|
CAP. III.
|
“In lectulo meo per noctes quaesivi quem diligit anima mea. Quaesivi
illum, et non inveni. Surgam et circuibo civitatem per vicos et plateas,
quaeram quem diligit anima mea. Quaesivi illum et non inveni. Invenerunt
me vigiles, qui custodiunt civitatem. Num quem dilexit anima mea
vidistis? Paululum cum pertransissem eos, inveni quem dilexit anima mea.
Tenui eum, nec dimittam, donec introducam illum in domum matris meae, et
in cubiculum genitricis meae.”
|
|
Hoc sentitis, o amici, in vobismetipsis, quicunque habetis sanctum
dilectionis Spiritum, quicunque diligitis Dominum Deum ex toto corde, ex
tota mente, et ex tota anima. Hoc, inquam, sentitis vos, amici, et
filiae Hierusalem, quia magnum in ista dilectione est desiderium. Quanto
vicinior iste dilectus habetur, tanto vehementius desideratur. Qui
habent, habere desiderant, qui vident, videre desiderant. Nam angeli
vident, et tamen, Scriptura teste, desiderant in eum prospicere. Ego
autem, non utcunque habui aut vidi eum, sed in utero gestavi, et genui
eum, et ei mater lac praebui, et diligenter contemplata sum. Quid
putatis, quot noctes duxi pervigiles videndo et audiendo eum? Non enim
sufficiebat dies ad tantum desiderium, sed totis noctibus in lectulo
meo, in cubiculo meo pervigil fovebam et adorabam parvulum, audiebam et
adorabam jam adultum, cum intra dulcia colloquia per oculos suos, oculos
corporis transfunderet mihi suae divinitatis aspectum, ita tamen
contemperans, ut tolerare possem, quem tremunt angeli, et virtutes
coelorum, juxta illud quod auditis eum dicentem in hoc ipso libro
Canticorum:
|
“Averte oculos tuos a me, quia ipsi me avolare fecerunt (Cant. VI).”
|
|
Ita in lectulo meo habui eum, sed deinde contigit mihi, ut ibi non
invenirem eum. Dixit enim:
|
“Quid mihi et tibi est, mulier?”
|
|
(Joan. II.) Jam ex quo baptizatus est a Joanne, fieri coeperat, in
lectulo sive cubiculo meo in illo habitationis meae secreto, ut non
invenirem eum. Nam statim
|
“ductus est in desertum a spiritu (Matth. X, XIX), et deinde regressus,
Evangelium eis praeposuit affectibus, ita ut diceret: Quid mihi et tibi
est mulier?”
|
|
Sed et alios docuit, ut similiter facerent, ut scilicet patrem et matrem
propter Evangelium relinquerent (Luc. IX). Itaque desiderio quaerebam et
non inveniebam eum, ut solitaria possiderem solitarium. Dixi ergo:
|
“Surgam et circuibo civitatem per vicos et plateas, quaeram quem diligit
anima mea.”
|
|
Dixi et feci sic, cum enim circuiret per civitates et castella,
praedicans Evangelium regni Dei, ego sequebar et quaerebam eum.
|
“Quaesivi illum, et non inveni.”
|
|
Ille enim tanto intentus negotio, me matrem suam agnoscere quodammodo
dissimulavit. Denique et quadam die, cum,
|
“loquente eo ad turbas, dixisset ei quidam: Ecce mater tua et fratres
tui foris stant quaerentes te, ipse respondens dicenti sibi, ait: Quae
est mater mea, et qui sunt fratres mei? Et extendens manum in discipulos
suos, dixit: Ecce mater mea et fratres mei. Quicunque enim fecerit
voluntatem Patris mei qui in coelis est, ipse meus et frater et soror et
mater est (Matth. XII; Joan. XIX; Luc. VIII; Marc. III).”
|
|
Hoc modo me matrem suam agnoscere dissimulavit. Hoc est quod dico,
|
“quaesivi illum et non inveni.”
|
|
Post haec juxta crucem ejus steti. Sed nunquid hoc mihi fuit invenisse
dilectum? Imo fuit mihi invenisse gladium, qui et pertransivit animam
meam. Sepultus est, clausum et signatum fuit monumentum. Et ego quali
mente quaerebam eum? Quali desiderio desiderabam eum, sciens cum esse a
mortuis resurrecturum? Inde
|
“non inveni illum. Invenerunt me vigiles, qui custodiunt civitatem.”
|
|
Qui vigiles, vel quam custodientes civitatem? Discipuli ejus, quia ad
hoc erant dispositi, ut custodirent, imo ut aedificarent civitatem veram
Hierusalem, de qua, vel ad quam ipse dilectus, per Isaiam dixit:
|
“Super muros tuos, Hierusalem, constitui custodes, tota die et tota
nocte non tacebunt laudare nomen Domini (Isa. XXVI).”
|
|
Isti vigiles jam tunc vigilabant, quia lugentes et flentes somnum non
capiebant. Isti vigiles me invenerunt, et mulieres, quae tota nocte
vigilantes venerunt ad monumentum, quae et emerant aromata, ut venientes
ungerent eum (Matth. XXVIII; Marc. XVI), invenerunt me, bonum certatim
afferendo nuntium, quod resurrexisset, et quod vidissent eum. Et ego,
inquam:
|
“Num, quem dilexit anima mea, vidistis?”
|
|
Vidimus, aiunt, vidimus Dominum:
|
“Surrexit vere, et apparuit Simoni (Luc. XXIV).”
|
|
Visus est et duobus euntibus Emaus, et deinde stetit in medio nostrum et
dixit:
et ostendit nobis manus et latus (Joan. XX), et obtulimus ei partem
piscis assi et favum mellis, et manducabat coram nobis, et dixit:
|
“Haec sunt verba, quae locutus sum ad vos, cum adhuc essem vobiscum
(Luc. XXIV), etc.”
|
|
His atque aliis modis vidimus eum ipsa tertia die qua resurrexit. Haec
mihi dixerunt vigiles illi. Ego autem sic illum invenire cupiebam, ut
jam nemo despiceret me dicentem, inveni illum, vidi illum, et ita factum
est. Nam paululum cum pertransissem eos, inveni
et non quocunque, sed in coelum vidi ascendentem, et apostolos ejus,
misso de coelis Spiritu sancto, vidi praedicantes gloriam Domini (Act.
I). Haec mihi fuit inventio ejus, quem diligit anima mea, et ex illa
inventione tenui cum, ut introducerem in domum matris meae, et in
cubiculum genitricis meae, scilicet Synagogae. Hoc ex parte jam factum
est, quia multi Judaeorum crediderunt in eum: alii quidem obclusis
cordibus me et ipsum repulerunt (Act. II, III), sed non dimittam donec
illuc introducam eum.
|
“Si enim, ait Scriptura, fuerit populus filiorum Israel quasi arena
maris, reliquiae convertentur ex eis (Isa. X).”
|
|
Dilecta et dilectarum dilectissima, caeterarum exemplum est animarum, ut
similiter et ipsae pro modulo suo dilectum quaerant, et invenire
cupiant. Dilectum namque in lectulo quaerimus, quando in praesentis
vitae aliquantula requie Redemptoris nostri desiderio suspiramus. Per
noctem quaerimus quia, etsi jam mens in illa vigilat, tamen adhuc oculus
caligat. Sed qui dilectum suum non invenit, restat, ut surgat, civitatem
circumeat, id est, sanctam Ecclesiam electorum mente et inquisitione
percurrat, per vicos et plateas quaerat, id est, per angusta et lata
gradiens, et aspiciat ut si qua invenire in eis valeat, ejus vestigia
exquirat, quia sunt nonnulli etiam vitae saecularis, qui imitandum
aliquid habent de actione virtutis. Quaerentes autem nos vigiles
inveniunt, qui custodiunt civitatem, qui sancti Patres, qui Ecclesiae
statum custodiunt, bonis nostris studiis occurrunt, ut suo verbo vel
scripto nos doceant. Quos cum paululum pertransimus, invenimus quomodo
diligimus, quia Redemptor noster, etsi humilitate homo inter homines,
divinitate tamen supra homines fuit. Cum ergo transeunt vigiles,
dilectus invenitur, quia, cum prophetas et apostolos infra ipsum esse
conspicimus, illum qui natura Deus est, esse supra homines consideramus.
Prius ergo inveniendus quaeritur, ut post inventus strictius teneatur.
Sancta omnium desideria, ut praediximus, dilatione crescunt, si autem
dilatione deficiunt, desideria non fuerunt.
|
|