CAPUT XIX. Quanto rectius nunc sancta sit prima Sabbati, qua mundi Redemptor resurrexit a mortuis, quam olim Sabbatum, quo idem mundi Creator ab opere suo cessavit.

Quanto praeponderet primae Sabbati sanctificatio, quae nobis est data, sanctificationi illi, qua Judaeis Sabbatum dedicatum est, ex comparatione causarum, vel temporum utriusque sanctificationis advertere licet: Diversis enim ex causis longeque imparibus, et Sabbatum Creator noster benedixit, et primam Sabbati idem ipse Salvator noster dedicavit: Causa namque benedictionis Sabbato fuit haec, quod Deus in illo cessavit ab omni opere quod patravit (Genes. II), causa vero primae Sabbati, quod Deus homo factus in illa resurrexit a mortuis. Quis haec longius a se differre non videat? Si enim Dei requies, causa sanctificationis diei est, consequenter ubi major et verior ejus requies, illic sanctificatio copiosior est. Itemque ubi majorem in operante laborem attendimus, majorem nihilominus in cessante requiem agnoscimus. Constat vero, quia dum conderet mundum fatigatus non est, utpote qui omnia per Verbum suum operatus est, et universa componens de singulis dixit, fiat, et factum est. At ipse idem, cum, ut mundum redimeret, homo factus (Hebr. II), unus idemque Christus Deus et homo, passus et crucifixus et sepultus est, procul dubio fatigatione non parva fatigatus est. Qua ergo die resurrexit, veram utique requiem, gloria et honore coronatus (Psal. VIII), introivit, longe excellentius requievit quam cum a mundi creatione cessavit. Deus enim non in mundanae creaturae mole visibilis, sed in intellectualibus coelis, id est, in sanctis animabus requiescit. Nunc enim gaudet sponsus super sponsam quam suo sanguine acquisivit, et gaudet super nos Deus noster, et delectant eum filiae regum, imo quia una est Ecclesia, illa delectat eum regina, quae astitit a dextris ejus (Psal. XLIV), quam et in praesenti praeparat et vocat amicam, et in futuro torrente voluptatis suae potabit eam (Psal. LV). Nulli itaque dubium, quin prima Sabbati tanto uberius sanctificata sit, quanto verius suam in requiem, quae sanctificationis causa est, Deus homo Christus resurgens introivit. Relinquamus igitur Judaeis postremi Sabbati sui vetus gaudium, quod est illis de creatione mundi visibilis, cujus solius semper fructu transitorio delectati sunt, cujus solius prosperitatibus semper lactari appetiverunt, pro cujus solius acquisitione creatorem ejus serviliter timentes colere visi sunt. In tantum enim terrenis semper inhaeserunt, ut quaecunque de coelestibus illis promissa sunt, terrenarum quas amant, semper velari oportuerit nominibus rerum, ut est illud:

“Audi Israel praecepta Domini, et ea in corde tuo quasi in libro scribe, et dabo tibi terram fluentem lac et mel (Deut. VI).”

Nam et ipsum Deum et Dominum per quem mundus factus est, in propria venientem, idcirco ipsi qui sui erant, non receperunt, nec intelligere voluerunt eum esse regem Judaeorum, quia contra carnalis sensus eorum opinionem beatitudinem pauperibus, et vae praedicabat divitibus, cum ipsi existimarent, quod nunc quoque somniant regnante Christo, auream, gemmatam Hierusalem in terris, stratasque auro mundo plateas ejus se habituros. Noster Sabbatismus hac die de septima transfertur ad octavam, quae et prima est. Nam eadem octava dies, quae et prima. Idcirco autem jure in octavam transfertur, quia de alio opere quam de creatione mundi nostrum, ut dictum est, gaudium sumitur. Dupla namque operatio Dei, prima est creatio mundi, secunda, salvatio mundi. Secundum creationem,

“nihil novum fit sub sole (Eccle. I),”

quia qui vivit in aeternum, creavit omnia simul: secundum salvationem,

“Pater meus, inquit Christus, usque modo operatur, et ego operor (Joan. VIII).”

De creatione mundi sabbatizant dilectores mundi. Nobis autem de salvatione mundi gaudendum est, quorum vita et requies in Deo cum Christo abscondita est (Coloss. III).