|
Qualiter officium quintae feriae, quintae beatitudinum congruat
sententiae, qua dictum est:
|
“Beati misericordes, quoniam ipsi misericordiam consequentur (Matth.
V),”
|
|
promptum erit agnoscere, proposito prius mystico sensu lectionis
Evangelicae Maria Magdalenae, quae fuerat in civitate peccatrix, quaeque
amando veritatem, lavit lacrymis maculas criminis, Ecclesiae de gentibus
typum gessit: quae agnita veritate turbas errorum, quibus prostituta
fuerat, deserens, ad fontem gratiae lavanda cucurrit, et vox Veritatis
impletur, dicentis.
|
“Dimissa sunt ei peccata multa (Luc. VII).”
|
|
Judaico invidente populo, cujus in typum Pharisaeus ille misericordiae
fontem reprehendebat, dicens:
|
“Hic si esset propheta, sciret utique quae et qualis esset quae tetigit
eum, quia peccatrix est (ibid.).”
|
|
Haec eadem mulier, sicut in hodierno legimus Evangelio, stabat ad
monumentum foris plorans; et post allocutionem angelorum conversa
retrorsum, vidit Jesum: et ipsa prius ab illo vocata nomine suo, vocat
eum et ipsa magistrum (Joan. XX), etc. In his quoque typum gerit ejusdem
Ecclesiae. Sic enim Ecclesia de gentibus foris stabat, quia legis et
prophetarum scientiam non introierat, et tamen Dominum quaerebat, sicut
ille beatissimus centurio Cornelius (Act. X), vel sicut ille Aethiops
eunuchus qui
|
“venerat adorare in Hierusalem, et revertebatur legens Isaiam
prophetam,”
|
|
cujus aditum ad intelligendum invenire non poterat (Act. VIII). Sic et
multi gentilium Deum quaerentes foris stabant, quia per quem ad
veritatis notitiam ingrederentur, non inveniebant; futurum erat, sed non
ante Domini ascensionem, ut illis veritas illucesceret, et fidem suam
apostolis indicarent, confitentes Christum ascendisse ad Deum patrem
suum, id est, aequalem illum esse Deo Patri secundum divinitatem, quo
minor est secundum humanitatem. Propter quod Mariae volenti pedes ejus
tenere: Noli, inquit, me tangere, nondum enim ascendi ad Patrem meum.
Vade autem ad fratres meos et dic eis: Ascendo ad Patrem meum (Joan.
XX), etc. Ac si Ecclesiae de gentibus quaerenti eum, sicut supra dictum
est, et sicut ante passionem ejus legimus gentiles quaesisse eum,
dicente Philippo:
|
“Domine, volumus Jesum videre (Joan. XII),”
|
|
dicat ipse: Nolite nunc me tenere, sed postquam ascendero ad Patrem,
ipsam ascensionem meam credere vos, apostolis meis ostendite, qui
fratres mei sunt, id est per me idem quod ego vobis conferre poterunt.
Itaque diei praesentis Evangelium beatitudini illi consonat:
|
“Beati misericordes, quoniam ipsi misericordiam consequentur.”
|
|
Nam in Osea de eadem Ecclesia Dominus dicit:
|
“Vocabo non plebem meam, plebem meam; et non misericordiam consecutam,
misericordiam consecutam (Ose. XII).”
|
|
Et recte quinta haec beatitudo, imo beatitudinis causa, quod est
misericordem esse secundum Augustinum, sicut supra dictum est, quinto
sursum gradui confertur donorum Spiritus sancti, id est Spiritui
consilii; quia sicut consilium regit animum, sic supradictam mulierem
misericordia et compassio qua compungebatur, plorans ad monumentum,
juvit ut prima videret Dominum, sic et Cornelium opera misericordiae
(Actor. X), id est eleemosynae quas faciebat, ut indice angelo
perveniret ad Dominum, imo sic omnium quaerentium Deum misericordiae
consilium purgat oculum. Sed jam officii membra caetera, capiti suo,
scilicet sensui coaptemus Evangelico. Primum pene idem in eunucho
miramur apparere mysterium, de quo narrat praecurrens lectio Actuum
apostolorum. Nam quod in evangelio significatur per peccatricem, in
Epistola narratur coeptum agi per Aethiopem (Actor. VIII). Uterque enim
justificandae peccata significabat Ecclesiae. Illa peccatricis nomine,
ista Aethiopica nigredine. Ibi peccatrix Dominum quaerens, ipsos
apostolos superabat amore, hic Ethiopia praeveniebat Domino Deo manus
dare. Illa quasi mortuum Dominum plorabat, hic in Isaia prophetiam
passionis Domini compatiendo legebat. Illi tenebrae erant ad monumentum,
huic deerat lucerna scientiae ad intelligendum. Illa videns Dominum non
agnoscebat; hic de illo legens comparationem ovis et agni, de quo
diceretur, nesciebat. Ad summam, illius aperti sunt oculi et os, ut
diceret: Rabboni (Joan. XX). Huic, ut magisterio veritatis consentiens,
praedicante Philippo, diceret: Quis me prohibet baptizari? (Act. VIII).
Iste est mutus per Mariam significatus, et in eunucho tanquam in
primitiis assumptus est, iste, inquam, est mutus gentilium populus, et
isti sunt infantes scilicet idololatrae, Deum loqui nescientes, de
quibus in Introitu cantamus: Victricem manum tuam, Domine, laudaverunt
pariter, quia sapientia aperuit os muti, et linguas infantium fecit
disertas (Sap. X). Quam ob causam laudaverunt? Videlicet quia sicut in
eodem libro Sapientiae praemissum est,
|
“inimicos eorum operuit mare,”
|
|
scilicet baptismi,
|
“et ab altitudine inferorum educti sunt (ibid.),”
|
|
quia per baptismum resurrectione prima, quae est animae, resurrexerunt.
Haec ita esse manifestius ex subsequente Collecta comprobatur: Deus, qui
diversitatem gentium in confessione tui nominis adunasti, da ut renatis
fonte baptismatis, una sit fides mentium et pietas actionum. Versus
quoque Gradualis in eo congruit quod ait: Dominus Deus et illuxit nobis
(Psal. CXVII), quia Mariae quaerenti viventem cum mortuis, tenebrae
erant ad monumentum, per quas significabatur ignorantia Dei in cordibus
gentium, quae et manifestius expressa est per gentilem atque Aethiopem
eunuchum. Nec aliud alleluia melius secundum hunc congruit sensum, quam,
Surrexit Christus et illuxit populo suo. Dies ille solemnitatis nostrae,
de quo in Offerenda canimus: In die solemnitatis vestrae, dicit Dominus,
etc., dies magnus, dies praeclarus, Christus est, dies de die, lumen de
lumine, in quo exivimus de terra Aegypti, id est, de tenebris, quas
illae tenebrae significaverunt, quae erant Mariae ad monumentum, sive
supradicti Aethiopica nigredo eunuchi. Dies, inquam, cujus in lumine
gradiendo, tendimus ad terram, quae vere lacte et melle fluit, quia
praesens illic est Deus et homo Christus, semper ex divinitate et
humanitate suavis angelis, et hominibus dulcis, semper praesens, semper
desiderabilis. Hic nobis ex tunc illuxit, ex quo nobis ad Patrem
ascendit, id est ex quo illum agnovimus et credimus aequalem Patri. Ejus
ergo virtutes recte in Communione annuntiare jubemur,
|
“nos populus acquisitionis (I Petr. II),”
|
|
quia secundum ea quae dicta sunt, de malis et profundis tenebris
|
“vocavit nos in admirabile lumen suum (ibid.).”
|
|
|
|