CAPUT XXIV. Quomodo eadem sapientia lusit hic et illic, et quod lusit illic bene coram Domino, sed hic melius, ubi sic illusit coram Deo, ut illuderet diabolo.

Quem tandem ludum nos homines pulchriorem esse vel fuisse censebimus, quo magis jure delectamur? Nempe hunc ludum postremum magis probamus, et hoc ludo magis delectamur; magis enim hic pertinet ad nos, et totus factus est propter nos. Et ut vera discretione utamur, illic coelum et terram creando bene quidem lusit coram Domino, sed hic novos coelos et novam terram creando sic lusit coram Domino, ut illuderet diabolo. De qua videlicet illusione dicebat ipse Dominus ad beatum Job: In oculis ejus, quasi hamo capiet eum, et in sudibus perforabit nares ejus. An extrahere poteris Leviathan hamo, et fune ligabis linguam ejus? Nunquid pones circulum in naribus ejus, et armilla perforabis maxillam ejus? Nunquid multiplicabit ad te preces, aut loquetur tibi mollia? Nunquid feriet pactum tecum, et accipies eum servum sempiternum? Nunquid illudes ei quasi avi, et ligabis eum ancillis tuis? Concident eum amici, divident illum negotiatores? Nunquid implebis sagenas pelle ejus, et gurgustium piscium capite ejus? (Job LX.) Nam ad singula subaudiendum est, ut ego. Hoc plane propter nos homines factum est; nam illud prius sapientiae opus tam propter angelos quam propter nos homines. Nobis quippe Leviathan infestus erat, quod nomen eamdem infestationem diaboli significat. Leviathan quippe additamentum eorum dicitur. Quorum videlicet nisi hominum, quibus semel culpam praevaricationis intulit, et hanc usque ad mortem aeternam quotidie pessimis suggestionibus extendit? Quibus dum reatum foenore multiplicat, poenas procul dubio sine cessatione coacervat. Potest quoque Leviathan etiam per irrisionem vocari. Primo quippe homini, persuasione callida, divinitatem se additurum perhibuit, sed immortalitem tulit. Additamentum igitur hominum per irrisionem dici potuit, quibus dum hoc quod non erant se addere spopondit, etiam hoc quod erat fallendo subtraxit. Quomodo isti hic sapientiae spiritus illusit? In oculis, inquit, quasi hamo capiet eum. Quis nesciat quod in hamo esca ostenditur, aculeus occultatur? Esca enim provocat, ut oculeus pungat. Dominus itaque noster ad humani generis redemptionem veniens, velut quemdam de se in necem diaboli hamum fecit. Assumpsit enim corpus, ut in eo quasi escam suam mortem carnis appeteret, quam mortem dum in illo injuste appetit, nos quos quasi injuste tenebat, amisit. In hamo ergo ejus incarnationis captus est, quia dum in illo appetit escam corporis, transfixus est aculeo divinitatis. Ibi quippe inerat humanitas quae ad se devoratorem duceret, ibi divinitas quae perforaret. Ibi aperta infirmitas quae provocaret, ibi occulta virtus quae raptoris faucem transfigeret. In hamo igitur captus est, quia inde interiit, unde devoravit. Et quidem Filium Dei incarnatum noverat, sed redemptionis nostrae ordinem nesciebat. Sciebat enim quod pro redemptione nostra incarnatus Dei Filius fuerat, sed omnino quod idem Redemptor noster illum moriendo transfigeret, nesciebat. Unde et bene dicitur: In oculis ejus quasi hamo capiet eum. In oculis quippe habere dicimur, quod coram nobis positum videmus. Antiquus vero hostis, humani generis Redemptorem ante se positum vidit, quem cognoscendo confessus, confitendo pertimuit, dicens: Quid nobis et tibi, Fili Dei? Venisti ante tempus torquere nos (Marc. I; Luc. IV). In oculis itaque suis hamo captus est, quia et novit et momordit.