|
Nec vero hoc dicimus aut opinamur quod manus aut pedes in Deo sint,
quemadmodum in nobis, sicut putaverunt hi qui pro rustica simplicitate
dicuntur humaniformii, sed pluralitate manuum, dum dicitur:
|
“Manus tuae fecerunt me,”
|
|
pluralitas innuitur personarum, sicut et alibi pluralitate trium
digitorum. Scriptum quippe est in Isaia:
|
“Quis appendit tribus digitis molem terrae, et libravit in pondere
montes, et colles in statera?”
|
|
(Isa. XL.) Tribus enim digitis, id est, tribus personis unius verae
summae Deitatis. Cum ergo dicit:
|
“Quis appendit tribus digitis,”
|
|
sapiens responsum expostulat ut dicas: Tu, Deus, appendisti. Quod cum
responderis, placet illi ut quaeras adhuc et dicas: Ubi? quomodo? qualem
molem terrae? quos montes? quales appendi atque libravi colles? (Psal.
CXLVIII.) Taliter percunctanti pulchrum est ut respondeas illi: Domine,
si dicam, quia terram inanimatam et insensibilem, quam calcamus pedibus
nostris, tu appendisti super nihilum, neque enim aliquibus sustentatur
columnis, sed tu eam positione praecepti tui fundasti, ut stabilis sit,
montes et colles (qui sunt terrae tumores) consistere jussisti: verum
quidem dico, sed parum est ad gloriam et laudem Trinitatis, quam per
tres digitos nobis insinuatam esse vis, cujus capax non est terra haec
inanimata et insensibilis. Plus ergo dicam, quia ubi vel quando dixisti:
et de limo terrae masculum et feminam creasti sive plasmasti, et
benedixisti eis, dicens:
|
“Crescite et multiplicamini (Gen. I);”
|
|
ibi sive tunc
|
“tribus digitis molem terrae”
|
|
appendisti,
|
“montesque in pondere, et colles in statera”
|
|
librasti. Tunc illam terrae molem appendisti, quae nimirum digna erat
appensione trium digitorum tuorum, scilicet montem illum magnum, qui
secundum visionem Danielis implevit orbem terrarum (Daniel. II). Et
illos montes in pondere, atque illos colles in statera librasti, de
quibus Apostolus dicit:
|
“Nam quos praescivit, et praedestinavit conformes fieri imaginis Filii
sui, ut sit ipse primogenitus in multis fratribus. Quos autem
praedestinavit, hos et vocavit; et quos vocavit, hos et justificavit;
quos autem justificavit, hos et magnificavit (Rom. VIII).”
|
|
Verissime nihil horum in praescientia et praedestinatione defuit, quando
dixisti:
|
“Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem nostram,”
|
|
et creasti masculum et feminam, et benedixisti dicens:
|
“Crescite et multiplicamini.”
|
|
Praefinitum habebas numerum multiplicitatis eorum, praecognitum habebas
modum crementi, id est, meriti singulorum, et appendebas pondus meriti
in libra sive statera justae remunerationis. Quid autem illi, quos non
tetigerunt hi tres digiti in appensione ejusmodi, id est, quos non
praedestinasti in hoc Verbo benedictionis:
|
“Crescite et multiplicamini,”
|
|
quorum superflua multiplicitas de peccato, vel propter peccatum venit te
dicente ad mulierem:
|
“Multiplicabo aerumnas tuas, et conceptus tuos (Gen. III).”
|
|
Si filii benedictionis quos nasci jussisti, dicendo:
|
“Crescite et multiplicamini,”
|
|
recte dicuntur et sunt montes et colles tribus digitis appensi sive
librati, quid de illis protinus censet in eodem propheta Spiritus
sanctus, quos vitiata caro protulit, aut profert ultra modum et
multiplicati sunt super numerum?
|
“Ecce, inquit, gentes quasi stilla situlae et quasi momentum staterae
reputatae sunt; ecce insulae, quasi pulvis exiguus. Omnes gentes quasi
non sint, sic sunt coram eo, et quasi nihilum et inane reputatae sunt ei
(Isa. XL).”
|
|
Quid rogo, vel quantum est stilla situlae ad magnos montes? quid pulvis
exiguus, qui levi vento aufertur ad colles stabiles, qui de loco suo nec
per terraemotum, nec per tonitrua moventur? Sic omnes filii hujus
saeculi quantumlibet alti videantur et magni sint in oculis suis, nihil
sunt in comparatione filiorum benedictionis, qui, secundum propositum
tuum, Trinitas Deus,
|
“vocati sunt sancti (Rom. III),”
|
|
quos ante saecula praescitos et praedestinatos, suis quemque temporibus
in nomine tuo vocasti, justificasti et magnificasti, quorum magnitudo
tunc clarissime apparebit, quando constitutus dicetur eis:
|
“Venite, benedicti Patris mei, possidete regnum, quod vobis paratum est
a constitutione mundi (Matth. XXV).”
|
|
|
|