CAPUT XI. Quid significent azymi panes cum lactucis agrestibus.

“Et azymos panes cum lactucis agrestibus.”

Alterum horum, scilicet quod de azymis jubetur, tam in re quam in mysterio observamus, ut videlicet azymum panem ad conficiendum Christi corpus habeamus, et mystice vetus fermentum a nobis, scilicet fermentum malitiae et nequitiae, secundum Apostoli praeceptum, expurgemus (I Cor. V). Alterum vero, id est quod de lactucis agrestibus praecipitur, tantum spiritualiter attendimus, quia videlicet auctor hujus sacramenti, non eas corporaliter adhibuit, sed solummodo panem et vinum benedicens dedit discipulis suis. Unde mirandum quo Graecorum consuetudo auctore tradita inoleverit, qui fermentatum panem quaerunt, et a sacramento Christi azymum rejiciunt, cum nulli dubium esse debeat quod Dominus noster non nisi de azymo illud primitus effecerit. Etenim neque fermentatum nocte illa secundum legis edictum inveniri licebat in cunctis domibus Israel, neque ipse apud se habendo fermentatum, legitimam porrigere debebat occasionem inimicis suis, cum diceret lex:

“Qui comederit fermentatum, peribit anima ejus de coetu Israel, tam de advenis quam de indigenis terrae (Exod. XII).”

Sed de hoc adversum illos abundeque jamdudum a Romana sede disputatum est. Porro, azyma et lactucas agrestes ut spiritualiter edamus, ab ipsis qui primi hoc egerunt apostolis evidens exemplum habemus. Etenim in eo vetus fermentum expurgaverunt, et erant nova conspersio epulando in azymis sinceritatis et veritatis (I Cor. V), quia praesens passio Christi mundabat illos ab omnibus peccatis quibus corruptus homo primus totam generis sui massam fermentaverit. Dixit enim illis in illa coena sacrosancta, hic verus Agnus Dei:

“Jam vos mundi estis propter sermonem quem locutus sum vobis (Joan. XV).”

Nisi enim quia sermonem meum audistis et credidistis, nequaquam per hanc passionem meam mundaremini. Quasi praeteritum dixit,

“mundi estis,”

eo videlicet modo quo postea ibidem ait ad Patrem:

“Et jam non sum in mundo (Joan. XVII),”

cum nondum peractum, sed agere coepisset ut transiret ex hoc mundo. Lactucas vero agrestes, quae valde amarae sunt, simul comederunt, quia profecto propter illa quae dicebantur jam in summa tristitia erant, et per totum triduum amaritudini passionis ejus satis moleste communicaverunt. Eorum ergo exemplo nos carnes agni cum lactucis agrestibus comedimus, cum corpus Redemptoris accipientes, nosmetipsos pro peccatis nostris affligimus, quatenus ipsa amaritudo poenitentiae abstergat a mentis stomacho perversae humorem vitae.