CAPUT 8

Quid enim intelligi voluit in eo quod cum dixisset:

“Aemulationem Dei habent,”

statim excepit dicens:

“sed non secundum scientiam,”

nisi idem ac si dixisset: Veram scientiam non habent, quae non inflat, id est, Dei charitatem (ibid.). Consequitur ergo illos, juxta eamdem Apostoli sententiam, Dei habere odium. Et sic dixisse illum, aemulationem Dei habent, sed non secundum scientiam, ac si dixisset: Ore quidem sive labiis legem Dei defendunt, sed in corde a charitate Dei, quae vera scientia est, inanes sunt. Propheta quoque consonante, per quem dicit Deus:

“Populus hic labiis me honorat, cor autem eorum longe est a me (Isa. XXIX).”

Igitur quod ait:

“Si non venissem et locutus fuissem eis, peccatum non haberent; nunc autem excusationem non habent de peccato suo,”

idem est ac si dixisset: Si non locutus fuissem, si non justitiam annuntiassem et operibus eorum contrarius fuissem, invidia vel odio conflagrati non fuissent, quod omnem aufert peccati excusationem. Nam ut intelligas quod de peccato dixerit, statim intulit:

“Qui me odit, et Patrem meum odit.”

Hoc ergo illud est, quod per prophetam praedictum est:

“Zelus apprehendit populum ineruditum (Isa. XLIII),”

quia videlicet ejus, cujus cultores esse videbantur, veniente et loquente illis Filio Dei, vitiisque ipsorum dissentiente, zelo malo exarserunt. Sed parum est quod ait se venisse, et locutum fuisse. Loquela namque ejus, sicut jam saepe dictum est, sic erat quasi unius hominis testimonium, quod contemnentes Judaei, dicebant:

“Tu de teipso testimonium perhihes, testimonium tuum non est verum. (Joan. VIII)”

Ergo sicut et tunc dixerat:

“Et in lege vestra scriptum est (Deut. XVII; XIX), quia duorum hominum testimonium verum est. Ego sum qui testimonium perhibeo de meipso, et testimonium perhibet de me, qui misit me Pater (Joan. VIII),”

faciendo scilicet opera.

“Opera enim, inquit, quae dedit mihi Pater, ut perficiam ea, ipsa testimonium perhibent de me, quia Pater me misit (Joan. VIII);”

ita et nunc itidem duo recitat testimonia: praemisso namque uno testimonio, dum dicit:

“Si non venissem, et locutus fuissem eis,”

et caetera, statim addidit: