CAPUT XI. De illo modo spiramenti ejus, quo spirans ubi vult ipsam animae substantiam penetrat, et abyssum ejus perambulat, et quod hujus dignationis experimentum sentire in hac vita valde paucorum est.

Igitur hic Spiritus Deus est, et hoc praesens quoque sententia confirmat, dicentis:

“Spiritus ubi vult spirat.”

Cum vult, deforis per angelum spirat, id est praeceptum vel consilium dat. Et cum vult intus per semetipsum spirat, id est, animae substantiam sensibiliter perambulat. At vero istud quod postremum dixi, valde paucorum est, dum in corpore viventes peregrinamur a Domino. Illud quod primum dixi, quia dum vul, spirat deforis, adeo multorum est, ut etiam malis interdum accidere potuerit. Exempli gratia:

“Misit Saul lictores ut raperent David. Qui cum vidissent cuneum prophetarum vaticinantium, et Samuelem stantem super eos, factus est etiam in illis Spiritus Domini, et prophetare coeperunt etiam ipsi (I Reg. XIX).”

Prophetaverunt et alii nuntii, prophetaverunt et tertii. Abiit et ipse, et factus est etiam super eum Spiritus Domini et prophetavit. Effectus enim quidam est, valens aperire interiores oculos, etiam ejus qui non meretur ingressum ad se ejusdem Spiritus Domini, ut videat quod ante ignoravit, et intelligat voluntatem Domini; nimirum ad judicium sibi. Quemadmodum et ille Balaam, qui de semetipso ait:

“Dixit Baalam filius Beor: Dixit homo cujus obturatus est oculus; dixit auditor sermonum Dei, qui visionem Omnipotentis intuitus est, qui cadit, et sic aperiuntur oculi ejus (Num. XXIV).”

De quo videlicet Balaam in praesenti ratione perpendendum est, quia cum semel et iterum dictum vel scriptum sit, quia occurrens ei Dominus, posuit verbum in ore ejus (ibid.), nusquam dictum est, posuit in corde ejus, sicut dicitur digno et fideli viro, Prope est verbum in corde tuo et in ore tuo (Deut. XXX). Non enim in corde per dilectionem sapiebat ea quae Dei sunt, quamvis ore per scientiam proferat ea quae Dei sunt (I Cor. II). Istum modum spiramenti, de quo dicere coeperam, quo

“Spiritus sanctus multiplex, ut ait Sapientia, subtilis, mobilis, discretus, incoinquinatus, certus, suavis, stabilis, securus, omnibus mobilibus mobilior (Sap. VII),”

ipsam animae substantiam penetrat et abyssum ejus perambulat, valde paucorum est experiri, quandiu in hac vita sunt a Domino peregrini; et cum vix quispiam eorum expertus fuerit, non valet verbis exprimere si velit, quoniam ineffabile est quod sentit. Hic nimirum non opus habet ut eum doceat quis, quod Spiritus sanctus Deus sit. Ipsa enim infusionis ejus unctio docet eum, quemadmodum Joannes apostolus in epistola sua dicit:

“Et vos unctionem habetis a sancto, et non necesse habetis ut aliquis doceat vos, sed sicut unctio ejus docet vos de omnibus (I Joan. II).”

Utique in semetipso expertus hoc dicit: Et aliquos inter illos esse noverat, qui nonnihil haberent, de ista unctione mirabili, unctione ineffabili, per quam intelligitur beata anima, quod Deo placita sit, sicut et postmodum dicit:

“In hoc intelligimus quoniam in eo manemus, et ipse in nobis, quoniam de Spiritu suo dedit nobis (I Joan. III).”