|
etc., et quod respondens Dominus:
|
“Ego, inquit, inibo pactum cunctis videntibus.”
|
|
|
“Dominator Domine Deus, misericors et clemens, patiens, et multae
miserationis ac verax.”
|
|
Notandum quod cum tota sit intentio deprecari pro populi scelere, et
misericordiam implorare, non tamen inter tot nomina laudis divinae,
inter tot vocabula misericordiae, siluit de justitia vel veritate,
dicendo
|
“misericors et clemens, patiens et multae miserationis,”
|
|
tandemque addendo,
itemque nominum ipsorum exponendo causas, cum dixisset:
|
“Qui custodis misericordiam in millia, qui aufers iniquitatem, et
scelera atque peccata, nullusque apud te per se innocens est.”
|
|
Quod totum miserationis et gloriae est justificantis, addidit:
|
“Qui reddis iniquitatem patrum in filiis ac nepotibus in tertiam et
quartam generationem.”
|
|
Quod procul dubio justitiae et veritatis est. Quomodo ergo, inquis, idem
Deus per prophetam dicit:
|
“Filius non portabit iniquitatem patris, et pater non portabit
iniquitatem filii (Ezech. XVIII).”
|
|
Videlicet non portat filius iniquitatem patris quamcunque non imitatur;
redditur autem iniquitas patrum in filiis ac nepotibus quicunque patres
iniquos imitantur: verbi gratia, non omnes homines secundum carnem Adae
filii sumus. Si ergo iniquitatem, id est incredulitatem ejus, qua
serpenti magis quam Deo credidit, imitamur, iniquitas ejusdem patris in
nobis filiis juste redditur. Si autem iniquitatem ejusdem veteris
hominis fugientes ad jus etiam novi hominis Jesu Christi Filii Dei
confugimus, non utique iniquitatem illius portabimus. Proinde oratio
Moysi sic pulchre concluditur:
|
“Festinusque Moyses curvatus est in terram, et adorans ait: Si inveni
gratiam in conspectu tuo, Domine, obsecro ut gradiaris nobiscum, populus
enim durae cervicis est, et auferas iniquitates nostras atque peccata,
nosque possideas.”
|
|
Cum enim dicit,
etc., fiducialiter fides evangelica gaudet subintelligere, ut Verbum
caro fiat, et habitet in nobis, et videamus gloriam ejus, gloriam quasi
unigeniti a Patre (Joan. I). Nam ex Adam populus durae cervicis eramus,
idcirco medicamento humilitatis Dei indiguimus. Ad haec respondet
Dominus:
|
“Ego inibo pactum cunctis videntibus. Signa faciam, quae nunquam sunt
visa super terram, nec in ullis gentibus, ut cernat populus iste, in
cujus medio es, opus Domini terribile quod facturus sum.”
|
|
Quae enim sunt signa nunquam visa, vel quod est opus Domini terribile,
quod cernat populus praesidente Moyse, nisi quod Deus homo factus est,
quod crucifixus, mortuus ac sepultus est, et resurrexit tertia die,
prophetia Moysi ejus testimonium astipulante? Nempe si respicias, ad
signa quae in illo populo facta sunt, antequam veniret hic Filius Dei,
majora visa sunt super terram, majora facta sunt signa in medio Aegypti,
nec tam terribile opus Domini vidit populus ille, sub cunctis regibus
suis, quam fuit illud quod jam fecerat Dominus in Pharaonem et in omnes
servos ejus. Praecepta, quae hic breviter iterantur, sic terminantur ut
ante:
|
“Non ceques haedum in lacte matris suae (Exod. XXIII, XXXIV).”
|
|
Quo dicto, prohibemur de Christo secundum carnem sapere. Haedum namque
Cerinthus in lacte matris suae coquere voluit, qui Christum ex Maria
initium sumpsisse dixit. At ille ante matrem et ante avos matris, imo et
ante originem mundi Deus erat; nam
|
“omnia per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil (Joan. I).”
|
|
|
|