CAPUT 25

CHRIST. O Judaee, benevolentia Dei tuam infantiam lactavit. Utrumque fecit, et intus abscondit secreta sapientiae suae, quae non potuisses capere; et in superficie litterae lactavit te, ut scires operariis tuis tua viscera non claudere, et fessis in opere tuo non posses requiem denegare. Istam denique intentionem suam in Deuteronomio manifestus edicit. Cum enim loquens de observatione Sabbati dixisset: Non facies in eo quidquam operis, tu, et filius tuus, et filia, et servus, et ancilla, et bos, et asinus et omne jumentum tuum, et peregrinus qui est intra portas tuas (Deut. V), statim subjunxit: Ut requiescat servus et ancilla tua, sicut et tu. Memento qaod et ipse servieris in Aegypto; et eduxit te inde Dominus Deus tuus in manu forti et brachio extento; idcirco praecepit tibi, ut observares diem Sabbati (ibid.). Ad hanc intentionem idem facit prima Sabbati, quod ipsa dies Sabbati; requiescit enim servus meus, et ancilla mea, bos et asinus meus, uno die ex septem diebus. Sed tibi jam melius notum esse cuperem, quid sit sanctificare diem Sabbati secundum requiem Domini; et hinc aliquid dicturus sum, quod et si tu non accipis, accipient libenter discipuli fidei, quorum Deus cor ad intelligendum ea, quae sunt spiritus, aperuit, ut delectentur remoto velamine videre vultum Moysi. Sex dies primos intellexerunt nonnulli majores nostri sex creaturae species, quibus mundus constitit, quem in sapientia sua Deus fecit, sicut Psalmista dicit: Omnia in sapientia fecisti (Psal. CIII), ipsam autem sapientiam septimum esse diem, in quo revera Deus requiescit; et iste quidem dies numero septimus, natura autem primus est. Propterea notandum quod Scriptura cum dixisset: Fiat lux (Gen. I), etc., per quam videlicet lucem intelligimus creaturam angelicam, non dixit, factumque est vespere et mane dies primus, sed factumque est, ait, vespere et mane dies unus (ibid.). Ille namque, qui numero, ut jam dictum est septimus ponitur, natura est primus, et recte septimus ponitur, cum sit primus; quia cum omnia, quae facta sunt, transeant, et immutentur, ille permanet dies aeternus vesperam nunquam habiturus. Iste est qui contra te in Evangelio suo loquitur: Si illos dixit deos, ad quos sermo Dei factus est, et non potest solvi Scriptura, quem Pater sanctificavit et misit in mundum, vos dicitis: Quia blasphemat, quia dixit: Filius Dei sum (Joan. X). Nam quia Scriptura dixerat: Et benedixit Deus dici septimo et sanctificavit eum bene consonat ei dicendo: quem pater sanctificavit et misit in mundum, scilicet Deum hominem factum, Verbum incarnatum. Sine igitur me perloqui, quoniam mihi objecisti de sanctificatione Sabbati, quod verbum sanctificationis splendide positum est tam in Exodo quam in libro Deuteronomii. In Exodo: Memento, ait, ut diem Sabbati sanctifices (Exod. XX). In Deuteronomio: Observa, inquit, diem Sabbati, ut sanctifices eum (Deut. V). Quid, rogo, est sanctificare diem Sabbati, nisi vacare verbo Dei in festivitate sancti otii, et omnibus modis quaerere regnum Dei, postpositis cunctis quae pertinent ad curam carnis? Qui enim sic non egit, nunquid sanctificavit diem Sabbati? Si averteris, inquit propheta, a Sabbato pedem tuum, non facere voluntatem tuam in die sancto meo, vocaberis Sabbatum, et sanctum Domino gloriosum (Isa. LVIII). Qui sic incipit sabbatizare, hic dum vivit, perficitur, dum de praesenti saeculo transit ingrediens in requiem Domini, et requiescit ab operibus quemadmodum et Deus ab operibus suis requievit.

JUD. Tu neque Sabbatum custodis, neque illum diem, quem Dominicum dicis? negotiaris enim, ambulas, et circa Res quaslibet exerceris, et insuper sculptilia facis, et colis ea, contra alterum praeceptum Decalogi dicentis: Non facies tibi sculptile, neque omnem similitudinem, quae est in coelo desuper, et quae in terra deorsum, nec eorum quae sunt in aquis sub terra, non adorabis ea neque coles. Ego sum Dominus Deus tuus fortis, zelotes, visitans iniquitatem patrum in filios in tertiam et quartam generationem eorum qui oderunt me, et faciens misericordiam in millia his qui diligunt me et custodiunt praecepta mea (Exod. XX).