CAPUT 23

Interea dum in magna domo sanctae Ecclesiae, in qua soli sunt Christi discipuli, pax, id est, remissio peccatorum per Spiritum sanctum tribuitur, Judaicus populus abest, neque cum discipulis de resurrectione Domini gaudentibus, felicis gaudii vult esse particeps. Unde ab evangelista, quem de suo pectore mysteriorum multitudine imbuit, ipse qui diligebat eum, sapientia Dei, Christus Dominus, protinus subjungit:

“Thomas autem unus ex duodecim, qui dicitur Didymus, non erat cum eis, quando venit Jesus.”

Sic profecto divinitus dispositum est, ut hic unus discipulus tantae laetitiae deesset, quia videlicet futurum erat ut universitati gentium, in unitate fidei gratiam Spiritus sancti accipientium in remissionem peccatorum, Judaicus populus sese subtraheret:

“Dixerunt ergo ei alii: Vidimus Dominum. Ille autem dixit eis: Nisi videro in manibus ejus fixuram clavorum, et mittam digitum meum in locum clavorum, et mittam manum meam in latus ejus, non credam.”

Si ad solam litteram spectes, quid est, cur hic apostolus Thomas amplius vel justius caeteris redarguendus fuerit, tanquam incredulus aut infidelis? Au quia dixit, non credam

“nisi videro in manibus ejus fixuram clavorum et nisi mittam digitum meum in locum clavorum?”

Nempe et caeteri nisi vidissent, imo et nisi palpassent, non credidissent. Nam et secundum hunc evangelistam cum dixisset:

“Pax vobis”

, ostendit eis manus et latus, et secundum Lucam non solum dixit:

“Videte manus meas et pedes meos, quia ego ipse sum, sed palpate, inquit, et videte quia spiritus carnem et ossa non habet, sicut me videtis habere. Sed nec ista suffecerunt eis ad credendum.”

Nam sequitur Lucas et dixit:

“Adhuc autem illis non credentibus et mirantibus prae gaudio, dixit: Habetis hic aliquid quod manducetur?”

(Luc. XXIV.) In quo autem Thomas magis incredulus, si puram hic historiam tenere velis, nisi forte quia his qui viderant eum resurrexisse, non credidit? Nimirum, nec illi suis facile crediderunt oculis. Igitur, ut praedictum est, in manu sapientiae Dei sua facta bene disponentis Thomas Judaici populi figuram praetulit, quia diebus apostolorum qui resurrectionis Dominicae primi testes fuerunt, dicentes:

“Vidimus Dominum,”

quod et nunc per os universalis Ecclesiae dicere non desinunt, pertinaci duritia resistunt, et nisi viderint, non credunt. Itaque non tam Thomas ex caeterorum comparatione apostolorum quam Judaicus populus incredulitatis arguitur, ex comparatione gentium, nos enim non vidimus et credimus illi.

“Deus auribus nostris audivimus, patres nostri annuntiaverunt nobis (Psal. XLIII).”

Judaei non credunt, nisi et Enoch et Helia praecurrentibus terribilia viderint venturi judicis (Malach IV; Apoc. XI). Unde sequitur: