CAPUT X. De eo quod dictum est:

“Faciamque semen tuum sicut pulverem terrae,”

et quo jure semen ejus terram illam possidere debuerit.

Faciemque semen tuum sicut pulverem terrae (Gen. XIII). Si quis possit hominum numerare pulverem, semen quoque tuum numerare poterit. Hoc de solo semine illo accipiendum, cui terram illam, quam nunc demonstrabat Dominus, erat daturus, quamvis et aliae gentes de carne Abrahae ortae sint, ut Agareni, ut Madian, ut Idumaei. Nam et Balaam hoc in prophetia sua tali modo confirmat: Quis, inquit, dinumerare possit pulverem Jacob, et nosse numerum stirpis Israel? (Num. XXXIII.) Sed quid est, hanc gentem pro multitudine comparari innumerabili terrae pulveri, cum testante Moyse, ut superius dictum est, cunctis populis pauciores fuerint (Deut. VII)? Non ergo ad comparationem caeterarum gentium, sed ad quantitatem electorum, qui ex illa gente futuri erant, hoc est referendum, quia videlicet cum soli electi pertineant ad numerum, gens autem illa maxima ex parte reprobata vacuum nobis fecerit locum, bene pulveri terrae comparati sunt, quem dinumerare nobis quidem impossibile; Deo autem judicetur superfluum, apud quem soli electi noti sunt. Surge, inquit, et perambula terram in longitudine et latitudine sua, quia tibi daturus sum eam. Movens igitur Abraham tabernaculum suum, venit et habitavit juxta convallem Mambre, quod est in Hebron, aedificavitque ibi altare Domino (Gen. XIII). Non casu, sed ordinatissima Dei dispositione jussus perambulare terram, venit in Hebron, nec solum inhabitavit ut peregrinus, sed et postmodum emit agrum cum spelunca duplici a filiis Heth habitatoribus terrae in possessionem monumenti (Gen. XXIII). Adam enim maximus ibi, sicut in libro Josue legitur, situs est inter Enacim (Jos. XIV). Unde et postmodum Cariatharbe dicta est, id est, civitas quatuor, eo quod primus Adam, deinde tres patriarchae Abraham, Isaac et Jacob ibi sepulti fuerunt. Dum ergo illic, ubi primus parens orbis terrarum situs est, aedificat altare nomini Domini, hoc jam titulo sese praedicat haeredem totius mundi. Et dum locum eumdem comparat in possessionem monumenti, jus quoddam suo collocat semini, ut non solum coelesti arbitrio, pro eo quod Chananaei peccatores essent, sed et quadam saeculari justitia filii Abrahae terram illam reposcerent, quam habitatores ipsius patri suo in possessionem sepulcri vendidissent. Sane Mambre, a quo nunc dicitur convallis Mambre, ipse est frater Aner et Eschol, qui erant, ut postmodum dicitur, foederati Abrahae.