|
Porro, quod semel et iterum dicit,
idem intelligi volens, quod supra, ubi dixit, in valle Josaphat,
meminisse nos facit historiae supra memoratae, quia in valle Josaphat
congregati filii Ammon et Moab, et montis Seir, ut pugnarent contra
Judam, versi contra semetipsos mutuis concidere vulneribus, unde et
propter hoc ipsum, quod propriis gladiis concisi sunt, recte vallis
concisionis, sicut econtra pro eo, quod illic filii Juda benedixerunt
Dominum, dicta est vallis benedictionis. Sicut illi mutuis vulneribus
semet ipsos conciderunt, sic in illa die reprobi, omnes propriis ex
conscientiis condemnandi sunt. Sequitur:
|
“Et Dominus de Sion rugiet, et de Jerusalem dabit vocem suam. Et
movebuntur coeli et terra, et Dominus spes populi sui, et fortitudo
filiorum Israel.”
|
|
Quoniam de illo die Domini magno et horribili hactenus sermo est, recte
rugitus iste et vox ista Domini illa intelligitur, de qua ipse in
Evangelio dicit:
|
“Nolite mirari hoc, quia venit hora in qua omnes qui in monumentis sunt,
audient vocem Filii Dei, et procedent qui bona fecerunt in
resurrectionem vitae, qui vero mala egerunt, in resurrectionem judicii
(Joan. V).”
|
|
Nam vox illa, de qua praemiserat, dicens:
|
“Amen, amen dico vobis, quia venit hora et nunc est, quando mortui
audient vocem Filii Dei, et qui audierint, vivent (ibid.):”
|
|
ille rugitus, et illa vox est qua infernum moriendo ac resurgendo
terruit ac vicit. praedamque ex eo tulit, secundum prophetiam Jacob,
dicentis:
|
“Catulus leonis Juda, ad praedam fili mi, ascendisti (Gen. XLIX),”
|
|
etc. Ab illo rugitu Amos propheta incipit, dicendo:
|
“Dominus de Sion rugiet, et de Jerusalem dabit vocem suam (Amos. I).”
|
|
Quod idem est, ac si dicat:
|
“De Sion egredietur lex, et verbum Domini de Jerusalem (Isa. I.).”
|
|
Nam quod illic sequitur,
|
“et luxerunt speciosa pastorum, et exsiccatus est vertex Carmeli,”
|
|
quod interpretatur scientia circumcisionis, intelligitur de superbia
Scribarum et Pharisaeorum, qui se profitebantur pastores populi, qui
propter suas traditiones reliquerant traditiones Dei, videlicet quod
illa quasi speciosa doctrina illorum, coruscante Christi Evangelio,
lugere deberet, et exsiccari. Igitur
|
“Dominus de Sion rugiet, et de Jerusalem dabit vocem suam,”
|
|
videlicet quando de medio sanctorum, quorum cum millibus veniet, et de
medio angelorum qui cum eo venient, quorum nimirum una societas recte
Sion dicitur et Jerusalem, sedens in sede majestatis suae,
|
“dicet his qui a dextris erunt: Venite, benedicti Patris mei, possidete
regnum. His autem qui a sinistris: Ite, maledicti, in ignem aeternum
(Matth. XXV).”
|
|
Tunc utique movebuntur coeli et terra, sicut ait ipse Dominus. Nam
|
“virtutes coeli movebuntur (Matth. XXIV).”
|
|
Nec vero parvus erit terraemotus in occursum ejus, sed tantus, ut mortui
omnes impulsi tanquam dormientes excitentur. Et electi quidem ipsi
quoque timebunt et trement, sed in ipso timore vel tremore fortem et
firmam retinebunt spem. Hoc est quod protinus ait:
|
“et Dominus spes populi sui, et fortitudo filiorum Israel.”
|
|
Omnis namque populus electorum Dei recte dicitur et est, quos omnes tunc
eadem majestate sua miro modo et terrebit et confortabit, quia videlicet
nunquam in semetipsis, sed in Domino speraverunt, nunquam de sua, sed de
Domini fortitudine praesumpserunt. Quo contra falsi Israelitae in
semetipsis sperant, et de semetipsis fortes videri volunt, dum
|
“quaerentes suam statuere justitiam, justitiae Dei subjecti non sunt
(Rom. X).”
|
|
Haec omnia gentibus praedicata sunt secundum praeceptum dicentis
superius:
|
“Clamate hoc in gentibus,”
|
|
et quaecunque ab eo loco dicta sunt, propheta de persona Dei loquebatur.
Nunc tandem ipse Deus in persona sua loquitur et dicit:
|
“Et scietis quia ego Dominus Deus vester, habitans in Sion, in monte
sancto meo, et erit Hierusalem sancta, et alieni non transibunt per eam
amplius. Et erit in die illa stillabunt montes dulcedinem, et colles
fluent lacte, et per omnes rivos Juda ibunt aquae. Et fons de domo
Domini egredietur, et irrigabit torrentem spinarum. Aegyptus in
desolationem erit, et Idumaea in desertum perditionis, pro eo quod
inique egerunt in filios Juda, et effuderunt sanguinem innocentem in
terra sua. Et Judaea in aeternum habitabitur, et Hierusalem in
generationem et generationem, et mundabo sanguinem eorum quem non
mundaveram, et Dominus commorabitur in Sion.”
|
|
Miro modo verba suae personae verbis prophetae Dominus subjungit per
conjunctionem, et, ac si dicat: Ista omnia, quae jussi clamari in
gentibus, fient, et tunc vos qui estis populus meus, qui dicimini et
veri estis filii Israel,
|
“quia ego Dominus Deus vester,”
|
|
scietis, inquam, quia videbitis. Videbitis autem, non adhuc
|
“per speculum in aenigmate, sed ad faciem (I Cor. XII).”
|
|
|
“Ego ille Dominus Deus vester,”
|
|
tunc cognoscar a vobis
|
“habitans in Sion, in monte sancto meo,”
|
|
et quemadmodum alius propheta testatur:
|
“Tunc loquar ad inimicos meos in terra mea, et in furore meo conturbabo
eos, ego, inquiens, constitutus sum rex ab eo super Sion montem sanctum
ejus (Psal. II).”
|
|
Et tunc erit Hierusalem sancta, videlicet
|
“quam, ut Apostolus ait, exhibui mihi sponsam gloriosam non habentem
maculam aut rugam (Ephes. V),”
|
|
et de qua Joannes in Apocalypsi:
|
“Vidi civitatem Hierusalem novam descendentem de coelo, a Deo paratam,
sicut sponsam ornatam viro suo (Apoc. XXI).”
|
|
|
“Et alieni, inquit, non transibunt per eam amplius.”
|
|
inquam, scilicet timidi, et increduli, et exsecrabiles, et homicidae, et
fornicatores, et venefici, et idololatrae, et omnes mendaces, qui
antehac per eam transibant eamque fatigabant, amplius per eam transire
non poterunt, quia foras missi erunt, et sicut illic scriptum est,
|
“pars illorum erit in stagno ardenti igne et sulphure, quod est mors
secunda (ibid.).”
|
|
Item: Illic scriptum est:
|
“Foris canes et malefici, et impudici, et homicidae, et idolis
servientes, et omnis qui amat et facit mendacium (Apoc. XXII).”
|
|
Igitur
|
“alieni non transibunt per eam amplius,”
|
|
|
“et neque mors ultra erit, neque luctus, neque clamor, neque dolor, quae
prima abierunt (Apoc. XXI).”
|
|
|
“Et erit in die illa, inquit, stillabunt montes dulcedinem, et colles
fluent lacte, et per omnes rivos Juda ibunt aquae.”
|
|
|
|