CAPUT X. De eo quod dictum est:

“Ecce dedi vobis omnem herbam etc., ut sint vobis in escam.”

Dixitque Deus: Ecce dedi vobis omnem herbam afferentem semen super terram, et universum lignum quod habet in semetipso semen generis sui, ut sint vobis in escam, et cunctis animantibus terrae, omnique volucri coeli, et universis quae moventur in terra, et in quibus est anima vivens, ut habeant ad vescendum. Factumque est ita, sicut de homine loquens quem creavit Deus ad imaginem suam dixit, quia mascarum et feminam creavit eos, et non dixit quomodo vel quo ordine prius virum, et deinde mulierem fecit de viro, sic et nunc eadem narrat Scriptura communiter homini cunctisque animantibus terrae dixisse Deum: Ecce dedi vobis omnem herbam semen afferentem super terram, et universum lignum quod habet in semetipso semen generis sui, ut sint vobis in escam, et dicit, quod ligna non qualiacunque, sed ligna paradisiaca, quae cunctas hujus saeculi longe superant divitias, homini dederat ad vescendum, et quod unum ex omnibus eidem interdixerit. Nondum enim plena historia est, sed distinctio dierum, qua certe et clarissime operis Dei distinguuntur species, quibus explicitis tunc demum caeteris omissis, historia de homine ordienda est. Ecce, inquit, dedi vobis hoc sane datum Dei, naturae positio vel constitutio est. Nec enim sola hominis ratio sapit, sed et gula ejus, et cunctorum animantium avida natura sentit, quod haec sibi in escam data sunt. Appetunt quippe motu naturali ita ut videas maxime in gulosis avibus stomachum quoque ad guttura hiantia subsilire, dum festinant ad oblatam rapiendam escam sibi datam, natura teste. Itaque dicendo, ecce dedi, non herbam omne lignum digito ostendit, sed naturalem eorum appetitum animantibus in stomacho istorum fundavit, nec solum animantibus, quae animantia sive animalia notum est esse vel dici, sed etiam in vermiculis, quae usus publicus animantia sive animalia nuncupare dedignatur. Proinde non contenta fuit Scriptura dicere, cunctis animantibus terrae, sed addidit, et universis quae moventur in terra. Adhuc autem, ne quid deesset, addidit, et in quibus est anima vivens. Sunt enim quaedam viventia quidem, sed immobilia, quibus solus cessit sensus, cunctis aliis cogitationibus destitutus, quales sunt conchae maris, aliaque quae saxis haerentia nutriuntur. Nec ista divinam excepisse providentiam Scriptura indicat, dum non contenta dixisse et cunctis animantibus terrae, et universis quae moventur in terra, addidit insuper, et in quibus est anima vivens. Et haec Creatoris dictio sicut jam dictum est, naturalis appetitus constitutio est. Unde es signanter continuo ait: Factumque est ita. Quid enim factum est ita, nisi quod secundum dicentis nutum perseverat nascentium et evidentium natura, producens, ut ait Psalmista, fenum jumentis, et herbam servituti hominum ut educat panem de terra, et vinum laetificet cor hominis, ut exhilaret faciem in oleo, et panis cor hominis confirmet, ut saturentur ligna campi, et cedri Libani, quas plantavit? (Psal. CIII). Aliter namque non viverent, sicut et ipsa herba, sive quodcunque lignum, neque virens, neque pomiferum esse, nisi certatim veluti ore sugens radicibus suis terrae succum traheret. Hoc est commune quidem, sed mirabile cunctis, quae de terra nascuntur, paratum a Deo convivium, ut maternum terrae succum suis germina ejus radicibus combibant, et in grano herbarum pomoque lignorum, paulatim adultum atque grossatum succum eumdem in ora dentesque traducat cunctorum animantium. Contenta enim esset his epulis natura, nisi consuetudine gulae, tam in hominibus quam etiam in bestiis soluta crevisset edacitas. Quod gentilium quoque quidam nobilis auctor ita declamat:

. . . . . . . O prodiga rerum

Luxuries, nunquam parvo contenta paratis,

Et quaesitorum terra, pelagoque ciborum.

Ambitiosa fames, et lautae gloria mensae,

Discite quam parvo liceat producere vitam.

Non auro myrrhaque bibunt: sed gurgite parvo.

Vita redit, satis est populis, fluviusque, Ceresque

(LUC. an. lib. IV, Phars. 373)

. Verumtamen omnis creatura Dei bona est, inquit Apostolus, et nihil rejiciendum quod cum gratiarum actione percipitur (I Tim. IV). Nam ejusdem Dei auctoritas miseris, et nunc infirmioribus quam in paradiso fuissent subvenit hominibus. Loquitur enim Deus ad Noe: Omnes pisces maris manui vestrae tradidi, et omnia quae moventur et vivunt erunt vobis in cibum. Quasi herbam virentem tradidi vobis omnia, excepto quod carnem cum sanguine non comedetis, (Gen. IX), etc.