CAPUT XXX. Deploratio Judaicae gentis ex persona prophetae cum confessione praecedentis mali illorum meriti, et laude justitiae Domini, super omnibus quae reddidit nobis Dominus, usque:

“Sic faciam propter sermones meos, ut non disperdam totum.”

Miserationum Domini recordabor, laudem Domini super omnibus quae reddidit nobis Dominus et super multitudinem bonorum domui Israel, quae largitus es eis, secundum indulgentiam suam, et secundum multitudinem misericordiarum suarum. Et dixit: Verumtamen populus meus es, filii non negantes. Et factus est eis Salvator. Post ultimam Dominicae passionis recapitulationem propheta sui, id est Judaici populi, abjectionem affectuosissime deplorat, sed in eodem ploratu suo sapiens, vimque doloris admissa ratione contemperans lacrymosae voces orationis vera laude Dei praevenit, ne videlicet propter adversa sequentia prioribus ingratus existere videatur ejus beneficiis. Miserationum, inquit, Domini, subauditur antiquarum, recordabor, in ira, quam infert post easdem miserationes. Ac si dicat: Et licet post tot miserationes iram inferat, non tamen mutatus est, non mutabilitatis arguendus est. Nam et multitudinem bonorum largitus est domui Israel secundum indulgentiam suam, et secundum multitudinem misericordiarum suarum, et interea dixit, inquam, in Moyse, dixit in prophetis et Psalmis. Verumtamen populus meus est, filii non negantes. Quod erat dicere: Ego quidem Abraham, Isaac, et Jacob elegi, et veraciter dictum est: Semen Abrahae servi ejus, filii Jacob electi ejus (Psal. CIV). Verumtamen non omnes qui ex Israel hi sunt Israelitae, sed soli non negantes filii reputantur in semine. Haec dixit, et, immutabili permanente proposito, eis tantum factus est salvator. In omni tribulatione eorum non est tribulatus. Quorum in omni tribulatione non est tribulatus? Filiorum non negantium, filiorum fidelium. Illorum omnem tribulationem, omnem miseriam, omne peccatum, et omnem iniquitatem, ipse absque tribulatione sustinuit non invitus, sed voluntaria charitate portavit. Nam hoc est quod sequitur: Et angelus faciei ejus salvavit eos in dilectione sua. Si enim Apostolus in tribulatione suorum non est tribulatus, sed dilatato corde dixit: Os nostrum patet ad vos, o Corinthii, cor nostrum dilatatum est, non angustiamini in nobis (II Cor. VI), quanto magis angelus faciei Domini, angelus magni consilii, cujus facies, facies est Domini, nulla tribulatione est angustiatus? Salvavit, inquit, eos in dilectione sua, et in indulgentia sua ipse redemit eos. Et portavit eos, et levavit eos cunctis diebus saeculi. Quae cuncta sunt officia suavissimae et latissimae charitatis. Ipsi autem ad iracundiam provocaverunt et afflixerunt Spiritum sancti ejus. Quinam ipsi? Utique filii negantes, gens peccatrix, populus gravi iniquitate, semen nequam, filii scelerati (Isa. I). Cujus sancti ejus spiritum ad iracundiam provocaverunt et afflixerunt? Sancti sanctorum, angeli faciei ejus quem blasphemaverunt, negaverunt, et interfecerunt. Quid pro hoc? Et conversus est eis in inimicum, et ipse debellavit eos. Palam omni mundo est, quia debellavit eos, et vicit eos, occidit in ore gladii, et in omnes gentes captivos duxit eos, non tanquam pater virga disciplinae foriens, sed tanquam inimicus usque ad inferni novissima persequens. Et recordatus est dierum saeculi, Moysi et populi sui. Recordatus est dierum saeculi, recordatus est Moysi, recordatus est populi sui, in eo videlicet ut adduceret super eos omnem sanguinem justum, qui effusus est super omnem terram a diebus saeculi (Luc. XI), ut vindictam faceret in eos, quod toties exacerbaverunt spiritum Moysi (Psal. CV), quod toties tumultuando inquietaverant pacem populi sui. Hac praemissa laude et recordatione miserationum Domini, tandem luctum pro gente sua lacrymosum ingreditur tanto vocis clamore et cordis rugitu ut recte dicamus quia in isto Spiritus sanctus gemitibus orat inenarrabilibus pro Israel (Rom. VIII), ut ex eo saltem reliquiae salventur (Rom. IX). Ubi est, inquit, qui eduxit eos de mari cum pastoribus gregis sui? Ubi est qui posuit in medio ejus Spiritum sancti sui? Et subinde: Attende de coelo, et vide de habitaculo sancto tuo, et gloriae tuae. Ubi est zelus tuus et fortitudo tua? Multitudo viscerum tuorum et miserationum tuarum super me continuerunt se. Tu enim, pater noster et Abraham nescivit nos, et Israel ignoravit nos. Tu, Domine, Pater noster, Redemptor noster, a saeculo nomen tuum. Quare errare fecisti nos, Domine, de viis tuis, indurasti cor nostrum ne timeremus te, etc. (CAP. LXV). Taliter lugendi caecitatem quae contigit in Israel (Rom. XI), Deus tandem respondet. Quaesierunt me qui ante non interrogabant, invenerunt qui non quaesierunt me. Statim Filius cujus personae sunt istae voces apostropham facit ad ipsum Patrem his verbis. Et dixi: Ecce ego, ecce ego ad gentem quae non invocabat nomen tuum. Quare? Expandi, inquit, manus tota die ad populum incredulum, qui graditur in via non bona post cogitationes suas, etc. Haec de plenitudine gentium, quae subintratura erat, loquitur adversus Israel, cui caecitas contigerit. Nec mora reliquias ex eo salvandas fore promittit cum dicit: Quomodo, si inveniatur granum in botro, et dicatur: Ne dissipes illud, quoniam benedictio est, sic faciam propter sermones meos, ut non disperdam totum, etc. Non ignoro plurima sparsim esse praetermissa, perspicue ad eamdem fidem Christi, gentium quoque vocationem pertinentia, sed, juxta propositum, septem tantum prophetae hujus oportuit excipere particulas, quibus recapitulata non partim, sed pene ex integro tota continetur fides Christiana, fides evangelica, facie aperta, serie ordinata. Et hic quidem finem facere, et ad prophetam alium transire poteramus, sed occurrit unum quod perpulchrum atque egregium, quod nullatenus devotio fidei nos intactum praeterire patitur.