CAPUT XIX. Quod provide ibi sit hic Benjamin adolescentulus, scilicet in illo gradu, vel privilegio apostolici principatus, dicatque veraciter:

“Gratia Dei sum id quod sum.”

Ibi igitur Benjamin adolescentulus (Psal. LXVII), id est ibi Paulus de tribu Benjamin (Phil. III), sicut ipsemet in Epistola sua testatur, et inde adolescentulus, quia prostremo vocatus, quia suamet confessione apostolorum minimus (I Cor. XV). Ubi? Nimirum in illo ordine, in illa mensura atque privilegio apostolico, ubi ascendens Christum in altum, et captivam ducens captivitatem, dedit dona hominibus (Ephes. IV), ubi praevenerunt principes, scilicet jam dicti apostoli, conjuncti psallentibus, id est corde, voce et opere confitentibus, atque juvenculari novae vitae, laetitia tympanizantibus, et ita in Ecclesiis Domino benedicentibus, ubi apparuerunt fontes Israel, fontes et flumina aquae vivae, id est charismata Spiritus sancti, qui datus est (Psal. LXVII). Ibi, inquam, id est in illo principatu, sive in illis fontibus Benjamin adolescentulus, non dubius aut incertus Apostolus, licet adolescentulus, licet novissimus. Nec vero utcunque ibi, sed in mentis excessu (ibid.), scilicet in stupore mentis omnium dicentium: Nonne hic est, qui ad hoc huc venerat, ut expugnaret nomen istud, sive in stupore mentis suae, quando a Domino in via percussus, stupidus factus est (Act. IX), sive postea quando raptus fuit usque ad tertium coelum et audivit arcana verba, quae non licet homini loqui (II Cor. XII). Ibi est: Gratia Dei, inquit, sum id quod sum (I Cor. XV). Pulchra et decora adolescentuli hujus confessio, suavis et gloriosa, novissimi vel minimi apostolorum profesio. Nonne tibi viderentur idem posse dicere veraciter primi apostoli, sive primogeniti apostolorum? Quis enim apostolorum sive cujuslibet ordinis sanctorum, aut electorum aliunde quam ex gratia Dei est id quod est? Cur ergo in depressionem sive minorationem sui, dixit, gratia Dei sum id quod sum? Praemiserat enim dicens: Novissime autem omnium tanquam abortivo visus est et mihi; ego enim sum minimus apostolorum, qui non sum dignus vocari apostolus, quoniam persecutus sum Ecclesiam Dei. Hoc praemisso statim subjunxit: Gratia autem Dei sum id quod sum (ibid.). Dicimus igitur, quia et priores quidem apostoli, gratia Dei sunt id quod sunt, sed iste differenter gratia Dei est id quod est. Differt enim ab hujus vocatione caeterorum vocatio apostolorum. Caeteri namque apostoli, tunc crediderunt, et tunc vocantem Dominum Jesum relictis omnibus secuti sunt, quando ille homo vilis erat hominibus, et in tantum vilis ut postea crucifigeretur. Istum autem quando vocavit Dominus Jesus, jam fulgebat in coelo sedens ad dexteram majestatis in excelsis, tanto fulgore majestatis ut eum quem vocabat, caecum faceret, atque sua claritate lumen corporeum exstingueret hominis infirmi, et veri luminis virtutem ferre non sustinentis. Adde quod illi quando vel antequam vocarentur, innocenti et simplici negotio dediti erant plerique, scilicet retia mittentes in mare in capturam piscium (Matth. IV), solum denique Matthaeum publicanum fuisse legimus, et de telonio vocatum (Matth. IX), hic autem persecutor et blasphemus fuit et injuriosus, et tunc, quando vocatus est, petitas accepit litteras a principe sacerdotum et vinctos ducturus discipulos Domini pergebat Damascum (Act. IX). Quid multa? totis animis, toto spiritu minax et saevus Dominum Jesum persequebatur, et eodem impetu, eodem corripientis Domini clamore, quo Saulus prostratus est, ut Paulus resurgeret, si complacuisset victori, ut hostem suum in mortem aeternam fulminaret, nemo jure reprehenderet (ibid.). Denique jus belli, et lex victoriae est ut fortior de hoste suo victor sese vindicet. Sed vitae miranda victoris gratia reservatus est, ut viveret et vivens serviret, cum, sicut jam dictum est, funditus occidi jure potuisset. Veraciter igitur dicat: Gratia Dei sum id quod sum, quia revera non simpliciter, non communi more sanctorum omnium, sed multum differenter gratia Dei est id quod est. Hujus rei in omni vita sua non immemor, in prima quoque fronte ejus, quam ad Romanos scripsit Epistolae tangit breviter, cum dicit: Paulus servus Jesu Christi (Rom. I). Servum se vocat, quia videlicet de bello victum, gratia victoris servatum se esse noverat. Servus namque proprie dicitur, qui victus in bello, cum jure possit occidi, pro sola victoris voluntate servatur, et proinde proprius ejus a quo vita donatus est.