VERS. 15.

“Auferetur,”

inquit,

“ab impiis lux sua,”

id est, a Judaeis illa de qua superbiunt legis scientia,

“et brachium excelsum confringetur,”

id est, superba legis operatio reprobabitur, dicente Paulo, quia

“ex operibus legis non justificabitur omnis caro (Rom. III).”

MORALITER:

“Nunquid,”

ait,

“tenuisti concutiens extrema terrae,”

id est, nunquid tu sicut ego tenebris ultima tempora Ecclesiae sub Antichristi persecutione

“concutiens,”

id est, immanissime turbari permittens, et excuties

“impios ex ea,”

id est, in infidelitatem cadere permittes ab Ecclesia quosdam, qui

“confitentur se nosse Deum, factis autem negant (Tit. I),”

ut aura tentationis commovente in acervum palearum transeant? Sicque fiat quod sequitur.

“Restituetur ut lutum signaculum,”

id est, qui nunc videntur in Ecclesiae sinu per fidem esse signaculum, tunc ante oculos omnium restituentur ut lutum, quia iniqui esse patebunt. Solet enim Scriptura sacra pro fide appellare signaculum, pro iniquitate lutum.

“Et stabit sicut vestimentum,”

id est, confractus atque abjectus jacebit. Sicut vestis quae induta per corpus tenditur, exuta vero frangitur et complicatur. Vel ita:

“Stabit sicut vestimentum,”

id est, brevi perdurabit in hac vita quam diligit. Brevi enim perdurat vestimentum. Unde scriptum est:

“Omnes sicut vestimentum veterascent, et sicut opertorium mutabis eos et mutabuntur (Psal. CI).”

Nunc verbis apertioribus subdens de eisdem:

“Auferetur,”

inquit,

“ab impiis lux sua,”

id est, ipsa sua qua male utuntur intelligentia, juxta quod ait Dominus,

“Ab eo autem qui non habet et quod videtur habere auferetur ab eo (Matth. XXV).”

Quod maxime tunc fiet, quando pulsante illo ultimae persecutionis articulo iniqui omnes quod rectum credere videbantur, amittent. Mox autem de eadem persecutione Antichristi territos consolans:

“Et brachium,”

inquit,

“excelsum confringetur,”

id est superba Antichristi celsitudo, qua in tantum erigetur ut Deum se super homines esse mentiatur, extollendo se supra omne quod dicitur Deus, aut quod colitur (I Thess. II), illustratione adventus Domini destruetur.

Cuncta tamen haec et aliter adhuc intelligi possunt. Verba enim Dei, quo magis exponendo conterimus, eo amplius juvamus. Sicut pigmentum quanto plus teritur, tanto in poculo ejus virtus augetur.

“Nunquid,”

ait,

“tenuisti,”

id est, ad te retraxisti

“concutiens,”

scilicet salubri timore

“extrema terrae,”

id est, peccatorem hominem, qui per terram designari solent?

“Nunquid,”

inquam,

“tenuisti? Et excussisti impios ex ea,”

subaudi ut ego qui in suis ultimis saepe peccatores terrendo concutio, convertendo teneo, atque ab eorum cordibus impios cogitationum motus evello. Ac si aperte dicat: Misericordiae meae potentiam respice, et tuae justitiae elationem preme. Et quia conversum quoque per carnis mortem antiquae culpae poena comitatur:

“Restituetur,”

inquit,

“ut lutum signaculum,”

id est, homo quem Deus ad suam similitudinem condens (Gen. I) quasi quoddam suae potentiae signaculum fecit, revertetur in terram de qua sumptus est (Gen. III),

“et stabit sicut vestimentum,”

id est, usque ad resurrectionis tempus inane exutumque perdurabit corpus, quo quasi quodam involucro, dum vivit, spiritus induitur. Sed haec poena superbis et humilibus communis est. Specialis autem superbientium poena haec est:

“Auferetur,”

inquit,

“ab impiis lux sua,”

id est, vitae praesentis gloria.

“Auferetur,”

inquam, scilicet per mortem carnis, quae electos suae luci, videlicet aeternae, restituit, et reprobis lucem suam, scilicet praesentem tollit.

“Et brachium excelsum confringetur.”

id est, celsitudo cordis contra naturae ordinem violenter abrepta divinae justitiae mole opprimente dissipabitur. Et quia nullus hominum quid post mortem sequeretur agnosceret, nisi vitae Conditor ad mortem usque veniret, protinus adjungit: