CAPUT XXXI. De ejusdem Pharaonis, diaboli typum gerentis, induratione.

“Et nuntiatum est regi Aegyptiorum quod fugisset populus,”

etc. Nonne hic est Pharao, qui supra dixit:

“Surgite, egredimini, et abeuntes benedicite mihi? (Exod. XII.)”

Quomodo ergo nunc dictum est,

“et nuntiatum est regi quod fugisset populus?”

An quia petierant filii Israel ab Aegyptiis vasa argentea et aurea, vestemque plurimam, et spoliaverant Aegyptios, et vulgus promiscuum atque innumerabile, forsitan de mancipiis Aegyptiorum dominos suos fugiens, ascenderat cum eis, idcirco sic dictum est,

“et nuntiatum est quod fugisset populus.”

Etenim ea ipsa quoque causa non parum innuit ut spoliis Aegypti potiti filii Israel, quanto cupidius onustati, tanto libentius ac properantius irent ad imperium Domini, Pharao autem tanto ad persequendum proniorem haberet exercitum, quanto insanius accepissent auro vel argento suo se esse spoliatos ab eis quos dudum libertate spoliaverant. Unde inflammati seque invicem caeco furore inflammantes:

“Quid, inquiunt, voluimus facere, ut dimitteremus Israel, ne serviret nobis? Junxit ergo currum suum Pharao, et omnem populum suum assumpsit secum. Tulitque sexcentos currus electos, quidquid curruum in Aegypto fuit, et duces totius exercitus. Induravitque Dominus cor Pharaonis regis Aegypti, et persecutus est filios Israel. At illi egressi erant in manu excelsa,”

etc. Saepe usa est, et nunc extrema vice sancta utitur Scriptura, verbo illo terribili:

“Induravitque Dominus cor Pharaonis,”

nihil verita, ne loquatur lutum sive figmentum contra figulum, et dicat:

“Ergo cujus vult miseretur, et quem vult indurat. Quid adhuc queritur? Voluntati enim ejus quis resistit? (Rom. IX)”

Nam si quid tale mutire audeat, dicetur ei:

“O homo, tu quis es qui respondeas Deo? (Ibid.)”

etc. Sed de hoc jam alio loco plenius dictum est. Spiritualiter,

“tunc nuntiatum est regi Aegypti quod fugisset populus,”

quando percepit diabolus quod exaltato super omnes coelos Christo vocatis ad fidem ejus cunctis gentibus templa sua derelinquerentur, et simulacrorum ejus sordes abjicerentur. Nam de illis quos de inferno amisit, quos triumphator Christus paradiso restituit, et intra muros supernae pacis collocavit, nullum postea nuntium audivit, nec anhelanti post illos ejus invidiae spes ulla superesse potuit. Tunc ergo quando resurrectionis Christi gloria praedicari coepit, et signum victoriae ejus effulsit, ut audirent omnes gentes, quod jam judicatus esset princeps hujus mundi (Joan. XVI), et idcirco transfugerent ad regnum victoris, titulumque ejus acciperent in frontibus suis, tunc, inquam, audito tristi nuntio, tulit currus electos, quidquid curruum in Aegypto fuit, verbi gratia, Neronem, Trajanum, Decium, Diocletianum, vel Maximianum. Isti enim et caeteri hujusmodi currus Pharaonis, currus electi fuere diaboli, et equi ejus, juxta Apocalypsim, rufi (Apoc. VI), id est, sanguinei. Super hos ascendit, et persecutus est filios Israel, id est persecutionem publicam excitavit contra omnes in Christum credentes.

“At illi, inquit, egressi erant in manu excelsa.”

Elegantissima oppositio. Excelsi videbantur praedicti currus Pharaonis, et duces diabolici exercitus, sed revera manus Domini excelsa est, in qua egressi sumus, excelsa, inquam, manus Domini, et excelsus Agnus Dei, cujus sanguine redempti exivimus.