|
Ad tertium capitulum quod erat: Ego indurabo cor Pharaonis (Exod. XIII),
ita breviter dixit: Nonne antequam diceret Deus: Ego indurabo, satis
durus erat Pharao? Nonne illud magnae fuerat duritiae quod dixerat:
Venite, sapienter opprimamus hunc populum, ne forte multiplicetur (Exod.
I); quod dixerat obstetricibus, quando obstetricabitis Hebraeas, et
partus tempus advenerit, si masculus fuerit, interficite illum, si
femina, reservate (ibid.). Itemque omni populo suo: Quidquid masculini
sexus natum fuerit, in flumen projicite, quidquid feminei reservate
(ibid.). Quodque oderant filios Israel Aegyptii, et affligebant
illudentes eis, atque ad amaritudinem perducebant vitam eorum, operibus
duris luti et lateris, omnique famulatu quo in terrae operibus
premebantur? (ibid.) Quid igitur est dicere, ego indurabo, nisi ac si
dicatur quoniam durus est, et duro corde odit, et invidet, ego faciendo
signa, et ostendendo curam meam pro filiis Israel, non solum non
emolliam nequissimum cor, verum etiam in contrarium proveniet illi, ut
qui durus est, adhuc fiat durior? Neque enim aliter sane intelligitur,
nec aliter intellectum est a sanctis Patribus, illud quoque quod in
Psalmo dictum est: Convertit cor eorum, ut odirent populum ejus (Psal.
CIV), nisi ita, benefaciendo populo suo, et multiplicando illum,
tormentum fecit invidentibus, ut ita magis ac magis indurarentur de
beneficiis apparentibus, sicut lutum, quanto magis ardenti sole uritur,
tanto magis durum efficitur:
Invidia Siculi non invenire tyranni
Majus tormentum,
ait quidam (HORAT. Epist. I, 2, 58), licet longe sit aliud quod invidet
tyrannus homo, tyranno homini, et aliud quod invidet terrenus homo Deo
et regi coeli, quod fecit ille Pharao exemplar diaboli. Nunquid tunc
invidus vel impius esse coepit, et duri cordis, quando ad primam vocem
dicentis: Haec dicit Dominus Deus Israel: Dimitte populum meum, ut
sacrificet mihi in deserto, respondit: Quis est Dominus, ut audiam vocem
ejus et dimittam Israel? nescio Dominum et Israel non dimittam (Exod.
IX). Imo et antequam rex fieret, durus erat et impius, et idcirco in
regnum sublevavit eum judex Deus, ut esset nota persona in qua noto
exemplo praemonstraret qualiter impios atque invidos foret judicaturus.
Hoc est quod ipse dixit, et Apostolus quoque memorat: Idcirco autem
posui te, ut ostendam in te fortitudinem meam, et narretur nomen meum in
universa terra (ibid.). Proinde quod dicit Apostolus; Ergo cui vult
miseretur, et quem vult indurat (Rom. IX), expeditum habet sensum, si,
ut volunt plerique doctorum, maximeque Origenes, ex persona objicientis
accipias. Nam et ubi loquitur Isaias: Quare errare nos fecisti, Domine,
de viis tuis, indurasti cor nostrum ne timeremus te? (Isa. LXIII) ita
dicit beatus Hieronymus: Epistola quam scribit Paulus ad Corinthios cum
ad unius scribatur populum civitatis, pro varietate habitantium, id est
sanctorum et peccatorum, nunc laudat eos, nunc corripit, nunc docet,
nunc reprehendit. Provocat ad continentiam, nuptias non recusat,
retrahit ab idololatria, instruit resurrectionem, bigamiae porrigit
manum, ne locum tribuat fornicationi. Hoc diximus, ut praesens quoque
capitulum, quod omne ex populi Deum deprecantis oratione contexitur, vel
justorum intelligamus esse vel peccatorum et nunc laudare Dominum, nunc
movere Domino quaestionem, et suam culpam referre in Deum.
|
|