|
|
“Litigabant ergo Judaei ad invicem dicentes: Quomodo potest hic nobis
carnem suam dare ad manducandum?”
|
|
Et supra quando dixit:
murmurabant, et nunc quando dicit:
|
“Et panis quem ego dabo caro mea est,”
|
|
rebelles et increduli Judaei ad invicem litigant, nusquam duram eruditi
sunt flectere cervicem, ad interrogandum veritatis Magistrum, videlicet
eo modo, quo percontari solent hi qui scientiam veritatis esuriunt ac
sitiunt, sed murmurant, sed litigant, sed verba aeternae vitae
blasphemantes, insaniae deputant. Num ergo istis diceret, quomodo posset
carnem suam dare ad manducandum? Litigabant ad invicem, murmurabant ad
invicem, et consilium sapientiae Dei, non ab ipsa Sapientia Dei, sed
murmurando et litigando quaerebant ad invicem: quid nisi malum discerent
ab invicem?
|
“O homo, inquit Apostolus, tu quis es, qui respondes Deo?”
|
|
(Rom. IX.) Talibus enim qui non amore discendi interrogant, sed
intentione adversandi disputant, nihil aliud dicendum est, nisi ut
tanquam indigni sapientiae responso procul absistant.
|
“Dicit ergo eis Jesus: Amen, amen dico vobis: Nisi manducaveritis carnem
Filii hominis, et biberitis ejus sanguinem, non habebitis vitam in
vobis.”
|
|
Ergo, inquit, quoniam vos nequaquam esuritis, animas sursum in coelum
suspenditis, unde panis iste descendit, ut revelet vobis Pater qui est
in coelis, quod revelare non potest caro et sanguis (Matth. XVI), sed
litigatis ad invicem cordibus impacatis, hoc tantum vobis dixerim, quod
|
“nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis ejus sanguinem,
non habebitis vitam in vobis.”
|
|
Quis autem est modus manducationis, non meum est aperire vobis. Sanctum
enim hoc est, quod litigiosis canibus dandum non sit: margaritae sunt,
quae videlicet, ne conculcentur, ante porcos mittendae non sunt (Matth.
VII). Nondum saltem servi estis, qui reverentem aurem Domino praebeatis:
nedum amici, quibus solis notum facere habeo ritum vel ordinem,
causasque divinas hujus epulationis. Hoc ergo tantillum scitote, quia
|
“nisi manducaveritis non habebitis vitam in vobis.”
|
|
De hoc cibo corporis et potu sanguinis Domini, haec a sanctis doctoribus
data est sententia, quam et velut pro maxima vel prima definitione
adversus idem corpus et sanguinem Domini, nimium festini lectores et
immaturati praeripuere doctores. Hunc, inquiunt, cibum, et potum
societatem vult intelligi corporis et membrorum suorum, quod est sancta
Ecclesia, in praedestinatis, et vocatis, et justificatis, et
glorificatis sanctis et fidelibus ejus. Quid enim? Nunquid ab eisdem
patribus ibidem tacitum est, hujus rei unitatis corporis Christi quod
est Ecclesia, sacramentum esse panem et vinum quod in Dominica mensa
praeparatur, et de mensa Dominica sumitur? Quid autem est vel unde
dicitur sacramentum, nisi a sacrando, eo quod rem istam, id est, corpus
Christi quod est Ecclesia consecret, et consecrando efficiat unitatem?
Nam sicut dicimus ornamentum hoc vel illud, eo quod ornet, et
vestimentum eo quod vestiat, et caetera similia; sic Domini corpus quod
in altari sumimus, et sanguis ejus, praedictae unitatis recte
sacramentum dicitur, eo quod illo cibo potuque visibili in unam Christi
Ecclesiam, quae sit corpus ejus, plenitudo ejus, invisibiliter
consecremur. Igitur praedictam sententiam nullatenus pro maxima
definitione vel descriptione manducandi carnem et bibendi sanguinem
Domini accipimus, praesertim cum ipse ore proprio, quando voluit, quibus
voluit, quosque dignos judicavit, tam diligentem definitionem vel
descriptionem dederit, ut nemo dialecticorum vel philosophorum unquam
diligentius definire substantiam, vel quodlibet individuum quiverit. Nam
quod solent facere illi, cum primarum quamlibet rerum substantiam
designare volunt, verbi gratia, cum aequivocationem determinantes,
contra argumentorum sophisticas importunitates dicunt, Alexander rapuit
Helenam (cogimur enim nunc talium in tanto negotio meminisse nugarum, et
sagittantes parvulos repercutere sagittis parvulorum), cum, inquam,
dicunt: Alexander rapuit Helenam, quoniam potest opponi: Alexander non
rapuit Helenam, Alexander Philippi rex Macedo, non rapuit Helenam;
determinantes dicunt: Alexander is de quo nunc agitur Trojanus Priami
filius, rapuit Helenam; hoc idem summa sapientia fecit, ubi ostendere
voluit, quomodo carnem suam nobis ad manducandum dare possit:
|
“Hoc est, inquit, corpus meum.”
|
|
Et addidit:
|
“Quod pro vobis tradetur.”
|
|
Item:
et adjecit:
|
“Qui pro vobis et pro multis effundetur in remissionem peccatorum.”
|
|
Totumque modum manducandi carnem suam et bibendi sanguinem suum
perscribens:
|
“Hoc, inquit, facite in meam commemorationem (Luc. XXII).”
|
|
Proinde cunctis figurarum vel similitudinum nebulis amotis, non corpus
quodlibet, non corpus Christi quod est Ecclesia; sed illud corpus
Domini, quod pro nobis traditum est, nos manducare, et illum sanguinem,
qui pro nobis fusus est in remissionem peccatorum, nos bibere
indubitanter credimus et quod fecit ipse, hoc idem in commemorationem
ipsius scimus et bene scimus nos facere, id est, carnem ipsius manducare
et sanguinem bibere. Et quamlibet sancta Ecclesia corpus Christi sit, et
sic ex multis hominibus consistat, quemadmodum panis ille, quem vere
dicimus corpus Christi, multis constat ex granis; et vinum illud quod
vere dicimus sanguinem Christi, ex multis confluxit acinis; non tamen
idipsum corpus Christi est Ecclesia quod pro nobis traditum est, quam
propriam differentiam saepe dictum corpus, quod est panis vitae
aeternae, semper auctore Christo retinet. Igitur
|
“nisi manducaveritis, inquit, carnem meam, et biberitis sanguinem meum,”
|
|
hoc videlicet quod dicturus sum facientes in meam commemorationem, non
habebitis vitam in vobis. Sane qui vel tenerrima cohibentur infantia,
priusquam ex hac luce migrant, quam munducare aut bibere possint; vel
qui articulo temporis constringuntur, sicut nonnulli confessores, quos
nec baptizari aqua, persecutionis et mortis instantia permisit, non
praejudicantur hac sententia veritatis. Nec enim judicatur apud Deum non
manducasse, nisi qui manducare noluit, qui non curavit, qui neglexit. De
sensibus enim et de voluntatibus judicat Deus, quae in infantibus
edentulis malae esse non possunt, et in ejusmodi confessoribus cum bonae
sint, non fraudantur effectu, quia manifeste Christi communicant
passionibus. Proinde nec parvulos, quos aetatis impotentia manducare
vetat, qui mox ut baptizati fuerint, ab hac luce migrant aeternae vitae
exsortes arbitramur, nec praeventos a persecutore confessores pios, in
sanguine suo baptizatos, corpori Christi communicasse, vel calicem
Domini bibisse, quod ad vitam aeternam proficiat dubitamus. Sequitur:
|
|