CAPUT XXII. Cur hoc tantum dictum sit:

“Et factus est homo in animam viventem.”

Igitur hoc dicto, quia formavit Dominus hominem de limo terrae, et inspiravit in faciem ejus spiraculum vitae, dignitas pulchre exprimitur conditionis humanae, quae a cunctis longe diversa sit animantibus, tam formatura corporis, quam vivificatione Dei inspirantis. Utrumque perspicuum est. Forma corporis in hoc solo animante sursum caput attollit, coelum intuetur, terramque calcans pedibus recto pectore incedit, et sidera vel coelestia regna superne positis meditari commovetur oculis. Animus vero sive spiraculum, quod spiravit Deus in faciem ejus, multarum artium bonarum atque utilium repertor est, ex dono rationis quod sibi collatum est.

Sed eo magis attendendum est, quod subauditur, et factus est homo in animam viventem. Haec enim dictio re quae supra descripta est, longe minor est. Siquidem jumentum quoque in animam viventem factum est, dicente Deo: Producat terra jumenta animae viventis. Cum autem dixisset Deus. Faciamus hominem, addidit, ad imaginem et similitudinem nostram, et praesit piscibus maris, et volatilibus coeli, et bestiis universae terrae, et omni reptili quod movetur in terra, quare ergo tantum honori hujus facturae detractum est, hoc solum dicente Scriptura: Et factus est homo in animam viventem? Videlicet, quia qui factus est homo, rationis dono non bene usus est, et honorem suum non intellexit, sed comparatus est jumentis: recte illi jam formato a Scriptore quasi detractum est illud quo superior est jumentis. Quod sentiens Apostolus: Factus est, inquit, primus homo in animam viventem, novissimus vero in spiritum vivificantem (I Cor. XV). Qui habet aures audiendi, audiat pulchram musicae hujus consonantiam, id est Scripturarum concordiam, dum hic praecentor ait: Factus est primns homo in animam viventem, et alius succinit: novissimus vero in spiritum vivificantem. Non ergo casu, sed sancta et prudenti industria primus ille imperfectum emisit canticum, tandiu decantandum donec venirent qui scirent supplere et ad finalem perducere sonum: sicut hodie fit, cum jam in frequenti et celeberrimo usu habemus dicere: Factus est primus homo in animam viventem, novissimus Adam in spiritum vivificantem, addentes adhuc: Primus homo de terra terrenus, secundus homo de coelo coelestis. Qualis terrenus, tales et terreni: et qualis coelestis, tales et coelestes (Id., ibid.). Sequitur.