CAPUT VII. Item de eadem exclamatione: Quis adjuvit Spiritum Domini? et de obedientia Filii, quod ipsa adjuverit Spiritum Domini.

Quis adjuvit Spiritum Domini? Laborabat enim Spiritus Domini. Denique si quis alius eum laborare fecit, ut dicat ei: Laborare me fecisti in iniquitatibus tuis; si quis hominum contristavit eum, ut recte dicat Apostolus:

“Et nolite contristare Spiritum sanctum Dei, in quo signati estis in die redemptionis (Ephes. IV),”

maxime Adam illum contristavit et laborare fecit in iniquitatibus suis, quibus omnem posteritatem suam antequam nasceretur involvit et praedamnavit. Quis in hujusmodi labore adjuvit Spiritum Domini, volentem supplantare auctorem peccati et reformare justitiam nascituris filiis benedictionis, ne periret benedictio qua benedicens dixerat:

“Crescite et multiplicamini.”

Quis, inquam, illum adjuvit: Vere nullus extrinsecus, sed sola intrinsecus sapientia Dei, obedientia Filii Dei. Puta ergo dixisse in illo consilio Spiritum Domini. Ecce homo, sive humanum genus cum sit mortuum secundum animam, si vita corporis vixerit in aeternum, non erit quo recuperetur. Quid autem ad haec sapientia Dei? Filius Dei?

“Holocaustum, ait, pro peccato non postulasti, tunc dixi: Ecce venio (Psal. VII).”

Ego ego ex antiquis, antequam terra fieret, et dum haec vel illa fierent, dum tecum essem cuncta componens, jamdudum pro deliciis meis habebam

“esse cum filiis hominum (Prov. VIII).”

Sed ecce oportet ut omnes moriantur morte carnis filii hominum, quoniam morte animae mortui sunt. Non ego subterfugiam propositum, et renuam esse cum filiis hominum. Imo in majore necessitate majorem confirmabo charitatem. Et

“ecce venio,”

taliter ut causa illorum fiam

“holocaustum et pro peccato.”

Quis in hoc consiliarius fuit, et ostendit illi? Vere nullus extrinsecus, sed ipse Dei Filius spontaneam offerens obedientiam consiliarius fuit, imo est. Unde propheta loquitur:

“Et vocabitur nomen ejus Admirabilis, Consiliarius (Isa. IX).”

Cum quo iniit consilium et eum? Vere cum nullo extrinsecus, sed intrinsecus instruxit in abscondito Trinitatis rationabiliter diffinitum est decere eum, sicut Apostolus dicit:

“Propter quem omnia, et per quem omnia, qui multos filios in gloriam adduxerat (Hebr. II),”

jam per praescientiam et praedestinationem ante omnia saecula auctorem salutis eorum per passionem consummari. Quid rogo ista consummatione decentius? quid ista rationabili charitate pulchrius? Haec est semita justitiae quam nullus extra docuit eum; haec est scientia qua nullus erudivit eum; haec est via prudentiae quam nullus ostendit illi, sed ipse adinvenit. Vide ergo. Nisi praecautum fuisset ne sumeret homo etiam de ligno vitae, et viveret in aeternum, quales fierent vel fieri possent

“deliciae huic sapientiae Dei, esse cum filiis hominum?”

(Prov. VIII.) Si enim nec filii hominum, qui mortui erant secundum animam, secundum carnem morerentur, nec ipse Dei Filius dignatus esse cum filiis hominum, secundum carnem moreretur, quid deliciosum illi aut quae utilitas nobis, illum esse cum filiis hominum? Nulla, sicut enim granum frumenti cadens in terram, nisi mortuum fuerit ipsum solum manet (Joan. XII), ita nisi et nos omnes filii hominum secundum carnem moreremur, et ipse volens esse cum filiis hominum, fuisset nobis locutus hoc unum de similibus, ut secundum carnem moreretur, maneret ipse solus, nec esset in quo, vel per quid Divinitas nobis propitiaretur. Nunc autem quia dixit Deus homini:

“Pulvis es, et in pulverem reverteris.”

Dicit Job:

“Inveni in quo propitier ei (Job XXXIII),”

et quid est illud? Nimirum ut debeam per omnia fratribus assimilari, subauditur absque peccato, sicut dictum est alio loco:

“Tentatum autem per omnia pro similitudine absque peccato (Hebr. IV).”

O inventio mirabilis! ob hoc tradendum esse morti Filium, ut servo Dominus deberet repropitiari.