CAPUT 2

Quo ergo melius nomine dignitas prophetici spiritus fornicatores ejusmodi nuncuparet, quam ossa regis Idumaeae. Nunquid filios Israel debuit nuncupare? Et quidem ambobus, scilicet Balaam et Balac commune consilium, et una fuit intentio, incendere filios Israel, sicut in Apocalypsi commemoratur, dicendo,

“quia habes illic tenentes doctrinam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israel, edere et fornicari (Apoc. II);”

sed non ita scandalizare ipsos potuit filios Israel, sicut scandalum mittere coram filiis Israel. Aliud namque est scandalum videre coram se, aliud scandalizari, et ardentis scandalo libidinis inflammari. Unde sicut hi qui ejusmodi scandalo non utuntur, recte membra dicuntur et sunt Christi regis gloriae, sic econtra illi qui taliter scandalizati vel succensi sunt, membra dicuntur et sunt principis hujus mundi, regis Idumaeae. Convenientius autem hic dicuntur ossa quam membra, licet et membra sint vel habeant ossa, quia videlicet ignis genuinus ossibus ac medullis insitus est, qui tunc adhibita foris palea, scilicet filiabus Moab et Madian, illicito flammavit incendio. Tale mirum fecisse incendium scelus est, ea praesertim intentione ut offensus recederet Deus ab Israel; et pro hoc recte redarguitur, ut sceleratus Moab. At vero ut, juxta supradictam Hebraeorum opinionem, ossa mortui hominis igne materiali usque ad cinerem incenderet, nescio utrum pro magno haberi potuerit scelere, cum fere apud omnes gentes solemne fuerit, corpora mortuorum usque ad cinerem comburere, cineresque ipsos sepelire. Hinc et sepulcra dicuntur busta, videlicet a combustione, ut combustorum cadaverum continerent reliquias. Rursus ad illam generationem, quae Dominum crucifixit, propter quod et omnia mala praeteritarum generationum venire debuerunt super eam, istud quoque scelus incendii pertinere non dubium est. Ipsi enim et Moab et Idumaei recte dicuntur et sunt. Moab quippe interpretatur ex patre, quo autem ipsi ex patre sint vel fuerint, Dominus ostendit, dicens:

“Vos ex patre diabolo estis (Joan. VIII).”

Ipsi incenderunt ossa regis Idumaeae, imo et ossa ipsi regis fuerunt Idumeae, regis omnium filiorum terrenitatis et superbiae, ossa incensa libidinis igne, testante Isaia, qui generationem illam prospiciens:

“Audite, inquit, verbum Domini, principes Sodomorum; percipite legem Dei mei, populus Gomorrhae (Isa. I).”

Idcirco sicut peccati Moab plenitudo, ita et poenae ejusdem super generationem illam venit adimpletio. Nam quod dicit,

“et mittam iguem in Moab, et devorabit aedes Carioth,”

quod nomen erat civitatis in Moab,

“et morietur in sonitu Moab, et clangore tubae, et disperdam judicem de medio ejus, et omnes principes ejus interficiam cum eo,”

quis nesciat totum Romano peractum esse excidio? De tribus sceleribus et de quatuor, et de eo quod dicit non convertam eum, et saepe dictum et semper repetere fastidiosum est. Sequitur:

“Haec dicit Dominus: Super tribus sceleribus Juda, et super quatuor non convertam eum, eo quod abjecerit legem Domini, et mandata ejus non custodierit. Deceperunt enim eos idola sua, post quae abierunt patres eorum. Et mittam ignem in Juda, et devorabit aedes Jerusalem.”

Ecce et in isto nulla est distinctio gentilis et Judaei. Sermo divinus, judex aequus, nulli personae parcit, dum Judam aeque ut Syrum, ut allophylum, ut Tyrium, ut Idumaeum, ut Ammonitem et Moabitem, librata erit sententia judicii, nec in poena disjungit quos culpa conjunxit. Quod si subtilitas quaeritur rationis, quis dignius debet puniri, quam ille qui non tantum naturalem, ut caeterae gentes, sed scriptam quoque legem accepit. Unde notandum quod praedictis gentibus non exprobrat abjectionem legis Dei et contemptum mandatorum illius, sed violationem propriorum viscerum, et quod sine affectione absque misericordia cuncta crudelia fecerint, nullum habentes respectum communis humanitatis, nullum saltem attendentes affectum notae propinquitatis. Judae autem exprobrat quod abjecerit legem Domini et mandata ejus non custodierit. Quae quia abjecit, atque contempsit ordinem et viam, deceperunt eum idola sua. Quamvis enim dicit,

“deceperunt eum idola sua,”

nihilominus et illud constat quia non poterat ante ab idolis decipi, nisi legem Domini repulisset, et mandata ejus non fecisset. Haec sunt idola, post quae abierunt patres eorum in Aegypto, bovis Aegyptii simulacra fugientes, et adorantes Beelphegor, et colentes Astaroth et Baalim (Judic. III). Nec vero leviter decepti fuerunt, sed adeo pro idolis suis insanierunt, ut prophetas occiderent reges eorum, et sanguine innoxio replerent Jerusalem usque ad os. Unde et comminatur Dominus, in Judam se ignem fore missurum, qui devoraret aedes et fundamenta Jerusalem, quod et factum est. Quod si omnia venire debuerunt super generationem illam a sanguine Abel justi, sicut jam saepe diximus, quanto magis ista, quae hic Juda fecisse culpatur? Nempe ita diximus et dicimus omnia venire super generationem illam quae passi sunt sancti, a sanguine Abel justi, quibuscunque gentibus vel hominibus sanguinem justum effundentibus, ut illum maxime sanguinem, quem Juda effudit, illuc redundare non ignoremus. Utrumque namque dixit Dominus.

“Vae, inquit, vobis Scribae et Pharisaei hypocritae, qui aedificatis sepulcra prophetarum, et ornatis monumenta justorum, et dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum. Itaque testimonio estis vobismetipsis, quia filii estis eorum qui prophetas occiderunt. Et vos implete mensuram patrum vestrorum, serpentes, genimina viperarum (Matth. XXIII).”

Hoc nimirum generationi illi dixit de patribus illis quorum et secundum carnem, et secundum iniquitatem posteri sive haeredes homicidae Judaei fuerunt, qui ipsum, qui haec loquebatur, postea Christum occiderunt. Iterum

“ut veniat, inquit, super vos omnis sanguis justus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel justi (ibid.)”

et caetera.