|
Item et illud quaeritur, utrum nesciret mulier quod serpens, aeque ut
caetera animantia, irrationalis esset, et sua facultate loqui non
posset. Si hoc nescivit, minorem (quod absurdum est) intelligentiam in
illo lucido Dei paradiso habuit, quam nunc habet in hac obscuritate
vitae plenae miseriis, ubi licet caro quae corrumpitur aggravet animam
(Sap. IX), scit tamen nullam praeter suam rationalem esse vitam. Si
autem (quod verum est) scivit serpentem non nisi alieno spiritu potuisse
loqui, profecto in eo mire seductionis immensitas est quod quasi
omnipotentiam spiritus ejus mirata est mulier, qui per irrationabile
animal humana formare verba potuisset. Quod si ita est, imo quia ita
est, non jam dubium remanet, qua ex radice tam vasta, tamque amara
idololatriae arbor pullulans expanderit se in omnes gentes, vel unde
miseris hominibus innatum fuerit, quod tanta instantia, tamque dementi
et stulta reverentia voces articulatas, astutia daemonum formatas per
innumera quaesierunt simulacra, pro Deo diabolum, pro veritate colentes
mendacium. Hoc, inquam, dubium jam non remanet, unde tanti erroris
vitium tam tenaciter hominibus inhaeserit: quia videlicet mater nostra,
mater cunctorum viventium Eva, prima felle hujus nequitiae intrinsecus
amaricata est, quando in illa facundiam male diserti serpentis, quasi
divinam diabolici spiritus sapientiam mirata, et stulte venenata est.
Igitur diabolus quidem, sive Satanas, ipse draco magnus et serpens
antiquus est. Veruntamen non solus, sed alio serpente, id est, terreno
animante invectus, dupliciter hominem decepit infelicem, dum et mentem
ejus suggestionis veneno, et carnem vetito inficiens cibo, duplicem
nihilominus animae et carnis intulit mortem. Terrenum quippe animal nos
littera cogit intelligere, dum dicit, qui serpens erat callidior cunctis
animantibus terrae. Et hujus deceptionis intuitu diabolus in Scripturis
sanctis, non leo, sed serpens sive draco dicitur, quia videlicet non per
vim, sed per calliditatem effectum nostrae mortis est adeptus, quippe
qui in homine nihil adhuc juris habuerat, nec invitum ad aliquod
peccatum pertrahere poterat, nondum enim erat illud quod congemiscens
Apostolus: Video, inquit, aliam legem in membris meis repugnantem legi
mentis meae, et captivum me ducentem in lege peccati, quae est in
membris meis (Rom. VII). Quanto nec magis illud erat quod nunc aperta
quoque interdum persecutione rugit? Proinde quia non impugnando coegit,
sed blandiendo primum hominem ad peccandum illexit, exinde serpens
antiquus, sive serpens tortuosus dicitur. Quia vero semel admissus,
deinceps crudeliter et furiose super genus humanum tyrannizavit, leo
dictus est, utrumque habens malignitatis et saevitiae nomen, juxta
Psalmistam dicentem: Super aspidem et basiliscum ambulabis, et
conculcabis leonem et draconem (Psal. XC). Sed jam subsequentem nostrae
proditionis consideremus ordinem.
|
|