CAPUT 16

“Et misit eum, inquit, in abyssum.”

Hoc idem longe superius jam dictum est.

“Et projectus est in terram (Apoc. XII).”

Et illic nomine terrae, et hic nomine abyssi, nequam homines et reprobi significantur, qui terram vel terrena tantum cupiendo, ipsi terra sunt, et mala excitando profundius semetipsos abyssum fecerunt, eo quod vita ipsorum malitiae sit arcanum. In eo diminuta est potestas illius, et quasi de alto missus est in abyssum, quod jam non publico celebratur cultu in templis, nomen divinum, sive potius divini nominis rapinam obtinens, ut olim, atque solemnem ritum sacrificiorum, sed tantum qui supersunt miserae servituti ejus captivi homines in occulto illi serviunt, in abditis exercent spurcitias et veterum vestigia maleficiorum. Ait ergo:

“Et clausit et signavit super illum, ut non seducat amplius gentes,”

id est ut non amplius concelebretur sacris et sacrilegis sacrificiis falsator spiritus, qui non Deus, sed diabolus est, neque adoretur ut olim Saturnus falcifer, aut Jupiter adulter, aut meretrix Venus, quorum vel qualium ad cultum nefarium misero errore seductae ducebantur gentes. Itaque ligatus ut est, tenebitur diabolus,

“donec consummentur mille anni,”

donec impleantur omnia tempora praefinita evangelicae libertati, quae nescimus nos, Pater autem Deus illa in sua potestate posuit (Act. I).

“Post haec, inquit, oportet illum solvi modico tempore.”

Solutio draconis sive serpentis antiqui diaboli, adventus erit Antichristi. Tunc enim in illo perditionis filio, veraciter solutus veniet diabolus, cujus tanta talisque in Christi servos erit persecutio ut non qualecunque justitiae verbum, sed ipsum nomen Christianum ne confiteri audeant illis interdicetur. Et hoc non diu, sed modico tempore, scilicet tantum tribus annis et semisse. Tam modicum tempus habebit propter electos, quia

“nisi breviati essent dies illi, ait Dominus, non fieret salva omnis caro (Matth. XXIV).”

De hoc jam superius diximus, ubi sic scriptum de septimo, eodemque novissimo capite septemplicis bestiae, sive septimo rege.

“Et cum venerit, oportet illum breve tempus manere (Apoc. XVII).”

Et hic et illic eodem verbo usus est, dicendo,

“oportet.”

Quaeritur ergo: Cur illum oportet solvi modico tempore, sive manere tempus breve? Solent enim homines hujusmodi quaestionem ventilare, et pene suspectam sibi faciunt Dei voluntatem, quod mala velit evenire, et quod idcirco evenire oporteat, quia ipse (quod dictu quoque nefas est) iniquitatem velit. Nec enim, inquiunt, taliter evenire posset, nisi Deus vellet. At vero Apostolus talem iniquae suspicionis objectionem averso repellens animo:

“O homo, inquit, tu quis es, qui respondeas Deo?”

(Rom. IX.) Statimque calumniatore repulso, qui quaestiones multiplicat magis contendendi studio, quam discendi, placide convertitur ad eum qui amica intentione quaerit, ut non contendat, sed ut aliquantula ex parte cognoscere mereatur veritatem divini judicii, non dubitans quin malorum nostrorum causa ex nobis sit:

“Volens, inquit, Deus ostendere iram, et notam facere potentiam suam, sustinuit in multa patientia vasa irae apta in interitum, ut ostenderet divitias gloriae suae in vasa misericordiae, quae praeparavit in gloria (ibid.).”

Cum igitur quaeritur de illo malignitatis septimo capite, id est Antichristo, quod illum oportet solvi, quaeratur et de caeteris capitibus bestiae, cur unumquodque illorum tempore suo manere oportuerit? Verbi gratia, de Pharaone, de quo Apostolus propter adversarium obloquentem taliter meminit:

“Dicit enim Scriptura Pharaoni: Quia in hoc ipsum excitavi te, ut ostendam in te virtutem meam, et annuntietur nomen meum in universa terra (ibid.).”

Sicut enim de isto nunc dicitur, quia oportet illum solvi: sic de illo veraciter dicas, quod oportuit eum excitari. Quaeratur ergo tam de istis quam de caeteris omnibus, et respondebimus, quod respondere nos docet Apostolus, scilicet haec idcirco oportere fieri, quia Deus vult ostendere iram, et notam facere potentiam suam, et quia hoc vult, idcirco sustinet

“vasa irae apta in interitum.”

Notandum quippe qualiter dixerit, quia bonum est quod vult, scilicet ostendere iram, et notam facere potentiam suam; mala autem sunt quae sustinet, videlicet

“vasa irae, apta in interitum.”