CAPUT X. Quis sit ille panis, quem de coelo pluebat Dominus filiis Israel in deserto.

“Ecce ego pluam vobis panes de coelo. Egrediatur populus, ut colligat quae sufficiunt per singulos dies, ut tentem eum, utrum ambulet in lege mea an non? Die autem sexta parent quod inferant. et sit duplum quam colligere solebant per singulos dies.”

“Pluam vobis,”

inquit. Huic verbo consonans Propheta dixit:

“Et mandavit nubibus desuper et januas coeli aperuit, et pluit illis manna ad manducandum (Psal. LXXVII).”

Quid autem per manna intelligi velit, innuens continuo subjungit:

“Panem coeli dedit eis, panem angelorum manducavit homo (ibid.).”

Quis nam hic panis coeli, panis angelorum? Nunquid angeli illo pane cibantur in coelo quem populus ille colligens similem coriandro frangebat mola, sive terebat mortariolo? Ergo panis coeli, panis angelorum ipse est, qui in Evangelio suo dicit:

“Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi; si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum (Joan. VI).”

Hic enim victus est, et vita est angelicae substantiae, nam in eum desiderant angeli prospicere (I Petr. I). Quod quia facere contempsit angelus, cecidit et factus est diabolus. Qui et hujus panis, sempiternam patiens inediam, semper est pallidus, et mors illum sequitur. Digna ergo Prophetae exclamatio, digna admiratio, quia januis coeli apertis,

“panem angelorum manducavit homo (Psal. LXXVII).”

Unde hoc? Videlicet ex eo quod

“mandavit nubibus desuper, et januas coeli aperuit,”

id est praeostendit apostolis sive etiam prophetis, de quibus illud est:

“Tenebrosa aqua in nubibus aeris (Psal. XVII),”

id est occulta scientia in prophetis et deinde per semetipsum clausas prius hominibus januas coeli aperuit, solutis in carne sua veteribus inimicitiis, sicque terrenis coelestia conjunxit, id est homines angelis sociavit, ut eodem vescantur pane coeli, illi in coelestibus in manifesto conspectu divinitatis, isti adhuc in terra positi in sacramento pietatis, de quo dicit Apostolus:

“Magnum est, inquit, sacramentum pietatis, quod manifestatum est in carne, justificatum est in spiritu, apparuit angelis, praedicatum est gentibus, creditum est mundo, assumptum est in gloria (I Tim. III).”

Equidem illic

“panem coeli, panem angelorum”

singulariter; hic autem

“ego pluam vobis panes,”

pluraliter dictum est. Nullam tamen suspiceris dissonantiam, nam et illic pluraliter subjunctum est,

“cibaria misit eis in abundantiam (Psal. LXXVII).”

Ergo secundum se panis unus Christus vel unum corpus Christi, verumtamen secundum locales Ecclesias et secundum offerentium personas, sive accipientium innumerabiles populos, cibaria sive panes recte dicas pluraliter. Verbum ipsum pluit, quo utraque Scriptura usa est, in ista Deo dicente:

“Ecce ego pluam,”

in illa autem,

“et pluit illis manna ad manducandum,”

eamdem ubique terrarum paratam omnibus pusillis et magnis significat copiam, ut de se ipso magnus Propheta dicat:

“Parasti in conspectu meo mensam (Psal. XXII).”

Et de nobis, licet minimis:

“Edent pauperes, et saturabuntur, et laudabunt Dominum, qui requirunt eum, vivent corda eorum in saeculum saeculi (Psal. XXI).”