CAPUT XV. De feriis secundae hebdomadae.

Hebdomadae secundae feria secunda illa legitur Evangelii lectio, qua Judaeis comminatur Dominus, se ab illis propter perfidiam ipsorum recessurum dicens: Ego vado et quaeretis me et in peccato vestro moriemini (Joan. VIII); quod utique dicendo, ad gentes migraturum se esse significabat. Unde et illi quasi divinantes dicunt:

“Nunquid in dispersionem gentium iturus est, et docturus gentes?”

(Joan. VII.) Huic sane Evangelio congruit prophetica Danielis, quae praemittitur (Dan. IX), oratio qua furorem et iram Domini ab eodem postulat auferri. Hunc enim furorem et hanc iram maxime lacrymosa prophetae deplorat conquestio.

Feria tertia Dominus in evangelio culpans Scribas et Pharisaeos, quod sedentes super cathedram Moysi, vane sibi magisterium arrogent, dicendo et non faciendo, et quod ament salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi, tandem eos percutit, dicens: Omnis qui se exaltat, humiliabitur (Luc. XVIII). Videlicet quia superbi illi, a magisterio scientiae Dei removendi, et humiles magistri Ecclesiae de gentibus cathedram illorum erant accepturi. Quod per illam viduam Sarephtanam, de qua in praemissa narratur lectione, praesignatum est; ad quam ex praecepto Domini perrexit Elias, cum multae viduae essent in Israel (III Reg. XVII). Sic enim Ecclesia de gentibus, legis prophetarumque doctrinam missam sibi a Deo, fidei hospitio suscepit, remanente apud Synagogam siccitate et sterilitate, quia sicut alibi comminatus fuerat Dominus illi, mandaverat nubibus suis, scilicet gratiae suae praedicatoribus sanctis, ne pluerent super eam imbrem (Isa. V), atque ita haec se humilians, a Christo, dum colligit duo ligna crucis, ut faceret sibi subcinericium panem, panem poenitentiae, exaltata est, non deficiente apud eam hydria farinae, nec imminutio lecytho olei (III Reg. XVII), id est perseverante scientia legis, pariter et gratia Evangelii. Illa autem se exaltans humiliata sit, adeo ut nec legis farinam molitores ejus Pharisaei molere sciant, nec oleum Evangelii in phylacteriis suis et magnificis fimbriis ambulantes (Matth. XXIII), invenire queant.

Feria quarta illa Evangelii lectio ponitur, qua Dominus consilium suum discipulis suis secreto revelat, dicens: Ecce ascendimus Hierosolymam, et Filius hominis tradetur ad crucifigendum (Matth. XX), etc. Per haec autem diabolus, hostis noster et inimicus capiendus et judicandus erat. Bene ergo illa lectio praemittitur, qua Esther adversus Aman, Dei implorat auxilium (Esth. XIX). Aman quippe diaboli typum gessit in eo quod adorari affectans populum Dei morti tradere voluit, et Mardochaeo crucem paravit. Qui sicut in eamdem crucem quam paraverat actus est, ita diabolum Christus, ut ait Apostolus,

“palam traduxit confidenter in semetipso, et ipsum chyrographum tulit de medio affigens illud cruci (Coloss. II).”

Hoc ergo sola commendatur oratio Esther, quia totam narrare historiam, quae, ut dictum est, Dominicae passionis typus est, nimis longum et onerosum fuisset. Nobis quoque diabolum vincendum, non nisi per passionis ejusdem communicationem, ex occasione duorum Zebedaei filiorum insinuat.

Feria quinta, Dominus in Evangelio sui exemplo docet non in hominum, sed in solius Dei confidendum esse testimonio, dum dicit, loquens secundum fragilitatem carnis: Et si ego testimonium perhibeo de me, testimonium meum verum est: alius est qui testimonium perhibet de me (Joan. V). Et subjungit:

“Et testimonium perhibet de me, qui misit me Pater.”

“Vos, inquit, misistis ad Joannem, et ille testimonium perhibuit veritati: ego autem habeo testimonium majus Joanne (Joan. V).”

Itemque:

“Ego testimonium ab hominibus non accipio (ibid.).”

His procul dubio consonat, quae praemissa est prophetica lectio de Jeremia, in haec verba:

“Maledictus vir, qui confidit in homine, et ponit carnem brachium suum, ut a Deo recedat cor ejus, erit enim quasi myricae in deserto (Jer. XVII).”

Et post pauca:

“Benedictus vir, qui confidit in Domino (ibid.),”

etc.

Feria sexta legitur illa parabola, quam dixit Dominus ad Pharisaeos malos, et male perdendos divinae legis agricolas, eo quod missum a se unicum filium patris familias, id est seipsum, quem vereri debuerant, occidere deliberabant, dicentes: Hic est haeres, venite, occidamus eum, et nostra erit haereditas (Matth. XXI), quibus idcirco auferendum erat regnum Dei et dandum genti facienti fructus ejus. Huic parabolae profecto illa de libro Genesis, quae praemissa est lectio, pulcherrime congruit, in qua missum ad se Joseph videntes fratres a longe loquebantur mutuo, dicentes:

“Ecce somniator venit, venite, occidamus eum, et videamus, quid illi prosint somnia sua (Gen. XXXVII).”

Joseph namque in eo quod venditus et in carcere missus est, ipsius Domini typum gessit, qui venditus et morti traditus ac sepultus est, et sic ejectus de vinea sua, tanquam lapis inutilis ab aedificantibus reprobatus, cum regno Dei ad gentes facientes fructus ejus transmigravit, quemadmodum Joseph a suis venditus et ejectus, Aegyptios pavit.

Sabbato, tam in Evangelio quam in Epistola duorum populorum Judaici atque gentilis continetur figura, quorum prior quantum ad unius Dei cultum, scilicet Judaicus, minoris, id est, gentilis populi poenitentiam pio patre suscipiente, invidia torquetur foris stans, quem gaudere oportuerat, quia frater suus mortuus fuerat, et revixit, perierat et inventus est (Luc. XV), quia, sicut eadem die cantamus: Lex Domini irreprehensibilis convertens animas, et sapientiam praestans parvulis (Psal. XVIII). Bene itaque consonat Evangelio praecurrens Epistola, cum illic juniore fratre epulante cum patre, major foris remanet in agro (Luc. XV); hic Esau, Jacob fratre suo offerente epulas, et ad benedictionem festinante, consilio matris suae Rebeccae (quae Spiritum sanctum significat) foris in venationibus occupatus tardat (Gen. XXVII). Terrenis enim sensibus et carnalibus observationibus detentus populus Judaicus spiritualem amittit gratiam.