CAPUT IX. Materia.

Materia vel substantia sacrificii, quod erat tunc, et nunc est in manibus pontificis nostri, non simpla est, sicut nec pontifex ipse solius divinae vel solius humanae substantiae est. Est enim tam in pontifice quam in sacrificio divina substantia, est et terrena. Terrena in utroque est, id quod corporaliter vel localiter videri potest: divina in utroque, verbum invisibile est

“quod in principio erat Deus apud Deum.”

Nam cum diceret idem magnus pontifex panem et vinum tenens,

“hoc est corpus meum, hic est sanguis meus,”

vox erat Verbi Incarnati, vox aeterni principii, verbum antiqui consilii. Verbum quod humanam acceperat naturam, id est in carne manens, panis et vini accipiebat substantiam vita media, panem cum sua carne, vinum cum suo jungebat sanguine. Quemadmodum in corporeis sensibus menti et corpulento aeri media lingua intervenit, et utrumque conjungens unum sermonem efficit, quo in aures dimisso, id quod audibile est, cito absumitur et transit: sensus autem sermonis et in dicente et in eo qui audit, integer permanet et inconsumptus. Sic Verbum Patris, carni et sanguini, quem de utero Virginis assumpserat, et pani ac vino, quod de altari assumpsit, medium interveniens, unum sacrificium efficit, quod cum in ora fidelium sacerdos distribuit, panis et vinum absumitur et transit. Partus autem Virginis cum unito sibi Verbo Patris, et in coelo et in hominibus integer permanet et inconsumptus. Sed in illum, in quo fides non est, praeter visibiles species panis et vini, nihil de sacrificio pervenit. Quemadmodum asinus ad lyram, cum irrationales aures arrigit, sonum quidem audit, sed modum cantilenae non percepit. Tales comparantur Judaeis vel patribus eorum, de quibus Dominus:

“Patres, inquit, vestri manducaverunt manna et mortui sunt (Joan. VI).”

Qui autem cum fide accipiunt, illi comparantur, de quibus Apostolus:

“Patres nostri, inquit, omnes eamdem escam spiritualem manducaverunt, et omnes eumdem potum spiritualem biberunt (I Cor. X).”

Nam alii per incredulitatem patres sunt Judaeorum et haereticorum, alii per fides Patres apostolorum atque credentium. Panis ergo invisibilis, qui de coelo descendit, vita est. Panis visibilis, qui de terra crevit, unus tamen panis est, quomodo qui de coelo descendit, et qui conceptus et natus est de utero Virginis, Christus unus est. Quapropter qui visibilem panem sacrificii comedit, et invisibilem a corde suo non credendo repellit, Christum occidit, quia vitam a vivificato sejungit, et dentibus suis mortuum laniat corpus sacrificii, atque per hoc reus est corporis et sanguinis Domini (I Cor. XI). Sed dicit adversarius: Vivens et sensibilis in corpore suo mobilisque est Deus et homo Christus. Corpus autem sacrificii vitam non habet, sensum non habet, mobile non est. Hoc assumpto concludit sic:

“Corpus igitur Domini non est, Christus non est.”

Ad haec, inquam, obsecro te, quam in corpore Domini vitam requiris? Est enim vita animalis, est et vita spiritualis. Animalis vita quinque sensibus fungitur, visu, auditu, gustu, odoratu et tactu. Haec vita animalis est, carnalis est, caro est:

“Dominus autem dicit, quia caro non prodest quidquam (Joan. VI).”

Si enim Judaei carnem quam crucifixerunt, concidere et devorare sicut carnem agni maluissent aut potuissent integram vivamque absorbere, sicut cetus maris viventem absorbuit Jonam (Jon. II), nihil illis profuisset, imo majori sacrilegio conscientias suas polluissent. Animalis igitur vita, quia caro est, si in corpore Domini adesset, nihil nobis prodesset, ac propter hoc illam requirere superfluum est. Nam quid coelestis homo per sacrificium coeleste hoc administraret quod nobis non deerat? Non enim prudentiae ejus est, curiositatem nostram non necessariis pascere miraculis. Quaerebat hoc curiosus Herodes, quando erat ex multo tempore cupiens Jesum videre, quia sperabat signum aliquod ab eo fieri (Luc. XXIII). Quod quia non fecit, sprevit illum, et remisit indutum veste alba. Solam ergo vitam spiritualem in sacrificio nobis administrare sapientiam ejus decebat. Et nostrae necessitati expediebat, quae est sanctificatio et benedictio, misericordia et veritas, justitia et pax. Haec autem ejus vita spiritualis sic est in corpore sacrificii, absque vita ejus animali, quomodo lux solis absque calore ejus in corpore lunae nobis repraesentatur. Igitur his pariter ex rebus sacrificium nobis constituit pontifex summus, quibus totus homo vegetatur, id est ex Verbo Dei, in quo vivit homo (Deut. VIII), et ex terrae fructibus, quibus solum vivit corpus, his duntaxat qui omnium primi sunt. Panis enim eorum, quae ad esum, vinum eorum, quae ad potum pertinent, primum est.