CAPUT 9

CHRIST. Rationem, si vis, cito intelligere poteris: Nonne illud volumen foederis de quo ita legis: Assumensque Moyses volumen foederis legit audiente populo, etc. usque hic est sanguis foederis quod pepigit Dominus vobiscum super cunctis sermonibus his (Exod. XXVI); nonne, inquam, volumen illud totum sub conditione scriptum fuit? Sic quippe sermones illos, quos in illo volumine scribi jusserat, Dominus exorsus est: Vos ipsi vidistis quae fecerim Aegyptiis, quomodo portaverim vos super alas aquilarum, et assumpserim mihi. Si ergo audieritis vocem meam, et custodieritis pactum meum, eritis mihi in peculium de cunctis populis (Exod. XIX), etc. Nunquid ita conditionaliter in promissione aut in repromissione ad Abraham et ad David locutus est? Non utique; sed absque conditionis interpositione ad Abraham: In semine, inquit, tuo benedicentur omnes gentes (Gen. XXII). Et alibi: Suspice coelum, inquit, et numera stellas, si potes; sic erit semen tuum (Gen. XV). Ad David autem: De fructu ventris tui ponam super sedem tuam (Psal. CXXXI). Et alibi: Cumque completi fuerint dies tui, et dormieris cum patribus tuis, suscitabo semen tuum post te quod egredietur de utero tuo, et firmabo regnum ejus. Ipse aedificabit domum nomini meo, et stabiliam thronum regni ejus usque in sempiternum (II Reg. VII). Hujusmodi promissiones, quoniam absque conditione dictae sunt, non potuerunt irritae fieri, salva veritate Dei; illae autem promissiones legis, quoniam conditionaliter dictae sunt, si audieritis vocem meam, si custodieritis pactum meum, etc. irritae factae sunt non infirmata veritate Dei, et irritae fieri coeperunt jam tunc a reatu vituli. Haec ut ita esse magis ac magis rite perpendas, dic mihi: Quando iratus propter illum vitulum dixit ut disperderet eos? Quomodo quid dicendo tenuit eum Moyses stans in confractione in conspectu ejus? Recole verba ipsa hominis tenentis Deum dicentem: Dimitte me, ut irascatur furor meus (Exod. XXXII).

JUD. Verba illa orantis Dominum satis in promptu sunt: Recordare, ait, Abraham, Isaac et Jacob, servorum tuorum, quibus jurasti per temetipsum dicens: Multiplicabo semen vestrum, sicut stellas coeli, et universam terram hanc, de qua locutus sum, dabo semini vestro (ibid.)