|
Ad ipsum caput revertitur, causasque tantarum maledictionum reddens,
ait, id est conclusa esse non permisit,
scilicet paradisi,
id est concepit genus humanum in plasmatione Adam et Evae.
inquam, sed potius ut ad ejiciendum hominem aperiretur, in corde ejusdem
hominis coelestia mandata dissolvit.
|
“Nec abstulit mala ab oculis meis,”
|
|
id est irrogavit. Nam quasi auferret, si quiesceret, et quasi clauderet,
si ab irruptione cessaret. Sic de latronibus loquimur, qui captis suis
donant vitam si non abstulerint. MORALITER. Beatus Job mortalitatis
lapsum per prospera et adversa variantem cum despectabilem cerneret,
maledicendo declaravit dicens:
id est prosperitas vel delectatio peccati,
id est in opus peccati traductus sum,
id est adversitas vel caecitas mentis,
id est cujus occasione,
|
“dictum est: Conceptus est homo,”
|
|
id est ad consensum peccati perductus est infirmus.
enim aliquando pro infirmitate ponitur, sicut scriptum est:
|
“Maledictus qui spem ponit in homine (Jer. VII).”
|
|
id est eadem delectatio,
id est in ipso sui exordio cognoscatur, ad quem finem perditionis
rapiat, et cum blandiri culpa inchoat, finem quoque, id est poenam
subsequentem, mens sollicita praevideat.
id est ignoscat,
subaudit veniens in judicio,
|
“et non illustretur lumine,”
|
|
id est tunc in conspectu omnium non publicetur.
scilicet diem,
id est misericorditer occupent inscrutabilia judicia Dei;
|
“tenebrae, inquam, et umbrae mortis,”
|
|
id est mors carnis Christi, quae ideo dicitur umbra mortis, quia
comparatione verae mortis, quae est animae, qua nos mortui eramus, umbra
tantum, id est quaedam similitudo mortis existit. Unam enim et simplam
tantum mortem, scilicet carnis misericorditer accepit, et duplam
nostram, id est carnis et animae, mortem subegit. Idem ipse quoque
significare voluit, cum uno tantum die, sed noctibus duabus in sepulcro
jacuit. Bene ergo dicitur,
id est digno moerore, perturbet
id est poenitentiae afflictio,
|
“et involvatur amaritudine,”
|
|
id est cruciatu vel fletu ejusdem poenitentiae.
noctem scilicet supradictam,
id est spiritus moerore concitatus possideat vel conterat juxta quod
scriptum est-
|
“In spiritu vehementi conteres naves Tharsis (Psal. XLVII),”
|
|
id est spiritu poenitentiae confundes explorationem gaudii. Hoc enim
interpretatur Tharsis.
id est et hoc modo fiat, ut
|
“non computetur in diebus anni,”
|
|
videlicet completo vitae praesentis tempore, quod significatur per
annum, quando computabuntur hujus anni dies, id est praesentis vitae
virtutes,
illa nox peccati
id est in virtutibus, quas, si in illis computetur, obscurabit,
|
“nec numeretur in mensibus,”
|
|
id est in multiplicibus factis virtutum, quae facta ex virtutibus, sicut
menses peraguntur ex multiplicatis diebus. Ac si aperte dicat: Quando
bona computabis, Deus, ut remuneres, non etiam mala quae commissa sunt,
contra requiras.
subaudi culpa,
id est nulla defensione geminata, quomodo geminavit Adam in eo quod ait:
|
“Mulier quam dedisti mihi sociam, ipsa mihi dedit, et comedi (Gen.
III).”
|
|
inquam,
id est nulla adulatione fota, sicut fit
|
“quando laudatur peccator in desideriis animae suae (Psal. X).”
|
|
Qui vero culpam suam veraciter insequitur, designatur, cum subditur:
id est poenitendo feriant eam, subaudi culpam, illi
id est qui despicientes calcant mundana, lucem prosperitatis videlicet,
quia tales veri sunt poenitentes.
|
“Qui parati sunt suscitare Leviathan,”
|
|
id est qui vera conversione sua malitiam contra se diaboli invidentis
inflammant, videlicet ita ut quasi excitatus tentationum jacula
intorquendo confodere appetat cor sibi repugnantis, quod dudum quieto
jure possidebat. Quod quia culpae ejusdem meritum exigit, ut quandiu hic
vivitur, nemo quamlibet sanctus ad plenam contemplari queat lucem
divinitatis, per concessionem justitia subdit:
|
“Obscurentur stellae caligine ejus,”
|
|
id est hi qui magnis virtutibus jam splendent, invisa tamen claritate
adhuc noctis ejusdem reliquias patiantur. Quod haec eadem nox, id est
ejusdem culpae conscientia
id est desideret,
subaudi aeternam, et guandiu hic vivitur
videlicet sicuti est,
|
“nec ortum surgentis aurorae,”
|
|
id est novam nativitatem resurrectionis futurae.
id est aperuit, sicut superius dictum est,
|
“ostia ventris qui portavit me,”
|
|
id est desideria concupiscentiae carnalis, quae pervertit me,
scilicet corruptionis,
id est irrogavit et experiri fecit. Hactenus in ipsam noctem, id est
diabolum peccati auctorem invectus est, nunc in seipsum invehitur in
persona generis humani, videlicet quia verus poenitens, non sic accusare
debet deceptorem diabolum, ut excuset seipsum, cum scriptum sit:
|
“Justus in principio accusator est sui (Prov. XVIII).”
|
|
|
|