|
Notandum et illud, quia singulas pene persecutiones comes gloria
sequitur. Ubi primum misit lanceam Saul, putans quod configere posset
David cum pariete, continuo subsequitur:
|
“Vidit itaque Saul quod prudens esset nimis, et coepit cavere eum. Omnis
autem Israel et Juda diligebat David, ipse enim ingrediebatur et
egrediebatur ante eos.”
|
|
Scilicet quando egrediebatur ad pugnam, ipse primus more regio
egrediebatur in conspectu illorum, et regrediebatur.
|
“Dixit autem Saul ad David: Ecce filia mea major Merob, ipsam dabo tibi
uxorem,”
|
|
etc. Ac deinceps:
|
“Dilexit autem David Michol filiam alteram Saul. Et nuntiatum est Saul,
et placuit ei. Dixitque: Non habet rex necesse sponsalia, nisi tantum
centum praeputia Philistinorum. Et post dies paucos surgens David, abiit
in Acharon cum viris qui sub eo erant, et percussit de Philistiim
ducentos viros, et attulit praeputia eorum et annumeravit ea regi, ut
esset gener regis.”
|
|
Inde dictum est:
|
“In duabus rebus gener meus eris hodie.”
|
|
In duabus rebus generum eum sibi esse futurum dixit, qui attulerat
praeputia Philistinorum pro Merob, quam Saul dedit Adrieli Melothitae,
et postea pro Michol ducenta. Et quamvis non aperte dicatur pro Merob
Saul praeputia Philistinorum David dedisse, tamen qui praecedentia et
subsequentia perlegerit, et scrutatus fuerit, inveniet eum bis Sauli
praeputia Philistinorum dedisse. Potest etiam et aliter intelligi,
|
“in duabus rebus gener meus eris hodie,”
|
|
quia ego quaesivi a te centum praeputia Philistinorum, et tu obtulisti
ducenta. Potest adhuc et constantius sic dictum intelligi,
|
“in duabus rebus gener meus eris hodie,”
|
|
ut sit sensus: Ut gener meus fieres, dudum Philistaeum occidisti, sed et
nunc centum Philistinorum praeputia dabis. Nam ne hoc ulli dubium sit,
meminisse debet, quia cum Philistaeus blasphemaret, et exprobraret,
dixit unusquispiam de Israel:
|
“Num vidisti virum hunc qui ascendit? Ad exprobrandum enim Israel
ascendit. Virum ergo qui percusserit eum ditabit rex divitiis magnis, et
filiam suam dabit ei (I Reg. XVII).”
|
|
Igitur qui pene lancea cum pariete confixus fuerat, mox subsequente
consolatur gloria, regis gener in duabus rebus, id est iterata factus
victoria. Item, ubi lancea rursus impetitus fuerat, et domi conclusus
per fenestram evaserat, cum adhuc elapsum persequeretur Saul, glorioso
miraculo eum qui quaerebatur protexit et consolatus est Deus. (I REG.
CAP. XIX.)
|
“Misit, inquit, Saul lictores, ut raperent David.”
|
|
Qui missi fuerant primi, et qui secundi, et qui tertii prophetaverunt,
irruente in illos spiritu Domini. Abiit et ipse.
|
“Et factus est super eum etiam Spiritus Domini, et exspoliavit se
vestimentis suis, et prophetavit cum caeteris coram Samuele.”
|
|
Prophetavit, iuquam, non minus facto quam verbis. Nam exspoliando se
vestimentis suis, ei quem persequebatur, regnum se relicturum
significavit, et hic quaestio magna oritur, cum in praecedentibus
legatur:
|
“Et non vidit Samuel Saulum usque in diem mortis suae (I Reg. XV)”
|
|
Aut non vidit eum, quia quando Saul junctus est cuneo prophetico,
abscondit se Samuel ne videretur ab eo. Aut non vidit eum indutum habitu
regio, quo indutus erat, quando dictum est,
|
“non vidit eum usque in diem mortis,”
|
|
subauditur, indutum veste regia. Exspoliasse vero non omnibus
vestimentis, sed regalibus tantum intelligendum est. Item ubi fugerat et
venerat ad Achis regem Geth, et dicentibus servis Achis: (I REG. CAP.
XXI.)
|
“Nunquid non iste est David rex Israel,”
|
|
etc., extimuerat valde et immutaverat os suum, et collabebatur inter
manus eorum, et impingebat in ostia portae, defluebatque saliva in
barbam. Cum interim occidisset propter eum Saul sacerdotes Domini, mox
subsequente gloria triumphat, amaritudo ejus dulcorata est. (I REG. CAP.
XXIII.)
|
“Annuntiaverunt, inquit, David, dicentes: Ecce Philistaei expugnant
Ceilam.”
|
|
|
“Consulto protinus Domino, et accepto ejus oraculo, perrexit adversus
agmina Philistinorum et pugnavit adversus eos, et abegit jumenta eorum,
et percussit eos plaga magna.”
|
|
Hic jam nec illud praetereundum quod dictum est:
|
“Et fuerunt vasa puerorum sancta (I Reg. XXI).”
|
|
Achimelech interrogat, utrum David et pueri sui quos in illum et illum
locum conduxisse se dixerat, mundi essent, David aenigmaticos de se
pluraliter respondit, dicens:
|
“Et fuerunt vasa puerorum sancta”
|
|
a cuncubitu conjugali.
Quod vero ait:
|
“Porro via haec polluta est (ibid.),”
|
|
et in Hebraeo legitur,
|
“porro via haec laica est,”
|
|
sic est intelligendum:
ac si diceret: In lege praeceptum est ut extraneus non comedat ex eis,
et tu interrogas utrum mundi sint pueri, qui etiam si mundi essent,
nequaquam vesci deberent. Idcirco via est laica, quia tu laicaliter
interrogas. Quod vero sequitur:
|
“Sed et ipsa hodie sanctificabitur in vasis (ibid.).”
|
|
Ipsa utique in vasis, id est, mente sua sanctificari dicitur, quia nisi
necessitate corporis et periculo vitae urgente, nequaquam vesceretur
eis. Non tamen aperte eosdem legitur David panes comedisse. Tradunt
Hebraei nequaquam David eosdem panes comedisse. Aliter Dominus in
Evangelio. Item ubi ascendentibus Ziphaeis ad Saul, et dicentibus:
|
“Nonne David latitat apud nos,”
|
|
cum isset Saul et socii ejus ad quaerendum eum, cumque David desperaret
se posse evadere a facie Saul, tam jucundo praesentia Dei subvenit
praesidio, ut in tali articulo posito David,
|
“veniret nuntius ad Saul et diceret: Festina et veni, quia infuderunt se
Philisthiim super terram.”
|
|
Hoc tam gloriosum fuit ut facti vel eventus memoriam posteris nequaquam
deesse vellent.
|
“Vocaverunt enim locum illum, petram dividentem.”
|
|
(I REG. CAP. XXIV.) Item:
|
“Cum reversus Saul perrexisset ad investigandum David etiam super
abruptissimas petras, quae solis ibicibus perviae sunt.”
|
|
Ibi vero gloriosi viri virtus et patientia laudabiliter enituit.
|
“Speluncam ingressus est Saul, ut purgaret ventrem, David et viri ejus
in interiori parte speluncae latentibus. Surrexit ergo David, et
praecidit oram clamidis Saul silenter,”
|
|
etc. Hoc admirans Saul:
|
“Justior, inquit, tu es quam ego.”
|
|
Ac deinceps:
|
“Jura mihi in Domino ne deleas semen meum post me, neque auferas nomen
meum de domo Patris mei.”
|
|
Hoc plane gloriosum fuit, ut hic veraciter dicas quia non qui passus
est, sed qui fecit injuriam miser exstitit. (I REG. CAP. XXVI.) Item ubi
|
“rursum venientes Ziphaei ad Saul dixerunt: Ecce David absconditus in
colle Achila, et surrexit Saul, et descendit in desertum Ziph, et cum eo
tria millia virorum de electis Israel.”
|
|
Animadverte quid fecit David.
|
“Venerunt ipse et Abisai ad populum nocte, et invenerunt Saul jacentem
et dormientem in tentorio et hastam fixam in terra ad caput ejus.”
|
|
Post omnia quae illic dicta vel gesta sunt,
|
“ait Saul: Peccavi, revertere, fili mi David,”
|
|
etc. Parumne id spectat ad gloriam victoris, quod tam vivida patientia
carbones ignis super caput inimici sui congessit, licet in corde illius
pertinax malitiae radix incumbusta perseveraverit? (I REG. CAP. XXVII.)
Item ubi
|
“Fugiens David ad Achis habitavit in Geth, deditque ei Achis Sicelech.”
|
|
Amalechitae impetum fecerunt,
|
“et percusserunt Sicelech, et succederunt eam igni (I Reg. XXX).”
|
|
Sed veniens David tristitiam praesentem mox subsequentis triumphi gloria
detersit.
|
“Percussit enim latrunculos Amalechitas a vespere usque ad vesperam
alterius diei, et eruit omnia quae tulerant, nec defuit quisquam a parvo
usque ad magnum, tam de filiis quam de filiabus, et de spoliis, et
quaecunque rapuerant, omnia reduxit David, et tulit universos greges et
armenta, et minavit ante faciem suam, dixeruntque: ”
|
|
Igitur, uti praedictum est, cuncta quae pertulit adversa David, Deus in
prospera convertit, cunctamque miseriae noctem mox succedentis gloriae
dies effugavit in typum videlicet Christi Filii Dei, ejusdem Filii Dei
David, Dei et hominis, qui cuncta, quae ut passibilis homo pertulit,
impassibili divinitate superavit.
|
|