CAPUT 54

“Haec locutus sum vobis ut gaudium meum in vobis sit, et gaudium vestrum impleatur.”

Vobis, inquit, de abscessu meo non gaudentibus sed lugentibus et flentibus haec locutus sum, dicens:

“Si diligeretis me, gauderetis utique, quia ad Patrem vado, quia Pater major me est,”

et caetera, ut quemadmodum dulcedo vitis in palmitibus est, ita et gaudium meum in vobis sit. Quod est enim gaudium in praesenti tribulatione, et tristitia animae vestrae, in hoc agonis mei sanguineo sudore; quod, inquam, gaudium meum nisi Spiritus sanctus? Per Spiritum namque sanctum meipsum offeram hostiam immaculatam Deo Patri, ut sanguis meus emundet vos ab operibus mortuis, ad serviendum Deo viventi (Luc. XXII; Hebr. IX). Et in hac oblatione inenarrabiliter gaudeo, ut merito de hoc gaudio meo dictum sit:

“Egredimini, filiae Sion, et videte regem Salomonem in diademate, quo coronavit eum mater sua in die desponsationis ejus, et in die laetitiae cordis ejus (Cant. III).”

Ut ergo hoc gaudium meum in vobis sit, ut mihi et congaudendo compati, et compatiendo congaudere sciatis, idcirco haec locutus sum vobis, tanquam vitis succi mei laetitiam gestiens effundere palmitibus meis. Et ut gaudium vestrum non frustra deceptum sit, sed impleatur in apothecis aeternae jucunditatis, risum mundi hujus deputabitis errorem, et gaudio ejus dicetis:

“Quid frustra deciperis? (Eccle. II.)”

Vos autem sine errore ridebitis, et gaudium vestrum non decipietur, neque enim tolletur a vobis. Sed quaenam sunt praecepta, de quibus dixi vobis:

“Si praecepta mea servaveritis, manebitis in dilectione mea?”

Ecce dico vobis:

“Hoc est praeceptum meum, ut diligatis invicem sicut dilexi vos. Majorem hac dilectionem nemo habet, ut animam suam ponat quis pro amicis suis.”

In Canticis canticorum sponsa dicit:

“Introduxit me rex in cellam vinariam, ordinavit in me charitatem (Cant. II.)”

Quando putas rex iste sponsam suam in cellam vinariam introduxit, nisi quando moriendo torcular calcans (Isa. LXIII), Scripturas implevit, et resurgendo ut easdem Scripturas intelligeret sensum ejus aperuit? Ecce idem cum dixisset:

“Ego sum vitis, et Pater meus agricola est;”

itemque:

“Ego sum vitis, vos palmites,”

miro modo vinum suum bibere volentibus charitatem ordinavit. Sunt namque duo praecepta charitatis, videlicet amor Dei et amor proximi. Sed, ut superius jam dictum est, ad amorem Dei non pervenitur, nisi per amorem proximi. Dixit ergo paulo supra:

“Si praecepta mea servaveritis, manebitis in dilectione mea, sicut et ego Patris mei praecepta servavi, et maneo in ejus dilectione.”

Et quasi quaereres quae sunt illa praecepta, quorum observatio nos efficit manentes in sua, vel Patris dilectione, ecce subsecutus ait:

“Hoc est praeceptum meum, ut diligatis invicem.”

Dilectio namque in invicem, amor proximi est, per quem pervenitur ad amorem Dei, et talis est ordo charitatis, ut diligere non possis Deum, nisi diligas proximum.

“Qui enim non diligit fratrem suum quem videt, Deum, quem non videt, quomodo potest diligere? (I Joan. III)”

Ergo

“praeceptum meum, inquit, de quo dicebam vobis: ”

“Si praecepta mea servaveritis, manebitis in dilectione mea;”

“praeceptum, inquam, meum, hoc est, ”

“ut diligatis invicem.”

Quare autem illic pluraliter praecepta mea, hic vero singulariter,

“hoc est, inquit, praeceptum meum?”

Videlicet quia omne mandatum de sola dilectione est, et omnia unum praeceptum sunt. Multa per diversitatem operis, unum in radice dilectionis. Nam

“non adulterabis, non furtum facies, non occides, non falsum testimonium dices: et, si quod est aliud mandatum,”

inquit Apostolus,

“in hoc verbo instauratur: Diliges proximum tuum sicut teipsum (Rom. XIII).”

Igitur sapiens et bene disertus praeceptor, suavi et rite disposito ordine docendi, postquam ita proposuit:

“Si praecepta mea servaveritis,”

et caetera, nunc addit quod jure assumas, et dicit:

“Hoc est praeceptum meum, ut diligatis invicem, sicut dilexi vos.”

Quod deinceps rationabiliter edisserit, tandemque more concludentis illaturus est, dicens:

“Hoc mando vobis, ut diligatis invicem.”