CAPUT XVI. Quomodo in operibus sex dierum singulis Trinitas commendetur.

Primum in opere sex dierum, si vigilanter attendas, eadem commendatur Trinitas, verbi gratia:

“Dixit Deus: Fiat lux (Gen. I).”

Ac deinceps:

“Vidit Deus quod esset bonum (ibid.).”

In eo quod ait:

“Dixit Deus,”

Verbum per quod omnia facta sunt cum Patre, agnoscimus. Et in eo quod addidit:

“Et vidit Deus quod esset bonum,”

nimiam operantis diligentiam atque benevolentiam intelligimus, quae procul dubio non est aliud quam qui tertia in Trinitate persona est Spiritus sanctus. Non enim casu, aut supervacue sic positum per singula:

“Vidit Deus quod esset bonum,”

aestimare debemus. Sed magnam Creatori diligentiam nobis commendatam fideliter advertamus. Et ut scias quantum illa diligentia, de qua loquimur, in opere Dei profecerit, convertere ad cor tuum, o quicunque es artifex alicujus laudandi effector operis; ut, inquam, scias quantum diligentia, quae est Spiritus, ejus operi profecerit, respice quantum in opere tuo diligentia tua contulit. Certe in mente tua quodammodo sic habebas artem, sicut erat in principio Verbum apud Deum. Ejus artis tibi conscius, non otiosum te esse passus es. Quare? Ut de multis, quae subesse potuerunt, causam meliorem inferam, utilitatis amor, id est intentio proficiendi plurimis, otii te impatientem reddidit. Una causa haec ab illo te servo discernit, qui malus et piger arguitur, dum tu laudaris servus bonus et fidelis (Matth. XXV). Nam de caetero pares fuistis, videlicet quia tam in illius quam in tua mente talentum bonae artis appensum est. Sed vide quantam inter te atque illum distantiam diligentia sive benevolentia, quae in te est, effecerit. Dum ille fodit in terram, et abscondit pecuniam Domini sui (ibid.), tu in operando credito tibi talento, duplicia lucraris, vidensque per singulos profectus, quia bonum est lucrum, amplius sitis, et prae magnitudine desiderii laborem in opere non sentis. Crescit lucrum, crescit lucri desiderium. Ad hanc ergo similitudinem perpendis quantum in opere Dei, diligentia vel bonitas ejus effecerit, quae magnifice delectata esse monstratur in eo quod per singula dicitur:

“Et vidit Deus quod esset bonum,”

et ait:

“Fiat (Gen. I),”

etc. Tantum in opere secundi diei non est illud additum, certe gratia mysterii, de quo jam alias dictum est. Illa vero diligentia vel bonitas, alia, ut dictum est, quam Spiritus sanctus intelligi non debet.

“Si enim interroges, inquit Augustinus, quis omnia fecerit, respondeo: Deus: Si quaeras per quid, aio, per Verbum. Si quaeras quare, respondeo, quia bonus. Et haec Trinitas, inquit, unus Deus est.”