|
|
“Et flebunt et plangent se super illam reges terrae, qui cum illa
fornicati sunt, et in deliciis vixerunt. Et cum viderint fumum incendii
ejus, longe stabunt propter timorem tormentorum ejus, et dicent: Vae,
vae civitas illa magna Babylon, civitas illa fortis, quoniam una hora
venit judicium tuum.”
|
|
Hic jam meminisse juvat scripti illius sive voluminis, de quo in
Ezechiele propheta scriptum est:
|
“Et vidi, et ecce manus missa ad me, in qua erat involutus liber, et
expandit illam coram me, qui erat scriptus intus et foris, et scriptae
erant in eo lamentationes, et carmen, et vae (Ezech. II).”
|
|
Ille namque liber, omnis Scriptura divinitus inspirata est, qui coram
propheta expanditur, quia fideli viro gratia Christi aperiente
intelligibilis redditur. In illo libro
|
“scriptae sunt lamentationes, et carmen, et vae:”
|
|
quorum videlicet trium carmen et vae opposita sunt, lamentationes vero
quasi medium obtinent locum. Carmen quippe sempiternum sanctis et
electis in futuro saeculo sanctae Scripturae repromittunt:
|
“Vae autem omnibus impiis, quales in isto loco denotantur reges terrae,
qui cum meretrice fornicati sunt, et in deliciis vixerunt, et mercatores
terrae, qui de virtute deliciarum ejus divites facti sunt.”
|
|
Porro lamentationes poenitentium sunt, qui in praesenti peccata sua
temporaliter lamentantur, ne perveniant ad illud vae sempiternum. Haec
omnia, scilicet
|
“lamentationes, et carmen, et vae,”
|
|
Scripturae hujus praesens locus simul congregata studiose legentibus
demonstrat. Cum enim dicitur:
|
“Exite de illa, populus meus, ut ne participes sitis delictorum ejus, et
de plagis ejus non accipiatis;”
|
|
poenitentia, sicut jam ante dictum est, in omnes gentes praedicatur quod
nimirum lamentari est. Vae autem manifestius quod impiorum est, hic
exprimitur, cum ipsi dicunt:
|
“Vae, vae civitas illa magna Babylon, civitas illa fortis, quoniam una
hora venit judicium tuum.”
|
|
Et rursum:
|
“Vae, vae civitas illa magna, quae amicta erat byssino, et purpura, et
coccino, et deaurata est auro et lapide pretioso, et margaritis, quoniam
una hora destitutae sunt tantae divitiae.”
|
|
Itemque tertio:
|
“Vae, vae civitas magna, in qua divites facti sunt omnes qui habent
naves in mari de pretiis ejus; quoniam una hora desolata est.”
|
|
Tertio
|
“vae congeminatum est, atque ita sexies vae dictum est.”
|
|
Et una eademque causa dicendi vae, vae ubique redditur. Paucis tamen
commutatis vocibus,
|
“quoniam una hora venit judicium tuum, quoniam una hora destitutae sunt
tantae divitiae, quoniam una hora desolata est.”
|
|
Omnia namque mundi aetatum, quae sex numero sunt, tunc simul
vindicabuntur in eis scelera, quorum nulla est septima, id est nullum
Sabbatum. Et hoc mirum atque miserrimum erit videre eis qui tantopere
amant hoc nequam saeculum; quia tot dierum vel temporum, tot mundi
aetatum opera mala judicabuntur, et gaudia peribunt succedente
interminabili quantitate tormentorum, una hora judicii, una hora
destitutionis, una hora desolationis. Tunc omnia simul peribunt, in
quibus fornicatores mundi amatores cum saepe dicta meretrice luxuriati
sunt.
|
“Aurum et argentum, et lapides pretiosi, et margaritae, et byssus, et
purpura, et sericum, et coccinum et omne lignum thyinum, et omnia vasa
eboris, et omnia vasa de lapide pretioso, et aeramento, et ferro, et
marmore, quae universa pertinent ad fornicationem oculorum.”
|
|
Deinde
|
“et cinnamomum, et amomum,”
|
|
et caeterae species thuris et odoramentorum, quae nimirum hic ad
fornicarium referuntur olfactum. Deinde et species unguenti, quae ad
luxuriosum spectant. Deinde, inquit,
et similae, et tritici, quae vel quorum similia referuntur ad gustum.
Post multa infertur et vox citharoedorum et musicorum, et tibia
canentium. Et tuba non audietur in te amplius, quae ad quintum spectant
corporis sensum, id est ad auditum. Igitur omnia fornicationis
instrumenta in quinque sensibus corporis lenocinantia damnantur, per
quos videlicet sensus omne adulterium animae a Deo fornicantis
exercetur.
|
“Jumentorum quoque et ovium, et equorum, et rhedarum, et mancipiorum, et
animarum hominum servitia,”
|
|
inter perituram mundi supellectilem numerantur; sed et poma suo nomine
exprimuntur, quod ipsa cupiditati inordinatae perire debeant, dicendo:
|
“et poma tua, desiderium animae discessit a te.”
|
|
Nihilominus inter haec concluduntur,
|
“quaecunque sunt irritamenta gulae, sive experimenta culinae,”
|
|
dum additur
|
“et omnia pinguia et clara perierunt a te.”
|
|
Fere omnia voluptatis instrumenta quaecunque vel quantacunque quinque
sensibus corporis hauriuntur, et per quae dignior pars languescit
hominis et captivatur, suis nominibus peritura exprimuntur, opportuna
nimirum videntis et scribentis diligentia. Quia videlicet in illa hora,
cum coeperit hic mundus supremo igne conflagrari, miserum cunctis
amatoribus ejus dedit spectaculum, ubi non sine magno dolore perire
videbunt, quaecunque cum amore nimio possederunt. Unde, ut doloris
vehementiam insinuet fore non parvam, semel et iterum, ac tertio
flentium atque lugentium inconsolabilem praescribit miseriam. Ait enim:
|
“Et flebunt, et plangent se super illam reges terrae.”
|
|
Et iterum:
|
“Et negotiatores terrae flebunt, et lugebunt super illam, quoniam merces
eorum nemo emet amplius.”
|
|
Ac deinceps:
|
“Et omnis gubernator, et omnis qui in loco navigat, et nautae, et qui
maria operantur longe steterunt, et clamaverunt videntes locum incendii
ejus, dicentes: Quae similis civitati huic magnae: Et miserunt, inquit,
pulverem super capita sua.”
|
|
Pulvis super capita, poenitudinis tristitiam significat. Verum illa
poenitudo jam utilis non est fructuosa, quia nimirum sera est. Simulque
sciendum quia jam in ipsis poenitentibus ratio aut sapientia nulla est.
Qualis enim vae quam rationabilis est modus poenitentiae, ubi flentes et
lugentes clamant et dicunt,
|
“quae similis civitati huic magnae?”
|
|
Etiam nunc phantasiam gloriae transitoriae quam viderant, arbitrantur
magnam civitatem fuisse. Non ergo tam dolent se voluptates noxias
admisisse quam easdem voluptates sibimet irrecuperabiliter perire. Et
profecto si possent cuncta haec pereuntia cupiditatis fomenta, quae hic
cum tormento ipsorum nominatim exprimuntur, de incendio liberare sibique
retinere cuperent. Sed procul dubio non poterunt, rebusque pereuntibus
longe aberit auxilium ipsorum pariter pereuntium. Unde cum magna
invaletudinis eorum significatione semel et iterum, ac tertio hic est
dictum, quia longe stabant.
|
“Cum, inquit, viderint reges fumum incendii ejus longe stantes propter
timorem tormentorum ejus, dicent vae, vae.”
|
|
Item:
|
“Et mercatores hominum qui divites facti sunt ab ea, longe stabunt,
propter timorem ejus flentes et lugentes, et dicentes vae, vae.”
|
|
Et paulo post:
|
“Et omnis gubernator, et nautae longe steterunt, et clamaverunt flentes
et lugentes, et dicentes, vae, vae.”
|
|
Omnes omnino tam reges quam nautae sive gubernatores, tam nautae quam
negotiatores longe stabunt, non tam loco quam defectu cordis, et animo
invalido; quia videlicet nec reges tunc arma vel exercitus ad pugnandum,
neque nautae remos ad navigandum, neque negotiatores institas ad
colligendas sarcinas habebunt. Nam et jumentorum, et equorum, et
rhedarum subsidia cuncta deerunt. Notandum interea quia pastores aut
ruricolae, fletum hunc et luctum habituri non scribuntur, quia videlicet
simplicis vitae officia sunt, magisque necessario usui quam superfluae
cupiditati famulantur. Ab ejusmodi fletu et luctu recte nimirum nautae
non excipiuntur, quia nonnihil et ipsi rident et gloriantur, dum
remigant, et prospero per maria cursu feruntur. Hoc ita esse procul
dubio praesenti quisquis navium prospere velificantium aliquando vidit,
nautarumque lascivientium celeuma (quod est carmen nauticum) audivit.
Neque enim sic excusabiles aut ruricolae aut pastores, quorum cum
nonnullis Deus ab initio locutus est, isti quoque videri possunt, quorum
lacertis non solum mercatoriae, verum etiam pugnatoriae naves actae
cucurrerunt, et bellico sanguine marinos persaepe fluctus infecerunt.
Sequitur:
|
|