CAP. X.

D. Si igitur, ut probatum est, in omnibus quae dicuntur vel opere complentur, non tantum ipsa verba vel opera, sed animus vel vituperatur vel laudatur; quidquid autem vituperatur, non sit a nobis imitandum; et quod laudatur sit imitandum; ergo cum Christus, Moyses et Elias jejunantes nobis collaudantur, non tantum eorum jejunium, sed bonus animus nobis proponitur imitandus. Vides ergo cum multi sanctorum referantur jejunasse, non hoc quod jejunaverint, sed qualiter, id est quali animo id fecerint, Scripturam nobis commendasse. Ideo sequitur non ob jejunia eos regna coelorum percepisse, sed ob boni animi studia.

M. De illo etiam jejunio quod tu probasti per se non esse bonum, constat idem sensisse Dominum. Nam cum quidam hoc putarent sufficere, Dominus dignatur eos arguere. Quare enim dicebant: Jejunavimus, et non aspexisti; humiliavimus animas nostras et nescisti? (Isa. LVIII, 3.), Dominus autem dixit se preces eorum non audivisse: Ecce, inquiens, in diebus jejunii vestri invenitur voluntas vestra, et omnes debitores vestros repetitis; ecce ad lites et contentiones jejunatis, et percutitis pugno impie (ibid., 4). Ibi ergo, quia jejunium malo animo eos habuisse probatur, a Domino refutatur. Et rursum: Quomodo bonum, quia bono animo fit, habeatur, subjungens docere dignatur: Nolite jejunare sicut ad hanc diem, ut audiatur in excelso clamor vester. Nunquid tale est jejunium quod elegi, per diem hominem affligere animam suam? Nunquid contorquere quasi circulum caput suum, et sacco et cinere sternere? Nunquid istud vocavi jejunium et diem acceptabilem Domino? Hoc est, inquit, magis jejunium quod elegi dissolvere colligationes impietatis (ibid. IV, 6), et his similia. Et idcirco nisi medium probaretur, nunquam ab apostolo diceretur: Neque manducans non manducantem, nec non manducans manducantem spernat (Rom. XIV, 3). Non tantum autem de jejunio, sed de omnibus quae fiunt pro vana gloria ostendit nos Dominus nulla consequi laborum praemia: Amen, inquiens, dico vobis, receperunt mercedem suam (Matth. VI, 16.).

M. Quare si interim tibi satis videtur, nostra ratio ad reliqua discurrere conetur.

D. Nos, inquiunt canonici regulares, apostolis ipsis assimilamur, dum in eorum loco positi, mores et vitam imitamur. Sicut enim apostolis dictum est: Vos estis lux mundi, non potest civitas abscondi supra montem posita, neque accendunt lucernam et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum, ut luceat omnibus qui in domo sunt (Matth. V, 14, 15); ita nobis dictum tenemus, quorum vitam, habitum, mores possidemus. Ergo si lux sumus mundi et civitas quae non potest abscondi, super montem positi, et lucerna super candelabrum collocati, debemus omnibus qui in domo Ecclesiae sunt praedicare, opus evangelistarum et apostolorum consummare.

M. Hos constat viam veritatis ignorare.

D. Via autem veritatis, sicut superius est probatum, humilitas est qua itur in Deum.

M. Manifestum est ergo eos in tenebris ignorantiae absque via errare. Denique quidquid superius dictum est contra praesumptionem monachorum, potest dici et contra gloriationem canonicorum. Quod probatum est, quanto quique vellent esse sanctiores, tanto debent esse humiliores, dejectiores, sua confessione a Deo remotiores, quod te totum credo, sicut ex superiori ratione, non latere ita in sancta ubique Scripturarum auctoritate posse videre.

D. Quod recordor te superius dixisse illos debere auctoritate refutari, qui contra ipsam et ex ipsa videntur roborari, debes interim a ratione quiescere, et eos ex adducta in medium auctoritate bene vel male dixisse convincere.

M. Nonne dixi tibi hoc me totum fecisse, et te totum intellexisse.

D. Ne graveris, sermo enim eorum validus videtur; quare valenter et potenter necesse est ut refutetur: vel si hoc non potes facere, sinantur palmam habere.

M. Nondumne intelligis eamdem causam apostolos habuisse, quos constat de prioratu contendisse?

D. Scio, sic enim scriptum legitur: Facta est contentio inter discipulos Jesu, quis eorum videretur esse major.

M. Legis etiam ibi quomodo hic error eorum opprimeretur, quidve illis, si majores esse vellent et perfectiores proponeretur?

D. Constat a Domino ita propositum, ut qui ex illis vellent esse majores, fierent juniores et qui praecessores, sicut ministratores; nam seipsum Christus probavit omnium esse majorem, tamen dixit se in medio eorum esse sicut ministratorem juniorem.

M. Quare tu taces quid illis de dispositione regni dixerit? Non tantum se dixit his regnum sicut sibi disposuit Pater disponere; sed etiam dixit eos super duodecim thronos sedere, judicare duodecim tribus Israel debere.

M. Sedere autem super duodecim thronos et judicare duodecim Israel tribus vides eos non aliter posse possidere, nisi in illo proposito quo praeceptum est illos fieri juniores, ministratores vellent permanere.

D. Manifestum est nullum ad hoc posse pertingere, nisi in hoc praecepto velit permanere.

M. Isti autem in eorum loco sicut se positos dicunt, ita quae illis dicta sunt, et sibi dicta esse praesumunt; nolunt autem, quod illis dictum est, esse juniores ministratores, non ergo erunt majores praedecessores.

D. Sic sequitur.

M. Quiesce interim. Dubitas esse monachos Christi discipulos?

D. Nunquam hoc dubitaverim, licet quosdam ex his retrocedere viderim.