CAPUT VIII. Quod pro parte apostolorum sive credentium dicat:

“Et excoquam scoriam tuam ad purum, et auferam omne stannum tuum;”

pro parte autem non credentium:

“Et erubescetis cum fueritis velut quercus defluentibus foliis,”

etc.

Nunc apostrophen facit ad ipsam civitatem, et pro parte paucorum, qui legem auribus perceperunt, dicens: Lavamini, mundi estote, ita dicit: Et convertam manum meam ad te, et excoquam ad purum scoriam tuam, et auferam omne stannum tuum, et restituam judices tuos ut fuerunt prius, et consiliarios tuos sicut antiquitus. Post haec vocaberis civitas justi, urbs fidelis, Sion in judicio redimetur, et reducent eam in justitia. Ad te, o Sion, convertam manum meam, ad operandam salutem tuam exeram potentiam meam. Nec enim homicidae, qui habitant in te, poterunt avertere manum meam, occidendo me. Ad te, inquam, in ipsa morte mea convertam manum meam, in eo ut excoquam scoriam tuam ad purum, et auferam omne stannum tuum, scilicet dando tibi remissionem peccatorum per sanguinem meum. Tunc restituam judices tuos, id est apostolos meos super duodecim sedes ad judicandum (Matth. XIX), ut fuerunt prius. Quomodo fuerunt prius? Non per multitudinem victimarum non per neomenias et sabbata, non per kalendas, aut ullas legis caeremonias, sed per fidem justificabantur. Non enim aliunde quam ex fide justificati sunt Abraham, Isaac et Jacob, judices tui, imo patres et consiliarii tui. In id restituam nunc judices et consiliarios tuos, id est apostolos nunc consiliarios, id est praedicatores tuos, postea judices futuros. Non per legem, sed per fidem judicabo eos. Post haec vocaberis civitas justi, urbs fidelis. Misso namque Spiritu sancto de coelo, fortitudine construeris, et in omnes gentes dilataberis, filios tibi per fidem multiplicabis, et vocaberis nomine novo, civitas justi, qui peccatum non fecit (I Petr. II), et moriendo tua peccata tulit (ibid.). Vocaberis, inquam, urbs fidelis, id est justificata, non ex operibus legis, sed per fidem ejusdem Jesu Christi (Rom. III). Sion in judicio redimetur. Audite enim, fines terrae, audite hoc edictum gratiae. Sion quae absque judicio vendita fuerat, quae per mendacium diaboli captivata fuerat, ecce in judicio redimetur; in judicio, inquam, mundi, quo princeps mundi hujus ejicietur foras (Joan. XII), de possessione sine judicio rapta. Et reducent eam in justitia. Quo reducent? In regnum Dei, unde prius in primis parentibus ejecta fuerat. In qua illuc reducetur justitia? in justitia fidei, in regeneratione aquae et Spiritus sancti, qua nisi quis renatus fuerit, non potest videre regnum Dei (Joan. III). Illuc reducent eam judices sui, consiliarii sui, restituti ut prius, restituti sicut antiquitus. Et conteret scelestos et peccatores simul, et qui dereliquerunt Dominum consumentur. Confundentur enim ab idolis, quibus sacrificaverunt, et erubescetis super hortos, quos elegeratis, cum fueritis velut quercus defluentibus foliis, et velut hortus absque aqua. Simul, inquit, conteret scelestos, et peccatores, simul principes, et populum, principes Sodomorum et populum Gomorrhae. Quis istos conteret, nisi lapis ille, de quo ipse in Evangelio, cum proposuisset parabolam de vinea patrisfamilias: Nunquam legistis, ait: Lapidem quem reprobaverunt aedificantes, hic factus est in caput anguli? (Matth. XXI.) Nam continuo: Et qui ceciderit, inquit, super lapidem istum confringetur, super quem vero ceciderit conteret eum (ibid.). Isti scelesti, isti peccatores, mali agricolae sunt, qui primum servos, deinde filium patrisfamilias occiderunt. Nam illa vinea, ista est Sion. Confundentur ergo qui Dominum vineae dereliquerunt, conteret iste lapis scelestos et peccatores qui ipsum reprobaverunt, et dabitur vinea, dabitur Sion, dabitur regnum Dei genti facienti fructus ejus (ibid.). Confundentur autem isti ab idolis quibus sacrificaverunt, videlicet ab idolo suo Beelphegor, cui se sacrificaverunt passiva libidine, cum utique sint principes Sodomorum et populus Gomorrhae, ut interim taceam, quod corporaliter quoque quoties vacavit eis semper ad idola defluxere. Et erubescetis, ait, per apostrophen, super hortis quos elegeratis, id est super cunctis voluptatibus, in quibus, luxuriati estis. Non enim in praedicta vinea patrisfamilias operari, sed in hortis vitiorum resolvi elegistis. Nam et idcirco filium ejus occidistis, dicentes: Nostra erit haereditas (Marc. XII), ut vineam in hortos converteretis, sicut, in typum vestri, idcirco Achab occidit Naboth, ut de vinea ejus faceret sibi hortum olerum (III Reg. XXI). Erubescetis, inquam, cum fueritis velut quercus defluentibus foliis, et velut hortus absque aqua, id est tanto dissimiles beatae Sion, redemptae in judicio et justitia, quanto dissimilis est pulchrae vineae quercus arida, quanto dissimilis est paradiso Domini hortus sine aqua.