|
Melior est canis vivus leone mortuo. Viventes enim sciunt se esse
morituros, mortui vero nihil noverunt amplius, nec habebunt ultra
mercedem, quia oblivioni tradita est memoria eorum. Amor quoque et odium
et invidia simul pereunt, nec habent partem in hoc saeculo, et in opere
quod sub sole geritur. Quid sibi vult collata natura canis atque leonis?
In genere quidem uniti sunt, sed specie canis et leo distant. Littera
primo nobis insinuet naturam canis et leonis, spiritus dabit postea
allegoriam, qui nos per sensum spiritualem vivificat, ne forte nos
occidat littera per sensum carnis. Leo nulli conveniens vivit more
tyranni, atque tuendo se naturali libertate nullum dignatur, tanquam
jure feris omnibus dominatur. Quis rex ita homines terret, ut leo feras?
Saepe exanimantur ferae leonino rugitu. Quamvis ille praedas quaerat,
quamvis sanguine vivat, verumtamen in comedendo modus est, modus in
bibendo: interpositis enim diebus manducat et bibit, ubicunque vadit,
cauda vestigia abolens tollit venatoribus signa sequendi. Apertis dormit
oculis leo, scit peregrino parcere, prostratoque homini. Haec est leonis
vita. Canina vita leoninae contraria est vitae. Gaudet dominari sibi
hominem canis, et obsequitur tam prompte uti commereatur. Servit amore
gulae sine amore libertatis, non enim in edendo modus est illi: solet
usque ad vomitum gravari, solet ingluviem vomitu relevare: rursus vomitu
suo solet esuriem relevare. Ita natura canis atque leonis distinguitur.
Est tamen ubi conveniunt leo et canis. Quando domitur captus leo vult
semper secum habere catellum cujus blanditiis imminua, feritatis vim. Ut
ergo timeat leo timendus naturae feritate, ceditur qui non peccavit
catellus, territus inde leo pavet et oblitus leonem vincula gerit collo,
et pavet magistro subesse. Ecce potes cognoscere quod vidit
Ecclesiastes, quid significet vel vita leonis vel vita canis. Sed nos ad
majora tendamus, et Chananaeam illam, cui dictum est: Fides tua te
salvam fecit (Matth. XV), canem secundum Evangelium esse dicamus: leonem
vero mortuum circumcisionis populum, sicut Balaam propheta dicit: Ecce
populus ut catulus leonis consurget, et ut leo exsultans (Num. XXIII,
XXIV). Canis vero vivus nos sumus ex nationibus. leo autem mortuus
Judaeorum populus, a Domino derelictus. Et melior est apud Deum iste
canis vivens, quam ille leo mortuus. Nos enim viventes cognoscimus
Patrem et Filium et Spiritum sanctum; illi vero mortui nihil sciunt,
neque exspectant aliquam repromissionem atque mercedem, sed completa est
eorum memoria. Neque ipsi meminerunt quae scire debuerant, neque illorum
jam Dominus recordatur. Dilectio quoque qua aliquando Deum diligebant
periit: et odium, de quo audacter David loquebatur: Nonne odientes te,
Domine, oderam et super inimicos tuos tabescebam? (Psal. CXXXVI) nec non
et zelus eorum, juxta quem Phinees zelatus est (Num. XXV), et Mathathiae
intremuerunt poplites (I Mach. II). Perspicuum autem, quod pars eorum
non est in saeculo, non enim possunt dicere: Pars mea Dominus (Psal.
LXXII). Praeterea quis canis aut leo sit, quis vivat aut quis moriatur,
invenies causam variando alia figura. Canis impium significat, leo autem
justum. Qui bene vivit confidentius tanquam leo vivens, nullius terretur
occursu, nullius tumultu. Conjunctus Christo, non conjungit mundo.
Libertate qua servit Domino sese tuendo, nullum dignatur nisi Deo mente
tota famulatur. Justus feros corde et brutos terret. Sicut clamante
leone ferae pavidae examinantur; ita Dei clamante praecone, homines
bruti et pecuales deficiunt a ritu consuetae feritatis. Quomodo leo
praedatur, ita praedatur et justus. Feras ille, homines justus: fovet
iste, necat ille. Nulli amplius modus est justo in comedendo, justo
sobrietas est quasi deliciosa voluptas. Quemadmodum leo oculis dormit
apertis, ita justus quasi dormiendo vigilat, sicut in Canticis
canticorum legitur: Ego dormio et cor meum vigilat (Cant. V). Justus
prostrato parcit atque peregrino. Sicut leo exterretur patienter catuli
flagello; ita plerumque a culpa retrahunt aliena flagella. Sic enim
dicitur in Proverbiis: Pestilente flagellato sapiens sapientior erit
(Prov. XIX, XXI). Ille enim peccare timet admonitus alienis plagis.
Quotiescunque ita vivit leo, melius vivit vivo cane. Justus dum vivit ut
leo, vivit melior cane vivo. Verum si pereat virtus mortua leonis in
homine justo peccante, pejor cane vivo erit justus. Canis prius immundus
et gulosus cum lingendo lingua sua vulne ra curat, melior efficitur
justo qui moriendo degenerat a virtute leonina et vita beata. Quod etiam
Dominus insinuare videtur cum dicit: Gaudium est angelis Dei super uno
peccatore poenitentiam agente, quam super nonaginta justis qui non
indigent poeni tentia (Luc. XV).
|
|