|
Semper quidem sapiens memor est illius mortis, et memoria ejus amara est
illi, qua praevaricatrix anima deserta a spiritu Dei vivi sepulcrum fit
mortui, scilicet diaboli. Verumtamen quando similitudinem illius mortis,
id est mortem corporis cujusque sibi familiaris praesentem intuetur
oculis suis (videt enim corpus absente anima, quale factum sit), tunc
abundantius atque opportunius illius magnae mortis reminiscitur
dupliciter affectus, hinc amissione chari, cujus cum societas utcunque
consolabatur, inde contemplatione animae illius, et suae quoque, sine
dubio, juxta illud dictum Sapientis: Miserere animae tuae, placens Deo
(Eccli. XXX). Unde enim jam scit quisque de anima sua, utrum amore an
odio, utrum vita (quae Deus est) an morte digna sit (Eccle. IX)? Non
ergo inaniter actum, neque frustra scriptum est quod senex anum
defunctam planxit et flevit, dicente Scriptura sic: Venitque Abraham, ut
plangeret et fleret eam. Diligenter animadvertendum dixit quia, venit
Abraham, ut plangeret et fleret eam, et non dixit, unde venerit. Neque
enim ex eo Scripturae loco colligitur quando illa mortua est absentem
fuisse Abraham. Ergo cum dicitur venisse, non tam corporis motum, aut
incessum pedum quam cordis intuitum, et appositionem significat sensuum
ad meditandum tantae rei negotium. Jam quippe sine litteris sapiebat
illud, quod longe posterius per Salomonem dixit, et scripsit Sapientia:
Melius est ire ad domum luctus, quam ad domum convivii (Eccli. VII). In
illa enim finis cunctorum admonetur hominum; et vivens cogitat quid
futurus sit. Plane hujusmodi luctus sive fletus senectutem Abrahae
decuit, et hoc exemplum cano capite suo, imo canitie mentis suae dignum
filiis suis, id est cunctis sapientiam quaerentibus dereliquit, ut
maluit ire ad donum luctus, quam ad domum convivii, ea intentione ut
velint admoneri cunctorum hominum quis finis sit, et vivens cogitet
quis, qualis futurus sit. Magnum quippe est hoc instrumentum
liberationis illius, de qua tractare supra coepimus secundum haec
Scripturae verba, ut avertat hominem ab his quae fecit, et liberet eum a
superbia. Sed quis ad haec per semetipsum idoneus? Dei namque domum, Dei
gratia est cor habere tenerum vel molle, ut flecti possit ad hujusmodi
planctum vel fletum, juxta quod sanctus Job dicit: Deus mollivit cor
meum (Job XXIII). In quo ut magis ac magis abundaret, ait idem: Dimitte
ergo me, Domine, ut plangam paululum dolorem meum, antequam vadam et non
revertar ad terram tenebrosam, et opertam mortis caligine, terram
miseriae et tenebrarum, ubi umbra mortis, et nullus ordo, sed et
sempiternus horror inhabitat (Job X). Quid est enim dicere, dimitte me,
nisi ac si dicat: Ne indures cor meum, sicut indurantur illi, quorum, ut
supra meminimus, fortitudo est ut fortitudo lapidum, et caro aenea, ut
non sentiant dolorem suum? Denique illos qui ejusmodi sunt, recte Deus
non dimittere, sed includere dicitur, sicut ait idem postmodum: Si
incluserit hominem, nullus est qui aperiat (Job XII). Inclusionem
hominis indurationem dicit, cui dare dignum non judicat gratiam
lacrymarum, vel sensum doloris, ut dicere possit id quod supra memini:
Tribulationem et dolorem inveni (Psal. CXIV). Sive illud: Fuerunt mihi
lacrymae meae panes die ac nocte (Psal. XLI). Sequitur enim: Si
continuerit aquas, omnia siccabuntur (Job XII). Et est sensus. Ubi
gratia ejus non operatur, cujus solius est dare hunc de quo loquimur
fletum, corda hominum indurantur. Statimque adjungit: Si emiserit eas,
subvertent terram (ibid.). Quod est dicere: Si dederit qui solus dare
potest lacrymarum aquas, emollient eorumdem cordium duritiam, sive
subvertent terrenitatem nostram.
|
|