CAPUT XI.

Angelus iste Filius Dei est. Differt autem et nulli incognitum est, aut esse debet, quia multum differt hic Angelus a caeteris omnibus angelis, tam spiritibus quam hominibus sanctis, qui et ipsi pro quadam dignitate spiritualis officii dicuntur et sunt angeli, ut illic: Labia sacerdotis custodiunt scientiam et legem requirent ex ore ejus, quia angelus Domini exercituum est (Mal. II). Multum, inquam, differt, quia hic angelus natura est Deus et Dominus, et pro dignatione officii angelus, omnes enim alii creaturae sunt et servi ejus. Bene ergo hic pro excellentia suimet absolute, et absque revelatione dicitur angelus Scriptura dicente: Si fuerit pro eo loquens angelus unum de similibus. Alii autem omnes angeli Domini dicuntur. Nam iste, ut jam dictum est, angelus est ipse Dominus, et non alicujus Domini sui, sed suimet eloquii factus est angelus, id est nuntius, sicut scriptum est de eo in propheta Amos: Quia ecce formans montes, et creans ventum, annuntians hominum eloquium suum, Dominus exercituum nomen ejus (Amos. IV). De quo angelorum, id est nuntiorum unquam dictum est, aut dici debuit hujusmodi praedicamentum: annuntiaris homini eloquium suum, praeter istum, cujus est nomen Dominus Deus exercituum? Omnes quippe angeli, quicunque ad annuntiandum missi sunt, propter quod et dicuntur angeli, sive spiritus administratorii missi, inquit Apostolus, in ministerium propter eos qui haereditatem capient salutis (Hebr. I), omnes, inquam, alterius eloquium annuntiaverunt, scilicet Dei; hic autem solus suum eloquium annuntiavit, Deus est enim. Qui similiter eloquium suum annuntiare voluit, et a semetipso loqui praesumpsit non veritatem, sed mendacium annuntiavit, et hic est angelus caducus, imo non angelus, sed diabolus. Cum igitur dicit: Si fuerit pro eo loquens Angelus unum de similibus, idem est ac si dicat: Si unum de duabus mortibus hominis pro homine susceperit Deus, quae videlicet duae mortes duo similia sunt ea similitudine, quam supra diximus. Hoc autem quomodo fieri posset, nisi primum Deus homo fieret? Deus enim in sua natura immortalis, impassibilis, incomprehensibilis, atque invisibilis erat et est. Ergo in hoc dicto, quod ait, unum de similibus, Deum hominem futurum, et pro homine moriturum dixisse recte intelligitur. Quis hoc audire pateretur, si hunc sensum propheticus ille spiritus verbis vulgaribus et manifestis fuisset elocutus? Necessario ergo sententiam clausit et signavit, Deum Dei, Filium nominans Angelum, dicensque unum de similibus, pro eo ut diceret mortem carnis, qua omnis homo moritur.