CAPUT V. Quod martyres baptismum non consecuti, recte dicantur in sanguine et morte sua baptizati.

Sed illos, tanto defensore tutos, jussit Petrus aqua baptizari in nomine Patris et Filii et Spiritus sancti; multi autem persecutionis articulo praeoccupati sine aquae baptismo suppliciis affecti, pro Christo consummati sunt. Quid ergo? Nunquid hi baptizati sunt? Imo tanto majorem gratiam prae illis, qui in pace Ecclesiae moriuntur, assecuti sunt, quanto graviori dispendio morti et sanguini Christi communicaverunt. Nam in baptismo communi, tantum similitudo mortis est, sicut ait Apostolus:

“Si enim complantati facti sumus similitudini mortis ejus, simul et resurrectionis erimus (Rom. VI),”

in martyrio autem ipsa mors. Quod si martyrium baptismus non esset, nunquam Dominus de passione sua dixisset, quod jam supra commemoratum est:

“Baptismo habeo baptizari, et quomodo coarctor, usque dum perficiatur! (Luc. XII.)”

Verum exceptis his quos ejusmodi articulus non intercipit, nulli Spiritus sanctus extra fontem occurrit, totamque remissionem peccatorum intra aquas continet, nec ultra extendit. Ex his maxime locis, de quibus dictum est, memorata lectio baptismi Sacramento congruit. Caeterum nisi vitandi subesset causa fastidii, poterat ex authenticis doctorum tractatibus ostendi quod tota series mundanae creationis quae in eadem lectione digesta est, similitudines praeferat nostrae, quae per baptismum agitur, renovationis. Nam qui

“in principio creavit Deus coelum et terram (Gen. I),”

et caetera fecit sex dierum opera, nunc dicit:

“Novos coelos et novam ego terram creo (Isa. LXV),”

id est, novos sanctos, et novam Ecclesiae plebem.

“Et dividit aquas ab aquis (Gen. I),”

et positum est firmamentum apostolorum et prophetarum (Ephes. II), dividens divinae aquas sapientiae, quas continet ab aquis humanae vel carnalis prudentiae. De quo Psalmista:

“Extendens, inquit, coelum, sicut pellem, qui tegis in aquis superiora ejus (Psal. CIII),”

et congregatis aquis in unum locum,

“circumdedit Deus mari (Job XXXVIII),”

id est turbinibus hujus saeculi, terminos suos: posuitque vectem et ostia, et dixit:

“Huc usque venies, et hic confringes tumentes fluctus tuos,”

et sic terra Ecclesiae a naufragio liberata germinaverunt campi eremi, id est latitudines gentilitatis, germen odoris Israel, quia floruit in gentibus patriarcharum et prophetarum fides. Et posita sunt in firmamento propheticae vel evangelicae Scripturae; firmamentum enim, inquit Augustinus, contra insidiosiores errores Deus ponere voluit in Scripturis, in firmamento, inquam, sacrae Scripturae, posita sunt sol et luna, et numerositas stellarum, id est majorum minorumque ac mediocrium luminaria doctorum, et baptizatorum alii per contemplationem evolvuntur dicentes:

“Nostra autem conversatio in coelis est (Philip. III):”

alii saecularibus innatant curis, et proficiente cultu Christianitatis, animalia quoque quadrupedia (Act. X), id est carnalium turbae, ad fidem Christi prorepsere. Et talis creaturae Dominus est, novus Adam, custos et possessor tam terrae quam coelestis paradisi, quem serpens non decepit, mulier non seduxit, qui peccatum non fecit, et ideo morti nihil debuit.

Sed ipsum tempus anni primum, id est vernum eidem congruit similitudini, quia non solum in exitu Israel de Aegypto sanguis agni restitutio fuit libertatis, sed et totus mundus initium suae sumpsit creationis. Unde magnus Leo dixit: Nunc ad praenuntiatum festis omnibus festum, sacer novorum mensis enituit, ut, in quo accepit mundus exordium, in eodem haberet Christiana creatura principium. De qua nova creatura Paulus apostolus dixit:

“Scimus enim quoniam omnis creatura ingemiscit et parturit usque adhuc (Rom. VIII),”

videlicet, usque ad revelationem filiorum Dei, quam ipse praemiserat dicens:

“Nam exspectatio creaturae revelationem filiorum Dei exspectat (ibid.).”

Ac deinde secutus:

“Non solum autem illa, sed et nos ipsi primitias spiritus babentes,”

id est, qui primi dona Sancti Spiritus accepimus,

“ipsi intra nos gemimus (ibid.),”

etc. Quamvis enim perfecti videamur, tamen, dum corruptibiles sumus, securi non vivimus, neque comprehendisse nos arbitramur (Philip. III).