CAPUT III.

Duo sunt ordines in una scilicet, in contemplativa vita quaerentium Dominum. Alter est ordo justorum, alter est poenitentium. Justorum autem dico, non eorum qui suo sed qui Ecclesiae judicio justi sunt, unde et sacris ordinibus fungi merentur; quia nullo in crimine sunt nominati, quamvis sine peccato non sint, aut esse possint. Poenitentes hi maxime dicuntur aut sunt, qui de praeteritis criminibus poenitentiam agentes, publicum in monachica professione suscipiunt luctum. De istis duobus ordinibus pulchre illud item in Canticis dictum intelligitur: Capilli tui sicut greges caprarum, quae ascenderunt de monte Galaad. Dentes tui sicut greges tonsarum, quae ascenderunt de lavacro (Cant. IV). Grex tonsarum, id est ovium, hic interim sit ordo justorum, scilicet eorum qui cum sine crimine sint, sub episcopi virga pastorali transeunt, et sacros altaris ordines accipiunt; grex vero caprarum, ordo peccatorum, videlicet eorum qui olim criminibus involuti, et proinde sub abbatis virga pastorali se submittentes, luctum poenitentialem susceperunt. Sed dico. Quid si unus atque idem, et justus sit et poenitens, habens liberam a crimine famam sive conscientiam, et nihilominus professionem subiens poenitentialem, id est monachicam? Nonne ejusmodi anima et nigra est et formosa: Nolite ergo, ait, me considerare quod fusca sum, quia decoloravit me sol (Cant. I). Quod est dicere: Nolite praejudicare me quod mortua sim, et loqui non debeam, quod propter habitum poenitentiae sit illicitum mihi aperire os meum in medio Ecclesiae, quoniam hoc ipsum quod lugubri habitu incedo, non reatus adulterii, sed sponsi mei qui ablatus est a me justus dolor, et pius efficit amor.