CAPUT XXXV. Quid significet quod aqua mensione prima ad talos, secunda usque ad genua, tertia usque ad renes pertingit, quarta autem transiri nequit, et quid sit omnes aqua sanari, et pisces magnos multiplicari, et cur sit nomen civitatis, Dominus ibidem.

“Et mensus est mille cubitos, et transduxiteme per aquam usque ad talos.”

Mille mensoris hujus cubiti plenitudinem significant gratiae largitoris, qui prima mensione omnia tulit peccata mundi, per quam prophetam usque ad talos transduxit. Nam per talos aqua tinctos primae mensionis, exstinctio significatur peccati originalis, quia pro illo Deus ad serpentem pro muliere dixit:

“Ipsa conteret caput tuum, et tu insidiaberis calcaneo ejus (Gen. II).”

Etenim maxime pro peccato originali insidiabatur diabolus serpens antiquus calcaneo mulieris et seminis ejus, id est extremo fini ejus, in tantum ut ad ipsum Christum Dei Filium venire auderet insidiator, nihil tamen nociturus, sicut ipse testatur:

“Venit enim princeps mundi hujus, et in me non habet quid quam (Joan. XII).”

“Rursum mensus est mille, et transduxit me per aquam usque ad genua.”

Per talos soli apostoli, de quibus propheta:

“Quam pulchri, inquit, super montes pedes evangelizantis pacem! (Isa. LII.)”

Per genua universi significantur adoratores ejusdem Christi Filii Dei. Usque ad haec genua secundae mensionis aqua pervenit, quando cum dixisset:

“Accipite Spiritum sanctum,”

continuo subjunxit:

“Quorum remiseritis peccata, remittuntur eis (Joan. XX).”

Nam de omnibus qui Christo genu curvant, dixit:

“Tertio mensus est mille, et transduxit me, inquit, per aquam usque ad renes.”

Tunc nimirum tertio mensus est, et suos, quorum hic propheta typum gerit,

“per aquam usque ad renes transduxit,”

quando jam sedens a dextris Dei, Spiritum sanctum misit illis qui eatenus carnales et infirmos virtute induit, fortitudine accinxit. Quarto mensurus est, et torrentem faciet,

“quem, inquit propheta, non potui pertransire,”

scilicet in resurrectione; nam nec oculus videre nec auris potuit audire, sed nec in cor hominis aestimatio ejus potuit ascendere (Isa. LXIV; I Cor. II). Tunc ad plenum aquae nostrae sanatae erunt, et omnis anima quocunque venerit hic torrens vivet, eruntque pisces multi satis, omnes videlicet electi, quos in captura piscium centum quinquaginta trium post resurrectionem suam Dominus significavit (Joan. XXI). Verumtamen non omnes aquae sanabuntur. Nam et Apostolus loquitur:

“Omnes quidem resurgemus, sed non omnes immutabimur (I Cor. XV).”

Recte ergo et hic sequitur:

“In littoribus autem ejus et in palustribus non sanabuntur, quia in salinas dabuntur.”

Littora maris hujus, atque palustria, dura sunt hominum corda, dura, inquam, velut littorea saxa per incredulitatis duritiam. Itemque palustria, id est coenosa per concretam omnium vitiorum fetulentiam. Haec, inquam,

“non sanabuntur, quia in salinas dabuntur,”

id est etsi resurgant, non resurgent in incorruptionis sanitatem, sed ad aeternam resurgent mortis passionem.

“Et super torrentem orietur in ripis ejus ex utraque parte omne lignum pomiferum per singulos menses afferens primitiva.”

Haec, etc., quia pene eadem in Apocalypsi leguntur (Apoc. XXII), et nos ad alia tendentes brevitati studere cupimus, jam hic finem hujus lectionis facimus, virum gloriosum magnae civitatis, et templi sui mensorem, sive architectum, atque principem exoratum esse cupientes, ut praediorum civitatis hujusce quae per quingenta et quatuor millia undique mensus est, aliquam nobis tribuat portionem. Sine dubio centupla illic reposita sunt sanctis, hic sua quaelibet pro illo principe relinquentibus. Constat autem quia dum terrena relinquuntur, quinque corporis sensus suis voluptatibus orbantur. Recte igitur quingenta millia discriminantur, ut secundum numerum sensuum, qui hic pro spe futurorum refrenantur, ipsa remuneratio centenaria quinquies multiplicetur. Super omnem autem beautitudinem illud amplectendum, est, quod sic tandem concluditur.

(CAP. XLVIII.)

“Et nomen civitatis ex illa die, Dominus ibidem.”

Quia videlicet quod nunc cognoscimus ex parte, quod nunc videmus per speculum in aegnimate, tunc cognoscemus, sicut et cogniti sumus, tunc videbimus facie ad faciem (I Cor. XIII), videbimus sicuti est (I Joan. III), videbimus Deum deorum in Sion (Psal. LXXXIII).