CAPUT V.

Quali ergo intentione Deus Pater filios suos ista virga percusserit, ut secundum carnem consumerentur a suppliciis, Scriptura haec evidenter exprimit, cum dicit: Ut avertat hominem ab his, quae fecit, et liberet eum de superbia, eruens animam ejus a corruptione, et vitam ejus, ut non transeat in gladium. Vere grandis sermo. Idcirco, inquit, ut liberet hominem a superbia, et vitam ejus, ut non transeat in gladium, erudit eum hujusmodi disciplina. In primis increpat per dolorem in lectulo, et omnia ossa ejus marcescere facit, quod saepe contingit ex modica febri, ut qui paulo ante robustus sibi videbatur, in brevi desiccatis artubus, ne pedibus quidem consistere queat, imo nec ad sedendum valens totusque doloris impatiens in lectulo decumbat, et panis sive omnis cibus ante desiderabilis, tunc abominabilis adeo fit illi ut vim sibi ad comedendum faciens, renuente stomacho, plerumque vomitu rejiciat, totusque tremore quatiatur, qui paulo ante equo insultans, vectari gaudebat, sive rex praepotens, sive nobilis dux. Unde quidam regum potentissimorum, dum valida febri ad mortem vicinam acriter urgeretur, ita dixisse fertur: Wahe, Wahe, quam magnus rex ille est, qui reges fortes tam fortiter constringit! Deinde quam vere tabescat mortuus, sicut ait: Tabescet caro ejus, et ossa quae tecta fuerant nudabuntur, si nondum satis comperisti, o tu quisquis es, vade ad sepulcra mortuorum, et, sicut supra dixi, ipsa respondebunt et indicabunt tibi usque ad satietatem visionis oculis tuis, et si recentiora sint cadavera, ut succi aliquid supersit, indicabunt usque ad satietatem fetoris, plus quam nares tuae tolerare possint. Ut, inquam, liberet eum a superbia, ut eruat animam ejus a corruptione, et vitam ejus transeat in gladium, idcirco sic increpat, idcirco sic carnem ejus tabescere faciet, data sententia hujusmodi, quia pulvis es et in pulverem reverteris (Gen. III), et sic ossa quae tecta fuerant pelle et carnibus, et nervis omnibus denudantur. Quonam alio modo a superbia liberaretur? Vix etiam nunc levitas creaturae hujus ad pondus humilitatis deducitur. Quotidie morimur, et a viventibus utique morituris mortui sepeliuntur, et interim plerique adeo praesumptione magnifici cordis inflantur, ut oblivisci gestiant quod homines sint, qualium notissimi in Scripturis graviter denotantur. Assur, Pharao et Tyrus sive rex Tyri, rex quoque Babylonis, quorum sub nominibus arguitur in Scripturis supra diabolus, quod posuerit cor suum quasi cor Dei, dicens: Deus ego sum et in cathedra Dei sedi (Isa. XIV), quia tales homines per vitium talis ambitionis similes fuerunt illi. Quid increparentur, si sperare potuissent futurum non esse, ut hic dictum est: Tabescet caro illius, et ossa quae tecta fuerant, nudabuntur? Quid, inquam, si non moreretur homo sicut non moritur diabolus? Quo vel per quid a superbia liberantur, ut non descenderet anima ejus in corruptionem et ut vita ejus non transiret in gladium, subauditur in quem transivit diabolus, scilicet in damnationis aeternae judicium? ille namque propter superbiam in illum transivit gladium. Diligenter animadvertendum non gladius in illum, sed transivit in gladium. Longe alius est sensus, cum dicitur transire gladius, ut illic: Et si dixero gladio: Transi per terram (Ezech. XIV). Et alius hic, cum dicitur homo transire vel non transire gladium. Transitus gladii per terram, poenam significat transitoriam; transitus superbi in gladium, damnationem innuit sempiternam.