CAPUT XXIX. De officio Sabbati. Duos populos gentilem et judaicum pacem et concordiam habituros.

Sabbati officio duorum concordia populorum praesignatur, Judaei scilicet atque gentilis, qui tandem uno eodemque Spiritu se illuminatos profitentes, agnitum ambo sine controversia sequentur Christum. Duo namque caeci, qui in Evangelio referuntur illuminati (Matth. XX), hos duos significant populos, quod ex praeeunte lectione Epistolae manifestum est. Quibus enim nisi Judaeorum pariter et gentium, duobus contra se invicem rixantibus populis Paulus ait: Justificati igitur ex fide pacem habemus ad Deum, per Dominum Jesum Christum (Rom. V). Quod superiora legentibus atque intelligentibus clarum est, ubi longa et valida disputatione causatur Judaeos et Graecos omnes sub peccato esse, nec istos excusabiles esse propter ignorantiam Dei, nec illos justificari potuisse ex operibus legis, et omnibus aeque necessariam esse Christi gratiam. Quibus omnibus sub peccato conclusis tandem infert: Justificati igitur ex fide (ibid.), etc. Itaque duo caeci, illuminati, mystice duo sunt populi, quorum et illa vox est in introitu, sumpto de praedicta lectione Epistolae: Charitas Dei diffusa est in cordibus nostris per inhabitantem Spiritum ejus in nobis. Adeo jejunium fieri praesenti hebdomada, ratio vel auctoritas exigit, ut maxime officiis consonent lectiones, et Evangelia ad jejunium pertinentia. Sed et lectiones quinque si considerentur, Spiritus sancti gratiam testantur, omnes quidem significationibus rei competentibus, quaedam autem apertis vocibus, ut haec prima Joelis prophetae: Effundam de Spiritu meo super omnem carnem (Joel II), etc. Secunda quoque, qua dicitur: Numerabitisque septem hebdomadas plenas usque ad alteram diem expletionis hebdomadae septimae (Levit. XXV), praesentem solemnitatem contingit, quam numeratis a Paschae die septem hebdomadibus, pro adventu Spiritus sancti celebramus, quae magna, et apud antiquos in memoriam datae legis festivitas hebdomadorum erat, et apud nos in memoriam datae gratiae, id est remissionis peccatorum jucundus jubilaeus est. Et quia post factam duorum concordiam populorum in brevi Dominus venturus est, recte filiis absentiam sponsi deflentibus, et cum desiderio reditum ejus exspectantibus, illa consolantis verba in communione canimus: Non vos relinquam orphanos, veniam ad vos iterum, et gaudebit cor vestrum (Joan. XIV)