CAPUT XXV. Quomodo Christus faciat hoc quod ait:

“Ne tradas servum domino, qui ad te confugerit,”

id est eum qui ad se conversus fuerit non relinquat diabolo, et quomodo hoc observare debeat Ecclesia.

Non tradas servum domino suo, qui ad te confugerit. Habitabit tecum in loco qui ei placuerit, et in una urbium tuarum requiescet, nec contristes eum. Ut interim sensum spiritualem continuemus, huic capitulo illud Evangelii dictum consentit: Omne quod dat mihi Pater, ad me veniet, et eum qui venit ad me non ejiciam foras. (Joan. VI). Eum, inquit, qui venit ad me, sive servum sive liberum, id est sive gentilem, sive Judaeum, non ejiciam foras. Nam servus tot dominorum, quot cultor daemoniorum, gentilis erat populus, liber autem Judaicus sibi videbatur. Sed et singuli hominum, quot vitiorum vel peccatorum tot sunt servi dominorum, quia omnis qui facit peccatum servus est peccati (Joan. VIII), propter quod et non manet in domo in aeternum (ibid.). At ille liberator, eum qui venit ad se, non ejicit foras, ut jam dictum est, id est convertentium se ab errore vitae suae nullum a sua repellit gratia, sive ille Judaeus, sive gentilis sit, sive masculus, sive femina, sive barbarus, sive scytha (Gal. III); igitur et hoc modo legem adimplet, non tradendo servum domino, qui ad se conversus fuerit, non relinquendo diabolo, cui hactenus servivit. Quod postulans Psalmista dicit: Non tradas me, Domine, a desiderio meo peccatori (Psal. CXXX). Tu ergo, quicunque es, consecretalis ejus qui legem dedit, quicunque in domo ejus, quae est sancta Ecclesia, sanctae libertatis officia suscepisti, non tradas servum domino suo, qui ad te confugerit, id est peccata sua confitentem, et ea relinquere volentem, ne in desperationem abigas, qualecunque crimen vel quantumcunque admiserit: Nec contristes eam, imo consolare juxta Apostolum, ne abundantiori tristitia absorbeatur. (II Cor. II). Habitabit tecum in loco qui ei placuerit, et in una urbium tuarum requiescet, id est in quocunque proposito vel ordine devoverit suam usque ad finem poenitentiam aget. Caeterum juxta sensum litteralem, hoc praeceptum sancta Christi Ecclesia sic observat ut, secundum canonicam auctoritatem, Judaeorum sive paganorum mancipia, semel ad ipsam fugientia nunquam quibuslibet suasionibus reddere debeat. Sancitum quippe est lege canonica, ut si quilibet Judaeorum aut paganorum servus ad venerabilia loca fidei causa confugerit, nullatanus eum patiamur praejudicium sustinere. Sed sive olim Christianus, sive nunc fuerit baptizandus, sine ullo Christianorum pauperum damno, religioso Ecclesiasticae pietatis patrocinio in libertatem omnibus modis defendatur.