|
Nam revera dimisit eam et abiit; dimisit, inquam, Synagogam, et ad
Ecclesiam de gentibus abiit, pro eo quod immutationem vultus ejus, id
est praedictam veteris sacerdotii, translationem ferens, insaniae
deputavit, ita ut per illud quod ibidem de eodem David dictum est, et
defluebant salivae in barbam, nihil melius intelligi queat, quam quod
infantilia vel inepta, more infantium, quibus dum loqui conantur,
salivae in mentum defluunt, Dominus noster illis videbatur loqui, cum
diceret:
|
“Nisi manducaveritis carnem Filii hominis et biberitis ejus sanguinem,
non habebitis vitam in vobis,”
|
|
unde lectionis hujus evangelicae sequentia sic habent:
|
“Multi ergo ex discipulis audientes, dixerunt: Durus est hic sermo, quis
potest eum audire?”
|
|
In Psalmo praedicto, cujus in titulo per immutationem vultus Davidici
mutatio nobis, ut jam dictum est, innuitur veteris sacerdotii. Dicunt
pauci illi, qui aliis retrocedentibus, adhaerent hic vero Sacerdoti:
|
“Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus (Psal. XXXIII).”
|
|
Isti autem multi, et omnes quos nomine multitudinis sancta Scriptura
denotare consuevit, ut ibi:
|
“Multi vocati, pauci vero electi (Matth. XX).”
|
|
Itemque:
|
“Annuntiavi et locutus sum, multiplicati sunt super numerum (Psal.
XXXIX);”
|
|
isti, inquam, multi et multarum palearum cumuli, dicunt:
|
“Durus est hic sermo, quis potest eum audire?”
|
|
Videlicet sicut contrario spiritu aguntur in mente, et resistunt
Spiritui Dei, sicut verba bonorum verbis de hoc sacramento dicunt
contraria. Dicunt illi:
|
“Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus,”
|
|
dicunt illi:
Ecce quam contrarii sunt, et quam contraria dicunt. Sicut [sic] enim
contrarius est sermo durus suavi, sicut amaro dulcis, sicut aspero
mitis. Plane usque hodie contraria ista non desunt, quae tunc in illa
Synagoga dicta sunt. Illis quidem durus erat hic sermo, quo dixerat:
|
“Nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis ejus sanguinem,
non habebitis vitam in vobis.”
|
|
Primum quia sic intelligebant secundum carnem, quam soli sapiebant, quod
concidi et sic manducari oportere dixisse carnem suam quemadmodum
consueverant concidere et manducare carnes agni, seu cujuslibet bruti
pecoris, et bibendum esse sanguinem suum, quomodo nec animalis cujusquam
sanguinem gustare lex permittit, dicens:
|
“Non comedetis cum sanguine (Gen. IX; Lev. III),”
|
|
et juxta sensum vel doctrinam ejus neminem posse vitam habere in se,
nisi fecisset. Quod tam auctoritate legis divinae quam communi sensu
omnium hominum constabat horrendum et exsecrandum facinus esse, atque
ideo non modo ad consequendam vitam non valere, sed etiam eidem vitae
omnino contrarium vel repugnans existere. Deinde et haec illos movere
poterat cum ejusmodi sensum haberent, quod, etsi ullo modo fas esse
potuisset, sic illum concidi et manducari sanguinemque ejus ebibi, vix
paucis sufficere, ut unusquisque modicum quid acciperet, atque ideo vix
centum homines ad vitam pertingere posse, cum copiosa multitudo hominum
ad vitam pertinentium nulli, nisi soli Deo, numerabilis sit. Et quidem
non adeo mirum fuerit, rudes discipulos tantum mysterium capere
nequivisse, cum adhuc pueri essent (I Cor. III; Hebr. V), eisque lacte
magis quam solido cibo tunc temporis opus esset, sed inde culpandi
erant, et inde judicium pro temeritate incidebant, quia non sui sensus
tarditatem vel impotentiam, sed Magistri sermonem incusabant et duritiae
arguebant. Illis, inquam, isto sensu durus hic sermo videbatur, istis
autem qui hodieque murmurant et litigant cum veritatem corporis et
sanguinis Domini defendimus, alias ob causas magnam videmur sonare
duritiam. Nam praeter superius dictas, et pro posse repercussas
difficultates, non sermonis, sed cordis ipsorum, quibus bonus et suavis
sermo iste durus esse videtur, cum argumentosa fide per auctoritatem
evangelicam arctati fuerint, ut negare non possint, hoc Domini corpus
illud esse, quod pro nobis traditum est, et hunc ejus sanguinem illum
esse, qui pro nobis effusus est, cum, inquam, hoc illis constanter
astruxerimus, ergo, inquiunt, si non figurate, sed revera panis iste
Christus dicitur vel est, quotidie Christus patitur, et toties moritur,
quoties panis iste in commemorationem ejus frangitur. Et
|
“hic, inquiunt, sermo durus est,”
|
|
etiam si Paulus non diceret:
|
“Christus resurgens ex mortuis, jam non moritur, mors illi ultra non
deminabitur (Rom. VI),”
|
|
quis hunc sermonem possit audire? Haec et hujusmodi dicere illos
experimento dicimus [didicimus]. Econtra quibuscunque revelat non caro
et sanguis, sed Pater, qui est in coelis (Matth. XVI), quoscunque
attrahit ille ad Filium dulci attractione, id est revelatione Spiritus
sancti, dicunt, ut supra dictum est, et sentiunt non durum, sed suavem
esse sermonem hunc, quia videlicet gustaverunt et viderunt, et nobis
dicunt:
|
“Gustate et videte, quoniam suavis est Dominus (Psal. XXXIII).”
|
|
Illi quidem qui tunc erant necdum scientes quomodo fieri possent ea quae
audiebant, tamen sermonis ejusdem suavitatem sentiebant, ita ut
postmodum dicant:
|
“Domine, ad quem ibimus, verba vitae aeternae habes (Joan. VI),”
|
|
quia videlicet humili benevolentia sanatum habentes cordis palatum, hoc
de illo sapiebant, quod adipe et pinguedine veritatis et sapientiae non
carebant, ea quae jam reverendae auctoritatis magister dignabatur
proponere, et submissa mente exspectabant, donec eadem ipse dignaretur
exponere. At vero, postquam et ipse sub ipso suae passionis articulo
manducandi corpus et bibendi sanguinem suum, modum illis vel ordinem
tradidit, et deinde Spiritum veritatis misit, qui doceret illos omnem
veritatem (Matth. XXVI; Act. II; Joan. XIX); deinceps et ipsi sermonis
hujus suavitatem gustaverunt et nobis gustandum dictis pariter et
scriptis apposuerunt. Adjuvante autem eodem spiritu, ut nos quoque
gustare et sapere possimus, sicut caetera, sic et illam supradictam
objectiunculam jure explodendam improbamus, qua dicunt nobis, quia si
revera panis iste Christus est, ergo contra praedicti Apostoli
sententiam et contra omnem fidem, toties Christus patitur vel moritur,
quoties hic panis in mensa Dominica frangitur. Non ita consenuit fides
nostra, neque adeo caligaverunt oculi ejus, ut non videat se frangere
panem Dei, et integrum servare Filium Dei, quomodo senex Abraham videre
potuit, ut et arietem percuteret, et filium arae superpositum non
laederet.
|
|