|
|
“Et vidi et audivi vocem angelorum multorum in circuitu throni, et
animalium et seniorum, et erat numerus eorum millia millium voce magna
dicentium: Dignus est Agnus qui occisus est, accipere divinitatem,
virtutem, et sapientiam, et fortitudinem, et honorem, et gloriam, et
benedictionem.”
|
|
Primus testis, ad quem magis pertinet hoc negotium, scilicet omnis
coetus electorum hominum, praedicto modo suum edixerat testimonium, et
inde
|
“vidi, ait testis, alterius vocem, et hic erat omnis chorus angelorum
stantium in circuitu throni, et animalium et seniorum,”
|
|
videlicet ad magnum spectaculum redemptionis et salvationis hominum.
Numerus eorum infinitus est. Hoc enim satis admirative praedicat
dicendo,
|
“et erat numerus eorum millia millium.”
|
|
Denique numerus eorum millia millium, cum non dicatur quot millia,
manifeste numerum sonat infinitum. Ita in Daniele cum dicitur:
|
“Millia millium ministrabant ei, et decies millies centena millia
assistebant ei (Dan. VII),”
|
|
multus quidem numerus est decies millies centena millia, sed tamen
finitus, numerus vero millia millium finitus non est. Ad istorum,
scilicet angelorum omnem multitudinem pertinet huic Agno perhibere
testimonium, quia videlicet, etsi non per ipsum redempti sunt, quia non
perierant, attamen et per divinitatem ejus conditi sunt, et per
sanguinem ejus nobis conciliati sunt, juxta illud Apostoli:
|
“Quia in ipso condita sunt universa in coelo et in terra, visibilia et
invisibilia, sive throni, sive dominationes, sive principatus, sive
potestates. Omnia per ipsum et in ipso creata sunt (Coloss. I).”
|
|
Et subinde:
|
“Quia in ipso complacuit omnem plenitudinem habitare, et per eum
reconciliari omnia in ipso pacificans per sanguinem crucis ejus, sive
quae in coelis, sive quae in terra sunt (ibid.).”
|
|
Et alibi:
|
“Ut notum nobis faceret sacramentum voluntatis suae secundum
beneplacitum ejus quod proposuit in eo, in dispensatione plenitudinis
temporum (Ephes. I).”
|
|
Exponit statim quid sit illud beneplacitum Dei, ita subjungendo:
|
“Instaurare omnia in Christo, quae in coelis, et quae in terris sunt in
ipso (ibid.).”
|
|
Hoc enim erat beneplacitum Dei, videlicet impleto tempore ordinationis
suae instaurare in fide Christi quae in coelis sunt semiplena, id est
numerus angelorum qui diminutus erat, et quae in terris sunt evacuata,
scilicet homines qui perierant. Igitur quia angeli et in ipso conditi,
et per sanguinem ejus hominibus conciliati sunt, et ex hominibus numerus
eorum suppletur per ipsum, bene in circuitu throni et animalium et
seniorum, ecce adsunt ad testificandum, et auditur testimonium illorum
voce magna, id est, magno affectu dicentium:
|
“Dignus est Agnus qui occisus est accipere virtutem,”
|
|
etc. Quia angeli sunt qui non perierunt, idcirco non dicunt: Dignus est
Agnus qui occisus est et redemit nos, quomodo paulo ante dixerunt
homines,
|
“quoniam occisus es et redemisti nos Deo in sanguine tuo;”
|
|
sed hoc tantum dicunt,
|
“dignus est Agnus qui occisus est.”
|
|
Septem numero insignia testificantes Agno ascribunt, virtutem,
divinitatem, sapientiam, fortitudinem, honorem, gloriam, benedictionem.
Et in isto numero laudum pariter intelligimus universa, quaecunque satis
continentur Scripturis ejusdem Agni Christi praeconia. Sunt enim et alia
multa hujusmodi majestatis et sublimitatis ejus nomina, regnum,
imperium, salus, vita, potestas, et his similia. Legebantur haec sparsim
in Scripturis; exempli gratia, in Isaia sic:
|
“Parvulus enim natus est nobis, filius datus est nobis. Et factus est
principatus super humerum ejus, et vocabitur nomen ejus Admirabilis,
Consiliarius, Deus fortis, Pater futuri saeculi, Princeps pacis.
Multiplicabitur ejus imperium, et regni ejus non erit finis (Isa. IX).”
|
|
Legebant haec Judaei, sed indignum judicabant eum quem sicut agnum
occiderant. Indignum omnino et ineptum reputabant cunctis nominibus
istis, quippe cum ista sint praeconia Christi, ipsi autem nolebant istum
filium (ut putabant) Joseph, filium (ut improperabant) fabri, Christum
ullatenus esse vel dici (Joan. VI; Matth. XIII). Decertant econtra
testificantes angeli: Agnus iste qui occisus est,
|
“hic vermis et non homo (Psal. XXI),”
|
|
qui conculcatus et crucifixus est, hic Filius hominis, filius quidem
Mariae, sed non filius Joseph, dignus est accipere omnia haec, dignus
est de quo dicantur et praedicentur omnia ista. Dignus est accipere
virtutem, dignus est esse vel dici rex ille, de quo Psalmista:
|
“Domine, inquit, in virtute tua laetabitur rex (Psal. XX).”
|
|
Dignus est accipere divinitatem, dignus est hoc nomine
|
“quod est super omne nomen (Philip. II),”
|
|
quod nomen Deus est; et hoc accipe de propheta jam dicto, apud quem Deus
est dictus hoc modo:
|
“Et vocabitur nomen ejus Admirabilis, Consiliarius, Deus (Isa. IX).”
|
|
Dignus est accipere sapientiam, dignus est ut is ipse esse credatur, de
quo Jeremias:
|
“Ecce, inquit, dies venient, dicit Dominus, et suscitabo David germen
justum, et regnabit rex, et sapiens erit (Jer. XXIII).”
|
|
Dignus est accipere fortitudinem, ut credatur esse is ipse de quo ibidem
Isaias, ubi dixerat,
|
“et vocabitur nomen ejus Admirabilis, Consiliarius, Deus,”
|
|
addidit
Et de quo Psalmista:
|
“Dominus, inquit, fortis et potens, Dominus potens in praelio (Psal.
XXIII).”
|
|
Dignus est accipere honorem, ut is ipse credatur esse, de quo idem
Psalmista:
|
“Ex quibus, inquit, delectaverunt te filiae regum, in honore tuo (Psal.
XLIV).”
|
|
Et alibi:
|
“Honor regis judicium diligit (Psal. XCVIII).”
|
|
Dignus est accipere gloriam simul et honorem, ut jam dictum est, ut is
esse non dubitetur, de quo itidem Psalmista:
|
“Gloria et honore coronasti eum, et constituisti eum super opera manuum
tuarum (Psal. VIII).”
|
|
Item:
|
“Magna est gloria ejus in salutari tuo, gloriam et magnum decorem
impones super eum (Psal. XX).”
|
|
Dignus est accipere benedictionem, ut is esse cognoscatur et credatur,
de quo ibidem continuo Psalmista dicit:
|
“Quoniam dabis eum in benedictionem in saeculum saeculi (ibid.).”
|
|
Item ut credatur esse illud semen de quo ad Abraham Deus locutus est:
|
“Et in semine tuo benedicentur omnes gentes (Gen. XXII).”
|
|
Et in David:
|
“Sit nomen ejus benedictum in saecula, ante solem permanet nomen ejus.
Et benedicentur in ipso omnes tribus terrae (Psal. LXXI).”
|
|
Item ad ipsum:
|
“Speciosus forma prae filiis hominum, diffusa est gratia in labiis tuis,
propterea benedixit te Deus in aeternum (Psal. XLIV).”
|
|
Accipiat ergo agnus qui occisus est, accipiat, ut dignus est, virtutem
ad ejiciendos daemones de templis vel delubris gentium et de latebris
simulacrorum, ubi colebantur et ubi dabant responsa fallaciae suae,
mentiendo se deos esse, atque inde proturbet eos Dominus virtutum, juxta
illud in Psalmista:
|
“Et in virtute brachii tui dispersisti inimicos tuos (Psal. LXXXVIII).”
|
|
Accipiat divinitatem, ut dignus est, ut expulsis diis falsis de cordibus
gentium, ipse solus adoretur qui verus Deus est, ut fiat item quod in
psalmo scriptum est:
|
“Regnabit Deus super gentes (Psal. XLVI);”
|
|
et ut decantet jam totus orbis,
|
“quoniam omnes dii gentium daemonia, Dominus autem coelos fecit (Psal.
XCV).”
|
|
Accipiat sapientiam, ut dignus est, quatenus neminem suorum
|
“quis seducere possit per philosophiam et inanem fallaciam secundum
traditionem hominum, secundum elementa mundi, et non secundum ipsum
(Coloss. II).”
|
|
Accipiat, inquam, sapientiam et fortitudinem, ut quae sunt stulta mundi
eligens, confundat sapientes; et infirma mundi eligens, confundat fortia
(Isa. XXIX; I Cor. I); juxta illud quod scriptum est in Job:
|
“Perdam sapientiam sapientum, et prudentiam prudentium reprobabo (Job
V),”
|
|
quod est accipere sapientiam; fortitudinem autem, juxta illud in Psalmo:
|
“Accingere gladio tuo super femur tuum, potentissime. Specie tua et
pulchritudine tua intende, prospere procede et regna. Propter veritatem
et mansuetudinem et justitiam, et deducet te mirabiliter dextera tua.
Sagittae tuae acutae, populi sub te cadent in corda inimicorum regis
(Psal. XLIV).”
|
|
Ita fiet ut neque sapientia philosophorum oculis agni, neque fortitudo
regum aut imperatorum, cornibus agni qui occisus est, obviare aut
resistere possit, quin habeatur Deus sapiens et fortis; et audiant et
credant in eum omnes populi. Accipiat et honorem, ut dignus est,
quatenus corda et corpora quae malignorum spirituum et vitiorum omnium
fuerant receptacula, fiant ipsius habitacula munda et templa
venerabilia, sintque ut continuo Psalmus dicit:
|
“Sedes tua, Deus, in saeculum saeculi (ibid.),”
|
|
sintque filiae regum delectantes te in honore tuo, id est, civitates
quas reges saeculi construxerunt, sive Ecclesiae quae ab apostolis
propagatae tanquam filiae regum sint sancte viventes pro honore tuo.
Accipiat cum honore gloriam, ut dignus sit, ut gentes quae bene vivendo
honorant eum, etiam bene loquendo glorificent eum, praedicando Sanctum
sanctorum meliorem angelis, excelsiorem coelis, sedentem ad dexteram
majestatis, atque ita
|
“omnis lingua, ut Apostolus ait, confiteatur quia Dominus Jesus Christus
in gloria est Dei Patris (Philip. II).”
|
|
Accipiat et benedictionem, ut dignus est, benedicant eum omnes sancti
ejus, non sibi, sed illi attribuendo id quod sunt (I Cor. XV), gratias
agentes Deo Patri per ipsum.
|
|