CAPUT XXXI. Quid significet quod Isaac pater duxit ad immolandum; quid per ignem, gladium, quod portavit Isaac, ligna, et quod pater filium colligavit, intelligatur.

Hunc Isaac pater duos habens pueros, ducit ad immolandum, quia videlicet jam dictum Filium suum Deus Pater, cum utriusque, Novi scilicet et Veteris Testamenti, consonantibus praeconiis tradidit ad passionem pro salute omnium. Et exspectate hic, inquit, donec revertamur ad vos, quia profecto in illa hora, voces omnium Scripturarum conticuerunt, ita ut nullus ei perhiberet testimonium, nec ipse saltem sua voce per qualiacunque repugnaret Scripturae testimonia, scilicet ne crucis differretur utilitas. Quid porro est quod tulit pater ligna holocausti et imposuit super Isaac filium suum; ipse vero portabat ignem et gladium? Quid inquam, nisi quod ipse Dominus noster, juxta Joannis Evangelium, bajulavit crucem suam? Sic enim ait: Quia exivit Jesus, bajulans ipse sibi crucem (Joan. XIX). Bene ergo Isaac ligna portat holocausti sui, quia Christus ipse bajulaturus erat lignum suae passionis. Ipse vero portabat ignem et gladium. Per ignem Spiritus sanctus recte intelligitur, per quem semetipsum obtulit Filius Dei, testante Apostolo, cum dicit: Sanguis Christi qui per Spiritum sanctum semetipsum obtulit Deo, emundavit conscientiam nostram ab operibus mortuis (Hebr. IX). Gladius vero non solum mortem, sed et potestatem significat imperialem. Gladium ergo pater ipse portabat, quia videlicet in manu fuit non Judaeorum, sed Dei Patris gladius, id est potestas Dominicae mortis, ubi, quando, vel quo mortis genere deberet interimi. Ignem quoque portabat holocausti, quia profecto sicut Filius per Spiritum sanctum semetipsum obtulit, sic et Pater per eumdem charitatis Spiritum, proprium Filium suum pro nobis omnibus tradidit. Cumque colligasset Isaac filium suum, posuit eum in altari super struem lignorum, mira videlicet patientia, subjectum et pro voluntate patris sustinentem intentatae mortis tormentum. Ergone et Deus Pater suum colligavit Filium? Colligavit plane: verum non imbecillitatis vinculo, sed magnae charitatis imperio, ne seipsum defenderet, ne oblatum calicem passionis mori dedignatus abigeret. Nam hoc est quod in psalmo canit ipse: Tenuisti manum dexteram meam, et in voluntate tua deduxisti me (Psal. LXXII). Haec omnia sustinens Isaac soli tandem ictui gladii subducitur, et aries, ut jam dictum est, pro illo immolatur, quia, videlicet risus coelorum, ille in quem desiderant angeli prospicere (I Petr. I) secundum naturam, qua Patris risus et angelorum sanctorum gaudium est, mortem nullatenus admisit, licet, secundum naturam, qua nostri est similis, vere mortuus fuerit.