|
Quasi operarium electum Deus ad operandum conducens, cum dixisset,
egredere de terra et de cognatione tua, continuo sperandam quasi taxando
mercedem, primo ait: faciamque te in gentem magnam, deinde et benedicam
tibi, nec non et addidit, et magnificabo nomen tuum, erisque benedictus,
tandemque, atque in te, ait, benedicentur universae cognationes terrae.
In omnibus iis nec unum iota, vel apicem, unum vacare, aut carere rei
pondere certo arbitremur. Faciamque te, inquit, in gentem magnam. Non
dixit gentem multam. Etenim gens illa quae promittitur, quae pro
benedictione nunc offertur, comparatione aliarum gentium, non valde
multa futura erat. Non, inquit Moyses, quia cunctas gentes numero
vincebatis, vobis junctus est Dominus, et elegit vos, cum omnibus sitis
populis pauciores, sed quia dilexit vos Dominus, et custodivit
juramentum, quod juravit patribus vestris (Deut. VII). Bene ergo non
ait, Faciamque te in gentem multam, sed in gentem magnam. Nam vere magna
gens, cujus Dominus Deus ejus, quam magnificavit, et honoravit magnus
Dominus, de qua magnos patriarchas atque prophetas vel scribas peritos,
ac diversorum meritorum magnos viros habemus, per quos veram Dei
magnitudinem cognovit mundus. Et benedicam tibi, inquit. Notandus ordo
verborum. Si enim prius dixisset benedicam, et deinde subjunxisset
faciamque te in gentem magnam, forte benedictionem in eo duntaxat
promitti putaremus, ut generatio carnis ex eo propagaretur. Nunc autem
prius in gentem magnam fore, et tunc benedici promittitur, ut videlicet
illam intelligas benedictionem, de qua Propheta canit in psalmo: Etenim
benedictionem dabit legislator (Psal. LXXXIII), quae utique quia post
legislationem datur, illa debet intelligi gratia Spiritus sancti, de qua
Joannes dicit: Quia lex per Moysen data est, gratia et veritas per Jesum
Christum facta est (Joan. I). Sed haec benedictionis gratia communiter
omnibus fidei ejus sequacibus promissa vel data est. Sequitur ergo et
superadjicit quod illius magis proprium sit: Et magnificabo, inquit,
nomen tuum, erisque benedictus. Magnificatum namque est hodie nomen
Abrahae, videlicet cum nomine Dei magno et tremendo, dum per orbem
terrarum praedicatur nominis Dei talis definitio: Deus Abraham, Deus
Isaac, Deus Jacob (Exod. III; Matth. XXII). Vera magnificentia nominis
Abrahae haec est. Unde et Apostolus: Ideo, inquit, Deus non confunditur
eorum vocari Deus (Hebr. XI). Itaque magnificabo, ait, nomen tuum,
erisque benedictus, videlicet ut nomen tuum in ipsa in vocatione nominis
mei magnifice commemoretur, et ita eris benedictus, ut quicunque tibi
maledixerit, econtrario ille sit maledictus. Maledicam enim, inquit,
maledicentibus tibi, et benedicam benedicentibus tibi. Verumtamen
quoniam haec promissio sic terminatur, atque in te benedicentur omnes
cognationes terrae, et quod ait in te, oportet intelligi in semine tuo,
sicut et in repromissione tandem dicturus est, possidebit semen tuum
portas inimicorum tuorum, et benedicentur in semine tuo omnes gentes
terrae (Gen. XXII), recte sic accipitur, et magnificabo nomen tuum,
erisque benedictus, ut hoc sit, magnificabo nomen seminis tui, dando
illi nomen quod sit super omne nomen (Phil. II), quod Apostolus
confitens: Qui est, inquit, super omnia Deus benedictus in saecula (Rom.
IX). Sic enim Levi cum adhuc esset in lumbis hujus patris, decimatus
esse recte dicitur, eodem Apostolo dicente, et ut ita dictum sit, per
Abraham et Levi, qui decimas accipit, decimatus est, cur non et Christus
recte promissiones accepisse dicatur in eo, cujus et ipse in lumbis erat
secundum carnem? (Hebr. VII.) Cum ergo dicitur Abrahae, atque in te
benedicentur universae cognationes terrae, recte Christo dictum
accipitur, tanquam ita diceretur: Postulabis a me et dabo tibi gentes
haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae (Psal. II).
|
|