|
Adhuc, juxta anogogem, et alia praesentis loci ratio est. Nam quod viro
ecclesiastico ad perfectionem tendenti sciendum est, scilicet duas esse
vitas, activam videlicet atque contemplativam, quas et gentiles
philosophi adulterantes, alteram practicen, alteram theoricen dixerunt,
et per activam ordinate pervenire posse ad contemplativam, certissimo
gesta haec res exemplo est. Jacob denique de terra sua egressus, ad
puteum venit, et illic Rachelem pulchra facie, venustoque aspectu
invenit, statimque in amorem ejus incidit, quoties quisque supplantator
vitiorum Christum sequi cupiens, sacrae Scripturae studiis incumbit, et
inde contemplativae vitae pulchritudinem delectabilem esse comperiens,
protinus ad ejus amplexus prorumpere gestit. Optimam quidem partem
eligere vult, quae non auferetur, sedere scilicet ad pedes Domini et
jugiter audire verbum illius (Luc. X), juxta consilium dicentis: Vacate
et videte, quoniam ego sum Deus (Psal. XLV). Sed altera prior quae
sollicita est turbatur erga plurima (Luc. X). In sex enim exercetur
misericordiae operibus, quae apud evangelistam Matthaeum hoc modo
dinumerantur: Esurivi enim et dedistis mihi manducare; sitivi et
dedistis mihi bibere; hospes eram, et collegistis me; nudus, et
cooperuistis me; infirmus, et visitastis me (Matth. XXV). In his activae
vitae operibus eruditum, tandem ad contemplativam posse progredi, et
hunc legitimum esse ordinem vivendi, propheta quoque testatur cum dicit:
Bonum erit homini, cum portaverit jugum ab adolescentia sua, sedebit
solitarius et levabit se super se (Thren. III). Et in Job: Ingredieris
in abundantia sepulcrum (Job V), id est, cum ditatus fueris activae
vitae redditibus, tunc demum non defecturus quiescere poteris intra
contemplationis latibulum. Haec per Liam, quod interpretatur laboriosa,
fecundam quidem, sed minus videntem recte figuratur. Nam quasi lippis
oculis minus contemplatur spiritualia, dum sollicita est et turbatur
erga plurima. Porro Rachel pulchra quidem, sed sterilis, contemplativam
designat, quae, dum uni quod necessarium est intendit, venusto aspectu
plus videt, et sancto vacans otio quasi minus parit. Igitur dum repente
quis, omissis gradibus, festinando ad arcem contemplationis, Rachelem
praeripere contendit, bene nonnunquam cum illo agitur, ut prius Liae
teneatur nuptiis, videlicet protractus foras ad actiones laboriosas
frequentis ministerii. Qui, si contra quid mussitet, vel querulo gestu
strideat, dicit ei sancta Scriptura: Non est in loco nostro
consuetudinis ut minores ante tradamus ad nuptias, id est, non ita se
habet ordo ut ad contemplativam quae minus operando minor est, ante usum
activae vitae quisque prosiliat: Imple hebdomadam dierum hujus copulae,
et hanc quoque poteris obtinere. Nam sicut sex diebus cuncta Deus
operatus est, et in septimo requievit; sic prius oportet quemque in sex
praedictis misericordiae operibus exerceri, ut tunc demum jure in
contemplativa sabbatizare possit: Videns autem Dominus quod despiceret
Liam, aperuit vulvam ejus, sorore sterili permanente. Quod Liam
despiceret, id est, minus diligeret. Sic enim praedictum est, quia
tandem potitus nuptiis optatis, amorem sequentis priori praetulit. Nec
injuria; nam haec jure data vel accepta, illa autem fraude ad ejus torum
fuerat introducta. Et notandum quia videns Dominus, quod Liam
despiceret, non in eo miseratus est, ut de lippa venustam aspectu
faceret; sed in eo ut sorore sterili permanente, vulvam ejus aperiret.
Semper enim activa vita minus videt, et lippis perseverat oculis, et est
talis, qualem Apostolus mulierem in Ecclesia docere non permittit.
Salvabitur autem, inquit, per filiorum generationem (I Tim. II), id est,
per operum misericordiae exhibitionem. Quam enim causam subjiciet rex
sedens in sede majestatis suae cum dixerit: Venite benedicti, Patris
mei, percipite regnum quod vobis paratum est ab origine mundi: esurivi
enim et dedistis mihi manducare, et quidquid fecistis uni ex his minimis
meis, mihi fecistis. (Matth. XXV.) Salavabitur ergo per filiorum
generationem (I Tim. II), illa, quae ad virilem non pervenit
perfectionem, id est, vita illorum qui non in solis actibus remanserunt,
et nunquam ad contemplativae gratiam profecerunt, justificabitur per
operum bonorum exsecutionem.
|
|