|
Humani generis vox illa est in David: Priusquam humiliarer ego deliqui
(Psal. CXVIII). Hoc vere dixit, non quod juxta quosdam haereticos anima
cujusque nostrum, priusquam in corpore humiliaretur, sublimis fuerit in
altitudine coeli, et ibi deliquerit, et propter delictum suum humiliata,
id est, proprii corporis carcere conclusa sit. Perversus hic sensus est.
Sed priusquam humiliarer ego deliqui, subauditur secundum Adam, id est,
priusquam compararer jumentis, et similis fierem illis, ego in honore
positus non intellexi (Psal. XLVIII), non auctorem honoris mei Deum
glorificavi, aut gratias egi, quin et praeceptum ejus transgressus sum,
et in hoc deliqui. De quo delicto diligenter notandum qualiter Scriptura
narrationem incoeperit (CAP. III); ait: Sed et serpens erat callidior
cunctis animantibus terrae quae fecerat Dominus Deus; gloriam sive
honorem et securitatem hominis praemiserat dicens: Erat autem uterque
nudus, Adam scilicet et uxor ejus, et non erubescant. Et continuo
subjungit: Sed et serpens erat callidior cunctis animantibus terrae.
Quidnam hoc sibi vult, quod non solummodo dixit, sed serpens erat
callidior, sed conjunctiunculam interposuit et, dicendo, sed et serpens
erat callidior cunctis animantibus terrae? Hoc utique intendit, et ad
hoc auditorem trahit, ut non putet initium peccati sive tentationis Adae
vel uxoris ejus coepisse ab exteriori persuasione serpentis. Prius
namque intus ad cor hominis per semetipsum locutus est spiritus diaboli,
ut superbiret, Deumque praeceptorem ferre, vel mandatum ejus portare
despectui haberet. Nisi enim intus per superbiam prius tumuisset, foris
tentatus tam facile non cederet. Ut ergo duplicis substantiae creatura,
scilicet homo, qui ex corpore constat et anima, duplicem corporis et
animae pertraheretur ad mortem, prius in anima spirituali corruptus est
superbiae vitio, deinde et corporeo contra Dei mandatum infectus est
cibo. Quod et ipse nostrae reparator substantiae Dominus noster Jesus
Christus pulchre parabolica insinuatione testatur cum dicit: Homo quidam
ascendebat ab Jerusalem in Jericho, et incidit in latrones (Luc. XVIII).
Non dixit solummodo: homo quidam incidit latrones, sed descendebat,
inquit, ab Jerusalem in Jericho, et tunc demum incidit in latrones. Nisi
enim descenderet, non incidisset, quia videlicet nisi mente superbiret,
dati praecepti praevaricationem non incurrisset. Descendebat, quia mente
tumebat; tumore namque ascendere, veraciter descendere est, quia
videlicet ubi mens elevatur, ipsa elevatione dejicitur. Unde Psalmista:
Dejecisti, inquit, eos dum allevarentur (Psal. XXVII). Igitur cum dictum
est: Erat autem uterque nudus, et non erubescebant, illico subaudiendum
fuit, quia tantis ingrati beneficiis, Deo subesse despiciebant, et
conscii quantae generationis forent patres et principes, jam sicut dii,
id est, revera dii haberi volebant. Sicut enim non semper pro
similitudine, sed aliquando ponitur pro veritatis ostensione, ut illic:
In convertendo Dominus captivitatem Sion facti sumus sicut consolati
(Psal. CXXV). Sicut consolati, inquit, id est, vere consolati. Hoc,
inquam, subaudiendum est et continuo subjungendum: Sed et serpens erat
callidior cunctis animantibus terrae. Et est sensus: Per semetipsum
intus corrupit hominem diabolus, et non solum per semetipsum intus, sed
et per serpentem circumvenit exterius.
|
|