|
inquit,
id est, a Judaeis illa de qua superbiunt legis scientia,
|
“et brachium excelsum confringetur,”
|
|
id est, superba legis operatio reprobabitur, dicente Paulo, quia
|
“ex operibus legis non justificabitur omnis caro (Rom. III).”
|
|
MORALITER:
ait,
|
“tenuisti concutiens extrema terrae,”
|
|
id est, nunquid tu sicut ego tenebris ultima tempora Ecclesiae sub
Antichristi persecutione
id est, immanissime turbari permittens, et excuties
id est, in infidelitatem cadere permittes ab Ecclesia quosdam, qui
|
“confitentur se nosse Deum, factis autem negant (Tit. I),”
|
|
ut aura tentationis commovente in acervum palearum transeant? Sicque
fiat quod sequitur.
|
“Restituetur ut lutum signaculum,”
|
|
id est, qui nunc videntur in Ecclesiae sinu per fidem esse signaculum,
tunc ante oculos omnium restituentur ut lutum, quia iniqui esse
patebunt. Solet enim Scriptura sacra pro fide appellare signaculum, pro
iniquitate lutum.
|
“Et stabit sicut vestimentum,”
|
|
id est, confractus atque abjectus jacebit. Sicut vestis quae induta per
corpus tenditur, exuta vero frangitur et complicatur. Vel ita:
|
“Stabit sicut vestimentum,”
|
|
id est, brevi perdurabit in hac vita quam diligit. Brevi enim perdurat
vestimentum. Unde scriptum est:
|
“Omnes sicut vestimentum veterascent, et sicut opertorium mutabis eos et
mutabuntur (Psal. CI).”
|
|
Nunc verbis apertioribus subdens de eisdem:
inquit,
id est, ipsa sua qua male utuntur intelligentia, juxta quod ait Dominus,
|
“Ab eo autem qui non habet et quod videtur habere auferetur ab eo
(Matth. XXV).”
|
|
Quod maxime tunc fiet, quando pulsante illo ultimae persecutionis
articulo iniqui omnes quod rectum credere videbantur, amittent. Mox
autem de eadem persecutione Antichristi territos consolans:
inquit,
id est superba Antichristi celsitudo, qua in tantum erigetur ut Deum se
super homines esse mentiatur, extollendo se supra omne quod dicitur
Deus, aut quod colitur (I Thess. II), illustratione adventus Domini
destruetur.
Cuncta tamen haec et aliter adhuc intelligi possunt. Verba enim Dei, quo
magis exponendo conterimus, eo amplius juvamus. Sicut pigmentum quanto
plus teritur, tanto in poculo ejus virtus augetur.
ait,
id est, ad te retraxisti
scilicet salubri timore
id est, peccatorem hominem, qui per terram designari solent?
inquam,
|
“tenuisti? Et excussisti impios ex ea,”
|
|
subaudi ut ego qui in suis ultimis saepe peccatores terrendo concutio,
convertendo teneo, atque ab eorum cordibus impios cogitationum motus
evello. Ac si aperte dicat: Misericordiae meae potentiam respice, et
tuae justitiae elationem preme. Et quia conversum quoque per carnis
mortem antiquae culpae poena comitatur:
inquit,
id est, homo quem Deus ad suam similitudinem condens (Gen. I) quasi
quoddam suae potentiae signaculum fecit, revertetur in terram de qua
sumptus est (Gen. III),
|
“et stabit sicut vestimentum,”
|
|
id est, usque ad resurrectionis tempus inane exutumque perdurabit
corpus, quo quasi quodam involucro, dum vivit, spiritus induitur. Sed
haec poena superbis et humilibus communis est. Specialis autem
superbientium poena haec est:
inquit,
id est, vitae praesentis gloria.
inquam, scilicet per mortem carnis, quae electos suae luci, videlicet
aeternae, restituit, et reprobis lucem suam, scilicet praesentem tollit.
|
“Et brachium excelsum confringetur.”
|
|
id est, celsitudo cordis contra naturae ordinem violenter abrepta
divinae justitiae mole opprimente dissipabitur. Et quia nullus hominum
quid post mortem sequeretur agnosceret, nisi vitae Conditor ad mortem
usque veniret, protinus adjungit:
|
|