CAPUT IX. De distinctione vel situ secundi tabernaculi.

(CAP XXVI.)

“Tabernaculum vero ita fiet: Decem cortinas de bysso retorta, et hyacintho ac purpura, coccoque bis tincto variatas opere plumario facies,”

etc. Lectionis hujus summam Apostolus ita breviter contingit:

“Tabernaculum factum est primum in quo erant candelabra, et mensa, et propositio panum, quae dicitur sancta. Post velamentum autem secundum tabernaculum quod dicitur Sancta sanctorum, aureum habens thuribulum, et arcam testamenti, circumtectam ex omni parte auro, in qua urna habens manna, et virga Aaron, quae fronduerat, et tabulae testamenti. Supraque ea cherubin gloriae obumbrantia propitiatorium (Hebr. IX).”

Sciendum in primis quia non secundum ordinem lectionis, qua compositio narratur, sed, secundum ordinem ministerii, sive introitus, primum et secundum tabernaculum dixit. Itaque et nunc reciprocando, pauca dicenda sunt de situ, vel positione utriusque tabernaculi, id est incipiendo a fine lectionis, ubi dictum est.

“In introitu vero atrii fiet tentorium cubitorum viginti (Exod. XXVII).”

Prima erat ingrediendi porta atrii, quae patebat viginti cubitis, et habebat quatuor columnas, quibus dependebat velum viginti cubitis extensum, erectum autem cubitis quinque quatuor illis saepe commemoratis coloribus, acu picto opere variatum. Hac porta ingrediens, excipiebatur atrio, cujus latera dextera laevaque quindenis cubitis, et ternis columnis porrigebantur introrsus, ut in medium ponerent ostium tabernaculi interioris in ea parte quo perveniebant, sicut in medio ponebant portam atrii ab ea parte unde incipiebant. In hoc atrio erat altare sacrificiorum, quadratum quinque scilicet cubitis longum et totidem latum. Inter portam et altare spatium erat ubi versabantur qui sacrificia imponebant altari, introrsus vero inter altare et ostium tabernaculi, locus erat cineris ante altare, et inde labrum aeneum, ubi manus et pedes lavabant sacerdotes, vel altari in atrio servituri, vel tabernaculum interius ingressuri. Tentoria porro hujus atrii in lateribus ternarum columnarum byssina erant extenta cubitis quindenis, erecta cubitis quinis. Ab hoc ergo atrio, intrabatur ostium tabernaculi cum transitum esset altare, et labrum aeneum. Quo ostio ingresso, occurrebat velum, quod ad ostium fuerat compositum, in quinque columnis ex centum, variatum illis quatuor coloribus. Transito illo velo excipiebat pars tabernaculi media inter hoc velum, et illud alterum, quod columnis interius quatuor fuerat impositum ex illis quatuor coloribus factum, et separabat inter sancta, quae forinsecus erant, et Sancta sanctorum interius posita. In hoc itaque medio spatio inter ista duo vela, mensa erat aurea, quae habebat panes propositionis, in parte aquilonis, et contra eam candelabrum aureum septem lucernarum, in parte austri, huc usque solis sacerdotibus licebat intrare. Interius autem, id est in Sancta sanctorum, ultra velum quatuor columnarum arca erat testimonii deaurata, in qua erant tabulae lapideae legis, et virga Aaron, et urna aurea cum manna, et propitiatorium; desuper autem, ubi stabant duo cherubim alis obumbrantia propitiatorium, et intuentia se invicem et ipsum. Ante arcam vero, id est inter arcam et velum positum erat altare incensi, quod aliquando aureum dicit Scriptura, aliquando deauratum, aureum utique appellans, quod erat inauratum: At haec Sancta sanctorum, nisi summo sacerdoti, non licebat intrare quotidie propter inferendum incensum, semel autem in anno cum sanguine ad purificandum altare, et si forte quando exigebat necessitas pro peccato sacerdotis, aut universae synagogae sicut in Levitico scriptum est. Nunc demum a principio rursus ingrediamur cum historica demonstratione, situmque prosequamur spiritualis intelligentiae.