|
Primus pastor fuit Abel, de quo scriptum est: Fuit autem Abel pastor
ovium, et obtulit Domino munera de primogenitis gregis sui, et de
adipibus eorum, et respexit Dominus ad Abel et ad munera ejus (Gen. IV).
Secundus pastor fuit Abraham. Tertius Isaac. Quartus Jacob, qui stans
coram Pharaone cum filiis suis, interrogante illo: Quid habetis
operis? Pastores ovium sumus, inquit, servi tui, et nos et patres
nostri (Gen. XLVII). Erant autem patres ejus Abraham et Isaac, qui
profecto curam habuerunt alendorum gregum, ita ut non posset eos capere
terra prae multitudine gregum, unde et facta est rixa inter pastores
gregum Abraham et Loth (Gen. XIII), et fuit jurgium pastorum Gerare
adversus pastores Isaac (Gen. XXVI). Verumtamen non pro multitudine vel
cura gregum, sed pro eo, quod circa res horum pastorales, divina sese
commendavit auctoritas, septem istos pastores excellentissimos
numeramus. Igitur, ut dicere jam coepimus, horum primus fuit Abel, qui
de primogenitis gregum Domino munera obtulit, quae suo respectu Dominus
digna duxit. Secundus Abraham, qui de armento suo vitulum tenerrimum
tollens, et optimum inclytis hospitibus, scilicet tribus angelis
venientibus in figura sanctae Trinitatis, memorabile convivium fecit
(Gen. XVIII). Tertius Isaac, qui velut aries ad immolandum ductus est,
et pro quo arietem Abraham inter vepres haerentem cornibus holocaustum
obtulit (Gen. XXII). Quartus Jacob, qui de grege duos afferens haedos in
cibum patri benedictionem accepit, et deinde soceri greges pascens,
auctus est benedictione Domini (Gen. XXVII). Quintus fuit Joseph qui cum
sedecim esset annorum, pascebat gregem cum fratribus suis, et inde
venditus fuerat, factusque princeps Aegypti (Gen. XXXVII), professionem
istam non erubuit, quamvis detestarentur Aegyptii omnes pastores ovium,
dicens ad Patrem et ad fratres suos: Cum vocaverit vos Pharao, et
dixerit: Quod opus est vestrum? respondebitis: Viri pastores sumus servi
tui ab infantia nostra usque in praesens, et nos, et patres nostri (Gen.
XLVI). Sextus fuit Moyses, qui pascebat oves Jetro soceri sui sacerdotis
Madian, et inter pascendum, cum minasset gregem ad interiora deserti,
venit ad montem Dei Oreb, apparuitque ei Dominus in flamma ignis de
medio rubi (Exod. III). Septimus fuit David, qui de semetipso proloquens
ad Saul: Pascebat, inquit, servus tuus patris sui gregem, et veniebat
leo et ursus, tollebatque arietem de medio, et sequebar eos, et
percutiebam eruebamque de ore eorum. Et illi consurgebant adversum me,
et apprehendebam mentum eorum, et suffocabam, interficiebamque eos. Nam
et leonem et ursum interfeci, ego servus tuus. Erit ergo et Philistaeus
hic incircumcisus quasi unus ex eis, qui ausus est maledicere exercitui
Dei viventis (I Reg. XVII). Ecce isti sunt septem pastores inclyti quos,
Scriptura teste, auctoritas divina commendavit. Porro octo primates
homines hi sunt. Primus Josue, filius Nun. Secundus Caleph, filius
Jephone. Tertius Ottoniel, filius Caenez. Quartus Aoth, filius Gera
filii Gemini. Quintus Barach, filius Abinoem de Cades Nephtalim. Sextus
Gedeon. Septimus Jephte Galaadites. Octavus Sampson. Isti octo idcirco
dici merentur primates homines, quia auctoritate divina praeeunte et
induente illos Spiritu Domini, constituti judices liberaverunt populum
suum, unde et meruerunt appellari salvatores Israel. Primus horum Josue
et secundus Caleph introduxerunt populum in terram promissionis, dicente
Domino ad Moysen: Tolle Josue filium Nun, virum in quo est Spiritus
Domini, et pone manum tuam super eum (Num. XXVII), etc. De Caleph vero
ait: Servum meum Caleph, qui plenus alio spiritu, secutus est me,
inducam in terram hanc quam circuivit, et semen ejus possidebit eam
(Num. XIV). Primatum ejus hoc divinum testimonium commendat, et praeter
hoc alia, quae praesenti loco inserere longum est. Tertius Othoniel
filius Caenez liberavit Israel de manu Cusamrasathaim regis
Mesopotamiae, cui servierunt octo annis, Scriptura dicente: Et
clamaverunt ad Dominum, qui suscitavit eis salvatorem, et liberavit eos
Othoniel, videlicet filius Caenez, fuitque in eo Spiritus Domini, et
judicavit Israel (Judic. III), Quartus Aoth liberavit Israel de manu
Eglon regis Moab, cui servierunt decem et octo annis, Scriptura dicente:
Et clamaverunt filii Israel ad Dominum, et suscitavit eis salvatorem
Aoth filium Gera (ibid.), etc. Quintus Barach filius Abinoem liberavit
Israel de manu Jabin regis Chanaan, qui per viginti annos vehementer
oppresserat eos, et ipse auctoritate divina suscitatus per Debboram
propheten uxorem Lapidoth (Num. VI). Sextus Gedeon liberavit Israel de
manu Madian, cui servierant septem annis, praecipiente angelo, qui
apparuit ei (Num. VI). Septimus Jephte Galaadites liberavit Israel de
manu filiorum Ammon, cui cum Philisthiim vehementer oppresserant eos per
decem annos et octo. De isto scriptum est: Factus est super Jephte
Spiritus Domini, transivitque ad filios Ammon, ut pugnaret contra eos.
Quos tradidit Dominus in manus ejus, percussitque eos plaga magna nimis,
humiliatique sunt filii Ammon a filiis Israel (Num. XI). Octavus Sampson
per angelum Domini praenuntiatus est matri sterili: Et hic erit, inquit,
Nazaraeus ab infantia sua et ex matris utero, et ipse incipiet liberare
Israel de manu Philistinorum (Judic. XIII). Isti sunt octo primates
homines, qui miro modo septem pastoribus ita inseruntur, et ita inter
sextum pastorem qui est Moses, et septimum qui est David, surrexerunt,
ut filios Israel, quos Moses sextus pastor, ut jam dictum est, de
Aegypto eduxit, primus hominum primatum Josue cum Caleph introduceret in
terram repromissionis, et liberationem de manu Philistiim, quam octavus
primas Sampson incoepit, perficeret septimus pastor David. Habemus
igitur et septem pastores, et octo primates homines ex propriis causis
notos et insignes, quos suscitabimus, inquit propheta, super eum,
videlicet saepe dictum judicem Israel, cujus maxilla percussa est.
Quomodo illos suscitabimus super eum? Videlicet eo modo ut quae per
illos corporaliter gesta sunt, doceamus spiritualiter fieri vel impleri
per ipsum. Doceamus, inquam, quia quarum rerum in illis praecessit
figura, in isto successit veritas. Hoc facientes suscitabimus illos
super eum, nos prophetae et sapientes et Scribae, ex quibus ego sum. Nam
et si secundum tempus corpore absens spiritu cum illis praesens sum,
quorum spirituali studio fit, ut in lectione talium pastorum et
primatuum nihil mortuum remaneat aut otiosum, dum omnia referuntur ad
Christum. Itaque et isti cum illo vivent, et illi, qui tunc erunt, ex
istis proficient. Unde cum dixisset: Et suscitabimus super eum septem
pastores, et octo primates homines, confestim subjunxit: Et pascent
terram Assur in gladio, et terram Nemroth in lanceis ejus. Quod est
dicere: Et omnes gentes quae nunc sine Deo sunt, neque verbi Dei pabulum
habent ullum, tunc ex mysticis istorum exemplis, legendo proficient,
quarum videlicet gentium Assur et Nemrot, id est Assyrii et Babylonii
maximi Deoque magis adversi tunc erant. Principium namque regni Nemroth
Babylon fuit in terra Sennaar, et de illa terra egressus est Assur, et
aedivicavit Niniven. Nec vero dubium vel incognitum est quin Assyrii
postmodum decem tribus transtulerint, Babylonii vero, pro quibus hic
ponitur Nemroth, duas reliquas, Judam et Benjamin. Magnifice ergo
reconciliatio gentium promittitur, dum de illis qui tunc erant
infestissimi talis prophetia texitur: Et pascent terram Assur et terram
Nemroth, et hoc non sine armis, sed in gladio et in lanceis ejus, id est
in sermone Dei, qui est vivus, et efficax, et penetrabilior omni gladio
ancipiti (Hebr. IV). Et in sententiis veritatis, quae sunt lanceae sive
sagittae ejus, suo gladio et illis lanceis diabolum, qui prius terram
obtinuerat, debellabit et liberabit humanum genus. Hoc est quod ait: Et
liberabit ab Assur cum venerit in terram nostram, et cum calcaverit in
monte nostro. Ac si dicat: Eodem tempore quando veniet in terram
secundum praesentem prophetiam, et conculcabit Judaeos subversa civitate
et templo, liberabit a diabolo gentes, quae hactenus erant terra Assur
et terra Nemroth, quod interpretatur tentatio, qui per hoc ipsum quod de
illo scriptum est: Erat robustus venator coram Domino (Gen. X),
significat diabolum qui possidebat gentes tanquam fortis armatus
custodiens atrium suum (Luc. XI). Sequitur: Et erunt reliquiae Jacob in
medio populorum multorum, quasi ros a Domino, et quasi stillae super
herbam, quae non exspectant virum, et non praestolantur filios hominum.
Reliquiae Jacob credentes ex Judaeis sunt, quorum unum ex optimis
Apostolus cum dixisset: Nunquid repulit Deus populum suum? subjunxit
atque ait: Absit. Nam et ego Israelita sum ex semine Abraham de tribu
Benjamin (Rom. XII). Etenim, licet illi qui in futuro tempore credituri
sunt, cum plenitudo gentium intraverit, reliquiae dicantur, nihilominus
tamen et hi recte dicuntur reliquiae, quae tunc crediderunt pauci,
multitudine in incredulitate permanente, testante eodem, cum praemisso
exemplo de Helia, cui dixit responsum divinum: Reliqui mihi septem
millia virorum, qui non curvaverunt genua ante Baal (III Reg. XVIII);
sic ergo, inquit, et in hoc tempore reliquiae secundum electionem
gratiae salvae factae sunt (Rom. XI). Ergo reliquiae Jacob erunt,
inquit, in medio populorum multorum quasi ros a Domino, quasi stillae
super herbam, id est, apostoli Christi sive ministeriales judicis
ejusdem, de quo hactenus sermo fuit, sanctam et divinam de coelesti
conversatione sua sumptam stillabunt vel depluent gentibus scientiam.
Ros enim suaviter cadens, et stillae sensim decidentes super herbam,
evangelicam vel apostolicam significant doctrinam a Domino datam, et pro
capacitate audientium discrete annuntiatam, et dupliciter valentem
nobis, scilicet ad refrigerandum et sanctificandum. Terra quippe nostra
calore vitiorum erat exusta et a maligno spiritu quasi vento urente
percussa, ita ut cor hominis Babyloniae fornaci non incongrue posset
simile dici. Tunc autem coepit Dominus mittere quasi ventum roris
flantem (Dan. III), quando ad amorem coelestium nos excitavit per
apostolorum praedicationem. Item manus nostrae vacantes ab operibus
bonis, sic erant quasi herba macra et sterilis, sed nunc quasi stillae a
Domino super herbam ceciderunt, quando eadem doctrina nos ad dilectionem
proximi reflorescere fecit, et in porrigendo eleemosynam facies nostras
exhilaravit. Et bene de isto rore et de hujusmodi stillis ait: Quae non
exspectant virum, et non praestolantur filios hominum, sed signanter cum
dixisset, quasi ros, addidit a Domino, quia videlicet Evangelium sive
doctrina quae per apostolos administrata est, non per instructionem vel
magisterium hominum venit aliquando, sed coelitus data est, docente
illos invisibiliter Spiritu sancto absque mora et momento, ita ut qui
fuerant homines sine litteris et idiotae (Act. IV), repente fierent
litterarum periti, et potentes in omni sermone (Luc. XXIV).
|
|