|
Nunc jam ordinem prophetici sermonis ingrediamur. Audite, populi omnes,
et attendat terra et plenitudo ejus, et sit Dominus Deus vobis in
testem, Dominus de templo sancto suo, quia ecce Dominus egredietur de
loco sancto suo, et descendet et calcabit super excelsa terrae, et
consumentur montes subter eum, et colles scindentur sicut cera a facie
ignis, sicut aquae, quae decurrunt in praeceps. Quid sibi vult tale
exordium? Cur omnes populos excitat ad audiendum? Cujus rei testem illis
optat esse Dominum Deum? Quaerimus et scire desideramus prophetae
sollicitudinem, pro qua re sollicitus sit, unde maxima cura sit illi.
Jam profecto persentiscere nos arbitramur pro qua re angatur fidelis, et
pius ac divini nominis amator animus. Novit denique levitatem populorum,
ignorantiam Dei habentium, et hoc veretur ne hoc apud illos in
opprobrium divini nominis redundet, quod Deum facturum ipse praevidit in
gente Israelitica, in gente cum qua foedus pepigerat, cujus Deus erat,
in qua notus fuerat. Hoc, inquam, veretur, ne quando dicant gentes, ubi
est Deus eorum (Psal. CXIII), aut certe ubi est fidelitas, sive potentia
Dei eorum? Hujusmodi sollicitudo veraciter hominem Deo fidelem
comprobat, qualem et sanctum Mosen primum habuisse legimus, qui in omni
domo ejus fidelis erat. Cum enim iratus Dominus propter vitulum quem
fecerant, diceret: Cerno quod populus iste durae cervicis sit. Dimitte
me, ut irascatur furor meus, contra eos et deleam eos, faciamque te in
gentem magnam (Exod. XXXII). Ille orans Dominum Deum suum: Ne, quaeso,
inquit, dicant Aegyptii: Callide eduxit eos, ut interficeret in
montibus, et deleret e terra. Quiescat ira tua, et esto placabilis super
nequitia populi tui (ibid.). Item et alibi cum detraxissent terrae, quam
exploratores inspexerant, dicente Domino: Feriam igitur eos pestilentia
atque consumam (Num. XIV). Ille econtra: Ut audiant, inquit, Aegyptii,
de quorum medio eduxisti populum istum, quod occideris tantam
multitudinem quasi unum hominem, et dicant: Non potuit introducere
populum istum in terram pro qua juraverat, idcirco occidit eos in
solitudine (ibid.). Josue quoque dum protinus coram arca Domini cadens
clamaret: Mi Domine Deus, quid dicam videns Israelem hostibus suis terga
vertentem (Jos. VII), istud quoque quasi maximum post caetera subjunxit:
Et quid facies magno nomini tuo? (ibid.) Itaque et istum hac
sollicitudine taliter proclamare sentimus, ut quoniam revocari jam
sententia non potest, neque placari ira Domini, quin Israel de terra sua
migret, et in captivitatem ducatur, sciant saltem populi causas, et non
blasphement nomen Domini. Quia quod Israel relinquitur, non
mutabilitatis, sed veritatis Dei est, non infidelitatis, sed judicii,
non potentiae, sed justitiae, et cognoscant omnes quia, quamvis populum
illum reliquerit, cui vel pro quo patribus juravit, nihilominus tamen
fidelis Dominus est in omnibus verbis suis, et sanctus in omnibus
operibus suis (Psal. CXLIV). Maxime autem propter Philistaeos sollicitus
erat, quae gens et ante omnes inimica exstitit Israel, ab ipso exitu de
terra Aegypti, et plus illi molesta fuit jam habitanti in terra
promissionis. Et de ipsa gente Philisthiim acerbiores inimici erant
Gethaei propter Goliam, caeterosque filios Arapha sive Orpha, qui
ceciderant in manu David et servorum ejus, sicut in libro Regum legimus
(I Reg. XVII). Propterea postmodum dicit: In Geth nolite nuntiare,
lacrymis ne ploretis, subauditur, quia sine dubio non condolebunt, sed
insultabunt vobis et subsannabunt nomen Domini. Igitur, inquit, audite
populi omnes et attendat terra et plenitudo ejus, videlicet ut sciatis
judicium Domini, propter quas causas in hostem sit conversus illis,
super quos invocatum nomen ejus fuit, quorum patres in amicitiam
recepit, quibus et juravit dare terram, de qua nunc filios eorum migrare
facit. Malorum istorum causas audite, et sit Dominus Deus vobis in
testem, videlicet pro semetipso testificans et semetipsum defendens,
quod non ex parte sui, sed ex parte populi irritum factum sit pactum,
quod cum eis pepigit. Siquidem malum hoc antequam super eos induceret,
ipse per prophetas suos non praediceret, causasve praescriberet, non
mirum, o populi, quod videretur vobis Deus reprehensibilis, nec enim
esset unde apud vos judicium vel justitia ejus adeo posset defendi.
Cumque aliquando vobis diceretur: Convertimini ad hunc vivum et verum
Deum, qui Deus scribitur Hebraeorum, et de quo psalmus loquitur: Notus
in Judaea Deus, in Israel magnum nomen ejus (Psal. LXXV), forte esset
vobis suspectus tanquam Deus non fidelis, qui non fuerit cognitus, et
nunc absconderet faciem suam, fieretque incognitus, relinquendo illos
quos aliquando suscepit, sine causa et fortuita mutabilitate animi, et
idcirco non apponeretis cor ad illum, neque vosmetipsos crederetis illi.
Sit ergo vobis in testem ipse Dominus Deus, Dominus de templo sancto
suo, scilicet de habitaculo pectorum fidelium prophetarum suorum, qui
templum ejus sunt, quos per fidem inhabitat, et per os nostrum pro
semetipso loquatur et de semetipso testificetur quod non sit suae
voluntatis, quod Hierusalem relinquit, quodque illam non relinqueret,
nisi ab illo prior ipse relictus fuisset, et dicat ipse quod contra se
populus fecerit, quomodo recesserit, quomodo revocantem audire
contempserit, ut necessario facere debuerit ipsi Deus id quod protinus
sequitur: Quid est illud? Quia ecce Dominus egredietur de loco suo, et
descendet, et calcabit super excelsa terrae, et consumentur montes
subter eum, et colles scindentur sicut cera a facie ignis, sicut aquae
quae decurrunt in praeceps. Sensus iste est: Quia ecce Dominus recedet,
et omne auxilium auferet a populo quondam suo, ubi vel in quo ita notus
erat, sicut quilibet in loco suo; inde egredietur, et palam fiet ex ipso
malorum eventu ac perpetuae captivitatis, quod de illo tali loco suo
veraciter egressus sit et recesserit.
|
|