CAPUT 2

CAP. III.

“In lectulo meo per noctes quaesivi quem diligit anima mea. Quaesivi illum, et non inveni. Surgam et circuibo civitatem per vicos et plateas, quaeram quem diligit anima mea. Quaesivi illum et non inveni. Invenerunt me vigiles, qui custodiunt civitatem. Num quem dilexit anima mea vidistis? Paululum cum pertransissem eos, inveni quem dilexit anima mea. Tenui eum, nec dimittam, donec introducam illum in domum matris meae, et in cubiculum genitricis meae.”

Hoc sentitis, o amici, in vobismetipsis, quicunque habetis sanctum dilectionis Spiritum, quicunque diligitis Dominum Deum ex toto corde, ex tota mente, et ex tota anima. Hoc, inquam, sentitis vos, amici, et filiae Hierusalem, quia magnum in ista dilectione est desiderium. Quanto vicinior iste dilectus habetur, tanto vehementius desideratur. Qui habent, habere desiderant, qui vident, videre desiderant. Nam angeli vident, et tamen, Scriptura teste, desiderant in eum prospicere. Ego autem, non utcunque habui aut vidi eum, sed in utero gestavi, et genui eum, et ei mater lac praebui, et diligenter contemplata sum. Quid putatis, quot noctes duxi pervigiles videndo et audiendo eum? Non enim sufficiebat dies ad tantum desiderium, sed totis noctibus in lectulo meo, in cubiculo meo pervigil fovebam et adorabam parvulum, audiebam et adorabam jam adultum, cum intra dulcia colloquia per oculos suos, oculos corporis transfunderet mihi suae divinitatis aspectum, ita tamen contemperans, ut tolerare possem, quem tremunt angeli, et virtutes coelorum, juxta illud quod auditis eum dicentem in hoc ipso libro Canticorum:

“Averte oculos tuos a me, quia ipsi me avolare fecerunt (Cant. VI).”

Ita in lectulo meo habui eum, sed deinde contigit mihi, ut ibi non invenirem eum. Dixit enim:

“Quid mihi et tibi est, mulier?”

(Joan. II.) Jam ex quo baptizatus est a Joanne, fieri coeperat, in lectulo sive cubiculo meo in illo habitationis meae secreto, ut non invenirem eum. Nam statim

“ductus est in desertum a spiritu (Matth. X, XIX), et deinde regressus, Evangelium eis praeposuit affectibus, ita ut diceret: Quid mihi et tibi est mulier?”

Sed et alios docuit, ut similiter facerent, ut scilicet patrem et matrem propter Evangelium relinquerent (Luc. IX). Itaque desiderio quaerebam et non inveniebam eum, ut solitaria possiderem solitarium. Dixi ergo:

“Surgam et circuibo civitatem per vicos et plateas, quaeram quem diligit anima mea.”

Dixi et feci sic, cum enim circuiret per civitates et castella, praedicans Evangelium regni Dei, ego sequebar et quaerebam eum.

“Quaesivi illum, et non inveni.”

Ille enim tanto intentus negotio, me matrem suam agnoscere quodammodo dissimulavit. Denique et quadam die, cum,

“loquente eo ad turbas, dixisset ei quidam: Ecce mater tua et fratres tui foris stant quaerentes te, ipse respondens dicenti sibi, ait: Quae est mater mea, et qui sunt fratres mei? Et extendens manum in discipulos suos, dixit: Ecce mater mea et fratres mei. Quicunque enim fecerit voluntatem Patris mei qui in coelis est, ipse meus et frater et soror et mater est (Matth. XII; Joan. XIX; Luc. VIII; Marc. III).”

Hoc modo me matrem suam agnoscere dissimulavit. Hoc est quod dico,

“quaesivi illum et non inveni.”

Post haec juxta crucem ejus steti. Sed nunquid hoc mihi fuit invenisse dilectum? Imo fuit mihi invenisse gladium, qui et pertransivit animam meam. Sepultus est, clausum et signatum fuit monumentum. Et ego quali mente quaerebam eum? Quali desiderio desiderabam eum, sciens cum esse a mortuis resurrecturum? Inde

“non inveni illum. Invenerunt me vigiles, qui custodiunt civitatem.”

Qui vigiles, vel quam custodientes civitatem? Discipuli ejus, quia ad hoc erant dispositi, ut custodirent, imo ut aedificarent civitatem veram Hierusalem, de qua, vel ad quam ipse dilectus, per Isaiam dixit:

“Super muros tuos, Hierusalem, constitui custodes, tota die et tota nocte non tacebunt laudare nomen Domini (Isa. XXVI).”

Isti vigiles jam tunc vigilabant, quia lugentes et flentes somnum non capiebant. Isti vigiles me invenerunt, et mulieres, quae tota nocte vigilantes venerunt ad monumentum, quae et emerant aromata, ut venientes ungerent eum (Matth. XXVIII; Marc. XVI), invenerunt me, bonum certatim afferendo nuntium, quod resurrexisset, et quod vidissent eum. Et ego, inquam:

“Num, quem dilexit anima mea, vidistis?”

Vidimus, aiunt, vidimus Dominum:

“Surrexit vere, et apparuit Simoni (Luc. XXIV).”

Visus est et duobus euntibus Emaus, et deinde stetit in medio nostrum et dixit:

“Pax vobis,”

et ostendit nobis manus et latus (Joan. XX), et obtulimus ei partem piscis assi et favum mellis, et manducabat coram nobis, et dixit:

“Haec sunt verba, quae locutus sum ad vos, cum adhuc essem vobiscum (Luc. XXIV), etc.”

His atque aliis modis vidimus eum ipsa tertia die qua resurrexit. Haec mihi dixerunt vigiles illi. Ego autem sic illum invenire cupiebam, ut jam nemo despiceret me dicentem, inveni illum, vidi illum, et ita factum est. Nam paululum cum pertransissem eos, inveni

“quem diligit anima mea”

et non quocunque, sed in coelum vidi ascendentem, et apostolos ejus, misso de coelis Spiritu sancto, vidi praedicantes gloriam Domini (Act. I). Haec mihi fuit inventio ejus, quem diligit anima mea, et ex illa inventione tenui cum, ut introducerem in domum matris meae, et in cubiculum genitricis meae, scilicet Synagogae. Hoc ex parte jam factum est, quia multi Judaeorum crediderunt in eum: alii quidem obclusis cordibus me et ipsum repulerunt (Act. II, III), sed non dimittam donec illuc introducam eum.

“Si enim, ait Scriptura, fuerit populus filiorum Israel quasi arena maris, reliquiae convertentur ex eis (Isa. X).”

Dilecta et dilectarum dilectissima, caeterarum exemplum est animarum, ut similiter et ipsae pro modulo suo dilectum quaerant, et invenire cupiant. Dilectum namque in lectulo quaerimus, quando in praesentis vitae aliquantula requie Redemptoris nostri desiderio suspiramus. Per noctem quaerimus quia, etsi jam mens in illa vigilat, tamen adhuc oculus caligat. Sed qui dilectum suum non invenit, restat, ut surgat, civitatem circumeat, id est, sanctam Ecclesiam electorum mente et inquisitione percurrat, per vicos et plateas quaerat, id est, per angusta et lata gradiens, et aspiciat ut si qua invenire in eis valeat, ejus vestigia exquirat, quia sunt nonnulli etiam vitae saecularis, qui imitandum aliquid habent de actione virtutis. Quaerentes autem nos vigiles inveniunt, qui custodiunt civitatem, qui sancti Patres, qui Ecclesiae statum custodiunt, bonis nostris studiis occurrunt, ut suo verbo vel scripto nos doceant. Quos cum paululum pertransimus, invenimus quomodo diligimus, quia Redemptor noster, etsi humilitate homo inter homines, divinitate tamen supra homines fuit. Cum ergo transeunt vigiles, dilectus invenitur, quia, cum prophetas et apostolos infra ipsum esse conspicimus, illum qui natura Deus est, esse supra homines consideramus. Prius ergo inveniendus quaeritur, ut post inventus strictius teneatur. Sancta omnium desideria, ut praediximus, dilatione crescunt, si autem dilatione deficiunt, desideria non fuerunt.