CAPUT VII. Quid sit quod prius cum mensura calami metiebatur, et deinde omnis per cubitos mensura peragatur, et quod vestibulum portae octo cubitorum esse, et in fronte duos habere cubitos describatur.

“Et mensus est vestibulum portae octo cubitorum, et frontem ejus duobus cubitis, vestibulum autem portae erat intrinsecus. Porro thalami portae ad viam orientalem, tres hinc et tres inde, mensura una trium, et mensura una frontium, ex utraque parte.”

Notandum quippe quod hic jam de calamo ad cubitos ratio mensurae convertitur, et dum atrium exterius, dum atrium interius, cum ternis unumquodque portis, templum quoque et gazophylacia vir ille permetitur, nulla calami mentio fit, sed omnis per cubitos mensura peragitur. Proinde non ad reticendum, quia quod hactenus dicebatur, secundum id valeat intelligi, quod

“in ipso vita erat,”

et quod deinceps sermo narrare ingreditur, secundum id debeat accipi,

“quod factum est,”

eodem ordine, quo Scriptura prosecuta est, sic incipiens:

“In principio creavit Deus coelum et terram (Gen. I).”

Quid enim est, quod cum dixisset,

“et mensus est vestibulum portae intrinsecus calamo uno,”

id est sex cubitis et palmo, continuo subjunxit,

“et mensus est vestibulum portae octo cubitorum, vestibulum autem portae erat intrinsecus?”

Quid, inquam, est, quod unum idemque intrinsecus vestibulum, uno calamo permensum, continuo octo cubitorum, nisi quia ubi creaturae opus immutabiliter vita erat, ibi quoque finis ejus praefixus est, ut post mutabilem cursum perficeretur in octava? Septenarius quippe numerus, qui est in calamo longo sex cubitis et palmo, insolubilis est; unde et apud philosophos mas dicitur, octonarius autem femina, quia solubilis est, et usque ad ultiman unitatem in aequas partes secatur. Idcirco per illum immutabilis vita quae secundum evangelistam in Verbo erat, in isto autem mutabilis creaturae cursus intelligitur creaturae rationalis, quae, ut jam dictum est, perficitur in mundi aetate octava. His igitur praemissis secundum id quod, ut saepe dictum est,

“in ipso vita erat,”

nunc demum exterius quod factum est creaturae opus ingredimur, ad laudem et gloriam hujus viri gloriosi, et mensoris fidelissimi, qui ut passim in omnibus Scripturis, ita quammaxime et in hac visione testificatur quod ipse sit antiquus mundi architectus, in quo fieri homo est dignatus, quique ut psalmus quoque confitetur, de gloriosa civitate Dei, cujus fundamenta sunt in montibus sanctis, et homo natus est in ea, et ipse fundavit eam Altissimus (Psal. LXXXVI).