CAPUT 13

Hoc quoque non praetereundum quod illum hominem sanum quidem Dominus per semetipsum fecit, sed non per semetipsum in templum introduxit. Quia videlicet per semetipsum quidem peccata dimittit et super gentiles primo tempore, ut supra dictum est, gratiam suam ostendit (Act. X); verum non per semetipsum vel per angelum suum, sed per hominem Petrum in Ecclesiae suae communionem, per baptismum aquae, omnes, qui jam Spiritum sanctum acceperant, intromittere voluit. Igitur ubi illum populum suum per medias turbas haereticorum vel contradicentium Judaeorum in omnem fidei plenitudinem adduxit. Dicit ei:

“Ecce sanus factus es, jam noli peccare, ne deterius tibi aliquid contingat.”

Hoc a principio non dixit quando sanum illum fecit, quia profecto, cum adhuc tenera esset gentium fides, non pulsanda minis, sed lactanda erat blandimentis, et multa de vetusta consuetudine per discretionem dissimulanda erant ad tempus, in spiritu mansuetudinis, quae tunc opportunius virga ferirentur postquam Christus plene formaretur in illis (Gal. IV). Sic populo Israel non in Aegypto Dominus legem dedit, sed signis et prodigiis suis oblectavit, quibus captivatorem ejus Pharaonem verberavit (Exod. VII), donec illos educens per mare Rubrum traduceret submersis Aegyptiis (Exod. XIV), et tunc demum legem exeruit dicendo: Qui fecerit hoc, morte moriatur, et sanguis ejus super caput ejus (Exod. XXI). Ita plane renascentem in Christo infantiam animarum, nutricula vel mater Dei gratia primo lactavit, ut praecedentem remissionem peccatorum gratanter acciperent; deinde forti districtione coercuit, ne confitentes se nosse Deum, factis negarent (Tit. I). Bene ergo non a principio, sed nunc tandem dicit homini in templo, jam noli peccare, ne deterius aliquid tibi contingat. Quia procul dubio melius fuisset nunquam veritatis viam agnoscere, quam post agnitionem retrorsum redire (II Petr. II). Sed et illud notandum quod cum triplicem ob causam soleat Dei voluntate infirmitas evenire, videlicet aut ut probetur patientia meritumque augeatur justi, aut quia peccavit ut purgetur camino molestiae corporalis, aut ne peccet obstante vel renitente vinculo infirmitatis. Hic homo, de quo praesens lectio commemoravit, idcirco tot annos habuisse in infirmitate sua credendus est, quia peccaverat, cum ei dicat Dominus,

“jam noli peccare, ne deterius tibi aliquid contingat.”

Quod et ipsum ad praedictam similitudinem populi gentium patenter accidit. Ipse est enim minor ille filius, qui peccavit in coelum, et coram patre, dum accepta portione paternae substantiae, quae eum contingebat, peregre profectus, devoravit omnia vivendo luxuriose, tandemque uni civium adhaesit, et porcos pavit. Cui revertenti, et adhuc longe agenti pater occurrit, et in osculum ruens super collum ejus incubuit (Luc. XV), dum, ut supra dictum est, gentilibus adhuc foris positis, id est necdum baptizatis, Spiritus sancti gratiam manifeste tribuit (Act. X). Bene ergo ille talis homo propter peccata sua in infirmitate jacens, tali modo Judaeis irascentibus, sanus factus est, quia filius iste, qui suam ob culpam mortuus fuerat et perierat invidente fratre suo, revixit et inventus est (Luc. XV). Quid tandem fecit iste, qui prius interrogantibus Judaeis respondere nescivit, quis vel quantus esset ille qui dixit ei:

“Tolle grabatum tuum et ambula,”

id est bene operando ne cures Judaeorum Sabbata? Quod fecit nunc, postquam salvatorem suum cognovit verum esse Deum, verum esse Dei Filium. Sequitur: