CAPUT VI. Quod divina substantia propter sui simplicitatem nullis accidentibus subjacet.

Causa manifesta est cur substantia creatrix accidentia non suscipiat, si primo attendas cur eisdem creata substantia subjaceat. Videlicet accidentibus idcirco subjacet, quia quaecunque illa sit, ex materia simul et ex forma consistit, verbi gratia, velut artifex cum fabrili arte statuam figurat, materia ejus est aeris species; forma vero, quaevis inducta per artem effigies, scilicet imago imperatoris, aut si maluerit simulacrum Jovis. Ita quod statuam nominamus, non est id quod est, quia non unum aut simplum aliquid est. Sic nec ipsum aes antequam in illo aliquid figuretur, simplum quid est, utpote cujus materia terra est, multum ipsa differens, quae videtur aeris specie. Ipsam quoque si consideres terram, non est id quod est, utpote quae a forma nomen hoc habet. Dicitur enim terra, eo quod sit gravis et sicca. Suum autem esse sumit ex hyle, quam dicunt materiam creatam informem. Similiter homo non est simpliciter hoc vel hoc, videlicet quia constat ex partibus quae sunt anima et corpus, quas solubili vinculo nexas, procul dubio mors dissociat. Sic et caetera quaecunque sunt, ex materia simul et forma, ut dictum est, consistunt, ideoque accidentium multitudini subjacent, et mutabilia sunt. At vero Dei substantia simplex est, non formata, sed solummodo forma; forma, inquam, carens materia. Unde nescio quod sancti Spiritus organum cecinit praemissum:

“Confirmatum est cor virginis, in quo divina mysteria angelo narrante concepit;”

statim subjiciens:

“Te forma prae filiis hominum castis suscepit visceribus.”

Hoc vere catholicus Ecclesiae praecentor praedixit. Formam enim, id est Deum beata Virgo castis visceribus suscepit, et hominem eadem forma speciosum prae filiis hominum nobis protulit. Hoc unum est quod formatum non est. Unde ergo accidentibus subjaceat? Nam quod caetera sunt mutabilia, de sua, ut dictum est, trahunt materia. Hoc unum sine materia est, et ideo vere est, nulloque nixum est, quod est prae cunctis solidum, super omnia pulchrum. Non potest quidquam inesse praeter id quod ipsum est, nec enim potest accidentibus esse subjectum. Cumque sit substantia, non est susceptibile contrarium, licet hoc non capiat sapientia mundi quam hic idem Deus stultam fecit (I Cor. I).