CAPUT IV. Draconem tertio hoc capite, adversatum quidem verbo Dei intentione, cooperatum autem fuisse effectu.

In initio certaminis jam nunc dicendum, quia valde impares congressi sunt. Hinc Deus sive Verbum Dei, inde draco sive regnum jam dictum caput draconis tertium, quam longe impares congressi sunt: nimirum velut si congrediatur servus contra Dominum, et congrediendo juratum illi praestet obsequium. Pulchre hoc innuit ipse Dominus, cum et ipsum diabolum et ministrum ejus regem Babylonis sibi asserit esse servum, dicit enim de ipso diabolo ad beatum Job:

“Nunquid feriet tibi pactum, et accipies eum servum sempiternum?”

(Job XL.) Subaudiendum namque est, sicut feriit mecum pactum, et sicut ego accepi eum servum sempiternum; subaudiendum etiam est, non voluntate, sed effectu, quia voluntate quidem semper est adversarius, effectu autem mihi, inquit, et electis meis semper in bonum cooperatur. Exempli gratia, ut nunc mihi in te et tibi in me bene est cooperatus, ut et tu qui eras ignotus, et praesenti tempore et omnibus superventuris saeculis, in terra et in coelo notus habearis et inclytus; et ego de te exemplum habeam patientiae proponendum, et profuturum electis meis omnibus quicunque in saeculo tribulandi sunt variis tribulationibus. Dicit itidem in Jeremia de ministro ejus rege Babylonis:

“Nunquid itaque ego dedi omnes terras istas in manu Nabuchodonosor regis Babylonis servi mei (Jer. XXVII).”

Item:

“Ecce ego mittam et assumam Nabuchodonosor regem Babylonis servum meum (Jer. XXV).”

Subaudiendum est eodem modo quo, et de diabolo, cujus ille typum gessit, meum, non quidem intentione, sed tamen cooperatione, servum quidem non voluntate, sed nihilominus effectu mihi servientem, meo proposito proficientem.