VERS. 20, 21.

Sapientia confortavit sapientem super decem principes civitatis. Non est enim homo justus in terra, qui faciat bonum, et non peccet. Supra dixerat, et domesticis et alienis bene esse faciendum. Poterat ergo aliquis respondere. Si omnibus bene facere voluero, non habeo unde faciam, nec potest justus tantas habere divitias, quae solent magis peccatoribus abundare. Propterea nunc ait: Quos non potes rebus, consilio adjuva, solatio fove. Plus enim potest in angustia constituto praestare sapientia, quam quaelibet maximae potestates. Et hoc ipsum cum prudentia facito. Grandis quippe libra justitiae est, et cui, et quantum, et quandiu, et quaele, vel in re, vel in consilio tribuere. Decem igitur principibus bene regimen urbis convenit, hoc est Ecclesiae, quoniam decem gradus in Ecclesia confortant sapientem. Est enim ibi ostiarius, lector, exorcista, acolythus, subdiaconus, diaconus, presbyter, episcopus, archiepiscopus, et papa apostolicus. Isti quamvis juste vivant, et juste magisterium teneant, non tamen ad perfectum confortare possunt sapientem. Non enim est homo justus in terra, qui faciat bonum, et non peccet. Sed si sapientia cordi aspiraverit sapientis, ut bona faciat quae didicit, confortabit eum plus quam decem praedictam regentes Ecclesiam. Aliter. Decem principes qui potestatem habent et in urbe consistunt angeli sunt, qui ad perfectum numerum pervenere denarium, et auxiliantur humano generi. Sed si quis consideret omnia auxilia, majus est auxilium sapientiae, id est Domini nostri Jesu Christi. Postquam enim dixerunt angeli: Curavimus Babylonem et non est curata, relinquamus eam et abeat unusquisque in terram suam (Jer. LI); tunc magister medicorum ipse descendit, et respersos nos sanguine, et peccatorum madentes cruore, qui omnem substantiam expenderamus in medicos, tactu fimbriae suae sanavit (Luc. VIII). Sanavit autem in civitate, hoc est in mundo isto, et confortavit sapientem. Omni enim qui habet dabitur, et adjicietur ei (Luc. XIX). Quia autem indiguit homo positus in peccatis et infixus in limo profundi (Psal. LXVIII) majori auxilio, idcirco venit ipsa Sapientia. Sed quid nobis de coelestibus ista rimari? Descendamus ad terram, redeamus ad nos. In coelo quid quaerit homo quod in se continet? Physici enim principes urbis, et urbem sic accipiunt. Homo minor mundus ex quatuor constans elementis, civitas est, et ipse de se principes dabit decem civitati. Decem quippe membra nostrum corpus in altum sustollunt, duo videlicet articuli, pes, crus, coxa, pudenda, venter, pectus, faux, caput, quod eminet in arce civitatis. Ista pro principibus dat cuique suae Deus civitatis. Pedumque digiti decem, et totidem manuum, quale decus et quantum praestant munimen et usum, principibusque civitatis per naturam triplicatis, tutior ibit homo, atque tanquam potentissimus David habebit triginta fortes contra omnes animi hostes (II Reg. XXIII). Super istos principes, super istos in corpore proceres sola sapientia sapientem confortat, ne desperet, eo quod non sit in terra homo justus qui faciat bonum, et non peccet. Sed qui per sapientiam confortatus erit, sensus et corporis artus principum nomine, quos hic Ecclesiastes nominavit, ita regat, ut regnet sapientia in civitate cordis. Isti principes in corporis urbe potentes, si volunt contra mentem nimis esse potentes, contra illos sapientia confortat sapientem, ut reprimat membra regnantia potentis, et cogat subacta servire Spiritui sancto.