|
Pro intentione libri hujus Ecclesiastes, ad hoc breviter dicendum quod
in solo sit Deo sperandum, quoniam satis dictum arbitramur pro eo, neque
quod in homine, neque in alia creatura sperandum sit. In plerisque
psalmorum sic fecerat et pater David, ubi dixit quod supra memoravimus:
|
“Verumtamen universa vanitas omnis homo vivens (Psal. XXXVIII),”
|
|
etc. Hoc demonstrare intendens, quod neque in homine, neque in thesauro
hominis sperandum sit, protinus ait:
|
“Et nunc quae est exspectatio mea?”
|
|
(Ibid.) quod idem est, ac si dicat: In quo ergo sperabo? nonne in
Domino? Itemque cum dixisset:
|
“Nolite confidere in principibus, in filiis hominum, in quibus non est
salus;”
|
|
causam quoque subjunxit cur in illis non sit sperandum, dicens:
videlicet hominis,
|
“et revertetur homo in terram suam; in illa die peribunt omnes
cogitationes eorum,”
|
|
protinus exclamavit:
|
“Beatus cujus Deus Jacob adjutor ejus, spes ejus in Domino Deo ipsius
(Psal. CXLV),”
|
|
et caetera usque in finem psalmi. Quibus verbis spem excitare nititur
excitatione rationabili, ut bonum quod permanet praeferendum esse
sentias omni quod transit. Juxta hunc sensum concionator iste, concionis
multitudinem ab immoderato amore rerum transeuntium revocare, et ad
aeternorum spem bonorum excitare cupiens, et hoc multiplici ratione
peragens, talem in ultimo facit conclusionem:
|
“Finem loquendi omnes pariter audiamus: Deum time, et mandata ejus
observa, hoc est enim omnis homo. Et cuncta quae fiunt, adducet Deus in
judicium, pro omni errato, sive bonum, sive malum (Eccle. XII).”
|
|
Quomodo sapit tibi in palato cordis quod dixit:
|
“Hoc est enim omnis homo?”
|
|
Verbum est, qualem sensum efficit intellectui tuo? Talem nimirum
efficere debet, qui pertineat ad eamdem rationem, qua dixit aeternus et
incommutabilis Deus:
|
“Ego sum qui sum. Haec dices filiis Israel: Qui est, misit me ad vos
(Exod. III).”
|
|
Egerat enim ab initio libri de corruptione vanitatis, et cuncta
corripiens sive discutiens, comprobaverat, quia omne vanum, omne quod
transit, utique sic est, quasi non sit, nec ipsum hominem excipiens
quicunque in vanitate ambulavit. Ait enim:
|
“Dixi in corde meo de filiis hominum, ut probaret eos Deus, et
ostenderet similes esse bestiis. Idcirco unus interitus est hominis et
jumentorum, et aequa utriusque conditio (Eccle. III).”
|
|
Et caetera quorum supra meminimus, cum illo psalmi versiculo:
|
“Verumtamen universa vanitas, omnis homo vivens (Psal. XXXVIII).”
|
|
Ut ergo sciat omnis concio per quid fieri debeat, ut humana creatura
liberetur a servitute corruptionis. Homo jam non sit vanitas, habens
esse, habens participationem in idipsum cum aeterno illo qui dicit.
---
|
“Hoc est, ait, omnis homo,”
|
|
Deum timere, et mandata ejus observare (Eccle. XII). Ablativo casu
dictum grammatici intelligunt hoc, ac si diceret: Deum timendo, et
mandata ejus observando, accipit esse homo, et gratia est, adhaerendo
Deo, qui natura est; nam qui adhaeret Deo, unus Spiritus est (I Cor.
VI). Alias autem homo sive sit rex Israel in Jerusalem, sive rex in
Babylone praepotens, quantiscunque affluat deliciis et fruatur bonis,
aedificans sibi domos et plantans vineas, faciens hortos et pomaria et
exstruens aquarum piscinas, possidens servos et ancillas, armenta quoque
et magnos ovium greges, coacervans sibi argentum et aurum, faciens sibi
cantores et cantatrices, scyphos et urceos ad vina fundenda, quid
prodest? Et haec omnia vana sunt, et ipsa vanitas est (Eccle. II).
|
|