CAPUT 17

“Et in diebus illis quaerent homines mortem, et non invenient eam. Et cupient mori, et fugiet mors ab ipsis.”

Haec dicta recte accipias, tanquam supradictae aquilae volantis, et dicentis:

“Vae, vae, vae, de tribus angelis qui erant tuba canituri (Apoc. VIII),”

quorum istud vae primum est. Tanquam dicat: Vae istud tantum erit, ut

“quaerant homines mortem, et non inveniant eam; ut cupiant mori, et fugiat mors ab eis,”

id est, ut mors illis vita charior sit, ut miseriam longam compendio finire velint. Quare? videlicet iram talem jam tunc coeperunt thesaurizare sibi, quando frustra mortem optaverunt sibi, nulla existente causa, cum nihil noceret eis. Dixerunt enim:

“Utinam mortui essemus in Aegypto, et non in hac vasta solitudine. Utinam pereamus et non introducat nos Dominus in terram istam, et non cadamus gladio, et uxores ac liberi nostri ducantur captivi (Num. XIV).”

Tunc cupierunt mori, ut sonabat lingua prae nimio rancore et amaritudine impatientis animi, fiet illis succrescentibus peccatis, ut pro re optent mori, et fugiet mors ab eis, praeceptum servantibus locustis, ut non occidant, sed crucient eos mensibus quinque.

“Et similitudinem locustarum similes equis paratis in praelium.”

Quid magis dissimile secundum rem vel naturam, quam equi et locustae? Quid tam impar et inaequale? Ergo aut locustae in equorum magnitudinem creverunt, aut quod mirabilius est, isti homines ita minuti sunt, ut locustae, comparatione ipsorum, magnitudinem habere viderentur equorum. Nimirum hoc, quod posterius dixi factum esse constat judicio Dei, non decremento vel diminutione corporum, sed defectu animarum. Qui enim pro vita contemptibili locustae erant in oculis Domini, locustae ut erant permanserunt, scilicet, lascivientes Chananaeorum populi; qui autem homines esse debuerant, imminuti sunt merito, et quodammodo locustae locustarum effecti timentes eos, quibus debuerant esse timori. Reddebat enim illis vicem judex, quia videlicet filii erant patrum detractorum et murmuratorum, eorum peccata sequentes; qui detraxerant eidem terrae dicentes:

“Populus quem aspeximus procerae staturae est. Ibi vidimus monstra quaedam filiorum Enac, de genere gigantum, quibus comparati, quasi locustae videbamur (Num. XIII).”

Ergo quasi prosecutione, tunc illis dixit Deus:

“Sicut locuti estis audiente me, sic faciam vobis, in solitudine hac jacebunt cadavera vestra (Num. XIV),”

tali nihilominus posteris eorum haec aquila volans, et vae pronuntians pene loquitur et dicit: Sicut locuti estis, sic fiet vobis. Locustae illae comparatione vestri similes erunt equis, vos comparati illis locustae videbimini. Item: Sicut locuti estis, utinam mortui essemus, utinam pereamus, sic fiet vobis. Quaeretis mortem, et non invenietis; cupietis mori, et mors fugiet a vobis. Sed nec illud vacat quod eum dixisset,

“similes equis,”

addidit,

“paratis in praelium,”

videlicet magnam exprimit illarum confidentiam locustarum, magnam vim animorum hostilium, ut ultro veniant ad praelium, et eos armis quaerant, quos prius fugerunt. Quod evenisse patenter historiae referunt.

“Et super capita eorum tanquam coronae similes auro.”

Reges vel principes gentium illarum, qui per capita recte intelliguntur, tanquam coronati, et non vere coronati victoriis fuerunt, quia videlicet non sua virtute illi vicerunt, sed pro peccatis suis isti homines victi sunt. Ipsae quoque coronae non veraciter aureae, sed similes auro dicuntur, quia nimirum falsum erat, quidquid de victoria tanquam sapientes et fortes gloriabantur. Non enim virtutis eorum aurum erat quod praevalebant, sed divinae dispensationis examen, quo Israel exercebatur ad suimet experientiam. Nam et hoc praemonstrat Scriptura:

“Hae sunt gentes, quas Dominus dereliquit, ut erudiret in eis Israelem, et omnes qui noverant bella Chananaeorum, et postea discerent filii eorum certare cum hostibus et habere consuetudinem praeliandi (Judic. III).”