CAPUT 20

CAP. III.

“Et Angelo Ecclesiae Sardis scribe: Haec dicit qui habet septem Spiritus Dei et septem stellas, Novi opera tua, quia nomen habes quod vivas, et mortuus es.”

Qui post spiritum fortitudinis sursum sequitur spiritus consilii, secundum ordinem suum loquitur hic in Filio Dei. Et ad quem magis loqui huic spiritui congruit, quam ad illum qui nomen habet, quod vivat et mortuus est? In secretis namque causis consilio solemus uti. Secretum autem et occultum est opus ejus, qui nomen habet quod vivat et mortuus est. Nam cujus peccatum publicum vel potum est, non hic habet nomen quod vivat, imo si vitae vel sanctitatis opinionem prius habuit, clarescentibus operibus mortuis, opinionem illam vel nomen jam perdidit et diffamatur quod mortuus sit. Ergo ad istum qui cum mortuus esset nomen habebat quod viveret, id est, cujus peccatum vel opus non sic erat, ut malo exemplo publicum faceret Ecclesiae scandalum, sed intus male agens, foris ubi illum pro officio praedicare oportebat, bonam retinebat opinionem, recte uti debuit Filius Dei spiritu consilii, id est non publica descriptione qualitatem vel nomen declamare operis ejus mortiferi, secundum regulam evangelicam quam ipse praescripsit.

“Si, inquit, peccaverit in te frater tuus, vade et corripe eum inter te et ipsum solum (Matth. XVIII),”

etc. Datur tamen conjici quod mortui hujus quem dicit, mors fuerit peccatum carnis. Nam postmodum dicit:

“Sed habes pauca nomina in Sardis, qui non inquinaverunt vestimenta sua, ambulabunt mecum in albis.”

Et revera nonnunquam contingit, ut angelus, id est, sacerdos sive episcopus, bonae opinionis vir, secreto admittat peccatum carnis, et hoc faciendo mortuus sit sub nomine viventis. Nunc ordinem prosequamur:

“Angelo, inquit, Ecclesiae Sardis, scribe.”

Nomen Sardis lapidis utique pretiosi Angelo illi congruit, res autem quae intelligitur sub nomine lapidum in ornamentis Ecclesiae pro causa jam dicta, non illi congruit.

“Haec dicit, qui habet septem spiritus Dei.”

In caeteris sic initium facit, ut juxta proprietatem causae quam dicturus est, incipiat, fiatque auditor attentus sive docilis aut benevolus ex his quae primitus audit. In isto sic incipit, ut nihil contingat de propria causa hujus Angeli. Causa enim ejus obscura est, quam oportet cum consilio tegi.

“Novi, inquit, opera tua, quia nomen habes quod vivas, et mortuus es.”

Ac si dicat: Homines qui in facie vident, putant quod vivas, ego autem qui in corde video, et oculorum cognitor sum, scio quia mortuus es (I Reg. XVI). Sic scribendo et taliter loquendo, utique sicut ipse aliis praeceperat ut facerent, facit decenter. Corripit enim illum inter se et ipsum solum. Nemo enim praeter se et conscientiam illius novit, quid dicat, vel in quo ille mortuus sit, nisi forte conjiciat, aut suspicetur quisquis haec legit. Verum suspicio in legibus locum non habet accusandi, nec debet quisquam propter alterius suspicionem de statu suo periclitari. Non ergo diutius immorari vult in commemoratione mortiferi operis ejus, sed protinus consilium dat quo salvetur.