|
|
“Ille autem dixit eis: Ego sum, nolite timere. Voluerunt ergo eum
accipere in navim, et statim fuit navis in terra ad quam ibant.”
|
|
Hoc loco hic evangelista praetermittit, quod Matthaeus non tacuit, quia
Simon Petrus magnae fidei et dilectionis ardens erga Dominum Jesum:
|
“Domine, inquit, si tu es, jube me venire ad te super aquas,”
|
|
et illo dicente:
|
“Veni, descendens de navicula ambulabat super aquas, ut veniret ad Jesum
(Matth. XIV).”
|
|
Hoc contra suos inimicos quosdam haereticos (qui ab erroris sui
qualitate, Phantastici dicti sunt) veritas utiliter providit, ne deesset
Christianae fidei os aut spiritus, quo phantasticam quoque blasphemiam
leviter exsufflare posset. Fuerunt autem haeretici, qui Dominum nostrum
non verum et solidum, sed phantasticum corpus habuisse dicerent, hoc
argumento nimis infirmo abutentes, quia super aquas ambulavit. Si,
inquiunt, super aquas ambulavit, phantasticum et non verum corpus fuit.
Hoc dixerunt tam imperiti quam impii, tam hebetes quam audaces. Nam
ejusdem auctoritatis veritas, ejusdem et eadem veritatis auctoritas,
Petrum refert ibidem super easdem ambulasse aquas, et non ante coepisse
mergi quam timeret (Matth. XIV), videns ventum validum venientem,
fortassis in signum et portentum futurae negationis, quia dicturus erat,
flante magno vento diaboli in praetorio diaboli:
|
“Non novi hominem, nescio quid dicis (Matth. XXVI).”
|
|
Consequitur ergo, ut Petrum quoque verum fuisse hominem, verumque corpus
habuisse denegent, quia et ipse super aquas ambulavit easdem. Sed Petrum
verum fuisse hominem, imo purum hominem, id est, solummodo hominem, non
etiam Deum fuisse, negare non poterant. Consequebatur ut hostes et
negatores verae humanitatis Christi obmutescerent, quia non poterant uno
eodemque pro facto, de Christo et Petro contraria rationabiliter
praedicare, scilicet unum ambulantem super aquas, verum et purum hominem
exstitisse, alium autem, quoniam idem fecisset, verum hominem non esse,
verum corpus non habuisse. Tandem discipulis Jesu tranquillitate
reddita, optato littore potitis, cum enim vellent eum accipere in navim,
|
“statim, inquit Evangelista, fuit navis ad terram ad quam ibant.”
|
|
Notandum diligenter est, quadrifariam distinctas miserorum necessitates,
et nihilominus quadrifariam distinctionem misericordiarum Domini
confitentium illi (quas in psalmo centesimo propheta contexuit) in his
Domini nostri factis eodem ordine praefiguratas esse, quo idem propheta
illas dulcisona digessit confessione. Propheta namque spirituali oculo
praevidens gratiam Dei, in tempore beneplacito vocantis, justificantis
et magnificantis eos, quos praescivit et praedestinavit (Rom. VIII),
conformes fieri imaginis Filii sui, nosque intuens, qui
|
“a solis ortu usque ad occasum, in aquilone et mari,”
|
|
longe a Deo eramus dispersi, primam vocationem nostram Domino confitens:
|
“Erraverunt, inquit, in solitudine in inaquoso, viam civitatis
habitaculi non invenerunt esurientes et sitientes, anima eorum in ipsis
defecit. Et clamaverunt ad Dominum cum tribularentur, et de
necessitatibus eorum eripuit eos (Psal. CVI).”
|
|
Quod utique in eo fit quod per regenerationem aquae et Spiritus sancti
deducimur in viam rectam, ut eamus in civitatem habitationis quam aliter
invenire non possemus, sicut ipse ait:
|
“Nisi quis renatus fuerit ex aqua et Spiritu sancto, non potest intrare
in regnum Dei (Joan. III).”
|
|
Hoc autem praefiguratum in eo supra dictum est, quod abeuntem Dominum
trans mare Galilaeae, multitudo magna est secuta. Secunda distinctio
misericordiarum in psalmo haec est: Quia
|
“contrivit portas aereas, et vectes ferreos confregit (Psal. CVI),”
|
|
id est, actualia peccata quae post baptismum quamplurimi lethaliter
incurrunt, prae suae fortitudinis spiritu ad poenitentiam peccatores
excitando dissolvit, suscipiens eos de via iniquitatis eorum, mox ut
propter injustitias suas humiliantur et assumunt poenitentiae luctum.
Item et hoc in eo praefiguratum est, quia
|
“faciebat signa Dominus noster super his qui infirmabantur,”
|
|
ut videntes turbae, celerius se sequerentur. Tertia nihilominus earumdem
misericordiarum confessio illorum est, qui famem simul et taedium
habentes audiendi verbum Dei, cum fuerint prius et per baptismum ab omni
peccato, et postmodum per poenitentiam ab iteratis criminibus
justificati, rursus appropinquant morti, obliviscentes manducare panem
suum, id est, prae taedio non valentes aspicere illum, in quo vere vivit
homo, panem Scripturarum (Deut. VI). De quibus continuo Psalmus
praedictus ita subjungit:
|
“Omnem escam abominata est anima eorum, et appropinquaverunt usque ad
portas mortis (Psal. CVI).”
|
|
Non enim sicut fames panis ejus, quo solus exterior homo vivit, sic se
habet fames quoque panis spiritualis, qui est sermo Dei. Siquidem in
fame panis hujus corporalis grave desiderium est, in saturitate
fastidium; in fame autem panis illius, id est verbi Dei, grave est
fastidium, in saturitate desiderium. Bene ergo de ejusmodi dictum est:
|
“Omnem escam abominata est anima eorum, quia videlicet siliquas
gentilium poetarum, aridumque et vacuum Tullianae facundiae fenum,
tanquam grandes delicias esuriunt, Scripturas autem prophetarum et
sanctorum Patrum tanquam inanem paleam fastidiunt .”
|
|
Quod quidam magnus Divini conviva sermonis jam effectus, si quando,
inquit, in memetipsum reversus, Prophetas legere tentassem, sermo
horrebat incultus, quia lumen caecis oculis videre non poteram, quod
tamen non oculorum culpam putabam esse, sed solis. Sed de hujusmodi
quoque necessitatibus ac tribulationibus Dominus, ut in his quoque
confitentur illi misericordiae ejus, liberavit eos:
|
“Et misit, inquit, verbum suum et sanavit eos et eripuit eos de
interitionibus eorum (ibid.),”
|
|
ut panem Scripturarum et ipsi manducantes et aliis frangentes,
sacrificarent sacrificium laudis et annuntiarent opera ejus in
exsultatione. Et hoc maxime in supradicto miraculo significatum est, dum
de paucis panibus refecti homines illi hoc opus laudaverunt et
annuntiaverunt,
|
“quia hic est vere Propheta qui venturus est in mundum.”
|
|
Quartum necessitatis periculum, vel quarta confessio misericordiarum,
rectorum vel praelatorum sanctae Ecclesiae est, qui dum inquietis turbis
praesunt, multis curarum persecutionumque fluctibus tribulantur,
tandemque auxilio Domini visitantur, et de necessitatibus educti suis
magnifice laetificantur. Ipsi namque sunt de quibus continuo Psalmista:
|
“Qui descendunt, inquit, mare in navibus, facientes operationem in aquis
multis, ipsi viderunt opera Domini et mirabilia ejus in profundo
(ibid.).”
|
|
Horum periculum, id est spiritus procellae, dicente, id est, permittente
Domino, stat et invalescit ut exaltentur fluctus ejus, ut qui nunc per
contemplationem ascendunt usque ad coelos, repente descendant usque ad
abyssos seditiosis turbis agentibus, turbenturque et moveantur sicut
ebrius, et omnis sapientia eorum devoretur (ibid.). Nam et Moysi
sapientia tali conturbatione devorata est, quia exacerbaverunt spiritum
ejus, et distinxit in labiis suis, quia videlicet solita fide tunc non
est locutus ad aquas contradictionis. Horum, inquam, periculum et
subvenientium misericordiarum laudabile miraculum in eo significatum
est, quod discipulis navigantibus, ut praedictum est,
|
“mare magno vento flante surgebat,”
|
|
et Dominus ambulans super aquas, veniensque ad eos, statuit procellam
ejus in auram, et siluerunt fluctus ejus, et laetati sunt, quia
siluerunt, et deduxit eos in portum voluntatis eorum (Psal. CV).
enim, ut praedictum est,
|
“fuit navis ad terram ad quam ibant.”
|
|
Sequitur:
|
|