|
Et dixit Dominus ad me: Adhuc vade et dilige mulierem dilectam amico, et
adulteram, sicut diligit Dominus filios Israel, et ipsi respiciunt ad
deos alienos, et diligunt vinacia uvarum. Mulier ista Ipsa est Ooliba,
id est Hierusalem, sive domus Juda. Et quare haec dicitur dilecta amica?
Videlicet pro eo quod superius dixit: Et domui Juda miserebor. Ad
distinctionem domus Israel, de qua dixit: Quia non addam ultra misereri
domui Israel, sed oblivione obliviscar eorum, ista dicitur dilecta
amico. In quo misertus est domui Juda? In eo nimirum quod, cum domum
Israel transtulisset Salmanassar rex Assyriorum, domum autem Juda
captivasset rex Babylonis, domum quidem Juda Dominus solvit de
captivitate post septuaginta annos, domum autem Israel non solvit, sed
tenentur captivi in Aila et in Abor, juxta fluvium Gozan in civitatibus
Medorum (IV Reg. XVII). Translatus est, inquit Scriptura, Israel de
terra in Assyrios usque in diem hanc. Dilecta ergo recte haec dicitur
amico, quia parcius percussit hanc Ooliban quam sororem ejus Oollam,
prioris amicitiae memor, imo propositi sui, de quo mox dicendum est in
praesenti loco. Sed vide quomodo, cum dixisset mulierem dilectam amico,
statim addidit, et adulteram, subauditur, sicut est et soror ejus.
Sequitur enim: Sicut diligit Dominus filios Israel, et ipsi respectant
ad deos alienos, et diligunt vinacia uvarum. Idem namque est ac si
dicat: Quia domus Juda sic adultera est, ut domus Israel. Utraque enim
cum diligeretur a Domino, saepe respexit ad deos alienos, et dilexit
vinacia uvarum, id est eosdem deos, imo daemones qui vere tanquam
vinacia uvarum sunt. Sicut enim tempore vindemiae pressis uvis, vinoque
in apothecis recondito vinacia foras projiciuntur, sic habito in
supernis judicio, factaque honorum et malorum divisione angelorum, boni
in beatis mansionibus confirmati, mali autem foras projecti sunt. Istos
deos se esse mentientes ista mulier Ooliba dilexit, et ad eos respexit
non minus, quam Oolla, id est domus Juda non minus quam domus Israel,
Hierusalem non minus quam Samaria. Unde in Ezechiele Dominus cum
dixisset de Oolla, id est de Samaria: Ipsi discooperuerunt ignominiam
ejus, filios et filias ejus tulerunt, et ipsam occiderunt gladio,
continuo subjunxit: Quod cum vidisset soror ejus Ooliba, plus quam illa
insanivit libidine, et fornicationem suam super fornicationem sororis
suae ad filios Assyriorum praebuit impudenter ducibus et magistratibus
ad se venientibus indutis veste varia equitibus, qui vectabantur equis,
et adolescentibus forma cunctis egregia (Ezech. XXIII). Praeterea et
aliter nunc usque Judaei fastidientes vinum, diligunt vinacia uvarum,
quia in omnibus vivificantem fugientes spiritum, occidentem vilem et
aridam sequuntur litteram. Sed ad ordinem redeamus. Adhuc, inquit, vade;
dilige mulierem dilectum amico et adulteram. Postquam ad illam Gomer
filiam Debelaim, o, tu Osee, semel et iterum ac tertio accessisti, et
illa toties concepit et peperit, adhuc vade et dilige sororem ejus,
similem adulteram. Et est sensus hic mysticus: Post illa tria quae jam
dicta vel facta sunt testamentum confirmatum cum Abraham, legem datam
per Moysen in monte Sina, et sermonem propheticum a pluribus prophetis
administratum et conscriptum, tandem, o Salvator, Fili Dei, Verbum
Patris, ingredere mundum ad salvandum genus humanum, et de domo, inquam,
Juda, de semine David, de virgine Maria, homo factus nascere. Hoc namque
erat, mulierem illam diligere, imo et osculum illi dare. Juxta quod bona
pars, delecta pars ejusdem per Salomonem dixit: Osculetur me osculo oris
sui (Cant. II), quod est dicere: Qui olim per figuras loquens vel
apparens, testamentum vel foedus cum Abraham pepigit, qui deinde in
monte Sinai legem dedit, et qui deinde prophetas misit, ipse jam veniat
et conjungatur mihi per sacrosanctum mysterium suae Incarnationis.
Sequitur: Et fodiam mihi quindecim argenteis, et coro hordei, et dimidio
coro hordei. Et dixi ad eam: Dies multos exspectabis me, non
fornicaberis, et non eris conjuncta viro. Sed et ego exspectabo te, quia
dies multos sedebunt filii Israel sine rege, et sine principe, et sine
sacrificio, et sine altari et sine ephod, et sine theraphim. Sicut paulo
ante, cum secundum multitudinem mulieris loqueretur dicendo, et ibat
post amatores suos, etc., repente ad similitudinem vineae transivit et
dixit: Et dabo ei vinitores ejus ex eodem loco. Ita et hic de
similitudine mulieris, qua dixerat: Adhuc vade; dilige mulierem dilectam
amico, repente ad similitudinem vineae transivit, dicens: Et fodi eam
mihi. Ad proprietatem namque spectat vincae, quod dicit: Fodi, pro quo
verbo in alia translatione scriptum est: Et conduxi, quia magis hoc
pertinere visum est ad similitudinem vel proprietatem mulieris. Quid
autem sibi vult haec argenteorum quantitas numero XV itemque corus
hordei et dimidius eorus hordei? Et quidem multa sunt quae hinc potuere
dici, videlicet quindenarium argenteorum numerum ad XV lunam, qua die
exierunt filii Israel liberati ab Aegyptiis. Corum autem hordei et
dimidium eorum hordei, qui sunt simul XLV modii, ad XLV dies congrue
referri quibus egressi, pervenerunt ad montem Sinai die XLV. Qui enim
XLV die ad eum pervenerunt locum, in quo legem acceperunt, bene XLV
modiis hordei fuisse referuntur conducti. Non quidem hunc sensum ab
antiquioribus traditum tenuem arbitramur, sed quia ad Salvatoris
adventum, sicut jam dictum est, praesens spectat locus. Ex tunc enim
sedent Judaei sine rege et principe, secundum haec eadem tempora
litterae hujus sacramentum enucleare conamur.
|
|