CAPUT XXI. Quomodo dicat Deum dixisse homini:

“Ecce timor Domini ipsa est sapientia,”

cum alius sit sapientiae, alius timoris spiritus, et quod ex eo quoque quia hoc Deus dixit homini, Judaei et omnes stulti inexcusabiles sint.

Sed quomodo septem spirituum numero, atque ordini notissimo, qui et praesenti opere a nobis susceptus est, dictum hoc non repugnat aut discrepat, ecce timor Domini ipsa est sapientiae? Si enim timor Domini ipsa est sapientia, quomodo non minoris, sed ejusdem auctoritatis, alia Scriptura quae dicit: Et requiescet super eum Spiritus Domini, Spiritus sapientiae et intellectus (Isa. XI), etc. alium timoris, atque alium sapientiae Spiritum computat, ambosque ab invicem loco vel gradu septimo disterminat? Ad hanc inquisitionem ecce tertia nobis succurrit Scriptura, dictione temperata, quasi utriusque mediatrix, videlicet ea quae dicit: Initium sapientiae timor Domini (Psal. CX). Cum enim sic dicit, duarum quas praediximus tubarum, sive organorum Spiritus sancti consonantiam patenter astruit, quia videlicet timor Domini initium sapientiae est. Initium autem sapientiae sapientia est, licet nondum perfecta, quomodo aurora sive diluculum jam dies est, licet nondum plena. Est igitur timor Domini sapientia, id est initium vel primus gradus sapientiae. Sic et pietas sapientia, id est secundus gradus sapientiae, et scientia sapientia, id est tertius gradus sapientiae, et fortitudo sapientia, id est quartus gradus sapientiae, et consilium sapientia, id est, quintus gradus sapientiae, et intellectus sapientia, id est sextus gradus sapientiae. Septimo autem gradu cum dicitur sapientia, plena intelligitur atque perfecta, cujus officium est cessando ab actibus, et vacando contemplationi praeoccupare jam bona futura, bona aeterna, juxta illud: Maria optimam partem elegit, quae non auferetur ab ea (Luc. X), quae videlicet pars, non alia est quam ipsa sapientia, in propria specie videnda. Proinde cum dixisset, abscondita est ab oculis omnium viventium, sapientia, ne quis desperaret, aut absconsionem ejus reprehenderet: Ecce, inquit, timor Domini ipsa est sapientia, et haec dicendo quasi ostium aperuit, primumque gradum ostendit quo parvulus ad sapientiam superbis absconditam ascendere incipiat. Jam illuc accesserant illi viventes qui sese a stultis, et peccatoribus male viventibus et Dominum crucifigentibus, segregaverant, scilicet apostoli, et ille quoque beatus Joseph ab Arimathia vir bonus et justus, de quo Evangelium refert quia non consenserat consilio et actibus eorum (Luc. XXIII). Huic plane sapientia erat, timuisse Dominum et in hoc primo gradu audisse sapientiam, dicentem: Fili mi, si te lactaverint peccatores, ne acquiescas eis. Si dixerint: Veni nobiscum, insidiemur sanguini, abscondamus tendiculas contra insontem frustra, deglutiamus eum sicut infernus viventem, et integrum quasi descendentem in lacum, omnem pretiosam substantiam inveniemus, implebimus domos nostras spoliis, sortem mitte nobiscum, marsupium unum sit omnium nostrum, fili mi, ne ambules cum eis. Prohibe pedem tuum a semitis eorum. Pedes enim illorum ad malum currunt, et festinant ut effundant sanguinem (Prov. 1). Verumtamen ab istorum quoque viventium, scilicet apostolorum, et illius beati Joseph oculis, adhuc abscondita erat sapientia, nesciebant Christi mysteria, ignorabant quae vel quanta foret crucis et mortis ejus utilitas. Quia vero timendo Dominum, et non acquiescendo lactantibus se peccatoribus, quasi in foribus sapientiae steterunt, ideo sursum vocari et ascendere ad sapientiam meruerunt, id est accipere ad cognoscenda Dei sacramenta, hunc de quo loquimur sanctum sapientiae Spiritum.