CAPUT XXXIII. Quid quod ciniphes sint in omni terra Aegypti, quas malefici facere non valentes dixerunt:

“Digitus Dei est hic.”

“Dixit Dominus ad Moysen: Loquere Aaron, extende virgam tuam, et percute pulverem terrae, et sint ciniphes in omni terra Aegypti. Feceruntque ita,”

etc. Ciniphes muscae sunt minutissimae, aculeis permolestae. Hic malefici Pharaonis defecerunt.

“Nam fecerunt, inquit, malefici similiter, ut educerent ciniphes, et non potuerunt.”

Supra dictum est quia fecerunt similiter incantationibus suis, ut verterent aquas in sanguinem;

“fecerunt similiter, eduxeruntque ranas super terram Aegyti.”

In isto defecerunt.

“Et dixerunt ad Pharaonem: Digitus Dei est hic:”

Hoc dixerunt victi, videlicet ad consolationem pudoris sui. Ac si dicerent: Siquidem pugnaret contra nos homo, praevaluissemus; nunc autem qui pugnat, non hominis, sed Dei digitus est, idcirco danda nobis est venia, quia vincimur. Quidnam hoc est quod malefici incantationibus suis aquas in sanguinem vertere et ranas educere potuerunt, ciniphes autem non potuerunt? An ciniphes videri quoque potuerunt, sed quia molestos aculeos nulli infixerunt, idcirco fallaciter fecisse convicti sunt? Nempe quia sanguinis horror, et ranarum foeditas comprehenditur solo visu, idcirco praestigiatores ranas falsissimas et sanguinem fallacem fascinatis oculis ostenderunt. Ciniphes autem, quia molesto quoque aculeo, aperte dijudicantur, idcirco non fecerunt, quia quod verum esset, quod veraciter sentiretur, homines sine Deo creare non potuerunt. Porro, juxta anagogen, pulverem terrae percutere, et ciniphes facere, est in condemnationem superbiae hominis, qui utique pulvis est, talia in Scripturis verba facere, quae sensus audientium, quia intelligere digni non sunt, a vero repellant, quemadmodum ciniphes et oculis ne videant, et auribus ne libere audiant, molestae atque importunae existunt. Verbi gratia: Quartum legis mandatum:

“Memento ut diem Sabbatorum sanctifices (Exod. XX).”

Tali dictione praeventus Aegyptius, qui se dicit Judaeum esse, et non est, nihil aliud hic imperari arbitratur, nisi Sabbatum, quale odit Dominus, testante ipso, cum in propheta dicit:

“Neomeniam et Sabbatum, et festivitates alias non feram, kalendas et solemnitates vestras odit anima mea (Isa. I).”

Ita plane praeventus, illud Sabbatum, illum septimum diem intelligere non meretur, quo

“complevit Deus opus suum quod fecerat, in quo requievit, cui benedixit et quem sanctificavit (Gen. II),”

sicut ipse ait:

“Quem Pater sanctificavit, et misit in mundum vos dicitis, quia blasphemas, quia dixi: Filius Dei sum (Joan. X).”

Sine hujus reverentia Sabbati, de quo et Psalmista:

“Haec est dies, inquit, quam fecit Dominus, exsultemus et laetemur in ea (Psal. CXVII).”

Quid sunt in aestimatione Judaeorum Sabbata, et aliae festivitates, nisi quod in oculis Aegyptiorum importunae ciniphes liberum lucis aspectum prohibentes? Itaque in convertendo aquas in sanguinem, et educendo ranas, id est in praedicando futuras malorum poenas, et contemnendo loquaces poetarum fabulas inimici praedicatoribus veritatis, utcunque comparare se possunt,

“sed ultra non proficient (II Tim. III).”

Non enim quemadmodum ipsi caecati sunt, sic versa vice veritatis discipulos per sua sophismata, tanquam per ciniphes vagas et volatiles circumvenire poterunt.

“Digitus, inquiunt, Dei hic est.”

Notum quidem, et celeberrimum apud fidelem Dei Ecclesiam est Spiritum sanctum digitum Dei esse vel dici. Nam et ipse Filius, de Spiritus sancti loquens potentia:

“Si ego, inquit, in digito Dei ejicio daemonia, profecto pervenit in vos regnum Dei (Matth. XII, Luc. II).”

Sed et plures digiti in ejusdem Spiritus significatione dicuntur, quemadmodum et unus est Spiritus, et tamen septem spiritus ante thronum legimus. Unde et Psalmista:

“Quoniam videbo, inquit, coelos tuos opera digitorum tuorum (Psal. VIII).”

Pluraliter dixit digitorum, videlicet ob pluralitatem donorum unius ejusdemque Spiritus sancti. Sed nunquid homines mente corrupti, videlicet incantatores et malefici illi, ita spiritui proximi erant, ut scienter dicerent,

“digitus Dei est hic,”

id est proprietatem considerando ejus personae, causamque propter quam diceretur digitus Dei? Ergo nec isti a semetipsis locuti sunt, id est nescientes quid dicerent, proprietatem nobis confessi sunt Spiritus sancti, nihil aliud intendentes, nisi ut dicerent, virtus vel operatio Dei est hic.