CAPUT IX. Quomodo vidit mulier quod bonum esset lignum ad vescendum, et quomodo viro suo dederit, ideoque duplici poena quam vir ejus mulctata sit.

Vidit igitur mulier quod bonum esset lignum ad vescendum, et pulchrum oculis aspectuque delectabile, et tulit de fructu ejus et comedit, deditque viro suo qui comedit, et aperti sunt oculi amborum. Edici satis digne non potest quam non leviter dictum sit: vidit igitur mulier. Quasi nondum vidisset, sicut non vidisse dicta est. Et revera nondum eo modo viderat, quia hac praesumptione qua nunc intuita est, necdum consideraverat. Notandum quippe quod non dixerat Scriptura, vidit igitur mulier lignum et tulit de fructu ejus et eomedit, sed vidit mulier, inquit, quod bonum esset lignum ad vescendum, et pulchrum oculis aspectuque delectabile, et tulit de fructu ejus et comedit. Vidit igitur, id est, consideravit, diligenter intuita est, curiosius attendit, et judex eorum quae audierat ipsa esse voluit. Audierat quod dixisset Deus: In quocunque die comederitis ex eo, morte moriemini, audierat serpentem e contrario dicentem, Nequaquam moriemini. Inter haec anceps, naturam ligni propriis sensibus dijudicare voluit, ut sciret cui potissimum, Deo videlicet, vel serpenti, palmam concederet veritatis. At illi qui de hoc judicare debuerant interiores oculi exteriorum jam erant oculorum concupiscentia praepediti, ut non viderent; neque solam mortem corporis, vel quod duplicem illatura esset mortem: non natura ligni, sed transgressio mandati. Itaque solis exterioribus oculis naturam ligni consideravit, et deprehendit, male cauta quod in fructu ligni non esset venenum mortis: erat enim bonum ad vescendum, et pulchrum oculis aspectuque delectabile. Haec omni sermoni quae dixerat Deus repugnantia judicavit esse, magisque sermoni serpentis concordare veramque assertionem ejus demonstrare. Sic vidit et sic sacrilega temeritate diabolo magis quam Deo, serpenti magis quam Creatori credidit, et tulit de fructu ligni et comedit. Nec satis illi hoc fuit quod comedit, sed insuper et viro suo dedit. Quomodo autem dedit, nisi jam abusivo vel imperio vel importunitate muliebri? Non enim persuasit illi ut in eo sibi crederet, in quo crediderat ipsa serpenti. Vir namque, inquit Apostolus, non est seductus, sed mulier (I Tim. II). Qualis autem vel quanta sit muliebris importunitas, passim non solum divina, sed etiam humana testantur exemplaria. Ergo cogendo potius quam seducendo, imperando magis quam aliquid fingendo hoc effecit, ut obediret vir suae voci plus quam Dei. Unde et a Domino Deo dicitur illi: Quia audisti vocem uxoris tuae, ex ligno de quo praeceperam tibi ne comederes, comedisti: maledicta terra in opere tuo. Mulieri quoque redditur adordinati poena imperii, dicente eodem Deo: Et sub viri potestate eris, et ipse dominabitur tui. Propterea duplicis verecundiae poena mulier, vir autem simplici dedecore affectus est. Viro namque in solas genitales corporis partes: mulieri autem quae non tantummodo Deum offendere, sed et viro imperare praesumpsit: sicut illas partes, sic prope et caput non velare turpe est. Et hoc omnino pro turpitudine haberi, quia a vindice Deo positum est; pro turpitudine, inquam, hoc haberi ipsa natura docet. Unde Apostolus cum dixisset: Ideo debet habere mulier velamen super caput suum propter angelos, subinde ait: Vos ipsi judicate: decet mulier non velato capite orare Deum. Hoc, inquit, ipsa natura docet nos, quia profecto naturale nobis judicium est, mulieri non velanti caput idem esse, ac si decalvetur. Nam si non velatur, inquit, mulier et tondeatur, subauditur, quod turpissimum est. Si autem turpe est mulieri tonderi aut decalvari, velet caput suum. E contra, vir si comam nutriat, ignominia est illi: et si velato capite orat, deturpat caput suum (I Cor. XI). Itaque jam non quaestione opus est, utrum vir mulieri, an viro mulier debeat principari: quia videlicet ipsa natura docet, adeo minoris capitis esse mulierem quam virum, ut hic velando, illa non velando deturpet caput suum. Igitur quod imperiosa temeritate mulier viro vetiti ligni fructum dederit, ipsa docet diminutio capitis muliebris, dicente Deo: Et sub viri potestate eris, et ipse dominabitur tui.