CAPUT X.

Hic est illud, quod dico animadverte: Abbates, id est Patres monachorum, quo jure pastoralem post episcopos ferunt baculum? Num idcirco, quia sacerdotes vel presbyteri sunt, an idcirco, quia monachi et duces sunt monachorum? Nam idcirco causa ista fere ignota neque satis considerata est, quia proficiente decore domus Domini, hodie nullus fere abbas ordinatur, nisi primum presbyter fuerit ordinatus. Olim non ita erat. Multi abbates erant, qui sacros ordines non habebant. Exempli gratia: Equitius abbas, cujus vitam vel actus beatus papa Gregorius in primo Dialogorum libro narrat, et viris et feminis praeerat quodam privilegio gratiae, quod per angelum semetipsum narrabat coelitus accepisse, attamen idem sacros ordines non habebant. Unde et a quodam familiariter percunctante dictum est ei: Qui sacrum ordinem non habes, atque a Romano pontifice, sub quo degis, praedicandi licentiam non accepisti, praedicare quomodo praesumis? Qua inquisitione compulsus, Ea quae mihi loqueris, ait, ego ipse quoque mecum pertracto. Sed nocte quadam speciosus mihi per visionem astitit juvenis, atque in lingua mea medicinale ferramentum flebotomum posuit dicens: Ecce posui verba mea in ore tuo, egredere ad praedicundum, atque ex illo die, etiam cum voluero, de Deo tacere non possum. Ob eamdem causam ad apostolicae sedis audientiam aliquando, clericis agentibus, evocatus est, non quod abbas esset, ut erat, quippe qui fretus virtute Dei omnipotentis, feminis quoque, et viris pariter praeerat, ita alienus a tentatione, ac si sexum non haberet in corpore; sed quod praedicaret, sacros, ut jam dictum est, non habens ordines. Nam et ratio et auctoritas hoc habet, ut monachus, nimirum sacros non habens ordines, quantumvis litterarum peritus, praedicare non praesumat. Et ille quidem divinis defensus est miraculis, verumtamen miracula, sicut ante nos dictum est, non sunt in exemplum trahenda, et nihilominus cavetur ne quispiam ejusmodi officium praedicationis arripere audeat. Quomodo enim praedicabunt nisi mittantur? (Rom. X.) Mitti autem ordinari est. Poterant de aliis exempla proferri, ad demonstrandum quod usus fuerit, absque altaris officio patres quoque monachorum, id est abbates ordinari, sed de isto magis libuit, cujus manifestior causa est, ex eo quod evenit.