CAPUT XVI. Iterum quod haec dicit unitas:

“Dedisti laetitiam in corde meo,”

et quod ubi Spiritus sanctus inhabitat, illic sempiterna sit et inenarrabilis laetitia.

O utinam! quoniam non vacat, neque propositum est per singula discutere, quae hic dicta sunt ab hoc uno, saltem unius dicti hujus sensum penetrare liceat, quod dixit:

“Dedisti laetitiam in corde meo.”

Sed quis penetrare possit, nisi qui eamdem laetitiam accepit? hoc interim scire et dicere possumus quia laetitia haec Spiritus sanctus est. Plane Spiritus sanctus, sicut lumen vultus Domini, sic recte dicitur, et est laetitia Patris et Filii, ubi Spiritus sanctus inhabitat, illic sempiterna et inenarrabilis est laetitia, nec aliud quam ipsa est laetitia, quam importat. David ipse, per quem haec dicta sunt, laetitiam istam expertus fuerat, etenim pleno cornu acceperat, sicut scriptum est:

“Imple, ait Dominus ad Samuelem, cornu tuum oleo, et veni, ut mittam te ad Isai Bethlehemitem, providi enim in filiis ejus mihi regem (I Reg. XVI).”

Tulit igitur Samuel cornu olei, et unxit eum in medio fratrum ejus. Et directus est Spiritus Domini in David, a die illa, et in reliquum. Verumtamen ad horam sibi laetitiam hanc diminuit, et ut verbis utar Apostoli dicentis:

“Et nolite contristare Spiritum sanctum Dei (Ephes. IV),”

tunc Spiritum sanctum ipse contristavit, quando in Uriam Ethaeum peccavit (II Reg. XII). Quod sciens ipse et sentiens:

“Redde, inquit, mihi Deus, laetitiam salutaris tui (Psal. L).”

Sciunt sancti homines, quorum pectora sunt habitacula Spiritus Sancti, quomodo fiat illud, quod Apostolus fieri non vult, dicens:

“Et nolite contristare Spiritum sanctum Dei, in quo signati estis in die redemptionis (Ephes. IV).”

Est enim quidam tactus ejusdem Spiritus sancti, quo interdum sensibiliter hominem tangit, dum vult eum suscitare ad operandum, ut non negligat gratiam quam ipse contulit illi. Qui si mente quieta tunc incedit, aut in secreto secum est, sive somno indulgens pro tempore, sive pervigil, blandum utique et suavissimum tactum illum persentit, tanquam familiarem appellationem praesentis amici. Quod si aliter est, si verbi gratia: Festuca irruens mentis oculum turbavit, et per hoc nondum satisfecit; tunc ille tactus et tardior accedit, et asperior est sensui, ita ut dicere conscientia non dubitet: Ecce contristatus est Spiritus sanctus Dei. Quanto magis contristatus fuerat Spiritus Domini, et dicere habebat David:

“Redde mihi laetitiam salutaris tui,”

propterea quia venit peregrinus, scilicet diabolus, a regno civitate Dei longe alienus

“ad divitem”

David, et

“ille parcens sumere de ovibus et de bobus suis, ut exhiberet convivium peregrino illi, tulit ovem viri pauperis, et praeparavit cibos homini qui venerat ad se (II Reg. XII).”