CAPUT 15

[CAP. VII.]

“Nolite judicare, ut non judicemini. In quo enim judicio judicaveritis, judicabimini, et in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis.”

Non mandatum novum est hoc, sed mandatum vetus quod ab initio audivimus. Nam per Mosen dixerat hoc idem Dominus:

“Ne oderis fratrem tuum in corde tuo, sed publice argue eum, ne habeas super illo peccatum (Levit. XIX).”

Denique quod de judicii odio Dominus hic dixerit:

“Nolite judicare, ut non judicemini,”

et caetera quae jam dicta sunt protinus manifestat, cum dicit per similitudinem hujusmodi:

“Quid autem vides festucam in oculo fratris tui, et trabem quae in oculo tuo est non vides. Aut quomodo dicis fratri tuo: Sine, ejiciam festucam de oculo tuo, et ecce trabes est in oculo tuo? Hypocrita, ejice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis ejicere festucam de oculo fratris tui.”

Igitur quod dicit,

“Nolite judicare ut non judicemini,”

hoc dicere est, nolite injudicando habere odium in cordibus vestris. Nam ut omnino non judicemus, sive arguamus vel corripiamus, et evangelica simul et legalis repugnat auctoritas: Legalis, ut eodem capitulo protinus, cum dixisset,

“ne oderis fratrem tuum in corde tuo,”

subjunxit,

“sed publice argue eum,”

subauditur hac intentione, ut velis eum lucrari, quod non est odii, sed dilectionis; evangelica, ut illic:

“Si peccaverit in te frater tuus, vade et corripe eum inter te et ipsum solum. Si te audierit lucratus eris, fratrem tuum; si autem te non audierit, adhibe adhuc unum tecum vel duos, ut in ore duorum, vel trium testium stet omne verbum.”

Quod si nec eos audierit, dic Ecclesiae (Matth. XVIII). Simul et hoc evangelica supplevit auctoritas, quod in legali minus apparebat, quia videlicet legatis hoc tantum dixit,

“sed argue publice;”

evangelica vero perscripsit quali ordine debeas ad hoc pervenire, ut arguas publice, sive dicas Ecclesiae peccatum quod non est publice admissum, sed te solo sciente. Cavendum est ergo judicium quod ex odii radice procedit, et si non amore justitiae, at saltem metu vicissitudinis justae, quam protinus subjungit:

“In quo enim judicio judicaveritis, judicabimini.”

Etenim si per odium non causae, sed personae judicaveritis, judicabimini et vos, judicio non dilectionis, sed odii Dei, qui odit omnem odiose judicantem, imo et

“omnes odisti, inquit Psalmista, qui operantur iniquitatem (Psal. V).”

Verumtamen haec et caetera fere omnia maxime contra Scribas et Pharisaeos hypocritas dicuntur, ut ab illorum similitudine quam longissime recedant, qui discipuli veritatis esse volunt, et Christiano nomine censentur. Illi namque tunc temporis male judicabant, et iniqua mensura metiebantur, peccatores et publicanos condemnantes, et ipsum Dominum reprehendentes pro eo quod illos suscipiebat, seque conjungebat illis, et dicebant:

“Quia hic peccatores recipit, et manducat cum illis (Matth. IX),”

et his similia. Profecto ipsi potius erant judicandi, quia peccatum illorum tanto majus erat peccato publicanorum et meretricum, quando magnitudo trabis parvitate festucae major est. Proinde cuilibet eorum aptissime dicit:

“Quid autem vides festucam in oculo fratris tui, et trabem in oculo tuo non vides?”

Huic simile hoc est: Quid ignorantiam publicani detestaris, ut dicas, verbi gratia:

“Sed turba haec, quae non novit legem, maledicti sunt (Joan. VII),”

non attendens odium quod in corde habes, quia vidisti et odisti et me et Patrem meum? (Joan. XV). Non solum me vel Patrem meum, verumetiam qualemcunque fratrem odisse, hoc est trabem in oculo habere. Quomodo ergo dicis fratri tuo:

“Sine, ejiciam festucam de oculo tuo, et ecce trabs est in oculo tuo?”

Et forte quod vides, aut videre te putas in oculo fratris tui, non festuca, sed festucae umbra est, tu autem male vides, et male discernis, quia trabem in oculo tuo non vides.