CAPUT V. De separatione urbium fugitivorum, et quid spiritualiter sit mors sacerdotis.

(CAP. XIX.) Cum disperdiderit Dominus Deus tuus gentes, quarum tibi traditurus est terram, et possederis eam, habitaverisque in urbibus ejus, et in aedibus; tres civitates separabis in medio terrae, quam Dominus Deus tuus dabit tibi in possessionem, sternens diligenter viam, et in tres aequaliter partes totam terrae tuae provinciam divides, ut habeat in vicino qui propter homicidium profugus est quo possit evadere. Perspicue hic datur intelligi, cujus usque ad sacerdotis mortem, in urbibus fugitivorum remorari debeat qui nolens sanguinem fuderit, reversurus in terram suam postquam ille obierit. Hoc, inquam, datur hic intelligi, quod iste propheta maguus ille sacerdos sit. Quid autem est in urbe fugitivorum commanere usque ad mortem magni hujus sacerdotis, magni Prophetae nostri, nisi poenitentiam agere in fide passionis hujus Christi Filii Dei? Nam si extra fines urbium, quae exsulibus deputatae sunt, fuerit inventus, occidetur ab eo qui ultor est sanguinis; debuerat enim profugus in urbe residere usque ad mortem pontificis (Num XXXV), id est si non baptizatus in nomine Christi Jesu, praesenti vita excesserit, condemnabitur, sicut ille praedixit; debuerat enim in sola morte ejus terminos ponere quaerendae salutis. Quae igitur sunt tres istae civitates, aequali inter se spatio distantes, nisi fides, spes et charitas, tres virtutes principales? Et quidem cum tria sint, major horum charitas est (I Cor. XIII), verum tum aequali inter se spatio distant, quia nihil horum ad salutem magis aut minus necessarium est. Sed continuo subjunctum est: Haec erit lex homicidae fugientis, cujus vita servanda est, qui percusserit proximum suum nesciens, et qui heri et nudiustertius nullum contra eum habuisse comprobatur odium, sed simpliciter abiisse cum eo in silvam ad ligna caedenda, et in successione lignorum securis fugerit manum, ferrumque lapsum de manubrio, amicum ejus percusserit et occiderit. Ad silvam cum amico imus, quoties cum quolibet proximo ad intuenda delicta nostra convertimur. Et simpliciter ligna succidimus, cum delinquentium vitia pia intentione resecamus. Sed securis manum fugit, cum sese increpatio plus quam necesse est in asperitatem protrahit. Ferrumque de manubrio prosilit, cum de correptione sermo durior excidit, et amicum percutiens, occidit, quia auditorem suum prolata contumelia ab spiritu dilectionis interficit. Correcti namque mens repente ad odium proruit, si hanc immoderata increpatio, plus quam debuit, addicit. Sed is qui incaute lignum percutit, et proximum exstinguit, ad tres necesse est urbes fugiat, ut in una earum defensus vivat, quia si ad poenitentiae lamenta conversus in unitate sacramenti, sub fide, spe et charitate absconditur, reus perpetrati homicidii non tenetur, eumque exstincti proximus, et cum invenerit, non occidit, quia cum districtus Judex venerit, qui sese nobis per naturae nostrae consortium junxit ab eo procul dubio vindictam de culpae reatu non expetit, quem sub ejus venia, spes, fides et charitas abscondit. Citius ergo culpa dimittitur, quae nequaquam studio malitiae perpetratur. Quid igitur? Num illa tantum peccata Christi morte delentur, quae nolentes vel nescientes commisimus? Sed profecto nolens occidit, qui hoc ipsum non vult quod occidit, non vult, inquam, et nescit qui occidit, cui hoc ipsum displicet quod occidit, cui displicet quod fecit. Caeterum cui non displicet quod fecit vel quod fuit, qui non veram ex corde poenitentiam agit, nihil illi proficit mors Christi sacerdotis magni, quamvis ad praedictas civitates confugiat, id est quamvis in Christum credere se dicat, quamvis sperare praesumat, quamvis confiteatur quod Dominum diligat.