|
Non ergo, inquit, fit aliquid, nisi omnipotens Deus fieri velit, vel
sinendo ut fiat, vel ipse faciendo. Recte hoc dictum tunc demum
intelligitur, si perfectum prius sit, quia cum dixisset, non ergo fit
aliquid, nisi omnipotens Deus fieri velit, statim addidit, vel sinendo,
ut fiat, vel ipse faciendo. Nam absolute dixisse, non ergo fit aliquid,
nisi omnipotens Deus fieri velit, non erat verum, praesertim in omni
statu vitae praesentis, ubi a nemine viventium perfecte adimpletur
voluntas Dei. Pax illa futuri est saeculi, ubi nihil repugnabit
voluntati Dei. Nam exempli gratia, voluntas Dei est esse hominem sine
peccato, et ad hoc, sicut Apostolus ait: Christus dilexit Ecclesiam, et
seipsum tradidit pro ea, mundans eam lavacro aquae in verbo, ut
exhiberet sibi gloriosam Ecclesiam, non habentem maculam neque rugam,
aut aliquid ejusmodi (Ephes. V). Unde idem Pater, libro Retractationum
primo contra Pelagianos: Hic est, inquit, lavacrum aquae in verbo quo
mundatur Ecclesia. Sed cum tota dicat quandiu hic est,
|
“dimitte nobis debita nostra (Matth. VI),”
|
|
non utique hic est sine macula et ruga, aut aliquid ejusmodi. Ex eo
tamen quod hic accipit, ad illam gloriam, quae hic non est,
perfectionemque perducitur. Non ergo satis erat dixisse, non fit aliquid
nisi omnipotens Deus fieri velit, si non addidisset, vel sinendo ut
fiat, vel ipse faciendo. Hic magna vis est in eo quod ait, sinendo ut
fiat, ut scilicet cum de malis agitur, quae utique Deus odit, non liceat
conjungere verbum vult, cum hoc infinitivo quod est fieri, praesertim
cum interposito verbo alio quod est sinit, confestim dicat: Nec
dubitandum est Deum facere bene, etiam sinendo fieri, quaecunque fiunt
male. Et continuo: Non enim haec nisi justo judicio sunt. Multum, o vos,
quorum sanis auribus ista depromimus haec duo verba modica vult et
sinit, in causa ista differre perpenditis. Nam in altero cum dicitur,
vult fieri, temere nimis et irreverenter derogatur bonitati Dei adeo
damnabiliter, ut sicut supra memoravimus, dicat idem beatus Augustinus:
Quia talem iniquitatem operantium, id est tali voce sua mala
defendentium, non potest fieri ut misereatur Deus. Nam quod idem ait in
libro Soliloquiorum primo: Deus, qui malum nunquam facit, et facit esse
ne pessimum fiat, de malo adversitatis sane intelligitur, quod nimirum
idcirco facit esse Deus, ut pessimum, id est peccati malum quod nunquam
ille fecit, aut fieri voluit, impediatur, unde et illo superiori libello
recolo me dixisse plenius. Porro in altero cum dicitur, sinit fieri, et
non nolens, sed volens sinit, honor judicii et laus est omnipotentiae
Dei, quia videlicet non volens fieri, sed volens sinere sinit, quod
perspicuum est scienti vel recogitanti, quia Creator omnipotens
creaturae malum facere volenti cunctam facultatem adimere posset, quod
facturus est in tempore suo, scilicet in die judicii. Cur autem nunc
interim sinere velit ea ratio est, ut dissimulante illo nec statim
puniente, peccator aut convertatur, aut fiat inexcusabilis, juxta quod
Apostolus ait: Ignoras quoniam benignitas Dei ad poenitentiam te
adducit? Tu autem secundum duritiam tuam et cor impoenitens thesaurizas
tibi iram in die irae et revelationis justi judicii Dei (Rom. II). Nec
vero interea patientia vel exspectatio sive permissio Dei sine fructu
est, quia et de malis bona agit, quemadmodum saepe dictus doctor in
calce ejusdem sententiae dicit: Nec sineret bonus fieri male, nisi et
omnipotens et de malis facere posset bene. Unde miror ex eo loco
sumptum, ut dicatur Deus velle malum, cum verius, et reverentius, juxta
sensum ejus, dici potuisset vel debuisset quia vult, et de malo facere
bonum, sive potest et malo uti in bonum. Ita quippe de isto loco
sentiendum est, ut non videatur tantus doctor contrarius sibi, dum in
epistola sua ad Honoratum dicit: Omnes consolantur, aedificantur,
exhortantur ut rogent Dominum, qui potest omnia, quae timentur avertere,
parati ad utrumque, ut si non potest ab eis calix iste transire, fiat
voluntas ejus, qui mali aliquid non potest velle.
|
|