|
Melius ergo est duos esse simul quam unum, habent enim emolumentum
societatis suae: si unus ceciderit, ab altero fulcietur. Vae soli, quia
cum ceciderit, non habebit sublevantem se. Et si dormierint duo,
fovebuntur mutuo; unus quomodo calefiet? Et si quispiam praevaluerit
contra unum, duo resistunt ei. Funiculus triplex difficile rumpitur. Uno
abjecto, et unius labore notato et reprobato, transit Ecclesiastes ad
bene concordes, et sese mutuo diligentes. Quid melius, quid potest
habere dulcius homo eo, cum quo quasi cum corde suo omnia secreta sua
loquatur? Amor vincit omnia, quem nulla vincit amaritudo. Altior a
terris duabus hic semper subvolat alis. Hic nunc discindit, modo
dissuit, modo jungit omnes affectus, quos parere videtur usus naturae.
Fortis ut mors dilectio (Cant. VIII), quae vix fuit plena in quinque
aetatibus saeculi, inter amicos quos numerare nihil mea interest. Quid
enim ad nos, quod Phylade furiis amicus Orestem occidit, quod Pyrithoum
devorasset tricerberus canis, nisi Theseus eripuisset eum ab ore
triformi, quod Tydaeus Polinicem, quod Patroclus Achillem dilexit, quod
sic Damon Pithiam adamavit, ut ex eis unus Dionysius cuperet esse, qui
nullius amicus, nec ei charus fuit ullus, ille miratus in his quod amor
plus morte valeret: Hunc in morte vadem, stupet hunc sub morte fidelem.
Sed decantent sua gentiles, garriat sibi fabula, quod fratrem redemit
Pollux alterna morte, significans quod geminae stellae sub eorum nomine
alternis oriantur, alternis occumbant. Nos divina revolvamus, nos ad
nostra recurramus. Vae soli. A quo enim consolabitur solus? Abel solum
frater iniquus percussit et occidit (Gen. IV). Solus Lot captivus fuit
cum Sodomitis, quem Abraham patruus ejus, percussis hostibus, liberavit
(Gen. XII-XIV). Fratrem Mosen adjuvit frater ejus Aaron, econtra in
fabricatione vituli lapsus periisset Aaron, nisi surrexisset adjutus
oratione Mosi fratris sui (Deut. II). Dilexit Jonathas David, et David
Jonathan singulari dilectione (I Reg. XVIII). Quid multa? Cunctis
profertur solus et unus Dominus Jesus Christus, quod cum dilexisset
suos, in finem dilexit eos (Joan. XIII). Ipse etiam dixit: Si duo ex
vobis consenserint, ex omni re quamcunque petierint, fiet eis a Patre
meo (Matth. XVIII). Et iterum dicit: Ubi duo vel tres congregati fuerint
in nomine meo, ibi sum in medio eorum (Matth. XVIII). Quis melior
mediator eo? Si tecum ille fuerit, si vos duo unum sitis, emolumenta
felicis sodalis habebis: fulcit enim nutantem, sublevat ille te
cadentem, fortis armatus si praevaluerit tibi soli, fortior illi
resiste, Christo tecum compugnante. Non est amor solus, nec erit ille
minor duobus. Uno quidem raro, multi amore solidantur, unus si duo sint,
est firmum amoris foedus. Unus si in Christo sint duo, nil firmius est
isto nodo, nihil durius robore isto. Et si credis in unum Deum sub trino
nomine satis citius poteris triplicem funem disrumpere, quam possis
dissolvere nodum talis nexus. Sed, o quanti, proh! dolor, nexu fidei
triplicari, quamvis difficile, rumpuntur a pietate matris Ecclesiae. Et
in Juda enim apostolo iste fuit funiculus, sed quia post buccellam
introivit in eum Satanas (Joan XIII), funiculus iste disruptus est. Ait
ergo: Funiculus triplex difficile rumpitur. Sapiens et prudens in verbis
suis Ecclesiastes, quando hoc dicebat, nunquid funiculum triplicabat?
Neque triplicem, neque funiculum sine causa dixit. Sed nec funem, sed
funiculum posuit diminutivum ejus. In funiculo ergo longus saeculorum
ordo ostenditur, protendens atque convolvens multo sinuamine seriem
causarum, et volubilitatem rerum, quas agitamus ab ortu solis usque ad
occasum. Si hoc totum labile tempus conferre velis perpetuo aevo,
longior erit una dies in atriis Domini super milia (Psal. LXXXIII),
longius est aevum tempore, quam sit longus funis funiculo breviori. Cum
ergo certis numeris signentur profunda mysteria, estne numerus quod jure
sit sacratior tribus? Sine tribus nulla res, nulla ars, nulla causa
notatur. Ubicunque me vertam, quocunque legendo recurram, video pene
omnia ligari funiculo triplici. Omnia quippe triplicantur, principio,
medio ac fine. Absque nexu trium, nullum omnino corpus solidatur, est
enim longum, latum atque profundum. Tres sunt mundi aetates, et in his
tres leges: lex naturalis, lex Moysi, lex Evangelii. Multum difficile
solvitur funiculus triplex, quem dialectica nectit proponendo,
assumendo, concludendo. Omnia Deus fecit ad exemplar numerorum, et
extremam manum imposuit super cuncta per tres. Unus enim duo, tres, si
conjunxeris, sex faciunt, et eccum suis tribus partibus ostendit, quod
ipse Deus tribus, numero impare gaudet. Per tria, scilicet mensuram,
numerum et pondus, creata fecit Deus, et in tria distribuit, coelum,
mare, terram, praesens, praeteritum triplicans tempusque futurum.
Nunquid his abesse debet fides spes, charitas? Tamen omnia vincit, quod
tribus diebus et tribus noctibus Filius hominis in corde terrae fuit,
sicut Jonas in ventre ceti (Matth. XII; Jon. II), et quod tertia die
Dominus Jesus resurrexit a mortuis, imo vero, quod ipsa Dei sapientia
omnibus hominibus incognita, tribus distincta personis, fidelibus suis
secundum voluntatem suam revelatur. Talem itaque funiculum tibi
triplicat Ecclesiastes, non tiliae cortice, neque lino tortum, aut
canabe, sed triplicato rerum foedere sibi connexum.
|
|