CAPUT XXXII. De benedictionibus Dan, et quid ad litteram, et quid ad allegoriam habeant.

Dan judicabit populum suum, sicut et alia tribus Israel. Fiat Dan coluber in via, et cerastes in semita, mordens ungulas equi, ut cadat ascensor ejus retro. Salutare tuum exspectabo, Domine. Samson judex Israel de tribu Dan fuit. Hoc ergo dicit: Nunc video in Spiritu comam nutrire Samson Nazaraeum tuum, caesis hostibus triumphare, quod in similitudinem colubri regulique obsidentis vias nullum per terram Israel transire permittat, sed etiam si quis temerarius virtute sua, quasi equi velocitate confidens, eam voluerit praedonis more populari, effugere non valebit. Totum autem per metaphoram serpentis et equitis loquitur. Videns ergo tam fortem Nazaraeum tuum, quod et ipse propter meretricem mortuus est, et mortuos nostros occidit inimicos, putavi, o Deus, ipsum esse Christum, Filium tuum. Verum quia mortuus est, et non resurrexerit, et rursus captivus ductus est Israel, alius mihi Salvator mundi, et mei generis praestolandus est, ut veniat cui repositum est: Et ipse erit exspectatio gentium. Aliter, fiat Dan coluber in via, et cerastes in semita, mordens ungulas equi, ut cadat ascensor ejus retro. Nonnulli de tribu Dan venire Antichristum ferunt, pro eo quod loco hoc Dan et coluber asseritur cerastesque mordens. Unde et non immerito dum Israeliticus populus terras in castrorum partitione susciperet, primus Dan ad aquilonem castra metatus est, illum scilicet signans qui in corde suo dixerat: Sedebo in monte testamenti, in lateribus aquilonis, ascendam super altitudinem nubium, similis ero Altissimo (Isa. XIV). De quo per prophetam dicitur: A Dan auditus est fremitus equorum ejus (Jer. VIII). Qui non solum coluber, sed etiam cerastes vocatur. Cerastes enim Graece, cornua dicuntur. Serpens hic cornutus esse perhibetur, per quem digne Antichristi adventus asseritur, quia contra vitam fidelium, cum morsu pestiferae praedicationis, armatur etiam cum cornibus potestatis. Quis autem nesciat semitam angustiorem esse quam viam? Fiat ergo Dan coluber in via, quia in praesentis vitae latitudine eos ambulare provocat, quibus quasi parcendo blanditur: sed in via mordet, quia eos quibus libertatem tribuit, erroris sui veneno consumit. Fit cerastes in semita, quia quos fideles reperit, et sese ad praecepti coelestis angusta itinera constringentes, non solum nequitia callidae persuasionis impetit, sed etiam terrore potestatis premit, et in persecutionis angore post beneficia fictae dulcedinis exercet cornua potestatis. Quo in loco equus etiam hunc mundum significat, vel insinuat qui per elationem suam in cursu labentium temporum spumat. Et quia Antichristus extrema mundi apprehendere aititur, cerastes istius equi ungulas mordere perhibetur. Ungulas quippe equi mordere est extrema saeculi feriendo contingere, ut cadat ascensor ejus retro. Ascensor equi est quisquis extollitur in dignitatibus mundi. Qui retro cadere dicitur, et non in faciem, sicut Saulus cecidisse memoratur (Act. IX). In faciem enim cadere est in hac vita suas unumquemque agnoscere culpas, easque poenitendo deplorare. Retro vero, quo non videtur cadere, est ex hac vita repente decedere, et in quae supplicia ducatur ignorare. Et quia Judaea erroris sui laqueis capta Antichristum exspectat, bene Jacob eodem loco repente in electorum voce conversus est, dicens: Salutare tuum exspectabo, Domine, id est, non sicut infideles Antichristum. Sed eum qui in redemptionem nostram venturus est, credo fideliter Christum.