CAPUT XXIII. De humilitate ejus, qua contemptum a presbyteris omnibus, pauperis sui filium baptizavit.

Jam de humilitate ejus gloriosa signa praemissa sunt, quia in operatione virtutum, et Patris, qui in coelis est, glorificationem quaerebat, et se operantem, sciri vel videri ab hominibus refugiebat. Porro ipsa humilitatis virtus, tunc demum dulcis et sua perfectione laudabilis est, quando is qui intus Deo, Creatori suo sese subjicit in confractione cordis, foris quoque ad infimorum condescensionem hominum semetipsum quanto major est, tanto amplius pro re et tempore submittit. Libet igitur narrationi huic inserere rem gestam, magnae humilitatis exemplum ferentem, et testimonio utilem, ut maxime in sacris rebus nulla ecclesiastica dignitas qualemcunque despiciat pauperem fidelem. Simul quia plerique salutarium sacramentorum ministri nimium peccant, dum sacra venditant, cunctaque quaestus causa faciunt, libenter hoc illis exemplum ingerendum est quia videlicet peccatum quoque illorum vehementer haec res gesta redarguit, in qua sanctus iste magna, ut jam dictum est, humilitatis laude refulsit. Pauperi cuidam ex his, quos pater sanctus ope quotidiana sustentabat, infantulus natus erat. Is quia pauper erat, et quia nihil quaestus in manu habebat, contemnebatur a sacerdotibus, per totam urbem Coloniam puerulum illum circumferens, et eidem filiolo regenerationis gratiam offerri postulans. Defessus ergo et contemptus, ad sanctum recurrit pontificem, et quod tali in re contemptus esset, magna et flebili voce conquestus est. Ille ut vere sapiens, currens, inquit: Affer illum ad me, ego enim eum habeo baptizare. At ille: Suscipe, inquit, ergo eum tu quoque de sacro fonte, et compater meus esse dignare. Baptizavit itaque pauperculum, non pro personis nostrae salutis appendens sacramentum; suo nimirum facto et exemplo tantae civitatis tam multos redarguens presbyteros, quod ausi fuissent fidem Domini nostri Jesu Christi habere in acceptione personarum, judicantes, ut ait apostolus, apud semetipsos, et facti judices cogitationum iniquarum. Etenim, inquit, si introierit in conventum vestrum vir, annulum aureum habens, in veste candida, introierit autem et pauper in sordido habitu, et intendatis in eum qui indutus est veste praeclara, et dicatis ei: Tu sede hic bene; pauperi autem dicatis: Tu sta illic; aut: Sede sub scabello pedum meorum, nonne judicatis apud vosmetipsos, et facti estis judices cogitationum iniquarum? (Jac. II.) Quod si in quovis judicio jure haec auctoritas apostolica redarguit acceptores personarum, quanto magis in dispensatione sacramentorum quae de coelo gratis profluxerunt, vir sanctus exemplo suo redarguere debuit paupertatis contemptum? Recte igitur gradiens secundum regulam vel consilium Sapientiae dicentis: Si bene feceris, scito cui feceris, et erit gratia in bonis tuis multa (Eccli. XII), tradidit sacramentum salutis, non personae intendens, sed creaturae formatae ad imaginem Dei: et ipse de sacro fonte suscepit puerum, factusque compater, dedit patri unde nutriret eum. Quadam postmodum die, cum celebrata statione apud S. Severinum, reverteretur, multa cleri et populi turba comitatus, transibat ignorans exiguum jam dicti pauperis tugurium. Ille ut praetereuntem vidit, non parum alacri usus confidentia, prorupit, frenum equi corripuit, simul clamans et adjurans per nomen Christi et per majestatem divinae charitatis, ut paululum subsisteret, et vel modicum quid de compatris sui apparatu perciperet, memor foederis quod secum pepigisset in jam dicta regeneratione vel susceptione filioli. Audiant et hoc exemplum, quicunque quasi jure sacerdotali de pauperibus libenter obsonia capiunt, imo et violenter exigunt qualibus per prophetam Dominus cum dixisset: Vae qui opulenti estis in Sion (Amos VI), subsecutus et hoc addidit: Qui comeditis agnum de grege, et vitulos de medio armenti (ibid.); audiant, inquam, hoc et imitentur exemplum, quia pontifex magnus ad hujusmodi tugurium compatris digressus. optimum sumpsit convivium, panis videlicet frustum, et gallinae pullum, necnon et tenuis cervisiae poculum. Talis causa sit, talis pietatis custodia, talis charitas, ubi vel quoties sacerdotalis dignitas, pro accipiendo munere ad pauperes sese inclinat. Haec pro humilitatis ejus testimonio vel exemplo dicta sint.