CAPUT XVI.

O vere admirabile commercium, de nostro, inquam, redempti sumus! Quali de nostro? Quid erat nostrum? Nunquid argentum? Nunquid aurum? Et si habeamus argentum sive aurum, nunquid erat nostrum? Nunquid horum intulimus aliquid in hunc mundum? Denique tantum illud, o homo, recte dixeris tuum, quod intulisti in hunc mundum. Quid autem cum nascereris attulisti in hunc mundum, nisi onera duarum mortium? Natus quippe es, et morte animae jam mortuus, et morte corporis cito moriturus. Acquisisti aurum, acquisisti argentum, sed hoc utique de tuo, et idcirco non tuum, ut taceam de violentorum quolibet regum sive tyrannorum; quivis istorum et legitime regnantium habet quidem et legitime, usuque competendi expendit aurum et argentum; verumtamen non est suum. Est enim Dei donum. Hoc sciens fidelis David, cum praeparasset in opus domus Domini aurum et argentum, aes et ferrum: Aurum in vasa aurea, et argentum in argentea, aes in aenea, ferrum in ferrea, lignum ad lignea, omnemque pretiosum lapidem, et marmor Parium abundantissime. Do, inquiens, haec in templum Dei mei (I Par. XXIX), postmodum benedicens Dominum: Tuum, inquit, est, Domine, regnum, tuae divitiae, et tua est gloria. Quis ergo, et quis populus meus, ut possimus tibi haec universa promittere? Tua sunt omnia, et quae de manu tua accepimus, dedimus tibi. Peregrini enim sumus coram te et advenae, sicut omnes patres nostri. Domine Deus noster, omnis haec copia, quam paravimus, ut aedificaretur domus nomini sancto tuo, de manu tua est, et tua sunt omnia (ibid.). Ergo sit quidem, o fidelis David, aurum et argentum aliquo modo tuum, quia tibi datum est ab illo, cujus omnia sunt, si revera, sicut ipse fateris, et sicut fatemur nos omnes, quicunque examinamus verum, non omnino est tuum, neque alicujus nostrum. Nihil enim intulimus in hunc mundum (I Tim. VI). Proinde non satis valeret, ad annuntiandam hominis aequitatem aurum sive argentum Deo judici pro redemptione hominis ab homine datum, neque enim justitia refragaretur accusatori econtra dicenti: Quod das, hoc non est tuum. Et quidem scriptum et verum est, redemptio animae verae divitiae ejus (Prov. XIII), sed hoc non de originali peccato, imo de actualibus peccatis recte intelligitur, et hujusmodi redemptio parum valet homini, si non sit prius ab originali peccato liberatus. Exempli gratia: Quamobrem, inquit Daniel, o rex Nabuchodonosor, consilium meum placeat tibi, et peccata tua eleemosynis redime, et iniquitates tuas misericordiis pauperum, forsitan ignoscet delictis tuis (Dan. IV). Si consilium istud ei placuisset, forsitan in hoc ignovisset ei Dominus, ut non venirent illa omnia super eum, scilicet, quod regnum ejus ab eo transiit, et ab hominibus ejectus est, et cum bestiis atque feris fuit habitatio ejus, et fenum comedit quasi bos. Sed quantum valeret illi haec redemptio, non habituro redemptionem in alio saeculo? Igitur quoniam ad annuntiandam aequitatem hominis oportebat eum de suo redimi, nihil autem suum esse dicere poterat, nisi duo haec, quae sola in hunc mundum attulit, scilicet mortem animae et mortem corporis, ecce vere admirabile commercium, quia de duobus istis alterum Angelus iste suscepit, scilicet mortem corporis, et hujusmodi pretio acquisivit homini vitam animae et corporis.