CAPUT XX. De officio primae missae.

Primae namque missae officium: Dominus dixit ad me: Filius meus es tu, ego hodie genui te (Psal. II), divinam Filii Dei nativitatem pene per omnes partes suas manifeste commemorat.

“Nam hodie, ut ait Beatus Augustinus, quia praesentiam significat, atque in aeternitate nec praeteritum quidquam est, quasi esse desierit, nec futurum, quasi nondum sit, sed praesens tantum, quia quidquid aeterni est, semper est; divinitus accipitur secundum id dictum, ego hodie genui te, quae sempiternam generationem virtutis et sapientiae Dei, quae est unigenitus Filius, fides sincerissima et catholica praedicat .”

Cum ergo toties hoc ex persona Dei Patris venerabile dictum repetitur, in introitu, in graduali, in alleluia, et in communione: nam offerenda: Laetentur coeli (Psal. XXV), laetantibus angelis et gloria in excelsis canentibus succinit, et in collectis nativitatis quidem Domini commemoratio fit, sed incarnatio Verbi nec in illis adhuc exprimitur, sed magis claritas veri luminis, perspicue divinam praecipue generationem, Filii Dei obsequium hujus veneratur officii: quomodo ergo consonant Evangelio, manifeste humanam ejus nativitatem enarranti? Plane per unum illud dictum splendidae et venerandae dignitatis, quod impurus Helvidius caecis non videns oculis, et venerari nesciens, in contumeliam vertit intemeratae et perpetuae Virginis. Hoc enim ibi legis,

“et peperit filium suum primogenitum (Luc. II).”

Helvidio quidem putide argumentanti, quod alios beata Maria filios habuerit de Joseph, qui fratres Domini dicti sunt, eo quod primogenitum illum evangelista dixerit, primogenitum non dici asserens eum, cui fratres non sunt, atque per illud antecedens consequenter hoc debere recipi, bene et diserte responsum est a beato Hieronymo primogenitum esse omne quod vulvam aperit, omnemque unigenitum esse primogenitum, sed non converti, non enim omnis primogenitus est etiam unigenitus . Caeterum venerabilius accipiendum est, neque evangelistam disertissimum tam superflue primogenitum posuisse ut ad matrem referret, quam Virginem matrem esse, quod longe majus est, quam cuivis matri sit primogenitum parere, tota superiori narratione firmaverat, Beda quoque super eumdem Lucam idipsum sentiente. Nam primogenitus est omnis creaturae Dominus Christus, Dei virtus et sapientia (I Cor. I), quae dicit:

“Ego ex ore Altissimi prodivi, primogenita ante omnem creaturam (Eccli. XXIV).”

Ipse enim, qui secundum humanam naturam post Joannem, et post alios multos sanctos venit, secundum altiorem gloriam, et gratiae in labiis suis diffusae privilegium primogenitus est in multis fratribus (Rom. VIII). Ita ergo accipiendum est et sic distinguendum:

“Et peperit filium suum primogenitum,”

subauditur enim, ante omnem creaturam. Quam generationem ejus quis enarrabit? (Isa. LIII). Quamobrem non potest fieri, ut juxta tenorem supradicti ordinis, quae in cantu laudatur vel memoratur divina nativitas, in lectionibus enarretur.