CAPUT 9

“Vae terrae et mari, quia descendit diabolus ad vos habens iram magnam, sciens quod modicum tempus habet!”

Laetantibus coelis, et his qui habitant in eis, quasi a dextris reducto oculo, sinistro respiciens:

“Vae, inquit, terrae et mari!”

Meminisse namque debemus quod ante dictum est:

“Et projectus est draco ille magnus in terram,”

et scire terram illam, in quam de coelo projectus est, impiorum et non credentium esse molem durissimam atque gravissimam, sola terrena et vana quaerentium. Unde et redarguuntur voce Spiritus sancti in Psalmo dicentis:

“Filii hominum, usquequo gravi corde? ut quid diligitis vanitatem et quaeritis mendacium?”

(Psal. IV.) Dicuntur etiam mare, propter inquietas quas patiuntur et amant omnium vitiorum curarumque inutilium amaritudines, imo et fluctus feri maris dicuntur in Scripturis, juxta illud Judae apostoli:

“Hi sunt in epulis suis maculae, convivantes sine timore, semetipsos pascentes, nubes sine aqua, quae a ventis circumferuntur, fluctus feri maris, despumantes suas confusiones (Jud., 12).”

Et ut altius cum divina Scripturae antiquae auctoritate hanc terram et hoc mare a coelo illo distinguamus, de quo projectus est draco ille, terra et mare omnes illi sunt, qui ultra benedictionem quae data fuerat antequam peccaret Adam, creverunt et multiplicati sunt, dicente ad mulierem Domino Deo:

“Multiplicabo aerumnas tuas et conceptus tuos (Gen. III).”

Nam illi coeli sunt quos ante peccatum nasci jussit benedicendo illis duobus primis et dicendo:

“Crescite et multiplicamini (Gen. I).”

Et de isto coelo sic projectus est, ut omnes, secundum propositum vocati sancti, imo praesciti et praedestinati, justificati et magnificati (Rom. VIII), constituantur a dextris, dicaturque eis secundum propositum quo in primis illis parentibus fuerant benedicti:

“Venite, benedicti Patris mei, possidete praeparatum vobis regnum (Matth. XXV),”

sintque ipsi patenter coelum, sive regnum coelorum.

“Vae igitur, inquit, terrae et mari,”

videlicet omnibus qui coelum non merentur esse vel dici. Quare?

“Quia descendit diabolus ad vos, habens iram magnam.”

Apostropham fecit ad illam terram et illud mare quasi requisissent dicentes: Quare vel unde nobis vae?

“Diabolus, inquit, descendit ad vos,”

subauditur de coelo projectus. Sed nunquid antequam de illo coelo, de illis qui nunc dicuntur coelum sive regnum coelorum, projiceretur, terram illam et mare illud non possidebat? Imo et securior possidebat, et multo magis haec illi possidenti in pace erant, pace sua, pace maligna. Quomodo ergo ad haec descendit? Nimirum majorem ebulliendo iram in illis. Nam hoc est quod addidit,

“habens iram magnam.”

Profecto et antea cum ira possidebat terram illam et mare illud, quia videlicet quasi naturale semper habuit odium adversum humanum genus. Cur ergo nunc dicit,

“habens iram,”

addens etiam,

“magnam,”

nisi quia extunc nequiores fecit eos qui terra et mare dicuntur. Nam exempli gratia de Judaeis, utique terrenis, id est terram diligentibus, ita Dominus mystice loquitur:

“Cum immundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida et inaquosa, quaerens requiem, et non inveniens dicit: Revertar in domum meam unde exivi, et cum venerit, invenit scopis mundatam. Et tunc vadit, et assumit septem alios spiritus nequiores se, et ingressi habitant ibi, et fiunt novissima hominis illius pejora prioribus (Matth. X).”

Haec namque dicendo, vehementi invectione proloquitur quod, postquam draco ille de coelo projectus est in illam terram, multiplicata iniquitate descendit, id est postquam Christo passo princeps hujus mundi foras missus est (Joan. XII), majore cum nequitia Judaeos possidet quam possederit olim in terra Aegypti, a quibus tunc exivit, dum susciperent cultum unius veri Dei. Porro de gentibus, quae per mare hic, ut alibi jam dictum est, recte significantur, de gentibus, inquam, quaecunque non receperunt Evangelium Christi, similiter constat quod nequius eos nunc possidet quam antea possidebat, cum Christus nondum illis annuntiatus fuisset, quod nunc factum est. Unde Apostolus:

“Sed dico: Nunquid non audierunt? Et quidem in omnem terram exivit sonus eorum, et in fines orbis terrae verba eorum (Rom. XVI; Psal. XVIII).”

Et de illis quicunque adhuc gentes sunt, quicunque post illum auditum gentiliter vivunt, quid Scriptura dicit, unde colligere possumus quod ad illos, licet jam possessos, diabolus de coelo descenderit? Cum dixisset Psalmista:

“Exsurge, Domine, non confortetur homo,”

continuo subjunxit:

“Judicentur gentes in conspectu tuo (Psal. IX).”

Et addidit adhuc:

“Constitue, Domine, legislatorem super eos, ut sciant gentes quoniam homines sunt (ibid.),”

subauditur et non dii, ut quidam ipsorum principes haberi volunt aut voluerunt. Quem legislatorem super eos constitui concedit, nisi diabolum, latorem legis suae, non Dei, non legis justitiae, sed peccati? Descendit ergo ad vos, o terra et mare, diabolus qui vos antea segnius possidebat. Qualis ad vos descendit?

“Habens, inquit, iram magnam.”

In quo iram ejus quam nunc habet sic descendens, sic projectus, discernere possumus quod vere magna sit comparatione ejus irae quam prius habuit? In eo videlicet quod prius vos faciebat errare per ignorantiam, nunc autem facit vos blasphemare per invidiam. Haec est ira magna, invidia maligna vobis inspirata. Nunc enim, quia Christi Evangelium audistis, excusationem de peccato vestro non habetis (Joan. XV), et claret quia non ignorantes, id est irati, sed invidentes estis. Tales vos ille multiplicatis secum nequitiae spiritibus nunc agitat,

“sciens quia modicum tempus habet.”

Scit enim quia dies judicii prope est, ultra quod sibi mulierem illam persequi non vacet. Sequitur: