CAPUT XII. Quae jumenta et quae volatilia coeli, quae terra, et qui pisces maris docuerint, indicaverint, responderint, quod illa lampas ad tempus statutum parata sit.

Nimirum, ait, interroga jumenta, et docebunt te, et volatitia coeli, et indicabunt tibi. Loquere terrae, et respondebit tibi, et narrabunt pisces maris. Magna et vera hujus Spiritus sapientiae laus, quia non tantum, ut alibi scriptum est, aperuit os muti et linguas infantium fecit disertas (Sap. X), sed jumentis, quoque et volatilibus coeli et piscibus maris, docendi, indicandi atque narrandi auctoritatem dedit. Quae etenim jumenta ista, quae volatilia coeli, qui pisces isti, nisi homines quondam bruti, qui non habebant notitiam Dei? Nam alii quidem jumenta terrae, alii volatilia coeli, alii pisces maris, pro diversis artibus sive officiis, omnes autem pro hac parte muti eramus atque bruti; nunc autem hic sapientiae spiritus os nostrum aperuit, et linguas nostras disertas fecit, quatenus divites, imo praedones illos, qui lampadem istam in cogitationibus suis contempserunt, docere possimus, et indicare illis atque enarrare quod iste contemptus eorum caecitas sit, narrare, inquam, et convincere, si non ut convertantur, at saltem ut confundantur, et invidia torqueantur, juxta illud: Ego ad aemulationem vos adducam in non gentem, in gentem insipientem, in iram vos mittam (Rom. X). Quis, inquit, ignorat quod omnia haec manus Domini fecerit, in cujus manu anima omnis viventis, et spiritus universae carnis hominis? Imo quis ignorat quod is cujus manus haec fecit, Dominus est? Fecit autem haec ipse qui, cum esset lampas, ut jam dictum est, apud cogitationes divitum contemnebatur, fecit, inquam, in tempore statuto ad quod parabatur, nam in tempore suo cum ascendisset super coelos sedissetque ad dexteram Patris, resplenduit magnifice atque emisit dispertitas linguas tanquam ignem, imo vere ignem Spiritus sancti, qui et super singulos discipulorum sedit, cujus erat signum illa species ignis, quae visibiliter apparuit (Act. II). Ille ignis invisibilis de paucis apostolis excandescens, omnem terram illuminavit, praedictaque jumenta terrae, volatilia coeli et pisces maris sic illustravit, ut sciant et docere, indicare atque enarrare possint magnalia Dei, hominibus sive hominum filiis, id est Judaeis. et Judaeorum magistris gloriantibus, quod soli homines, vel filii hominum sint. Igitur iste Dominus, cujus manus haec fecit, Dominus, inquam, cujus in manu est anima omnis viventis et spiritus universae carnis, hominis omnino cujus tanta potestas est, ut de lapidibus homines facere possit (Matth. III). Propter quod dicit: Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra. Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti (Matth. XXVIII). Sed ecce aliud dicunt, et aliud sentiunt, improperantes nobis quasi jumentis homines illi, homines stulti. Non, inquiunt, Dominus est ille, qui fecit haec vobis, non ille, cujus haec mutatio est, Filius est aut dextera Excelsi. Magnus erat, seductor fuit, non erat verus Filius Dei. Ad haec dicimus: Omnia jumenta terrae, omnia volatilia coeli, omnes pisces maris, quorum hic sapientiae spiritus aures aperuit, fauces sanavit. Nonne auris verba dijudicat, et fauces comedentis saporem? Quod est dicere: Nonne ipsi scimus, quod experti sumus, aut certius aliquid ab homine audire possumus, quam quod interius Spiritu sancto revelante quasi gustando didicimus? Scimus enim quia ex fide hujus spiritum accepimus, et qui jumenta eramus, ecce homines, imo dii sumus, et mente in coelis conversamur, pluresque ex nobis sic ex illa lampade inflammati sunt, ut ad conspectum eorum daemones abeant, et fugiant de obsessis corporibus.