|
|
“Tunc coepit Jesus exprobrare civitatibus in quibus factae sunt plurimae
virtutes, quia non egissent poenitentiam. Vae tibi Corozaim! vae tibi
Bethsaida! Quia si in Tyro et Sydone factae essent virtutes quae factae
sunt in vobis, olim in cilicio et cinere poenitentiam egissent.
Verumtamen dico vobis, Tyro et Sydoni remissius erit in die judicii quam
vobis. Et tu, Capharnaum, nunquid usque in coelum exaltaberis? Usque in
infernum descendes. Quia si in Sodomis factae fuissent virtutes quae
factae sunt in te, forte mansissent usque in hanc diem. Verumtamen dico
vobis quod terrae Sodomorum remissius erit in die judicii quam tibi.”
|
|
Miro modo post illam sententiam quam dixit, et justificata est sapientia
a filiis suis, ita subjunctum est: Tunc coepit Jesus exprobrare
civitatibus illis. Nam vere capitulum hoc magnum est, et a sanctis
patribus scrupulose tractatum, qui utique sapientiam eamdem in omnibus
justificare studuerunt. Ecce enim quasi oppositum. Si, inquit, in Tyro
et Sydone factae essent virtutes quae factae sunt in vobis, olim in
cilicio et cinere poenitentiam egissent. Si in Sodomis factae fuissent
virtutes quae factae sunt in te, o Capharnaum, forte mansissent usque in
hanc diem. Cur ergo illuc vel illuc praedicatores non misit? Cur
virtutes, quatenus fierent in eis, non procuravit? Itaque consequens
visum est quod illos salvos fieri noluerit, et, deficiente ratione, hoc
solum sufficere nobis voluerunt, quia cuncta Dei judicia justa sunt, et
quia nemo potest universum eorumdem judiciorum Dei penetrare profundum
(Rom. XI). Sed nos excitati quorumdam modernorum importunitate, qui
sentire nisi sunt contra illam Apostoli sententiam:
|
“Qui omnes homines vult salvos fieri, et ad agnitionem veritatis venire
(I Tim. II),”
|
|
animadvertimus non consequi quod illos Deus salvos fieri noluerit,
scilicet Tyrios et Sydonios atque Sodomitas [Add. dum in eis fieri
virtutes], per quas ad poenitentiam agendum excitarentur, non
procuravit. Hoc potius consequenter intelligi debet, quod de illorum
poenitentia non curavit. Nunquid enim quaevis poenitentia curae esse
debet Deo Altissimo? Non utique, sed poenitentia illa, quae est secundum
Deum, qualem tunc ipse praedicare incipiebat, dicens:
|
“Poenitentiam agite; appropinquabit enim regnum coelorum (Matth. IV).”
|
|
Est autem alia poenitentia secundum saeculum, qualem agere potuit impius
Achab, scindens vestem suam, et operiens cilicio carnem suam,
jejunansque et dormiens in sacco, et ambulans demisso capite propter
sermones Heliae quos dixerat:
|
“Si mortuus fuerit Achab in civitate, comedent eum canes, si autem
mortuus fuerit in agro, comedent eum volucres coeli (III Reg. XXI).”
|
|
Nunquid iste poenitentiam egit propter regnum coelorum? Non utique, sed
propter regnum terrenum, propter vitam praesentem, et ne insepultus
projiceretur contra honorem regium. Similiter Ninivitae nunquid
poenitentiam egerunt propter regnum coelorum? Non utique, sed propter
hoc tantum ne subverteretur illa Ninive (Joan. III). Nunquid vero
poenitentiam pro causa hujusmodi agere, id est quod salvum fieri, vel
salvum esse? illa namque poenitentia salutem affert, quae secundum Deum
est, quae pro spe agitur saeculi venturi, pro metu gehennae, pro amore
vitae aeternae. Unde diligenter notandum quia non dixit,
|
“si in Tyro et Sydone, si in Sodomis factae fuissent virtutes quae
factae sunt in vobis,”
|
|
salvi fuissent; sed olim, ait,
|
“in cilicio et cinere poenitentiam egissent, et forte mansissent usque
in hunc diem,”
|
|
quorum neutrum idem est ac si diceret, salvi fuissent.
|
|