CAPUT XXII. Tempus, quod ab exitu sermonis usque ad completionem operis intercesserit, non modo coram Deo breve, verum etiam hominibus utile fuisse.

Talis fuit exitus sermonis, utique hominibus vel servis Dei prolixus et difficilis. Siquidem a Cyri regis imperio, cujus ut viventis voluntas, ita et mortui scripta sermonis Domini famulata est auctoritas, usque ad Neemiam, et vicesimum annum regis Artaxerxis mansit opus imperfectum, quo tempore regni Persarum centum et quindecim anni fuerunt evoluti:

“Captivitatis autem Jerusalem centesimus octogesimus quintus annus erat.”

Verum etiam tamen captivitatis ejusdem recte praedicantur vel numerantur duntaxat anni septuaginta, quia videlicet tunc recte soluta esse dicitur, non quando consummatum est opus quod intermissum fuerat, sed quando prima licentia data est, praedicante Cyro:

“Quis est in vobis de universo populo Dei coeli? Sit Deus illius cum ipso, ascendat Jerusalem, quae est in Judaea et aedificet domum Dei Israel, ipse est Deus, qui est in Jerusalem (I Esdr. I).”

Quando haec dixit, simul protulit vasa Domini, quae tulit Nabuchodonosor de Jerusalem, et dedit his quorum

“Deus suscitavit spiritum, ut ascenderent ad aedificandum templum Domini (ibid.).”

Tunc vere soluta est captivitas populi, quia tunc ascendit quicunque relictis Babyloniae deliciis ascendere voluit. Porro, quod taliter exeunti sermoni ad reaedificandam Jerusalem, et templum Domini, moras fecerunt adversarii, apud ipsum sermonem Domini nullius est momenti, quippe cujus ante oculos

“mille anni, tanquam dies besterna quae praeteriit, et custodia in nocte (Psal. LXXXIX),”

id est una de quatuor vigiliis noctis. Quanto magis paulo plus quam centum anni, quibus intermissum fuit opus domus Domini, impedientibus adversariis, parvi, imo nullius ante oculos ejus potuerunt esse momenti! Igitur ipsi quidem sermoni vel proposito Domini mora illa pro nihilo fuit, quippe quae pro nihilo habentur:

“eorum, inquit, anni erunt,”

id est in terra reputabuntur, subauditur ante oculos suos. Ipsis autem filiis captivitatis, annos illos et moras intermissi operis nimis aegre ferentibus, et fideliter coram Domino ingemiscentibus, auctum est meritum fidei, crevit corona spei, multiplicata sunt praemia dilectionis, quia laboraverunt ipsi, ut nos in labores eorum introiremus, unde et piis eorum studiis grates agere debemus, quia quod seminaverunt in lacrymis, nos in gaudio metemus.