CAP. IV.


VERS. 1, 3.

Verti me ad alia, et vidi calumnias, quae sub sole geruntur, et lacrymas innocentium, et neminem consolatorem, nec posse resistere eorum violentiae, cunctorum auxilio destitutos. Et laudavi magis mortuos, quam viventes, et feliciorem utroque judicavi, qui necdum natus est, nec vidit mala quae sub sole fiunt. Qui flebat fragilem naturae nostrae conditionem, et dolebat pares nos esse jumentis, modo flet quod non simus parilis conditionis, non simus contenti foedere aequalis vitae. Vidi, ait, calumnias quae sub coelo geruntur, et lacrymas innocentium magis inde oriri, quod nullum meretur consolatorem, et non queat bona vita innocentis resistere peccatori, sed tota in lacrymis sit consolatio eorum qui soli relicti sunt. Et laudavi magis mortuos quam viventes, et feliciorem utroque judicavi qui necdum natus est. Ad comparationem miseriarum, quae in hoc saeculo mortales premunt, feliciores judicavi mortuos quam viventes, secundum illud Job de inferis disputantis: Ibi requieverunt fessi robore, omnes qui vincti fuerant, jam securi, non audientes vocem exactoris (Job III). Melior autem est utroque, vivente videlicet et defuncto, qui necdum natus est. Alius enim adhuc mala patitur, alius quasi de naufragio nudus evasit; porro qui necdum natus est, in eo felicior est, quod necdum mala mundi expertus est. Hoc autem dicit, non quod qui necdum natus est, ante sit quam nascatur, et in eo felicior sit, qui necdum corpore praegravatus est, sed, quod melius est omnino non esse, nec sensum habere substantiae, quam infeliciter vel esse, vel vivere, quomodo et de Juda Dominus loquitur, futura ejus tormenta significans: Melius erat non nasci homini illi (Marc. XIV), quod melius ei fuerit omnino nil esse, quam aeternos cruciatus perpeti. Alii altius hunc locum intelligunt, meliores eos esse dicentes qui mortui sunt, ab his qui vivunt, licet ante fuerint peccatores, viventes enim adhuc esse in praelio, et quasi clausos corporis ergastulo retentari; qui vero mortem obierint, jam esse securos, et peccare desiisse, sicut et Joannes, cui major non fuit in natis mulierum (Matth. XI), minor est eo quo minus est in regno coelorum, et corporis onere liberatus, nescit cum Apostolo dicere: Infelix ego homo! quis me liberabit de corpore mortis hujus? (Rom. VII.) Meliorem autem esse utroque eum qui necdum natus est, nec vidit mala quibus in mundo homines deprimuntur, animas vero nostras antequam ad corpora ista descendant versari apud superos, et tandiu beatas esse, quandiu coelestis Jerusalem a choro teneantur angelico.