|
Vanitas vanitatum, dixit Ecclesiastes, vanitas vanitatum, et omnia
vanitas. Non est transcurrendo legendum, sive parvipendendum, quod ait:
Vanitas vanitatum, dixit Ecclesiastes, quis enim vana videre potuit
magis quam Ecclesiastes? Jure qui rempublicam gubernat scire et
intelligere solus potest quaenam sit vanitas, quae vanitas vanitatum,
quod omnia vanitas. Haec enim tria evidentissima pronuntiavit. Quicunque
tam vane vivit ut non intelligat se esse vanitatem, nisi Verbo Dei
confirmetur, iste non potest intelligere quid sit vanitas vanitatum.
Ideo qui talis est, qui vecors est, vanitas vanitatum est, eique jure
fabula dicit quod dicit bos ad culicem, referentem illi grates quod
algoris tempore hiemasset in aure ipsius: Neque sensi, inquit,
venientem, neque redeuntem. De talibus ergo Ecclesiastes dicit: Vanitas
vanitatum. Sed, unde putamus cor Ecclesiastis nunc emersit? naufragium
quippe videtur incurrisse. Viderat animalia pusilla cum magnis, coeli
altitudinem conscenderat, profundum abyssi penetraverat, viderat cete
magnum in hoc mari magno et spatiose sine misericordia saevientem.
Tradunt physici, cum aliquis absorbetur aquis, tertio mergitur, et
tertio ab undis relevatur, sed vice tertia vel liberatur vel necatur.
Sic in naufragio mundi, periculi sentina crescente, tanta videns, et
tanta timens mergitur et revocatur Ecclesiastes, et exclamat: Vanitas
vanitatum; iterum mergitus et revocatur cum clamore valido: Vanitas
vanitatum; tertio mersus et liberatus, jam stans in portu quasi
naufragus vociferans prosequitur: Omnia vanitas. Cur autem hominem
computamus intra numerum vanitatum, cum ipse factus sit ad imaginem Dei,
et praesit cunctis quae sub sole sunt, per quem adoratur Deus et
colitur? Certe, quia et David pater Ecclesiastis dicit: Verumtamen
universa vanitas, omnis homo vivens (Psal. XXXVIII). Quid enim fumo plus
evanescit? Quid umbra vanius? Sicut umbra mutat vias, sic homo mutatur
in horas. Tanquam fumus deficit (Psal. LXVII): ita homo stultus perdit
tempus suum. Ergo vanitas vanitatum est homo, si terrena tantum sapere
voluerit, et non coelestia; si quae sunt carnis sapit, non quae sunt
spiritus. Si ergo vivens homo vanitas est, quid mortuus erit? Vanitas
vanitatum est, cujus vix jam superest vel imago. Esse et non esse, mori
et non posse mori, nonne vanitas est vanitatum? Si mortem mors finire
non potest, quid unquam vanius? Propterea omnis creatura ingemiscit, et
parturit usque adhuc, quoadusque liberetur in spe gratiae filiorum Dei
(Rom. VIII). Sed, cum scriptum sit: Vidit Dominus cuncta quae fecerat,
et erant valde bona (Gen. I): cur non solum vanitas, verum etiam vanitas
vanitatum opus ejus dicitur? Legimus in Exodo, glorificatum vultum Moysi
in tantum ut filii Israel eum aspicere non possent (Exod. XXXIV). Quam
gloriam Paulus apostolus ad comparationem evangelicae gloriae dicit non
esse gloriam. Nam nec glorificatum est, inquit, quod glorificatum fuit
in hac parte, propter excellentem gloriam (II Cor. III). Possumus ergo
et nos in hunc modum, coelum, et terram, mare, et omnia quae in eis
sunt, bona quidem per se dicere, sed ad Deum comparata pro nihilo
computare. Quomodo si igniculum lucernae videns contentus essem ejus
lumine. et postea orto sole non cernerem quod lucebat. Stellarum quoque
lumen jubare viderem solis abscondi: ita videns elementa, et rerum
multiplicem varietatem, admiror quidem operum magnitudinem, recogitans
autem omnia pertransire et mundum suo fine senescere, solumque Deum id
semper esse quod fuerit, compellor dicere: Vanitas vanitatum, etc.
|
|