CAPUT 7

“Et in diebus illis, Antipas testis meus fidelis, qui occisus est apud vos ubi habitat Satanas.”

Juxta nomen Pergami, quod interpretatur dividens cornua eorum; huc usque quae laudanda erant laudavit, martyrem, ut quidam perhibent, hujus nominis quod est Antipas, Pergami passum commemorans, cum testimonio laudandae fidei, et deinceps quae reprehendenda sunt reprehendit, atque ita cornu justitiae, a cornibus injustitiae dividit, secundum illum psalmi versiculum:

“Et omnia cornua peccatorum confringam, et exaltabuntur cornua justi (Psal. LXXIV).”

Sequitur enim:

“Sed habeo adversus te pauca, quia habes illic tenentes doctrinam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israel, edere et fornicari. Ita habes et tu tenentes doctrinam Nicolaitarum.”

Qualis secundum historiam doctrina Balaam fuerit, et qualiter hodieque teneant vel imitentur illam multi, qui ex Ecclesia esse videntur, diligentius considerari praesens locus admonet. Fuit ille Balaam idem, qui in libro Job dicitur Eliu, primum prophetes et vir sanctus, postea propter avaritiam divini vel arioli vocabulo nuncupatus. Hic benedicendi et maledicendi potestatem habens, sive efficaciam sacerdotum, qui dum sint mali, pro officio tamen communicandi vel excommunicandi potestatem habent, gessit figuram. Unde et Balac loquitur ad eum:

“Veni et maledic populo huic, novi enim quod benedictus sit cui benedixeris, et maledictus in quem maledicta congesseris (Num. XXII),”

habens quoque scientiam Dei, et sciens quod frustra sacerdos in eum maledicta congerit, quem causa vel culpa propria maledictionibus non subjicit. Et tamen propter avaritiam vadens et toties perquirens, si forte Deo placeret ut malediceret populo huic, manifeste formam illorum exprimit, qui benedictiones et maledictiones in Ecclesia vendunt, et omnia quaestus causa faciunt. Summum doctrinae ejus nequam illud exstitit, quod ait:

“Verumtamen pergens ad populum meum dabo consilium, quod populus tuus populo isti faciat.”

Deditque consilium quod et factum est, ut fornicaretur populus cum filiabus Moab, quae vocaverunt eos ad sacrificia sua, comederunt et biberunt, et initiatus est Beelphegor, et iratus est Dominus. Denique hoc est quod ille dedit consilium.

“Nonne, inquit, Moyses, istae sunt quae deceperunt filios Israel ad suggestionem Balaam?”

(Num. XXXI.) In hujusmodi doctrinam ille cecidit per avaritiam, non per ignorantiam. Ait enim ipse suam scientiam profitens:

“Dixit Balaam filius Beor, dixit homo cujus obscuratus est oculus, dixit auditor sermonum Dei, qui novit doctrinam Altissimi, et visiones Omnipotentis videt, qui cadens apertos habet oculos (Num. XXIV).”

Nimirum haec dicens in profundam avaritiae foveam cadebat, et suum ipse casum videbat. Sic divisus, sic duplex ille Balaam, in publico benedictiones Dei, tinnulis vocibus concinens, in secreto dolum concinnans, et consilium impio regi praebens, ad populi Dei perniciem. Nonne sacerdotum venalium hypocrisim in semetipso praepingit intolerabilem? Annon hodieque talium sacrilegorum intestina peste omnia plena sunt? Mittit violenta manus saecularium, et hoc saeculum diligentium, et in hoc saeculo potentium, secundum nomen Balac, interpretatur enim lingens sive elidens, lingens scilicet, saeculi delicias, et elidens, pudicas, quoad potest, non sibi consentientes animas. Mittit, inquam, trans Jordanem, et evocat quempiam sacri baptismi transgressorem, et statuit sibi pontificem pronum in avaritiam, vanitates observantem secundum nomen Balaam. Balaam quippe populus vanus interpretatur: reges quoque et imperatores, qui se Christianos dicunt, vanitatem hujusmodi sectati sunt, et contra Aaron pontificem, Balaam ariolum; contra Petrum, Simonem Magum; contra quempiam legitimum Romanae sedis antistitem, adulterum quemlibet nonnunquam intruserunt ad maledicendum. Verumtamen de universo loquamur Balaam, id est, de omnibus qui ubivis terrarum sub nomine vel officio sacerdotii sectantur avaritiam, et mercedes iniquitatis amant. Quisquis ergo ille est, qui taliter accedit ad sacerdotium, adductus quidem est ad maledicendum, et animo detestatur Israel, quia diligit vitia, et odit virtutes, sed in publico detestari non audet, palam voce maledicere non audet, ita ut aliter doceat in Ecclesia, quam regula fidei sese habeat. Sic nimirum ille Balaam cum propter promissa sibi munera maledicere cuperet Israel, Domino prohibente, non audebat, sed econtrario benedicebat, eadem ad felicitatem populi illius de Christo veraciter pronuntians, quae et Moyses et alii prophetae sancti, pie fideliterque annuntiant:

“Orietur, inquit, stella ex Jacob, et consurget virga ex Israel, et percutiet duces Moab (ibid.),”

etc. De quorum mysticis sensibus non vacat dicere nunc per singula. Ita isti non audent, cum velint, transire regulam fidei, et cum in animo cupiant populis eximere futuri metum judicii, ut multos suae fautores iniquitatis, multosque suae socios habeant perditionis, lectiones tamen recitant, et testimonia cantitant Dominicae passionis, resurrectionis, et ascensionis, et novissimi diei judicii. In hac fide benedicunt, baptizant, consecrant. Porro cum haec publice fecerint, in occulto vertuntur ad consilium, ad colloquia mala, quae bonos mores corrumpunt. Procedunt subornatae filiae Madian, ludentes et composito gradu incedentes ad decipiendum Israel. Hoc nimirum toties fit, quoties teneri et molles vitiis profluentes, nullumque ad vitae constantiam virile robur habentes (I Cor. XV), acceptis honoribus, cum sint moribus obscuri, fiunt in Ecclesia sub nomine Christiano spectabiles. Hoc est consilium vel suggestio Balaam, id est, omnium qui sequentes vitam ejus, mercedes iniquitatis amant. Neque enim filios Ecclesiae pro virtutibus eorum, sed filias, id est, molles vitiosas animas, pro muneribus ad ecclesiasticos honores provehunt. Annon isti sic provecti, doctrinam tenent Nicolaitarum? Nicolaum quippe refert Clemens, de zelo pulcherrimae conjugis increpatum respondisse, ut quicunque eam vellet, acciperet uxorem, et hoc infideles docuisse, quod Apostoli cunctis promiscua, communiaque feminarum consortia permitterent. Annon illi doctrinae vicinum hoc est, quod isti legitimum non volentes habere conjugium, utpote legibus ecclesiasticis interdictum, ut sint sancti et mundentur, quia portant vasa Domini, nihilominus incontinentes sunt, imo deterius eo proruunt, imitantes connubia quoties volunt, et qui nullum habent torum licitum, dum sic evagantur, nullum confidunt rupisse conjugii vinculum; fornicantur autem cum illis (Levit. XX), et initiantur Beelphegor, quicunque exemplo talium ad incesta vel adulteria audaciores fiunt (I Paral. XV). Et tunc quidem miraculum fuit, quod aperuit Dominus os subjugalis muti, et animal hominis voce loquens, redarguit prophetae insipientiam, qui hujusmodi consilium dedit (Ezech. XLIV; Num. XXII); sed et nunc pene illi simile fit, quando turba plebeia rectores Ecclesiae clamoribus suis coarguit atque objurgat, eo quod talis pestilentia, tanta in sacros ordines macula, ex ipsorum acciderit avaritia. Ait ergo:

“Sed habeo adversus te pauca, quia habes illic tenentes doctrinam Balaam, qui docebat Balac mittere scandalum coram filiis Israel, edere et fornicari.”

Et exponens quae sit illa doctrina Balaam, continuo subjungit:

“Ita habes et tu tenens doctrinam Nicolaitarum.”

Ergo fornicationes, quas Nicolaus induxisse fertur, ut jam dictum est, contra puritatem ecclesiasticam, appellat doctrinam Balaam, et hoc esse confirmat scandalum Ecclesiae Dei,

“edere et fornicari.”

Et recte. Nam ubicunque sacerdos sive pontifex conductitius exemplo Balaam mercedes amat iniquitatis, continuo tanquam de mala radice vitiorum omnium pullulant fructus mali, primumque Ecclesiae castitas et omne decus religionis perit, scientiae nulla cura, nullus honor, nullus fere sacri fervor studii, sed avaritiae, quae idolorum servitus, vorago bona cuncta submergit. Sequitur: