CAPUT XXXII. Quia velit dicendo:

“Ista est lex Adam.”

“Ista est enim lex Adam, Domine Deus. Quid ergo addere poterit adhuc David, ut loquatur ad te?”

Tanquam diceret: Vere juxta verbum tuum, Domine Deus, ego non aedificabo tibi domum ad habitandum, quam inhabites tu, quem non capit coelum et coeli coelorum. Neque tu habitasti in domo ex die qua eduxisti filios Israel de terra Aegypti. Perspicuum autem est quod multo magis et antea nequaquam in domo habitaveris. Nam

“ista est lex Adam,”

lex utique peccati, sub qua nos omnes ille genuit. Sumus enim, secundum illum, et nos omnes natura

“filii irae, sicut et caeteri (Ephes. II).”

Idcirco neque nos, neque alii per nos tua domus esse merentur, quia nemo nostrum est, qui a sorde sit mundus, et omnes eadem gratia tua, id est peccatorum remissione indigemus. Unde dicit et alius:

“Si lotus fuero quasi aquis nivis, et fulserint volut mundissimae manus meae, tamen sordibus intinges me, et abominabuntur me vestimenta mea (Job IX).”

Quid ergo contra sententiam tuam potero respondere? Nempe ut ait idem qui supra:

“Si justificare me voluero, os meum condemnabit me. Si innocentem ostendere, pravum me comprobabis (ibid.).”

“Tu enim scis servum tuum, Domine Deus.”

Scis, inquam, quod cum originali peccato, actualibus quoque peccatis non caream ego servus tuus.

“Propter verbum tuum, et secundum cor tuum fecisti omnia magnalia haec.”

Parum erat dixisse

“propter verbum tuum”

quod videlicet promisisti Abraham, Isaac et Jacob, nisi addam:

“et secundum cor tuum,”

id est secundum gratiam tuam, secundum misericordiam tuam gratuitam, indebitam, nullis praecedentibus meritis retributam.

“Secundum cor tuum,”

inquam. Quis enim et in hoc adjuvit spiritum tuum? aut quis consiliarius tuus fuit, et ostendit tibi? (Isa. XL.) Cum quo inisti consilium ut talem tibi provideres architectum, qui de nobis ipsis tibi faciat domum ad habitandum?

“Idcirco magnificatus es, Domine Deus, quia non est similis tui. Neque est alius extra te.”

Nam omnes alii cultores suos infelices subtili decipiunt fallacia, tu autem sperantes in te mira atque inopinabili salvas cordis tui prudentia. Sed hoc ab effectis melius, ipse probat dicens:

“Quae est autem ut populus tuus Israel gens in terra, propter quam ivit Deus, ut redimeret eam sibi in populum.”

Ivit, inquam, illa videlicet via, vel cursu suo illo de quo alibi loquitur hic idem Propheta:

“Exsultavit ut gigas ad currendam viam, a summo coelo egressio ejus, et occursus ejus usque ad summum ejus (Psal. XVIII).”

Nam illa quidem via qua populum suum de Aegypto terrena et de manu Pharaonis carnei liberavit, ivit quidem, Deus, sed non per semetipsum. Ivit quidem sed non per propriam unigeniti Filii sui personam. Alia hujus itineris gratia, et alia est gloria, quapropter gentem suam, gentem electam, de coelo descendens in uterum virginis, homo factus ex semine hujus fidelis David, juxta veritatem promissionis praesentis, ad inferos ivit per passionem mortis, ut redimeret eam sibi in populum, quam captivaverat in Adam spiritualis ille Pharao princeps tenebrarum.

“Propterea, inquit, invenit servus tuus cor suum, ut oraret te oratione hac.”

Videlicet, qua revelasti aurem servi tui, dicens:

“Domum aedificabo tibi.”

Invenit quippe cor suum, qui in principio hujus orationis dixit:

“Quis ego sum?”

nam econtra, qui se existimat aliquid esse, cum sit nihil, profecto necdum cor suum invenit, sed ipse se seducit (Gal. VI). Ergo cor suum invenit, qui nullum esse suum meritum perspiciens, solam in dilectione sua cognoscit gratiam Dei, vere confitens quod secundum merita, non gloria, sed poena, non honore, sed abjectione dignus sit.