|
Et praeparavit Dominus piscem grandem, ut deglutiret Jonam. Et erat
Jonas in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus. Piscis iste sive
venter piscis hujus, auctore Domino, cor terrae, id est sepulcrum
significat. Dixit enim: Sicut fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus et
tribus noctibus, ita erit Filius hominis in corde terrae, tribus diebus
et tribus noctibus (Matth. XII). Quamvis ergo dicat ipse Jonas in
oratione sua: De ventre inferi clamavi, et exaudisti vocem meam. Sic
inde intelligimus, et sic intelligendum est, quod non infernum quo anima
descendit, sed sepulcrum quo corpus reconditum est, venter piscis
significet. Quod si per cor terrae infernum quis intelligendum esse
contendat, eo quod profunda, sive inferiora terrae credantur inferius
esse, juxta quod de Dathan et Abiron, quos terra sorbuit, ibidem
scriptum est: Descenderuntque vivi in infernum (Num. XVI), operti humo,
respondeat: Quomodo anima Domini tribus diebus et tribus noctibus in
inferno fuisse credenda sit, cum protinus eadem die, qua de corpore
emissa est, confracto inferno, paradisum introierit, juxta quod ipse
latroni confitenti dixit: Amen dico tibi: Hodie mecum eris in paradiso
(Luc. XXIII). Igitur praeparavit Dominus piscem grandem, ut deglutiret
Jonam, id est providit, ut Dominicum corpus in terra, quae grandi ventre
merientes cunctos suscipit homines, paratam haberet sepulturam. Quomodo
vel quando praeparavit? Equidem inspirando Joseph justum, quatenus eum
sepeliret, hoc praeparavit. Sed est aliud praeclarius, in quo hujus rei
praeparationem admireris, videlicet decretum, sive auctoritas sanctae ac
mysticae legis. Quando, inquit, peccaverit homo quod morte plectendum
est, et adjudicatus morti appensus in patibulo, non permanebit cadaver
ejus in ligno, sed in eadem die sepelietur, quia maledictus a Deo est
qui pendet in ligno, et nequaquam contaminabis terram tuam, quam Dominus
Deus tuus dederit tibi in possessionem (Deut. XXI). Providentiam Dei
taliter decernentis, satis digne non possumus admirari. Per hoc enim
legis decretum Scribae et Pharisaei miro modo decepti sunt in sua
malitia, ut Dominum nostrum vere et singulariter benedictum, putarent
maledictum fieri pro tali genere mortis, et capti sunt, ut, vellent,
nollent, sepultura non careret ipse quem insatiabili odio sunt
persecuti. Decepti, inquam, sunt, quia legentes, maledictus a Deo qui
pendet in ligno, non attenderunt quod praemissum est, quando peccaverit
homo quod morte plectendum est. Hoc enim praemittendo sacra et justa lex
maledictum astruit, non ex poena esse, sed ex causa sive culpa. Ipsi
autem aestimari voluerunt quod maledictum faceret talis poena. Quae
autem poscebat causa sive utilitas, ut taliter Deus Filio suo Jesu
Christo sepulturam provideret? Illa nimirum, ut sicut anima ejus ad
inferos descendendo, animas omnium electorum eriperet, ita corpus ejus
in terra sepultum, corporibusque per sepulturam sociatum,
resurrectionis, gratiam illis afferret, resurgendo in primis, ut caetera
corpora sequerentur, quod futurum est. Magno itaque et venerando
consilio de sepeliendis omnibus crucifixis data est lex, dicendo haec
quae praedicta sunt, ut dum omnes sepelirentur, unus crucifixus
sepultura non careret. Sed in eadem, inquit, die sepelietur. Quam ob
causam? Quia maledictus, inquit, a Deo est, qui pendet in ligno. Dure
quidem sonat, enuntiatio maledicti, ut ipse qui venit benedictus in
nomine Domini (Matth. XXI), maledictus dicatur cum praescripto legis.
Sed si rite perpendas quod additum est a Deo, magna suavitas latet in
verbo aspero. Longe enim aliud est esse maledictum a Deo, et aliud est
maledictum a suo peccato. Nam quicunque damnatione maledicti sunt, non a
Deo maledicti sunt, licet eos Deus ipse aliquando maledictos esse
praenuntiaverit, sicut Cain, cui dixit quidem: Nunc igitur maledictus
eris super terram (Genes. IV), sed non dixit, maledictus es a me, sicut
ego maledico te. Talium namque maledictio, peccatum ipsorum est.
Peccatum autem non est a Deo. Unus ergo et solus Dominus noster Jesus
Christus maledictus a Deo fuit, quia maledicta, id est peccata omnium
nostrum super se tulit, et hoc a Deo. Dominus enim, inquit Isaias,
posuit in eo iniquitates omnium nostrum (Isa. XXXV). Quare ergo, inquit,
in lectione Apostoli sic habemus? Christus nos redemit de maledicto
legis, factus pro nobis maledictum, quia scriptum est: Maledictus omnis
qui pendet in ligno (Gal. III). Ubi scriptum hoc esse meminit, non
habetur omnis, et econtrario quod illic habetur a Deo est, in Apostolo
non invenis. Sed est sciendum quia non secundum Hebraicam veritatem, sed
secundum Vulgatam tunc apud Graecos septuaginta Interpretum
translationem testimonium posuit, et hoc necessario, quia videlicet
nimis importunum fuisset demonstrare, tunc aliquid corrigendum esse
Scripturis, quando veritatem Dei Graecis incipiebat commendare de
Scripturis, et gratiam Christi, qui ut in gentibus benedictionem daret,
maledicti opinionem sustinuit apud Judaeos, male intelligentes decreta
bonae et sanctae legis. Igitur, inquit, in eadem die sepelies eum, et
contaminabis terram tuam, quam Dominus Deus tuus dederit tibi in
possessionem. Quae est illa terra quam Dominus Deus nobis in
possessionem dedit, nisi caro Christi, quam, ut jam dictum est, sepeliri
sanctae legis auctor spiritus curavit. Nam terra quam calcamus, quomodo
magis sepulto, et in suo sinu suscepto, quam in sepulcro crucifixi
cadavere contaminaretur. Illud potius corpus contaminatur, id est pro
contaminatione et immunditia sua abjicitur, cui merito contingit, ut non
sepeliatur, sicut de quodam pro parte vindictae dictum est: Sepultura
asini sepelietur (Jer. XXII). Haec idcirco prolixius dicta sunt, ut
praeparatam legis auctoritate sepulturam Domino nostro monstraremus,
secundum illam praeparationem mysticam, sive figurativam, de qua sic
dictum est: Et praeparavit Dominus piscem grandem, ut devoraret Jonam.
Illa praeparatio, id est decretum legis, viam fecit alteri
praeparationi, cujus Joseph vir justus minister esse meruit, de qua
videlicet praeparatione sic Evangelia referunt. Erat autem in loco, ubi
crucifixus est, hortus, et in horto monumentum novum, in quo nondum
quisquam positus fuerat (Joan. XIX). Et erat Jonas in ventre piscis
tribus diebus, et tribus noctibus. Hoc quaeritur quomodo secundum hunc
typum tres dies et tres noctes Dominus in corde terrae fuerit, cum hora
nona diei Parasceves emisso spiritu sepultus, prima Sabbati media nocte
surrexerit. Ad quod dicendum idem est, quod a sanctis Patribus est jam
dictum, quia totum a parte intelligimus, ita ut ex eo quod in Parasceve
mortuus est, unam diem supputemus et noctem, et Sabbati alteram, tertiam
vero noctem, quae diei Dominicae mancipatur, ad alterius diei referamus
exordium. Nec vero incongrue secundum tropum qui dicitur synecdoche, in
tali re totum a parte intelligimus. Dixit enim adhuc mortalis vivens cum
mortalibus. Et jam non sum in mundo, et hi in mundo sunt, et ego ad te
venio. Cum essem cum eis, ego servabam eos in nomine tuo (Joan. XVII).
Quamcunque causam dicas, sive intelligas propter quam veraciter dixerit,
quia jam in mundo non erat, propter eamdem causam consequenter
intelligis, quia jam in ventre ceti erat. Erat autem jam vespera, sive
nox illum diem praecedens qua crucifixus, mortuus et sepultus est. Recte
ergo totus ille dies Parasceves cum praeeunte nocte sepulturae
deputatur, quia videlicet ab illa vespera sive hora qua factus in
agonia, sive cum morte agonizans, traditus et comprehensus est, quidquid
de illo vel circa illum actum est, quidquid passus est, descendere fuit
in ventre ceti, ire in cor terrae, et quippe cum secundum cor suum de
illo facerent, illi qui intendebant non coelo sed terrae, non cessaturi
donec occisus traderetur terrae. De Sabbato et praeeunte ipsius nocte,
nulla est quaestio quin toto die illo quieverit in sepulcro. Tertii diei
media nocte surrexit, sed non fuit creditum quod resurrexisset usque ad
vesperam ejusdem tertii diei, quando stans in medio discipulorum suorum,
dixit eis: Pax vobis (Joan. XX). Proinde et ille dies connumeratur
duobus caeteris, ut tres dies sint, et verum est quod de semetipsa
Veritas dixit: Sicut fuit Jonas in ventre ceti tribus diebus et tribus
noctibus, ita erit Filius hominis in corde terrae tribus diebus et
tribus noctibus (Matth. XII). Hic illud quoque non praeterire libet,
quia si ab hora qua spiritum tradidit computes usque ad horam qua
surrexit, id est usque ad medium noctis, invenies quia tam in quantitate
horarum quam in quantitate dierum ternarius fulget numerus sacer et
venerabilis. Nona quippe hora spiritum tradidit, et restabant horae tres
ejusdem diei. Quae conjunctae noctis et diei sequentis, horis viginti
quatuor et illius qua surrexit, noctis medio, id est horis sex, nimirum
faciunt triginta tres, qui in numero ambo sunt ternarii, alter decenus,
alter vero singularis. Item in annis eodem modo, idem numerus
considerandus est, quia videlicet in eo quo passus est, annus ejus
tricesimus tertius erat, anno aetatis suae triginta baptizatus est, anno
praedicationis suae tertio passus est. Quid sibi vult talis, vel tanta
observatio numeri ternarii, in dispensatione sanctae ejus humanitatis?
Triginta namque annis, qui numerus, ut jam dictum est, ternarius decenus
est, secretus vixit, et tertio suae praedicationis anno passus est;
triginta tribus horis exanimis jacuit, et tertia die resurrexit.
Veneramur temporum observationem, inesse non dubitantes mysterii
dignitatem, quod etsi totum, ut est, comprehendere non possumus; illud
tamen occurrit quo non minime delectamur, quia videlicet sanctae
Trinitati, Patri, et Filio et Spiritui sancto, quem offendit Adam
primus, semetipsum ad satisfaciendum pro nobis offerebat iste Adam
secundus. Ille namque factus cooperante simulque quodammodo studium
venerabiliter adhibente omnipotentia totius Trinitatis ad gloriam suam,
secundum haec verba: Faciamus hominem ad imaginem et similitudinem
nostram (Gen. III), sic offendit, ut propositam Dei contemneret
similitudinem, perdendo fidem amittendo spem, non habendo charitatem.
Fidem quippe perdidit, qui serpenti magis quam Deo credidit, serpenti
dicenti: Nequaquam morte moriemini (ibid.), magis attendit quam Deo
dicenti: In quocunque die comederitis ex eo morte moriemini (ibid.).
Spem amisit qui peccati conscius ad latebras confugit, ut absconderet se
a facie Domini. Charitatem non habuit, qui requirentem se, et arguentem
Deum a se superba defensione repulit. Sic ille offendit sanctam
Trinitatem, et Dei perdidit similitudinem; hic autem ad hoc venerat, ad
hoc homo natus erat ut suscepta a Deo humanitas, homini sanctam placaret
trinitatem, et in hominibus reformaret similitudinem. Delectat ergo quod
satisfaciens divinitati in omnibus supradictis ternarium numerum
observavit.
|
|