|
Igitur in pedibus statuae per insociabilia signa rerum ferri et testae,
licet arbitrari significatum fuisse id quod acciderat Romanis, quando
Christus natus est de Virgine. Quid enim acciderat? Hoc nimirum quod per
maximas civiles discordias Romana potentia in regnum et monarchiam
devenerat. Quis illas non audivit discordias? quis ignorat illa civilia
bella? Defatigatus est mundus, et adhuc defatigatur, scholasticis
lectitantibus, historiographis denarrantibus, puetis quoque
retractantibus, Romanorum fere omnium, maximeque Pompeii, et C. Caesaris
discordias immites, discordias impacabiles. Itemque Antonii et Octaviani
Augusti pugnas civiles, per quas et inter quas idem Octavianus Augustus
Romanorum monarcha effectus est, in cujus diebus lapis in monte sine
manibus abscissus est, quo regnante Christus de Virgine natus est, cujus
et successoris ejus Tiberii Caesaris temporibus aeternum regnum Dei, per
passionem et resurrectionem ejusdem Jesu Christi suscitatum est. Per
ferrum, inquam, et per testam in pedibus statuae, discordias illas et
bella civilia libenter accipimus signata fuisse, et hoc esse, quod
scriptum est:
|
“Quia vidisti pedum et digitorum partem testeam et partem ferream,
regnum divisum erit, quod tamen de plantario ferri orietur,”
|
|
id est ex nimia fortitudine, suboriente invidia fiet, ut regnum
dividatur. Et hoc ipsum repetitur, dicendo:
|
“Quia autem vidisti ferrum mistum testa ex luto, commiscebuntur quidem
humano semine, sed non adhaerebunt sibi, sicut ferrum non potest misceri
testae (Dan. II).”
|
|
Cum magna admiratione hoc accipiendum est, quia non solummodo concives,
verum etiam consanguinei fuerint, ita ut Pompeius C. Caesaris gener, et
Octaviani Antonius sororius existeret, et tamen non magis potuerunt per
concordiam cohaerere sibi quam potest ferrum misceri testae. Et tandiu
dissenserunt, donec pars infirmior victa decessit. Ibi pars partem unius
ejusdemque Romanae virtutis ita velociter et fortiter superavit, ut pars
quae victa est luteae testae, pars autem quae vicit ferro possit
comparari:
Una acies patitur bellum, gerit altera. . . . . .
ait auctor insignis, describens illa civilia bella (LUCAN. Pharsal. VII,
501). Item ad illum qui superior erat, id est ad C. Caesarem jam dictum
refert (ID. Pharsal. I, 82-85):
Bellantem geminis tenuit te Gallia lustris,
Pars quota terrarum? Facili si praelia pauca
Cesseris eventu, tibi Roma subegerit orbem,
et ita factum est. Summa horum, quae dicta sunt, ista est, per
discrepantiam testae et ferri, quarti, id est, Romani regni civiles
discordias recte posse intelligi. Nunc ad ordinem redeamus.
|
|