VERS. 3.

Quid habet amplius homo de universo labore suo quo laborat sub sole? Quare ille, cujus cor erat, sicut arena maris (III Reg. IV), et sicut stellae coeli, quasi ignarus et dubitabundus interrogat quid habeat homo de universo labore suo? verbum suspendit, ut ambiguitate illius nostrum ad inquirendum provocaret studium. Quaerit dubitans, ne dubitaremus: discere vult quasi discipulus, ut sciremus: interrogat, ut dicat nobis non omnino laborem nostrum esse vanum. Quamvis enim vane et sine fructu laboret qui supra petram, sive secus viam, sive inter spinas semen suum jecerit, quod tamen in terram bonam seminatur fructu pullulabit centesimo: qui bonum attulerint fructum, accipient a Domino praemia aeterna laboris: qui vero malos fecerint fructus, igne cremabuntur aeterno (Matth. XIII; Marc IV; Luc. VIII). Adam ergo primus homo primam pro criminis magnitudine accipiens poenam, primam vanitatis notam tradidit Ecclesiasti, nos secum esse faciens filios vanitatum. Propterea scriptum est: Homo nascitur ad laborem, avis ad volatum (Job V). Amor quippe laboris sic insitus est per illum omnibus hominibus, nosque tanquam haeredes exercet ad laborem, et vanitatem. Iste congregat divitias, erudit liberos, ambit honores, aedificia construit, et in medio opere subita morte subtractus audit: Insipiens, hac nocte auferetur anima tua a te; quae autem parasti, cujus erunt? (Luc XII.) Maxime, cum de omni labore nihil secum ferat, sed nudus redeat in terram unde assumptus est. Videat itaque quicunque laborat, ne fructu laboris sui careat. Quanquam etenim laboris fructum Ecclesiastes suspenderit, tamen in Evangelio a Domino revelatus est: Venite ad me, omnes qui laboratis et onerati estis, et ego reficiam vos (Matth. XI). Nondum enim, dum haec scriberet Ecclesiastes, hoc pretiosum unguentum erat effusum: necdum austeritas legis antidoto temperata erat.