CAPUT XXXV. De risu Abrahae dicentis in corde suo:

“Putasne centenario nascetur filius?”

Cecidit Abraham pronus in faciem, et risit, dicens in corde suo: Putasne centenario nascetur filius, et Sara nonagenaria pariet? Dixitque ad Dominum: Utinam Ismael vivat coram te. O virum aeterno risu vere dignum, et sempiternae jucunditati bene praeparatum, quia ita cecidit in faciem ut rideret, ita risit ut in faciem caderet, illius utique adorans omnipotentiam cujus in promissione audierat singularem gratiam. Putasne, inquit, centenario nascetur filius? subauditur, talis futurus, et nascetur de Sara nonagenaria? quae cum per aetatem debuit parere, sterilis erat. Hoc enim subaudiendum est, praesertim, cum post obitum Sarae, et cum jam uxorem duxisset Isaac, jamque adultus, non dubitavit idem Abraham ducere uxorem nomine Cethuram, nec frustra, quippe, de qua suscepit filiorum copiam. Ergo putasne quod in corde suo dixit, non dubitando, sed suam ipse felicitatem ineffabiliter admirando. Quod vero ore proprio ad Dominum dixit, Utinam Ismael vivat coram te, plane reverentis et pudorati animi est, confitentis illud quod permittebatur longe abundantius esse, quam petere ipse auderet. Et ait Dominus ad Abraham: Sara uxor tua pariet tibi filium, et vocabis nomen ejus Isaac; et caetera. Imperiosa haec sermonis Dei repetitio est, notam fidem hominis excitantis, ut aures audiendi habeat, nec humilitate nimia dissimulet audita grandia. Sara, inquit, uxor tua pariet tibi filium, sicut jam dixi, quia tu risisti, quod subaudiendum est, vocabitur nomen ejus Isaac, quia revera ridebit in novissimo generositas tua. Isaac namque risus interpretatur. Quo nomine recte seminis Abrahae, qui est Christus, felix nativitas significatur, qui universitati sanctorum, quorum ex carne vera caro, et verus homo ipse est sempiterni risus et interminabilis gaudii causa est. De quo idem ait: Iterum autem videbo vos, et gaudebit cor vestrum, et gaudium vestrum nemo tollet a vobis (Joan. XVI). Quod gaudium vel quem risum, omnium pulchre unus illorum praegustavit, clausus adhuc in utero, dicente matre ejus ad Mariam: Ecce enim ut facta est vox salutationis tuae in auribus meis, exsultavit in gaudio infans in utero meo (Luc. I). Eorum omnium, cum sint unum corpus et unus spiritus, mystice haec vox est: Putasne centenario nascetur filius, et Sara nonagenaria pariet? Et est sensus: Hactenus cum floreret rerum status, temporibus regum nobilium, non venit Christus, nunc senium quoddam generis Abraham, Ablatum est enim sceptrum de Juda, et dux de femoribus ejus (Gen. XLIX); putasne ergo nunc veniet qui mittendus est? Putas, videbo? Putas, durabo? Putas, hic me inveniet illa nativitas? Eorum namque hujusmodi suspiria, Simeonis exspectatio satis indicat, qui in desiderio cordis sui responsum acceperat a Spiritu sancto non visurum se mortem, nisi prius videret Christum Dominum (Luc. II). Christum igitur Isaac et nomine signat et munere, quia et senibus parentibus datus, et a risu nomen sortitus est.