CAPUT XXXIV. Quae sint spiritualiter in Christo conjuges liberae, et quae ancillae.

Aures nimium pudicas praesens lectio diverberat, nimium fatigantur audire aemulationes quatuor mulierum de uno viro concertantium. Sed habeant cum simplicitate sua prudentiam, sciantque totum quidquid est dictum vel factum, redolere magnum liberorum desiderium, tantaque instantia properent animae prudentes, spirituale de Christo viro suo semen concipere vel parere, quanta illas aviditate virum suum praeripere, quanto audiunt gaudio filios suos in partus suscipere. Nam hujus Christi nostri, unius viri, sunt conjuges liberae, sunt et concubinae ancillae. Sexaginta, inquit, sunt reginae, et octoginta sunt concubinae (Cant. VI). Quaecunque est regina sive libera vero amore ingemiscit et parturit: Verbi gratia cum dicit: Filioli mei, quos iterum parturio donec formetur Christus in vobis (Gal. IV). Sed non eo contenta sit. Tanta beati seminis multiplicandi aviditate dilatetur ut ancillas quoque viro huic permittat, et dicat: Quid enim, dum omni modo, sive per occasionem, sive per veritatem Christus annuntietur? Et in hoc gaudeo, sed et gaudebo (Phil. I). Fieri namque potest, quia saepe factum est, ut quem ancilla vel concubina concepit, eum super genua liberae pariat, id est, ut is, qui per annuntiationem invidentis verbum audivit, confiteatur et teneat in catholica matre Ecclesia verae et unicae perfectionem fidei, et ita nihil differat a legitimis filiis in acceptione paternae haereditatis. Nunquid enim, quando ejecit Dominus gentes a facie filiorum Israel et sorte divisit eis terram in funiculo distributionis (Psal. LXXVII), Gad, et Aser, et Dan, et Nephthalim aliquid minus vel tardius acceperunt, pro eo quod essent ex concubinis sive ancillis? Itaque et in hujusmodi asperitate quidem exterioris paleae simplicium sensus offenditur; sed interiore grano perfectiores, quorum est solidus cibus, non minime delectantur.