|
Unde autem existimabant quod cognoscerent eum? Videbant enim, ait ipsa
Scriptura, dolorem esse vehementem (Job. II). Miro modo non ille zelatus
est super iniquos, pacem peccatorum videns (Psal. LXXII); non, inquam,
zelatus est, ut diceret: Ergo sine causa justificavi cor meum, et lavi
inter innocentes manus meas et fui flagellatus tota die (ibid.), si ipsi
scandalizati sunt in eo, ut dicerent: Hic homo innocens non erat, hic
homo rectus non erat. Quis innocens unquam periit, aut quando recti
deleti sunt? Quin potius vidimus eos, qui operantur iniquitatem, et
seminant dolores et metunt eos, flante Deo, periisse, et spiritu irae
ejus esse consumptos (Job IV). Ergo iste non innocens, aut rectus, imo
operarius iniquitatis coram Deo erat, et seminabat dolores et metebat
eos; quippe qui, flante Deo, periit, et spiritu irae ejus consumptus
est. Hypocrita erat, et spes ejus periit (Job VIII). Haec et his similia
loqui coeperunt, idcirco quia videbant dolorem esse vehementem. Nam pro
magnitudine doloris praecedentem subesse existimabant magnitudinem
iniquitatis. Et verum quidem est, quia videbaxt vehementem esse dolorem.
Sed nunquid cognoscebant doloris ipsius qualitatem, sive radicem? Non
utique, quippe qui nec tunc, quando post septem dies aperuit os suum et
locutus est: Pereat dies in qua natus sum (Job III), etc., usque, et
venit super me indignatio (ibid.), intellexisse putandi sunt. Dixerunt
enim: Ecce docuisti multos, et manus lassas roborasti, vacillantes
confirmaverunt sermones tui, et genua trementia confortasti. Nunc autem
venit super te plaga et defecisti. Tetigit te et conturbatus es (Job
IV). Putaverunt totam causam doloris illius, quem videbant esse
vehementem malum, illud esse quod tunc acciderat ei, propter quod
pariter venerant ut visitarent et consolarentur eum. At ille praeter
illum proprium dolorem, qui parebat extrinsecus, magis rationabilem
intrinsecus habebat dolorem, qui sanctis et perfectis omnibus est
communis, qualium unus Isaias dixit: Secretum meum mihi, secretum meum
mihi, vae mihi (Isa. XXIV). Quidnam potissimum dolent viri sancti?
Nunquid illum, qui omnibus viventibus instat, diem mortis? Imo diem
nativitatis. Hic est locus intelligentiae, cujus nescit homo pretium,
nec invenitur in terra suaviter viventium. Homo suaviter vivens diei
suae benedicit, diem suae nativitatis benedici vult, adeo ut etiam
festis illum ausus sit celebrare conviviis, sicut Herodes in Evangelio,
et sicut longe antiquior Pharao circa tempus, quibus exstitisse constat
hunc beatum Job. Fuit enim contemporaneus Joseph, etenim uxorem illius
tradit Phylo fuisse Dynam, filiam Jacob. Contra praesumptiones hominum
hujusmodi qui taliter benedixerunt diem suae nativitatis, recte iste
beatus, et sapiens vir aperiens os suum diei suo maledixit, celeremque
finem imprecatus est miserrimae conditioni, dicendo: Pereat dies in quo
natus sum, et nox in qua dictum est: Conceptus est homo (Job III). Quam
vel qualem ob causam? Nimirum quia et secundum animam nascitur homo
plenus mortis peccati, et secundum corpus cito moriturus, jam ab ipsa
nativitate repletur multis miseriis (Job XIV). Hujusmodi conditionem
sensu quidem illorum, qui vanam mundi hujus diligunt gloriam, appellat
diem quod non est, suo autem sensu appellat noctem, ut vere est. Nunquid
vero tunc primum, quando sic aperuit os suum, et taliter locutus est,
coepit esse in meditatione mortis, et tunc primum scivit illud, quod nos
omnes Sapientia scire vult, cum dicit: Melior est dies mortis die
nativitatis, melius est ire ad domum luctus, quam ad domum convivii: in
illa enim finis cunctorum admonetur hominum, et vivens cogitat quid
futurus sit? (Eccle. VII.) Imo et antequam malum illud accideret ei sive
dolor, quem solum videbant amici ejus, habebat vir sanctus meditationem
sive scientiam ejusmodi; verumtamen causa praesens ad eamdem scientiam
sive dolorem nonnihil addidit. Solent quippe viri sancti adversitatibus
vitae hujus instrui, et proficere ad taedium praesentis, amoremque
futuri saeculi. Exempli gratia: Helias cum timeret et fugeret propter
minas Jezabel, petivit animae suae ut moreretur, et ait: Sufficit mihi,
Domine, tolle animam meam. Neque enim melior sum, quam patres mei (III
Reg. XIX). Itemque alius: Et nunc, Domine, inquit, tolle animam meam a
me, quia melior est mihi mors quam vita (Eccli. XXX). Moyses quoque ait
ad Dominum: Non possum solus sustinere hunc populum, quia gravis mihi
est. Sin autem aliter tibi videtur, obsecro ut interficias me, et
inveniam gratiam in oculis tuis, ne tantis afficiar malis (Num. XI).
247
|
|