|
Praeterea jam hic sciendum, quia quando plagae jam dictae fieri
coeperint, ad fidem sive confirmationem futuri judicii Dei, simul quoque
misericordiae praeparatio non defuit, quae judicium illud fugientibus
semper praesto est, et omnibus occurrit. Pulchre ergo ubi dictum est,
|
“et vidi septem angelos, et datae sunt illis septem tubae,”
|
|
antequam aliquis illorum tuba caneret;
|
“ecce, inquit, alius angelus venit, et stetit ante altare habens
thuribulum aureum,”
|
|
etc. Iste namque angelus, sive angeli istius actus vel habitus,
misericordis atque fidelis pontificis Christi sacerdotium designat, quod
ibi jam figurari coeptum est, ubi angeli tuba, et plagae fieri
coeperunt, quod sermonis nostri sequentia pro posse declarabunt. Itaque
sicut in praecedentibus septem libri sigillis absolutis, spiritum
intellectus, sic in istis septem angelorum tubis, et in illo alio angelo
thuribulum habente, spiritum consilii operatum esse sive operari
agnoscimus. Unde post cantum tubae sexti angeli, levat manum suam in
coelum fortis angelus, jurans per viventem in saecula saeculorum, quia
in diebus vocis septimi angeli, cum coeperit tuba canere, consummabitur
mysterium Dei. Mysterium namque hoc loco idem est quod secretum
consilium. Et hoc vere magnum fuit consilium magni Dei, quod ultimum
judicium per ignem futurum non ita repente aut ex improviso voluit
evenire, sicut illud anterius judicium per aquam factum, sed multa
praemisit ad idem judicium pertinentia, per quae non dubitaretur esse
futurum, socia ubique misericordia pro illis, quos poenitentiam agere
vel acturos esse praevidit ante ipsum judicium. Habentes ergo in hac
recapitulatione magnam misericordiae atque judicii materiam, unde
grandis sermo jure nobis sit, nisi quia imbecilles sumus ad dicendum,
primum de misericordiae instrumento loquamur, secundum talem hujusce
angeli actum vel habitum. Res ipsa jam postulare videtur, ut primo
inquiramus, quis esse secundum suam personam aestimetur iste angelus;
deinde cujus figuram gestet, sive quem significet, dicemus, juxta
sensum, quem publicus sanctae Ecclesiae jamdudum commendavit usus.
Omnium quidem angelorum pium atque benignum esse studium circa genus
humanum, multa commendant sanctarum testimonia Scripturarum, ut exempli
gratia illud evangelicum:
|
“Dico vobis, gaudium erit coram angelis Dei super uno peccatore
poenitentiam agente (Luc. XV).”
|
|
Illi congaudentes redemptioni nostrae, nato Domino magna multitudine
solemnizantes atque persultantes
|
“gloriam in altissimis Deo, et in terra pacem hominibus bonae voluntatis
(Luc. II; Matth. II),”
|
|
decantando annuntiant et annuntiando decantant: ipsi resurgente Domino,
eodemque ascendente in coelo (Act. I), in albis vestibus apparentes,
salutis nostrae festivitatem concelebrant, et celebrandam fidei nostrae
intimare festinant. Verumtamen prae omnibus Michael atque Gabriel coram
Domino pro nobis sunt, propter nos satagunt, et in nostrum eunt atque
veniunt adjutorium, sicut testatur utrumque, Vetus scilicet et Novum
Testamentum. Nam in Veteri Daniel audivit vocem dicentis sibi:
|
“Gabriel, fac intelligere istam visionem (Dan. VIII).”
|
|
Virum istum, qui Gabrieli loqui praecepit, ut Danielem faciat
intelligere visionem, Judaei Michael autumant. Consequenter autem, quia
visio de praeliis erat regumque certaminibus, imo regnorum
successionibus, Gabriel, qui praepositus est praeliis huic officio
mancipatur. Gabriel enim in nostra lingua vertitur fortitudo vel
robustus Dei. Unde et eo tempore, quo erat Dominus nasciturus, et
indicturus bellum daemonibus, et triumphaturus de mundo, Gabriel venit
ad Zachariam et ad Mariam (Luc. I), et postea in psalmis de Domino
legimus triumphante:
|
“Quis est iste rex gloriae? Dominus fortis et potens, Dominus fortis
ipse est rex gloriae (Psal. XXIII).”
|
|
De hoc in alia visione idem propheta:
|
“Adhuc, inquit, me loquente in oratione, ecce vir Gabriel quem videram
in visione a principio, cito volans tetigit me in tempore sacrificii
vespertini et docuit me (Dan. IX).”
|
|
Porro ubi populo prospera promittuntur, et propitiatio vel expiatio
necessaria est, Michael dirigitur, qui interpretatur, quis sicut Deus?
Hinc est illud.
|
“Princeps autem regni Persarum restitit mihi viginti et uno diebus, et
ecce Michael unus de principibus primis venit in adjutorium meum (Dan.
X).”
|
|
Itemque post pauca:
|
“Verumtamen annuntiabo tibi quod expressum est in scriptura veritatis,
et nemo est adjutor meus in omnibus his nisi Michael princeps vester est
(ibid.).”
|
|
Denique cum dicit: Nisi Michael particeps vester est adjutor meus,
subaudiendum est, ad rogandum Deum pro vobis, ad offerendas Deo
orationes vestras. In Novo autem Testamento, et Gabriel annuntiandae
Dominicae incarnationis fungitur officio (Luc. I), et Michael princeps
in praelio contra diabolum secundum hanc ipsam Apocalypsin declaratur.
Nam
|
“factum est, inquit, praelium magnum in coelo, Michael et angeli ejus
praeliabantur cum dracone (Apoc. XII),”
|
|
etc. Cum igitur omnium, ut jam dictum est, angelorum circa nos homines
pium sit benevolentia pervigili studium, multo maxime de istis hoc
sentiendum est, quos utriusque, Veteris scilicet, et Novi Testamenti tam
celebre per nomina sua tantis negotiis designat praeconium. Sed et
istorum tam excellentium maximus nobis est Michael, quippe qui et illius
alterius testimonio princeps noster et dicitur et est, princeps in
praelio, princeps in orationis suffragio, usque ad finem saeculi
princeps iste principatur populo Dei, testante eodem angelo, qui et
supra cum diceret Danieli:
|
“In tempore illo consurget Michael princeps magnus, qui stat pro filiis
populi tui, et veniet tempus, quale non fuit ex eo ex quo gentes esse
coeperunt, usque ad tempus illud (Dan. XII).”
|
|
Pro filiis populi tui cum dicitur Danieli, nos ipsos recte intelligimus,
quia nimirum et nos, quicunque ex fide Abrahae sumus, cum Daniele et cum
omnibus non tantum carnis, sed et fide Abrahae filii unus populus
auctoritate Scripturarum et dicimur et sumus (Rom. IV). His itaque
testimoniis astipulantibus, veraciter agnoscimus et dicimus, hunc
angelum, qui tali schemate stetit juxta aram templi, Michaelem esse
archangelum principem nostrum, et istum cunctis retro saeculis antequam
nasceretur nobis de Virgine puer, qui dicitur et est magni consilii
Angelus; ante, inquam, scilicet ex quo gentes coeperunt, ex quo credidit
Abraham Deo, et reputatum est ei ad justitiam (Gen. XV), istum stetisse
pro filiis populi illius, eorumque fuisse adjutorem non dubitamus. Ex
quo credidit Abraham Deo, ut jam dictum est, et reputatum est ei ad
justitiam,
|
“iste angelus stetit juxta aram templi habens thuribulum aureum in manu
sua.”
|
|
Nondum significationem stantis attigimus, de qua postmodum dicturi
sumus, sed adjutorii ejus quo populum priorem in propria persona adjuvit
princeps, actus commemorare intendimus. Quam ergo juxta aram templi, vel
cujus templi juxta aram illum stetisse intelligimus? Nimirum templum Dei
sanctum, sancta universalis Ecclesia est, et hujus templi ara sive
altare Christus est. Quomodo in templo manufacto visibile altare
omnimoda dignitate religionis praeeminet, sic in Ecclesia sua Deus et
homo Christus, divina simul et regia majestate praepollet. Quomodo juxta
aram hujusmodi iste angelus stetit? Ubi primum ara ipsa in templo suo
fundata est; ubi Christus per fidem in cordibus patrum repositus est
credentium huic verbo:
|
“Et in semine tuo benedicentur omnes gentes (Gen. XXII),”
|
|
quod utique semen Christus est, extunc angelus iste gentis illius
princeps factus est, et idcirco recte juxta aram stetisse dicitur: quia
propter hujusmodi fidem tutor et adjutor illi populo datus est.
|
“Stetit ergo, inquit, habens thuribulum aureum in manu sua.”
|
|
Thuribulum aureum fides illorum erat sancta, fides pura, fides aurea,
videlicet multis tribulationibus eorumdem super terram peregrinantium,
velut aurum in camino ignis probata. Hanc illorum fidem tanquam
thuribulum habebat in manu sua, scilicet ipsam habens pro illis
justitiae causam, ad impetranda Dei beneficia. Unde et sequitur:
|
|