CAPUT 15

“Propterea persequebantur Judaei Jesum, quia hoc faciebat in Sabbato. Jesus autem respondit eis: Pater meus usque modo operatur, et ego operor. Propterea ergo magis quaerebant eum Judaei interficere, quia non solum solvebat Sabbatum, sed et Patrem suum dicebat Deum, aequalem se faciens Deo.”

Summum deinceps silentium, et cum attentione benevolentiam ab omni docili et reverenti anima res postulat, quia vere in hac oratione sua non sibi, sed nobis consulens, propria seipsam ratione propter nos defendit summa Dei sapientia. Vere etenim in communi adjutorio totius mundi, tali nobis et propter nos perorat defensione, cum elocutione grandi pariter et humili, ut et sapientibus vel eloquentibus saeculi non desit in contextu divinae orationis artificium quod demirentur, et idiotis fidelibus majestas vel claritudo sensuum nuda sit, qua illorum infantia, vel simplicitas competenter aedificetur.

“Propterea, inquit, persequebantur Judaei Jesum, quia haec faciebat in Sabbato,”

etc. Ecce in his verbis evangelista syllogismum compegit, cujus nobis distinguere partes operae pretium est, non ut syllogisticae artis nugas in tanto opere magnificemus, sed ut ejus intentionem sensumque nostro utcunque intellectu consequi possimus.

“Propterea, inquit, persequebantur eum Judaei, quia haec faciebat in Sabbato.”

Quid hic evangelista proponit, nisi Judaeos mirabiliter faciles et pronos fuisse in necem Salvatoris, in tantum caecos et verae rationis expertes, ut hujusmodi opus salutis et requiei, manifestum opus solius divinae virtutis pro transgressione computarent Sabbati sui, pro transgressione, inquam, non qualicunque, sed tali vel tanta, ut salutis auctorem dignum praedicarent morte, non aliam ob causam, nisi quia salutem operaretur Sabbati die. Quid enim est Sabbatum, nisi requies, vel quam ob causam datum est, nisi ut operarius fessus caeteris septimanae diebus uno die requiesceret, et tamen victum diurnum a suo patrefamilias ex debito perciperet? Sic enim in lege scriptum est:

“Sex dies operaberis, septimo die cessabis, ut requiescat bos et asinus tuus, ut refrigeretur filius ancillae tuae et advena (Exod. XX).”

Ergo non nisi ad requiescendum miseris servientibus, et ad reparandos artus solutos Sabbatum datum est, id est requies. Sed hoc opus Domini, et caetera ejus opera requiem vero labori languentium miserorum optatissimam succedere faciebant, veris angoribus diu desideratum refrigerium substituebant. Ergo caeci et caeca crudelitate saevi homicidae perditi, multum a vera requie longe recesserant, multum a pietate disparati erant; qui talem ob causam persequebantur salutis opificem, Dei gratiam. Ubi evangelista sic proposuit, protinus assumpsit.

“Jesus autem, inquit, dixit eis: Pater meus usque modo operatur, et ego operor.”

Illud, inquit, quod haec faciebat in Sabbato, jam sufficiebat ad exacuendam illorum crudelitatem, ut tanquam bestiae erectae vaderent intentae atque inhiantes ad bibendum ejus sanguinem. At ille hoc dixit eis, quod valde majus, quod illorum invidenti superbiae longe esset intolerabilius:

“Pater meus usque modo operatur, et ego operor.”

Hoc assumpto protinus concludit sic:

“Propterea ergo magis quaerebant eum interficere.”

Si, inquit, propter illud invidentes persequebantur eum, multo magis invidere et persequi habebant, si quid majus ex illo acciperent. Sed hoc longe majus est Patrem suum Deum dicere quam tale quid in Sabbato facere. Perpende ergo qui minoribus majora conferre nosti, quantum istud filios hominum, malos filios malorum, tota humanitate exuerit, ut dentes eorum et arma et sagitta ad invicem prae furore colliderentur, et lingua eorum gladius acutus (Psal. LVI), sanguinem sitiens, longe extra dentes et labia protenderetur. Sed jam nunc ipsa verba lectionis explananda sunt.