|
Nimirum quando collegerunt pontifices et Pharisaei consilium, dicentes:
Quid facimus, quia hic homo multa signa facit, et caetera, atque ab illo
die cogitaverunt ut interficerent eum (ibid.), tunc circumdederunt eum
aquae usque ad animam, quia mortis ejus quasi judiciariam praefinierunt
sententiam. Abyssus, inquit, vallavit me. Judas enim qui tradebat cum,
cum accepisset cohortem et a pontificibus et Pharisaeis ministros, venit
cum lanternis et facibus et armis, tunc utique Dominum nostrum abyssus
vallavit, abyssus videlicet iniquitatis, tenebrosum machinans secretum,
secundum quod et ipse judicans dicit: Sed haec est hora vestra et
potestas tenebrarum (Luc XXII). Et pelagus cooperuit caput meum.
Profecto quando principe sacerdotum dicente: Adjuro te per Deum vivum ut
dicas nobis, si tu es Christus Filius Dei. Respondit: Tu dixisti. Et
propter hoc conclamaverunt, dicentes: Reus est mortis; et expuerunt in
faciem ejus, et colaphis eum ceciderunt, et palmas ei in faciem dederunt
(Matth. XXVI), tunc pelagus caput ejus operuit. Ad extrema montium
descendi; veraciter quando ad petitionem dicentium: Tolle, tolle,
crucifige eum (Joan. XIX), et non hunc dimittas nobis sed Barrabam, et
inter sceleratos reputatus est, et medius duorum latronum crucifixus
est, tunc ad extrema sive novissima montium descendit, ita ut veraciter
de illo propheta praedixerit: Non est species ei neque decor, et vidimus
eum, et non erat aspectus, et desideravimus eum despectum et novissimum
virorum (Isa. LIII). Terrae vectes concluserunt me in aeternum. Revera
quando convenerunt principes sacerdotum et Pharisaei ad Pilatum
dicentes: Jube ergo custodiri sepulcrum ejus usque ad diem tertium, ne
forte veniant discipuli ejus et furentur eum; et illo dicente: Habetis
custodiam, ite, custodite sicut scitis; illi abeuntes munierunt
sepulcrum, signantes lapidem cum custodibus (Matth. XXVII), tunc terrae
vectes concluserunt in aeternum secundum aestimationem eorum, qui gavisi
sunt super eo, non putantes quod resurgeret, sed quod periret nomen ejus
in aeternum. Hoc erat falsum gaudium et vana spes illorum. Porro
secundum rei veritatem futurum erat, ut non videret caro ejus
corruptionem. Ait ergo: Et sublevabis de corruptione vitam meam, Domine
Deus meus, id est conclusum vectibus terrae, oppressum signato lapide
resurgere facies me tu, qui es Dominus et Deus meus, cujus ego servus et
creatura sum secundum formam servi, secundum humanitatem cujus exanime
corpus vectibus terrae concludi potuit. Sequitur: Cum angustiaretur in
me anima mea, Domini recordatus sum, ut veniat ad te oratio mea ad
templum sanctum tuum. Angustiam animae suae verbis patentibus ipse
indicavit dicens: Tristis est anima mea usque ad mortem (Matth. XXVI).
Amplius autem sudor ejus angustiam animae ejus patefecit, qui juxta
alium evangelistam, factus in agonia, dum prolixius oraret, sudorem
emisit, et factus est sudor ejus sicut guttae sanguinis decurrentis in
terram (Luc. XXII). Tunc, inquit, Dominus recordatus sum, in eo
videlicet ut consilio sive proposito divinitatis postponerem sensum, vel
effectum carnis dicendo: Verumtamen non mea voluntas, sed tua fiat
(ibid.). Quaenam illa voluntas erat? Ut veniat, inquit, ad te oratio
mea, ad templum sanctum tuum. Hoc volebas tu, ut per passionem meam
gentes salvarem, quemadmodum in persona mea Spiritus sanctus per os
David praelocutus est, dicens: Dominus dixit ad me: Filius meus es tu,
ego hodie genui te. Postula a me, et dabo tibi gentes haereditatem tuam,
et possessionem tuam terminos terrae (Psal. II). Hoc erat beneplacitum
coram te, ut taliter postularem, imo ego ipse et sacrificium, et oratio
pro gentibus moriendo fierem. Judaeos autem quamvis cognatos, sive
contribules meos pro humanitatis affectu illis non praeferrem, imo
relinquerem. Quare? Nimirum quia gentibus poenitentiam agentibus, isti
impoenitentes permanent, et hoc est quod continuo sequitur: Qui
custodiunt vanitates, frustra misericordiam suam derelinquunt. Quomodo
Judaei vanitates custodierunt? Vere multo labore et mira obstinatione,
cujus cum indicia multa sint, haec duo tantum pro testimonio
commemorare, ad praesentem pertinet locum. Postquam illum occiderunt,
solliciti fuerunt munire sepulcrum, signantes lapidem cum custodibus,
causam istam fingentes, ne forte veniant discipuli ejus et furentur eum
(Matth. XXVII). Veraciter autem hoc intendentes, quod etsi post tres
dies revivisceret, sicut recordabantur eum praedixisse, non posset
prodire lapide oppressus, et sicut hic habemus vectibus terrae
conclusus. Deinde cum quidam de custodibus venissent in civitatem, et
nuntiassent principibus sacerdotum omnia quae facta fuerant, illi
congregati cum senioribus consilio accepto, pecuniam copiosam dederunt
militibus, dicentes: Dicite quia discipuli ejus venerunt nocte, et
furati sunt eum nobis dormientibus (Matth. XXVIII). Ita laboraverunt
custodire vanitatem suam, ut etiam pecuniam darent copiosam, propter
vanitatem custodiendam, ut in mendacio detinere possent veritatem Dei.
Quae vanitas magna est, et major, quam ut verbis eam quis possit
consequi. Hoc ergo facientes, misericordiam suam reliquerunt, id est
gratiam remissionis peccatorum speraverunt. Unde notandum quia non
dixit, qui faciunt vanitates, frustra misericordiam suam derelinquent.
Neque enim aditum misericordiae perdidissent, pro eo quod occidendo
Christum, vanitatem fecerunt, nisi etiam permanendo in incredulitate,
suamque perfidiam ponendo contra fidem Evangelii vanitates custodissent.
Proinde multo melius dictum est, misericordiam suam dereliquerunt, quam
si dicas, misericordia sua illos dereliquit, quia videlicet misericordia
nullum derelinquit, sed eam derelinquunt omnes custodes vanitatis, omnes
defensores perpetratae iniquitatis. Illud quoque non praetereundum quod
dicendo: Derelinquent misericordiam, addit suam, quia videlicet
propheticus, ut jam tractavimus de Judaeis, sermo est, quorum Christus
primum misericordia est. Eorum enim adoptio est filiorum, ut ait
Apostolus, et gloria, et testamentum, et legislatio, et obsequium et
promissa; quorum patres, et ex quibus Christus secundum carnem, qui est
super omnia Deus benedictus in saecula. Amen (Rom. IX). Igitur Judaei
vanitates custodiendo, idem verbum Dei repellendo, et indignos vitae
aeternae semetipsos judicando, misericordiam suam dereliquerunt, et
misericordiam non derelinquentem, imo visitantem eos repulerunt, tempus
visitationis suae cognoscere nolentes (Luc. XIX), non misericordiam
sempiternam, sed gloriam temporalem quaerentes. Sed vide adhuc quia
dicturus, misericordiam suam derelinquent, praemisit frustra. Neque enim
saltem servare potuerunt, quod occidendo Christum, sibimet reservare
putaverunt, scilicet locum et gentem, imo et lucrosum templi vel
sacerdotii sui privilegium, pro quo contra omnes gentes spiritu
superbiae nimis elati nomen magnum et grande emolumentum tanquam
peculiaris unius Dei populus, capiebant de toto orbe terrarum. Non est
factum secundum spem illorum, sed sicut ipsi verbum Dei repellendo, ut
jam dictum est, indignos vitae aeternae semetipsos judicaverunt, ita
etiam felicitate praesentis vitae indigni judicati sunt ut caderent in
ore gladii et amisso loco captivi ducerentur in omnes gentes captivi.
Ego autem in voce laudis immolabo tibi, quaecunque vovi, reddam pro
salute mea Domino. Illi autem misericordiam suam derelinquunt, sed
propter eos misericordiae laus et gloria minor non erit. Nam ego in voce
laudis immolabo tibi, linguas alias pro linguis eorum acquiram ut
cantent tibi, sicut alibi scriptum est: Propterea confitebor tibi in
populis, et psalmum dicam tibi in gentibus (Psal. LVI). Quaecunque vovi
reddam pro salute mea Domino, id est ita gentes notitia tui nominis
instruam, ita tuae dilectionis igne accendam ut vota multo plura, quam
unquam Judaei voverunt, pro salute sua voveant, et reddant. Haec ita
dicit ut obediens, quippe ut Apostolus ait: Didicit ex his, quae passus
est obedientiam (Hebr. V). Siquidem passionibus et ipsa morte eruditus
est ad impassibilitatem, qui eatenus passibilis pro carnis affectu
fleverat super gentem suam, sicque immutatus est cunctis affectibus
ejusmodi depositis, ut paratam voluntatem haberet, relinqueret illis
domum suam desertam, et converti ad gentes. Ejus taliter eruditi vox
illa per Psalmistam deprompta est: Paratum cor meum, Deus, paratum cor
meum; cantabo et psallam in gloria mea (Psal. CVII). Nam quod protinus
sequitur: Exsurge, gloria mea, exurge, psalterium et cithara (ibid.),
vox est Patris sive divinitatis, carnem de sepulcro suscitans. Unde et
in hoc propheta in typum ejus continuo subjunctum est: Et dixit Dominus
pisci, et evomuit Jonam in aridam. Dixit enim Dominus terrae et morti,
et hunc Dominum nostrum Jesum Christum, qui erat mortuus, reddidit ad
vitam, solutis inferni doloribus, juxta quod impossibile erat, teneri
illum ab illo (Act. II).
|
|