|
Tulerunt autem tunicam ejus, et in sanguine haedi quem occiderant,
tinxerunt mittentes qui ferrent ad patrem, et dicerent: Hanc invenimus:
vide utrum tunica filii tui sit, an non. Hoc deliberaverunt, et non ipsi
dicere voluerunt hanc invenimus, sed submiserunt qui ferrent, seque
invenisse dicerent, videlicet sic tutius innoxii parerent, sic
dissimulandi sibi laborem minuerent, sic animum patris, a suspicione sui
sceleris longius repellerent. Sed nunquid vel sic tam diligentem fallere
potuerunt? Et si huic sancto viro praeter humanam nihil adfuit
conjecturam, nunquid totum ejus spiritum suae fallaciae tenebris
obvolvere valuerunt? Dicit nempe quodam loco sic: Vos scitis quod duos
filios genuerit mihi uxor mea. Egressus est unus, et dixistis: Bestia
devoravit eum (Gen. XLIV). Quidnam dixistis, nisi et eos qui dicerent
submisistis? Ergo illa fera pessima, illa bestia saevissima, quae,
quantum in se fuit, devoraverat, qualis esset, non omnino patrem latere
poterat. Sed quid ageret? Qualiter feram illam constringeret? Quomodo de
ventre bestiae illius quem devoratum putabat filium extrahi posse
putaret? Tacendi potius et dissimulandi quod conjicere poterat, tempus
illi erat, ne si notam sibi illam feram, id est, filiorum invidiam
audacem atque violentam querelis manifestis exagitaret, majorem in
rabiem dentes ejus acueret. Itaque in acerbissimo dolore vim sibi
faciens, et verba sua moderans: Tunica, inquit, filii mei est, fera
pessima comedit eum, bestia devoravit Joseph. Nec hoc dicens falsus aut
mentitus est. Talis namque saevitia cum leone et urso ferae, aut bestiae
vocabulo, rectissime aequivocari potest. Scissisque vestibus, indutus
est cilicio, lugens filium suum multo tempore. Qualem ergo invidiae suae
requiem quale zeli sui refrigerium abactores Joseph adepti sunt? Nempe
si gravis illis erat ad videndum frater, quia diligebatur, gravior multo
esse poterat pater, quia cum languore vel tristitia universa domus coram
oculis eorum perpetuo dolore cruciabatur, nimioque labore consumebatur.
Congregatis autem cunctis liberis ejus, ut lenirent dolorem patris,
noluit consolationem recipere, et ait: Descendam ad filium meum lugens
in infernum. Quia mortuum esse putabat filium suum; omnes autem mortui,
quanquam justi ante Christi adventum descendebant in infernum, idcirco
dixit: Descendam in infernum ad filium meum, pro eo ut diceret: Cum vita
mea finiam praesentem luctum, non nisi moriendo cessabo lugere filium
meum. Sed quonam instrumento liberi ejus congregati aderant ad leniendum
patris dolorem? Quis enim dolorem ejus mitigare poterat, nisi quem
medullitus dolor ipse mordebat? Haec namque veri doloris natura est. Si
enim, inquit Apostolus, ego contristo vos, et quis est qui me
laetificet, nisi qui contristatur ex me (II Cor. II) ? At illi non in
veritate plorare, vel fideliter contristari poterant, quippe qui pro
medio tristitiae suae, pro lenimento torquentis invidiae fratrem
abegerant. Qua ergo fronte congregrati aderant? Ait enim quidam
saecularium:
Heu! quam difficile est crimen non prodere vultu! (OVID, Met. II, 447.)
Patris lacrymae, quia vulneratam cordis venam invenerunt, freno laxato
currebant quantum volebant, nec retineri adjunctis habenis poterant,
quia forti impetu sese excusserant. Verum lacrymae fratrum conclusae
erant, nec leviter quamvis calcaribus urgerentur, erumpere volebant.
Ergo cum lenire vellent verum patris dolorem, noluit consolationem
recipere, noluit eos audire, noluit eos saltem ad luctum invitare, non
curavit saltem (quae extrema consolatio est) eorum voces secum in fletum
excitare. Solent namque et hoc facere qui omni gaudio destituti, solis
pascuntur lacrymis suis, solis feriuntur gemnibus, quomodo, verbi
gratia, Jeremias propheta loquitur: O vos omnes qui transitis per viam,
attendite et videte, si est dolor sicut dolor meus (Thren. I).
|
|