CAPUT XVI. De oratione Danielis, quomodo secundum illam responsum ei sit, cum videatur orasse pro solvenda illa quae tunc fuit captivitate Babylonica, et quasi econtrario major enuntietur ei futura Judaeorum vastitas.

Hujus prophetiae veritatem et historia veterum et nostrorum hodieque temporum testatur eventus. Verum si solam litteram spectes, nunquid hujuscemodi responsa Danielis oratio flagitabat? Dixerat enim:

“Ego Daniel intellexi in libris numerum annorum, de quo factus est sermo Domini ad Hieremiam prophetam, ut complerentur desolationis Hierusalem septuaginta anni.”

Ac deinde orans:

“Avertatur, inquit, obsecro, ira tua et furor tuus a civitate tua Hierusalem et monte sancto tuo. Propter peccata enim nostra, et iniquitates patrum nostrorum Hierusalem et populus tuus in opprobrium sunt omnibus per circuitum nostrum. Nunc autem exaudi, Domine Deus noster, orationem servi tui, et preces ejus, et ostende faciem tuam super sanctuarium tuum quod desertum est. Propter temetipsum inclina Deus meus aurem tuam, et audi, aperi oculos tuos, et vide desolationem nostram, et civitatem super quam invocatum est nomen tuum.”

Ita si solam litteram spectes, nihil invenis praeter illam septuaginta annorum Babylonicam captivitatem, nihil praeter civitatis et templi manufacti cineres quod deploret aut recuperari desideret. Verum si ita erat, si hoc tantum in votis habebat, nunquid opportunam pro re consolationem accepit? Nonne potius contraria votis audivit? Non enim dictum est illi, aedificabitur Hierusalem, et templum renovabitur, atque omnis cultus caeremoniarum, sed quod his valde contrarium est,

“occidetur, inquit, Christus, et non erit ejus populus, qui eum negaturus est, et civitatem et sanctuarium dissipabit populus cum duce venturo, et finis ejus vastitas et post finem belli statuta desolatio, et deficiet hostia et sacrificium, et in templo erit abominatio desolationis, et usque ad consummationem et finem perseverabit desolatio.”

Igitur cum dicit:

“Ego Daniel intellexi in libris numerum annorum, de quo factus est sermo Domini ad Hieremiam prophetam, ut complerentur desolationis Hierusalem septuaginta anni,”

vigilanti lectori illud se spiritu prophetico intellexisse insinuat, quod hodie revelata facie videt Christi Ecclesia, scilicet captivitatem illam, unius populi Judaici fuisse imaginem alterius magnae captivitatis, quae uno peccante Adam, universo generi humano accidit, et illos septuaginta captivitatis annos, tempus omne significasse, quo populus Dei peregrinatur in hoc saeculo. Quid enim magnum erat intellexisse, quod palam omnibus verba sonabant Hieremiae prophetae? Ergo cum dicit orans:

“Exaudi, Domine Deus noster, orationem servi tui, et preces ejus, et ostende faciem tuam super sanctuarium tuum, quod desertum est,”

etc., cum, inquam, haec dicit, sub istis vocibus res majores intendit, et sic illam captivitatem solvi optat, ut pro majore sollicitus sit, leniter laturus illud majus templi vel civitatis excidium, defectum quoque hostiae et sacrificii, perpetuamque desolationem templi, abominabilis, dummodo fiat quod erat, necessarium, ut scilicet

“consummetur praevaricatio, et finem accipiat peccatum, et deleatur iniquitas, et adducatur justitia sempiterna, et impleatur visio, et ungatur Sanctus sanctorum.”