CAPUT X. Quomodo singulas pene persecutiones comes gloria secuta sit in typum ejusdem Christi, qui cuncta quae ut passibilis homo pertulit, impassibili divinitate superavit.

Notandum et illud, quia singulas pene persecutiones comes gloria sequitur. Ubi primum misit lanceam Saul, putans quod configere posset David cum pariete, continuo subsequitur:

“Vidit itaque Saul quod prudens esset nimis, et coepit cavere eum. Omnis autem Israel et Juda diligebat David, ipse enim ingrediebatur et egrediebatur ante eos.”

Scilicet quando egrediebatur ad pugnam, ipse primus more regio egrediebatur in conspectu illorum, et regrediebatur.

“Dixit autem Saul ad David: Ecce filia mea major Merob, ipsam dabo tibi uxorem,”

etc. Ac deinceps:

“Dilexit autem David Michol filiam alteram Saul. Et nuntiatum est Saul, et placuit ei. Dixitque: Non habet rex necesse sponsalia, nisi tantum centum praeputia Philistinorum. Et post dies paucos surgens David, abiit in Acharon cum viris qui sub eo erant, et percussit de Philistiim ducentos viros, et attulit praeputia eorum et annumeravit ea regi, ut esset gener regis.”

Inde dictum est:

“In duabus rebus gener meus eris hodie.”

In duabus rebus generum eum sibi esse futurum dixit, qui attulerat praeputia Philistinorum pro Merob, quam Saul dedit Adrieli Melothitae, et postea pro Michol ducenta. Et quamvis non aperte dicatur pro Merob Saul praeputia Philistinorum David dedisse, tamen qui praecedentia et subsequentia perlegerit, et scrutatus fuerit, inveniet eum bis Sauli praeputia Philistinorum dedisse. Potest etiam et aliter intelligi,

“in duabus rebus gener meus eris hodie,”

quia ego quaesivi a te centum praeputia Philistinorum, et tu obtulisti ducenta. Potest adhuc et constantius sic dictum intelligi,

“in duabus rebus gener meus eris hodie,”

ut sit sensus: Ut gener meus fieres, dudum Philistaeum occidisti, sed et nunc centum Philistinorum praeputia dabis. Nam ne hoc ulli dubium sit, meminisse debet, quia cum Philistaeus blasphemaret, et exprobraret, dixit unusquispiam de Israel:

“Num vidisti virum hunc qui ascendit? Ad exprobrandum enim Israel ascendit. Virum ergo qui percusserit eum ditabit rex divitiis magnis, et filiam suam dabit ei (I Reg. XVII).”

Igitur qui pene lancea cum pariete confixus fuerat, mox subsequente consolatur gloria, regis gener in duabus rebus, id est iterata factus victoria. Item, ubi lancea rursus impetitus fuerat, et domi conclusus per fenestram evaserat, cum adhuc elapsum persequeretur Saul, glorioso miraculo eum qui quaerebatur protexit et consolatus est Deus. (I REG. CAP. XIX.)

“Misit, inquit, Saul lictores, ut raperent David.”

Qui missi fuerant primi, et qui secundi, et qui tertii prophetaverunt, irruente in illos spiritu Domini. Abiit et ipse.

“Et factus est super eum etiam Spiritus Domini, et exspoliavit se vestimentis suis, et prophetavit cum caeteris coram Samuele.”

Prophetavit, iuquam, non minus facto quam verbis. Nam exspoliando se vestimentis suis, ei quem persequebatur, regnum se relicturum significavit, et hic quaestio magna oritur, cum in praecedentibus legatur:

“Et non vidit Samuel Saulum usque in diem mortis suae (I Reg. XV)”

Aut non vidit eum, quia quando Saul junctus est cuneo prophetico, abscondit se Samuel ne videretur ab eo. Aut non vidit eum indutum habitu regio, quo indutus erat, quando dictum est,

“non vidit eum usque in diem mortis,”

subauditur, indutum veste regia. Exspoliasse vero non omnibus vestimentis, sed regalibus tantum intelligendum est. Item ubi fugerat et venerat ad Achis regem Geth, et dicentibus servis Achis: (I REG. CAP. XXI.)

“Nunquid non iste est David rex Israel,”

etc., extimuerat valde et immutaverat os suum, et collabebatur inter manus eorum, et impingebat in ostia portae, defluebatque saliva in barbam. Cum interim occidisset propter eum Saul sacerdotes Domini, mox subsequente gloria triumphat, amaritudo ejus dulcorata est. (I REG. CAP. XXIII.)

“Annuntiaverunt, inquit, David, dicentes: Ecce Philistaei expugnant Ceilam.”

“Consulto protinus Domino, et accepto ejus oraculo, perrexit adversus agmina Philistinorum et pugnavit adversus eos, et abegit jumenta eorum, et percussit eos plaga magna.”

Hic jam nec illud praetereundum quod dictum est:

“Et fuerunt vasa puerorum sancta (I Reg. XXI).”

Achimelech interrogat, utrum David et pueri sui quos in illum et illum locum conduxisse se dixerat, mundi essent, David aenigmaticos de se pluraliter respondit, dicens:

“Et fuerunt vasa puerorum sancta”

a cuncubitu conjugali.

Quod vero ait:

“Porro via haec polluta est (ibid.),”

et in Hebraeo legitur,

“porro via haec laica est,”

sic est intelligendum:

“Via haec laica est.”

ac si diceret: In lege praeceptum est ut extraneus non comedat ex eis, et tu interrogas utrum mundi sint pueri, qui etiam si mundi essent, nequaquam vesci deberent. Idcirco via est laica, quia tu laicaliter interrogas. Quod vero sequitur:

“Sed et ipsa hodie sanctificabitur in vasis (ibid.).”

Ipsa utique in vasis, id est, mente sua sanctificari dicitur, quia nisi necessitate corporis et periculo vitae urgente, nequaquam vesceretur eis. Non tamen aperte eosdem legitur David panes comedisse. Tradunt Hebraei nequaquam David eosdem panes comedisse. Aliter Dominus in Evangelio. Item ubi ascendentibus Ziphaeis ad Saul, et dicentibus:

“Nonne David latitat apud nos,”

cum isset Saul et socii ejus ad quaerendum eum, cumque David desperaret se posse evadere a facie Saul, tam jucundo praesentia Dei subvenit praesidio, ut in tali articulo posito David,

“veniret nuntius ad Saul et diceret: Festina et veni, quia infuderunt se Philisthiim super terram.”

Hoc tam gloriosum fuit ut facti vel eventus memoriam posteris nequaquam deesse vellent.

“Vocaverunt enim locum illum, petram dividentem.”

(I REG. CAP. XXIV.) Item:

“Cum reversus Saul perrexisset ad investigandum David etiam super abruptissimas petras, quae solis ibicibus perviae sunt.”

Ibi vero gloriosi viri virtus et patientia laudabiliter enituit.

“Speluncam ingressus est Saul, ut purgaret ventrem, David et viri ejus in interiori parte speluncae latentibus. Surrexit ergo David, et praecidit oram clamidis Saul silenter,”

etc. Hoc admirans Saul:

“Justior, inquit, tu es quam ego.”

Ac deinceps:

“Jura mihi in Domino ne deleas semen meum post me, neque auferas nomen meum de domo Patris mei.”

Hoc plane gloriosum fuit, ut hic veraciter dicas quia non qui passus est, sed qui fecit injuriam miser exstitit. (I REG. CAP. XXVI.) Item ubi

“rursum venientes Ziphaei ad Saul dixerunt: Ecce David absconditus in colle Achila, et surrexit Saul, et descendit in desertum Ziph, et cum eo tria millia virorum de electis Israel.”

Animadverte quid fecit David.

“Venerunt ipse et Abisai ad populum nocte, et invenerunt Saul jacentem et dormientem in tentorio et hastam fixam in terra ad caput ejus.”

Post omnia quae illic dicta vel gesta sunt,

“ait Saul: Peccavi, revertere, fili mi David,”

etc. Parumne id spectat ad gloriam victoris, quod tam vivida patientia carbones ignis super caput inimici sui congessit, licet in corde illius pertinax malitiae radix incumbusta perseveraverit? (I REG. CAP. XXVII.) Item ubi

“Fugiens David ad Achis habitavit in Geth, deditque ei Achis Sicelech.”

Amalechitae impetum fecerunt,

“et percusserunt Sicelech, et succederunt eam igni (I Reg. XXX).”

Sed veniens David tristitiam praesentem mox subsequentis triumphi gloria detersit.

“Percussit enim latrunculos Amalechitas a vespere usque ad vesperam alterius diei, et eruit omnia quae tulerant, nec defuit quisquam a parvo usque ad magnum, tam de filiis quam de filiabus, et de spoliis, et quaecunque rapuerant, omnia reduxit David, et tulit universos greges et armenta, et minavit ante faciem suam, dixeruntque: ”

“Haec est praeda David.”

Igitur, uti praedictum est, cuncta quae pertulit adversa David, Deus in prospera convertit, cunctamque miseriae noctem mox succedentis gloriae dies effugavit in typum videlicet Christi Filii Dei, ejusdem Filii Dei David, Dei et hominis, qui cuncta, quae ut passibilis homo pertulit, impassibili divinitate superavit.