|
His breviter praelibatis, multa sese aperiunt, multa sese ingerunt
meditationi huic, meditationi mortis, quam suscepisti, o anima, pro
intentione eruditionis. Primum itaque de his quae circa genus humanum
divinitus aguntur, secundum eumdem ordinem judicii reddenda est ratio
his qui modo supradicto quaestiones agitare solent de morte hominis,
consequens esse volentes quod Deus causam mortis, scilicet peccatum,
evenire voluerit, quia cum poneret eum in paradiso, futurorum utique
praescius erat, et sic futurum esse praescivit. Si rite considerasti
gradationem hanc, primum reatum, quo reus quis est judicio; deinde
reatum, quo reus est concilio; tertio quoque reatum, quo reus est
gehennae ignis: omnino ab ejusmodi suspicione veritas liberabit te,
propter tuum simplicem oculum, qui hoc intendit agere, quod sapientia
docet vel monet. Sentite, inquiens, de Domino in bonitate (Sapt. I).
Dominus enim justus, Dominus Deus noster rectus, Deus fidelis et absque
ulla iniquitate, jam quidem reum judicio habebat hominem, cum poneret
eum in paradiso quia tumorem ambitionis ejus videbat, sed ille nondum
reus erat concilio, idcirco sententiam super eum non proferebat, imo
eadem bonitate, eadem patientia et longanimitate, qua nunc usque
singulos hominum peccatorum exspectat, dicente Apostolo: An divitias
bonitatis ejus, et patientiae et longanimitatis contemnis? ignoras,
quoniam benignitas Dei ad poenitentiam te adducit? (Rom. II.) eadem,
inquam, benignitate illum exspectabat, et sua illi beneficia largius
impendebat. At ille, sicut ibi Deus apostolis continuo dicit: Secundum
duritiam autem tuam et impoenitens cor thesaurizas tibi iram in die irae
et revelationis justi judicii Dei (ibid)., pervenit ad opus peccati,
quando fructum ligni vetiti maligna intentione comedit. Ex hoc jam reus
concilio factus, qui jamdudum reus erat judicio. Quo reatu jamdudum reus
erat judicio? Nimirum reatu ambitionis, qua esse ambiebat similis Deo,
et hinc tumor antequam foris deprehenderetur in opere peccati, soli
cognitus erat judici Deo. Idcirco namque foris tentatus tam facile
cecidit ad hanc suggestionem serpentis: Comedite et eritis sicut dii
(Gen. III), quia jam intus suberat tumor hujusce ambitionis. Unde
veraciter ante nos dictum est, quia nisi prius intus tumuisset, foris
tentatus tam facile non cecidisset. Factus est ergo, sicut jam dictum
est, reus concilio (Matth. V), quia prius reus erat judicio, quia sicut
nunc notum est universo caetui hominum, ita et multo clarius tunc
innotuit reatus ejus coetibus angelorum. Et cum illius concilii
testimonio sententiam accepit, sicut ibidem scriptum est: Ejecitque
Adam, et collocavit ante paradisum voluptatis cherubin, et flammeum
gladium (Gen. II). Miraretur vulgus, si audiret, quod pro tam exili cibo
factus est reus tanto concilio, cum tamen nemo sapiens miretur, quod
hodieque pro tam exili sono Raca, reus quisque existat concilio. Nos
vero nequaquam miramur, imo justum Dei judicium laudantes et venerantes,
misericordiam quaerimus; scientes quia sicut sonus brevis Raca magni
odii signum est, et idcirco jure addicit reum concilio, ita et multo
magis morsus unius pomi, quantumlibet modici, signum vel testimonium
contra hominem fuit magnae ambitionis, et idcirco juste in omni concilio
coeli ac terrae reus et inexcusabilis tenebatur homo jam secundum animam
mortuus, et in corpore mortalis, et secundum utrumque reus gehennae
ignis.
|
|