CAPUT IV.

Quamvis ad alia properemus. et fastidium legentis ex multiloquio vitandum sit, attamen propter devotionem excitandam in vigiliis Nativitatis Dominicae noctis, adhuc aliquid breviter dicere libet de sacramento noctis ejusdem sive diei, juxta quod intelligere possumus in eo quod ab evangelista dictum est: Vespere Sabbati quae lucescit in prima Sabbati (Matth. XXVIII). Solemnitas vesperae hujus sive noctis et diei sequentis jucunda valde nobis debet esse, respectio, sive respectionis occasio, in faciem jam dicti diei [al. Dei] et hominis Jesu Christi. Nam quia Sabbati cum sequenti mane, id est cum prima Sabbati conjungit Ecclesia sancta, in unam festivitatem Jesu Christi opportune per studium meditationis illud recolimus, quia secundum hanc similitudinem, Sabbatum Dei, id est verbum vel sapientia Dei, in unam convenit personam, cum vera humanitate ejusdem Verbi. Et haec, scilicet humanitas illius, humanitas glorificata gloria resurrectionis, eidem Deo Patri, prima est Sabbati, id est praecipua causa vel materia requietionis atque delectamenti, quia, sicut scriptum est, revera laetabitur Dominus in operibus suis (Psal. CIII). Nihil enim Deus tale unquam fecit inter caetera opera, quae dignatus est operari. Et erant quidem valde bona, sed nihil tale, ut est humanitas conjuncta Verbo in unitate personae. Similitudinem sume de cithara, quoniam huic dixit Pater: Exsurge, gloria mea, exsurge psalterium et cithara (Psal. LVI). Etenim citharae antiquitus octo chordis fiebant. Octava autem chorda eadem est quae prima, nisi quod altius resonat sono, quem disciplina musicae artis diapason nuncupat. Igitur, quemadmodum in hac symphonia quae dicitur diapason, nulla chorda sive vox, praeter octavam eadem est quae prima: ita in universitate creaturae, quae sex diebus peracta est, nihil est illi diei qui, ut supra jam dictum est, natura primus, numero autem est septimus; nihil, inquam, illi diei, illi Verbo, vel sapientiae Dei ita est, vel esse debet conjunctum, ut iste unicus homo Deus et Salvator hominum, Deus et imperator angelorum. Et omnes quidem chordae bene resonant, omnia enim opera sex dierum valde bona sunt, sed ista chorda cum prima et eadem est, et altera: eadem secundum personam, altera secundum substantiam. Illud quoque perpulchrum est considerare, quia Sabbatum vel requies Domini, in Genesi vesperam non habet, in Evangelio autem habet, dicente divino evangelista: Vespere Sabbati (Matth. XXVIII), quam ne putes praecedentem, sicut in eadem Genesi caeterorum quemque dierum sua vespera praecedit, determinat sic dicendo, quae lucescit in prima Sabbati (ibid.). Denique Verbum, quod erat in principio apud Deum, secundum se nullam unquam habuit vesperam: nam et ipsum potius est et erat ante omnia, secundum autem susceptum hominem et vesperam habet et mane, dies unus, ut jam dictum est. Caeterorum dierum erat vespera in eo quod quidquid factum est, in ipso vita erat (Joan. I), et in ipso latebant omnia, inter quae praedestinata erat, et ipsa sua, de qua loquimur, humanitas, gloria, vel mane resurrectionis glorificanda.