|
Sapientia hominis lucet in vultu ejus, et potentissimus faciem illius
commutabit. Supra docuerat, difficile bonum hominem reperiri, et
venientem contra eliserat quaestionem, a Deo bonos homines conditos, sed
sponte sua ad peccata delapsos, nunc quid boni homini dederit Deus quasi
gloriabundus enumerat, sapientiam scilicet atque rationem, providentiam
occulta Dei nosse mysteria, in arcana ejus sensu cordis intrare. Oblique
autem de se loquitur, quod nemo ita fuerit sapiens ut ipse, et nullus
sic scierit problematum solutiones, et sapientia ejus a cuncto laudata
sit populo, quae non intrinsecus latuerit, sed et in superficie
corporis, et speculo vultus eluxerit, ultraque omnes homines prudentiam
mentis in facie sua pinxerit. Et revera cum multi sint qui sapientiam
repromittant, difficile invenitur qui discernere queat virum sapientem
ab his qui videntur esse sapientes. Et cum sint plurimi qui Scripturarum
occulta dicant posse se solvere, rarus est qui veram inveniat
solutionem. Quod autem sequitur, sapientia hominis lucet in vultu ejus,
ita possumus explanare, ut Pauli verba ponamus: Nos autem omnes revelata
facie gloriam Domini speculantes (II Cor. III), et Psalmistae canentis:
Signatum est super nos lumen vultus tui, Domine (Psal. IV). Sapientiam
autem hic hominis non aliam dicit absque sapientia Dei, quae cum
sapientia Dei sit, juxta possibilitatem capacitatis hominis, esse ejus
incipit qui se habere meruerit. Omnis haereticus et falsum dogma
defendens, impudenti vultu est. Denique Marcion et Valentinus, melioris
se dicunt naturae esse quam Conditor est. Et hoc posset aliqua ex parte
fieri, si spem se hujus rei habere contenderent, et non jam possiderent
naturam. Neque super hoc verbo mundana tacuit sapientia, quod sapientia
hominis luceat in vultu ejus, quia philosophi hoc in ipsa vultus
viderunt figura. Ex illis enim Plato ubi disputat ore Timaei de anima
mundi quam fabricata est sapientia, ostendit formam capitis teretem et
globosam ad mundi exemplar in arce corporis a Deo factam, ut corpus
subsit capiti tanquam servus, et partes capitis anteriores praeponens
postremis, oculisque et sensibus perornans, ancillas mentis, et vultum
atque faciem appellavit. Haec utique verba Platonis veris ut reor
proxima sunt. Mens enim sedet in solio capitis, et quasi dominatur in
arce, regens quinque sensus et praebens unicuique debita stipendia. Sed
quare dicit Plato formam capitis teretem esse et globosam? Certe quod
dixit Moses: Formavit Deus hominem ad imaginem suam (Gen. I) hoc dicit
Ecclesiastes: Sapientia hominis lucet in vultu ejus. Quod ergo sensit
Moses, quod sensit Ecclesiastes, forte sensit et Plato, qui
philosophando pinxit formam capitis esse teretem et globosam. Quod
philosophi corpus divinum esse putabant, dicebant illud esse teres et
globosum. Sicut rotunda sine principio sunt et fine, ita Deus principium
non habet aut finem, quemadmodum ipse dicit: Ego A et [o][qu] principium
et finis (Apoc. I). Est autem intus solidum, quod globosum esse dicitur.
Tale caput est Deus, in se teres et rotundus, circumdans omnia, virtute
solida globosus. Forma vero humani capitis teres et globosa, quod imago
Dei sit, teres et globosa in conum defluit. Quid est conus? Conus res
teres atque in longum deflexa vocatur linea ut a puncto, dias elongatur
ab uno. Quid significet teres capitis in conumque figura reflexa, credo
antiquos patres voluisse, non tam litteris quam signis prodere nobis.
Nam pictura format humanam formam, videmus quomodo a tereti in conum
deflexa figura pictura circumdet caput ad mentum usque reflexa. Picturae
litterae sunt simplicium. Pictura demonstrat indocto, quod littera
docto, quod sit teres forma apta Deo, et reflexa homini. A tereti
deflexa figura in conum significat quod de tereti mente Dei ratio fluit
ad nos, et nos Deo similes, non aequales facit. Inde fluens sapientia in
vultu hominis lucet, ut cognoscat homo quod ad imaginem Dei factus sit.
Si autem non luceat sapientia in vultu ejus ut stet homo justus et
rectus, facies ejus immutabitur, non mutato vultu naturae, sed honore.
Mutata quippe facie, quid est homo nisi nomen inane?
|
|