CAPUT XXIV. Quemadmodum non injuste Deus substantiam creaturae jam vitiatae perdit, ita non injuste praescitam futuri hominis malitiam damnasse.

Ultimum eorum quae superius quaeri diximus, illud est, cur Deus omnium praescius illos permisit fieri vel nasci, quibus melius erat, si non fuissent facti, vel nati, eo quod ad vitam non erant praeordinati. Simpliciter quippe melius est non subsistere, quam male subsistere. Quare, inquiunt, Creator bonus et clemens illos fecit, quos perituros esse praescivit? Mira et importuna, imo et violenta quaestio, et sic inepta, ut in sensu ejus nulla sit ratio. Quid enim nisi quod futurum erat praesciri poterat? At quomodo non fieret, quod sic vel sic futurum esse praescitum fuisset? Vicinius ratione esset, si ita diceretur: Quare substantiam malorum spirituum Deus vel hominum impiorum subsistere permittit, quoniam male subsistit, et non funditus interire facit, sicut interit et esse desinit spiritus jumenti? Posset namque responderi justum esse, ut semper sit in poena cui pro culpa sua desit ut non sit semper in gloria. Porro Dei justitia nunquid junior est quam ejus praescientia? Itaque sicut non injustum est quod nunc vitiatae creaturae non interimit funditus substantiam, sic non injustum fuit quod et praescitam damnavit malitiam, et tamen non omisit bonam creare naturam. Verum quia nihil satis est inquisitori contentioso, jam nunc dicamus ei cum Apostolo: O homo, tu quis es qui respondeas Deo? etc. (Rom. IX.)