|
Olim non tanto exterioris apparatu decoris missarum solemnia
celebrabantur, nec ab uno quolibet haec omnis religiosi obsequii gloria
consummata et perpolita est. Pontifices quippe sacri, splendida Romanae
sedis luminaria, sicut diversis temporibus affulserunt, ita paulatim
studii sui claritate, venustatem hujus salutaris officii perfecerunt. Et
sicut traditum a Domino per Moysem sacrificii veteris ordinem, praecipue
David et Salomon (III Reg. VII), sacerdotum et levitarum ministerio (I
Par. XXIII), cantorum multiplici numero, psalmorum divinorum tripudio,
templi vel altaris illustri gloria, sacrorumque multitudine vasorum,
splendidius amplificaverunt; sic traditum a Domino mirabilem novi
sacrificii ritum, per primos apostolos sancta Romana Ecclesia
suscipiens, religiosa fide amplexata est, fideli cura conservavit,
diligenti apparatu exornavit. Quae ergo quique eorum contulerint, jam
dicemus, magis secundum ordinem illorum, quae ordinata sunt, quam eorum,
qui ordinaverunt.
INSTITUTIO COELESTINI PAPAE.
Coelestinus, papa quadragesimus primus, constituerat, ut psalmi David
centum quinquaginta ante sacrificium canerentur antiphonatim ex omnibus,
quod ante non fiebat, sed tantum epistola et evangelium recitabantur. Ex
hoc instituto excerpti de psalmis introitus, gradualia, offertoria,
communiones cum modulatione ad missam in Ecclesia Romana cantari
coeperunt.
GREGORII.
Gregorius, LXI , Antiphonarium regulariter centonizavit et compilavit,
a clero ad missas cantari praecepit quod apud Graecos ab omni populo
cantabatur. Alleluia extra Pentecosten ad missas dici fecit. In canone
tria verba hostiae superaddidit,
|
“diesque nostros in tua pace disponas, ab aeterna damnatione nos eripi,
et in electorum tuorum jubeas grege numerari.”
|
|
Orationem quoque Dominicam post canonem super hostiam censuit recitari.
SYMMACHI.
Symmachus, XLIX, constituit omni die Dominico, vel natalitiis martyrum,
ad missas cantari: quem hymnum Telesphorus papa, a beato Petro VII,
nocte tantum natalis Domini ad missas, a se in ipsa nocte constitutas,
cantari instituit, et in eo ad angelorum verba, quae sequuntur, adjecit.
GELASII.
Gelasius, XLVII, tractus et hymnos composuit, et sacramentorum
praefationes cauto et elimato sermone dictavit.
INNOCENTII.
Innocentius, XXXVIII, pacis osculum ante communionem dari decrevit.
LEONIS.
Leo, XLIII, qui in homiliis declamandis multum valuit, addidit in
canone:
|
“sanctum sacrificium, immaculatam hostiam.”
|
|
DAMASI.
Damasus, XXXV,
cantari instituit, ex decreto sanctae universalis synodi, a CL episcopis
Constantinopoli celebratae.
ALEXANDRI.
Alexander VI ad consecrationem Eucharistiae instituit, quod sicut de
latere crucifixi Domini effluxit sanguis et aqua (Joan. XIX), ita aqua
vino misceatur in ipsa consecratione; nec vinum sine aqua, nec aquam
sine vino debere offerri, decernens.
SIXTI.
Sixtus, VII, hymnum,
|
“Sanctus, Sanctus, Sanctus”
|
|
cantari instituit.
SERGII.
Sergius, LXXX, ultimum hoc instituit, ut inter communicandum,
a clero cantetur. Sic studiosa divinae legis Ecclesia Romana paulatim
protulit de thesauro suo nova pietatis monumenta, et quoddam velut ex
auro lapidibusque pretiosis religiosi officii sancto sacrificio
fabrefecit diadema. Non quidem sanctius hinc est quam erat prius [adde
quando] ad sola verba Domini solamque Dominicam orationem consecrabatur,
sed maxime decuit ut fides, quae adhuc erat illo tempore rudis, et, ut
ait quidam tam doctus quam fidelis, agresti turbida cultu, nuda humeros,
intonsa comas, exerta lacertos, ubi ornari potuit, maxime in hac parte,
tanquam in capite suo, deauraretur, et earum rerum quae superius dictae
sunt, veneranda similitudine fulgeret.
|
|