CAPUT XXVII. Captivitatem populi propter verbum Dei, multo quam gentium imperiosam libertatem, gloriosiorem fuisse.

Comparetur nunc illa populi Dei captivitas cum libertate gentium, sub quibus, vel inter quas populus ille captivus erat. Quidnam gloriosius, quid felicius exstat, gentiumne, quae sine Deo erant imperiosa libertas? an populi spem habentis in verbo promissionis captivitas? At vero, ut certum respondeas judicium, respice conscriptam ex historiis et annalibus felicitatem, imo infelicitatem gentium et regum super eos dominantium. Quomodo regnabant? quomodo imperabant? In sanguinibus regnabant, in mortibus imperabant, false viventes et vere morientes, gloriam sitientes et calamitatem bibentes. Nunquid enim illa, quae diximus capita draconis interea, dum contra mulierem in utero habentem stabant et hiabant, saltem sibimet parcebant, et invicem mordendo semetipsa laniare cessabant? imo suis morsibus semetipsa multo magis cruentabant. Nam contra mulierem quidem uno malignitatis spiritu male concordantia, rictum semper faciebant, denteque collidebant, sed contra semetipsa miro modo divisa invicem oderant, et super invicem saliebant, terramque suo sanguine quasi copioso imbre compluebant reges regum, amici amicorum, cognati cognatorum, filii patrum, patres filiorum, nec maternis uberibus filii parcentes, sanguinem voraces hauriebant, irritati interdum solummodo favoribus dissonis propter regnandi cupiditatem belluinam. Mater nonnunquam dum alteri filio plus favere putatur, ab altero filio jugulatur, et a filio pater obtruncatur. Millia centena, et plus quam millia centena dietim bello caesa, nimirum diabolo pro ludo habentur. Non est praesentis propositi horribiles et diabolicas recitare gentilium bellorum tragoedias. Qui vult, vel cui vacat, sunt historiae multiplices, legat illas. Nostra hic intentio est perhibere quod verum est, captivo Dei populo, gentes vel reges gentium captivantes illum, etiam secundum praesens saeculum fuisse miserabiliores, quoniam istis respicientibus ad promissionis verbum, omnia non solum in futuro, verum etiam interdum in praesenti saeculo cooperabantur in bonum, illis autem cum Verbo Dei nihil habentibus, omnia cooperabantur in malum.