CAPUT XIII. Quod in Sabbato non colligebant, sed de manna reposito die sexta, manducabant, et de duplici Sabbato.

“Die autem sexta, parent quod inferant, et sit duplum quam colligere solebant per singulos dies.”

Quod inferant, inquit, id est quod reponant Sabbato sequenti quo vacare vel requiescere debeant in commemorationem Creatoris, qui sex diebus operatus est, et in septimo requievit. Sed diximus nos in prima parte hujus operis, quod illi dies alterius conditionis intelligendi sint, et quod longe aliud quam hominis sit Sabbatum, id est, Dei requies. Cur ergo de hujusmodi Sabbato, quale hactenus observant carnales Judaei, tunc cura fuit? Videlicet, quia dupliciter utile hoc homini fore praevidit. Primum, ut sicut omnia in figuram contingebant illis, ita et illud figurativum Sabbatum figura esset spiritualis sabbati, et sua carnali similitudine, illius recordationem faceret operatio Dei non solum quandiu observatum est, sed et quandiu legitur aut legendum est (Exod. VI). Deinde ut uno ex septenis diebus, refrigeraretur hominis mercenarii pietas, providit, sicut alio loco lex dixit:

“Sex diebus operaberis,”

septima cessabis ut requiescat bos et asinus tuus, ut refrigeretur filius, ancillae et advena (Deut. V). Si ergo verum Dei agnovimus Sabbatum, ubi requiescente illo, et laetante in operibus suis, nunc deposito carnis onere, cum eo requiescunt animae sanctorum, sciamus et illud quia manna, quod nobis datum est, Sabbato non invenietur, ut colligatur, sed quod ante collectum est, tunc manducabitur, quando facie ad faciem videbitur. Neque enim qui nunc baptismum perdit, illic aliud invenire poterit; neque is qui nunc corpus Dominicum manducare, et sanguinem bibere indigne praesumpserit, vel omnino contempserit, illic inveniet hostiam quam pro peccatis suis offerre, vel in remissionem peccatorum sumere possit. Proinde quod hac sexta aetate paramus, duplum sit quam dudum colligere solebat populus Dei: nam ille solam litteram legens Deum coluit: nobis, quia

“Verbum caro factum est (Joan. I),”

Deus et homo Christus colendus et adorandus est.