|
|
“Ego sum vitis, vos autem palmites.”
|
|
Idcirco repetivit quod jam ante dixerat:
ut manifestius exprimeret, quod nondum fecerat, quos vellet intelligi
palmites. Nam supra dixit:
|
“Ego sum vitis, Pater meus agricola est,”
|
|
nunc autem:
|
“Ego sum, inquit, vitis, vos palmites.”
|
|
Et adjecit:
|
“Qui manet in me, et ego in eo, hic fert fructum multum, quia sine me
nihil potestis facere.”
|
|
Propterea dixi, inquit,
|
“manete in me, et ego in vobis,”
|
|
quia
|
“qui manet in me, et ego in eo, hic fert fructum multum.”
|
|
Idcirco, inquam, dixi:
|
“Manete in me, quia sine me nihil potestis facere.”
|
|
Parum est autem, eum palmitem qui non manet in vite, nihil posse facere.
Sed quid?
|
“Si quis in me non manserit, mittetur foras, sicut palmes; et arescet,
et colligent eum, et in ignem mittent, et ardet.”
|
|
Non solum nihil facit palmes excisus, sed et de illo nihil fit. Verbi
gratia, non vasculum aut paxillus, vel cujuslibet artis, aut operis
instrumentum, nec omnino quidquam est, propter quod illum sumere libeat
artificem lignarium. Unde ad prophetam Ezechielem Dominus dicit:
|
“Fili hominis, quid fiet ligno vitis, ex omnibus lignis nemorum, quae
sunt inter ligna silvarum? Nunquid tolletur de ea lignum ut fiat opus,
aut fabricabitur de ea paxillus, ut dependeat in eo quodcunque vas? Ecce
igni datum est in escam (Ezech. XV).”
|
|
Huic sententiae propheticae consentit Apostolus, non, ut existimavit
Novatus, poenitentiae remedium lapsis denegans, sed difficultatem
renovationis eorum qui alta sapientes, de hac vite praecisi, et
haeresiarchae facti sunt, terribiliter pronuntians:
|
“Impossibile est enim, inquit, eos qui semel sunt illuminati,
gustaverunt etiam donum coeleste, et participes facti sunt Spiritus
sancti, gustaverunt etiam nihilominus bonum Dei verbum, virtutesque
saeculi venturi, et prolapsi sunt, renovari rursus ad poenitentiam,
rursus crucifigentes sibimetipsis Filium Dei, et ostentui habentes
(Hebr. VI).”
|
|
Quam enim hic aliam desperationem poenitentiae docet Apostolus, nisi
ipsam, de qua ad Titum scribens:
|
“Haereticum, inquit, hominem post unam et secundam commonitionem devita,
sciens quia subversus est, qui ejusmodi est, et delinquit, cum sit
proprio judicio condemnatus (Tit. III).”
|
|
Igitur de illo, qui se ab unitate verae vitis, id est Christi,
praecidit, haereticus vel haeresiarches factus, uno ore parilique sensu
consonant Christus, propheta et Apostolus. Christus enim:
|
“Si quis in me non manserit, inquit, mittetur foras sicut palmes, et
arescet. Et colligent eum, et in ignem mittent, et ardet.”
|
|
Propheta autem:
|
“Nunquid, ait, tolletur de ea lignum ut fiat opus, aut fabricabitur de
ea paxillus? Ecce igni datum est in escam.”
|
|
Denique de illo qui nunquam vitis, id est Christianae fidei, professus
est speciem vel decorem, idem quod de agresti ligno sperari potest,
scilicet quod aliquod vas fieri, aut paxillus possit fabricari utilis
domni Dei. De illo vero, qui insertus eidem verae viti bonum radicis
ejus succum gustavit, et particeps, sicut jam dictus Apostolus ait,
factus est Spiritus sancti gustando bonum Dei verbum, virtutesque
saeculi venturi; de illo, inquam, cum praecisus vel prolapsus est, hoc
solum restare putandum est, ut colligatur, et in ignem mittatur, et
ardeat, quia videlicet, juxta alium Evangelii locum, tale ejus peccatum
est, quod non remittatur, neque in hoc saeculo, neque in futuro (Matth.
XII). Haec de palmite illo, qui praecisus et proprio judicio condemnatus
est, dicta sint. Quid econtra de illo vel de illis palmitibus qui in
vite manent? ait:
|
|