CAPUT 5

“Erat, inquit, lux vera.”

Lux erat vera, id est ejus lucis, qua lucebat et Joannes, efficiens causa. Nam sequitur:

“Quae illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum.”

Illuminat, inquit, omnem hominem venientem in hunc mundum, scilicet illustratione illa, quam in Adam omnes homines perdiderunt. Quadam enim luce, scilicet luce rationis, quam habent ex eo quod ad imaginem Dei facti sunt, omnes homines illuminati veniunt. Quadam autem illustratione, scilicet cognitionis divinae, quam habere debuerant ex eo quod nihilominus ad similitudinem Dei factus est homo, privati nascuntur in hunc mundum. Sed non omnes homines, non omnes omnino filii Adam, istam divinae lucis consequuntur gratiam. Multi enim ab illa sunt juste relicti, et erraverunt a via veritatis, et Sol justitiae non ortus est eis. Igitur, quod dictum est:

“Illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum,”

idem est ac si dixisset: Lux vera Christus erat, sine qua nemo illuminatur omnium hominum venientium in hunc mundum; qui utique ex paterna praevaricatione omnes obtenebrati veniunt. Sciendum autem quia per propriam operationem Spiritus sancti fit, quod illuminantur homines, ut sancti sint ad similitudinem Dei, qui profecto, quod rationales sunt conditi ad imaginem Dei, proprium est Filii,

“qui est, ut ait Apostolus, imago Dei invisibilis (Col. I).”

Verumtamen et hoc ipsum quod Spiritus sanctus advenit ad illuminandam mentem hominis, ejusdem Filii gratia fit, qui eumdem Spiritum sanctum dare venit, sicut ipse de seipso enuntiat:

“Ignem veni mittere in terram, et quid volo, nisi ut ardeat?”

(Luc. XII.) Lux ergo vera, solus Christus, qui, ut dictum est, utroque modo

“illuminat omnem hominem venientem in hunc mundum.”

Si autem omnem hominem, utique et Joannem. Sed hoc dictum est, quia lux ista Christus, lux vera Dei Verbum, priusquam in testam carnis nostrae deveniret, erat apud Deum. Quomodo ergo, inquis, et ante Joannem, illuminabat omnem hominem, tam longe a Deo factum, tam longe venientem in hujus mundi exsilium? Nam forte de Joanne non mireris, quia, quando illuminatus est, jam lux ista in mundum venerat, jam templo suo scilicet virginali utero sese infuderat! Forte et verum dicas, quia descendens magna illius Lucis substantia, simul et Joannem in matris utero radiaverat et leni concussu illam, cui gaudentes applaudimus, infantis exsultationem fecerat.