum qui baptizantur aqua, spiritu mentis suae non renovantur, non deponentes veteris hominis actus, quamvis in aqua demersi, novum se hominem induere profiteantur. Provide ergo Veritas loquitur, dum mavult dicere:

“Nisi quis fuerit renatus,”

quam, nisi quis fuerit baptizatus.