CAPUT V. Qualem mercedem, vel quod praemium proposuerit illi Deus jubendo ut egrederetur.

Quasi operarium electum Deus ad operandum conducens, cum dixisset, egredere de terra et de cognatione tua, continuo sperandam quasi taxando mercedem, primo ait: faciamque te in gentem magnam, deinde et benedicam tibi, nec non et addidit, et magnificabo nomen tuum, erisque benedictus, tandemque, atque in te, ait, benedicentur universae cognationes terrae. In omnibus iis nec unum iota, vel apicem, unum vacare, aut carere rei pondere certo arbitremur. Faciamque te, inquit, in gentem magnam. Non dixit gentem multam. Etenim gens illa quae promittitur, quae pro benedictione nunc offertur, comparatione aliarum gentium, non valde multa futura erat. Non, inquit Moyses, quia cunctas gentes numero vincebatis, vobis junctus est Dominus, et elegit vos, cum omnibus sitis populis pauciores, sed quia dilexit vos Dominus, et custodivit juramentum, quod juravit patribus vestris (Deut. VII). Bene ergo non ait, Faciamque te in gentem multam, sed in gentem magnam. Nam vere magna gens, cujus Dominus Deus ejus, quam magnificavit, et honoravit magnus Dominus, de qua magnos patriarchas atque prophetas vel scribas peritos, ac diversorum meritorum magnos viros habemus, per quos veram Dei magnitudinem cognovit mundus. Et benedicam tibi, inquit. Notandus ordo verborum. Si enim prius dixisset benedicam, et deinde subjunxisset faciamque te in gentem magnam, forte benedictionem in eo duntaxat promitti putaremus, ut generatio carnis ex eo propagaretur. Nunc autem prius in gentem magnam fore, et tunc benedici promittitur, ut videlicet illam intelligas benedictionem, de qua Propheta canit in psalmo: Etenim benedictionem dabit legislator (Psal. LXXXIII), quae utique quia post legislationem datur, illa debet intelligi gratia Spiritus sancti, de qua Joannes dicit: Quia lex per Moysen data est, gratia et veritas per Jesum Christum facta est (Joan. I). Sed haec benedictionis gratia communiter omnibus fidei ejus sequacibus promissa vel data est. Sequitur ergo et superadjicit quod illius magis proprium sit: Et magnificabo, inquit, nomen tuum, erisque benedictus. Magnificatum namque est hodie nomen Abrahae, videlicet cum nomine Dei magno et tremendo, dum per orbem terrarum praedicatur nominis Dei talis definitio: Deus Abraham, Deus Isaac, Deus Jacob (Exod. III; Matth. XXII). Vera magnificentia nominis Abrahae haec est. Unde et Apostolus: Ideo, inquit, Deus non confunditur eorum vocari Deus (Hebr. XI). Itaque magnificabo, ait, nomen tuum, erisque benedictus, videlicet ut nomen tuum in ipsa in vocatione nominis mei magnifice commemoretur, et ita eris benedictus, ut quicunque tibi maledixerit, econtrario ille sit maledictus. Maledicam enim, inquit, maledicentibus tibi, et benedicam benedicentibus tibi. Verumtamen quoniam haec promissio sic terminatur, atque in te benedicentur omnes cognationes terrae, et quod ait in te, oportet intelligi in semine tuo, sicut et in repromissione tandem dicturus est, possidebit semen tuum portas inimicorum tuorum, et benedicentur in semine tuo omnes gentes terrae (Gen. XXII), recte sic accipitur, et magnificabo nomen tuum, erisque benedictus, ut hoc sit, magnificabo nomen seminis tui, dando illi nomen quod sit super omne nomen (Phil. II), quod Apostolus confitens: Qui est, inquit, super omnia Deus benedictus in saecula (Rom. IX). Sic enim Levi cum adhuc esset in lumbis hujus patris, decimatus esse recte dicitur, eodem Apostolo dicente, et ut ita dictum sit, per Abraham et Levi, qui decimas accipit, decimatus est, cur non et Christus recte promissiones accepisse dicatur in eo, cujus et ipse in lumbis erat secundum carnem? (Hebr. VII.) Cum ergo dicitur Abrahae, atque in te benedicentur universae cognationes terrae, recte Christo dictum accipitur, tanquam ita diceretur: Postulabis a me et dabo tibi gentes haereditatem tuam, et possessionem tuam terminos terrae (Psal. II).