CAPUT 14

Haec

“ego dilecto meo”

locuta sum,

“et ad me conversio ejus,”

videlicet non improbando, imo propositum hoc habendo ut egrederemur; quippe qui jamdudum dixerat ad cives suos:

“Amen dico vobis, quia nemo propheta acceptus est in patria sua (Luc. IV),”

et hoc dicto pauca interlocutus

“ipse transiens, per medium illorum ibat (ibid.),”

significans utique transiturum se a suis civibus et egressurum in agrum, et commoraturum in villis. Itaque concordans proposito Dei,

“veni, inquam, dilecte mi, egrediamur in agrum, commoremur in villis,”

ut videlicet qui erant agrestes, fiant domestici, qui erant villani, fiant cives Dei, et juxta propheticum oraculum:

“Laetetur deserta et invia, et exsultet solitudo, et floreat quasi lilium, germinans germinet, et exsultet laetabunda et laudans, et gloria Libani detur ei (Isai. XXXV);”

gloria scilicet haec, ut videant gloriam Domini, et decorem Dei nostri, cujus visione indignum se Libanus iste, id est populus Judaicus facit repellendo Verbum Dei. Illuc egrediamur, ibi commoremur, et ibi commorantes mane surgamus ad vineas sine dubio jam illic nostra commoratione propagantes.

“Videamus si floruit vinea, si flores fructus parturiunt, si floruerunt mala Punica.”

Nam tunc

“floruit vinea,”

sed jam in villis ejusmodi de carne gentilium agrestium nati sunt aliqui, qui sint ad vitam aeternam praeordinati, sine dubio mox credituri; et tunc

“flores fructum parturiunt,”

si dociles inveniuntur ad bene operandum; tunc etiam

“floruerunt mala Punica,”

si inveniuntur in illis aliqui, quorum fides usque ad martyrium durare sufficiat, quod sine dubio futurum est.

“Ibi dabo tibi ubera mea, scilicet nutriendo multitudinem filiorum, quos in novam infantiam fecunda tibi pariet gratia.”

Unde hoc ita certum, quod multitudo filiorum nasci debeat illic, ubi hactenus sterilitas fuit? Videlicet tam ex Scripturarum testimoniis, quae testantur ita debere fieri, quam ex praesentibus experimentis, quia

“mandragorae dederunt odorem in portis nostris.”

Mandragora mala habet suave olentia, quae et [sba][n][th][r][oh][p][oac][m][o][r][ph][o][sf] appellatur, quod habeat radicem, formam hominis similantem, cujus cortex vino mistus, ad bibendum datur his quorum corpus propter curam secandum est, ut soporati dolorem minime sentiant, sterilibus quoque mederi fertur ut concipiant.

“Mandragorae ergo dederunt odorem in portis nostris,”

id est experimenta praesto sunt, quod jam fieri debeat illud quod gentilati hactenus sterili spiritus propheticus promittit:

“Lauda, inquiens, sterilis, quae non paris; decanta laudem, et hinni, quae non pariebas; quoniam multi filii desertae magis, quam ejus quae habet virum (Isai. LIV),”

etc.

“In portis, inquam, nostris,”

id est dum adhuc sumus in finibus nostris, in finibus Judaicis, sensimus odorem hujusmodi. Venerat enim jam Aethiops eunuchus odorare in Hierusalem, et revertebatur sedens super currum suum, legensque Isaiam prophetam, cum ecce sentiens Spiritus sanctus odorem ejus, dixit ad Philippum:

“Accede et adjunge te ad currum istum (Act. VIII);”

sed et tunc eramus in portis nostris, quando odorem dederunt in conspectu Domini eleemosynae Cornelii centurionis (Act. X). Ad quem odorem et illud pertinet, quod postmodum cuidam amicorum talis visio per noctem ostensa est:

“Vir Macedo quidam erat, stans et deprecans eum, dicens: Transiens in Macedoniam, adjuva nos (Act. XVI).”

His atque aliis modis

“odorem dederunt mandragorae in portis nostris,”

fecunditatem significantes de loco sterilitatis. Nunquid autem ibi tantummodo ubera mea dabo tibi? Imo et

“omnia poma nova et vetera, dilecte mi, servavi tibi.”

Quandiu parvuli fuerint hi, qui in loco ubi dicebatur:

“Non plebs mea vos, nascentur filii Dei viventis (Osee I),”

quandiu, inquam, imbecilles erunt ad audiendum grandem sermonem, eisque

“lacte opus erit, non solido cibo (Hebr. V),”

tandiu

“dabo ubera mea,”

cum autem perfecti fuerint, et

“pro consuetudine exercitatos sensus habuerint ad discretionem boni et mali (ibid.),”

tunc cibum solidum tibi in illis, quia omnia nova et vetera, omnia Veteris ac Novi Testamenti sacramenta servavi tibi, conferens in corde meo (Luc. I), proferenda in tempore suo, in tempore opportuno.