CAPUT 22

“Et cum hoc dixisset, insufflavit et dixit: Accipite Spiritum sanctum;”

et continuo:

“Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis, retenta sunt.”

Manifeste hic illa de pace agitur quae est remissio peccatorum, quod primum et maximum est Spiritus sancti donum. Propter quod

“cum dixisset. Accipite Spiritum sanctum,”

quasi quaererent, in quo accipiemus illum, statimque subjungens:

“Quorum, inquit, remiseritis peccata, remittuntur eis,”

etc. Ergo pax ista, ut jam dictum est, peccatorum remissio est, et ista remissio sancti Spiritus acceptio est. Proinde suscipiant montes pacem sub isto rege (Psal. LXXVIII), isto filio regis, cui resurgenti a mortuis Deus judicium suum et justitiam suam dedit, semel dicente:

“Pax vobis;”

suscipiant identidem pacem populo, subauditur evangelizandam, iterum dicente illo:

“Pax vobis;”

non enim iste Filius Regis judicare habet solummodo populum suum cum justitia, sed etiam pauperes suos in judicio. Idcirco semel et iterum dixit:

“Pax vobis,”

quia et per semetipsum prioris populi sui Ecclesiam, scilicet patriarchas, prophetas et electos omnes a primo Abel usque ad latronem in cruce pendentem, pacificavit et Deo reconciliavit; pauperes autem suos, id est, nos gentiles, nos advenas et hospites testamentorum (Ephes. II), qui eramus sine Deo in hoc mundo, per apostolos in quibus, ut praedictum est, posuit ipse verbum reconciliationis (II Cor. V), ad eamdem pacem invitavit dicens eis:

“Sicut misit me Pater et ego mitto vos,”

ita judicando humiliavit calumniatorem (Psal. LXXI), quia

“nunc judicium est mundi, nunc princeps mundi hujus ejicietur foras (Joan. XII),”

et veniens evangelizavit pacem pauperibus populi sui, qui erant prope, scilicet apostolis et caeteris qui fuerant ex circumcisione, et pacem nobis filiis eorumdem pauperum qui eramus longe (Ephes. II). Quomodo autem dicturus:

“Accipite Spiritum sanctum”

insufflavit prius?

Etenim flatus quem mortalis adhuc et passibilis homo trahebat et rejiciebat ore suo Dominus noster, non Spiritus sanctus sed communis erat aer, quo jam immortalis non indigebat ut spiraret, nec nos indigebimus in illo post resurrectionem saeculo, ubi corruptibilis vita non est. Proinde quanquam potestate spirare corporaliter, sicut et manducare vel bibere, cum non egeret, potuit. Non tamen arbitramur quod undecim apostolos et omnes qui cum ipsis congregati fuerant, obambulando singulatim cuique insufflaverit, aut quod stans in medio eorum, uno anhelitu tam grandem flatum emiserit, ut cunctos afflaret simul corporaliter, et hujusmodi flatu attactis dixerit.

“Accipite Spiritum sanctum,”

etc. Ergo sic potius insufflavit, non quomodo homo, sed quomodo Deus qui antequam homo fieret, insufflasse legitur. Formavit enim.

“Deus hominem de limo terrae, et inspiravit (Gen. II);”

sive (ut in LXX habetur)

“insufflavit in faciem ejus spiraculum vitae.”

Qui ergo tunc insufflavit, ut fieret homo in animam viventem, nunc idem insufflavit, ut anima viventis hominis Spiritum sanctum acciperet, et ad intelligendum in Scripturas sensum apertum haberet. Siquidem Lucas hoc ipsum narrat quia

“tunc aperuit illis sensum ut intelligerent Scripturas (Luc. XXIV).”

Per hunc Spiritum sanctum quomodo vel quid agendo peccata remittere valeant, ut nunc ait:

“quorum remiseritis peccata, remittuntur eis.”

In Matthaeo manifestius ostenditur his verbis:

“Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra. Euntes ergo, docete omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti (Matth. XXVIII),”

Ita plane, quorum remiseritis peccata, remittuntur eis, et quorum retinueritis, retenta sunt. Nam hoc est quod apud Marcum dicit:

“Qui crediderit et baptizatus fuerit, salvus erit, qui vero non crediderit, condemnabitur (Marc. XVI).”

De hac potestate et illud pendet, quod alibi dicitur:

“Quaecunque alligaveritis super terram, ligata erunt et in coelis, et quaecunque solveritis super terram, soluta erunt et in coelo (Matth. XVIII).”

Quam tamen potestatem non ante passionem suam dedit, sed tantum promisit, sicut Petro manifestius de futuro loquens:

“Et tibi, inquit, dabo claves regni coelorum (Matth. XVI)”

, etc. Illic de ligando vel absolvendo potestatem promisit: Hic autem, id est, post resurrectionem suam, de eo quod prius vel melius est, id est, de baptizandis omnibus in remissionem peccatorum regulam tradit. Ex tunc una sancta Catholica Ecclesia per totum orbem, baptizando in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti peccata remittit. Et non vana fides est, quia non minus peccata remittuntur eis, quos baptismo abluens nunc per ministros suos incorporat sibi, quam remissa sunt eis (II. Cor. XII), qui jam in Ecclesia, sive viventes sive defuncti erant, qua Christus hora sanguinem et aquam de suo corpore fundens, omnium in se credentium peccata lavit.

“Sicut enim, inquit, misit me Pater, et ego mitto vos”

, id est, quam ego de remittendis peccatis potestatem a Patre secundum hominem accepi, eamdem per omnia do vobis.

“Data namque est mihi omnis potestas in coelo et in terra, et vos quaecunque peccata remiseritis, remissa sunt in coelo et in terra.”

Hoc primum et magis necessarium est Spiritus sancti datum; scilicet in remissionem peccatorum. Nam aliud datum est, quo die Pentecostes idem Spiritus sanctus est in diversarum ornamenta gratiarum; hoc omnibus aequaliter datur, ut baptizati a peccatis omnes justificemur; illud dispari gratia distributum est, operante in singulis eodem Spiritu et dividente prout vult (Ephes. V). Sicut enim non solum a Patre, sed etiam a Filio Spiritus sanctus procedit, sic non semel, sed bis pro diversis effectibus dari illum oportuit. A filio namque in remissionem peccatorum procedit, sicut evangelista manifeste hoc verbo expressit, dicendo:

“insufflavit et dixit eis: Accipite Spiritum sanctum.”

Nam insufflavit, id est, de seipso procedente dedit. A Patre autem quod procedat, astruere opus non est, unde nec Graecorum aliquis dubitare solet, licet de Filio non illum procedere quidam illorum dixerint. Et, antequam Filius in hunc mundum venisset, diversarum distributione animarum antiquis sanctus datus est, sed nondum ulli in remissionem peccatorum, quod nunquam fieret, nisi prius idem pontifex noster sacrificium se pro nobis obtulisset. Sed de hoc jam alio loco, ubi de baptismo tractari oportuit, uberius dictum est.