CAPUT XXVI. De parabolis ejusdem regis introductoriis ad cognoscenda mysteria regni Dei, et de eo quod ait:

“Vobis datum est nosse mysterium regni Dei, caeteris autem in parabolis,”

subjungens,

“quia videntes non vident, et audientes non audiunt.”

Et quod maxime in evangelistae hujus dispositione delectabile est, quot erant apostoli, totidem, id est duodecim erant introductae parabolae. Prima est parabola seminantis, qui dum seminat quaedam, inquit, ceciderunt secus viam, et venerunt volucres et comederunt ea (Matth. XIII). Et reliqua. Sane quod in illa vel pro illa parabola dicit eis: Vobis datum est nosse mysterium regni Dei, illis autem non est datum, vel ut apud Lucam manifestius: Caeteris autem, inquit, in parabolis, ut videntes non videant, et audientes non intelligant (Luc. VIII), non de illo tempore, quo haec dicebantur, sentiendum est, sed de illo quo venturus erat Spiritus sanctus, et docturus eos omnem veritatem. Quo nimirum intendens ipse, continuo passurus dicit ipsis: Haec in proverbiis locutus s um vobis. Venit hora, cum jam non in proverbiis loquar vobis (Joan. XVI). Secunda parabola est hominis, qui seminavit bonum semen in agro suo. Cum autem dormirent homines, venit inimicus ejus, et superseminavit zizania in medio tritici, et abiit (Matth. XIII). Tertia est, quam proposuit dicens: Simile est regnum coelorum grano sinapis, quod minimum quidem est omnibus seminibus, cum autem creverit, majus est omnibus oleribus, et fit arbor, ita ut volucres coeli veniant et habitent in ramis ejus (Luc. XIII). Quarta haec est. Simile est regnum coelorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinae satis tribus donec fermentaretur totum (Matth. XIII). Quinta: Simile est regnum coelorum thesauro abscondito in agro, quem qui invenit homo, abscondit (ibid.). Sexta: Simile est regnum coelorum homini negotiatori quaerenti bonas margaritas (ibid). Septima: Simile est regnum coelorum sagenae missae in mari, et ex omni genere piscium congreganti (ibid.). Octava: Simile est regnum coelorum regi, qui voluit rationem ponere, cum servis. Et cum coepisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat decem millia talenta (Matth. XVIII). Nona: Simile est regnum coelorum homini patrifamilias, qui exiit primo mane conducere operarios in vineam suam (Matth. XX). Decima: Simile est regnum coelorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo (Matth. XXII). Nam duas in hoc numero praetermittimus, quas, non tam discipulis suis quam principibus sacerdotum, locutus est inimicis suis, quarum una haec est: Homo quidam habebat duos filios, et accedens ad primum dixit: Fili, vade hodie operare in vinea mea (Matth. XXI). Alia: Homo erat paterfamilias, qui plantavit vineam, et sepem circumdedit ei, et fodit in ea torcular (ibid.), etc. Undecima est: Tunc simile erit regnum coelorum decem virginibus, quae accipientes lampades suas exierunt obviam sponso et sponsae (Matth. XXV). Duodecima: Homo quidam peregre proficiscens, vocavit servos suos, et tradidit illis bona sua.Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum (ibid.). In his parabolis introducendi studio loquebatur illis, aliquando solis, aliquando simul astantibus, et audientibus turbis. Plane quod in prima dixit: Vobis datum est nosse mysteria regni coelorum, sive regni Dei, illis autem non est datum vel, caeteris autem in parabolis (Matth. XIII; Luc. VIII), sicut supradicere coeperamus, tunc adimpletum est, quando principes isti accepto Spiritu sancto, Spiritu veritatis, omnes coeperunt nosse mysterium regni Dei, quod occultum erat in lege et prophetis, nos autem populares vel plebei, quibus tanta non collata est gratia, coepimus praeeunte fide, ex parabolis istis evangelicis eadem paulatim percipere mysteria regni Dei. Sed quid est quod subjungit: Ideo in parabolis loquor eis, ut adimpleatur in eis prophetia Isaiae prophetae, dicentis: Auditu audietis et non intelligetis, et videntes videbitis, et non videbitis? (Matth. III). Num idcirco loquebatur in parabolis, ut illi de quibus hoc prophetatum fuerat non perciperent mysteria regni Dei? Hoc nempe ut intelligamus, ipse litterae textus vel ordo compellit. Dixerant enim discipuli, stantibus in littore turbis: Quare in parabolis loqueris illis? (Ibid.) Cui nimirum percunctationi, ne dicam intentioni, sive voluntati, quia vera necdum via tendere sciebant ad manifestationem regni Dei, percunctationi, inquam, satisfacere hoc erat, ut manifeste et non in parabolis, sed actu ipso, et potentia spectanda cunctis jam se ostenderet regem esse regni Dei. At ille tali ordine processurus erat rex regni Dei, ut intus admitterentur humiles illuminati, superbis relictis foris, ut errarent caeci in plateis. Cum igitur dixisset vobis datum est nosse mysterium regni Dei, terribiliter pro re et tempore subjunxit, quia videntes non vident, et audientes non audiunt.