|
|
“Intrate per angustam portam,”
|
|
et quod hoc exemplo cuncti adjutores regni Dei non debeant ita delectari
numero discipulorum, ut non praedicent eis dura, per quae itur ad Deum.
Post haec magnis ac legitimis, idemque in magna curia totius aures
audiendi habentis Ecclesiae, orator facundus sermonem dignum se hoc modo
ingreditur. Vos estis sal terrae, quod si sal evanuerit, in quo
salietur? Ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur
ab hominibus. Vos estis lux mundi (Matth. V), etc. Primatibus vel primis
officialibus suis, id est, apostolis rex regni Dei haec loquitur, brevi
similitudine, magnam satis exprimens distantiam ipsorum a ducibus
terrae, vel principibus, cunctisque regno terreno militantibus, quia
videlicet non sunt ut illi qui bellis atque discordiis insistant, sed
mundum insulsum, et habentem ignorantiam Dei coelestis doctrinae sale
condiant, atque in docendo benevolentiam mereantur audientium bona verba
dicturi, bonorum nihilominus operum lucem proferant. Sed quid sibi vult
haec tanta tamque vehemens regiae auctoritatis severitas, tanta
districtione formidabiles provincialibus suis jam in exordio regni sui
proponens sententias? Nolite, inquit, putare quia veni solvere legem aut
prophetas. Non veni solvere, sed adimplere. Et subinde: Audistis, quia
dictum est antiquis: Non occides, qui autem occiderit, reus erit
judicio. Ego autem dico vobis, quia omnis qui irascitur fratri suo, reus
erit judicio. Post haec, et caetera hujusmodi, quae nimirum angusta
angusta sunt, et quanto angustiora tanto perfectiora legalibus
praeceptis, ita dicit: Intrate per angustam portam, quia lata porta et
spatiosa via est, quae ducit ad perditionem, et multi sunt qui intrant
per eam: Quam angusta porta, et arcta via quae ducit ad vitam, et pauci
sunt qui inveniunt eam. (Matth. VII.) Quid, inquam, hoc sibi vult, quod
rex iste sapiens in exordio regni sui, imo nondum sedens in solio regni,
tam dura tamque aspera praedicit? Nunquid adhuc ignorabat illud quod
postmodum de eximio milite suo loquens cum dixisset: Quid existis in
desertum videre, hominem mollibus vestitum, continuo subjunxit, ecce qui
mollibus vestiuntur, in domibus regum sunt? (Matth. XI.) Imo et illud
jam dudum noverat, quam ob causam regnum Israel a domo David scissum
fuisset, videlicet quia dixerat novus rex. Minimus digitus meus grossior
est dorso patris mei, et nunc Pater meus posuit super vos jugum grave,
ego autem addam super jugum vestrum. Quo audito, populus, Quae, inquit,
nobis pars in David, vel quae haereditas in filio Isai? Redi in
tabernacula tua, Israel. Nunc vide domum tuam David. Et abiit Israel in
tabernacula sua. Super filios autem Israel quicunque habitabant in
civitatibus Juda, regnavit domus David (III Reg. XII). Hoc, inquam,
factum noverat, sibique simile eventurum erat. Si enim in adulterio
simul et homicidio David, sacrum invenerunt sancti Patres exemplar
coelestis mysterii, cur non in stultitia regis pueri reperisse nos juvet
altitudinis similitudinem divitiarum sapientiae et scientiae Dei?
Constat quippe certa et vera Patrum eorumdem attestatione, quia quod a
domo David scissum est regnum Israel, tribus autem Juda adhaesit regi
suo, simile vel par est ei quod accidit vero David Christo, quando a
fide ejus multitudo seditiosa per multas atque multiloquas haereses
scissa est, sola autem vere confessionis Ecclesia, fabricantibus illis
vitulos mendacii, veritatem tenens adhaesit regi suo, et templo Dei sui.
Itaque quod nunc ait rex iste, rex novus nondum per passionem mortis
gloria et honore coronatus, audistis quia dictum est antiquis: Ego autem
dico vobis, et in omnibus angustam ostendit esse viam regni sui, magis
quam hactenus fuerit (Matth. V), pene idem est ac si dicat: Pater meus
posuit super vos jugum grave, ego autem addam super jugum vestrum. Pater
quippe Deus pronis ad sanguinem hominibus grave jugum imposuit, dicendo:
Non occides (Exod. XX), grave jugum petulcis atque luxuriosis, dicendo:
Non moechaberis (Deut. V), grave jugum jurantibus, dicendo: Non
pejerabis (Levit. XIX), grave jugum iracundis, ac propriae vindictae
avidis, dicendo; Oculum pro oculo, dentem pro dente (Exod. XXI). Hic
autem Filius ejusdem Dei super jugum illorum addidit, dicendo: Omnis qui
irascitur, reus erit; omnis qui viderit mulierem ad concupiscendum eam,
jam moechatus est; non juretis omnino, sit sermo vester, Est est, Non
non, et, ego autem dico vobis, non resistere malo (Deut. XIX). Quid
igitur hoc sibi vult, nisi quia rex iste Deus est, et judicii Dominus,
et quod regno terreno solet obesse, hoc coelesti prodest regno ejus?
Denique reges terrae ab hominibus fiunt, tributisque egent, et
vectigalibus hominum suae anhelanti inopiae subveniunt reges egeni et
inopes, huic autem coelesti Domino et regi veraciter dicit sapiens
terrae rex: Deus meus es tu, quoniam bonorum meorum non eges (Psal. XV).
Proinde homines terreni ut reges fiant, et in domibus regum sint,
mollibus vestiantur, id est, placentia loquantur, nam rex iste qui
veraciter dicit hominibus: Non vos me elegistis, sed ego elegi vos
(Joan. XV); rex, inquam, iste unus et solus, non ab hominibus, neque per
homines factus, nemini blanditur, sed sicut stimuli, et quasi clavi in
altum defixi, ita recta sunt verba ejus, ut judicet et probet eos qui
regno suo digni habeantur. Hoc itidem ejus exemplo faciendum est cunctis
regni ejus adjutoribus, ut videlicet nemini adulentur delectati numero
discipulorum, sed praedicent illis dura et aspera, per quae itur ad
Deum. Nec vero quidquam in hoc est quod vereatur aut vereri debeat
prudens magister militum. Nam si is qui venit revera Deum quaerere, et
regno Dei veraciter militare cupit, nulla terretur austeritate legis
militaris, sciens quia rex qui dura haec proposuit, dicit in fine
sermonis: Omnis ergo qui audit verba mea haec, et facit ea,
assimilabitur viro sapienti, qui aedificavit domum suam supra petram, et
descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt
in domum illam, et non cecidit, fundata enim erat supra petram (Matth.
VII). Qui haec non attendunt, juxta quod Apostolus ait: Omnes quae sua
sunt quaerunt, non quae Jesu Christi (Philipp. II), similes sunt Scribis
et Pharisaeis, quos Evangelista continuo denotat, cum dicit: Erat enim
docens eos sicut potestatem habens, et non sicut Scribae et Pharisaei
(Matth. VII); potestate namque se privant, qui, cum quidpiam ab aliquo
accipiunt, illum censent militem bonum, qui autem non dederint aliquid
in ore eorum, sanctificant super eos bellum. Hoc rex iste non faciebat,
idcirco sic dictum est, erat enim docens eos sicut potestatem habens, et
non sicut Scribae et Pharisaei, id est, non sua quaerendo,
contemptibilem faciebat docendi auctoritatem, quemadmodum illi.
|
|