CAPUT 36

“Responderunt ei Judaei: Nos legem habemus et secundum legem debet mori, quia Filium Dei se fecit.”

Praevaricatores legis, dum gentilem hominem securum reddere vultis quasi legis scutum offertis, et iniquitas vestra mentita est sibi (Rom. II, Psal. XXVI). Non etenim secundum legem debet mori qui Filium Dei se asserit, sed propheta qui falsum loquitur in nomine Domini, mendacii convictus (Deut XVIII), non subsequente effectu sermonis.

“Cum ergo audisset Pilatus hunc sermonem, magis timuit.”

Timuit plane, sed non poenitudinem gessit; timuit, inquam, praesagiente sibi animo, magnitudinem futuri mali praesertim quia jam miserat ad eum uxor ejus, dicens:

“Nihil tibi et justo illi, multa enim passa sum hodie per visum propter eum (Matth. XXVI).”

“Et ingressus est praetorium iterum et dicit ad Jesum: Unde es tu? Jesus autem responsum non dedit ei.”

Nimis importuno tempore hoc interrogabat, quia tempus maxime tacendi (Eccle. III) tunc erat, et ipse audire indignus erat, quia non credere volebat. Praeterea quia jam eumdem Agnum Dei male totonderat, id est flagellaverat, ideo coram illo juste obmutescebat et non aperiebat os suum (Isa LIII).

“Dicit ei Pilatus: Mihi non loqueris? Nescis quia potestatem habeo crucifigere te, et potestatem habeo dimittere te?”

Igitur, o Pilate potens et robustam nimis potestatem habens, ex ore tuo judicaris, nec solum apud Deum, sed etiam apud homines reus teneris; quia videlicet, innocentem et justum, cum dimittere posses, crucifigere maluisti. Modicum sustine, neque festines dicens:

“Mihi non loqueris,”

loquetur enim tibi postmodum, et dicet unde sit. Dominus namque qui nunc infirmus sub tua potestate tenetur,

“sicut fortis egredietur, sicut vir praeliator suscitabit zelum, vociferabitur et clamabit super te, et super omnes inimicos suos confortabitur. Tacui, dicet, semper silui, pariens fui, sicut parturiens loquor (Isa. XLII).”

“Tunc loquetur ad te in ira sua, et in furore suo conturbabit te”

clare dicens tibi quid nunc interrogasti, unde sit.

“Ego, inquiens, constitutus sum rex ab eo super Sion montem sanctum ejus, praedicans praeceptum ejus, Dominus dixit ad me: Filius meus es tu, ego hodie genui te (Psal. II).”

Hoc in furore suo loquetur tibi, et cunctis regibus terrae et principibus, qui convenerunt adversus Dominum, et adversus Christum ejus. Porro, qui dicere tibi noluit unde sit, de tua potestate quid respondeat audi.

“Non haberes adversus me potestatem ullam, nisi tibi datum esset desuper.”

Non, inquit, per Dominum tuum Caesarem, neque per istos, qui clamando:

“Crucifige,”

confortant brachium tuum adversum me, sed ab eo quod super omnes homines est, datam tibi adversum me potestatem habes. Nam nisi illud, unde ego sum, teneret manum dexteram meam, et in voluntate sua deduceret me (Psal. LXXII), poteram ego saltem respicere te, et unius vocis ferrea virga, tanquam vas figuli confringere te (Psal. II). Ergo quia traditus sum desuper (tradidit enim me, nec proprio Filio suo pepercit Pater [Rom. VIII]) non glorieris, tu; quia non tua potestas, sed superna permissio est. Praeterea nec vere potestas, quam in me exerces, sed quoddam latrocinium est.

“Non est enim potestas, nisi a Deo (Rom. XIII).”

Quae ibi tantummodo jure valet, ubi culpa est. Vis, homo, non timere potestatem? bene fac, et habebis laudem ex illa. Si autem male egeris, time. Tu si, absente culpa, saevis et occidis, latrocinium agis, homicidium facis, et proinde reus potestati superioris subjiceris. Si desuper permittitur tibi potestate abuti, noli gloriari

“quia non relinquet Dominus virgam (Psal. CXXIV),”

id est, non permanere sinet potestatem peccatorum super sortem justorum.

“Nunquid gloriabitur securis contra eum, qui seca. in ea? An exaltabitur serra contra eum a quo trahitur (Isa. X).”

“Ecce irruistis in me fortes, et neque iniquitas mea, nec peccatum meum (Psal. VII).”

Idcirco potestas ista, dum crucifigis me, non vere potestas, sed vere timidum latrocinium est, quod tu explere non posses, nisi posse tibi datum esset desuper.

“Propterea qui tradidit me tibi, majus peccatum habet.”

Quare? Videlicet, quia ille legem accepit, et non nesciens, sed invidens abutitur permisso Dei; tu vero ejusmodi legem non accepisti, et proinde tanta tibi, quanta illi insipientia vel malignitas est (Sap. II), odisse sapientiam vel nescire sacramenta Dei. Tu ignoti hominis sanguinem fundens homicidium facis; ille regem et dominum suum ad mortem tradens, cum homicidio sacrilegium quoque admittit in eum, quem patribus suis promissum, hactenus exspectavit, et ipsam exspectationem ejus profitetur signo circumcisionis quod accepit, facitque occidendo, unde se in prophetis accuset legendo. Sequitur: