CAPUT X. De patre clementissimo, cur sic dicitur,

“et occurrens cecidit super collum ejus,”

et quod vere super collum ejus ceciderit pater, qui pro peccatis humiliter incedit.

Pietatem superius veram esse religionem diximus. Haec autem, scilicet vera et non ficta religio primum intus in corde radicatur, deinde per sermonem, habitumque foras extenditur, quia videlicet ex abundantia cordis os loquitur (Matth. XII), et habitus incessusque hominis enuntiant de eo (Eccli. IX). Hujus religionis sive pietatis efficientem causam pulcherrime atque sanctissime, cauto lectori locus iste innuit, ubi sic dicitur: Et accurrens cecidit super collum ejus (Luc. XV). Nam revera quemcunque videris, aut persenseris confracto corde ingemiscere, et demisso capite incedere, juxta disciplinam Magistri veri, dicentis: Tollite jugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum et humilis corde (Matth. XI), non vane dicere poteris quia cecidit Pater super collum ejus, et pondere suo confregit atque contrivit cervicem cordis ejus, quatenus non valeat erectus ambulare, et interdum nec oculos in coelum levare, sed fixis oculis terram aspiciat, commemorans sibimet, quia pulvis es, et in pulverem reversurus es (Gen. III). Hoc ipsum verbis aliis facturum se promittens Dominus in Oseae dicit: Ephraim vitula docta diligere trituram, et ego ascendi super pulchritudinem colli ejus, ascendam super Ephraim, arabit Judas, confringet sibi sulcos Jacob. Seminate vobis in veritate justitiam, et metite in ore misericordiae (Ose. X). Quid enim Ephraim vitula docta diligere trituram, nisi anima lasciva assueta ferre labores mundi hujus, et servitutem miseram propter; explendam luxuriam suam? Talis nimirum fuerat iste filius, qui doctus fuit pascere porcos, et ferre servitutem indignam, donec reverteretur in se, et diceret: Quanli mercenarii in domo patris mei abundant panibus, ego autem hic fame pereo? (Luc. XV.) Sed ego, inquit, ascendi super pulchritudinem colli ejus, ascendam super Ephraim. Qualiter hoc fecerit, vel faciat hic venerabiliter indicat ipse dicens de patrefamilias, quem ipsum esse nemo qui dubitat, quia videns revertentem filium suum, misericordia motus est, et accurrens cecidit super collum ejus, et osculatus est eum (ibid.) Nam, sicut jam diximus, cadere super collum, hoc est multum humiliare peccatoris animum. Quid deinde? Arabit, inquit, Judas, id est confitebitur, ille jam propter ipsam confessionem dignus, qui vocetur Judas, arabit, inquam, confitendo, id est aperiet terram cordis sui, dicendo: Peccavi in coelum et coram te (ibid.). Confringet quoque sibi sulcos Jacob, id est vitiorum pristinorum supplantator, dicens in confractione cordis sui: Jam non sum dignus vocari filius tuus, fac me sicut unum ex mercenariis tuis (ibid.) Tunc et quod sequitur faciet, id est seminabit sibi in veritate justitiam, et metet in ore misericordiae, dicentis: Cito proferte stolam primam (ibid.), metet eamdem, sive justitiae stolam, sive stolae justitiam.