CAPUT VI. Quomodo dixerit vel dicat Christus pro cuncto genere humano:

“Pereat dies, in qua natus sum,”

etc.

Proinde dicat hic unus homo, dicat his unus pro cuncto genere humano: Pereat dies in qua natus sum, et nox, in qua dictum est: Conceptus est homo (Job III). Sed nunquid iste in illo peccati die natus est, et in illa nocte infelicitatis conceptus est? Natus plane in illo die, et conceptus est in illa nocte. Verumtamen longe aliter novus hic, atque aliter novus ille homo. Nam ille praedicto modo natus vel conceptus est, ut qui homo erat et bene erat, peccator fieret et male existeret, hic autem ita conceptus et natus est, ut qui Deus erat, et impassibilis atque mortalis erat, homo fieret, et passibilis atque immortalis existeret. Et uterque quidem in die vel nocte peccati, sed ille ut fieret peccatum, hic autem quia factum fuerat peccatum. Ille prava suggestione deceptus, et propriae substantiae corruptione natus, id est degeneratus est. Hic autem voluntate Patris et sua de Virgine conceptus, et alienae substantiae assumptione homo factus. Ille diabolo natus ad culpam simul et poenam. Hic Deo natus est sine culpa, ad culpae poenam. Istic sapientiae locus est, istic sapientiae spiritus quid dicat vel innuat attendendum est. Ecce enim homo Christus, homo justus, hominibus peccatoribus multum debet. Confortentur manus dissolutae, et roborentur genua peccatorum debilia (Isa. XXXV), quia videlicet, si fide et pietate eruditi, si sapientes causidici vel juris periti sint, habent quo constringant judicem suum. Dicat enim: Ego propter vestrum peccati diem natus, propter vestram iniquitatis noctem conceptus, et qui Dominus Deus immortalis eram, homo mortalis factus sum. Dicant ad haec peccatores fideles, peccatores poenitentes: Et siquidem multum tibi debemus nos, Deus Christe, quia homo factus es, at tu econtra multum nobis debes, homo Christe, quia propter nos in Deum assumptus es. Nam nisi fuissemus peccatores, causa cur tu assumi in Deum deberes, nulla fuisset. Confortentur, inquam, nec enim id solum attendere debent, quod tantae dignitatis Dominus propter tam indigna servilium personarum delicta, tantis affectus est injuriis et ipsa morte, morte autem crucis (Phil. II). Verum id quoque, quod nisi peccassent servi, nec assumpta fuisset in Dominum Deum natura servilis. Nec enim Dominus ille pro servis contumacibus sive sceleratis plus injuriarum quam gloriae pro eisdem suscepit. Nam pro quibus in cruce pependit, pro eisdem ut interpellet (Rom. VIII), sedet nunc a dextris Dei (Psal. CVI). Hic accepta ratione veritatis, a quocunque illam acceperit, sive a Judaeo, sive a gentili, vim pati gaudet rex regni Dei, ut regnum ipsum diripiant violenti (Matth. XI), quibus et quasi ratione victus, aperiat os suum, et dicat eis: Pereat vobis dies in qua natus sum, et nox in qua dictum est: Conceptus est homo. Quod est dicere: Dies peccati, qui secundum falsitatem serpentis dicentis: Comedite et aperientur oculi vestri, et eritis sicut dii (Gen. III), putabatur dies, revera autem nunc nox est, in qua die vel nocte, id est propter quam diem vel noctem, ego qui Deus eram, homo natus sum, pereat vobis. Quomodo pereat? Non requirat eum Deus desuper, et non illustretur lumine (Job III). Haec vestra beatitudo sit, quam et in psalmo Propheta dicit suspirans: Beati quorum remissae sunt iniquitates (Psal. XXXI), etc. Nam hoc est non requiri diem illum, et non illustrari lumine, quod est remissas iniquitates et peccata tecta esse. In hanc nimirum largitatem os suum tunc semel aperuit, in aeternum non clausurus illud, quando dixit: Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit (Marc. XVI).