|
Sed hic jam illud prius dicendum quia probae et bene compositae mentis
non est, hujusmodi movere et agitare quaestiones. Denique id est velle
aut voluisse Deo consilium dare, et quasi debitum ab operario
conductitio modum operis exigere. Sed dicit idem Apostolus: Quis enim
cognovit sensum Domini, aut quis consiliarius ejus fuit? Aut quis prior
dedit illi, et retribuetur ei? Quoniam ex ipso, et per ipsum, et in ipso
sunt omnia (Rom. XI). Recta nimirum et justa defensio, ne hodie natus
rudis homuncio docere velit Antiquum dierum, cani et maturi capitis,
qualiter debuisset operari, qui tunc operari coepit, quando nullus
nostrum adesse potuit, ut illi operis normam ostenderet, et digitos
operantis in quamlibet partem duceret aut revocaret. Ideo dicit: Quis
consiliarius ejus fuit? subauditur nemo, nisi Spiritus ipsius, de quo
ille alius dicit: Quis adjuvit Spiritum Domini, aut quis consiliarius
ejus fuit, et ostendit illi? (Isa. XL.) etc. Justa, inquam, et legitima
defensio, ne exigat opus ab opifice modum sui, id est homo a Deo
retributionem in qualitate vel quantitate dignitatis, qui ut fieret vel
formaretur ab eo, nihil dedit ei. Ideo dicit: Quis prior dedit illi, et
retribuetur ei? Tale namque illud est ac si dicat figmentum ei qui se
finxit: Quare me fecisti sic? Quod si dicere posset, recte nimirum
figulus responderet: Nunquid vel hoc ipsum debebam, quod feci sic? Quid
mihi prius dederas, o lutum, ut te facerem in illum vel illum honorem ad
tuum libitum? Quantumlibet in contumeliam vas ego te fecerim, habes
gratiam gratuitam etiam impendi operam, ut esses aliquid plus quam
fuisti, quia lutum informe eras, nunc formatum qualecunque vas. Quid
autem nos, nisi lutum informe fuimus in manu ejus, cui veraciter cum
propheta dicimus: Tu plastes noster es, et nos lutum (Isa. LXIV).
Formavit enim Deus hominem primum de limo terrae, et post illum vel ex
illo quicunque formati sumus lutum fuimus, limus carnis, id est globus
liquidus, susceptus ex traduce fuimus. Quid huic tali luto figulus iste
ademit, nisi quia quod informe erat formavit? Nunquid non pluris erat
Adam, etiam in veste pellicia, quam fuerat illud, de quo factus est,
lutum sive limus, utique, terrae inanimatae abjectior pars? Nunquid non
pluris aut melioris erat secundum substantiam Esau homo agricola et vir
gnarus venandi, quamvis pilosus et hispidus, quam fuerat limus ille
susceptus ex traduce Isaac, de quo illum, et fratrem ejus Jacob plastes
iste formavit. Sed jam ad inquisita revertamur.
|
|