CAPUT 4

“Et hic vestitus erat veste aspersa sanguine et nomen ejus Verbum Dei.”

Quod idem est ac si diceret: Hic et ut homo passibilis et mortalis, passus et mortuus est, et impassibilis atque immortalis Deus est. Nam in passione vestis ejus, id est caro ejus suo sanguine aspersa est. Unde et propheta vehementer admirans percunctatur et dicit:

“Quis est iste qui venit de Edom, tinctis vestibus de Bosra?”

Et illo respondente:

“Ego qui loquor justitiam, et propugnator sum ad salvandum.”

Ait:

“Quare ergo rubrum est indumentum tuum, et vestimenta tua sicut calcantium in torculari? (Isa. LXIII.)”

Quare, inquit, rubrum fecerunt vestimentum tuum, quare sanguinem tuum fuderunt, si tu justitiam loqueris, si tu peccata non fecisti, nec inventus est dolus in ore tuo? Ergo vestis sanguine aspersa caro est innoxia, mortem et proprii sanguinis effusionem perpessa. Porro

“nomen ejus vocatur Verbum Dei,”

Verbum per quod

“omnia facta sunt, et sine quo factum est nihil (Joan. I),”

quod mori non potuit, per quod et ipsa, quae mortua fuerat, caro revixit. Exemplum patientiae et mortis ejus millia sanctorum sequuntur. Ait ergo:

“Et exercitus qui sunt in coelo sequebantur eum in equis albis, vestiti byssino albo mundo. ”

Denique exercitus ejus martyres et omnes sancti sunt, quicunque in hoc mundo quolibet modo propter ipsum agonizati sunt. Nam propter ipsos agones quos pertulerunt, exercitus dicuntur. Quomodo

“sequebantur eum?”

“In equis albis, inquit, vestiti byssino mundo.”

“In equis albis,”

id est in corporibus candidis baptismo purificatis, justificatione bonorum operum, quae per byssinum album et mundum significantur, decenter ornatis. Taliter euntes sequebantur eum, hi maxime qui vitae munditiam sanguinis sui aspersione superinduerunt per martyrium. Nam et ipse prius equo albo sedens, post etiam suo sanguine aspersus est. Unde sponsa ejus in Canticis recte gloriando loquitur:

“Dilectus meus candidus et rubicundus electus est ex millibus (Cant. V).”

Candidus, videlicet virginitate, rubicundus passione. Praeterea exercitus ejus omnes virtutes coelorum sunt, et ipse est qui in prophetis et Psalmis toties dicitur

“Dominus exercituum, Dominus virtutum (Isa. VI; Psal. XXIII).”

Hic jam multum est quod timeatur dum dicitur,

“quia justitia judicat et pugnat,”

et quia exercituum sive virtutum Dominus est. Nam ipse est ille rex cui ad bellum non temere est occurrendum, id est apud quem vel cujus in judicio non facile est de justitia praesumendum. Denique juxta illud exemplum evangelicum contra nostrum qualemcunque exercitum ipse habet duplum. Si noster decem millium, ejus exercitus viginti millium est, id est si nos de operibus justitiae nostrae confidimus, ipse de operibus simul et cogitationibus rationes contra nos est positurus. Idcirco persuadet et dicit:

“Aut quis rex iturus committere bellum adversus alium regem, nonne prius sedens cogitat si posset cum decem millibus occurrere ei qui cum viginti millibus venit ad se? alioquin adhuc illo longe agente legationem mittens rogat ea quae pacis sunt?”

(Luc. XIV.) Hoc sciens vir sanctus loquitur:

“Vere scio quod non justificetur homo compositus Deo: Si voluerit contendere cum eo, non poterit ei respondere unum pro mille (Job IX).”

Et post pauca:

“Quantus ergo sum ego, qui respondeam ei et loquar verbis meis cum eo? Qui etiam si habuero quidpiam justum, non respondebo, sed meum judicem deprecabor (ibid.).”

Quod est dicere: Etiamsi quid justi operis admisi, nihilominus legationem mittens, rogabo ea quae pacis sunt, quia videlicet ad minus duplum contra me ille habet exercitum, id est si de operibus ego me justifico, ille cogitationes quoque adducit ad judicium, quia scrutator est cordium. Unde adhuc subditur: