CAPUT III. De ipso propheta, quomodo ejusdem, cujus visionem vidit, typum gesserit Filii Dei. Quid ventus turbinis, et quid nubes magna, et quid involvens ignis, et caetera quae adjecta sunt quid sint.

(CAP. I.)

“Et vidi, et ecce ventus turbinis veniebat ab aquilone, et nubes magna, et ignis involvens, et splendor in circuitu ejus. Et de medio ejus quasi species electri, id est de medio ignis, et ex medio eorum similitudo quatuor animalium et hic aspectus eorum, similitudo hominis in eis, et quatuor facies uni, et quatuor pennae uni, et pedes eorum pedes recti, et planta eorum quasi planta pedis vituli, et scintillae quasi aspectus aeris candentis.”

Videns iste, qui in propria vel prima persona nunc dicit,

“et vidi,”

praemisit secundum tertiam personam de semetipso loquens:

“Et facta est super eum ibi manus Domini.”

At idem et ante hoc per primam personam dixit:

“Aperti sunt coeli et vidi visiones Dei.”

Itaque veritatem servat conjunctam humilitati, ut pro humilitate dicat,

“facta est super eum manus Domini,”

et pro necessaria rei veritate dicat,

“et vidi visiones Dei.”

Porro cum dicit,

“visiones Dei,”

pulchre et recte subintelleximus Filii, de Deo Dei, quia nihil melius occurrere potest intellectui, quam ad propriam visiones istas pertinere personam Filii Dei, quem et nomine significat. Ezechiel namque interpretatur fortitudo Dei. Porro Buzi contemptus sive spretus interpretatur. Et recte Dei Filius per Ezechiel filium Buzi sacerdotem designatur, quia, cum sit fortitudo Dei,

“sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech (Psal. CIX),”

secundum carnem filius est populi contemptibilis, populi Judaici, ex eo contempti, quod eumdem filium suum contempsit. Itaque visiones istae Dei, revelationes sunt adventus Christi Filii Dei, qui rectissime in isto propheta, alibi unum animal dicitur, alibi quatuor animalia, videlicet propter quatuor necessaria nobis Evangelii sui sacramenta, quae postmodum singula propriis speciebus agnoscenda sunt. Visuro autem adventum hujus Filii Dei pulchre et causa praeostenditur, propter quam illum nobis advenire necessarium fuit.

“Et ecce, inquit, ventus turbinis veniebat ab aquilone,”

etc. Ventus turbinis ab aquilone venit, quando frigidus a charitate Dei, diabolus flavit, et turbine tentationis genus humanum in primis parentibus a beatitudinis statu dejecit. Tunc venit,

“et nubes magna,”

id est, ejusdem generis humani caecitas, qua convolutus homo, et inimicus Deo factus, a visione faciei ejus exciderat. Post haec,

“et ignis involvens,”

id est, damnatio post hanc vitam peccatores excipiens, et sempiterno horrore convolvens. Attamen

“in circuitu ejus splendor,”

inquit, quia videlicet in ipsa ira juste illata, divinitas splendere non desiit, creaturam suam prosequens, multisque monitis et signis revocans ad cognitionem sui. Propter haec utique mediatorem Dei et hominum (I Tim. II), Deum et hominem Jesum Christum advenire nobis necessarium fuit. Sequitur ergo:

“De medio autem ejus quasi species electri,”

id est, de medio ignis. Electrum pretiosissimum, ex auro argentoque confectum, una eademque persona jam dicti mediatoris Dei et hominum, in quo pretiosa divinitas ut aurum, nostra vero humanitas mundissima in illo velut argentum est. Talis species electri

“de medio ignis,”

quia nimirum propter nos damnatus et mortuus, mediator Dei et hominum, talis ab inferis victor ascendit. Et ex medio eorum, scilicet venti, vel turbinis, nubes et ignis, et splendoris in circuitu micantis,

“similitudo quatuor animalium.”

O visor visionum Dei, si, ut ipse post multa dicturus es, unum est animal, quomodo quatuor numeras? Ait:

“Et hic aspectus eorum. Similitudo hominis in eis. Et quatuor facies uni, et quatuor pennae uni.”

Ac si dicat: Unius quidem erat similitudo hominis, Jesu Christi Filii Dei, similitudo, inquam, et nondum res, nondum enim natura erat filius hominis, sed huic

“uni quatuor facies et huic uni quatuor pennae,”

quas utique facies, et pennas visionem Dei speranti nescire non licet. Quae porro illae sunt? Prima est incarnatio vel nativitas ejusdem hominis Jesu Christi Filii Dei; secunda, passio; tertia, resurrectio; quarta ascensio, vel sessio ad dextram Patris. Facies istas non vidisse nobis non licet, sicut apostolicum catholicae confessionis symbolum docet:

“Credo, inquit, in Deum Patrem omnipotentem, creatorem coeli et terrae.”

Sequitur continuo:

“Et in Jesum Christum, Filium ejus unicum, Dominum nostrum. Hoc est unum animal, hic est unus homo, de quo nunc dicit, similitudo hominis in eis.”

“Qui conceptus est de Spiritu sancto, natus ex Maria Virgine.”

Haec est facies prima.

“Passus sub Pontio Pilato, crucifixus, mortuus, et sepultus, descendit ad inferna.”

Haec est secunda facies.

“Tertia die resurrexit a mortuis.”

Haec est facies tertia.

“Ascendit in coelum, sedet ad dextram Dei Patris omnipotentis, inde venturus est judicare vivos et mortuos.”

Haec est facies quarta. Tot facies, et totidem pennae huic uni. Verum quae facies, eaedem et pennae. Sed facies, quia per fidem cognosci possunt, et cognitu necessariae sunt; pennae autem, quia ratione humana comprehendi non possunt.

“Pedes eorum, pedes recti,”

quia videlicet processus eorum justitia sunt Dei, et ad justitiam valent omni credenti. Quid enim rectius aut justius, quam obedientem fuisse Christum Patri in omnibus his? Idcirco continuo subjungit:

“Et planta pedis eorum, quasi planta pedis vituli.”

Vitulus ex praecepto legis solebat pro peccato offerri multitudinis, sive sacerdotis et multitudinis simul. Ergo planta pedis eorum, ut

“planta pedis vituli,”

id est finalis utilitas eorum, remissio est peccatorum totius mundi.

“Et scintillae quasi aspectus aeris candentis.”

Recolamus quia Redemptor noster incarnatus et passus, postquam resurrexit, et in coelum ascendit, magnifica hominibus dona scintillavit, quando

“factus est repente de coelo sonus tanquam advenientis spiritus vehementis, et replevit totam domum ubi erant sedentes apostoli, et apparuerunt illis dispertitae linguae tanquam ignis (Act. II).”

Haec, inquam, recolamus, et sciemus quid dixerit,

“et scintillae quasi aspectus aeris candentis.”

Nam dona illa

“scintillae”

fuerunt

“quasi aspectus aeris candentis,”

utpote cum fervore charitatis igneae, longe audibilem reddentia tinnitum evangelicae praedicationis.