CAPUT 21

“Qui a semetipso loquitur, gloriam propriam quaerit, qui autem quaerit gloriam ejus qui misit illum, hic verax est, et injustitia in illo non est.”

Harum sententiarum singulae singulas in subauditione habent sibi contrarias. Nam lecto, qui a semetipso loquitur, gloriam propriam quaerit, subaudiendum est, qui autem a semetipso loquitur, eo quod doctrina ejus ex Deo sit, hic Dei gloriam quaerit. Itemque subaudiendum est:

“Qui gloriam propriam quaerit, hic mendax est, et injustitia in illo est,”

et deinde legendum:

“Qui autem quaerit gloriam ejus qui misit illum, hic verax est, et injustitia in illo non est;”

haec enim sibi invicem repugnantia sunt, simulque esse non possunt, scilicet, a semetipso quemque loqui et veracem esse; itemque gloriam propriam quaerere, et justitiam in illo esse; sicut econtra, doctrinam cujusque ex Deo esse, et mendacem illum esse; itemque gloriam Dei quaerere et justitiam Dei in illo non esse, omnino repugnantia sunt, et nusquam simul esse possunt. Diabolus quippe, qui a semetipso loquitur, cum enim loquitur mendacium ex propriis loquitur, quia mendax est, et pater ejusdem mendacii (Joan. VIII), quod loquitur, verax esse non potest, et quia gloriam propriam quaerit, non enim voluit cum Deo, sed econtra Deum gloriari, dicens:

“Ascendam super altitudinem nubium, similis ero Altissimo (Isa. XIV),”

et idcirco justitia in illo esse non potest. Similiter homo inquantum, vel quandiu a semetipso loquitur, in tantum, vel tandiu verax esse non potest. Et in quantum vel quandiu gloriam propriam quaerit, vel Arius, vel alius quilibet haereticus, in tantum, vel tandiu justitia in illo esse non potest. Econtra

“Christus quia non a semetipso loquitur, sed quod vidit et audivit hoc testatur (Joan. V),”

idcirco mendax esse non potest, et quia non propriam gloriam quaerit, sed et Patris et Spiritus sancti aeque, ut suam communiter gloriam quaerit, idcirco injustitia in illo esse non potest. Similiter homo in quantum, vel quandiu non loquitur a semetipso, mendax recte dici non potest, et in quantum vel quandiu non suam, sed Dei gloriam quaerit, in tantum, vel tandiu injustus recte dici non potest. Igitur tam valido quam vero divinae rationis monumento Dominus noster perversos suimet miratores repellit, dicentes:

“Quomodo hic litteras scit cum non dedicerit,”

et omnem hominem, doctrinam sive psalmum, sive apocalypsum habentem, et spiritu ac mente mysteria loquentem (I Cor. XIV), quomodocunque sciat vel undecunque didicerit, defendit opportune, neque quis dicere audeat eo praesente, quis est hic? Et hactenus quidem sapientia, quae plane litteras scit, cum non didicerit, secundum illorum dicta respondit, jam vero quae sequuntur, cogitationibus quoque tacitis, quae illum latere non poterant hoc modo respondere curavit.