CAPUT 28

“Dicit ergo eis Jesus: Si Deus Pater vester esset, diligeretis utique me. Ego enim a Deo processi et veni. Neque enim a meipso veni, sed ille me misit.”

Haec duo disjuncta irreverenter impingentes objecerant, et quod non ex fornicatione nati essent, et quod unum Patrem Deum haberent. Sed de illa parte gloriae, qua in carne Abrahae gloriabantur, satis illis responsum est. Ergo reliquam partem objectionis, qua dixerant,

“unum Patrem habemus Deum,”

falsam arguere ingreditur, dicens eis:

“Si Deus Pater vester esset, diligeretis utique me.”

Notandum primo, quia neque dicentibus illis, pater noster Abraham est, ita respondit, ut diceret: Pater vester Abraham non est; neque nunc objicientibus ac dicentibus,

“unum Patrem habemus Deum,”

ita respondet, ut dicat: Non habetis Patrem Deum. In illo namque populo aliqui erant, et plurimi fuerant, qui opera Abrahae facerent, et proinde non solum filii Abrahae secundum carnem, sed et filii Abrahae et filii Dei essent secundum fidem (Rom. IX). Itaque non praecipitem dat sententiam, ut dicentibus:

“Pater noster Abraham est,”

statim resultet, pater vester Abraham non est; vel dicentibus:

“Unum Patrem habemus Deum,”

statim econtrario dicat: Patrem non habetis Deum; sed prius culpam designat, ut illos tantum, quorum culpa est rationabiliter et ordinate filios Abrahae non esse, vel Deum Patrem non habere ostendat.

“Si, inquit, Deus Pater vester esset, diligeretis utique me.”

Nihil verius. Etenim haec aequalia sunt, Deum Patrem habere et Dei Filium diligere; et ita consequuntur invicem, et cohaerent sibi, ut neutrum sine altero stare vel esse possit. Unde et reciprocari et converti possunt hoc modo:

“Si Deus Pater vester esset, diligeretis utique me,”

et si diligeretis me, Deus utique Pater vester esset. Omnes enim filii Dei invicem diligunt, utpote unum habentes adoptionis Spiritum (Rom. VIII); siquidem nec aliter filii Dei esse possent, nisi habendo dilectionem ad invicem (I Joan. V). Amplius autem et incomparabiliter illum unum et unicum, propriumque et consubstantialem Dei Filium omnes diligunt, utpote per quem eumdem adoptionis Spiritum percipere meruerunt; quia quod solus erat per naturam, hoc multis fratribus indulsit, ut filii Dei nominentur et sint per gratiam. In hujus dilectione unici Filii, Deus Pater suos filios adoptionis discernit a filiis diaboli. Recte ergo ait:

“Si Deus Pater vester esset, diligeretis utique me,”

et adjecit causam, propter quam jure debeat diligi.

“Ego enim, inquit, a Deo, processi et veni;”

processi, inquam, ex Deo factus visibilis, qui eram invisibilis, processi a Deo et veni, impleta Scriptura, quae dicit:

“Et ipse tanquam sponsus procedens de thalamo suo (Psal. XVIII).”

Neque enim a meipso veni, ut saepe jam dixi, quod videlicet faciunt prophetae mendaces, qui cuncta configunt

“per tumorem animi sui (Deut. XVIII),”

arrogantia depravati, sed ille me misit. Hoc vobis jam saepe dixi:

“Et laboravi clamans, raucae factae sunt fauces meae (Psal. LXVIII).”

Dico ergo.