|
|
“In similitudinem lapidis aquae durantur,”
|
|
id est sicut gentiles qui adorando lapides recte et ipsi lapides
dicuntur, ita mollia quondam et penetrabilia fidei corda Judaeorum in
insensibilitatem vertuntur. Et dum ad fidem gentilium corda mollita
sunt, Judaeorum corda per infidelitatem obdurantur.
|
“Et superficies, inquit, abyssi constringitur,”
|
|
id est in his quae dicta sunt, incomprehensibilitas divini judicii, unde
scriptum est:
|
“Judicia tua abyssus multa (Psal. XXXV),”
|
|
humanae mentis oculo nullatenus penetrantur Aliter:
|
“De cujus utero egressa est glacies,”
|
|
id est de cujus secretis coelestibus frigidus iniquitatis magister Satan
projectus est?
|
“Et gelu de coelo quis genuit,”
|
|
id est eumdem Satan bene in coelestibus conditum in culpae frigore
mentes sequacium quasi gelu de coelo cadentem astringere permisit? Quo
ad terram veniente,
|
“in similitudinem, inquit, lapidis aquae durantur,”
|
|
id est ad imitationem ejusdem diaboli duri utique et tenebrosi lapidis
homines indurantur, qui per aquas designantur. Aquae namque sunt populi.
|
“Et superficies abyssi constringitur,”
|
|
id est fraudulenta ejus consilia deprehendi non possunt a seductis
hominibus, et dum quasi bona suasionis ejus species velut solida desuper
ostenditur, in profundum latens ejus malitia non videtur. Aliter:
|
“De cujus utero egressa est glacies,”
|
|
id est, de cujus occulto judicio actum est, ut nonnunquam is qui intra
sinum sanctae Ecclesiae signis aut scientia sive prophetia pollebat,
postmodum rejiciatur, ita ut dicam talibus
(Luc. XIII.) Glacies enim fiunt, et quasi de utero egrediuntur, dum in
virtutibus, quas acceperunt, laudes ab hominibus quaerentes, a
visceribus pietatis supernae separantur. Hoc ideo beato Job dicitur, ut
de virtutibus humilietur, ne in hoc quod bene vivendo caluerat
superbiendo frigescat. Unde adhuc subdens:
|
“Et gelu, inquit, de coelo quis genuit,”
|
|
id est perfidiam haereticam de sacro eloquio, quod utique coelum est,
dum diem intelligentiae nobis aperit, exoriri permittit? Hoc gelu
Dominus semetipsum gignere perhibet, eodem modo quo ait:
|
“Ego indurabo cor Pharaonis (Exod. IV).”
|
|
Nam et illud durare est misericorditer nolle emollire, et hoc gignere
est gigni juste vel utiliter permittere. Oportet enim et haereses esse,
ut et qui probati sunt manifesti fiant (I Cor. XI). Quo facto,
|
“in similitudinem, inquit, lapidis aquae durantur,”
|
|
id est cum sint fluxi, et molles hujusmodi homines, fortes et stabiles
se esse mentiuntur, et cum ex proposito virtutem deserunt, fortes se in
bonis operibus per hypocrisim ostendunt.
|
“Et superficies abyssi constringitur,”
|
|
id est per superductam sanctitatis speciem fluxa et instabilis eorum
conscientia hominibus tegitur. Vel si in bonam partem quis haec accipere
velit, Dominus qui prius patrem se pluviae insinuat, idcirco postmodum
de suo egredi utero glaciem, seque gelu gignere de coelo pronuntiat, ut
designet utilem esse interdum tarditatem profectibus virtutum. Nam
veluti semen jactatum si post pluviam gelu premitur, quanto foras citius
apparere repellitur, tanto fecundius radicatur, et quo vetatur progredi,
eo cogitur multiplicari: sic nimirum suscepta verbi semina postquam
occultae gratiae pluviis sunt infusa, interdum si disciplinae rigor
astringat, tandem fortius exuberat, et per castigationem perficitur opus
bonum, quod si priusquam oportet ostenditur, a grano perfectionis
inanitur.
ergo, inquit,
id est internae dispensationis secreto,
Scilicet, ut voluntates electorum etiam in bonis desideriis infirmitas
frenet.
|
“Et gelu de coelo quis genuit?”
|
|
id est, repressionem virtutis confirmavit, ut velle quidem homini
adjaceat, perficere autem non inveniat (Rom. VII). Et quia per
excitationis usum sese electi in quodam vivendi rigore componunt,
|
“In similitudinem, inquit, lapidis aquae durantur,”
|
|
id est in soliditate virtutum mentes infirmae roborantur,
|
“et superficies abyssi constringitur,”
|
|
id est motus fluctuantis animi superducto rigore sanctae deliberationis
premitur. Sed et tunc Dominus quasi glaciem de utero suo, vel gelu de
coelo gignit, dum electis suis adversitatem vitae praesentis evenire
permittit, qua dum illos aspere comprimit, profecto valentiores reddit.
Et tunc
|
“in similitudinem lapidis aquae durantur,”
|
|
quia videlicet mentes quae per prospera molliter fluxerant constrictae
adversantibus durescunt,
|
“et superficies abyssi constringitur,”
|
|
id est profunda mens eisdem adversis supervenientibus utiliter tenetur,
ne per laetitiam, quod evenire solet, arcana mentis aperiat, atque
aperiendo amittat. Quod timens propheta dicit:
|
“Secretum meum mihi, secretum meum mihi (Isa. XXIV).”
|
|
|
|