CAPUT XXXII. De eo quod ait:

“Et convertit me ad viam portae sanctuarii,”

etc., quod per haec in isto quoque virginatem partum visio prophetica designet.

Verumtamen quantumvis fodiendo in altum de occulto visionis hujus thesauro, necdum cuncta protulimus quaecunque de Christo Deo et Domino nostro credere vel confiteri Christiana veritate compellimur. Necdum enim illud usquam consulta littera nobis respondit quod permaxime splendet in omni pulchritudine catholicae confessionis, quod illa facies hominis, quam saepe dixit, de Virgine matre concepta et edita sit. Sequamur ergo et juxta vestigia sanctorum Patrum, qui haec loca scrutati sunt, nos quoque scrutantes audiamus atque intelligentes gaudeamus invenisse nos quod non fuerit oblitus iste propheta sanctus confiteri sicut a Spiritu sancto doctus erat, venerandum virginalis uteri partum. Ait post aliqua. (CAP. XLIV.)

“Et convertit me ad viam portae sanctuarii exterioris, quae respiciebat ad orientem, et erat clausa. Et dixit Dominus ad me: Porta haec clausa erit, non aperietur, et vir non transibit per eam, quoniam Dominus Deus Israel ingressus est per eam, eritque clausa principi. Princeps ipse sedebit in ea, ut comedat panem coram Domino, per viam vestibuli portae ingredietur, et per viam ejus egredietur.”

Haec profecto cum dicit, congrua sub imagine doctum se asserit, quod homo ille qui Deus erat per uterum Virginis in hunc mundum introierit.

“Convertit me, inquit, ad viam portae sanctuarii exterioris.”

Porta sanctuarii quae est, nisi Virgo, per quam primo patuit janua sanctuarii exterioris, sanctuarii coelestis, quod erat extra nos, extra quod eramus nos? Porro via portae hujus series est generationis, quae in Evangelio texitur ab Abraham usque ad

“Joseph virum ipsius, de qua natus est Jesus, qui vocatur Christus (Matth. I).”

Haec porta respiciens ad orientem, et verum in semetipsa suscipiens justitiae solem (quod veraciter credimus et confitemur) erat clausa. Nec enim ut conciperet aut pareret, vir illam aperuerat. Et dixit Dominus ad me:

“Porta haec clausa erit,”

subauditur, quod nunc est. Clausa est dum concipit, dum pariet nihilominus clausa erit.

“Non aperietur, et vir non transibit per eam.”

Clausa ante partum, clausa erit et post partum. Ex eo enim tempore quo angelus loquebatur:

“Spiritus sanctus superveniet in te, et virtus Altissimi obumbrabit tibi; quod autem nascetur ex te sanctum, vocabitur Filius Dei (Luc. I).”

Et quando natus est, virgo permansit aeterna, ad confundendos eos, qui arbitrantur eam post nativitatem Salvatoris habuisse de Joseph filios, ex occasione fratrum ejus, qui vocantur in Evangelio (Matth. XII; Marc. III). Pulchre cum dixisset:

“Et vir non transibit per eam,”

continuo subjunxit:

“Quoniam Dominus Deus Israel ingressus est per eam.”

Ac si diceret: Non mireris quod vir non transibit per eam, et tamen pariet filium, quoniam filius, quem pariet, Dominus Deus est Israel. Si is quem parit homo tantum, et non Deus esset, necesse erat ut ante partum, imo et ante conceptum vir per eam transiret, nunc autem Dominus Deus Israel est, qui aliunde veniens ingressus in hunc mundum per eam, et idcirco non mirum quod talis filius portam clausam, id est, matrem suam servare potuit incorruptam.

“Eritque clausa principi,”

id est ad opus vel ad honorem principis: Princeps iste magni principatus, qui est in forma Dei,

“ipse sedebit in ea,”

ipse semetipsum humiliabit formam servi accipiens (Phil. II),

“ut comedat panem eoram Domino,”

id est ut obediat Deo Patri suo, quod est illi panem comedere, testante ipso, cum dicit:

“Meus cibus est ut faciam voluntatem Patris mei (Joan. IV).”

“Per viam vestibuli portae ingredietur, et per viam ejus egredietur.”

Notanda diligenter distinctio ingressus atque egressus principis hujus. Denique nos omnes, qui portis apertis, id est membris corruptis nascimur, per quam viam traduce inserente ingredimur, per ipsam et egredimur, unde et ignobiles, nimiumque plebei sumus. Iste autem princeps nobilis

“per viam, inquit, vestibuli portae ingredietur,”

id est per fidem credulae Virginis concipietur, ut per viam non jam vestibuli portae, sed

“per viam ejus egredietur,”

id est per integra virginalia, vera de carne caro, verus de matre homo nascetur.