|
Dixitque Abraham: Ego jurabo. Et increpavit Abimelech propter puteum
aquae, quem vi obstulerant servi illius. Respondit Abimelech: Nescivi
quis fecerit hanc rem, sed et tu non indicasti mihi, et ego non audivi,
praeter hodie. Antequam juret, causam omnem simulatis determinat, ne qua
praeteriti motus scintilla subsideat, et pro puteo aquae vir tantus
regem increpat, quia videlicet non res indigna erat, praesertim in illis
terris, ubi naturaliter magna vivae aquae penuria est. Porro mystice
puteus aquae, quem vi abstulerant servi Abimelech, sacra Scriptura est,
quam philosophi gentium vi abstulerant, id est, non recto sensu, sine
praedicatore, et sine Dei Spiritu, legentes diripuerant, verbi gratia,
Plato, cum in Timaeo formationem mundi de principio hujus libri Geneseos
furatus, subdole atque perverse alia. pro aliis dixit. Itaque pro
hujusmodi puteo, Abraham increpavit Abimelech, exempli causa, quando
Paulus apostolus stans in medio Areopagi, ait: Viri Athenienses, per
omnia quasi superstitiosos vos video. Praeteriens enim et videns
simulacra vestra, inveni aram in qua scriptum erat: Ignoto Deo. Quod
ergo ignorantes colitis, hoc ego annuntio vobis (Act. XVII). Et post
pauca: In ipso enim vivimus, et movemur et sumus sicut et quidam
vestrorum poetarum dixerunt: Ipsius enim et genus sumus (ibid.).
Nescivi, inquit, quis fecerit hanc rem, sed et tu non indicasti mihi, et
ego non audivi, praeter hodie. Plena et sufficiens excusatio, tribus
partibus perfecta est; nam in omni quaestione, cum de facto agitur,
parum est, ad conscientiae puritatem, nescire a quo factum est, cum
scieris an factum, vel quid factum sit, praesertim si tacendo
consensisse videaris. Cunctis ergo culpae partibus rationabiliter se
exuit, cum ad summum dicit: Et ego non audivi praeter hodie. Haec et
supradicti Athenienses et caeterae poterant dicere nationes: Nos
nescimus hanc rem, sed et nullus partriacharum aut prophetarum indicavit
nobis, et non audivimus praeter hodie. Nam et hoc idem Apostolo
dixerunt: Nova enim infers auribus nostris (ibid).
|
|