CAPUT 6

“Et Angelus quem vidi stantem supra mare et supra terram, levavit manum suam in coelum, et juravit per viventem in saecula saeculorum, qui creavit coelum, et ea quae in illo sunt, et terram, et ea quae in ea sunt, et mare, et ea quae in eo sunt, quia tempus amplius non erit, sed in diebus vocis septimi angeli, cum coeperit tuba canere, consummabitur mysterium Dei, sicut evangelizavit per servos suos prophetas.”

Quod paulo ante dixerat,

“et clamavit voce magna, quemadmodum cum leo rugit,”

hoc ipsum nunc repetit, latius et vehementius exprimens quid clamaverit, vel clamando quid fecerit. Levavit, inquit, manum suam in coelum. Manus angeli hujus illa est magnificentia, et elevatio manus illa est elevatio magnificentiae, quam admirans Psalmista, loquitur:

“Domine Dominus noster, quam admirabile est nomen tuum in universa terra! Quoniam elevata est magnificentia tua super coelos (Psal. VIII).”

Quae autem illa est magnificentia, nisi resurrectio et ascensio Dominica? Sequitur enim postmodum, et dicit ad Patrem ejusdem Domini nostri:

“Minuisti eum paulo minus ab angelis, gloria et honore coronasti eum, et constituisti eum super opera manuum tuarum. Omnia subjecisti sub pedibus ejus (ibid.).”

Nimirum haec ipsa manus elevatio, id est, magnificentiae sive omnipotentiae tanti angeli ab illa coepit exaltatione, de qua ipse dixit:

“Et ego si exaltatus fuero a terra, omnia traham ad meipsum (Joan. XII).”

Elevatus namque sive exaltatus in altitudinem crucis, jam ipso cruciatu mortis in eo levabat manum suam, quod consummabatur auctor salutis omnium, primam faciens nobis resurrectionem, quae est animarum, quia videlicet peccata delebat omnium per sanguinem suum (Rom. VIII). Elevatus deinde et resurgens de sepulcro, eadem ipsa resurrectionis elevatione fiebat primogenitus mortuorum (I Cor. XV), id est, princeps ex mortuis resurgentium, secundam in semetipso dedicans resurrectionem, quae est corporum. Deinde cernentibus apostolis suis, elevatus et ascendens in coelum, eadem ipsa ascensionis elevatione constitutus est judex vivorum omnium et mortuorum sedens ad dexteram Patris, hoc modo contestantibus angelis:

“Viri Galilaei, quid statis aspicientes in coelum? Sic veniet, quemadmodum vidistis eum euntem in coelum (Act. I).”

Hac omnimoda suae manus elevatione in coelum,

“juravit angelus iste per viventem in saecula saeculorum.”

Juravit, inquit, id est, immutabili veritate firmavit. Neque enim verbis aut vulgari juramentorum effusione juravit, sicut testis est totus evangelici textus sermonis, in quo nusquam invenitur, quod verbo vel voce juraverit, imo et constat quod jurare omnino dissuaserit, ait enim:

“Audistis quia dictum est antiquis: Non perjurabis, reddes autem Domino juramenta tua. Ego autem dico vobis, non jurare omnino. Et subinde: Sit autem sermo vester, est, est, non, non. Quod autem his abundantius est, a malo est (Levit. XIX; Matth. V).”

Juravit ergo, id est, immutabili ut jam dictum est, veritate firmavit. Hoc solum interponens dictis suis pro signo firmamenti: Amen, amen dico vobis, id est, vere sive fideliter dico vobis, dum quidpiam tale proloquitur, quod hujusce veritatis interpositione dignum sit. Exempli gratia:

“Venit hora, et nunc est, quando mortui audient vocem Filii Dei, et qui audierint, vivent (Joan. V).”

Venit hora quando omnes qui in monumentis sunt, audient vocem ejus, et procedent qui bona fecerunt, in resurrectionem vitae; qui vero mala egerunt, in resurrectionem judicii. Ita juravit per viventem in saecula saeculorum, id est per semetipsum qui fuit mortuus, et nunc vivit in saecula saeculorum (Apoc. I).

“Resurgens enim ex mortuis, jam non moritur, mors illi ultra non dominabitur (Rom. VI).”

Ne longius quaeramus, cum dicit, sicut jam diximus, amen, amen, jurat, id est affirmat per semetipsum quem constat esse veritatem, testem fidelem, sicut et longe supra testatur spiritus, dicens Ecclesiis:

“Haec dicit, amen, testis fidelis et verus (Apoc. III).”

“Ipse est per quem omnia facta sunt, et sine quo factum est nihil (Joan. I).”

Seipsum ergo describens, recte dicit:

“Qui creavit coelum, et ea quae in illo sunt, et terram, et ea quae in ea sunt, et mare, et ea quae in eo sunt.”

Quod ipse esset ille vivens, per quem juraret quod ita jurando per semetipsum juraret, ipso ejusdem stantis habitu subintelligi promptum est. Sic namque stabat, ut contingeret tria haec, ipsum se esse significans, qui omnia contineret. Dextrum namque pedem super mare, sinistrum autem super terram posuerat, et in coelum, quod horum tertium vel primum est, manum suam levaverat. Qui ergo creavit haec, qui manu sua et pedibus suis, id est omnipotentia sua, continet haec, certum est, quia quod juravit in haec verba, quae dixit adimplere potest. Quid enim jurat? Quia tempus amplius non erit, sed in diebus vocis septimi angeli, cum coeperit tuba canere, consummabitur mysterium Dei. Tempora quippe circa vel intra coelum, et terram, et mare, et ea quae in eis sunt, variantur, sibique deducendo succedunt, ac perinde qui illa creavit, sine dubio tempora quoque illorum praefixit, eademque finire potens est cum voluerit.

“Quia tempus, inquit, amplius non erit,”

subauditur poenitentiae, quemadmodum fuit hactenus, postquam anteriores tubis cecinerunt angeli. Nam et postquam primus angelus tuba cecinit, et descendente igne in Pentapoli perierunt impii, evadente justo Lot, tempus poenitentiae superfuit (Gen. XIX), et postquam secundus angelus tuba cecinit, et transeunte populo Dei per mare Rubrum, inimici illorum sunt demersi (Exod. XIV), tempus poenitentiae superfuit residuis, et postquam tertius angelus tuba cecinit, et habitatores terrae per opera odibilia defluentes, in manu filiorum Israel perdere voluit, tempus poenitentiae reservatum fuit (Josue I, XII), et postquam quartas angelus tuba cecinit, et quasi in solem, id est in populum Dei ira facta est, ut corpora eorum in deserto prosternerentur (Num. XVI), tempus poenitentiae datum est caeteris, et postquam quintus angelus tuba cecinit, et illi qui introierant in terram repromissionis, et traditi sunt quinquies in manus gentium (Judic. II, III), pro eo quod non disperdiderunt gentes (Psal. CV), quas dixit Dominus illis, tempus poenitentiae superfuit, et postquam sextus angelus tuba cecinit; et soluti sunt quatuor angeli, id est quatuor principalia regna mundi, Babylonicum, Persicum, Macedonicum atque Romanum, ut occiderent, et in captivitatem Judaeorum ducerent genus propter peccata ejusdem populi, adhuc poenitentiae locus est, ut reliquiae salvae sint (Rom. IX). Sed tandem quid cum septimus angelus tuba cecinerit, id est cum venerit extrema dies judicii? Nihil omnino temporis amplius erit, nullus locus, nullum spatium poenitendi ultra jam erit. Namque illa particularia sive localia judicia fuerunt, illud judicium universale erit, neque reservabitur huic saeculo quisquam, ut poenitentiam agere possit. Cum ille tuba canere coeperit, quae tuba novissima erit, cujus et apostolus Paulus meminit,

“omnes, inquiens, resurgemus in momento, in ictu oculi, in novissima tuba; canet enim tuba, et mortui resurgent incorrupti (I Cor. XV);”

(tunc consummabitur mysterium), id est secretum consilium Dei, quo hactenus usus est erga peccatores flagellando et inter flagella longa illis spatia praestando poenitendi. In quo consummabitur illud mysterium Dei? In eo nimirum quod ibunt impii in supplicium aeternum, justi autem in vitam aeternam, sicut evangelizavit per servos suos prophetas, id est per apostolos et evangelistas (Matth. XXV). Nam istos quoque Dominus prophetas appellat.

“Ecce, inquit, ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et Scribas (Matth. XXIII).”

Prophetae namque veraciter sunt dicti, qui de summis rebus, de judicio, saeculoque futuro prophetaverunt. Tanta erit illa novissima tuba, ut qui illam prospiciunt, qui de illa loquuntur, et magnitudinem ejus praedicant, recte Dominus ipse appellat prophetas.