CAPUT XXV. Quid significaverit superbia ancillae despicientis dominam suam.

At illa, concepisse se videns, despexit dominam suam. Dixitque Sarai ad Abram: Inique agis contra me. Ego dedi ancillam meam in sinu tuo: quae videns quod concepit, despectui me habet, etc. Notum omnibus est quia Synagoga, cum sit ancilla, superbit, et dominam suam despicit, id est, de carne Abrahae gloriatur et fidem illius parvipendit. Volentes enim, inquit Apostolus, suam justitiam statuere, justitiae Dei non sunt subjecti (Rom. X). Antequam peperisset Sarai, quae sterilis fuerat, id est, antequam, nascente Christo, testamenti Dei fuissent impleta promissa, tunc illi ancillae superbire vacabat (Rom. IV), non tamen impune; reclamabant enim tabulae, id est, decem praecepta, quae lex sancta est (Rom. VII), et justa et bona. Ejus quasi Sarae reclamantis vocibus convincebatur lex carnalis (Hebr. VII), veluti Agar, quod nequaquam ab illa impune despiceretur, vel quod frustra se liberam arbitraretur, verbi gratia, cum adversus Heli propter filios ejus loquitur Deus: Idcirco juravi domui Heli, ut non expietur iniquitas domus ejus victimis et muneribus usque in aeternum (I Reg. III). Amplius autem tumores ancillae verberat Sarai, cum dicit verae et sanctae legis Spiritus per os David: Deus deorum Dominus locutus est: Nunquid manducabo carnes taurorum, aut sanguinem hircorum potabo? Immola Deo sacrificium laudis (Psal. XLIX). Et multa his similia in prophetis. Affligente igitur, inquit, eam Sarai fugam iniit. Cumque invenisset illam angelus Domini juxta fontem aquae in solitudine qui est in via Sur, in deserto dixit ad illam: Agar ancilla Sarai, unde venis, aut quo vadis? Revertere ad dominam tuam, et humiliare sub manu ipsius. Quidquid lex sancta jubet dicendo: Non concupisces, non maechaberis (Exod. XX), etc. Quidquid, inquam, in tabulis duabus digito Dei scriptum est, hoc servili carnalium Israelitarum multitudini, volenti moechari et amanti concupiscentias suas, poena est. Et si se timore poenae cohibebat, hoc ipsum afflictio est, quia timor poenam habet. Idcirco populus carnalis hujusmodi non ferens imperia, multoties confugit ad gentium idola, quorum sub cultura concupiscere, fornicari, et moechari licitum esse putabat. Igitur tutius ancilla fugam iniit affligente domina et erravit in deserto Sur, quod est in via Aegypti, quoties carnalis multitudo spiritualia non ferens sanctae legis imperia, confugit ad gentes a Deo desertas ut, more illarum, a freno et chamo justitiae libera, suas sequeretur concupiscentias. Et bene ancilla Aegyptia per viam fugiebat Aegypti: hoc etiam modo manifeste significans eumdem servilem populum, quia multoties dixit: Constituamus nobis ducem, et revertamur in Aegyptum (Num. XIV). Sur autem interpretatur murus. Quo nomine et vana spes ejusdem populi bene exprimitur, qui commiscendo se inter gentes, evasisse manum Domini, et a lege ejus tutum se esse arbitrabatur. Itemque toties angelus Domini revocavit ancillam dicens: Agar ancilla Sarai, unde venis? aut quo vadis? revertere ad dominam tuam: et humiliare sub manu illius, quoties in tribulatione clamantes Deus audivit: et salvatores eis suscitavit, nonnunquam angelum suum mittens, uti quando Gedeonem convenit (Jud. VI), vel quando Samson (Jud. XIII) praenuntiavit.