CAPUT XVI. Qui sint minimi illi, et quod alterius ordinis sint, de quibus ait:

“Quandiu fecistis uni de his minimis meis mihi fecistis.”

Et qui sunt minimi quos quasi digito ostendens: Quandiu, inquit, fecistis uni de his minimis meis, mihi fecistis. Qui sunt, vel ubi sunt, quoniam haec omnibus loquitur, qui a dextris statuti sunt? Sunt ergo alterius ordinis, scilicet ordinis eorum, qui, ut supra diximus, non judicantur, sed judicant, juxta promissum dicentis: Quia vos reliquistis omnia et secuti estis me, in regeneratione cum sederit Filius hominis in sede majestatis suae, etc. Isti sunt vere minimi Christi, ut vere pretiosa atque laudabili parvitate minimi, quia videlicet cum jam magni essent, et viri barbati scientes atque valentes repercutere percutientem, irascentibus irasci, scientes et valentes oculum pro oculo, et dentem repetere pro dente, sponte sua conversi sunt, et facti sunt sicut parvuli, ita ut auferenti tunicam, dimitterent et pallium, percutienti maxillam, praeberent alteram (Matth. V). Tales minimi vere sunt magni, quia parvitas eorum de virtutis magnitudine procedit, id est de spiritu humilitatis hic se humiliando, ut apud Deum mereantur exaltari. Sicut enim illos magister mitis et humilis corde docuit: Qui voluerit inter vos, inquiens, primus esse, erit vester servus, sicut Filius hominis non venit ministrari, sed ministrare (Matth. XX). Ergo quia propter Deum minimi, sive pauperes facti sunt, justo valde judicio dicitur, quandiu fecistis uni de his fratribus meis minimis, mihi fecistis, quia nimirum verbum Dei juvat, et verbo Dei, quod est ipse Filius Dei, proficit, quidquid talibus minimis impenditur, idcirco ut verbo Dei expediti atque liberi vacare possint quod revelatum est eis testante ipso cum dicit: Quia abscondisti haec a sapientibus et prudentibus, et revelasti ea parvulis (Matth. XI). Verumtamen et qui non sponte minimi vel pauperes sunt, sicut fuit Lazarus, ab ista tanti judicis cura non excluduntur. Sufficit enim, apud latissimam charitatis intentionem, quod nomen ejus super eos invocatum est, et pro hoc recte minimi ejus dicuntur et sunt, Christoque datur, quidquid talibus pro eo quod Christi sunt impenditur. Idcirco etiamsi nonnulla reprehensibilia perpetrare videantur, despiciendi non sunt, et non est de illis desperandum, quia fortasse quos superfluitas tenuissimae parvitatis inquinat, caminis paupertatis purgat, eorumque vitam magistra paupertas cruciat, quousque ad vitae rectitudinem perducat. Hoc ut recogitet quisque, illa maxime exigit sententia, qua cum dictum est: Fili, recordare quia recepisti bona in vita tua, continuo subjunctum est, et Lazarus similiter mala (Luc. XVI).