|
|
“At non talis servus meus Moyses.”
|
|
Verum hoc, quia de Scripturis non habet auctoritatem, facile
contemnitur. Sed et quid opus est quaerere, extra presentem Scripturam,
cur obloquentes dixerint uxorem ejus Aethiopissam. Nam cum Moyses uxorem
duxerit filiam Jethro sacerdotis Madian (Exod. II), terra autem Madian
vicina sit terrae Aethiopum, recte intelligitur quod pro eo quod
dicerent uxorem Madianitidem, dixerint uxorem Aethiopissam, sicut se
habet amaritudo rixantium, ut semper e vicino rapiat quod valeat ad
augendum contemptum. Paulo ante Jethro reduxerat illam (Exod. XVIII), et
indignari coeperunt de fratre suo, duce suo, quod haberat uxorem
alienigenam. Poterat calumnia confutari vel sola auctoritate Moysi quod
videlicet reprebendi non deberet a subditis praelatus praesertim is per
quem Deus tanta tamque manifesta loqueretur. Invaluit econtra
pertinaciter superbia carnalis, et superbiam spiritualem proficiendo
impetus generavit. Dixerunt enim:
|
“Nunquid per solum Moysen locutus est Dominus? Nonne et nobis similiter
est locutus?”
|
|
Videlicet quia paulo ante creverat turba prophetantium, septuaginta
namque seniores propheticum acceperant de ipso Moyse spiritum, dicente
Domino Moysi:
|
“Auferam de spiritu tuo, tradamque eis (Num. XI).”
|
|
Idcirco quasi pro multitudiue prophetantium, unus prophetarum maximus
decrescebat, et vilescebat in eorum oculis. Hoc frequenter accidit et in
Ecclesia Christi ut magistrum succrescentes discipuli, praelatum
illustrem subditi, patrem contentiose audeant obscurare illustres filii.
Tale quid, et Paulo apostolo contigerat, cum diceret ipse Corinthiis:
|
“Jam saturati estis. Jam divites facti estis. Sine nobis regnatis, et
utinam regnetis ut et nos vobiscum regnemus (I Cor. IV).”
|
|
Ac deinceps:
|
“Non ut confundam vos haec scribo, sed ut filios meos charissimos moneo.
Nam si decem millia paedagogorum habeatis in Christo, sed non multos
Patres. Nam in Christo Jesu per Evangelium ego vos genui (Ibid.).”
|
|
Igitur quia sic primo contigit Moysi, sanciendum fuit exemplum in
primis, quod deinceps timerent secuturi.
|
“Quod cum audisset Dominus,”
|
|
ratus est. Quare?
|
“erat enim, inquit, Moyses vir mitissimus super omnes homines qui
morabantur in terra,”
|
|
dulcis quidem laus, et vehementer magna laus, egregiae virtutis, quam
possidens omnis praelatus recte dicere possit:
|
“Imitatores mei estete, sicut et ego Christi (I Cor. II),”
|
|
ostendens quod juste Deus iratus sit, vel irasci debuerit, quia
videlicet Moyses non utcunque mitis, sed et mitissimus erat super omnes
homines qui habitabant in terra. Nullo modo seipsum defendebat, et hoc
pacto quasi legitima causa defensorem sui Deum magis tacendo
constituebat. Nam
|
“mihi vindictam et ego retribuam, dicit Dominus (Deut. XXXII).”
|
|
Verumtamen parum dictum est, quia mitissimus erat, sed pro merito Moysi
laus ista longe inferior. Supplevit ergo Dominus de Moyse quod Moyses de
seipso minus dixerat. Ait enim:
|
“Audite sermones meos. Si quis fuerit inter prophetas Domini, in visione
apparebo ei, vel per somnium loquar ad eum. At non talis servus meus
Moyses, qui in omni domo mea fidelissimus est. Ore enim ad os loquor ad
eum, et palam. et non per aenigmata Dominum videt. Quare igitur non
timuistis detrahere servo meo Moysi?”
|
|
Magna commendatio, fortissima defensio. Attentos auditores esse voluit
enuntiatio judicantis.
|
“Audite, inquiens, sermones meos”
|
|
gravitate usa competenti. Deinde locutionis suae modos dividit dicendo:
|
“Si quis fuerit inter vos propheta Domini,”
|
|
etc. Videlicet quia dixerant:
|
“Nunquid per solum Moysen locutus est Dominus? Nonne et nobis similiter
est locutus?”
|
|
Mensuram suam cognoscere habebant, ut minoris et majoris habendo
distantiam, non se super se extollerent, cum observandum sit, et inter
aequales quod dictum est,
|
“honore invicem praevenientes (Rom. XII).”
|
|
In visione, inquit, apparebo ei, vel per somnium loquar ad illum. Somnia
futurarum praeferunt imagines rerum, et si prudentem habuerint
conjectorem, quaedam prophetiae sunt. Prius rerum futurarum imagines vel
figurae conspiciuntur, et deinde conjiciendo res ipsae ex parte
praevidentur: Sic Joseph in Aegypto somnia Pharaonis (Gen. XLI). Sic
Daniel in Babylonia somnia Nabuchodonosor prius audivit, et ipse sua
vidit, ac deinde revelante spiritu de conjiciendo non in incertum de
rebus futuris prophetavit.
|
“At non, inquit, talis servus meus Moyses, qui in omni domo mea
fidelissimus est.”
|
|
Non hic prius figuras per somnium conspicit, et deinde de futuris rebus
conjicit, seu potius econtra prius res ipsas de longinquo futuras
prospicit et deinde figuris et aenigmatibus pro tempore operit atque
involvit. Nam hic saepe dictum est.
|
“Inspice et fac secundum exemplar quod tibi in monte monstratum est
(Exod. XXV).”
|
|
Ait ergo:
|
“Ore enim ad os loquor ei, et palam non per aenigmata Dominum videt.”
|
|
Ac si dicat: Prius claro intuitu rerum futurarum ordinem videt, et
quanquam aenigmata conscribat, et figuras, rerum tamen veritatem
intrinsecus ipse tenet.
|
“Quare igitur non timuisitis detrahere servo meo Moysi?”
|
|
Percunctatio haec reos concludens, irati animi est, quam et protinus
poenali sententia evestigio secuta est.
|
|