LIBER DUODECIMUS.


CAPUT 1

Audire delectat, propter gloriam et honorem tuum, Fili hominis, audire et intelligere dulce est, o gloriosum animal, in contemplando quatuor facies tuas, illud quod dixit sanctus Ezechiel, ubi propheticis te vidit oculis juxta fluvium Chobar.

“Cum, inquit, aspicerem animalia, apparuit rota una super terram juxta animalia, habens quatuor facies (Ezech. I),”

etc. Rota ista nimirums ancta Scriptura est, habens et ipsa quatuor facies, et sicut unum animal quatuor sunt animalia, ita et quatuor rotae sunt una rota quia sicut habet ipsa prophetiae series, ipsae vel eaedem sunt rotarum, quae animalium facies. Verus ergo et fidelis sermo, quem dicit,

“quia cum aspicerem animalia, apparuit rota una,”

etc. Cum enim tu, quicunque es, aspicis haec animalia, tunc et non prius apparet tibi rota ista; cum, inquam, aspicis vel respicis ista Filii hominis saepe dicta quatuor sacramenta, incarnationem, passionem, resurrectionem atque ascensionem, tunc vel extunc apparet et elucet tibi quid velit, quo tendat sancta veteris Instrumenti Scriptura, rotunda, volubilis, perfecta, quatuor faciebus secundum istas quatuor partes distincta. Quarum partium pro hac ratione prima est liber Geneseos, secunda lex caeremoniarum sive sacrificiorum, tertia libri Regum, quarta libri Prophetarum. Nam revera si in libro Geneseos rite perpendas, quo aspiciat intentio Dei, ibi in rota ista facies est hominis, exempli gratia: Ubi tanta cura est Deo de Patrum sive patriarcharum conjugiis, cum dicit Abraham servo seniori domus suae:

“Pone manum tuam subter femur meum, ut adjurem te per Dominum Deum coeli et terrae, ut non accipias uxorem filio meo de filiabus Chananaeorum, inter quos habito (Gen. XXIV),”

etc., si in isto et in caeteris similibus solummodo res gestas attendis, et non etiam intentionem gerentis Dei, non tibi apparet rota, imo nimis est obscura talis Scriptura; si autem aspicis, quod in hominem Deus intenderit (intendebat enim in eam, quam ante saecula proposuerat, incarnationem Verbi sui) rota apparet, Scriptura lucida est, et in rota facies hominis est. Similiter in legalibus caeremoniis, in immolatione vituli, arietis et hirci, in omni ritu sacrificiorum, quem per manum Mosi Deus ordinavit, si solum quod gerebatur attendis, et non etiam intentionem ejus qui haec fieri mandavit, non tibi apparet rota, imo vilis, et abjecta est tota Scripturae littera; si autem aspicis, quia Deus intendebat figuram in illis haberi passionis ejusdem incarnati Filii sui, quoniam opus erat electis illius temporis per haec initiari, rota tibi apparet. Et in ea faciem vituli, quod animal eorum quae sacrificabantur, maximum est, et hanc ibi faciem agnoscere pium atque honorificum est. Nihilominus in rebus gestis, rebus bellicis regum, quorum David primus exstitit, de quo Sapientia dicit, quia

“cum leonibus lusit quasi cum agnis, et in ursis similiter fecit sicut in agnis ovium (Eccli. XLVII),”

ab isto quoque usque ad Judam Machabaeum, de quo sic scriptum est:

“Similis est leoni in operibus suis, et sicut catulus leonis rugiens in venatione (I Mach. III),”

nonne rota ista faciem habet leonis? Narrat quippe fortitudinem tantam regum, ducumque fidelium, quanta sufficere potuit aut debuit, quanta pro tempore, et re necessaria fuit contra leones, ursos et pardos, caeterasque feras diaboli, scilicet primo contra gentes, quae in circuitu erant, quarum prima et diuturnior fuit gens Philisthim. Deinde contra Assyrios, Babylonios, Persas, Medos, Macedones, sive Graecos, per quos diabolus laboravit exstirpare arborem feracem fructus aeterni, delere gentem de qua Christum oportebat nasci secundum promissionem Dei, firmatam juramento ad Abraham (Gen. XV, XXII), juramento David (Psal. LXXXVIII, CXXXI).