CAPUT XXVII. De pallio archiepiscopi.

Est tamen octavum archiepiscopis indumentum pro aurea lamina, quod dicitur pallium, ab apostolica sede datum; quod a collo circa pectus dependens, situ suo illam, quae valde condecet episcoporum partem, et eorum concilii principem, patenter designat humilitatis vel sapientiae torquem. Quam hoc illorum privilegium habeat rationem, non videtur praetereundum. Postquam duodecim apostoli per universum mundum dispersi, singulis civitatibus praesiderent, tam ipsi quam successores eorum, misere per contiguas suis sedibus provincias praedicatores, quos et episcopos ordinaverunt, ut ubi recepti fuissent, omnia Christianitatis sacramenta, velut ipsi apostoli, peragerent, ut per urbes comprovinciales episcopos ordinarent, et aliorum quidem apostolorum successores patriarchae sunt dicti. Petri autem successor, pro excellentia principis apostolorum, apostolicus nominatur. Qui autem ab eis per provincias missi sunt, tam ipsi quam successores eorum, archiepiscopi vocantur, et qui ab his per urbes comprovinciales ordinati sunt, et qui illis succedunt, usque hodie simpliciter episcopi nominantur. Initium ergo fidei habentes ab apostolica sede regulam hanc metropolitanae observant Ecclesiae, ut neminem habeant pontificem, nisi ab eadem sede missum, a qua primus illis praedicator fidei missus est. Illa autem missio, supradicti pallii largitio est, quod, ut dictum est, a collo dependens, humilitatem Domini significat, dicentis:

“Sicut misit me Pater, et ego mitto vos (Joan. XX).”

Inter caeteros vero Galliarum archipraesules, merito Remensis auctoritate praeeminet, quia videlicet antiqua metropolis cum esset, accessit et hoc, quod ejus pontifex beatus Remigius (quod magnum est) ab ipso Deo missus, et antequam nasceretur, magnifice promissus, gentes Francorum simul cum rege primus perduxit ad fidem catholicam. Quam ejus missionem Ormisda pontifex Romanus a B. Petro quinquagesimus tertius, ut debuit, approbans, eidem Remensi pontifici vices suas delegavit per omne regnum Ludovici, et Remensis Ecclesiae primatum adaugens, summa auctoritate confirmavit. Trevirensi autem Ecclesiae Maternus, a B. Petro apostolo missus, haereditatem pallii suis successoribus dereliquit. Moguntinae Crescens, apostoli Pauli discipulus, praedicavit. Trajecti Sanctus Willibrordus, a Sergio papa missus.

Sed primatum Colonia metropolis obtinuit, ea maxime causa, quia Crescens praedictus Coloniae quoque apostolicam Verbi Dei visitationem primus intulit. Cantuariae vero, nobili Anglorum metropoli, Augustinus a B. Gregorio missus est pontifex primus, qui toti Anglorum genti, ut Christum cognosceret, strenua praedicationis administratione subvenit. Et de vestibus quidem sacris, quantum ad praesens attinet, pro posse satis dictum.