|
|
“Videns autem Deus, quod multa malitia hominum esset in terra, et cuncta
cogitatio cordis intenta esset ad malum omni tempore, poenituit eum quod
hominem fecisset in terra. Et praecavens in futurum, et tactus dolore
cordis intrinsecus: Delebo, inquit, hominem quem creavi a facie terrae,
ab homine usque ad animantia, a reptili usque ad volucres coeli,
poenitet enim me fecisse eos (Gen. VI).”
|
|
Haec, inquam, sententia personae Filii magis congruit, scilicet judicium
facere de hominibus, quia Filius hominis erat futurus, quemadmodum in
Evangelio dicit:
|
“Et potestatem dedit ei judicium facere, quia Filius hominis (Joan. V).”
|
|
Non enim quia nondum erat factus ille Filius hominis, idcirco illud de
hominibus facere judicium, id est, diluvium inducere, minus illi
congruit, cum certissime futurus esset Filius hominis jamque esset opus
istud coram eo, sicut scriptum:
|
“Ecce merces ejus cum eo, et opus illius coram eo (Isa. XL, LXII).”
|
|
Similiter poenitentia sive baptismus poenitentiae quo baptizandus erat
in forma servi eamdem poenitentiam consummaturus, passione et morte
crucis, nonne jam tunc erat coram illo? Et languores atque dolores
nostros, quos ipse portaturus erat, vulnera quibus vulnerandus erat
propter iniquitates nostras, attritio qua atterendus erat propter
scelera nostra (Isa. LIII); disciplina et livor sive flagella et
vibices, quibus sacratissimum corpus ejus secandum erat, nonne jam tunc
erant coram illo? Si propheta, cum adhuc essent futura, quasi jam
praeterita vidit et haec omnia verbis praeteriti temporis enuntiavit:
|
“Vidimus eum, consideravimus eum, nec reputavimus eum; languores nostros
tulit, dolores nostros portavit, vulneratus est, attritus est, livore
ejus sanati sumus (ibid.),”
|
|
quanto magis coram illo erant praesentia, quamvis nondum facta! Quod
ergo dicit Scriptura:
|
“Poenituit eum quod hominem fecisset in terra,”
|
|
sive hoc dictum, poenitet enim me fecisse eos, nimirum huic personae
congruit, scilicet Filio, et recte hanc sententiam, tanquam prophetiam,
et six dictum, poenitet enim me fecisse eos, ac si diceret: Poenitentiam
agam
|
“usque mortem, mortem autem crucis (Philip. II),”
|
|
quia feci eos, sive vapulo, id est, certissime vapulabo, non ob aliam
culpam meam, nisi quia feci eos, quod nimirum erit retribuere mala pro
bonis. Propterea delebo eos, scilicet et nunc istos praesenti diluvio,
et omnes impios futuro per ignem judicio. Propterea, inquam, quia
videlicet propter hoc ipsum justam habeo potestatem facere judicium,
quia Filius hominis sum; vel simul intelligendum est, et ab eis vel ab
horum similibus mortificatus, id est, certissime mortificandus sum. Quid
vero est, quod dicit Scriptura,
|
“tactus dolore cordis intrinsecus?”
|
|
quid est illud intrinsecus? Non enim est Deus ut homo, cujus corpus
extrinsecus et anima intrinsecus. Ergo quod dictum est intrinsecus,
illud secretum significat, de quo Apostolus ad Ephesios:
|
“Et illuminare, inquit, omnes quae sit dispensatio sacramenti absconditi
a saeculis in Deo, qui omnia creavit, ut innotescat principibus et
potestatibus in coelestibus (Ephes. III).”
|
|
Nam quia dolor ille, quo futurus erat dolens pro nobis et quem ipse
quasi jam praesentem videbat, ut jam dictum est, absconditus erat et
angelis et hominibus, recte dictum est,
|
“et tactus dolore cordis intrinsecus.”
|
|
Quid illud quoque est, quod dicit:
|
“Et praecavens in futurum?”
|
|
Nimirum secundum eumdem sensum idem est ac si diceret: Providens ut
dolor ipsius multum haberet fructum. Ad eamdem provisionem sive
providentiam et illud pertinet, quod in psalmo dicit:
|
“Quae utilitas in carne mea, dum descendo in corruptionem?”
|
|
(Psal. XXIX.) Nisi enim et illo diluvio deletum et aliis multis miseriis
repletum fuisset genus humanum, et nisi cito cervices nostrae
redigerentur in lutum, quomodo susciperemus humilitatis Christi jugum?
cum etiam nunc vix vexatio auditui det intellectum (Isa. XXVIII), quando
|
“homo natus ex muliere, brevi vivens tempore, repletur multis miseriis
(Job XIV),”
|
|
et
|
“dies annorum nostrorum in ipsis septuaginta anni (Psal. LXXXIX).”
|
|
|
|