|
Et facta est, inquit, tempestas magna in mari, et navis periclitabatur
conteri. Propter navigationem Jonae facta est in mari tempestas magna.
Propter praedicationem Christi facta est in populo Judaeorum commotio
magna. Hinc est accusatio illa tumultuantium atque dicentium: Commovit
populum docens per universam Judaeam, incipiens a Galilaea usque hac
(Luc. XXIII). Navis periclitabatur conteri, et nautae timuerunt.
Evangelica doctrina a contradicentibus et blasphemantibus saepe impetita
est, et apostoli in timore fuerunt. Et illi quidem Deum verum adhuc
nescientes, ad Deum suum clamaverunt, apostoli autem in ipsa
periclitatione inter blasphemias Judaeorum Christum Filium Dei confessi
sunt. Et interim iidem nautae mittebant vasa quae erant in navi in mare,
ut alleviaretur ab eis, id est omnia quae in hoc saeculo haberi possunt
vel concupiscibilia sunt, negligebant, contemnebant, atque abjiciebant,
ut magis essent liberi atque expediti secundum consilium dicentis:
Nolite portare sacculum, neque peram, neque calciamenta, neque duas
tunicas habeatis (Luc. X). At ipse dormiebat, quia cum esset omnipotens,
suam omnipotentiam continebat, neque Judaicae tempestatis ulciscebatur
injurias. Sequitur ergo: Et Jonas descendit ad interiora navis, et
dormiebat sopore gravi. Quomodo enim in tanta inquietudine quietus
dormire potuisset, nisi quia in figura contingebat illi, et Dei nutu
agebatur ut dormiret? Denique futurum erat, ut, sicut jam dictum est,
inter tempestates Judaicas Dominus noster cum esset fortissimus Deus
valde patienter sese haberet, quod dormire quodammodo est. Ille sopor
recte dicitur gravis, quia nimirum grave fuit apostolis, grave est et
nobis, illum, qui custos Israel est (Psal. XII), dormire in adversis,
dum tam blasphemias illatas nomini suo, quam pressuras, quas in hoc
mundo habent ejus [discipuli], non citius compescit. Et accessit ad eum
gubernator, et dixit ei: Quid tu sopore deprimeris? Surge, invoca Deum
tuum, si forte recogitet Deus de nobis et non pereamus. Gubernator ut
naturale est unumquemque in suo periculo de alio plus sperare, cum
deberet, vectores timidos consolari, cernens discriminis magnitudinem
excitat dormientem, et arguit improvidae securitatis, commonetque ut
ipse quoque pro virili portione deprecetur Deum suum. Hic Petri apostoli
typus est. Ille enim dicente Domino: Quem dicunt homines esse Filium
hominis? (Matth. XVI.) Itemque: Vos autem quem me esse dicitis? (Ibid.)
Respondens ante caeteros, vel primus inter caeteros: Tu es, inquit,
Christus Filius Dei vivi (ibid.). Et pro hoc merito sic inter caeteros
apostolos in Ecclesia quomodo inter caeteros nautas gubernatur, sive
proreta praeeminet in navicula. At ille talis designatus a Domino
dicente: Beatus es, Simon Bar Jona (ibid.), etc. Cum protinus idem
Dominus coepisset ostendere discipulis suis quia oporteret eum ire
Hierosolymam, et multa pati a senioribus et Scribis, et principibus
sacerdotum, et occidi, et die tertia resurgere, assumens eum coepit
increpare illum, dicens: Absit a te, Domine, propitius esto tibi, non
erit tibi hoc (ibid.). Haec nimirum dicens, quasi gubernator Jonam cur
dormiret, increpabat, quia Dominum pati prohibebat, suadens ut sua
potius virtute tanquam vigilans verteretur, utpote Dei Filius potens et
fortissimus. Sequitur: Et dixit vir ad collegam suum: Venite, et
mittamus sortes, ut sciamus quare hoc malum sit nobis. Et miserunt
sortes, et cecidit sors super Jonam. Noverant illi naturam maris, et
tanto tempore navigantes, sciebant tempestatem ventorumque rationes. Et
utique si solitos, et quos aliquando experti fuerant, fluctus vidissent
consurgere, non cum sorte auctorem naufragii quaererent, et per rem
incertam certum cuperent devitare discrimen. Nec statim debemus sub hoc
exemplo sortibus credere, vel illud de Actibus apostolorum huic
testimonio copulare, ubi sorte Matthias in apostolatum eligitur (Act.
I), cum privilegia singulorum non possint legem facere communem. At vero
juxta coeptam tropologiam, quoties adversus Christi naviculam Christique
discipulos mundanorum consurgit tempestas fluctuum, talis sors et
taliter mittenda est, ut sciat unusquisque cujus causa malum illud sit,
vel quae sibi causa sit patiendi. Potest enim esse ut, in persecutione
Christiani nominis, non tam ipse Christus quam aliud quid in intentione
vel conscientia repositum sit. Propter quod patiatur homo qui
Christianus dicitur, et undantibus fluctuet adversis. Quod si ita non
esset, nequaquam Paulus diceret: Et si tradidero corpus meum ut ardeat,
charitatem autem non habuero, nihil mihi prodest (I Cor. XIII). Potest
etiam evenire ut in Christum credens quis pro suo male facto patiatur
quid ab infideli. Hinc Petrus ait: Melius est benefacientes (si velit
voluntas Dei) pati quam malefacientes (I Petr. III). Item: Nemo vestrum
patiatur quasi homicida, aut fur, aut maledicus aut alienorum appetitor
(I Petr. IV). Beata illa conscientia, in qua testimonium habet quis,
quod patiatur ut Christianus, quod patiendi vel passionis causa sit ei
Christus. Tunc revera cadit sors super Christum, sicut cecidit super
Jonam, quod ipse saevientium esset causa fluctuum. Talem conscientiam
sancti habent apostoli inter Judaeos procellosos. Exempli causa: Quando
dixit Thomas ad condiscipulos: Eamus et nos moriamur cum illo (Joan.
XI). Et dixerunt ad eum: Indica nobis, cujus causa malum istud nobis
sit. Quod est opus tuum? Quae terra tua? Et quo vadis? Vel ex quo populo
es tu? Notanda brevitas, quae apud insignem poetam placere solet verbis
istis. Juvenes quae causa subegit ignotas tentare vias: Quo tenditis,
inquit. Qui genus? Unde domo, pacemne huc fertis, an arma? Interrogatur
persona, regio, iter, civitas, ut ex his cognosceretur et causa
discriminis. Indica, inquiunt, nobis, cujus causa malum istud sit, quid
operis agis? De qua terra, de quo populo proficiscaris, quo abire
festines? Porro Dominum nostrum non solum sui nautae, id est apostoli
sui secretis percunctationibus sciscitabantur, ut scirent, verumetiam
publicis tumultibus adversarii ejus eadem percunctati sunt, ut viderent
quis esset, quid operis ageret, unde esset, quo tenderet. Cum enim
diceret eis: Si non credideritis, quia ego sum, moriemini in peccato
vestro. Dicebant ei: Tu quis es? (Joan. VIII.) Item cum diceret: Adhuc
modicum tempus vobiscum sum, et vado, ad eum qui misit me. Quaeretis me
et non invenietis, et ubi sum ego, vos non potestis venire. Dixerunt ad
semetipsos: Quo hic iturus est, quia non inveniemus eum? Nunquid in
dispersionem gentium iturus est, et docturus gentes? (Joan. VII.) Sed et
genus ejus proterve quaesierunt, cum, eo dicente: et testimonium
perhibet de me qui misit me Pater, dixerunt: Ubi est pater tuus? (Joan.
VIII.) Nihilominus quaesierunt. Quod esset opus ejus, cum eo dicente:
Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille. Dixerunt: Quod
ergo tu facis signum, ut videamus et credamus tibi, quid operaris?
(Joan. VI.) Sed et Pilatus audito sermone dicentium: Nos legem habemus,
et secundum legem debet mori, quia Filium Dei se fecit: Ingressus
praetorium, iterum dixit ad eum: Unde es tu? (Joan. XIX.) Attamen ante
interrogaverat et audierat quod de Herodis potestate, id est homo,
Galilaeus esset (Luc. XXIII). Si ergo illi, quos mystice per tumentes
maris fluctus intelligimus, interrogaverunt eum quis esset, quod opus
ejus, quae terra ejus, quo iret, vel quo iturus esset, quanto magis haec
interrogasse constat apostolos familiares et collaborantes illi in
remigio sive navigatione Evangelii, quibus, ut Evangelium refert,
seorsum loquebatur de regno Dei (Luc. XI). Sequitur ergo: Et dixit ad
eos: Hebraeus ego sum, et Dominum Deum ego timeo, qui fecit mare et
aridam. Multum quippe ad mysterium pertinet, quod non dixit, Judaeus aut
Israelita sum ego, quae nomina, scilicet Judaei et Israelitae discordia
diviserat, quae per Hieroboam scindentem decem tribus a domo David
acciderat (III Reg. XII), sed dixit: Hebraeus ego sum. Hebraeus non
transitor interpretatur. Et hoc nomen valde Christo congruit, qui non
venit in hunc mundum ad manendum, sive ad regnandum, sed ad
pertranseundum tanquam viator, non habens hic manentem civitatem aut
regnum, ut transiret, et transeundo salutis opus ministraret,
quemadmodum de semetipso tanquam de alio dicit, et transiens ministrabit
illis (Luc. XII). Et Evangelista: Sciens, inquit, quia venit hora ejus,
ut transeat ex hoc mundo ad Patrem (Joan. XIII). Et deinde dicit: Et
Dominum Deum coeli timeo; nihilominus humanitati ejus congruit, quia
ipse est de quo propheta praedixit: Et replebit eum spiritus timoris
Domini (Isai. XI). Vere timore sancto timoratus et reverentissimus
exstitit, timore qui et vere humilitas debet dici et aestimari. Hujus
timoris, id est humilitatis magisterium profitetur ipse dicendo: Discite
a me, quia mitis sum et humilis corde (Matth. XI).
|
|