CAPUT IX. De monte domus Domini, quod ipse sit Christus, et quod remanentibus Judaeis, fluant ad eum omnes gentes, quae cohortantes dicant ad alterutrum:

“Venite ascendamus in montem Domini:”

et quando de Sion exierit lex, et verbum Domini de Hierusalem.

(CAP. II.) Verbum quod vidit Isaias filius Amos super Judam et Hierusalem: Et erit in novissimis diebus praeparatus mons domus Domini in vertice montium, et elevabitur super colles, et fluent ad eum omnes gentes. Et ibunt populi multi, et dicent: Venite ascendamus ad montem Domini, etc. Dicebam vobis: Lavamini, mundi estote, quia manus vestrae plenae sunt sanguine, et vobis primum oportebat loqui verbum hoc (Act. XIII), sed ecce jam scio praenoscens quia repelletis illud et indignos vos judicabitis aeternae vitae: Audite ergo verbum quod vidit Isaias: Auferetur a vobis regnum Dei (Matth. XXI), a vobis, inquam, Judaeis, a vobis, terreno Juda, a sanguinea Hierusalem, et dabitur genti, imo gentibus facientibus fructus ejus (ibid.). Nam hoc est quod dicit: Et erit in novissimis diebus praeparatus mons domus Domini in vertice montium, et elevabitur super colles, et fluent ad eum omnes gentes. In novissimis, id est usque ad novissimos dies, usque ad consummationem saeculi, erit praeparatus mons domus Domini, mons sanctae Sion redemptae, ut superius dixi, mons Ecclesiae fidelis urbis et civitatis justi. Non erit parvus lapis, qualis ab aedificantibus potuit reprobari, sed qualis postea factus est in caput anguli (Psal. CXVII). Lapis enim, inquit Daniel, qui percusserat statuam, factus est mons magnus, et implevit universam terram (Dan. II). Iste praeparatus erit in vertice montium et elevabitur super colles. In vertice, inquam, montium et collium, qui illum diu desideraverunt, quemadmodum unus de illis montibus, cum dixisset filio suo benedicens: benedictiones patris tui confortatae sunt (Gen. XLIX), subjunxit, donec veniret desiderium collium aeternorum (ibid.). Magni montes, magni patriarchae, magni prophetae et apostoli sunt; colles minores, justi, mediocres electi sunt. Praeparabitur et elevabitur mons iste in vertice illorum montium sive collium, et ita dicetur mons montium, quomodo fundamentum fundamentorum; nam ita domus Domini non deorsum fundamentum habet, sed vertex ejus fundamentum est. Quomodo erit praeparatus? Quomodo fluent ad eum omnes gentes? Exaltatus a terra omnia trahet ad se (Joan. XII), et dicet: Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra, euntes docete omnes gentes (Matth. XXVIII). Haec erit via, exinde fluent omnes gentes abundanter, plano itinere ibunt populi multi. Nec ire contenti, cohortabuntur alterutrum et dicent: Venite ascendamus ad montem Domini, et ad domum Dei Jacob. Ire namque credere est; dicere, venite, alios quoque ad credendum invitare est. Euntes itaque dicent, venite, credentes non cessabunt alios invitare ad montem Domini et ad domum Dei Jacob, id est ad altissimum Christum Filium Dei, et ad Ecclesiam Dei, approbantis supplantationem, quae significata est in Jacob. Nam sicut ille fratrem suum (Gen. XXVII), sic gentes istae et populi isti supplantabunt populum Judaicum. Qua spe, quo fructu ascendemus ad montem Domini, ad domum Dei? Et docebit nos vias suas, et ambulabimus in semitis ejus. Vias suas nos docebit, nos ambulabimus in semitis ejus. Illud perfectorum est. Viae namque praecepta Domini sunt. Semitae consilia Domini sunt. Docebit nos vias suas, dicendo: Non occides, non furtum facies (Exod. XX), et his similia. Nos autem non contenti ambulare per vias ejus, semitas consilii ejus sequemur, verbi gratia dicentis: Si vis perfectus esse, vade et vende omnia quae habes, et da pauperibus, et veni sequere me (Matth. XIX). Ergo ille docebit nos quidem vias suas, nos autem ambulabimus in semitis ejus, id est usque adeo acceptabimus praecepta, ut non recusemus consilia ejus. Ita fluent omnes gentes, et ita ibunt populi multi. Quia de Sion exibit lex, et verbum Domini de Hierusalem, etc. Non ita tunc ut hactenus verbum Domini, lex Domini coarctabitur unius urbis, unius Judaici populi angustiis, sed exibit de Sion sive Hierusalem civitate, imo fide et unitate sanctorum patriarcharum et prophetarum, et ibit ad omnes gentes. Nam hoc est, quod subditur: Et judicabit gentes, et arguet populos multos. Quod cum jam fieri deberet, aperiens exitum legi et verbo suo ipse Dominus locutus est: Quoniam sic scriptum est, et sic oportebat Christum pati, et resurgere a mortuis tertia die, et praedicari in nomine ejus poenitentiam et remissionem peccatorum in omnes gentes, incipientibus ab Hierosolyma (Luc. XXIV). Nempe praedicare poenitentiam, id est judicare gentes, et de peccatis suis arguere populos multos. Et hoc incipi ab Hierusalem id plane est, exire verbum Domini de Hierusalem. Et conflabunt gladios suos in vomeres, et lanceas suas in falces. Hoc plane facient omnes gentes, sed non omnes homines. Nec enim sic fluent, nec sic ibunt, ut praedictum est, omnes homines, sed omnes gentes, id est de omnibus gentibus multi et innumerabiles. Qui ex eis ibunt? Qui scilicet ex eis ibunt, ut ascendant ad domum Domini, ipsi conflabunt gladios suos in vomeres, et lanceas suas in falces. id est innocenter vivent, si fieri poterit, quod ex ipsis erit, cum omnibus hominibus pacem habentes (Rom. XII), imo et plerique licitis quoque bellis abstinebunt, deponent ultro justae quoque militiae cingulum, urbibus atque castellis solitudines atque coenobia praeoptabunt. Non levabit gens contra gentem gladium, nec exercebuntur ultra ad praelium. Ut de caeteris taceam, et hoc facient cohortes et legiones martyrum. Arma tenentes, et contra hostes patriae pugnare parati, pro semetipsis non pugnabunt, sed tanto ardebunt desiderio ascendendi in montem Domini, et ad domum Dei Jacob, ut projectis gladiis, cervices suas laeti subjiciant ictibus persecutorum. Domus Jacob, venite et ambulemus in lumine Domini Dei nostri, etc. Haec bona pars erit dictionis eorum. Ascendentes dicent sibi invicem omnes gentes, venite ascendamus, venite ascendamus, dicent nihilominus inimicis suis Judaeis salutem ipsorum ordientibus, et propter odium ipsorum socia fide ascendere nolentibus: O domus Jabob, o Judaei, ex quibus nobis salus venit, cur propter nos deorsum remanetis in tenebris? Cur propter nos in vobis caecitas contigit? Venite, venite, pariter ambulemus in lumine Domini Dei nostri.