CAPUT XXXIV. De duabus exinde succedentibus hominum generationibus, et cur generatio Cain non nisi usque ad Lamech texatur, qui a Cain sextus, ab Adam vero fuit septimus.

Hactenus altum sanctae hujus Scripturae verticem rependo potius, quam gradiendo transegimus, et deinceps lucidi atque amoeni campi fessis sese aperiunt pedibus et ingerunt obtutibus. Hactenus, inquam, ut possibile fuit, diximus qualiter Deus Pater, per Verbum suum, quod est ejus Filius, et propter bonitatem suam, quae est sanctus septiformis Spiritus, sex diebus omnia condidit, et septimo die requievit: hominis quoque quem in paradiso posuit, peccatum qualiter judiciali sententia percussit, eumque de paradiso ejecit. Deinceps illud dicendum erit, qualiter, vel quo ordine, Verbum ipsum, per quod omnia facta sunt, eidem ejecto atque captivo homini paulatim innotuit per totidem aetates mundi, adeo creaturae suae appropinquans, ut carnem de carne nostra sumeret, quam et pro salute mundi Deo Patri suo, verum in sacrificium obtulit, quo facto, et ipse in requiem suam introivit, et liberum hominem secum requiescere fecit. Verum antequam tantae hujus dignationis speculationem ingrediamur, pauca de duabus generationibus notissimis dicenda sunt, quarum ex altera filii hujus saeculi, ex altera filii Dei, per jam dictum unicum Filium Dei salvandi, magis fidei quam carnis successionibus supputantur. Generationum istarum sicut opera contraria sunt, et semper sibi invicem adversantur, sic originales vel principales causae ex adverso prodierunt. Nam generationis electorum causa ex gratia Dei est, dicentis: Crescite et multiplicamini, et replete terram (Gen. I), etc. Generationis autem reproborum ex ira ejusdem dicentis ad mulierem: Multiplicabo aerumnas tuas et conceptus tuos (Gen. III). Quae prior jussa est nasci, ipsa praepediente fluxu peccatorum, tardius crevit. Primo enim sic scriptum est: Adam vero cognovit Evam uxorem suam. Quae concepit et peperit Cain dicens: Possedi hominem per Deum. Rursumque peperit fratrem ejus Abel (Gen. IV). Ille primus in generatione iniquorum, iste primus computatur in generatione justorum. At ille tanto cum tripudio matris exceptus, ut juraret sibimet in admiratione gaudii sui dicens: Possedi hominem per Deum, et ob hoc vocaret nomen ejus Cain, Cain quippe interpretatur possessio. Ille, inquam, primum humanae generationis miraculum, et falsa felicitas, vanumque gaudium infelicium, occidit fratrem suum Abel, quod interpretatur luctus. Et hoc illi nomen congruit, non solum quia primi luctus causa fuit parentibus, verum etiam quia primus illorum est. de quibus dictum est: Beati qui lugent, ipsi consolabuntur (Matth. V). Interea jam generare valente Cain, et generatione peccatorum pullulante, nec unus computatur surculus, de quo bonae generationis speraretur fructus, donec inter multiplices conceptus, inter multos filios et filias unus nasceretur, qui et vocaretur Seth, id est positio, eo quod pro Abel positus esset, ut electae generationis principium existeret. Sic enim inferius scriptum est: Cognovit quoque Adam adhuc uxorem suam dicens: Posuit mihi Deus semen aliud pro Abel, quem occidit Cain (Gen. IV). Hujus enim nomen (ut jam dictum est) vocaverunt Seth: Ab hoc nonus, ab Adam vero decimus. Noe nascitur patre Lamech, dicente prophetico spiritu: Iste consolabitur et requiescere faciet nos ab operibus et laboribus manuum nostrarum in terra, cui maledixit Deus (Gen. V). Ob hoc vocavit eum Noe quod interpretatur requies. Econtra a Cain sextus, ab Adam vero septimus, Lamech nascitur, non quod plures ex illo latere non fuerint generationes, sed quia non eatenus attinuit ad rem illarum, usque ad diluvium texere successiones, scriptore illud intendente, quota generatione occisus fuerit Cain, qui occidit Abel. Fuisse namque et alias generationes post Lamech, ante diluvium, ex ipsa littera manifestum est: Lamech, inquit, accepit uxores duas, nomen uni Ada, et nomen alteri Sella. Genuitque Ada Jahel, qui fuit pater habitantium in tentoriis, atque pastorum, et nomen fratris ejus Tubal, ipse pater fuit canentium cythara et organo (Gen. IV), etc. Sciendum quippe est occiso Abel tardius propagare coepisse generationem hanc, in qua decimus invenitur Noe. Siquidem Seth centesimo trigesimo anno Adae natus est. Vixit Adam, inquit Scriptura, centum triginta annis, et genuit filium ad similitudinem et imaginem suam, vocavitque nomen ejus Seth (Gen. V). Quomodo ergo per Seth usque ad diluvium plures, per Cain vero pauciores haberentur generationes? Sed, ut jam dictum est, illud scriptor in illa generatione quae anterius coepit intendit, ut illum designaret, a qua occisus est Cain, et idcirco sequentes generationes negligentius praetereundo reticuit. Noe tandem ex illa massa, quae in diluvio perierat residuus, et fide sua justus appellatus, genuit Sem, Cham, et Japhet, de quibus rursus impletus est orbis, et boni ac mali generati sunt. De Sem primogenito Noe decimo loco natus est Abraham secundum Hebraicam veritatem. Nam, quod apud Lucam evangelistam (Luc. III) undecimus invenitur, ex vulgata Septuaginta interpretum editione est, apud quos inter Asfaxat et Eber ponitur Cainan, quod nomen in Hebraico non habetur. Itaque secundum Hebraicam veritatem a primogenito Noe Sem decimus Abraham nascitur, cujus cum semine pepigit foedus Dominus Deus ejus, ut esset Deus universis gentibus dimissis, ut vias suas ingrederentur, reipsa nimium esse veracem Dei sententiam contestante, qua dixit mulieri seductae a diabolo: Multiplicabo aerumnas tuas et conceptus tuos.