|
|
“Videte ne forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae.”
|
|
Nunc ergo, ne forte mittat manum suam, et sumat etiam de ligno vitae, et
comedat et vivat in aeternum, emisit eum Dominus Deus de paradiso
voluptatis, ut operaretur terram de qua sumptus est. Ecliptica, id est
defectiva, locutione pro re et tempore scriptor in persona Dei usus est,
quem locutionis modum cum gravitas adjuvat pronuntiantis, hoc ipsum in
quo deficere videtur, valentius exprimit. Ubi enim dixit, nunc ergo ne
forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae, et comedat et
vivat in aeternum, deficit quidem sermo, sed graviter deficit, et
subaudiri promptum est, emittamus eum de paradiso voluptatis. Sequitur
enim scriptor in sua persona, ubi Dominus Deus deficit de sermone, et
continuo dicit: Emisit eum Dominus Deus de paradiso voluptatis. Ergo,
inquit, quia quasi unus ex nobis factus est, imo quasi similitudinis
nostrae gratia privatus est, quia comedit et mortuus est, et exinde
aperti sunt oculi ejus, et cognovit quod nudus esset, jam nunc illum de
hoc paradiso voluptatis emitti opus est, et illi expedit quia talis
factus est, quem jam saturitas et otium non juvet. Ut quid hoc tantopere
agendum est? Videlicet ne forte mittat manum suam et sumat etiam de
ligno vitae, et comedat, et hoc facto talis, tam miser factus Adam,
vivat in aeternum. Quid enim, si cum talis factus sit, vivat in
aeternum? Utique nil nisi malum aeternum. Jam enim miser factus, si
aeternus quoque sit, quid nisi miseriam aeternam habebit? Parcamus illi,
ne hoc modo male sit quasi unus ex nobis, ne sicut quisque nostrum
aeternus est: aeternus enim Pater, aeternus Filius, aeternus Spiritus
sanctus, sic et ille aeternus sit, et ob hoc veracem se esse, rideat
oculus nequam diaboli, qui Dei similitudinem illi repromisit. Etenim
malum quidem illi est temporalem esse, sed pessimum est aeternum esse.
Mala nimis et falsa est haec similitudo Dei, multo melius illi est esse
omnino dissimilem Dei. Quomodo? Videlicet ut quia miser est, sit etiam
temporalis. Hoc est esse omnino dissimilem Dei, Deus enim et aeternus
est, et felix, et est ejus aeterna felicitas, felix aeternitas. Horum
alterum, id est felicitatem, perdidit diabolus, aeternitatem vero non
amisit, et est ejus aeterna infelicitas, infelix aeternitas. Parcamus,
inquam, homini, et quia felicitatem perdidit, aeternitatem quoque
praeripiamus infelici, ut in neutro sit quasi unus ex nobis. Nobis est
aeterna felicitas, felix aeternitas, sit illi temporalis miseria, vel
misera temporalitas, ut tunc illi commodius reformetur aeternitas, cum
fuerit recuperata felicitas. In magna ergo ira magnae misericordiae
Dominus Deus recordatus est, in hoc ipso, quod lignum vitae non
concesserit misero homini, quippe quem voluit sic esse similem sibi, ut
esset utrobique dissimilis diabolo, id est, ne viveret homo aeque ut
diabolus, usque ad ultimum judicium, et aeque ut ille absque temporali
morte transiret ad aeternum incendium. De hoc jam superius diximus, ubi
secundum eamdem misericordiam dicit, quia pulvis es, et in pulverem
reverteris.
|
|