CAPUT 18

“Et iratae sunt gentes.”

Ad quid enim iratae sunt gentes, vel quid irascendo efficere voluerunt gentes, nisi hoc ut non esset? Sane hic a nomine gentium Judaei non excipiuntur, quia primi irati sunt, et maxime inviderunt, tradentes illum gentibus ad illudendum, et flagellandum et crucifigendum (Matth. XX; Luc. XVIII), dicentes, sicut jam meminimus:

“Quando morietur, et peribit nomen ejus?”

Unde item in Psalmo vehementer insultabundus illis improperat Spiritus sanctus:

“Quare fremuerunt gentes, et populi meditati sunt inania?”

(Psal. II.) Vere inania meditati sunt, quia tu, Domine, et antequam homo fieres, Deus eras, et nunc postquam gentes iratae sunt, et fremuerunt te occidentes, resurrexisti, et es. Hinc est quod itidem in David dicis ad Patrem:

“Exsurrexi, et adhuc sum tecum (Psal. CXXXVIII).”

“Iratae sunt”

igitur

“gentes,”

id est, te occiderunt, et, sicut jam dictum est, te occidendo fremuerunt. Sed quid deinde?

“Et advenit, inquiunt, ira tua.”

Recte et ordinate, quia gentes prius iratae sunt, post advenit ira tua. Hic est ordo justitiae legitimus, ut nulli Deus irascatur, nisi illi qui prior fuerit iratus intumescendo, resistendo, suumque reatum in similitudinem praevaricatoris Adae defendendo. Ubi quis irascitur, et resistit, ibi demum Deus irascitur et resistit, et contra fortem utitur sua vi, quae non potest portari. Hinc Psalmista cum dixisset:

“Tu terribilis es, et quis resistet tibi,”

continuo subjunxit,

“extunc ira tua (Psal. LXXV).”

Ac si dicat: Non ex quo quis peccat, sed ex quo peccatum suum defendendo, tuaeque justitiae resistendo multiplicat, extunc ira tua, cui non est qui resistere valeat, sicut alibi scriptum est:

“Deus, cujus irae nemo resistere potest (Job IX).”

Hic et particulariter in singulis hominibus, et universaliter in omni genere humano judicii ordo servatur. Dicunt ergo:

“Et iratae sunt gentes, et advenit ira tua.”

Ac si dicant: Quia gentes poenitentiam, te praedicante, recipere noluerunt, sed econtra magis

“iratae sunt,”

et

“fremuerunt, et inania meditati sunt, et astiterunt reges terrae, et principes convenerunt in unum, adversus Dominum, et adversus Christum ejus (Psal. II),”

juste nunc demum advenit ira tua, sicut ibidem de te subscriptum est:

“Tunc loquetur ad eos in ira sua, et in furore suo conturbabit eos (ibid.).”

Nam exponentes quid dixerint,

“et advenit ira tua,”

subsequuntur, et dicunt:

“Et tempus mortuorum judicari, et reddere mercedem servis tuis, et prophetis, et sanctis, et timentibus, nomen tuum pusillis et magnis, et exterminandi eos, qui corruperunt terram.”

Irae ejus quae advenit, effectus est, exterminare eos qui corruperunt terram. Nam reddere mercedem sanctis, non ira, sed gratia pro gratia est, gratia beatitudinis pro gratia vocationis, vel fidei beatitudinem promerentis. Et recte sic sermo contextus vel ordinatus est, ut prius dictum sit,

“reddere mercedem servis suis,”

ac deinde,

“et exterminandi eos qui corruperunt terram.”

Nam et secundum veridicum ordinem sive ordinatam veritatem Evangelii, prius merces reddetur dextris servis Dei, deinde exterminabuntur sinistri. Prius enim dicet Rex ille his, qui a dextris erunt:

“Venite, benedicti Patris mei, percipite regnum (Matth. XXV).”

Ac deinde his qui a sinistris erunt:

“Ite, maledicti, in ignem aeternum (ibid.).”

Tali namque modo et servis Dei merces reddetur, et corruptores terrae exterminabuntur. Qui autem sunt corruptores terrae, nisi corruptores corporum et animarum, servientes omnimodae cupiditati suae? Neque enim in judicio Dei causa exigitur corruptionis, nisi ejus qua corrumpitur creatura rationalis, quae cum terra Dei esse deberet, et afferre fructum fidei, sanctimoniae et pacis, sive dilectionis, ita corrupta est in semetipsa, ut amaras incredulitatis omniumque libidinum spinas afferret, ac perinde maledictioni deputata sit. Ita in diebus vocis septimi angeli, cum coeperit tuba canere,

“consummabitur mysterium Dei,”

et sicut juravit Angelus ille fortis, qui stetit supra mare, et supra terram, manumque suam in coelum levavit (Apoc. X),

“tempus amplius non erit,”

tempus poenitentiae non dabitur ultra peccatoribus, per tantos tubarum praecedentium (quas enumeravimus) cantus terrificos sufficienter praemonitis. Non partim, sicut in caeterarum cantibus tubarum, sed simul omnes corruptores terrae peribunt, et exterterminabuntur in jussu regnantis Domini, in voce archangeli, in tuba Dei (I Thess. IV), ut nullum ultra regno Dei faciant scandalum.