CAPUT XVII. Quid sit spiritualiter vineam non seri altero semine, et quid sit secundum litteram, vel secundum spiritum, sementem et quae nascuntur ex vinea pariter sanctificari.

Non seres vineam tuam altero semine, ne et sementis quam sevisti, et quae nascuntur ex vinea pariter sanctificentur. Hoc rusticorum quoque sive agricolarum novit industria, quia vinea terram sibi liberam poscit, ut non solum nulla subjiciatur sementis, verum etiam sponte proferente herbas inutiles, sarculo certatim exstirpare opus sit. Alioquin terrae pinguedo, cujus abundantiam vinea poscit, in vanum disperit, quia dum in multa dividitur, in singulis valet minus. Itaque et sementis et quae nascuntur ex vinea pariter sanctificantur, id est ad sterilitatem rediguntur, atque ingrato cultoribus suis otio feriantur, juxta illud quod commonendo Dominus cum populo merenti dixisset: Eritque terra vestra deserta, et civitates dirutae, continuo subjunxit (Lev. XXVI): Tunc placebunt terrae Sabbata sua cunctis diebus solitudinis suae (ibid.). Itaque ne pariter sanctificentur, id est ne pariter ad sterilitatis Sabbatum redigantur. Porro spiritualiter cum universa Ecclesia vinea Domini sit, et haec si haeretico semine seratur, aut Judaicis caeremoniis, in quibus divitem se putat ille populus, nihil bonorum fructuum inde colligatur, tum vero maxime illi vinea Domini sunt, quorum in eadem Ecclesia ordo sacratior, et spirituale propositum. De qualibus ad prophetam loquitur Dominus: Fili hominis, quid fiet ligno vitis ex omnibus lignis nemorum, quae sunt inter ligna silvarum? Nunquid tolletur de ea lignum ut fiat opus, aut fabricabitur de ea paxillus, ut dependeat ex ea quodcunque vas? (Ezech. XV.) Nempe hi quorum erat spirituale exercitium, si ad saeculare devolvantur negotium, et quod fuerant deperit, et quod aggrediuntur interdum non proficit. Unde in Actibus Apostolorum dicunt ipsi apostoli: Non est aequum derelinquere verbum Dei, et ministrare mensis (Act. VI). Et Apostolus loquitur Corinthiis: Saecularia igitur judicia si habueritis, contemptibiles, qui sunt in Ecclesia, illos constituite ad judicandum (I Cor. VI). Igitur non seres, inquit, vineam tuam altero semine, ne et sementis quam sevistis, et quae nascuntur ex vinea pariter sanctificentur, id est insignes qui sunt in Ecclesia, coelestis doctrinae fertiles, contemptibilium negotiorum non injuriaberis occupatione, ne dum in utramque partem dividuntur, in neutram utiles inveniantur, et ita quasi sanctificato Sabbato nihil regno Dei fructuosum operentur. Hinc est enim quod auctoritas canonica sacros altaris ministros saecularibus negotiis implicari vetat. Nemo militans Deo inquit Apostolus, implicat se negotiis saecularibus (II Tim. II).