CAPUT XXX. Item de eodem ligno vitae, et quod Adam nesciverit esse lignum vitae.

Nunc illud notandum, quod non dixerit solum, ne mittat manum suam, sed ne forte, inquit, mittat manum suam. Plane per hoc liquet, quod non sic fuerit illud lignum vitae: lignum ut est herba aliqua sanitatis medicamentum. Siquidem medicinalis herba forte sumpta, non perpetuam confert sanitatem, sed studio provisa servatur contra forte redituram infirmitatem. De hoc autem ligno dicit, ne forte comedat, et vivat in aeternum. Ergo nequaquam (ut nonnulli arbitrantur) frequentandum erat necessario lignum, tanquam perpetuandae vitae transitivum medicamentum, sed semel hoc sumpto viveret corpus in aeternum. Nihilominus et per hoc intelligitur, quod hactenus Adam nescierit lignum illud lignum esse vitae, dum dicitur, ne forte. Ille namque forte fecisse quid, vel invenisse dicitur, qui in conscientia non habuit, esse in loco, vel in re hoc ipsum quod consequitur: veluti qui terram vertit, serere volens, nec aliud intendens et thesaurum invenit. Dixit autem Deus, ne forte mittat manum suam, tamen certus quod non scienter mitteret, licet quasi dubitans aut sollicitus velut homo, ne casu id eveniret. Igitur nec Adam cognovit, nec ipse serpens diabolus scivit, quod etiam lignum vitae plantasset Dominus Deus in medio paradisi. Si enim vel ille scisset, nunquam consilium suae malignitatis ita dimidiasset; sed, sicut illud lignum temerare persuasit, ut miseros faceret, sic et istud praeripere suasisset, ut aeternaliter miseros, vel misere aeternos efficeret. Nec vero sic mirandum tanquam incredibile, quod inanimatum et insensibile lignum vivacitatis aeternae fructum potuerit afferre. Nunquid enim non et in hoc paupertatis nostrae exsilio, multa nascuntur, quae naturali virtute mortalitatis nostrae naturam in statum meliusculum permutare comprobantur? Nonne circa ea maxime, quae in terra radicantur, medicina quae non nisi a Deo versatur? Ut de caeteris taceam, nonne mandragorarum potenti auxilio sterilis uterus Rachelis adeo melioratus est, ut conciperet et pareret, primumque Joseph, et secundum Benjamin, licet cum periculo mortis enixa est? Sed et usque hodie medici pro commendatione artis non fabulosum, sed verum illud fuisse contendunt, quod in libris gentilium legitur, Aesculapium medicaminibus herbarum suscitasse mortuum, et ob hoc illum esse fulminatum, videlicet ne assuescerent homines artem, per quam effugerent utile sibi mortis edictum. Cur igitur incredibile videatur cuiquam in illo paradiso voluptatis (quod plantavit Dominus Deus) materiale lignum vitae esse potuisse, quod virtute sua manducantem hominem defenderet a corporali morte, donec emeritus post obedientiam, plenus jucunditate cum beatis angelis frueretur divinae majestatis visione. Sed jam coeptum prosequamur ordinem.