|
|
“Ingredere ad ancillam meam.”
|
|
Quid mysterii contineat secundum Apostolum.
CAP. XVI.Igitur Sarai non habebat liberos, sed habens ancillam
Aegyptiam, nomine Agar, dixit marito suo: Ecce conclusit me Dominus, ne
parerem. Ingredere ad ancillam meam, si forte ex illa saltem suscipiam
filios, etc. Hoc loco testem Paulum citemus Apostolum, videlicet, quod
non hic popularis historia conscripta, sed coelestia sint cognata
mysteria. Scriptum est, inquit, quoniam Abraham duos filios habuit, unum
de ancilla, et unum de libera. Sed qui de ancilla, secundum carnem natus
est. Qui autem de libera, per repromissionem. Quae sunt per allegoriam
dicta. Haec enim sunt duo testamenta (Gal. IV), etc. Hunc auctorem
sequentes quoniam experimentum habemus jamdudum ejus qui in eo loquitur
Christus (II Cor. XIII), per Sarai testamentum sive pactum quod
disposuit Deus ad Abraham, per Agar legem, quae post quadringentos et
triginta annos facta est accipimus. Et ut manifestius dictum sit, in
Sarai legem fidei, qua Abraham justificatus est (Rom. IV), in Agar
mystice legem factorem agnoscimus, quae nihil ad perfectum adduxit
(Hebr. VII). Ecce, inquit, conclusit me Deus ne parerem. Ingredere ad
ancillam meam, si forte saltem ex illa suscipiam filios. Tanquam
diceret. Libera illa quae sursum est mater omnium nostrum: Ecce nondum
tempus est ut, revelata Evangelii gratia, spiritum adoptionis filiorum
per Christum homines accipiant (Rom. VIII), accipit Israel interim
spiritum servitutis in timore (ibid.), ut saltem ex caeremoniis
carnalibus et figurativis sanctionibus, aliquantula qualiscunque
justitiae opera facias. Sic enim prius Abraham de ancilla filium
suscepit secundum carnem, quam de libera per repromissionem, quomodo Dei
populus in lege carnali operatus est, solummodo in cibis et potibus,
variisque baptismatibus, et justitiis carnis serviens (Hebr. IX),
priusquam fide Patrum evangelicam producente gratiam, veram justitiam,
id est aeternam redemptionem, totus inveniret mundus per Christi
sanguinem. Et notandum quod, non jubente, sed tantum permittente Deo,
tulit Abram ancillam suam, ut saltem ex ea susciperet Sara filium, quia
veteres caeremonias permisit quidem, sed non mandavit Deus Israeli,
sicut per prophetam Jeremiam testatur, cum dicit: Holocaustomata vestra
addite victimis vestris et comedite carnes, quia non sum locutus cum
patribus vestris, et non praecepi eis in die qua eduxi eos de terra
Aegypti, de verbo holocaustomatum et victimarum, sed hoc verbum praecepi
eis, dicens: Audite vocem meam, et ero vobis Deus, et vos eritis mihi
populus (Jer. VII), etc. Caeterum decem praecepta legis, in his duobus
pendentia: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima
tua, et ex tota mente tua, et diliges proximum tuum sicut te ipsum
(Matth. XXII): patenter magis ad tabulas pertinent legitimi matrimonii
et quamvis primum in monte Sina conscripta fuerint, nihilominus tamen et
ante legem naturaliter valuerunt, et post legem servilem in libertate
Evangelii amplius valent.
|
|