CAPUT II. Quod Jacob revertenti angeli, tanquam victori, obviam fuerunt dicenti:

“Castra Dei sunt haec.”

(CAP. XXXII.) Primum ergo pro magnificentia viri accipimus quod dictum est: Jacob quoque abiit itinere quo coeperat, fueruntque obviam ei angeli Dei. Quos cum vidisset, ait: Castra Dei sunt haec. Et appellavit nomen loci illius Mahanaim, id est, castra. Non dictum est quia apparuit angelus, vel apparuerunt angeli ei, quod et multis accidit, sed dictum est quia fuerunt ei obviam angeli Dei, quod insigne sonat victoris et emeriti, cui, pro gloria triumphi, pompa coelestis obviam procedens, festiva exceptione laetum obsequium praebuerit. Nec vero paucos vidit qui dixit, castra Dei sunt haec; et ob hoc appellavit nomen locis illius Mahanaim, id est castra; multiplicia namque castra sunt angelorum. Unde et in prophetis qui pro hujusmodi visionibus Videntes appellantur (I Reg. IX), usitato dicitur, Dominus Deus exercituum, quod Hebraice dicitur Sabaoth. Et recte talem habuit occursum qui sub obedientia peregre militaverat, in fide certaverat, in spe victoriam perfecerat, in charitate dilatata ejus anima profundissimas beneficiis divinis gratias agebat. Minor sum, inquit, cunctis miserationibus tuis, Deus patris mei Abraham: in baculo meo transivi Jordanem istum, et nunc cum duabus turmis egredior, etc. Amplius autem et quod paulo post subditur: Traductisque omnibus quae ad se pertinebant, remansit solus, et ecce vir luctabatur cum eo, usque mane. Qui cum videret quod eum superare non posset, etc. Veram in isto ultra modum hominis magnitudinem, veramque non carnis, sed spiritus indicat fortitudinem, unde judicare non possit animalis homo Esau, qui veniebat cum quadringentis viris, in hac sola fortitudine sua gloriabundus. At ille, antequam spiritualis et ejusmodi glorificationibus indignum Esau judicare et in seipso per haec scire poterat, non leviter benedictionem adimpletam, vel adimplendam esse, qua dictum sibi fuerat: Crescere te faciat Dominus meus, per quam fratrum suorum dominus erat constitutus (Gen. XXVII). Et quidem ille jam talibus quoque abundare coeperat, qualium copiis extollebatur Esau, sed eadem meliorum comparatione parvipendens, gloriabatur potius in humilitate sua caeterisque virtutibus, quas veras divitias recte computabat. Porro vanitatem illius quam optime noverat, utpote spiritualis homo, qualis, ut jam dictum est, judicat omnia, vanitatem, inquam, illius oblatis ultra obsequiis saturare festinabat, munera praemittens domino suo Esau, praecipiensque suis: Haec et haec dicetis, sic et sic loquimini domino meo Esau, et deinde ipse progrediens et adorans in terram, suosque omnes submittens instructos et praedoctos ad adorandum, id est inclinandum coram Esau. Et dicit: Sic enim vidi faciem tuam, quasi viderim vultum Dei, id est quod ex vultu tuo sedatum esse adverti odium tuum, ut non percuteres matrem cum filiis, ita laetus accepi ac si viderim vultum Dei, cujus praesentia veraciter cognoscitur ex praesentibus beneficiis suis. Et notanda trementis diligentia, qua sic disposuit, ut Rachel et Joseph extremi starent et extremi adorarent, quia videlicet, quae misera spes erat, si percuteret occurrentes, fortassis antequam hi extremi attingerentur, satiata crudelitas dehisceret, et in istis extremis maximam vitae ejus partem reservaret. Econtrario utramque ancillam et liberos earum in principio, Liam vero et liberos ejus in secundo posuit loco, ut quique ordines, sicut profundius haeserant affectibus patris, ita longius absisterent gladio ferientis. Sed jam super isto quoque capitulo breviter aliquid juxta anagogen dicendum est.