CAPUT XIX. De eo quod, cum ingrederetur Moyses tabernaculum foederis, audiebat vocem loquentis ad se de propitiatorio, et exemplum de Actibus apostolorum, quando Moyses ingressus sit, et in re auditum et factum sit quod praefigurabatur illic.

(CAP. VIII.)

“Cumque ingrederetur Moyses tabernaculum foederis ut consuleret oraculum, audiebat vocem loquentis ad se de propitiatorio quod erat super arcam testimonii inter duos cherubim, unde et loquebatur ei. Locutusque est Dominus ad Moysen, dicens: Loquere Aaron et dices ad eum: Cum imposueris septem lucernas candelabrorum, in australi parte erigantur.”

Ex quo tabernaculum sanctificatum est. Moyses ingreditur in tabernaculum foederis, quia videlicet ex quo sancta per Christum Ecclesia redempta est, ex tunc homo reconciliatus factus est Deo familiaris. Ex tunc, inquam, consulens oraculum Moyses,

“audiebat vocem loquentis ad se de propitiatorio, quod erat super arcam testimonii inter duos cherubin,”

quia profecto qui erant discipuli Moysi, ex tunc cognoverunt consilium Dei, quod habebat super gentibus universis, quod illis quoque ad poenitentiam viam vellet offerre. Quam enim audiebat vocem loquentis? Ait:

“Loquere Aaron et dices ad eum: Cum posueris septem candelabrorum lucernas, in australi parte erigantur.”

Et continuo Scriptura sequitur et dicit:

“Hoc igitur praecepit, ut lucernae contra boream e regione respiciant ad mensam panum propositionis.”

Contra eam partem candelabrum respicit, ad quam lucere debebunt. Tanquam diceret: Cum septem lucernas candelabrorum in australi parte erigi praecipiat contra mensam propositionis panum, ipsa autem mensa, sicut in Exodo scriptum est (Exod. XXV, XXXVII), in parte aquilonis poni jussa est; hoc igitur praecepit, ut lucernae contra boream e regione respiciant. Vehementer intimatum nobis esse monuit, quod candelabrum septem lucernarum, id est Christum in quo septem lucidi spiritus requiescunt, ad aquilonem, id est ad gentes, verum hactenus solem non habentes, pium gratiae suae convertere voluerit intuitum, et illic habere mensam propositionis panum, id est veritatem Scripturarum, sive corporis et sanguinis ejus sacramentum. Nam quod candelabrum, Christum gloria resurrectionis coronatum, septem vero lucernae sanctum septiformem Spiritum, ipse autem boreas sive aquilo nos gentes significet, plenius in Exodo dictum est (Exod. XXV). Hoc, inquam, vehementer nobis insinuatum esse voluit, scilicet sic sibi praeceptum fuisse certi gratia mysterii, memor videlicet exemplaris quod in monte Dominus ostenderat sibi.

“Cum, inquit, ingrederetur Moyses tabernaculum foederis, ut consuleret oraculum, audiebat vocem loquentis ad se de propitiatorio, quod erat super arcam testimonii inter duos cherubim unde et loquebatur ei.”

In Actibus apostolorum habemus, quando Moyses ingressus in tabernaculum foederis, et oraculo consulto, vocem hujusmodi, vocem tantae propitiationis audierit, inter duos cherubim, id est de concordi testificatione utriusque Testamenti:

“Facta seditione non minima Paulo et Barnabae adversus gentes, quibus aperuerat Deus ostium fidei, statuerunt ut ascenderent Paulus et Barnabas et quidem alii ex aliis ad apostolos et presbyteros in Jerusalem, super hac quaestione (Act. XV).”

Ac deinceps:

“Cum autem magna conquisitio fieret, surgens Petrus dixit ad eos: Viri fratres, audite me. Vos scitis quoniam ab antiquis diebus in nobis elegit Deus per os meum audire gentes Evangelii verbum et credere (ibid.),”

etc.

“Et postquam tacuerunt, respondit Jacobus dicens: Viri fratres, audite me. Simon narravit quemadmodum primum Deus visitavit, sumere ex gentibus populum nomini suo, et huic concordant verba prophetarum, sicut scriptum est: Post haec revertar, et aedificabo tabernaculum David quod cecidit, et diruta ejus reaedificabo et erigam illud, ut requirant caeteri hominum Dominum, et omnes gentes super quas invocatum est nomen meum, dicit Dominus faciens haec. Notum a saeculo Domino est opus suum (ibid.).”

etc. Igitur ingrediente Moyse, et consulente oraculum vox audita est jubentis, ut contra boream e regione respiceret candelabrum septem lucernarum, et ut contra eam partem lucerent lucernae, quam respicit candelabrum, quia videlicet facta quaestione, dum consulitur Spiritus sancti oraculum, hoc manifestis auctoritatibus defenditur, quod Christus sit exspectatio gentium. Sed et hodie quoque Moyses ingredietur tabernaculum ad consulendum oraculum, quoties boni rectores, cum se res dubias discernere non posse cognoscunt, ad secretum mentis, velut ad quoddam tabernaculum revertuntur. Divina lege perspecta quasi coram posita arca Dominum consulunt, et quod prius audiunt intus, hoc foris postmodum agentes innotescunt. Ut enim exterioribus curis inoffense deserviant, ad secreta cordis recurrere incessabiliter curant, et sic vocem Dei, quasi per occultam inspirationem audiunt, dum meditatione mentis a carnalibus sensibus abstrahuntur.