CAPUT VI.Quare in illo principio intelligendum sit coelum.

Jam quidem cum audimus coelum et terram, animalis homo, qui nunquam in coelo conversatus est, nec dicere potest cum Apostolo: Vestra autem conversatio in coelis est (Phil. III); hic talis nec opinari potest qualis habitatio coelum sit vel fuerit, mox ubi creatum fuit, quippe cum nec spiritualis homo quantumcunque coelestia contempletur, dum vivit, sufficienter dijudicare possit, nisi quia magnus et immensus locus, magna et spiritualis est Patris domus, in qua ab initio mansiones multae paratae sunt beatis angelis et sanctis hominibus, ubi localis est et localiter sedet secundum verum hominis corpus, Pontifex summus, qui penetravit coelos, Jesus Christus Filius Dei. Cujus videlicet spiritualis habitationis comparatione terra est quidquid carneis oculis cernitur, ut recte per Psalmistam coelum coeli dicatur, qui cum praemisisset: Benedicti vos a Domino, qui fecit coelum et terram (Psal. CXIII), statim subjunxit: Coelum coeli Domino; terram autem dedit filiis hominum (ibid.). Coelum coeli dedit, eo quod comparatione ejus hoc visibile firmamentum, quod secundo die factum est, non jam coelum, sed terra, aut, ut multum, quidam terrae ornatus sit, quia videlicet illud invisibile est, istud autem terrenis animantibus conspicabile est. Illud, inquam, coelum coeli, quale factum sit, animalis homo nec opinari potest; terra autem forte statim animo ejus talis occurrit, qualis in sua forma conspicitur, scilicet herba virenti, lignisque et pomiferis vestita arboribus, et diversis animantium generibus plena. Proinde continuo sequitur: Terra autem erat inanis et vacua, et tenebrae erant super faciem abyssi.