|
|
“Amen, amen dico vobis, qui credit in me habet vitam aeternam.”
|
|
Postquam in assumptione qua dixerat:
|
“Ego sum panis vitae, qui venit ad me, non esuriet, et qui credit in me,
non sitiet unquam,”
|
|
consistens veritas murmurantes, et concedere nolentes usque ad victoriam
redarguit, Cerinthum quoque et alios qui nondum erant, haereticos
praedamnans, quia, dicturi erant, Christum non de coelo descendisse, sed
de Maria existendi initium habuisse, vel etiam ex Joseph genitum fuisse,
nunc tandem forti conclusione majestas Verbi aeterni coepta perficit,
impios confundens, pios autem ad manducandum seipsum panem vitae
aeternae alliciens:
|
“Amen, amen, inquit, dico vobis, qui credit in me, habet vitam
aeternam.”
|
|
Hoc utique ex praecedentibus constans, et verum esse fidelibus
perspicuum, infidelibus autem inexpugnabile est. Si enim
|
“Pater det panem de coelo verum, qui descendit de coelo,”
|
|
et dat vitam aeternam, et ego ille sum panis vitae, ergo
|
“qui credit in me, habet vitam aeternam.”
|
|
Idcirco superius vobis dicere coeperam: Operamini non cibum qui perit,
sed qui permanet in vitam aeternam: hoc est opus Dei, ut credatis in eum
quem ille misit. Interturbastis dicentes:
|
“Quod ergo signum tu facis, ut videamus et credamus tibi? quid operaris?
Patres nostri manducaverunt in deserto manna.”
|
|
Proinde dixi vobis, quia
nunc iterum dico:
|
“Ego sum panis vivus [vitae]. Patres vestri manducaverunt manna in
deserto, et mortui sunt. Hic est panis de coelo descendens, ut si quis
ex ipso manducaverit, non moriatur.”
|
|
Conferte effectus, videte panis utriusque distantias.
|
“Patres vestri manducaverunt manna et mortui sunt;”
|
|
patres vestri, inquam, mali, patres malorum, murmuratores, patres
murmuratorum, infideles, patres infidelium, quamvis omnes eamdem escam
spiritualem manducaverint et eumdem potum spiritualem biberint, quem et
boni patres bonorum (quales fuerunt Moyses et Aaron)
|
“manducaverunt manna et mortui sunt,”
|
|
imo cum essent mortui mala morte peccati, manducaverunt, et manducando
non revixerunt, sed illo cibo saturati ad inferos descenderunt, in
tantum mortui secundum interiorem hominem, ut quidam eorum, vitam
retrahentes adhuc exteriorem, absorpti a terra, et operti humo de medio
multitudinis perierint (Num. XVI). Quid ergo, inquis: Illi qui manducant
hunc panem non moriuntur? Dixisti enim:
|
“Hic est panis de coelo descendens, ut si quis ex ipso manducaverit, non
moriatur.”
|
|
Nonne et omnes qui manducant hunc panem de quo dicis:
|
“Hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur,”
|
|
et qui bibunt calicem tuum, de quo dicis:
|
“Hic est sanguis meus (Matth. XXVI),”
|
|
nonne, inquam, isti manducantes et bibentes omnes quidem secundum
carnem, multi vero etiam secundum animam moriuntur? in quo ergo panem
hunc praefers illi, quem patres manducaverunt, pro eo quod manducantes
manna et bibentes aquam de petra mortui sunt omnes quidem secundum
carnem, aliqui vero etiam secundum animam? Concedimus enim multos ex eis
mortuos esse secundum animam, sicut ait Spiritus sanctus in David:
|
“Ipsi vero non cognoverunt vias meas, quibus juravi in ira mea: Si
introibunt in requiem meam (Psal. XCIV).”
|
|
Quamvis etenim dixerit, aliqui illa morte qua prostrata sunt cadavera
illorum in deserto consumptum fuisse peccatum eorum (Num. XIV), sic
intelligentes quod scriptum est:
|
“Non judicabit Deus bis in idipsum (Nahum I, sec. LXX),”
|
|
quod temporali morte puniti omnes evadunt mortem aeternam, aliorum tamen
meliorem tenemus sententiam dicentium, quia quosdam flagella damnant et
non liberant, videlicet eos, de quibus per prophetam dicitur:
|
“Percussi eos nec doluerunt, attrivisti eos et renuntiaverunt accipere
disciplinam (Jer. V).”
|
|
His, inquiunt, flagella ab hac vita inchoant, et in aeterna percussione
perdurant. Unde per Moysen Dominus dicit:
|
“Ignis succensus est in furore meo et ardebit usque ad inferni novissima
(Deut. XXXII).”
|
|
Itaque et juxta prophetam eumdem dicentem:
|
“Et duplici contritione contere eos (Jer. XVII),”
|
|
plerosque illorum in corpore simul et in anima perisse concedimus:
praesertim cum illis exacerbantibus Deum exacerbatione tentationis in
deserto et cognoscere nolentibus vias ejus, juraverit ipse, ut
praedictum est, in ira sua, quod non introirent in requiem suam (Psal.
CXIV). In quo igitur hunc panem, quem qui manducant, nihilominus
moriuntur, praefers illi quem manducaverunt patres illorum, et mortui
sunt. Ad haec inquam: Attende diligentius, nunquid ullam fecit
exceptionem patrum malorum sive bonorum? Nonne universali enuntiatione
dixit:
|
“Patres vestri manducaverunt manna et mortui sunt?”
|
|
Patres enim vestri, inquit, non solum murmuratores vel infideles mortui
sunt, sed etiam justi, et quantolibet fideles patres omnes vestri mortui
sunt, ea videlicet ex causa qua omnes homines moriuntur in Adam. (I Cor.
XV.) Et hoc dico, quia, quamvis manna manducaverint, nihilominus omnes
eadem in morte detenti sunt, sicut et antiquiores illorum patres, vel
ipsorum juniores, qui manna non manducaverunt, quia diebus illis non
fuerunt. Dixi ergo: Quia patres vestri manna manducaverunt, et
nihilominus mortui sunt (Gen. XLIX), quam illi qui non manducaverunt,
nihilominus apud inferos propter originale peccatum detenti sunt, quam
illi qui ante vel post illud manna, hinc ad populos suos per viam
universae carnis adducti sunt (III Reg. II). Non per illud manna
liberati sunt, neque ascenderunt ad convivium angelorum, ut visione Dei
perfruerentur, qua beati angeli aeternaliter vivunt, quam in patre suo
Adam omnes homines perdiderunt. Sed
|
“hic est panis de coelo descendens.”
|
|
Et ad quid de coelo descendit?
|
“Ut si quis manducaverit ex ipso, non moriatur.”
|
|
Nam qui non manducaverit morietur, imo jamdudum mortuus in Adam, ab illa
ejus haereditaria morte non liberabitur. Et quidem mortuorum multitudo
plurima est a corporibus separatorum, hunc panem exspectantium apud
inferos, quo fraudavit eos peccando pater ipsorum. Magna deinceps
ventura est multitudo gentium hunc panem dum adhuc in corpore sunt
flagitantium, jamque dum adhuc in carne vivunt manducaturi sunt.
Utrisque scilicet et illis qui jamdudum defuncti sunt, et his qui adhuc
viventes in carne sunt vel erunt, ecce parata est a Patre meo mensa in
conspectu ipsorum (Psal. XXII). Dico enim vobis:
|
“Ego sum panis vivus, qui de coelo descendi. Si quis manducaverit ex hoc
pane, vivet in aeternum.”
|
|
Quoniam convivae Patris mei per mortem dissipati sunt, propter vetitum
cibum quem manducavit pater ipsorum, et animae quidem apud inferos,
corpora vero in sepulcris sunt; dissipabor et ego panis angelorum, et
secundum illam substantiam qua pascuntur angeli, pergam ad inferos, ubi
animae esuriunt, et secundum corpus eodem terrae ventre reconditus, quo
recondita sunt corpora illorum, illic ego tribus diebus et tribus
noctibus, sicut fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus et tribus
noctibus (Matth. XII; Jon. II), unde et animae visione Dei recreatae
reviviscent, corpora vero nunc quidem multa, in futuro autem cuncta
resurgent (Matth. XVI). Deinde residuis, id est, quos praesens adhuc
saeculum in carne retinet, dabitur hic idem panis in ea specie quae
viventibus congrua est, id est, in vero sacrificio panis et vini
secundum ordinem Melchisedech.
|
|