|
Ergo pietas, verus Dei cultus, vera religio est, a quo longius
aberraverunt, primum Judaei, de quibus Apostolus dicit quia ignorantes
Dei justitiam, et suam quaerentes statuere, justitiae Dei non sunt
subjecti (Rom. X), deinde sive Judaei sive Graeci, qui ex eo immites
sunt, quod non sunt pii, id est praesumentes, de operibus vel meritis
suis, multumque credentes proprio sensui, quodque valde perniciosum est,
non se arbitrantes in omnibus indigere gloria Dei, nec aliquid se esse
posse, nisi gratia Dei. Nam revera pietatis proprium est ut hominem
faciat mitem, id est non seipsum defendentem aut justificantem, non Deum
sed semetipsum accusantem, non sanctae Scripturae contradicentem, sive
intellectae sive nondum intellectae, propter sui sensus, ut fatetur
ipse, tarditatem. De hujusmodi mitibus atque mansuetis ipse Dominus
dicit: Beati mites, quoniam ipsi possidebunt terram (Matth. V). Isti
nimirum eo ipso quod pietate mansuescunt, pio Deo locum faciunt, et
praebent aditum, ut sciat quid faciat eis, quemadmodum populo suo
contaminato in scelere vituli ipse dicit: Jam depone ornatum tuum, ut
sciam quid faciam tibi (Exod. XXXIII). Denique quandiu peccator nitidus,
et cum fronte meretricis supinus incedit, quodammodo nescit divina
pietas quid faciat ei. Ubi autem semetipsum agnoscens, humiliato capite
incedere incipit statim scit quid faciat, et sciens occurrit, sicut illa
innuit parabola de filio prodigo et luxurioso, qui in se reversus,
dixit: Pater, peccavi in coelum et coram te, jam non sum dignus vocari
filius tuus, fac me sicut unum ex mercenariis tuis (Luc. XV). Quid enim
tunc pater facere scivit, et quid fecit? Misericordia motus est, et
occurrens cecidit super collum ejus, et osculatus est eum (ibid.) Et
quid totum quod factum est, quod filius ille qui perierat inventus, quia
seipsum invenit atque a bono patre receptus est, quod pro inventione
ejus vitulum saginatum occidit, et convivium fecit, pariterque epulatus
est (ibid.), totum, inquam, illud per hunc pietatis spiritum factum est.
Sed nunc locus vel ordo postulat non illud respicere, quod universali
gratia gentilitas reversa est ad Deum, emundata per baptismum a sordibus
idolorum, sed id quod singulari respectu compunctus, ad poenitentiam
revertitur quisque peccatorum. Siquidem propheta ille, propheta magnus
et prophetarum Dominus, cum illam parabolam diceret, sic reversuras et
suscipiendas esse gentes prophetabat, ut nihilominus cuicunque peccatori
post lapsum revertenti, poenitentiam non esse negandam insinuaret. Nec
vero cum de pietate vel pietatis spiritu proponentes, et hanc esse veram
religionem astruentes, poenitentialis remedii sermonem ingredimur, a
proposito usquam digredimur, quia videlicet sicut in sequentibus non
tacebimus, poenitentiali humilitate nulla charior Deo religio est. Ait
enim: Dico vobis, quod ita gaudium erit in coelo super uno peccatore
poenitentiam agente, quam supra nonaginta novem justis, qui non indigent
poenitentia (ibid.). Soli namque superbi poenitentia sibi non indigere
videntur, soli humiles peccatores se esse in veritate confitentur.
Quapropter et isti sunt mites, qui possidebunt terram, et illi sunt
immites, qui non possidebunt terram.
|
|