VERS. 16.

“Non conferetur tinctis Indiae coloribus,”

id est fucatis, et ornamenta eloquentiae foeditatis suae super ducentibus mundi sapientibus. Per Indiam enim, quae nigrum populum mittit, hic mundus accipitur, in quo vita hominum per culpam obscura generatur. Indiae vero tincti colores sunt iidem mundi sapientes, qui, cum rerum virtute careant, aliud se esse quam sunt, verborum compositionibus, quasi superductis coloribus, mentiuntur.

“Non ergo conferetur,”

subaudi vera sapientia,

“tinctis Indiae coloribus,”

quia dum fucata eloquentiae ornamenta non habet, quasi vestis sine tinctura placet.

“Nec lapidi sardonycho pretiosissimo,”

id est cuilibet homini terreno; sardonychus quippe rubrae terrae similitudinem habet, et ideo possunt in sardonycho significari omnes, quia de terra sunt homines, quorum primus parens Adam de terra formatus, Latino quoque sermone terra rubra nominatur.

“Nec sardonycho ergo, vel sapphiro,”

id est nec homini terreno, nec cuivis conferetur angelo. Sapphirus enim aeriam habet speciem; idcirco congrue sanctos designat angelos. Vel ita:

“Nec lapidi sardonycho pretiosissimo,”

id est Veteris Testamenti Patribus,

“vel sapphiro,”

id est Novi Testamenti doctoribus, subaudi conferetur. Nam per sardonychum qui, ut dictum est, terrae rubrae similitudinem habet, primus homo terrenus (I Cor. XV), et qui secundum illum nati sunt, possunt recte signari; per sapphirum vero qui, ut dictum est, aeriam speciem habet, novus homo Christus, qui et coelestis (ibid.) dicitur et qui ex illo regenerantur, apte figurantur. Sciendum vero est, sardonychum et sapphirum, quos constat pretiosos non esse, idcirco pretiosos describi, ut dum pretiosos non esse cognoscimus, aliud in eorum intelligentia requiramus.