CAPUT 3

Porro in campestribus habitantes hi sunt humiles, quibus pro humilitatis gratia datus est intellectus ut intelligant Scripturas, et spiritualiter intelligendo non de sua, sed de Dei confidant justitia. Isti ex fide justificati obtinent Philistiim secundum mysticam victoriam David, qui Philistaeum percussit, mittendo unum de quinque lapidibus in frontem ejus (I Reg. XVII), per quem videlicet unum lapidem una fides Jesu Christi figuratur, in qua sola justificamur, quae et in quinque libris Moysi mystice et figurative praedicatur. Et possidebunt, ait, regionem Ephraim et regionem Samariae. Ephraim, ex qua tribu Hieroboam scidit Israel a domo David, et vitulos aureos pro Deo colendos instituit. Hoc etiam loco Scribarum et Pharisaeorum coetus recte intelligatur, qui populum adversum verum David Christum Filium Dei concitaverunt, et mendacium suum contra veritatem evangelicae fidei excogitare non destiterunt. Similiter Samaria, quoniam, ab eodem Hieroboam, in peccatum illud seducta regnum habuit divisum, contra regnum Davidicum, divisum significat a Christo populum Judaicum, sic a senioribus et principibus sacerdotum seductum, quomodo seduxit Samariam ille de tribu Ephraim rex Hieroboam, Regionem igitur Ephraim et regionem Samariae possidebunt, id est, malitiam tam principum quam populi superabunt habentes sanctum consilii Spiritum, ad destruenda consilia quae contra Dominum cogitaverunt, et eosdem in die judicii condemnabunt. Et Benjamin possidebit Galaad. Galaad, mons ad quem septimo die profectionis e Charis Jacob profugus venit, a quo monte et civitas in ea condita vocabulum sortita est. In illa maxime idololatria regnabat. Unde et in Osee scriptum est: Galaad civitas operantium idolum supplantata sanguine, et quasi fauces virorum latronum (Ose. VI). Porro Benjamin interpretatur filius dextrae. Igitur Benjamin possidebit Galaad, id est habentes spiritum fortitudinis non solum Judaicam perfidiam, sed et cunctos idololatras juste judicabunt, contra quos fortiter usque ad mortem certaverunt. Et transmigratio exercitus hujus filiorum Israel omnia Chananaeorum usque ad Sareptham. Filii Israel filii promissionis, omnes electi sunt illius prioris populi, quorum Israel patriarcha, qui et Jacob secundum carnem pater exstitit, quorum apostoli fuerunt optimi. Chananaei vero secundum hoc ipsum nomen, quod est Chanaam, et interpretatur motus eorum, hi sunt qui moto pede per superbiam ceciderunt, etiamsi ex eadem carne orti sunt, testante Domino cum dicit in propheta: Pater tuus Amorrhaeus et mater tua Cethaea (Ezech. XVI). Amorrhaeus namque et Cethaeus filii Chanaan fuerunt, Judaei autem secundum carnem filii Israel sunt, et tamen Judaeo per prophetam illud improperatur. Porro Sareptha oppidum est Sidoniorum, qui et ipsi Chananaei sunt in via publica situm, ubi quondam vidua pavit Eliam. Cujus videlicet viduae mysterium in schola Ecclesiae Christi notum est, in eo quod ait: En colligo duo ligna, ut ingrediar et faciam panem mihi et filio meo (III Reg. XVII). Itaque transmigratio, inquit, exercitus hujus filiorum Israel, id est apostoli Christi veraciter filii Israel, populum suum populum Judaicum se repellentem relinquentes et ad gentes transmigrantes, Chananaeos qui se dicunt Judaeos condemnabunt, et eorum judices erunt; gentibus autem salutem administrabunt, ita ut impleatur per eos illud quod in illa vidua Sarepthana fuit praefiguratum, sicut et Dominus terribiliter innuens, ore proprio locutus est: In veritate dico vobis, multae viduae erant in diebus Eliae in Israel, quando clausum est coelum annis tribus et mensibus sex, et ad nullam illarum missus est Elias, nisi in Sareptham Sidoniae ad mulierem viduam (Luc. VI). Ecce et nunc et usque ad finem saeculi Elias, quod interpretatur Deus meus, scilicet Dominus Jesus Christus, apud istam viduam pascitur et pascit hydriam farinae ejus, id est modicum scientiae quod per naturam habere poterat gentilitas, multiplicando per spiritum scientiae spiritualis, et coquendo per mysterium crucis cujus sacramentum meditatur, profecto duo ligna colligit, et vitalem de Scripturis panem facit. Et transmigratio Hierusalem, quae in Bosphoro est, possidebit civitates austri. Hierusalem in Scripturis non ignotum est significare Ecclesiam, quae est civitas coelestis. Hujus nimirum maxima portio fuit a vero sole remota in errore gentilitatis ante adventum Salvatoris, et idcirco recte intelligitur per transmigrationem quae in Bosphoro est. Bosphorus enim, sicut jam superius dictum est, regio est maris septentrionalis, quo transmigrationem terrenae Hierusalem fuisse abductam nulla Scriptura meminit. Possidebit ergo civitates Austri, id est meridiei, quod nunc videmus fieri, dum plenitudinem veri luminis et caloris possident, qui prius erant absque notitia Dei, obscuri et frigidi; quod tale est ac si de septentrione transferantur homines ad meridiem, civitates lucidas habitaturi, propitio Deo, qui sola gratia et pietate sua gentes visitavit. Et ascendent salvatores in montem Sion, judicare montem Esau. Salvatores recte dicuntur hi, per quorum ministerium conversi peccatores salvantur, juxta quod apostolus Jacobus dicit: Quoniam qui converti fecerit peccatorem ab errore viae suae, salvabit animam ejus a morte (Jac. V). Hoc maxime post Christum apostoli fecerunt, per quorum praedicationem gentes ab errore viae suae conversae sunt. Salvatores igitur sunt, et ipsi ascendent in montem Sion, judicare montem Esau, id est, sedebunt super sedes duodecim, judicantes duodecim tribus Israel (Matth. XXIX), qui videlicet carnalis Israel, ut saepe diximus, propter hoc ipsum quod infidelis et persecutor est fratris, dicitur et est Esau. Illorum mons, in quem ascendent, Sion dicitur, et eminentia virtutum est. Hujus autem Esau mons superbiae tumor est. Illius exspectatio judicii plena timoris est. Et erit Domino regnum; Domino, inquam, cujus haec omnia dona sunt, quod sancti sic haereditabunt, sic possidebunt, sic judicabunt, et post judicabunt, et post judicium in regno aeternae mensae ejus participes erunt, juxta illud fidele ejus promissum: Et ego dispono vobis, sicut disposuit mihi Pater meus, ut edatis et bibatis super mensam meam in regno meo (Luc. XXII).