CAPUT XVII. Per atrium tabernaculi cum paxillis suis, columnas quoque cum basibus et capitibus earum, mystice fidem vel vitam intelligi Patrum, qui ante legem fuerunt.

Atrium tabernaculi patriarcharum et sanctorum omnium qui ante legem fuere, latitudinem et vitam non eatenus legis Scriptura districtam designavit. Nam et paxilli aenei, qui per gyrum dispositi quidem non aliud quam patriarcharum fidem significant, sine qua nec atrium, nec tabernaculum stare, vel sanctum esse possit.

“Centum, inquit, cubitos unum latus tenebit in longitudine ad austrum: similiterque in latere aquilonis tentoria centum cubitorum, in latitudine vero ad occidentem quinquaginta nihilominus ad orientem in latitudinem tentoria cubitorum quinquaginta.”

Centenarius longitudinis numerus tertia unitas tetragona, decies enim decem centum sunt, longanimem fidem, longanimem significat patriarcharum spem more quadrati lapidis, ubique tam in adversis quam in prosperis constantem. Quam illorum longanimitatem, Apostolus pia consideratione permetiens,

“juxta fidem, inquit, defuncti sunt omnes, non acceptis promissionibus, sed longe eas aspicientes et salutantes, et confitentes quia peregrini et hospites sunt super terram (Hebr. XI).”

Ergo tabernaculi veri, cujus hoc exemplar est, principes sunt. Unde et protinus idem Apostolus:

“Qui enim, inquit, haec dicunt, significant se patriam quaerere (ibid.).”

Et paulo supra:

“Exspectabant, ait, fundamenta habentem civitatem, cujus artifex et conditor Deus (ibid.).”

Itaque et secundum illos Patres in tabernaculis, sive in casulis propter spem futurae civitatis commorantes coeleste tabernaculum de virtutibus compactum isto exemplari, quod Moyses fecit prius est. Latitudo decem cubitorum, longitudinis praedictae est medium ipso quinquagenario numero futurum praesignans jubilaeum, quia videlicet per latitudinem charitatis Abraham, Isaac et Jacob in repromissionem jubilaeum, id est remissionem peccatorum acceperunt per Christum et benedictionem omnium gentium. Ad hanc illorum perfectionem spectat numerus sexaginta columnarum. Nam in meridiano latere viginti et in aquilonari item viginti et in occidentali latitudine decem columnae sexaginta sunt. Qui numerus ex senario, denarioque compositus, bene perfectionem significat eorumdem Patrum qui legem scriptam non habentes Decalogum tamen legis bene et perfecte operando laudabiliter adimpleverunt. Attamen omnes columnae atrii, bases habentes aeneas, et capita argentea cunctis, quae in tabernaculo erant, minus insignes exstiterunt. Sed discretis mentibus, non eo despicabiles antiqui Patres qui ante legem fuerunt videantur, quod quaedam quae in lege prohibenda erant ipsi admiserunt, verbi gratia, quod Abraham uxorem habens Saram, de concubina Agar genuit filium, vel quod Jacob duas sorores in unum duxit conjugium. Nam hoc pacto, columnae quidem minus speciosae sunt, nec enim tale quid trahendum est in exemplum, sed in eo satis excusantur, quia nihil horum fuerat lege prohibitum.