|
|
“Pharao saevior effectus est.”
|
|
|
“Dixitque Dominus ad Aaron: Vade in occursum Moysi in desertum. Qui
perrexit ei obviam in monte Dei, et osculatus est eum. Narravitque
Moyses Aaron cuncta verba Domini, pro quibus miserat eum, et signa quae
mandaverat. Veneruntque simul, et congregaverunt cunctos seniores
filiorum Israel,”
|
|
etc.
(CAP. V.) Cuncta capituli hujus historica superficies plana est,
videlicet quia superbe respondens Pharao:
|
“Quis est, inquit, Dominus ut audiam vocem ejus, et dimittam Israel?
Nescio Dominum, et Israel non dimittam.”
|
|
Non solum non dimisit Israel, verum etiam auxit afflictionem eorum.
|
“Et nequaquam, inquit, ultra dabitis paleas populo ad conficiendos
lateres sicut prius, sed ipsi vadant et colligant stipulam, et mensuram
laterum quam prius faciebant imponetis eis, nec minuetis quidquam.”
|
|
Quibus vociferantibus ad Pharaonem, ac dicentibus:
|
“Cur sic agis contra servos tuos? vacatis, inquit, otio et idcirco
dicitis: Eamus et sacrificemus Domino.”
|
|
Haec, inquam, secundum litteram plana sunt. Porro sub littera fulgidus
allegoriae sensus hic est. Pharao quod interpretatur dissipans, diabolus
est, et regnum ejus mors.
|
“Regnavit, inquit Apostolus, ab Adam usque ad Moysen, etiam in eos qui
non peccaverunt in similitudinem praevaricationis Adae (Rom. V).”
|
|
Usque ad Moysen regnavit, inquit, mors, id est peccatum per quod mors in
hunc mundum introivit, nullam ante legem ex praeceptis justitiae
contradictionem habuit, cunctis in anima mortuis, et corpore
morientibus. Moyses namque et Aaron, contra Pharaonem agentes, legem
significant et legis sacerdotium, per quae justitia contra diabolum, ad
destructionem peccati et mortis, vocem aliquam habere coepit. At ubi
venit mandatum legis, regnans peccatum et mors infremuit.
|
“Quid ergo dicemus, inquit idem Apostolus. Lex peccatum? Absit! Sed
peccatum non cognovi nisi per legem. Nam concupiscentiam nesciebam, nisi
lex diceret: Non concupisces. Occasione autem accepta, peccatum per
mandatum operatum est in me omnem concupiscentiam. Sine lege enim
peccatum mortuum erat (Rom. VII))”
|
|
Haec quia melius ex singulis hominibus cognoscitur, continuo sequitur:
|
“Ego autem sine lege vivebam aliquando. Sed cum venisset mandatum,
peccatum revixit (ibid.).”
|
|
etc. Quando enim sine lege vivit homo? Tunc videlicet, quando adhuc sine
timore peccat, quando nullum adhuc propositum habet ut peccato resistat,
sicut, verbi gratia, juvenculus aut adolescentula vaga. Quando autem
venit mandatum? Tunc profecto, quando metu poenae futurae veterem
proponit consuetudinem relinquere, et propter mandatum justitiam tenere.
Illic pugna est.
|
“Nam caro concupiscit adversus spiritum, et spiritus adversus carnem, et
haec sibi invicem adversantur, ut non quaecunque volumus illa faciamus
(Gal. V).”
|
|
Talis homo postmodum in eodem Apostolo dicit:
|
“Condelector legi Dei secundum interiorem hominem. Video autem aliam
legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae, et captivantem me
in lege peccati, quae est in membris meis. Infelix homo ego, quis me
liberabit de corpore mortis hujus? Gratia Dei per Jesum Christum Dominum
nostrum (Rom. VII).”
|
|
Quando liberat ista Dei gratia? Tunc videlicet, quando bellicosus
animus, post tentationes carnis adhuc in corpore manens, consolationis
spiritu demulcetur, et post colaphos stimulantis Satanae aurea
libertatis torque donatur. Sic unus homo, sic triplici statu totus
proficit mundus. Antequam lex subintraret, regnabat quidem mors, et ille
fortis armatus custodiebat atrium suum, erantque in pace omnia quae
possidebat (Luc. XI). Verumtamen peccatum non adeo imputabatur, ut et
praevaricatio nuncuparetur,
|
“ubi enim non est lex, ibi nec praevaricatio (Rom. IV).”
|
|
et idcirco lentius grassabatur in subditos ille tyrannus. At ubi lex
subintravit, et fortis illius munitiones explorare venit, ille hoc
praesentiens, infrendens fremuit, et tandem captivorum libertatem
suspirantium colla concidit, donec fortior superveniens vinceret eum et
spolia ejus diriperet (Luc, XI), cantantibus eis quos liberavit, quia
|
“per Moysen lex data est, gratia et veritas per Jesum Christum facta
est. (Joan. I).”
|
|
Igitur
|
“ex eo die, inquit Moyses, quo ingressus sum ad Pharaonem, ut loquerer
de nomine tuo, Domine, afflixit populum tuum.”
|
|
Illis congemiscentibus ac dicentibus quoniam fetere fecistis odorem
nostrum coram Pharaone et servis ejus, et praebuistis ei gladium ut
occideret nos, quia, videlicet
|
“cum venisset mandatum, inquit Apostolus, revixit peccatum, ego autem
mortuus sum, et inventum est mihi mandatum quod erat ad vitam, hoc esse
ad mortem. Nam peccatum occasione accepta per mandatum, seduxit me, et
per illud occidit (Rom. VII).”
|
|
|
|