CAPUT VIII. Quomodo clementissimus pater revertentem filium stola prima induat, si sacerdotalem illi gloriam canonica neget auctoritas, et quod primam stolam in habitu monachico conversus possideat.

Quid igitur faciet clementissimus pater ei, qui revertitur filio, si non solum est ut dicat: Peccavi in coelum et coram te, sed etiam coram hominibus peccavit (Luc. XV), et apud homines de peccato suo detectus atque infamatus est? Potest enim fieri, et saepe factum est, ut, non minus compungatur poenitentia, is qui in crimine notus erat, quam ille qui peccavit quidem in coelum et coram Patre, sed latuit homines. Quam ergo vel unde accipiet stolam Pater, qua illum induere possit, stimulante et viscera ejus concutiente Spiritu pietatis? O providentia Patris, o artificium Dei, o divitias bonitatis! Invenit in quo tristem consoletur, reperit in quo dejectum sublevet, providit sibi, in quo ignobilem clara nobilitate perornet. Dicimus autem ordinem habitumque monachicum, quem secundum dicere baptismum sancti Patres non dubitaverunt. Episcopus, ait beatus Gregorius, debet missam celebrare in ordinatione presbyteri, et abbas in consecratione monachi, et quatuor orationes super caput ejus dicere, ut sicut per quatuor Evangelia docetur, ita per quatuor orationes consecretur, et ita usque in diem tertium velatum habeat caput cum silentio summo, et debita reverentia, figuram gestans Dominicae passionis. Die autem tertia tollat abbas capitium de capite ejus, ut, deposita tristitia veteris peccati, revelata facie gloriam Domini speculetur. Secundo ergo baptizatus est, et emendatus ab omnibus peccatis. Et subinde: Tribus diebus sunt in silentio, juxta apostolos, qui ob metum Judaeorum in conclavi residebant, usque dum die tertio Dominus resurgens dicit illis:

“Pax vobis (Joan. XX).”

Sic abbas det pacem monacho, et capitium de capite ejus auferat. Sed et de ipso schemate monachi sanctae memoriae Bonifacius papa dicit post aliqua: Credimus, a sacerdotibus ligandi solvendique officium digne administrari, si tamen digne contigerit eos hoc ministerio sublimari. Quod evidenter affirmat quisquis statum monachorum habitumque considerat. Angelus enim Graece, Latine nuntius dicitur. Sacerdotes igitur, monachi atque canonici, qui Dei praecepta annuntiant, angeli vocantur. Sed unusquisque angelicus ordo quanto vicinius Deum contemplatur, tanto sublimius dignitate firmatur. Nunquid non cherubim sex alis velantur? Duae in capitio, quo caput tegitur, veris demonstrantur assertionibus. Illud vero quod brachiis extenditur, alas duas esse dicimus, et illud quo corpus conditur, alas duas. Sic sex alarum numerus certissime conficitur. Igitur filio prodigo revertenti, quantumcunque sit dejectus et infamis, habet et scit clementissimus pater, unde stolam primam, aut prope primam, proferre possit, scilicet habitum sanctae conversationis, habitum monachi, cum reverendum et omnino poenitentialem, atque ideo reverendum, quia poenitentialem. Quis enim hunc habitum pro eo quia poenitentialis est non revereatur, nisi qui se poenitentia non indigere arbitratur? Porro, qui sic existimat quod poenitentia opus non habeat, sciat quia propter eum non venit Dominus clementissimus, Patris clementissimi Filius, sicut quodam loco ipse testatus est: Non veni vocare justos, sed peccatores (Matth. IX). Stola ergo habitus iste est, non vilis, quam per notissimos atque orthodoxos viros, quorum sine dubio habitator erat, adinvenit hic spiritus, hujus patris spiritus pietatis.