|
In die bona fruere bonis, et diem mala praecave; sicut enim hanc, sic
et illam fecit Deus, ut non inveniat homo contra eum justas querimonias.
Nulla dies per se bona vel mala est, sed bonus aut malus eventus, bonus
vel malus ordo causarum, aut rerum dabit unicuique dierum, ut bona vel
mala sit. Hoc extrinsecus aderit illi; aderit enim dies causae, et causa
dici: dies enim subjectum est, quale extra accidit. Est bona dies, cui
rerum copia dives accidit, et totus temporis usus concordat; econtrario
mala dies est, cui deest copia rerum, cui totus temporis usus discordat.
Quando jucunda dies res omnes tibi prosperat, utere rationabiliter
acquisitis, et ita omnia mala sapienter praecavebis. Ille ergo bene
fruitur acquisitis, qui peccare metuit, et ne dies judicii mala sibi
superveniat veretur. Qui enim dedit nobis tempus bene agendi, ille
tempus faciet malum luendi peccata, sic quippe dicturus est bonis:
Venite, benedicti Patris mei; percipite regnum quod vobis paratum est ab
origine mundi (Matth. XXV); et econverso iniquis: Ite, maledicti, in
ignem aeternum qui paratus est diabolo et angelis ejus (ibid.). Et quid
in Creatorem nostrum justas volumus jactare querelas, quod nimium
fragilis nos fecerit conditionis, ut possimus peccare, mori atque ad
aeterna tormenta perduci? Sed frustra causamur; nihil est quod juste
conqueri possimus de Domine nostro, qui tales creavit nos, uti
nosmetipsos tueri queamus atque nobis dominari, si bene et sapienter
vivendo mala destruxerimus cavendo. Per bona et per mala quae sibi
contraria sunt, sicut tibi subjectus stat mundus per contraria, in quo
quidem compugnant, sed non repugnant sine pace, frigida cum calidis,
concertant humentia siccis, atque bonis mala, et lux tenebris, mollia
duris. Ea vis est cordis, ut haec contraria jungat, quis modus vel ordo
sit eorum aut causa videndo. Si praevaleant bona, tibi dat scutum
moderatio, ut agas prudenter, ne te vincat jactantia. Si vero mala
praevaleant tibi, dat scutum patientia, ut agas constanter, ne fatiscas
desperando. Sicut miles in castris, ita homo vivens in membris, ut
praecaveas mala, inter bona ne unquam de te securus vivas. Imitare
hirundinis industriam, quae a natura accepit ut de se sollicita sit, si
domus ejus male firma nutat minitando ruinam, fugit inde, et ultra in
illa non nidificat. Quando unquam satis sibi confidit hirundo? Nunquam
comedit stando, sed volitando per aera prandet, timet enim sibi jugiter,
atque praecavens mala vix credit sibi, certe quem timeat, aut quare
timeat nescit, non illam auceps, non avis dura impetit, tuta undique
tamen pavet, et cavet, ut paveas et caveas tu. Quis magis docet te ut
caveas mala fruendo sorte bonorum? Salomon verbis suis, an hirundo rebus
a natura acceptis? Nos alio quoque instruit exemplo nostra hospes
hirundo, docta medicari pullos suos, qui caeci nascuntur, succo
chelidoniae, visum quem negat natura praestat medicamine. Sic oculos
mentis tuae disce medicari, o homo, ut praecaveas mala, sicut docet
Ecclesiastes.
|
|