CAPUT XXIX. De eo quod dictum est:

“Videte ne forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae.”

Nunc ergo, ne forte mittat manum suam, et sumat etiam de ligno vitae, et comedat et vivat in aeternum, emisit eum Dominus Deus de paradiso voluptatis, ut operaretur terram de qua sumptus est. Ecliptica, id est defectiva, locutione pro re et tempore scriptor in persona Dei usus est, quem locutionis modum cum gravitas adjuvat pronuntiantis, hoc ipsum in quo deficere videtur, valentius exprimit. Ubi enim dixit, nunc ergo ne forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae, et comedat et vivat in aeternum, deficit quidem sermo, sed graviter deficit, et subaudiri promptum est, emittamus eum de paradiso voluptatis. Sequitur enim scriptor in sua persona, ubi Dominus Deus deficit de sermone, et continuo dicit: Emisit eum Dominus Deus de paradiso voluptatis. Ergo, inquit, quia quasi unus ex nobis factus est, imo quasi similitudinis nostrae gratia privatus est, quia comedit et mortuus est, et exinde aperti sunt oculi ejus, et cognovit quod nudus esset, jam nunc illum de hoc paradiso voluptatis emitti opus est, et illi expedit quia talis factus est, quem jam saturitas et otium non juvet. Ut quid hoc tantopere agendum est? Videlicet ne forte mittat manum suam et sumat etiam de ligno vitae, et comedat, et hoc facto talis, tam miser factus Adam, vivat in aeternum. Quid enim, si cum talis factus sit, vivat in aeternum? Utique nil nisi malum aeternum. Jam enim miser factus, si aeternus quoque sit, quid nisi miseriam aeternam habebit? Parcamus illi, ne hoc modo male sit quasi unus ex nobis, ne sicut quisque nostrum aeternus est: aeternus enim Pater, aeternus Filius, aeternus Spiritus sanctus, sic et ille aeternus sit, et ob hoc veracem se esse, rideat oculus nequam diaboli, qui Dei similitudinem illi repromisit. Etenim malum quidem illi est temporalem esse, sed pessimum est aeternum esse. Mala nimis et falsa est haec similitudo Dei, multo melius illi est esse omnino dissimilem Dei. Quomodo? Videlicet ut quia miser est, sit etiam temporalis. Hoc est esse omnino dissimilem Dei, Deus enim et aeternus est, et felix, et est ejus aeterna felicitas, felix aeternitas. Horum alterum, id est felicitatem, perdidit diabolus, aeternitatem vero non amisit, et est ejus aeterna infelicitas, infelix aeternitas. Parcamus, inquam, homini, et quia felicitatem perdidit, aeternitatem quoque praeripiamus infelici, ut in neutro sit quasi unus ex nobis. Nobis est aeterna felicitas, felix aeternitas, sit illi temporalis miseria, vel misera temporalitas, ut tunc illi commodius reformetur aeternitas, cum fuerit recuperata felicitas. In magna ergo ira magnae misericordiae Dominus Deus recordatus est, in hoc ipso, quod lignum vitae non concesserit misero homini, quippe quem voluit sic esse similem sibi, ut esset utrobique dissimilis diabolo, id est, ne viveret homo aeque ut diabolus, usque ad ultimum judicium, et aeque ut ille absque temporali morte transiret ad aeternum incendium. De hoc jam superius diximus, ubi secundum eamdem misericordiam dicit, quia pulvis es, et in pulverem reverteris.