CAPUT IV. Quae imaginis et similitudinis Dei distantia sit et quod non imaginem, sed similitudinem homo peccando perdidit, ad quam reformatur per baptismum Christi.

Ad imaginem Dei homo factus est, in eo quod rationalis est, ad similitudinem vero in eo quod divinae bonitatis imitator conditus est. Imago namque Dei vel figura substantiae ejus (Hebr. I), sicut Apostolus ait, filius est: bonitas autem vel charitas Dei et imaginis ejus, Spiritus sanctus est. Et idcirco non est dictum: Faciamus hominem ad similitudinem et imaginem meam, sed, ad imaginem et similitudinem nostram, quia similitudo non unius tantum, sed duarum personarum, scilicet, Patris et Filii est, imago autem non duarum, sed unius, scilicet Patris est. Filius namque Patris tantum, non etiam Spiritus sancti filius est. Spiritus autem sanctus non solum Patris, sed et Filii Spiritus est. Potuit autem creatura rationalis amittere id quod ad similitudinem Dei facta est, non potuit vero eo carere quod ad imaginem Dei condita est. Quare? quia videlicet, divinae bonitatis imitatio, per quam Dei similitudo retinetur, creaturae quoque voluntatem exigit; rationalitas autem, quae impressione imaginis Dei humanae animae insculpta est, a sola Creatoris arte processit.

Igitur, ut similitudinem Dei, quam nostra voluntate perdidimus, nostra nihilominus voluntate recuperare possimus, bonitas Dei Spiritus sanctus illuc usque descendit, quo pervenire nos facile possumus, dum superfertur aquis, quae praesto sunt, de nostro solam voluntatem postulans, caetera gratis omnia procurans. Nam et aquam illam, quae de mortuo Christi corpore profluxit, ipse creavit, qui corpus ipsum Christi de nostrae aqua naturae fotu suo concrescere fecit, sicut habemus in symbolo: Et incarnatus est de Spiritu sancto vel in Evangelio:

“Quod enim in ea natum, est de Spiritu sancto (Matth. I),”

et qui in mundi creatione, ut in praesenti lectione scriptum est, superferebatur aquis, in modum volucris, ut ait Hieronymus, ova sua calore animantis ipse nunc superfertur aquis baptismi, ut ingredientes sub gratiam suam confovens, in veram regeneraret vitam expandens alas suas, et assumens eos atque portans in humeris suis (Deut. XXXII). Et si opus est ut amplius appropinquet alicui, id est si ab aquis arceatur aliquis, ut volens ad illas pervenire non possit, sicut arcebatur Cornelius (Act. X), Judaeis prohibentibus gentiles recipi, vel sicut multi Christum in persecutione confitentes, necdum baptizati, ad aquas pervenire non poterant, aretati carceribus et vinculis praepediti. Si, inquam, opus sit, propter aliquid hujusmodi, tunc demum advolat mater gratiae Dei, suasque ultra nidum aquarum alas extendit; sicut adhuc loquente Petro cecidit Spiritus sanctus super omnes, qui audiebant verbum, et erant loquentes linguis et magnificantes Deum (Act. X).