CAPUT VIII. Inconvertibile quidquam a Deo generari quidem non autem creari potuisse, per similitudinem docet.

Illud tantum quod est super omnia, ultra omnia, extra omnia, omnipotens, ut jam dictum, non potentialiter aut voluntarie fecit, sed naturaliter genuit. Horum quae dicimus, a nota imagine Dei, scilicet ab homine documentum capiamus. Ecce homo et naturaliter generare, et operari potest voluntarie. Quod generat aliud esse non potest, quam quod est ipse; quod operatur, nullatenus esse potest id quod est ipse. Generat enim homo non aliud quam hominem; operatur, verbi gratia, domum quam inhabitet, vel quam induat decoram vestem. Horum nihil hoc ipsum est quod ipse; laudatur autem, si haec operatus est scite vel commode sicut est dignum se. Sic nimirum Deus genuit quidem hoc ipsum quod est ipse, scilicet Deus Deum, impassibilis impassibilem, incommutabilis incommutabilem, inconvertibilis inconvertibilem; operatus est autem vestimentum suum, videlicet Ecclesiam suam, sive illud de quo in psalmo scriptum est: Amictus lumine sicut vestimento (Psal. CIII), scilicet angelicam creaturam dicendo: Fiat lux (Gen. I), et hanc mundi fabricam, in qua fecit hominem ad imaginem et similitudinem suam (ibid.). Quorum omnium nihil hoc ipsum esse debuit aut potuit quod est ipse qui fecit, vel compar ei quod idem factor genuit. Sicut fabricatura, vel pictura nullo modo idem esse potest quod est faber aut pictor, vel quod ille decarne sua genuit. Dignum vero laude est, et curiositati nostrae debet sufficere, quod talem creaturam potuit facere factor omnipotens, quae capax ejusdem factoris possit existere, et divinitatem, quam non habet per naturam, valeat consequi per industriam, adjuvantem habens gratiam. Igitur commutabilem sive convertibilem esse oportuit angelum et hominem, utpote de nihilo creatos, etenim illud unde creati sunt, de nihilo creatum est. Et creatus quidem uterque est purus, et innocens, sic videlicet ut de ipsa innocentia vel proficere ad summa, vel deficere posset ad infima. Profecisse namque imo et adhuc proficere sanctos angelos Apostolus quoque testis est, qui scribens ad Ephesios: Ut innotescat, inquit, principatibus et potestatibus in coelestibus per Ecclesiam multiformis sapientia Dei (Ephes. III).