|
Magna res et a Deo speranda, quam considerare proposuimus, scilicet quo
ad creaturam suam ordine veniat Spiritus sanctus. Quod ubi animadversum
fuerit clarebit et hoc quam recte in Evangelio, procedens dictus sit.
Ordo necessarius hic est, ut prius in creatura rationali bona voluntas
excitetur erga Creatorem, consideratione beneficiorum ejus. Haec vero ut
non deessent,
|
“ille proprio Filio suo non pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit
illum (Rom. VIII).”
|
|
Quomodo, inquit Apostolus, non cum illo nobis omnia donavit? Sed sunt
homines ingrati, qui sicut in operibus mundi nulla benevolentia laudant
Deum artificem, quos Apostolus percutit dicens:
|
“Qui cum cognovissent Deum, non sicut Deum glorificaverunt, aut gratias
egerunt (Rom. I),”
|
|
ita cum praedicatur eis tanta charitas Dei, quod pro nobis Filium suum
tradidit, non venerantur magnitudinem beneficii, sed irrident ut
stultitiam verbum crucis Christi (I Cor. I). Tales spiritus nunquam
dignatur, quia Deo odibiles, ingratitudine nimia legem naturalem
praevaricantur. Naturale namque est homini amantem redamare, et opus
quod laude dignum, quodque indignum sit, posse discernere. Quod quia
vitio suo, videlicet quia ingrati sunt erga Deum, facere nolunt, merito
Spiritus Dei semetipsum non credit eis, eosque in desideria cordis
ipsorum, in immunditiam, in passiones ignominiae, et in omnem reprobum
sensum, sicut Apostolus ait, traditos derelinquit (Rom. I). At vero
quorum intuitum diabolicae non caecavit telum invidentiae, cognoscentes
ex operibus mundi Artificem, venerantur illum, et benevole sapientiam
ejus laudant in aequitate operum, magis autem incarnatum et passum pro
omnibus audientes, Dei virtutem et Dei sapientiam Christum (I Cor. I),
diligunt, approbant, amplectuntur, honorant. Unde est illud in Canticis:
|
“Oleum effusum nomen tuum, ideo adolescentulae dilexerunt te (Cant. I).”
|
|
Itaque quemadmodum in sponsalibus, primum sponsae ostenditur sponsus,
laudatur genus, fortitudo praedicatur, divitiae numerantur et forma
commendatur, per quae omnia mutuus affectus, voluntariusque puellae
exigitur assensus et demum per conventum amoris, is, qui in suis
placuerat, totus in seipso cognoscitur. Ita, Creator noster, prius
animarum nostrarum in se excitat affectum, suorum ostensione operum,
suaeque 121 divinitatis omnipotentissimae et incarnationis sacrosanctae,
fideli praedicatione, et deinde ubi seipsum placuisse viderit,
confidenter accedit, sicut de muliere forti scriptum est:
|
“Confidit in ea cor viri sui (Prov. XXXI),”
|
|
|
“et plenitudinem sui amoris,”
|
|
id est Spiritum sanctum, in illam effundit. Ibi manifestat ille seipsum,
quod nunquam per aliud fit, nisi per hunc, de quo loquimur, Spiritum
sanctum. Idcirco jamjam passurus Dominus, et post eamdem passionem suam
hunc Spiritum daturus, dilectionem attentius commendabat (Joan. XI),
videlicet ut dilectio cordis humani, dilectioni Dei, qui est Spiritus
sanctus, occurreret locumque praepararet. Jam, ut ad superiora
revertamur, talem dilectionis sitim requirebat, cum in templo stans et
clamans dicebat:
|
“Si quis sitit, veniat et bibat.”
|
|
Ubi et Scenopegiae festivitas, quando memores beneficiorum Dei
tabernacula faciebant, ut supra dictum est, ad similitudinem
tabernaculorum, in quibus habitaverunt per desertum, quando de Aegypto
educti sunt, festivitas, inquam, magna, solemnitatis ejus typus erat,
quae nostris in mentibus splendere debet, contemplantibus beneficia Dei,
quae per Filium suum Redemptorem nostrum magnifice nobiscum egit, et ob
hoc sitientibus illum in seipso contueri, quem in tantis suis experti
sunt beneficiis. In his nimirum clamor ille Domini non surdas aures
invenit, dicentis:
|
“Si quis sitit, veniat et bibat.”
|
|
Et exponens quam sitim quaerat, quid bibendum offerat, adjungit:
|
“Qui credit in me, flumina de ventre ejus fluent aquae vivae (Joan.
VII).”
|
|
Qui credit in me, idem est ac si dixisset: Qui sitit me. Quid enim est
in Christum credere, nisi Christum sitire? Plus quippe multo est credere
in Christum, quam credere Christo, vel credere Christum. Credere
Christo, subauditur, quod verum credat, vel credere Christum, subauditur
esse, non magnum est, siquidem et daemones credunt et contremiscunt
(Jac. II). At vero credere in Christum, id est per fidem ambulando
tendere in Christum, venerari et amare Verbum per quod omnia facta sunt,
amplius autem quod Verbum caro factum, et habitavit in nobis (Joan. I).
Qui ergo sic sitit, illi datur bibere de Spiritu Christi. O quanta de
inopia sublevatur creatura, ut cum Creatore suo unum eumdemque spiritum
habeat, qui solus aeternarum divitiarum cumulus est, quo ita inebriatur,
et impletur venter animae, ut de illo fluant atquae vivae, scilicet
dogmata divinae sapientiae, ut merito dicatur
|
“fons hortorum, puteus aquarum (Cant. IV).”
|
|
Igitur, ut supra dictum est, hic ordo consuetus, haec praeparatio
competens est ante adventum sancti Spiritus, ut prius bona creaturae
voluntas erga Creatorem excitetur, praedicatione beneficiorum ejus,
quia, testante Scriptura quae dicit:
|
“Hominis est praeparare animum, Domini autem gubernare linguam (Prov.
XVI);”
|
|
itemque:
|
“Hominis est disponere viam suam, sed Domini est dirigere gressus ejus
(ibid.),”
|
|
hac, inquam, Scriptura testante, naturale est ut humanus affectus, id
est bona voluntas erga Creatoris benefacta moveatur. Quod ubi non fit,
ingratitudinis vitium, et superbientis animi contemptus est. Nam quod
ait Apostolus:
|
“Deus enim est, qui operatur in nobis velle et perficere pro bona
voluntate (Philip. II),”
|
|
supradictae non repugnat sententiae. Siquidem hominis est animum
praeparare, id est bona velle, dum rationali sensu bonum discernit et
approbat, sicut idem Apostolus ait:
|
“Nam velle adjacet mihi (Rom. VII),”
|
|
Deus vero hoc ipsum velle operatur, dum gratia sua causas agere, atque
homini ostendere dignatur, quarum intuitu voluntas ejus ad amandum Deum
excitetur. Verbi gratia: Petri apostoli fuit, ut vellet paratus esse cum
Domino in mortem et in carcerem ire (Luc. XXII), sed hoc ipsum velle
operatus fuerat in eo Pater, qui Christum Filium suum in hunc mundum
miserat, et huic revelaverat. Et quia Judaeis invidentibus atque
persequentibus, hic et caeteri apostoli suum velle Deo, sicut jam dictum
est, accommodaverant, idcirco quod suum erat, perfecit Deus, mittendo
illis Spiritum sanctum, quo accepto Petrus, qui jam velle habuerat,
perficere quoque haberet, scilicet ut potenter pro Christo in carcerem
et in mortem iret.
|
|