CAPUT XIV. Quod non Adam prior invocavit Deum, sed Deus prior vocavit Adam.

Vocavitque Dominus Deus Adam et dixit: Adam, ubi es? Dixitque Adam: Vocem tuam audivi in paradiso, et timui, eo quod nudus essem, et abscondi me. Non reus et praevaricator Adam Deum prior invocavit, sed Deus judex praevaricatorem prior vocavit, cum hoc illi magis expediret, ut praeoccuparet faciem ejus in confessione, et dignam satageret saltem post peccatum satisfactionem offerre. Recteque dicitur illi: Ubi es? quia videlicet movit pedem suum, et in loco suo non est. Locus enim hominis Deus est, extra quem nusquam bene est. Unde et beatus Job cum dixisset: Sicut consumitur nubes et pertransit, sic qui descendit ad inferos non ascendet, nec revertetur ultra in domum suam; continuo subjunxit: neque cognoscet eum amplius locus ejus (Job. VII). Non dixit, neque cognoscet amplius locum suum, sed neque cognoscet eum, inquit, amplius locus ejus, quia profecto postquam semel dixerit, Nescio vos (Matth. XXV), neminem damnatorum cognoscet Deus, neminem perditorum requiret amplius. Bene ergo locus suus post lapsum hominem, locus, inquam, suus, id est Deus, requirens dicit: Adam, ubi es? Sane qui ultro nolebat agnoscere ubinam esset, id est quantum in malum decidisset, hac saltem percunctatione Dei pulsatus evigilare et videre debuerat ubi esset. Hoc enim benignitas quaerentis intendebat, ut is qui quaerebatur seipsum inveniret, et sciret quid perdidisset, quid commeruisset. At ille id quod quaerebatur non respondit. Dixit enim: Vocem tuam audivi in paradiso, et timui, et abscondi me. Non dixit: Ecce adsum. Nec enim Deo aderat, aut obedienter adesse volebat, qui post inobedientiam se absconderat. Et notandum quod culpam suam tacuit, quae causa sibi erat pudendae nuditatis, et ita nudum se esse questus est, ut Deum potius incusaret, quod talem facturam hominis formasset. Non enim dixit: Vocem tuam audivi in paradiso, et timui eo quod praeceptum tuum praevaricatus essem, sed timui, inquit, eo quod nudus essem. Non ergo factum suum, sed facturam Dei in semetipso reprehendit. Et quam perversus hic timor est, qui non facti sui gerere poenitudinem, sed solam poenae suae se fatetur habere confusionem. Perseverat haec usque hodie perversitas in filiis Adae, ut aliqua poena pro suis malefactis affecti, non quod ipsi fecerint, sed semper accusent quod sibi a judicibus suis factum sit, donec penitus atteratur spiritus rebellis, et humilietur vulnere intolerabili, stultitiam suam non agnoscunt, quemadmodum scriptum est: Et sola vexatio dabit intellectum auditui (Isa. XXVIII). Quin etiam deprehensi atque convicti culpam dum negare nequeunt, proterve defendunt, unde et inexcusabiles sunt. Nam audi qualiter isti deprehensi culpam defenderunt. Sequitur: