|
Locutus sum in corde meo, dicens: Ecce magnus effectus sum, et
praecessi sapientia omnes qui fuerunt ante me in Jerusalem, et mens mea
contemplata est multa sapienter, et didici. Dedique cor meum, ut scirem
prudentiam atque doctrinam, erroresque, et stultitiam: et agnovi quod in
his quoque esset labor, et afflictio spiritus: eo quod in multa
sapientia multa sit indignatio, et qui addit scientiam, addit et
laborem. Philocritorum et vere philosophantium hic personam et causas
agit Ecclesiastes: Quem divina repleverit gratia, ut dicere possit cum
Psalmista: Concupivit anima mea desiderare justificationes tuas in omni
tempore (Psal. CXVIII), hic vere sapiens est: et principium est
sapientiae, si dignitatem suam cognoverit, quod ad imaginem Dei creatus,
et recreatus sit. Et ideo secundum excellentem gloriam, bonorum operum
meritis templum Dei efficitur. Qui non solum caeteris creaturis
irrationabilibus, sed etiam his praesunt, qui ritu pecorum
irrationabilium vivunt. Certe qui vere Christianus est, praecellit eos
qui fuerunt in Jerusalem, antequam illa in coelestem urbem strueretur,
antequam virtutum gemmis, et fidei auro renovaretur. Haec est enim de
qua Joannes loquitur in Apocalypsi: Vidi civitatem sanctam Jerusalem
novam descendentem de coelo a Deo paratam (Apoc. XXI). Si quis ita
sapienter contempletur res divinas, et speculetur quid divinarum velit
sapientia rerum, quid mediocriter utilium rerum prudentia, errores et
stultitias deculcans, iste per viam doctrinae ambulans plurima videt,
multa contemplatur. In talibus discendis, vitandis ac tenendis multus
labor est, et afflictio spiritus. Viderat haec sapiens Ecclesiastes, non
tamen vanis annumerat scire bona et mala. Nam scire malum et vitare
virtus est, sicut bona semper facere perfectio bonorum est. Cogitavi
universa quae in mundo fiunt, et nihil aliud deprehendi quam vanitatem,
et malitias, id est miserias spiritus, quibus anima diversis
cogitationibus afflictatur. Multum tamen prodest discere quae sit
Pythagorica littera, quae in sinistra lata est et spatiosa, in dextra
autem arcta et angusta. Arcta nos gravat, spatiosa delectat, sed in
utroque labor est, utrobique afflictio spiritus, quomodo quis latam
declinet viam, quomodo transeat per arctam. Quis enim amet virtutes,
nisi pugnet contra spiritualia nequitiae, in coelestibus? (Ephes. VI.)
Est labor in pugnando, labor in amando. Virtutes sequendae sunt, stantes
in medio vitiorum. Quis autem vitiis obsistat sine pugna? Si sobrius
fueris, latrat hinc canis, inde urget lupus rapax. Hinc humilem
simulatio: inde superbia pungit. Sic una virtus duobus ambitur vitiis:
et nemo coronabitur, nisi legitime certaverit (II Tim. II). Non enim
coepisse, sed perfecisse, virtus est. Praeterea quos divinitus coelestis
illustrat sapientia, in his est labor et afflictio spiritus. Indignantur
enim quodammodo, qui habent studium sapientiae, quod sapientia multis
sit clausa sigillis, et non possint aperiri, sine magno labore, et
spiritus sui contritione, ejus thesauri: et, quanto plus laborant, minus
se scire putant. Addunt quoque laborem, ut plus scire queant. Et, cum
non possint omnia scire, additur illis labor. Ita multa scientia multum
nos facit indignari. Alius aliter sapit, et quanto magis sapientiam
fuerit consecutus, tanto plus indignatur subjacere vitiis, et procul
esse a virtutibus quas reliquerit. Videt enim aliam legem in membris
suis repugnantem legi mentis suae, et captivum se ducentem in lege
peccati, et mortis (Rom. VII): suspiransque ad coelestia quae perdidit
gaudia, cupit dissolvi, et cum Christo esse (Philipp. I). Sed hoc
suspirare, et dolere, magna scientia est: illud ignorare magna dementia.
Multum quippe est, scire quid nescias. Notandum autem de Salomone quod
non fuit sapientior Abraham, et Mose, caeterisque sanctis, sed his
tantum, qui fuerunt ante se in Jerusalem.
|
|