CAPUT VII. De viro Dei qui venit ad Heli, quae et qualia praedixerit ei, et de sermone Domini ad Samuelem super Heli.

“Venit autem vir Dei ad Heli, et ait ei: Haec dicit Dominus: Nunquid aperte revelatus sum domui patris tui, cum esset in Aegypto in domo Pharaonis, et elegi eum ex omnibus tribubus Israel mihi in sacerdotem?”

etc. Hunc virum Dei Judaei Phinees dicunt fuisse, quem et Heliam autumant. Revelatus vere fuisse Dominus dicitur domui patris ejus, id est Aaron, in eo loco ubi ait:

“Dixit Dominus ad Aaron: Vade in occursum Moysi in deserto (Exod. IV).”

In hoc primum ei Dominus revelatus dicitur. In sacerdotem vero electus est ex omnibus tribubus Israel, sicut habes in Hellesmoth (Exod. XXVIII, XXIX) et Vagecra (Lev. IX). Quod vero ait,

“venit vir quidam Dei ad Heli,”

et caetera quae sequuntur, ante tempus Helchanae dicta fuisse arbitrantur, sed hic ob gloriam Samuelis interposita dicuntur.

“Ecce dies veniunt, et praecidam brachium tuum, et brachium domus patris tui,”

(brachium arcam vocat et dignitatem sacerdotii,)

“ut non sit senex in domo tua.”

Senem sacerdotem magnam dicit.

“Et videbis aemulum tuum in templo in universis prosperis Israel.”

Aemulus domus Heli Sadoc sacerdos exstitit, qui ejecto Abiathar a Salomone sacerdotium suscepit, sicut in Malachim legitur:

“Projecitque Salomon Abiathar ne esset sacerdos Domini, ut adimpleretur verbum Domini, quod locutus fuerat Dominus ad domum Heli (III Reg. II).”

“Verumtamen non penitus auferam virum ex te ab altari meo, sed ut deficiant oculi tui, et tabescat anima tua.”

Ideo se Dominus non penitus ablaturum ex domo Heli virum ab altari suo dicit, ut semper de domo Heli esset in domo Domini vir, qui in dignitate sacerdotii alium substitutum videret, se eadem dignitate privatum videns, oculi ejus deficerent et anima ejus tabesceret. Unde et in subsequentibus dicitur:

“Veniat ut adoret eum,”

id est sacerdotem magnum,

“et accipiat ab eo nummum argenteum, et tortam panis, dicatque: Dimitte me, obsecro, ad unam partem sacerdotalem, ut comedam buccellam panis.”

Accessit e vicino Samuel puer testis alius, miro et magnifico ordine probatus, videlicet prius a Deo commendatus, quam sibi ipsi vel hominibus notus. Sic divinitus procuratum est ob commendationem prophetae fidelis, ut magnus sacerdos prior quam puer ipse vocationem ipsius a Deo factam intelligeret, quemadmodum Scriptura dicit:

“Intellexit igitur Heli quia Dominus vocaret puerum, et ait ad Samuelem: Vade et dormi. Et si deinceps vocaverit te, dices: Loquere, Domine, quia audit servus tuus.”

Et ita factum est. Et evenit sermo Samuelis non solum Heli, sed et universo Israeli. Sermo enim ejus fuit ad universum Israel, quod percutiendi essent a Philistaeis propter peccata filiorum Heli, quem sermonem eventus rei postea probavit. Pugnantibus Philistaeis, facta est plaga magna nimis, et ceciderunt de Israel triginta millia peditum, et arca Dei capta est. Duo quoque filii Heli mortui sunt, Ophni et Phinees. Porro ipse pater Heli senex et grandaevus, accepto tristi nuntio, cecidit de cella retrorsum juxta ostium, et fractis cervicibus, mortuus est (I Reg. IV). In omnibus historiam planam tenentes, mysteria requiramus.