CAPUT 5

“Erat autem quidam homo ibi, triginta et octo annos habens in infirmitate sua.”

Recte quidem, ut a sanctis doctoribus expositum est, hic homo tanto tempore languidus, peccatorem significat scelerum suorum enormitate pressum; cui, quia dilectio Dei et proximi deest, et idcirco per poenitentiam convalescere non potest, bene hujus infirmitas triginta et octo annos habet, et a quadragenario numero, qui poenitentiae dicatus est, binario differt. Verum, quoniam per hujus occasionem Sabbatum Judaeorum solvitur, et eadem Sabbati carnalis solutio magna, et Christianae fidei necessaria ratione defenditur, non contenti sumus scire quod peccatorem significet; sed et quem, qualem, quantumque, id est, quam late diffusum figuret, nosse oportet. Quia videlicet, dum ille grabbatum suum Sabbato portat, non leve est, quod Dominus ipse, qui jusserat, advocatus ejus factus est, disputando adversus illos robustos legis aemulatores Judaeos, quasi pro Sabbato Dei aemulantes, revera autem prae invidia seipsos dissecantes, dum unius saluti detrahunt, alterius virtuti vel gloriae invidentes. Igitur sicut ille unus, qui post motionem aquae primus in piscinam descendere poterat, priorem populum recte siguificat, id est Israelitas, quorum est adoptio, et testamentum, et legislatio, quorum patres, ex quibus Christus secundum carnem (Rom. IV), qui est super omnia Deus benedictus in saecula; ita nihilominus iste, qui hominem non habebat, ut cum mota fuisset aqua, mitteret eum in piscinam, populum significat gentilium, qui cum et ipse in Christum crederet, et baptizari vellet, nemo apostolorum, sicut in actibus apostolorum de Cornelio legitur, unitati illorum, qui ex circumcisione erant, illum admittere audebat. (Act. X). Cujus rei mysterium, quia nostra res est, in praesenti lectione subtilius perscrutandum.

“Erat, inquit, quidam homo ibi, triginta et octo annos habens in infirmitate.”

Ubi aqua illa mota fuerat et unus descendebat in piscinam, ibi erat et homo iste. Quia videlicet, ubi et passio Christi celebrata est et baptismi sacramentum illi priori populo tradebatur, jam ex tunc gentilis populus, fama tantae salutis audita, gratiam eamdem postulabat, triginta et octo annos habens in infirmitate, id est, olim desperatus, perdita corporis et animae temporali et aeternali salute, fraudatus vitae praesentis pariter et futurae veritate. Nam per triginta annos, qui numerus annorum plena viri aetas est, vitae praesentis perfectio; per octo annos, vitae futurae aeternitas (cujus octo sunt beatitudines, quaeque octava mundi aetate perficietur) recte figuratur. Sed gentilis populus, et praesentem vitam se non posse retinere sciebat et futurae nullam spem habebat. Igitur magnus iste languidus triginta et octo annos in infirmitate habebat; quia et praesentem vitam laboribus, et oneribus cito consumebat, et futurae resurrectionis spem nullam habebat. Ut autem iste languidus tam verus, tanquam a salute remotus, calamitatem suam agnosceret, magisque ac magis ingemisceret, grandis illum commotae aquae sonus excitabat, magnumque gaudium illius, qui ante se descendens curatus fuerat. Nec vero tantum ex eo quod in omnem terram sonus ille exivit, et in fines orbis terrae (Psal. XVIII) descensus illius magni Angeli auditus est, illud cognoverat; verum et ex eo quod penes eadem piscinam et intra porticus ejus, idem languidus aderat. Illo quippe tempore, quando hic nostrae pacis nuntius, hic Dei Filius de coelo descendit, et seditione contra illum excitata, ut passione sua salvos nos faceret, intraverunt aquae usque ad animam ejus, et venit in altitudinem maris, et tempestas demersit eum (Psal. LXVIII); illo, inquam, tempore Romanorum militum centuriones, quinquagenarii et decuriones intra Judaeae sinus habebantur.

“Erat ergo quidam homo ibi, triginta et octo annos,”

ut praedictum est,

“habens in infirmitate.”