CAPUT VII. Quomodo

“terra inanis erat et vacua,”

et quales

“tenebrae erant super faciem abyssi. ”

Creatis, inquit, et coelo et terra, coelum quidem non omni ornatu inane vel vacuum erat, quippe quod ex lumine divinae majestatis resplenduit, sicut ad illius similitudinem coelum istud visibile et aer solis hujus refulgent lumine, verum terra, id est corpulenta substantia, inanis erat et vacua. Non quidem ipsa a divina magnitudine remota erat, cum de illo verissime Seraphim clament, dicentes: Sanctus, sanctus, sanctus, Dominus Deus Sabaoth. Plena est omnis terra gloria ejus (Isa. VI), sed eam majestas eadem, et si jam potestate, nondum tamen actu impleverat vel ornatu, licet hoc prophetice de praedicatione Evangelii Christi dictum possit intelligi, qua effectum est ut non jam una gens Judaeorum tantum, sed omnis terra Divinitatis impleretur notitia. Caeterum secundum quod jam dictum est, terra erat inanis et vacua, quia nondum illam Creator ab aquis aridam segregaverat, nondum firmaverat, nondum sidera coeli hujus palla vestiverat, nondum tot creaturarum generibus exornaverat. Itaque si diligenter litteram consideres, non cum sua, quae tunc apparet visibili specie, creata est in principio terra, sed erat inanis, inanis scilicet ab omni germine, quod nunc in ea radicatur, et vacua, videlicet a cunctis animantibus quae nunc in ea moventur. Praeterea et tenebrae erant super faciem abyssi, id est super profunditatem aquarum, quae nondum divisae, neque ut appareret arida, congregatae fuerant in unum locum. Tenebrae, inquam, corporeae circa indiscretum mundi corpus erant, quia videlicet nondum firmamentum erat in medio aquarum, nondum ea quae corporaliter lucent in eo et terram illuminant, sol, luna et sidera facta fuerant, quae die quarto facta sunt. Itaque summatim breviterque tota praescripta est creaturae informitas, tam inops et vacua, ut frustra esset in principio, id est in Filio, creata, nisi quia Spiritus Dei ferebatur super aquas, qui est tertia in Trinitate persona; sic enim protinus subjungitur: Et Spiritus Dei ferebatur super aquas.