LIBER SEPTIMUS.


CAPUT 1

Experimento didici, sed hoc ipsum timens confiteor, confitens timeo, quia didici et expertus sum quidpiam, licet exiguum, de modo quodam locutionis, quo dilectus sanctis et dilectis loqui solet animabus, sicut audivimus in Canticis, dum quaelibet illarum dicit:

“En ipse stat post parietem nostrum respiciens per fenestras, et dilectus meus loquitur mihi: Surge, propera, amica mea, columba mea, formosa mea, et veni (Cant. II)”

Item hoc ipsum repetens,

“Surge, amica mea, speciosa mea,”

ita subjungit:

“Ostende mihi faciem tuam, sonet vox tua in auribus meis. Vox enim tua dulcis et facies tua decora (ibid.).”

Et quae me necessitas cogit istud confiteri, qui tale quid experimento didicerim? Existimo nonnulla, quia peccat aliquis, dum pene scandalizatur in me, hoc ipsum qui scribo, qui Scripturarum mysteria pertracto, praesumptioni reputans, et vanae gloriae, et subsannando quaeritans, quid opus sit ut scribam istis, cum sancti Patres tam multi ante nos tam multa tamque sufficientia scripserunt. Quid igitur? Scribam ne etiam illud experimentum dilecti, quomodo dicat,

“surge, propera,”

quomodo dicat,

“sonet in auribus meis vox tua?”

Vere non ausim, sed hoc tibi, o amice, qui et ipse me ad scribendum saepe hortaris, in aurem dicere non veritus sum, nec verebor, si iterum audire volueris. Caeteris dico et hoc dixisse satis sit, quia revera etiam si tacere sive a scribendi studio cessare voluero, non valeo, et hoc non concedi mihi scio et bene sentio, et hoc gaudeo. Veracem esse didici, si virtutem discretionis habuisset, amicum beati Job, ubi dixit:

“Sed conceptum sermonem tenere quis possit (Job. IV),”

et quidem conceptum sermonem superfluum sive malum non posset tenere, vitiosum est et stultum juxta illud Sapientis:

“Sagitta infixa in femore carnis, sic verbum in corde stulti (Eccl. XIX),”

sed econtra conceptum sermonem bonum et necessarium non posse tenere, gloriosum, quemadmodum Hieremias tenere non valens, cum dixisset:

“Et factus est mihi sermo Domini in opprobium et in derisum tota die, et dixi: Non recordabor ejus, neque loquar, in nomine ipsius (Jer. XX),”

ita subjunxit:

“Et factus est in corde meo quasi ignis exaestuans, claususque in ossibus meis, et defeci ferre non sustinens (ibid.).”

Verumtamen quomodocunque volunt praesentes de nobis judicent, futuri clementius judicabunt.

“Dum enim vivimus, ait vir illustris Hieronymus, et vase fragili continemur, videntur amicorum prodesse studia, et nocere aemulorum opprobria. Postquam autem reversa fuerit terra in terram suam, et tam nos qui scribimus, quam eos qui de nobis judicant, pallida mors subtraxerit, et alia venerit generatio, primisque cadentibus foliis virens silva succreverit, tunc sine nominum dignitate sola judicantur ingenia. Nec considerat qui lecturus est, cujus vel quale sit quod lecturus est, sive ille episcopus, sive sit laicus, imperator et Dominus, aut serico, aut in vilissimo miles et servus, aut in purpura panno jaceat, non bonorum diversitate, sed operum merito judicabitur.”

Nunc coepta prosequamur.