CAPUT XVIII. Quomodo interrogent et discant quid, quandiu fecerint, et cur fecerint.

Sed et recte illud quaeritur quomodo tunc primum interrogent et discant quid, vel quandiu fecerint, cui fecerint, cum tempus discendi vel docendi modo sit, et facere posterius sit quam doceri quid faciendum sit? Et quidem quaestioni difficilius responderi posset, si existimaremus sic ibi interrogandum et sic respondendum, sicut hic interrogamus, et sicut respondemus. Si ita putaremus, risum sapientibus faceremus, consequens esse dicentibus ut unus homo apparens in nubibus, sedens in majestate sua rex magnus, ore grandi vocem suam elementarem sic magnam faceret, ut eam in toto mundo, vel de toto mundo congregatae audirent et intelligerent omnes gentes. Nunc autem scimus et scire debemus, quia non verbis aut voce elementari, sed cogitationibus latere non valentibus, et certissime concurrentibus, judicium omne perficietur, testante Apostolo, cum dicit: Qui ostendunt opus legis scriptum in cordibus suis, testimonium reddente illis conscientia ipsorum, et inter se invicem cogitationum accusantium aut etiam defendentium in die cum judicabit Deus occulta hominum secundum Evangelium meum per Jesum Christum (Rom. II). Ergo interrogatio illa dicentium: Domine, quando te vidimus esurientem, et pavimus, et sitientem et dedimus tibi potum (Matth. XXV), etc. Cogitatio erit, et conscientia tripudians in manifesto cordis, attoniti atque admirantis quid sit quod videt et audit, quia vere quantumvis firmiter cantando et legendo scire vel discere quis possit hodie veritatem rei, valde novum tunc erit, quod illa majestas de minimis suis esurientibus et sitientibus tantopere curare dignata est, ut in illis esurierit et sitierit, et non solum hoc, sed et revera passibiliter in semetipsa esurivit, et sitivit, et hospes fuit, e vestibus suis a militibus nudata est, et infirmata, imo et mortua fuit, et in carcerem inferni descendit.