|
|
“Cur faciem tuam abscondis,”
|
|
etc.; quomodo veram sapientiam ista ipsius ancilla comitata sit
eloquentia.
Adeo conspicuam sese praesenti loco exhibet vera sapientia, ut nusquam
paratior ad comitatum ejus excurrat saecularis eloquentia, quae fere in
omnibus Scripturis sanctis ultro sapientiae sic obsequitur, ut solam
veritatem quaerentes, dictorum quoque pulchritudine vel vocum elegantia
jure delectemur. Nam ecce quam dicunt perfectissimam atque
absolutissimam, argumentationem in hac Scriptura, quae utique cunctis
rhetoribus, Graecis sive Latinis, antiquiror est, pulchra et suavis
oratio, quinque partibus perscripta, scilicet propositione, ratione,
rationis confirmatione, exornatione, complexione. Proponit namque
fidelis orator pro nobis omnibus, cum dicit: Cur faciem tuam abscondis,
et arbitraris me inimicum tuum? Contra folium quod vento rapitur,
ostendis potentiam tuam, et stipulam siccam persequeris. Protinus
rationem hujusmodi infert: Scribens enim contra me amaritudines, et
consumere me vis peccatis adolescentiae meae. Rationis confirmationem
annectit continuo, cum dicit: Posuisti in nervo pedem meum, et
observasti omnes semitas meas, et vestigia pedum meorum considerasti.
Qui quasi putredo consumendus sum, et quasi vestimentum quod comeditur a
tinea (Job. XIII). Adjungit protinus exornationem ambitiosissimam,
exornationem non verbis phaleratam, sed humilitatis nimiae suavi
veritate, et vera suavitate infructuosissimam, atque idcirco praevalidam
ad occupandas aures, ad flectendam justitiam, neque ad concutiendam ejus
misericordiam, cum qua graves inimicitiae nobis erant. Homo, inquit,
natus de muliere, brevi vivens tempore, repletur multis miseriis. Qui
quasi flos egreditur et conteritur, et fugit velut umbra, et nunquam in
eodem statu permanet. Et dignum ducis super hujuscemodi aperire oculos
tuos, et adducere eum tecum in judicium? Quis potest facere mundum de
immundo conceptum semine, nisi tu qui solus es? Breves dies hominis
sunt, numerus mensium ejus apud te est. Constituisti terminos ejus, qui
praeteriri non poterunt. Tandem complexione eleganti utitur, cum dicit:
Recede ergo paululum ab eo ut quiescat, donec optata veniat, sicut
mercenarii dies ejus (Job. XIV). Magna et vehemens argumentatoris hujus,
id est spiritus sapientiae concertatio, et quantum in se erat valens
constringere Deum ad respondendum, quantas haberet homo iniquitates et
peccata. Si tanti oratores antiqui, veteres sancti, quorum hic sermo
erat, libera fronte in auditorio coelesti assisterent, et nullis
peccatorum maculis cooperti aut contaminati fuissent, hoc unum idem
maximum intererat, et assidenti judici Deo misericordiae voces
retardabat, quia maculatas antiquo probro personas justitia repellebat.
Ecce autem unus aderat, atque pro omnibus assistebat, homo reverendus,
et pro reverentia digne exaudiendus (Hebr. V), in quem nihil querelae
haberet justus naturae nostrae judex Deus, imo apud quem magnae
vicissitudinis debitor teneretur Deus. Peccatum quippe, neque originale
contraxerat, neque actuale commiserat, et tamen peccati poenam, id est
mortem propter praeceptum ejus, obedienter subibat. Dicebat igitur:
Responde mihi, quantas habeo iniquitates et peccata, scelera mea atque
delicta ostende mihi. Quid ad haec Deus responderet? Nunquid illi
respondere poterat quod ullas haberet hic homo iniquitates, aut peccata
in propria persona, et non potius justificationes et merita? Proinde jam
illum arguere Deum decebat, ut diceret: Cur faciem tuam abscondis, et
arbitraris me inimicum tuum? (Job. XIII.) Quod si ille responderet, Non
ego a te faciem meam abscondo, neque arbitror te inimicum, imo filium
meum charissimum, sicut testificatus sum voce ad te delapsa, a magnifica
gloria, et dixi: Tu es filius meus dilectus, in te mihi complacui (I
Petr. I; Matth. III; Joan. I). Habebat iste vocem utique constantem
causamque legitimam, ut diceret veraciter: Quod uni ex minimis meis, imo
omnibus meis fecisti, mihi fecisti (Matth. XXV). Nam vere ejus erant
omnes justi sive electi, qui eum exspectaverant ab origine mundi, et
omnibus illis abscondebat Deus faciem suam, interposito pariete
inimicitiarum, arbitratus eos inimicos suos propter peccatum, quod
peccavit communis omnium pater Adam. Erant etenim illi quoque natura
filii irae. sicut et caeteri (Ephes. II). Cur ergo, inquit, faciem tuam
abscondis, et arbitraris me inimicum tuum? In quo? Scribis enim contra
me amaritudines, et consumere me vis peccatis adolescentiae meae.
Scribis enim, imo scriptas apud te retines contra me amaritudines, quas
hoc mundo homini elocutus es: Quia audisti vocem uxoris tuae, et de
ligno ex quo praeceperam tibi ne comederes, comedisti, maledicta terra
in opere tuo. In laboribus comedes ex ea cunctis diebus vitae tuae.
Spinas et tribulos germinabit tibi, et comedes herbas terrae. In sudore
vultus tui vesceris pane tuo, donec revertaris in terram, de qua sumptus
es, quia pulvis es et in pulverem reverteris (Gen. III). Ejusmodi
amaritudines extunc scribis contra me, simulque consumere me vis
peccatis adolescentiae meae. Siquidem tam pro originali quam pro
actualibus peccatis, quae adolescentiae levitate commissa sunt, de
quibus Psalmista: Delicta, inquit, juventutis meae, et ignorantias meas
ne memineris (Psal. XXIV), hactenus unumquemque consumere vis. Deinde:
Posuisti in nervo pedem meum, funibus peccatorum suorum constringens
unumquemque, ut non quaecunque velit illa faciat, ut condelectetur
nonnunquam legi Dei secundum interiorem hominem, videat autem aliam
legem in membris suis, repugnantem legi mentis suae, et captivum se
ducentem in lege peccati, quae est in membris suis (Rom. VII).
|
|