|
Emisit, inquit, eum Dominus Deus de paradiso voluptatis, ut operaretur
terram, de qua sumptus est. Ejecitque Adam. Repetitio sententiae
confirmatio est. Nam, quod dictum fuerat hoc modo, emisit eum Dominus
Deus, hoc repetitum est, dicendo: Ejecitque Adam. De quo utrum aliquando
per Christum misericordiam consecutus sit, per quam salvati et liberati
sumus, hodieque nonnulli dissertant, pro eo quia videlicet nusquam
canonica Scriptura testatur illum egisse poenitentiam. In eo duntaxat
qui inscribitur liber Sapientiae, de illo sic scriptum est: Haec
(subauditur sapientia) illum, qui primus formatus est a Deo, pater orbis
terrarum: cum solus esset creatus, custodivit, eduxit illum a delicto
suo, et dedit illi virtutem continendi omnia (Sap. X). Verum haec
Scriptura neque de canone est; neque de canonica Scriptura sumpta est
sententia haec, quomodo caetera quae de patribus in eodem libro cum
laude sapientiae commemorantur; verbi gratia, haec venditum justum,
subaudis Joseph, non dereliquit, et reliqua. Quod ergo illic dictum est,
eduxit illum a delicto suo, et dedit illi virtutem continendi omnia,
majore libertate parvipenditur, quam suscipitur, quia quando vel ubi
peccatum suum agnoverit, aut poenitentiae satisfactionem attulerit, non
ostenditur. Amplius autem, quod dictum est, et dedit illi virtutem
continendi omnia, nullum certum sensum praesentat, quia profecto praeter
unicum hominem Jesum Christum, nullus est homo habens virtutem
continendi omnia. Itaque quia de illo vetere Adam nihil usquam boni
operis invenitur, et novus Adam illi est oppositus. Sicut enim in Adam
omnes moriuntur, ita in Christo omnes vivificabuntur (I Cor. XV),
salvatio ejus et a multis libere negatur, et a nullo satis firmiter
defenditur. Ne quis tamen temere definiat, constat et hoc (ut
ecclesiastica refert Historia [lib. IV, c. 26]) ab Encraticis haereticis
inventum esse, quibus Tatianus auctor exstitit. Sane licet in Adam vir
simul et mulier intelligantur, et uterque sit ejectus vel emissus; tamen
quod dictum est, ut operaretur terram de qua sumptus est, melius de solo
viro accipitur, qui de terra sumptus est, nam mulier de carne vel
ossibus viri sumpta est. Unde et ipsa natura docet, decere virum ut
operaretur terram, nam mulieri magis congruit, ut erga corpus viri in
quolibet opificio serviliter occupetur. Proinde cum dicitur, ut
operaretur terram de qua sumptus est: commode subauditur, et mulier
operaretur circa cultum viri, de qua sumpta est. Ubi autem vel in qua
parte terrarum hic infelix operarius habitaverit, non legimus: nisi quod
eum sepultum esse in Ebron civitate, decem et quatuor millibus ab
Hierosolymis distante, sacra Scriptura testatur. Sic enim in libro Josue
scriptum est: Nomen Hebron antea vocabatur Cariatharbe, Adam autem
maximus ibi inter Evachin situs est (Jos. XIV), etc. Porro, Cariatharbe
interpretatur civitas quatuor, sic dicta, pro eo quod tres patriarchae,
Abraham, Isaac et Jacob, et ante hos Adam maximus ibi siti sint.
Sequitur.
|
|