|
Praemissa salvatione magnifica gratiae et pacis Dei Patris nostri
omnibus qui sunt Romae dilectis Dei, vocatis sanctis, et captata
benevolentia, cum attentione ab eo quod ait: Primum quidem gratias ego
Deo meo per Jesum Christum pro omnibus vobis, usque ad id quod dicit:
Justus autem ex fide vivit (Rom. I), continuo ingressus, primo quam
sapienter, quam acerrime gentilium peccata percutit, et deinde exilem
Judaeorum justitiam sub peccato concludit. Etenim causa quidem poscebat,
ut Judaeum prius argueret, eumque contra suam ipsius faciem statueret,
quia videlicet ex Judaeo omnis controversia erat. Ille enim gloriabundus
in carne Abrahae, gentilem provocans, quasi litem in judicio proponebat,
eumque evangelica indignum judicabat gratia, nisi quia per misericordiam
illum in hospitium sive incolatum generis Israelitici susciperet Dei sui
pia et omnibus consulens largitas. Sibi deditum, sibi proprium
vindicabat Judaeus conversus Christi Evangelium, eratque, ut jam dictum
est, ab ipso litis principium. Cum ergo secundum causam, ut jam dictum
est, prius Judaeum deberet ostendere sub peccato esse, maluit tamen
gentilem prius percutere severa et terribili valde peccatorum ejus
recitatione, dicendo: Quia cum cognovissent Deum, non sicut Deum
glorificaverunt, aut gratias egerunt, sed evanuerunt in cogitationibus
suis et obscuratum est insipiens cor eorum: Dicentes enim se esse
sapientes stulti facti sunt, et mutaverunt gloriam incorruptibilis Dei,
in similitudinem imaginis corruptibilis hominis, et volucrum, et
quadrupedum, et serpentium. Propter quod tradidit illos Deus in
desideria cordis eorum in immunditiam, ut contumeliis afficiant corpora
sua (ibid.), etc. Cur hoc? Si a Judaeo gentium salutem odiente lis
posita fuerat, dicente: Nos sumus populus Dei, nos circumcisi ex gente
Abrahae, nobis Christus promissus est, ad quos etiam ipse se venisse
testatus est, dicens: Non veni nisi ad oves, quae perierunt domus Israel
(Matth. XV), cum vos canes potius quam homines appellaverit, cur
gentilem potius quam Judaeum tam acerrime tetigit, praeteritamque ejus
conversationem, tanta foeditate respersam, coram facie statuit?
Videlicet, quia gentilis patientior ad haec audienda erat, quippe qui et
ultroneus sua confitebatur peccata, et confitendo ad Christi gratiam
confugiebat. Judaeus autem in carne justorum patriarcharum gloriabundus,
et de sua carnali praesumens justitia, impatiens ad injustitiae
accusationem sive peccati confessionem existebat. Itaque ut sapiens
orator, prius auditorem qui patientior est vehementissime redarguit, et
deinde ad eum qui impatiens est ligandum atque concludendum argumentosae
orationis vincula contrahit, eodemque illum nodo constringit. Quomodo?
Qui cum justitiam Dei cognovissent, inquit, non intellexerunt quoniam
qui talia agunt digni sunt morte, non solum qui illa faciunt, sed et qui
consentiunt facientibus (Rom. I). Nam cuncta quae ante dixerat, et hoc
ipsum quod postremo dixit, quoniam qui falsa agunt, et qui facientibus
consentiunt digni sunt morte, oportebat concedere Judaeum, et libenter
concedebat tanquam in adversarium. At iste sapienter et caute
universaliter, et absque distinctione Judaei et Graeci dixit, quoniam
qui talia agunt, digni sunt morte, et continuo subjunxit: Propter quod
inexcusabilis es, o homo omnis qui judicas. In quo enim judicas alterum,
teipsum condemnas. Eadem enim agis quae judicas (Rom. II). Tanquam
diceret: Quoniam neque Judaei, neque Graeci, sed qui talia agunt digni
sunt morte, quoniam, inquam, non pro eo quod vel Judaeus vel Graecus
est, sed pro eo quod talia agit, quisque dignus est morte, ergo
inexcusabilis es, o homo omnis, etiam o Judae qui judicas: eadem enim
agis quae judicas. Et continuo: Scimus enim, ait, quia judicium Dei est
secundum veritatem in eos qui tatia agunt (ibid.). Secundum veritatem,
inquit, id est non secundum personarum acceptionem. Nam sive Judaei sive
Graeci personam accipere, non est secundum veritatem judicare. Nec vero
poterat seipsum Judaeus excutere, ut non concederet dicenti: Eadem enim
agis quae judicas; neque enim alia contra gentilem judicare poterat,
quam quae in semetipso videbat, teste conscientia. Quod si contentiose
contra suam ipsius conscientiam defendere semetipsum vellet,
convincerent eum tot testes, quot sunt apud illum prophetae, et ipse
Moyses. Nam apud illos peccata haec eadem Judaeorum leguntur, quae et
gentium. Servierunt enim gentes creaturae potius quam Creatori, et
mutaverunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis
corruptibilis hominis (Rom. I), servierunt et Judaei operibus manuum
artificis, et mutaverunt gloriam ejus in similitudinem vituli comedentis
fenum (Psal. CV). Nec modo certioribus de gentili quam de Judaeo scire
poterat auctoribus idem Apostolus, quod traditus fuisset Judaeus in
desideria cordis sui, in immunditiam, ut naturalem usum in eum qui est
contra naturam immutaret. Dicit enim Isaias: Audite verbum Domini,
principes Sodomorum, percipite auribus legem Dei mei, populus Gomorrhae
(Isa. I). Sed et alia testatur Scriptura optimos quosque epheborum, apud
eos videlicet Judaeos, in lupanaribus positos fuisse (II Mach. IV).
Poterat multa contra illos de Scripturis testimonia conscribere, sed
unum sufficiens judicavit. Scriptum est enim, inquit: Quia non est
justus quisquam. Non est intelligens, non est requirens Deum. Omnes
declinaverunt, simul inutiles facti sunt, non est qui faciat bonum, non
est usque ad unum (Rom. III), etc. Et ne nesciret Judaeus haec sibi vel
pro se dicta esse: Scimus autem, inquit, quoniam quaecunque lex
loquitur, his qui in lege sunt loquitur, ut omne os obstruatur et
subditus fiat omnis mundus Deo, quia ex operibus legis non
justificabitur omnis caro coram illo (ibid.).
|
|