|
et caetera; et quod invidentes Palaestini puteos ejus obstruxerunt.
Sevit autem Isaac in terra illa, et invenit in anno isto centuplum.
Benedixitque ei Dominus, et locupletatus est homo, et ibat proficiens,
atque succrescens, donec magnus vehementer effectus est. Habuit quoque
possessionem ovium et armentorum, et familiae plurimum. Serere pacati et
quieti temporis est. Vix enim aut nunquam tempore belli terra bene
exculta seritur, ita praesertim ut semen in messe centuplicetur. Igitur
per sationem Isaac, cujus centupla inventione locupletatus est homo,
proficiens atque succrescens, et magnus vehementer effectus est, illa
recte intelligitur magnificentia nominis Christi, qua in pace Ecclesiae
dilatatum, et multiplicatum est semen Verbi Dei, cum sacerdotali
auctoritate concurrente potestate imperiali, scilicet ut liceret
operariis Evangelii exire ad seminandum, et non liceret adversariis
Christi latissimum totius orbis erroribus suis vindicare agrum. Ob haec
invidentes ei Palaestini, omnes puteos quos foderant servi patris illius
Abraham, illo tempore obstruxerunt, implentes humo intantum ut ipse
Abimelech diceret ad Isaac: Recede a nobis, quoniam potentior nostri
factus es valde. Postquam magnificentia nominis Christi Romanum quoque
cepit imperium, et idola contempta sunt, invidia suborta est
haereticorum, per quos diabolus, quia non poterat vi persecutionis
exstirpare Evangelium, veritatem corrumpere conatus est Scripturarum.
Bene ergo postquam magnus factus est vehementer nimis, ob hoc, inquit,
invidentes Palaestini sive Philisthiim quod interpretatur positione
cadentes, omnes puteos quos foderant servi patris illius Abraham, illo
tempore obstruxerunt implentes humo: nam putei, quos foderant servi
patris Christi Dei, omnes Scripturae sanctae sunt, quas condiderunt
Moyses et prophetae, atque apostoli omnes servi Dei. Hos puteos, id est
has Scripturas, quantum in ipsis fuit, haeretici illo tempore
obturaverunt, ut non facile inveniri posset ubinam esset doctrina
veritatis, intantum ut diceret ipse Abimelech: Recede a nobis quoniam
potentior nostri factus es valde. Intantum namque aucta est invida
haereticorum vis ut regum quoque et imperatorum corda obtineret,
eorumque gladiis utens, pene atrocius quam gentilium error in
Christianos desaeviret. Porro quod dicit Abimelech, quia potentior
nostri factus es valde, juxta hunc eumdem sensum constans est; etenim
terreno imperio potentius factum est in gentibus coeleste imperium
intantum ut feros principes et barbaras nationes, quas imperatorum
gladius non attingeret, sacerdotum lingua liget, et latius Romanae
Ecclesiae pontifices quam Romani imperii dominentur Caesares. Quamvis
enim multis aucta victoriis Roma jus imperii sui terra marique
protulerit, minus tamen est quod illi bellicus labor subdidit, quam quod
pax Christiana subjecit.
|
|