CAPUT XXII. Quo die discipuli in Galilaea videntes Dominum adoraverunt, secundum Matthaeum.

Illud quidem nemo qui dubitet, quod hac die, qua resurrexit Dominus, id est prima die Sabbati, discipulos in Galilaeam invitaverit: sed illud per se non satis liquet qua die illuc abeuntes juxta Matthaeum (Matth. XXVIII), illum videntes adoraverint. Verum Hieronymus item prima Sabbati, id est octava die, factum hoc esse astruit, et hanc eamdem esse apparitionem, de qua Joannes ait:

“Et post dies octo iterum erant discipuli intus, et Thomas cum eis (Joan. XX).”

Ait enim idem Hieronymus super Matthaeum: Post resurrectionem Dominus in Galilaeae monte conspicitur, ibique adoratur, quod licet quidam dubitent. Tunc manifestius ostenditur Thomae, et latus lancea vulneratum, clavisque fixas manus demonstrat, ut vere, licet nonnulli numerando vices, quibus Dominus post resurrectionem visus esse describitur, aliter sentire videantur, nos tamen praedicto doctori hunc sensum non improbandum esse arbitramur. Et ipsa ratio admittit quod discipuli eadem die, qua Dominus resurrexit, toties in Galilaeam ire jussi, non ultra dies octo distulerint, praesertim cum eadem die sero illum videntes, quando Thomas non erat cum eis, spem festinantissimam iterum videndi eum, ardentiusque desiderium concipere potuerint. Nihil enim est in quo Hieronymo auctoritas Evangelica refragetur. Nam quod ait Joannes, post dies octo iterum erant discipuli intus, non nos coarctat in eodem loco intus eos fuisse fateamur. Intus erant, sed in monte, id est, in civitate Nazareth, quae in monte Galilaeae sita est, Sic enim habemus in Luca Qui, cum dixisset, quia Dominus postquam jejunavit quadraginta diebus et quadraginta noctibus, reversus in virtute Spiritus in Galilaeam, et jam magnificatus in Capharnaum, venit Nazareth ubi fuerat nutritus: et cum dixissent ei,

“Quanta audivimus de te facta in Capharnaum, fac et hic in patria tua,”

ipse que respondisset eis,

“In veritate dico vobis, multae viduae erant in Israel, ettad nullam illarum missus est Elias, nisi in Sarepta Sidoniae ad mulierem viduam (I Reg. XVII; Luc. IV),”

cum, inquam, haec dixisset evangelista, statim secutus,

“Repleti, inquit, ira surrexerunt, et ejecerunt eum extra civitatem, et duxerunt illum usque ad supercilium montis, supra quem civitas illorum erat aedificata, ut praecipitarent eum (Luc. IV.)”

Non ergo alium in montem quam in Nazareth, quae super montem sita erat, Dominum praecessisse et discipulos suos evocasse, putandum est. Itaque nulla, ut dictum est, auctoritas evangelica Hieronymo refragatur. Intus enim erant post dies octo, sed non in eadem domo, nec in eadem civitate. Et pulchre, ubi persecutionem primam pertulit, primoque desertionem Judaeorum, et transitum ad gentes praefiguravit, sicut post supradicta scriptum est:

“Jesus autem transiens per medium illorum ibat (ibid.),”

ibidem post omnes persecutiones Judaeos deseruit, ritumque eorum mutavit, circumcisione abolita, gentes omnes praecipiens baptizari in nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti.