|
Die sancto Natalis Domini principalis illa clangoris evangelici tuba
personat, quam Spiritus sanctus perflans, majore animavit gratia,
dicens: In principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat
Verbum, et Verbum caro factum est, et habitavit in nobis (Joan. I). Haec
est tuba illa mirabilis, quae dum caneret in Sion, vocavit gentes,
annuntiavit populis, annuntiavit in finibus terrae, et in insulis (Isa.
LX), quae procul erant, quia longe a Domino recesserant (Ephes. II),
Dominum et Salvatorem nostrum advenire dixit: hic, inquam, sonus ille
magnus coelorum, gloriam Dei enarrantium, qui in omnem terram exivit
(Psal. XVIII), hic tonitrus firmamenti opera manuum ejus annuntians, qui
verba coelorum eloquentium in fines terrae fecit audiri, scilicet quod
Verbum Deus, Deus absconditus (Isa. XLV)
|
“in sole posuit tabernaculum suum, procedens tanquam sponsus de thalamo
suo (Psal. XVIII; Rom. X).”
|
|
Nuntiat enim gentibus cunctis pedibus pulchris, apportantibus nuntium
bonum, praedicationem pacis, annuntiationem salutis (Isa. LII). Erupit
namque de angustis Judaeae finibus, in qua sola notus erat Deus, et de
carnali Israel, in quo solo magnum erat nomen ejus (Psal. LXXV); et hoc
salutare Dei evangelica tuba cunctis locuta est gentibus, nec jam sunt
loquelae neque sermones, quorum non audiantur supradictae voces coelorum
(Psal. XVIII). Hoc est quod in introitu secundum prophetam canimus: Puer
natus est nobis, et filius datus est nobis (Isa. IX). Haec mirabilia,
quorum causa in subjunctione cantare Domino canticum novum debemus. Hoc
illud est brachium, quod secundum propheticam hujus diei lectionem,
|
“paravit Dominus in oculis omnium gentium (Isa. LII).”
|
|
Hoc salutare Dei nostri, quod omnes fines terrae viderunt (ibid.). Hoc
illud est quod secundum consequentem lectionem apostolicam: Novissime
diebus istis locutus est nobis Deus in Filio, qui multifariam, multisque
modis olim patribus in prophetis locutus est (Hebr. I). Sic secundum
graduale, viderunt omnes fines terrae salutare Dei nostri, et notum
fecit Deus salutare suum (Psal. XCVII). Sic secundum alleluia, Lux magna
descendit super terram, quia Verbum Deus, lux vera Deus, qui illuminat
omnem hominem venientem in hunc mundum, descendit per nubem carnis,
descendit super terrenam conversationem nostram. Haec omnia per se satis
elucent, quod praedicto Evangelio capiti suo consonent. Unum est quod
quaesitu dignum est, scilicet offerenda, in qua dominatio et potestas
Domini nostri Jesu Christi, magni et metuendi judicis regisque
victoriosi praedicatur, maxime in eo versu.
|
“Tu humiliasti sicut vulneratum superbum (Psal. LXXXVIII).”
|
|
Nam arbitraremur totum hoc officium ad solam noctem illam respicere, qua
Dominus natus est. Sed in illa nocte necdum sciebat puer, qui natus est
nobis, vocare patrem, aut matrem (Isa. VIII), videlicet per aetatem
susceptae carnis. In hac autem offerenda, et in supradicto maxime versu,
illa fortitude laudatur, qua secundum illud propheticum nomen suum;
|
“Accelera spolia detrahere, Festina praedari (ibid.),”
|
|
superbum diabolum humiliavit sicut vulneratum, ascendens in altum et
captivam ducens captivitatem (Psal. LXVII), inimicos suos dispersit in
virtute brachii sui, quod ultimam praemissi particulam spectat Evangelii
qua dictum est:
|
“Et vidimus gloriam ejus, gloriam quasi unigeniti a Patre, plenum gratia
et veritate (Joan. I).”
|
|
Nam gloria haec est incarnati Verbi, quod spolia detraxit, et
festinanter infernum depraedatus est. Igitur non tantum vagitus infantis
et praesepe absconditum spectat hoc officium, sed sonus est apostolorum,
qui in omnem terram exivit, dicentium:
|
“In sole posuit tabernaculum suum (Psal. XVIII),”
|
|
totumque annum Domini acceptabilem praedicantium, totam salutem
annuntiantium, quam fecit Verbum caro factum. Unde cum pro excellentia
tantae diei, tum et ideo, quia beatus Petrus apostolus hoc salutare Dei
nostri primus vidit, primusque confessus est, revelante sibi Patre qui
in coelis est (Matth. XVI), et Romanae arci nuntium bonum princeps
intulit, jure apud ipsum statio fit. O vere
|
“magnum sacramentum pietatis, quod manifestatum est in carne,
justificatum est in spiritu, apparuit angelis, praedicatum est gentibus,
creditum est mundo, assumptum est in gloria (I Tim. III).”
|
|
Pulchre cum legit hoc, vel quidquid sanctum Christi continet Evangelium,
pene omnibus Ecclesiis haec vetus consuetudo est, ut diaconus tanquam ab
austro veniens, ad aquilonem stet conversus.
|
“Ecce enim ab austro venio, dicit Dominus;”
|
|
et Habacuc:
|
“Deus, inquit, ab austro veniet (Habac. III).”
|
|
Ab austro quippe venit, quia ex operatione Spiritus sancti venit et
incarnatus est Filius Dei, et per Spiritum sanctum
|
“semetipsum obtulit hostiam Deo in odorem suavitatis (Ephes. V).”
|
|
Pulchre ergo diaconus, tantam salutem recitaturus, ad aquilonem
convertitur ut per hoc indicet quod quando hoc salutare Dei missum est
gentibus (Isa. LII), fortis contra diabolum legatio directa est, quod
Deus dixerat,
|
“Dicam aquiloni: Da (Isa. XLIII).”
|
|
|
|