CAPUT XXII. De secundo actu quo ait, quod omnes per unum hominem vere debeant justificari non aliunde, sed ex fide qua justificatus est Abraham cum esset gentilis.

Actum est itaque primo actu Judaeos et Graecos omnes sub peccato esse, et gloriatio Judaei exclusa est (Rom. III). Agitur subsequenti actu omnes, tam Judaeos quam Graecos, per fidem Jesu Christi justificari, et non aliunde, sed ex eadem fide Patrem Abraham justificatum fuisse, cum esset gentilis, justificatum, inquam, per fidem sine operibus legis, imo et ante illud, quod maximum erat in operibus legis, opus circumcisionis. Quid enim Scriptura dicit? Credidit Abraham Deo, et reputatum est illi ad justitiam (Rom. IV). Quid putas credidit, nisi quod in semine ejus benedicentur omnes gentes? (Gen. XXII). Quod autem illud semen nisi Christus est? Ergo fides quae reputata est Abrahae ad justitiam, fides Christi est. Quomodo, inquis, reputata est? in circumcisione, an in praeputio? Non in circumcisione, sed in praeputio. Et signum accepit circumcisionis signaculum justitiae, fidei quae est in praeputio (Rom. IV), congruum videlicet signaculum accepit secundum rem fidei, ut quia de semine crediderat, non in alia quam in ea corporis parte per quam semen trajicitur signum haberet circumcisionis. Hoc signalum tandiu ad justitiam valuit, donec veniret res, id est semen ipsum cujus in promissione credens signatus est pater fidelis. Hoc itaque tantum interest, quod ille venturum credidit, nos jam venisse credimus, et idcirco constat, et nulli dubium est, quia per eamdem nos atque illi fidem justificamur. Proinde dicit: Justificati igitur ex fide pacem habeamus ad Deum, per Dominum nostrum Jesum Christum (Rom. V). Et ne cui dubium sit, jure omnes per unum hominem debere justificari, post multa ad hujus sententiae rationem pertinentia, sic tandem concludit. Igitur sicut per unius delictum in omnes homines in condemnationem, ita et per unius justitiam in omnes homines in justificationem vitae. Sicut enim per inobedientiam unius hominis peccatores constituti sunt multi, sic et per unius hominis obedientiam justi constituentur multi (ibid.). Non ergo injuria, sed jure fortis armatus ejicitur, et vasa ejus diripiuntur (Luc. XI), quia si justum fuit ut per unius hominis inobedientiam peccatores constituerentur multi, nihilominus justum est ut per unius obedientiam justi constituantur multi.