CAPUT II. De mense paschali, quem dicit primum esse in mensibus anni.

(CAP. XII.)

“Dixit quoque Dominus ad Moysen et Aaron in terra Aegypti: Mensis iste vobis principum mensium, primus erit in mensibus anni. Loquimini ad universum coetum filiorum Israel, et dicite eis: Decima die mensis hujus tollat unusquisque agnum per familias et domos suas,”

etc.

“Mensis iste,”

inquit. Quis iste mensis? Is videlicet, quem illi Nisan, nos Aprilem dicimus. Verum non quomodo apud nos, id est Romanos, sic et apud illos mensis vel annus computatur. Nam Romani solarem annum in menses placitos per Kalendas diviserunt. Hebraei secundum legem solos lunares menses et annos noverunt. Unde quoties in hac Scriptura sancta sive in lege, sive ante legem quota die mensis quid factum, quidve dictum sit indicatur, nihil aliud quam lunae aetas significatur. Et alius quidem 30, alius autem 31 dierum mensis habetur, videlicet, quia lunae cursus 20 diebus ac semisse, id est duodecim horis perficitur. Iste igitur

“mensis,”

quem lunam Aprilis mensis dicimus,

“principium, ait, vobis mensium erit.”

Signanter dixit

“vobis.”

Nam Aegyptiis, principium erat mensium, mensis qui September nominatur apud Romanos, et apud illos dicitur Toth. Nec contentus dixisse

“principium mensium,”

addidit,

“primus erit in mensibus anni.”

“Principium”

videlicet

“mensium”

pro verni temporalis naturali ordine,

“primus in mensibus anni”

pro paschali divinae auctoritatis festivitate.

“Primus”

enim, id est praecipuus, et caeterorum mensium festivum decus

“vobis, inquit, habebitur.”

Hujus principii mensium, sive primi mensis, hic tenor est legitimus, ut post lunam mensis Martii, qui apud illos dicitur Adar, sequens luna, si vel uno die citius ante aequinoctium plena evenerit, non habeatur

“principium,”

vel

“primus mensis in mensibus anni,”

sed superioribus duodecim mensibus additus annum peragat tredecim mensium. Unde et Graece embolismus, id est supercrescens, dicitur: nam duodecim mensium lunarium, annus communis dicitur, quo proiixior est solaris annus undenis diebus. Unde fit ut multivagus nusquam certo loco consistat lunae discursus, et luna mensis Aprilis, quem propter Paschae rationem quaerimus nunc in Martium mensem, nunc in Aprilem incidat, nunc aliquot dies mensis Maii occupet, rectius tamen Aprili deputetur. In qua ejus vagatione nos tamen certa regula dirigimur ut, post aequinoctium vernum, ubicunque primum occurrerit plenilunium, is sine dubio paschalis sit terminus.