VERS. 10.

“Quia non conclusit.”

Ad ipsum caput revertitur, causasque tantarum maledictionum reddens,

“quia non conclusit,”

ait, id est conclusa esse non permisit,

“ostia ventris,”

scilicet paradisi,

“qui portavit me,”

id est concepit genus humanum in plasmatione Adam et Evae.

“Non conclusit,”

inquam, sed potius ut ad ejiciendum hominem aperiretur, in corde ejusdem hominis coelestia mandata dissolvit.

“Nec abstulit mala ab oculis meis,”

id est irrogavit. Nam quasi auferret, si quiesceret, et quasi clauderet, si ab irruptione cessaret. Sic de latronibus loquimur, qui captis suis donant vitam si non abstulerint. MORALITER. Beatus Job mortalitatis lapsum per prospera et adversa variantem cum despectabilem cerneret, maledicendo declaravit dicens:

“Pereat dies,”

id est prosperitas vel delectatio peccati,

“in qua natus,”

id est in opus peccati traductus sum,

“et nox”

id est adversitas vel caecitas mentis,

“in qua,”

id est cujus occasione,

“dictum est: Conceptus est homo,”

id est ad consensum peccati perductus est infirmus.

“Homo”

enim aliquando pro infirmitate ponitur, sicut scriptum est:

“Maledictus qui spem ponit in homine (Jer. VII).”

“Dies illa,”

id est eadem delectatio,

“vertatur in tenebras,”

id est in ipso sui exordio cognoscatur, ad quem finem perditionis rapiat, et cum blandiri culpa inchoat, finem quoque, id est poenam subsequentem, mens sollicita praevideat.

“Non requirat eum,”

id est ignoscat,

“Deus desuper,”

subaudit veniens in judicio,

“et non illustretur lumine,”

id est tunc in conspectu omnium non publicetur.

“Obscurent eum,”

scilicet diem,

“tenebrae,”

id est misericorditer occupent inscrutabilia judicia Dei;

“tenebrae, inquam, et umbrae mortis,”

id est mors carnis Christi, quae ideo dicitur umbra mortis, quia comparatione verae mortis, quae est animae, qua nos mortui eramus, umbra tantum, id est quaedam similitudo mortis existit. Unam enim et simplam tantum mortem, scilicet carnis misericorditer accepit, et duplam nostram, id est carnis et animae, mortem subegit. Idem ipse quoque significare voluit, cum uno tantum die, sed noctibus duabus in sepulcro jacuit. Bene ergo dicitur,

“et umbra mortis.”

“Occupet eum,”

id est digno moerore, perturbet

“caligo,”

id est poenitentiae afflictio,

“et involvatur amaritudine,”

id est cruciatu vel fletu ejusdem poenitentiae.

“Noctem illam,”

noctem scilicet supradictam,

“tenebrosus turbo,”

id est spiritus moerore concitatus possideat vel conterat juxta quod scriptum est-

“In spiritu vehementi conteres naves Tharsis (Psal. XLVII),”

id est spiritu poenitentiae confundes explorationem gaudii. Hoc enim interpretatur Tharsis.

“Non computetur,”

id est et hoc modo fiat, ut

“non computetur in diebus anni,”

videlicet completo vitae praesentis tempore, quod significatur per annum, quando computabuntur hujus anni dies, id est praesentis vitae virtutes,

“non computetur”

illa nox peccati

“in diebus anni,”

id est in virtutibus, quas, si in illis computetur, obscurabit,

“nec numeretur in mensibus,”

id est in multiplicibus factis virtutum, quae facta ex virtutibus, sicut menses peraguntur ex multiplicatis diebus. Ac si aperte dicat: Quando bona computabis, Deus, ut remuneres, non etiam mala quae commissa sunt, contra requiras.

“Sit nox illa,”

subaudi culpa,

“solitaria,”

id est nulla defensione geminata, quomodo geminavit Adam in eo quod ait:

“Mulier quam dedisti mihi sociam, ipsa mihi dedit, et comedi (Gen. III).”

“Solitaria,”

inquam,

“sit, nec laude digna,”

id est nulla adulatione fota, sicut fit

“quando laudatur peccator in desideriis animae suae (Psal. X).”

Qui vero culpam suam veraciter insequitur, designatur, cum subditur:

“Maledicant ei,”

id est poenitendo feriant eam, subaudi culpam, illi

“qui maledicunt diei,”

id est qui despicientes calcant mundana, lucem prosperitatis videlicet, quia tales veri sunt poenitentes.

“Qui parati sunt suscitare Leviathan,”

id est qui vera conversione sua malitiam contra se diaboli invidentis inflammant, videlicet ita ut quasi excitatus tentationum jacula intorquendo confodere appetat cor sibi repugnantis, quod dudum quieto jure possidebat. Quod quia culpae ejusdem meritum exigit, ut quandiu hic vivitur, nemo quamlibet sanctus ad plenam contemplari queat lucem divinitatis, per concessionem justitia subdit:

“Obscurentur stellae caligine ejus,”

id est hi qui magnis virtutibus jam splendent, invisa tamen claritate adhuc noctis ejusdem reliquias patiantur. Quod haec eadem nox, id est ejusdem culpae conscientia

“exspectet,”

id est desideret,

“lucem,”

subaudi aeternam, et guandiu hic vivitur

“non videat,”

videlicet sicuti est,

“nec ortum surgentis aurorae,”

id est novam nativitatem resurrectionis futurae.

“Quia non conclusit,”

id est aperuit, sicut superius dictum est,

“ostia ventris qui portavit me,”

id est desideria concupiscentiae carnalis, quae pervertit me,

“et non abstulit mala,”

scilicet corruptionis,

“ab oculis meis,”

id est irrogavit et experiri fecit. Hactenus in ipsam noctem, id est diabolum peccati auctorem invectus est, nunc in seipsum invehitur in persona generis humani, videlicet quia verus poenitens, non sic accusare debet deceptorem diabolum, ut excuset seipsum, cum scriptum sit:

“Justus in principio accusator est sui (Prov. XVIII).”