|
Scientia alia litteralis, alia illitteralis est. Nam litteralis quae
litteris addiscitur, ut sunt omnes artes quae libris continentur.
Illitteralis vero quae litteris non addiscitur, ut est sculptoria, sive
fabrilis, et talium quidlibet, quod recte quidem scientia dicitur, sed
non legendo percipitur. Rursus litteralis scientia, alia liberalis, alia
illiberalis. Litteralis et illiberalis est medicinae ars, quam
philosophi non profitentur, quamvis et medici arti suae liberalitatem
plurimum attribuant, dicentes, quod idcirco inter septem artes liberales
non numeretur, quia de omnibus vel per omnes ipsa constat, ita scilicet
ut medicus nemo veraciter dici vel esse possit, nisi omnium artium
liberalium peritus sit. Porro litteralis et liberalis sententia
philosophia dicitur, cujus in logica quidem tres, scilicet, grammatica,
dialectica, rhetorica. In physica vero quatuor numerantur partes;
arithmetica, geometria, musica, astronomia. Hucusque saeculares magistri
artium scientiam per subdivisiones deduxerunt. Porro ecclesiastici
adhuc, quod optimum optimeque sciendum est, philosophiam subdiviserunt,
aliam dicentes philosophiam inanem, id est non secundum Deum, aliam
sanam et veram, id est secundum Deum. Nam Apostolus ad Colossenses
dicit: Videte ne quis vos decipiat per philosophiam et inanem fallaciam,
secundum traditionem hominum, secundum elementa mundi, et non secundum
Christum (Col. II). Quod dixerat, per philosophiam, hoc repetivit,
dicendo, inanem fallaciam, ipsamque philosophiam, vel inanem fallaciam
aperuit, cur sic dixisset, subjungendo, secundum traditionem hominum,
secundum elementa mundi et non secundum Christum. Est ergo alia
philosophia huic opposita, quae est non secundum traditionem hominum,
sed secundum Christum, non inanis aut fallax, sed gravis et vera.
Quomodo autem agatur vel exerceatur philosophia secundum Christum,
apostolicae et evangelicae, imo et propheticae litterae docent, in
quibus, quidquid utile est septem artium liberalium invenit, quisquis
scientiam veraciter possidet ad famulatum veritatis quae Christus est,
gravissime ac decentissime distributum. Erit igitur philosophia, id est
litteralis et liberalis scientia, aliter quidem secundum elementa mundi
vel traditionem hominum, et aliter secundum Christum. Juxta modum illum
inanis sive fallax philosophia recte dicitur, juxta modum istum puro
nomine, scientia, vel philosophia sive cum adjectione philosophia sana,
vel scientia Dei nominatur.
|
|