IN MICHAEAM PROPHETAM COMMENTARIORUM

LIBER PRIMUS

CAPUT I


CAPUT 1

Verbum Domini quod factum est ad Michaeam prophetam Morasthiten, in diebus Joathan, Achaz, Ezechiae, regum Juda, quod vidit super Samariam et Hierusalem. Verbum Domini quod descendere consuevit ad prophetas, descendit ad Michaeam quoque, quod, ut jam dictum est, interpretatur humilitas, qui de Morasthi loco, videlicet humili et viculo non grandi, ortus erat, quod nomen in nostra lingua haeredem sonat, unde etiam supradictum est. Hujus verbi Domini, verbi prophetici, summa intentio est, sicut et in caeteris prophetis declamare ruinas imminentes Israelitico populo, quas de multitudine gentium instaurari oporteat per adventum Christi. Ruinae autem ejusdem Israel duplices sunt, dum et interius a gratia Dei, vel vita aeterna cadunt, et exterius de terra, quam Dominus dederat possidendam, captivi ducuntur per manus hostium. Utraque haec mala, tam iste quam caeteri prophetae, praenuntiantes ingemiscunt, et in Christo venturo, quem annuntiant, consolationem recipiunt. Libet ergo in primis prophetiam hanc per partes suas distinguere, quia, si rite animadvertimus, tertio repetita sunt in hoc propheta, ea quae diximus, scilicet conquestio sive deploratio cadentium Israelitarum, qui tanquam naturales rami de bona radice producti, per infidelitatem fracti sunt, et consolatio de adventu Christi, per cujus gratiam de gentibus, tanquam de oleastro rami non naturales inserti sunt (Rom. XI). Primum in exordio, intentione ad audiendum excitata, quod sic se habet: Audite, omnes populi, et attendat terra et plenitudo ejus. Rejectionem illius gentis, et causas rejectionis sic incipit: In scelere Jacob omne istud, et in peccatis domus Israel. Quod scelus Jacob? Nonne Hierusalem? Ita incipiens et declamans usque ad id: Utinam essem vir non habens spiritum, et mendacium potius loquerer, stillabo tibi vinum et ebrietatem, et erit super quem stillatur populus iste (Mich. II), continuo fidem patrum super carnalium filiorum amissione consolatur in Christo, per quem damna illorum de gentibus recuperantur. Ait enim: Congregatione congregabo Jacob, totum in unum conducam reliquias Israel, partem ponam illum quasi gregem in ovili, quasi pecus in medio caularum tumultuabuntur a multitudine hominum. Ascendet enim pandens iter ante eos, dividet, et transient portam, et egredientur per eam, et transibit rex eorum coram eis, et Dominus in capite eorum (ibid.). Deinde secundo repetens ac dicens: Audite, principes Jacob, et duces domus Israel, nunquid non vestrum est scire judicium, qui odio habetis Dominum, et diligitis malum, etc., usque ad id propter hoc causa vestri, Sion quasi ager arabitur, et Hierusalem quasi acervus lapidum erit, et mons templi excelsa silvarum (Mich. III). Continuo consolationem jam dictam in Christo repromittens dicit: Et erit in novissimo dierum praeparatus mons domus Domini in vertice montium, et sublimis erit super colles, et fluent ad eum populi, et prophetabunt gentes multae (Mich. IV), etc. Inter quae locum quoque nativitatis ejusdem Christi praenuntiat his verbis: Et tu Bethleem Ephrata, parvula es in millibus Juda, ex te mihi egredietur qui sit Dominator in Israel (Mich. V). Deinde tertio repetens ac dicens: Audite quae Dominus loquitur: Surge, contende judicio adversum montes, et audiant colles vocem tuam, etc., usque ad id quia filius contumeliam facit patri, filia consurgit adversus matrem suam, nurus contra socrum suam, inimici hominis domestici ejus (Mich. VI, 7), quibus utique verbis condemnatio Judaicae sive Israeliticae gentis propter incredulitatem declamatur, protinus per os ejusdem prophetae taliter electio gentium semetipsam in Christo consolatur: Ego autem ad Dominum aspiciam, et exspectabo Deum Salvatorem meum, etc., usque in hunc finem; revertetur et miserebitur nostri. Deponet iniquitates nostras, et projiciet in profundum maris omnia peccata nostra. Dabis veritatem Jacob, misericordiam Abraham, quae jurasti patribus nostris a diebus antiquis (Mich. VII). His animadversis, tenebras, de quibus in psalmo scriptum est: Tenebrosa aqua in nubibus aeris (Psal. XVII), id est occulta scientia in prophetis, illuminatas esse arbitramur, quia a candelabro isto, quod est Christus, illuminatur propheta, dum ruinas seminis Abrahae sive gentis Israeliticae, quae diversis temporibus variisque casibus acciderunt, et praedicit et deplorat, et restaurationem ex gentibus per Christum futuram providens spiritualiter exsultat. Igitur verbum Domini Scriptura haec, id est prophetica est testificatio de adventu Christi, qui est Verbum Domini. Quod videlicet verbum factum est ad Michaeam Morasthiten in diebus Joathan, Achaz, Ezechiae regum Juda, eisdem nimirum temporibus, vel sub eisdem regibus, sub quibus prophetaverunt, Oseae, Esaias, excepto uno Ozia, sub quo iste non prophetavit. Quod vidit super Samariam et Hierusalem, plus hic habet in titulo, quam aliquis caeterorum. De nullo namque scriptum est utrumque hoc super Samariam et Hierusalem, sed aut super Judam et Hierusalem, aut super Israel, id est super decem tribus, quae a diebus Hieroboam scissae fuerant a domo David, et a Juda, cujus metropolis erat Hierusalem. Hic unus Michaeas Morasthites, secundum nomen suum humilis, et parvo de viculo natus, haeres verbi illius, quod non in urbe regia, neque in aureo principum lectulo, sed in parvula Bethleem, et in praesepi collocandum erat, de paupercula Virgine incarnatum, magnam de spiritu fortitudinis sortitur auctoritatem, ut videat et sententias detonet super utrumque regnum, imo super utramque unius regni sive gentis divisionem, id est super Samariam et Hierusalem. Hoc ex subsequentibus manifestum est: Exempli gratia, cum dicit: Et ponam Samariam quasi acervum lapidum in agro, cum plantatur vinea, etc. Item: Propter hoc causa vestri, Sion quasi ager arabitur, et Hierusalem quasi acervus lapidum erit (Mich. III).