|
|
“Cognatus occisi, statim ut invenerit homicidam, jugulabit.”
|
|
Posuitque Dominus Cain in signum, ut non interficeret eum omnis qui
invenisset eum: egressusque est Cain a facie Domini, et habitavit in
terra profugus ad orientalem plagam Eden: et reliqua. Dicat aliquis: In
lege jubet hic idem Dominus Deus, dicens: Si per odium quisquam hominem
impulerit, vel jecerit quippiam in eum per insidias, aut cum esset
inimicus manu percusserit, et mortuus fuerit, percussor homicidii reus
erit. Cognatus occisi statim ut invenerit eum, jugulabit (Num. XXXV).
Cum ergo Cain, non qualemcunque hominem, sed fratrem suum uterinum per
odium occiderit, et cum esset inimicus, manu percusserit, et ille
mortuus sit, cur idem Deus tantopere vetuit, ne ille jugularetur,
dicens: Omnis qui occiderit Cain, septuplum punietur: insuper et in
signum posuit eum Dominus, ut non interficeret eum omnis qui eum
invenisset? Ad hoc breviter dicendum: Lex illa valet jure
propinquitatis. Cognato enim conceditur, ut jugulet eum, qui per odium
occidit. Sed quis occidere posset Cain jure propinquitatis? Quis enim
propinquior quam Abel huic esse potuit? Abel filios non genuit,
propinquos nullos habuit, nisi propinquos Cain, et in hoc quoque Domino
nostro fuit similis, qui traditus Pontio Pilato praesidi, dixit: Regnum
meum non est de hoc mundo. Si de hoc mundo fuisset regnum meum, ministri
utique mei decertarent ut non traderer Judaeis. Nunc autem regnum meum
non est hinc (Joan. XVIII). Igitur sicut jus legale est quod postea
Dominus Deus mandavit, vel concessit, ut percussorem jugularet cognatus
occisi, sic jus naturale est, quo Cain vetuit occidi ab homine, quia
videlicet cum non superescat cognati, causa ejus qui occiderat ad
hominum neminem pertinuit, sed ad Dominum Deum: Lamech ipse qui illum
occidit, magis ad Cain, quam ad Abel pertinuit, quippe qui ab illo
descendit sexto generationis loco. Siquidem Cain genuit Enoch, Enoch
genuit Irad, Irad genuit Maviael, Maviael genuit Mathusael, Mathusael
genuit Lamech. Bene ergo posuit Dominus Cain in signum, ut non eum
interficeret omnis qui invenisset cum. Ubi notandum quod non dictum sit:
Et posuit Dominus signum in Cain, ut, verbi gratia, tremulo corpore
viveret, vel cornu in fronte gestaret, vel tale quid, quod non ex
auctoritate Scripturae, sed ex Judaicis fabulis est, sed posuit, inquit,
Cain in signum, id est, quasi signum, videlicet, ut sic non auderet
aliquis pro ultione contingere illum, quomodo nemo debet amovere regis
vel imperatoris signum. De quo placito suo, quis reprehendere posset
legis auctorem ante datam legem, cum sub lege vivens homo, licet rex,
pene fecerit idem? Accessit enim mulier Thecuites ad regem David, et
dixit: Heu, mulier vidua ego sum. Mortuus est enim vir meus, et ancillae
tuae erant duo filii. Qui rixati sunt adversum se, et percussit alter
alterum, et interfecit eum. Et ecce consurgens universa cognatio
adversus ancillam tuam, dicit: Trade eum, qui percussit fratrem suum (II
Reg. XIV), etc. Ac deinceps: Recordetur, ait, rex Domini Dei sui; ut non
multiplicentur proximi sanguinis ad ulciscendum, et nequaquam
interficiant filium meum. Qui ait: Vivit Dominus, quia non cadet de
capillis filii tui super terram. Qui contradixerit tibi, adduc eum ad
me, et ultra non addet ut tangat te (ibid.). Illud simile est huic. Hoc
modo rex in signum posuit illum qui occiderat, reum habiturus eum
quicunque ex cognatis ulcisceretur sanguinem occisi, veluti qui regii
temerasset signum edicti, sapienter utique; quia ex hujusmodi ultione
multiplicantur proximi sanguinis, et proinde nemo jure reprehendit.
Quanto magis cum per semetipsum Deus hoc agit, sapientiae debet ascribi,
et reus habendus erat, qui hujusmodi edictum ejus temeravit? Sed
confessus est hoc vulnus suum, ac livorem animae suae recognovit,
dicendo: Quia occidi virum in vulnus meum, et adolescentulum in livorem
meum, et idcirco, sicut jam dictum est, peccatum ejus sub remissionis
numero positum est. Sciendum autem virum ipsum Cain, adolescentulum
autem ductorem ejus frustra a quibusdam intelligi, cum unus idemque Cain
vir pariter et adolescentulus recte possit accipi, vir, scilicet, per
aetatem, adolescentulus autem per ejus stabilitatem.
|
|