|
Didici quod omnia opera, quae fecit Deus, perseverent in perpetuum,
non possumus eis quidquam addere, nec auferre, quae fecit Deus ut
timeatur. Quod factum est, ipsum permanet, quae futura sunt, jam
fuerunt, et Deus instaurat quod abiit. Multa multi super ista
disputaverunt, multum diversa diversi sapuerunt. Quidam dum viderent non
respondere causas rerum causis meritorum, mala bonis, et bona malis
saepe provenire omnes nullo meriti discrimine pari sorte gaudere, vel
gravari clade pari, victi factoris consilio, et omnia ad oculum
intelligentes, incerti dubitabant, imo vero negabant esse Deum,
mundumque regi casu, non providentia. Alii, quos ratio meliuscula
docebat, ex causis rerum comprehendentes veritatem, cognoverunt, quod
idcirco Deus certa ratione cuncta moderatus est, et jussit humanis
visibus elementa servire, ut homines haec videntes intelligant esse
providentiam, ut timeatur, dum ex rerum aequalitate, cursu, ordine,
atque constantia intelligunt Creatorem. Invisibilia enim a creatura
mundi per ea quae facta sunt intellecta conspiciuntur, sempiterna quoque
virtus et divinitas (Rom. I). Istorum didascalis consentiens
Ecclesiastes, philosophatus est dicens: Cum maximo didici studio, neque
hoc temere finxi, quod omnia opera quae fecit Deus perseverent in
perpetuum tanta integritate, ut non possimus his quidquam addere nec
auferre. Qui regit et fecit mundum, cur haec omnia fecit? Nimirum, ut
timeatur, ut Deus verus esse credatur. Quare timeatur? Quia Deus est, et
Graece dicitur [th][e][oac][sf], id est timor. Cum ergo timor dicatur
Deus, jure timetur qui Deus est. Deus ergo solus perfectus est, cujus
opus in perpetuum perseverat, nec tamen coaeternum est Creatori suo,
quia Deus aeternus est regnans sine tempore, opus vero perpetuum est
manens cum tempore. Quod factum est, ipsum permanet. Quae futura sunt,
jam fuerunt, et Deus restaurat quod abiit, vel praeterita et praesentia
et futura, et ipsa fuerunt, et sunt, et erunt, universa quae cernimus.
Sol qui nobis oritur, et antequam nos essemus, in mundo fuit, et
postquam mortui fuerimus, oriturus est. Solem autem nominavimus, ut ex
hoc intelligamus et caetera esse eadem quae fuerunt. Quod si videntur
per conditionem mortis perire, non pereunt, quia rursum rediviva
succrescunt, et nihil in perpetuum interit, sed renascitur, et quasi cum
quodam fenore reviviscit. Si autem istud de cunctis quae in mundo sunt,
dicitur, de homine nulla dubitatio est, quin mortuus renascatur.
|
|