CAPUT XLIV. Quod Moysi facies cornuta erat ex consortio sermonis Domini, et quod timentibus filiis Israel prope accedere, velamen posuit super faciem suam.

“Cumque descenderet Moyses de monte Sinai, tenebat duas tabulas testimonii, et ignorabat quod cornuta esset facies ejus ex consortio sermonis Dei. Videns autem Aaron et filii Israel cornutam Moysi faciem, timuerunt prope accedere.”

Cornuta, id est splendida, sive radiosa facies Moysi, cum secundarum tabularum scriptura, quid miraculo suo praesignaverit, hodie palam totus orbis agnovit. Ubi enim tabulae secundae, id est Christiani populi corda praeceptorum Dei scripturam susceperunt, et coepit ab eis lex spiritualiter intelligi, tantum splendorem facies, id est sensus Moysi emisit, quantum ferre non valentes, fugiunt ad latebras filii Israel, id est carnales Judaei.

“Impletis, inquit, sermonibus posuit velamen super faciem suam. Quod ingressus ad Dominum, et loquens cum eo auferebat donec exiret. Et tunc loquebatur ad filios Israel omnia quae sibi fuerant imperata. Qui videbant faciem egredientis Moysi esse cornutam, sed operiebat rursus ille faciem suam, si quando loquebatur ad eos.”

Hoc expositione nostra non indiget. Dicit enim Apostolus:

“Et non sicut Moyses ponebat velamen super faciem suam, ut non intenderent filii Israel in faciem ejus, quod evacuatur, sed obtusi sunt sensus eorum usque ad hodiernum diem, idipsum velamen in lectione Veteris Testamenti manet non revelatum, quoniam in Christo evacuatur. Sed usque in hodiernum diem cum legitur Moyses, velamen est positum super cor eorum. Cum autem conversi fuerint ad Dominum, auferetur velamen (II Cor. III).”

Igitur quod posuit Moyses velamen super faciem suam, quod ingressus ad Dominum, et loquens cum eo illud auferebat, si quando autem loquebatur ad filios Israel, operiebat rursus faciem suam, ejus rei praesagium fuit quam totus nunc orbis agnoscit. Quia videlicet, dum loquitur Moyses ad Christum, id est ad evangelicam Ecclesiam in qua Christus est tollit velamen suum, et apertam ostendit faciem. Tollit enim litteram occidentem, et spiritum promit vivificantem. Ubi autem legitur in synagogis Judaeorum, operit vultum suum, id est spiritualem legis sensum. Illi enim, propter aureum blasphemiarum suarum vitulum, oculos perdiderunt et claritatem veritatis sustinere non possunt. Nam in his qui pereunt, inquit Apostolus,

“opertum est Evangelium,”

in quibus Deus hujus saeculi sapientum excaecavit mentes infidelium, ut non fulgeat illuminatio Evangelii Christi, qui est imago Dei (II Cor. IV). Hic jam tractatus in Exodum finem facimus, quia videlicet de tabernaculi constructione, quaecunque hic dicta vel facta sunt, eadem superius transegimus pro posse nostro. Illud non praeterire dignum est, quod dicit Moyses ad filios Israel,

“quia vocavit Dominus ex nomine Beseleel, filium Huri, filii Hur, de tribu Juda, implevitque eum spiritu Dei, sapientia et intelligentia. Ooliab quoque filium Achisamech, de tribu Dan. Et ambos erudivit sapientia, ut faciant opera abietarii, polymitarii et plumarii (Exod. XXXV).”

Beseleel enim interpretatur umbra Dei, quia nomine suo, ut dictum est, significat ipsum opus tabernaculi, quod fecit umbram, id est exemplar esse tabernaculi coelestis. Ooliab quoque interpretatur protectio mea pater, quo nomine significat quia Dei vel tabernaculi ejus adjutoribus protectio ipsius pro mercede speranda est, cum Scripturae hujus auctoritate dicentis, quia

“vocavit eos Dominus ex nomine, et ambos erudivit sapientia,”

quis dubitet has vel omnes ejusmodi artes esse Dei dona? Proinde in quocunque habentur homine artes, tam utiles ac licitae, diligendae sunt, et admonendi periti artifices, ut tanquam Dei talentum in lucrum expendant, quia non ipsorum facultas propria, sed Creatoris omnia tribuentis commissum est, et ab eis quibus tribuit ipse exacturus est.