CAPUT 43

“Fecerunt autem ei coenam ibi, et Martha ministrabat; Lazarus vero unus erat ex recumbentibus. Maria ergo accepit libram unguenti nardi pistici pretiosi, et unxit pedes Jesu, et extersit capillis suis, et domus impleta est ex odore unguenti.”

Coenam hanc in domo Simonis quondam leprosi factam esse, ex Matthaeo et Marco manifeste habemus (Matth. XXVI; Marc. XIV). Secundum Lucam quoque domus illa ejusdem Simonis est, in qua primum haec eadem Maria peccatrix; eadem, inquam, sicut a diligentioribus tractatoribus veraciter assertum est, a Domino suscepta, lacrymis lavit pedes ejus, et multa illi peccata dimissa sunt, quia dilexit multum (Luc. VII). Unde ergo est quod tot viris praesentibus, in domo alterius mulier Martha ministrabat? Illud nempe non esset mirum, si in domo sua ministraret sicut tunc, quando

“intravit ipse Jesus in quoddam castellum, et haec eadem mulier excepit illum in domum suam et satagebat circa frequens ministerium (Luc. X).”

Verum quacunque necessitate Martha Simoni conjuncta fuerat ut in domo ejus ministraret, 276 quoniam Scriptura tacet, nos jam in hac coena diligentius speculemur ea, quae Domino nostro exhibita sunt, sancta et mystica magnae pietatis ministeria.

“Fecerunt, inquit, ei coenam ibi.”

Domus, ut praedictum est, Simonis est, Martha ministrat,

“Lazarus unus est ex recumbentibus,”

Maria pretiosum super caput et pedes Domini effudit unguentum. Nam hoc loco hic quum Evangelista super pedes effusum unguentum narrat, Mattheus et Marcus super caput quoque ejus effusum esse non tacent. Uberius ergo nunc instante passione Domini, in hac coena sanctae Ecclesiae obsequium praesignatum est, quam tunc cum in domo ejusdem Simonis haec eadem Maria peccatrix, ab eodem Domino nostro suscepta est. Tunc enim super convivantes illam Pharisaei, domum famosa peccatrix ingressa, et murmurante illo dignam poenitentiam offerendo justificata, conversionem gentilitatis praefigurabat. Haec gentilitas enim post ascensionem Domini, ad divitias Judaeorum, ex quibus salus est, veniens, et ad magnum convivium Scripturarum injussa prorumpens, quae fuerat meretrix, id est, pluribus diis, quasi multis prostituta viris, retro secus pedes Domini accubuit (Joan. IV), quia videlicet ejus, quem secundum carnem non noverat, vestigiis adhaesit, flens et erroris pristini poenitentiam agens, murmurantibus eis qui ex circumcisione erant, eo quod gentiles gratia Christi indignos judicarent (Act. XI). Nunc autem mulier eadem jam justificata, simul cum Martha sorore sua unam eamdemque Christi Ecclesiam significat, quae diversis utriusque activae, scilicet et contemplativae vitae obsequiis eidem Domino in Bethania, id est, in domo obedientiae ministrat.

“Lazarus vero quid fuerat mortuus,”

quem suscitavit Jesus,

“unus est ex recumbentibus;”

quia profecto sine fide resurrectionis, in nullo ordine Ecclesiae Christo ministratur. Domus autem ipsa Simonis est leprosi, quia videlicet Judaeorum, inquit Apostolus, adoptio est filiorum (Rom. IX), et gloria, et testamentum, et legislatio, et obsequium, et promissa, et eorum patres, ex quibus Christus secundum carnem, nos autem, scilicet, Ecclesia de gentibus, eramus quondam sine Christo, alienati a conversione Israel, hospites testamentorum, promissionis spem non habentes, et sine Deo in hoc mundo (Ephes. II). Cum ergo admissi sumus, ut jam non simus hospites et advenae, sed simus cives sanctorum et domestici Dei, profecto in domo Pharisaica, gentium Ecclesia Christo deservit, licet inviderit Synagoga, et detraxerit poenitentiam agenti. Facta igitur coena, Martha ministrat et Maria unguentum super Dominum effudit, quod ipsum quoque quoddam non leve ministerium fuit. Differt autem a ministerio Marthae, quia videlicet Martha cilios corporis ministrat, Maria vero multum quidem est, quod obsequitur, verumtamen tali ejus obsequio corpus non reficitur. Mystice quidem capillis ejus quibus Domini pedes extergit, superbam divitum abundantiam exprimunt, qua sic absque penuria sui pauperum inopiam supplere, quomodo capillos absque dolore capitis deponere possunt; verumtamen carnaliter, sicut jam dictum est, Maria Dominum per tale non pascit obsequium. Igitur per Marthae ministerium, illorum sedulitas exprimitur, qui in vita activa Christo deserviunt, per Mariae vero unguentum, cujus

“ex odore domus impleta est,”

eorum religiositas figuratur, qui contemplativae vitae sanctis laboribus attriti, bonum Deo et hominibus odorem effundunt. Quorum perfectioni illud quoque congruit, quod dictum est:

“Accepit libram unguenti nardi pistici pretiosi.”

Libram, inquam, unguenti, id est, bonam et perfectam mensuram piae servitutis. Pistici autem unguenti, id est, fidelis et sine adulteratione, vel probatissimi. [p][iac][s][t][i][sf] enim Graece, Latine fides dicitur, quae cum humilitate conjuncta (quam nardus herba humilis et aromatica designat), unguentum optimum efficitur, quo non tantum caput, sed et pedes Domini suavissime perungantur. Non enim frustra hic Evangelista, cum Matthaeus et Marcus aperte dixerint, hoc unguentum effudisse super caput ipsius recumbentis, scribit, quod illi tacuerunt scilicet, quia pedes quoque ejus illo unxit. Nam revera quando primum ad Dominum accessit, tunc unguento, quod non propter ipsum Dominum emerat, sed ob fragantiam sui corporis vegetandam composuerat, solos unxit pedes Domini. Nec enim poterat peccatrix statim capite ejus digna fieri; nunc vero jam justificata et dilecta, unguento quod propter hoc ipsum emerat, tam caput quam pedes perunxit. Ministrante ergo Martha cibos corporis, Maria spiritualium ministeriorum exemplar, caput ac pedes Salvatoris, videntibus cunctis et odorem mirantibus, unguento pretioso ungit, quia videlicet in auribus plebis Domino servientis, in sex operibus misericordiae quae in Evangelio Matthaei commemorantur:

“Esurivi, et dedistis mihi manducare; sitivi, et dedistis mihi potum (Matth. XXV),”

et caetera religiosi ministri Christi et

“dispensatores mysteriorum Dei (I Cor. IV)”

fideliter confidentur et praedicant, quia

“in principio erat Verbum, et Verbum erat apud Deum, et Deus erat Verbum; et Verbum caro factum est et habitavit in nobis (Joan. I).”

Caput namque ungere est Divinitatem ejus fideliter annuntiare; pedes autem ungere, est veram humanitatem veramque passionem ejusdem Dei et hominis humiliter credere et constanter praedicare. Hoc agentes et non sicut plurimi verbum Dei adulterantes:

“Christi, inquiunt, bonus odor sumus Deo in omni loco, in his qui salvi fiunt et in his qui pereunt (II Cor. II).”

“Ergo domus impleta est ex odore unguenti.”

Verum hoc unum idemque Ecclesiae unguentum aliis est odor mortis in mortem, aliis odor vitae in vitam.