CAPUT XVIII. Ad eamdem veritatis rationem multum illud valere quod ait Filius nocte illa qua tradebatur:

“Sed ego veritatem dico vobis, expedit vobis ut ego vadam; si enim non abiero, Paracletus non veniet ad vos; si autem abiero, mittam eum ad vos.”

Jam quidem longe superius praelibatum est, sed nunc repeti, et latius explanari causa postulat, quia processio sancti Spiritus tribus effecta est modis secundum Scripturas veritatis. Primo, ut in principio, id est in Filio, sive per Filium crearentur omnia, inter quae ubi dictum est:

“Et Spiritus Dei ferebatur super aquas,”

maxima atque pulcherrima narratur facta esse creatura, lux intellectualis, scilicet creatura angelica. Secundo, ut spiritualibus donis humana exornaretur creatura, inter quae maximum est illud quod locutus est per prophetas. Tertio, ut in poenitentiam et remissionem peccatorum daretur, quod ante Christi adventum non fiebat. De isto effectu processionis, quod est in remissionem peccatorum dari, quis dubitet hoc dicere, quia secundum hunc modum Spiritus sanctus a Filio quoque procedit? Nam de illo quoque dato, quo Spiritus idem divisiones gratiarum distribuit, postmodum dicendum erit, quia nihilominus hoc etiam modo a Filio procedit. De isto nunc dicere praestat quod est in remissionem peccatorum dari, quo sine dato nullus unquam hominum salvari potuit aut poterit. Hoc ergo in primis libenter, ut spero, et efficaciter accipiet auditor fidelis.

“Vado,”

inquit ipse Filius Dei,

“ad eum qui me misit, et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis. Sed quia haec locutus sum vobis, tristitia implevit cor vestrum. Sed ego veritatem dico vobis: expedit vobis ut ego vadam. Si enim non abiero, Paracletus non veniet ad vos; si autem abiero, mitam eum ad vos (Joan. XVI).”

Scio quidem et miror locum hunc a quibusdam magnis et sanctis Patribus sic esse tractatum, ut dicerent apostolos Christi circa ipsum Dominum non potuisse habere dilectionem spiritualem, nisi praesentia sui subtraheret corporalem, atque hoc esse quod dicit:

“Si enim non abiero, Paracletus non veniet ad vos; si autem abiero, mittam eum ad vos.”

Denique talis hujus praesentis capituli expositio, verticem rei sive majestatem sacramenti de quo tunc agebatur in illa sacratissima coena, non attingit; ut dicere non dubitem, quia pro rei magnitudine seu pondere, sensus iste bonus quidem, sed nimium videtur exilis. Amplius autem et hoc dicere licet, quod non idcirco factum est, quod hic praedixerat.

“Tristitia implevit cor vestrum,”

quia corporalem sui praesentiam ascendens in coelum, abstulit ab oculis eorum, imo et proinde magis gavisi sunt, sicut Lucas manifestius narrat:

“Et factum est, inquiens, dum benediceret illis, recessit ab eis, et ferebatur in coelum, et ipsi adorantes regressi sunt in Jerusalem cum gaudio magno (Luc. XXIV).”

Unde ergo contristari habebant, aut unde tristitia implevit cor vestrum? Nimirum de morte ejus, de qua tandiu contristati sunt, donec venit Maria Magdalene, resurrexisse illum nuntians his, inquit Marcus, qui cum eo fuerant lugentibus et flentibus (Marc. XVI). Hoccine, inquit, fuit ire ad Patrem, scilicet mori, quoniam dixit:

“Et nunc vado ad eum qui misit me.”

Plane hoc ad Patrem ire fuit, a quo et coronandus erit gloria et honore propter eamdem passionem mortis (Hebr. II). Annon et hoc evangelista dicit in initio ejusdem sermonis?

“Sciens, inquit, Jesus, quia venit ejus hora, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem (Joan. XIII).”

Itemque:

“Sciens, ait, quia omnia dedit ei Pater in manus, et quia a Deo exivit, et ad Deum vadit (ibid.).”