CAPUT XVII. Tertia dilectionis operatio respiciens ad id quod dixerat,

“et ex tota fortitudine tua,”

est aras subvertere, confringere statuas, et haec operatio martyrum corona est, sed modo dissimili, quia non pugnaverunt gladio materiali.

Sequitur operatio dilectionis tertia, respiciens ad id quod dixerat:

“Et ex tota fortitudine tua.”

---

“Cum, inquit, introduxerit te Dominus Deus tuus in terram quam possessurus ingredieris, tradideritque gentes multas, percuties eas usque ad internecionem. Non inibis cum eis foedus, nec misereberis earum neque sociabis cum eis conjugia. Quin potius haec facietis eis: Aras eorum subvertite, confringite statuas, lucosque concidite et sculptilia comburite, quia populus sanctus es Domino Deo tuo,”

et caetera usque

“dabitque eos Dominus Deus tuus in conspectu tuo et interficiet illos, donec penitus deleantur. Tradet reges eorum in manus tuas, et disperdes nomina eorum sub coelo, nullusque poterit resistere tibi, donec conteras eos. Sculptilia eorum igni combures. Non concupisces aurum et argentum, de quibus facta sunt, neque assumes ex eis tibi quidquam; ne offendas, propterea quia abominatio est Domini Dei tui, nec inferes quidpiam ex idolo in domum tuam, ne fias anathema, sicut et illud est (Deut. VII).”

Nonne in verbis istis splendida facies Moysi illam intendit operationem dilectionis, in qua ex tota fortitudine sua decertaverunt, et ante adventum Christi veteres sancti, scilicet judices inclyti, reges gloriosi, prophetae splendidi, quorum in hoc certamine Elias notissimus exstitit, memorabilesque Machabaei, et post adventum Christi sancti apostoli ac tam multi martyres gloriosi? Isti namque omnes, sicut

“ex toto corde suo, et ex tota anima sua,”

ita

“et ex tota fortitudine sua Dominum Deum”

suum diligentes, haec fecerunt: Aras gentium subverterunt, statuas confregerunt, lucos succiderunt, sculptilia combusserunt, et sicut ibidem dictum est inter caetera quae cuncta hic prescribere nimis longum fuisset, devorabis omnes populos quos Dominus Deus tuus daturus est tibi, devoraverunt populos multos per orbem terrarum, ad devorandum missi, sed devoratione dissimili. Veteres namque sancti devoraverunt ore gladii materialis; novi autem devoraverunt ore gladii spiritualis. Siquidem alia fuit temporis illius, et alia est ratio temporis istius, de qua utrorumque temporum dissimilitudine secundum causas patiendi et agendi plenius egimus in opere quod scripsimus de victoria Verbi Dei. Huic operationi cum corona justitiae debetur sedes quoque judicii, et auctoritas judicandi, sicut scriptum est:

“Judicabunt sancti nationes, et dominabuntur populis (Sap. III).”

Pulchre ergo verba ista tali fine complevit:

“Quasi spurcitiam detestaberis, et velut inquinamentum ac sordes abominationi habebis, quia anathema est (Deut. VII),”

Quidnam est hoc, nisi ac si diceret: Judicabis, sive condemnabis? Quod quidem nunc faciunt, partim, ubi videntur ipsi condemnati et plerique mortificati; facient autem universaliter in die judicii, palam ipsi judices conspecti super omnem spurcitiam, et omne inquinamentum, et omnes sordes abominationis, ut abjiciant eas in locum immundum, in profundum inferni.