CAPUT 6

“Et ipse calcat torcular vini furoris irae Dei omnipotentis, et habet in vestimento et in femore suo scriptum Rex regum et Dominus dominantium.”

Ipse qui percutit sive percutiet gentes, et reget eos in virga ferrea, jam

“calcat torcular vini furoris irae Dei omnipotentis,”

id est jam parat percussuram populo illi, jam causae suscitatae sunt, propter quas veniat et incumbat illis pondus et pressura Romani imperii, ut concludat multitudines eorum, et in angusto comprimat exercitus Titi et Vespasiani. Haec pressura nimirum recte et nimis congrue designatur per torcular vini. Gens namque illa fuit vel esse debuit vinea Domini, et quia cum debuisset facere uvas, fecit labruscas (Isa. V), malum hoc illi eventurum Deus ipse in propheta praedixit:

“Et quia de vinea Sodomorum vinea eorum, quia uva eorum uva fellis (Deut. XXXII),”

idcirco mala haec illis reddenda apud se condita et in thesauris suis esse signata Deus praedixit in cantico Moysi. In propheta Isaia cum ille ex persona sua praemisisset:

“Cantabo dilecto meo canticum patruelis mei, vineae suae (Isa. V),”

etc. Tandem Deus dicit: Nunc ergo, habitatores Jerusalem et viri Juda, judicate inter me et inter vineam meam (ibid.). Paucisque interpositis:

“Et nunc, ait, ostendam vobis quid ego faciam vineae meae. Auferam sepem ejus, et erit in direptionem. Diruam maceriam ejus, et erit in conculcationem,”

etc. Post hujusmodi comminationes item dicit:

“Vinea enim Domini exercituum Dominus Israel est, et vir Juda germen delectabile ejus (ibid.).”

David quoque propheta, cum dixisset:

“Vineam de Aegypto transtulisti, ejecisti gentes, et plantasti eam (Psal. LXXIX),”

etc., praevidens hoc torcular et hanc pressuram,

“exterminavit eam, inquit, aper de silva, et singularis ferus depastus est eam (ibid.).”

Nam

“aper de silva”

sive

“singularis ferus,”

gentilis imperator, et Romanus intelligitur exercitus. Pulchre ergo ubi dixit,

“et ipse reget gentes in virga ferrea,”

volens significare quid futurum esset Judaeis incredulis.

“Et ipse, inquit, calcat torcular vini furoris irae Dei omnipotentis,”

pro eo ut diceret: Et Judaei cadent in ore gladii, et in omnes gentes ducentur captivi, sive erit pressura magna super terram, et ira populo huic. Quare autem non contentus fuit dixisse solummodo furoris, sive solummodo irae, sed utrumque furorem scilicet et iram conjunxit, dicendo

“torcular vini furoris irae Dei omnipotentis?”

Videlicet quia vinum Judaeorum quod verius dici potest fel et venenum, sicut Moyses testatus est dicens:

“Fel draconum vinum eorum, et venenum aspidum insanabile (Deut. XXXII).”

Vinum, inquam, Judaeorum venenatum atque fellitum, qui ipsum vineae Dominum felle et aceto suspensum in cruce potaverunt (Matth. XXVII), non solum furorem aut solam iram, sed furorem simul et iram sibi comparavit; id est, non tantum in praesenti aut tantum in futuro, sed in praesenti simul et in futuro damnationem sibi acquisivit, ut corpora hic trucidaret et captivaret Romanus exercitus, animas autem illic possideret diabolus, cruciaret infernus. Utramque vindictam Moyses uno brevi versiculo exprimit:

“Ignis, inquiens, succensus est in furore meo, et ardebit usque ad inferni novissima (Deut. XXXII).”

Hoc praemisso,

“et calcat torcular vini furoris irae Dei omnipotentis,”

quod gravissime sonuit, neque enim leve est tali in loco Deum omnipotentem enuntiari. Repente mirabiliter intulit: