|
Erant igitur tres filii Noe, qui egressi sunt de arca, Sem, Cham et
Japheth. Porro Cham ipse est pater Chanaan. Ipse est, inquit, pater
Chanaan, subauditur, habitatoris terrae hujus, quam tu, o Israel,
ingredieris possidendam. Non enim quod vel solum filius vel primogenitus
fuerit hic patris sui Cham, idcirco dixit scriptor, ipse est pater
Chanaan, sed quia prae caeteris gentibus hanc nosse debebat Israel, cum
qua sibi causa grandis erat. Cujus videlicet gentis maculam antiquam
continuo scribere properat, ut non adeo mirum sit vel incredibile quod
illam ad ingressum eorum terra evomere debeat. Ait ergo: Coepitque Noe
vir agricola exercere terram, et plantavit vineam, bibensque vinum,
inebriatus est, et nudatus in tabernaculo suo. Quod cum vidisset Cham
pater Chanaan, verenda scilicet patris sui esse nudata, nuntiavit duobus
fratribus suis foris, etc. Hoc enim ad ignominiam gentis multum
proficit, quod ob servilem patris nequitiam traxerit ex illo
haereditariam maledictionis poenam. Proinde semel, et secundo, atque
tertio gentem eamdem hic percutit dicendo: Porro Cham ipse est pater
Chanaan. Ac deinceps: Quod cum vidisset Cham, pater Chanaan, scilicet
verenda patris sui nudata, nuntiavit duobus fratribus suis foris. Nam
hic adversariam gentem nominare in tali patris ejus nuntio, gravis
exprobratio est. Deinde cum evigilasset Noe, et didicisset quae fecerat
ei filius suus minor, Maledictus, inquit, Chanaan, servus servorum erit
fratribus suis. Maledictus Chanaan, dixit, cum nondum natus vel non
solus esset ille filius Cham. Adeo posteros Chanaan detestatur ut totum
maledictionis illius opprobrium vel poenam in illos redundare
pronuntiet. Minorem quoque illum appellat, qui patris pudenda
divulgaverat, cum fuerit natu medius, minorem, inquam, non tam aetate
quam pro vitio et morum indignitate. Servus servorum, inquit, erit
fratribus suis. Non dixit solum, servus erit, quo nomine interdum etiam
bona vel voluntaria servitus solet significari, sed servus servorum,
inquit, erit. Quo additamento servitus extrema, imo servilis nepertia
solet exprimi, nisi cum subjectione Dei, dum per egregiam humilitatem
seipsum profitetur quis servum servorum Dei. Haec narratio jam in
praesenti, dum scribitur, valet eis quibus scribitur, videlicet ad
corroborandos, scientes quod hostem eorum Chanaan jamdudum oderit Deus.
Idem enim est ac si diceret: Confortamini et estote robusti. Sicut enim
jam fecit Deus Cham in filio ejus Mesraim, hoc est Aegyptiis (de Mesraim
namque secundo filiorum Cham nati sunt Aegyptii), quos Deus propter nos
afflixit variis plagis, et in mari Rubro tandem obruit, sic multo magis
faciet eidem Cham in isto filio ejus Chanaan, id est in istis populis,
contra quos Deo duce proficiscimini, qui de illo nati sunt (Gen. XIV).
Nam et antequam fieret pater vester Abraham, maledictus et servus vester
fore pronuntiatus est iste Chanaan, dicente adhuc eodem patre, propter
eum quem prophetico spiritu praevidebat, patrem vestrum Abraham.
Benedictus Dominus Deus Sem, id est Deus Abraham, Abraham quippe natus
est de Sem, sit Chanaan servus ejus. Ne ergo dicatis: Nequaquam ad hunc
populum valemus ascendere, quia fortior nobis est, vel quia procerae
staturae est (Num. XIII). Ne, inquam, haec vel hujusmodi dicatis, quia
revera populus maledictus est, vobisque servus et tributarius erit,
sicut per patrem Noe prophetatum est. Sciendum quippe totum illud esse
in Spiritu prophetiae. Nam quia de Sem nasciturus erat unus Dei cultor
Hebraeorum populus, idcirco dixit: Benedictus Dominus Deus Sem. Quia
vero de Japheth dividendae erant insulae gentium, et earum plenitudo per
fidem ventura et habitura erat in domo Dei Judaeorum, non quidem dixit
Dominus Deus Japheth, quia falsos et multos deos coluerunt, sed dilatet,
inquit, Deus Japheth et habitet in tabernaculis Sem. His juxta litteram
dictis, altiorem sensum ponamus, juxta quem et hujus, id est Japheth,
idem Chanaan sit servus, quia de isto quidem dictum est, sit Chanaan
servus ejus.
|
|