|
|
“Si semel clangueris, venient principes,”
|
|
etc., quod secundum haec praedicatio dispensanda sit.
|
“Si semel clangueris, venient ad te principes et capita multitudinis
Israel. Sin autem prolixior atque concisus clangor increpuerit,”
|
|
etc. Summopere haec tenenda distinctio est septem angelis stantibus in
conspectu Dei, quibus datae sunt septem tubae, qui paraverunt se ut tuba
canerent (Apoc. VIII), id est omnibus praedicatoribus in Ecclesia Dei
praeeminentibus quibuscunque datum est desuper doctrinae donum
perfectum, quicunque impositum sibi sanctae praedicationis officium
susceperunt. Nam in figura quidem vel significatione, duae, ut supra
dictum est, tubae fieri jussae sunt, sed in re et veritate evangelica,
sicut multi praedicatores, sic et multa secundum divisionem gratiarum
data sunt, quorum universitas per septenarium angelorum atque tubarum
recte intelligitur numerum. Haec, inquam, distinctio vel discretio
solerter observanda est, ut quando congregandus est populus, simplex
tubarum sit clangor, et non concise ululans; quando autem excundum ad
bellum, prolixior atque concisus clangor sive ululans increpet; quando
vero vocantur principes, vel capita multitudinis, clangant semel, id est
cum primum auditores vocantur ad fidem, terribiliter et graviter futurum
illis annuntietur judicium; quando autem jam habentibus sermo
porrigitur, temperate excitentur ad bellum contra phalanges vitiorum;
quando vero cum illis agitur, qui jam bene instituti sunt et
spiritualiter vivunt, suaviter cum illis familiare habeatur colloquium.
Hunc discretionis modum, Paulus tuba canentium optimus, dispensare
sciens Romanis, qui adhuc in fide tam rudes erant ut non intelligerent,
Dei se gratia et non suis meritis esse salvatos, et ob hoc contra
Judaeos conflictarent, ita gravissime loquitur, dicens:
|
“Revelatur enim ira Dei super omnem impietatem, et injustitiam hominum
eorum qui veritatem Dei in injustitia detinent, quia quod notum est Dei,
manifestum est illis (Rom. I),”
|
|
etc., in quibus vitia gentilitatis priora comemmorans, simplici utique
quasi tubarum clangore personat, et non concise ululat, ad hoc tendens
ut congreget populum, ut discordes pacificet animos duorum populorum.
Porro ad Corinthios jam secundam scribens Epistolam, nec jam de fide vel
gratia, sed de pugna agens vitiorum, quasi clangorem concidens
temperatum:
|
“Et per arma, inquit, justitiae a dextris et a sinistris, per gloriam et
ignobilitatem, et per infamiam et bonam famam, ut seductores et veraces,
sicut qui ignoti et cogniti, quasi morientes, et ecce vivimus, ut
castigati et non mortificati, quasi tristes, semper autem gaudentes,
sicut egentes, multos autem locupletantes, tanquam nihil habentes, et
omnia possidentes (II Cor. VI).”
|
|
Tandem post plurima hujusmodi, item quasi cum conciso ululatu dicit:
|
“Rogavi Titum, et misi cum eo fratrem. Nunquid Titus vos circumvenit?
Nonne eodem spiritu ambulavimus? Nonne eisdem vestigiis? Olim putatis
quod excusemus nos apud vos? Coram Deo in Christo loquimur. Omnia autem,
charissimi, propter vestram aedificationem. Timeo enim ne forte cum
venero, non quales volo inveniam vos, et ego inveniar a vobis qualem non
vultis, ne forte contentiones, aemulationes, animositates, dissensiones,
detractiones, scurrilitates, susurrationes, inflationes, seditiones sint
inter vos, ne iterum cum venero, humiliet me Deus apud vos, et lugeam
multos ex his qui ante peccaverunt et non egerunt poenitentiam (II Cor.
XII).”
|
|
Ubi vero quodammodo solos vocat principes, et in uno discipulo bene
instituto cunctos commonet, qui sunt capita multitudinis Israel, quasi
tuba clangit semel, id est submisse loquitur, quia videlicet sapienti
semel dixisse satis est:
|
“Propter quam causam admoneo te, ut resuscites gratiam Dei, quae est in
te per impositionem manuum mearum. Non enim dedit nobis Deus spiritum
timoris, sed virtutis, et dilectionis, et sobrietatis. Noli itaque
erubescere testimonium Domini nostri (II Tim. I),”
|
|
etc., quae omnia submisse et pene communi loquitur sermone.
|
|