CAPUT VIII.

Cum tres amici Job, qui, ut consolarentur eum, convenerunt, miserrime percussum in sterquilinio sedentem aspexissent, diesque septem et noctes totidem in terra cum eo sedentes tacuissent, ille tandem aperiens os suum maledixit diei nativitatis suae, dicens: Pereat dies, in qua natus sum, et nox in qua dictum est: Conceptus est homo (Job III), etc. Quod hoc loco Job maledixisse dicitur suae nativitatis diei, impatientiae signum fuisse videtur, verum dum haec contentius intuemur, sensumque anagogicum super hac maledictione paulo diligentius consulimus, non Job, quam et omnes electos huic diei etiam nunc maledicere elucescet . Hunc igitur tu, o anima fidelis, inquire, ut eo commodius mortem meditari valeas. Pereat dies in qua natus sum, et nox in qua dictum est: Conceptus est homo, etc. Dies nativitatis, vel nox cui maledicere sapientis erat, peccatum fuit primi hominis, dies, inquam, ironice, vere autem nox. Nam illo tanquam in die nobis aperiendi promittebantur oculi dicente deceptore: Comedite, et eritis sicut dii (Gen. III). Sed ubi creditum est illi, paries inimicitiarum inter nos et Deum consurrexit, et ita in nocte, id est non visura Deum male fuimus concepti. Et illum quidem diem, imo illam noctem, Job ille maledixit, quantum potuit, et quisquis alius ab origine mundi peccatum illud diaboli damnavit, et justitiam Dei suspiravit, sed nulla eorum maledictio satis efficaciter illud damnare potuit. Causas ejusdem impossibilitatis postmodum ita subjungit: Quare non in vulva mortuus sum? Egressus ex utero, non statim perii? Cur exceptus genibus? Cur lactatus uberibus? (Job. III.). Absit enim nos credere quod tantus vir, tanta spiritus scientia praeditus, tanta interim judicis attestatione laudatus, abortiyum se optet interiisse, sed sicut etiam per remunerationem cognoscitur, intus habet testem suae fortitudinis, intus pensanda sunt ejus pondera locutionis. Sicut itaque Job suae-diei nativitatis maledixit, sic et Christus suae maledixit. Christus enim in illo die peccati natus est, et in illa nocte infelicitatis conceptus est. Verumtanem longe aliter novus hic, et aliter novus ille homo. Nam ille praedicto modo natus vel conceptus est, ut qui homo erat, et bene erat, peccator fieret, et male existeret; hic autem ita conceptus et natus est; ut qui Deus erat, et impassibilis atque immortalis erat, homo fieret et passibilis atque mortalis existeret. Et uterque quidem in die vel nocte peccati, sed ille, ut fieret peccatum, hic autem, quia factum fuerat peccatum. Ille prava suggestione deceptus, et propriae substantiae corruptione natus, id est degeneratus est, hic autem voluntate Patris et sua de Virgine conceptus, et alienae substantiae assumptione homo factus; ille diabolo natus ad culpam simul et poenam; hic Deo natus est sine culpa ad culpae poenam. Istic sapientiae locus est, istic sapientiae spiritus quid dicat vel innuat, attendendum est. Ecce enim homo, Christus, homo justus, hominibus peccatoribus multum debet. Confortentur manus dissolutae, et roborentur genua peccatorum debilia (Isa. XXXV), quia videlicet, si fide, et pietate eruditi, si sapientes causidici vel juris periti sunt, habent quo constringant judicem suum. Dicat enim judex: Ego propter vestrum peccati diem natus, propter vestram iniquitatis noctem conceptus, et qui Dominus Deus immortalis eram, homo mortalis factus sum. Dicant ad haec peccatores fideles, peccatores poenitentes: Et siquidem multum tibi debemus nos, Deus Christe, quia homo factus es, at multum contra nobis debes, homo Christe, quia propter nos in Deum assumptus es. Nam nisi fuissemus peccatores, causa, cur tu in Deum assumi deberes, nulla fuisset: Confortentur, inquam, nec enim id solum attendere debent, quod tantae dignitatis Dominus propter tam indigna servilium personarum delicta, tantis affectus est injuriis, et ipsa morte, morte autem crucis. Verum id quoque quod nisi peccassent servi, nec assumpta fuisset in Dominum Deum natura servilis. Nec enim Dominus ille pro servis contumacibus sive sceleratis plus injuriarum quam gloriae pro eisdem suscepit. Nam pro quibus in cruce pependit, pro eisdem, ut interpellat, sedet nunc a dextris Dei. Hic accepta ratione veritatis a quocunque illam acceperit, sive a Judaeo, sive a gentili, vim pati gaudet rex regni Dei, ut regnum ipsum diripiant violenti, quibus, et quasi ratione victus aperiat os suum, et dicat eis: Pereat nobis dies, in qua natus sum, et nox in qua dictum est: Conceptus est homo. Quod est dicere: Dies peccati, qui secundum falsitatem serpentis dicentis, Comedite, et aperientur oculi vestri, et eritis sicut dii (Gen. III), putabatur dies, revera autem nunc nox est, in qua die vel nocte, id est propter quam diem vel noctem, ego, qui Deus eram, homo natus sum, pereat vobis. Quomodo pereat? Non requirat eum Deus desuper, et non illustretur lumine. Haec vestra beatitudo sit, quam et in psalmo Propheta dicit, suspirans: Beati quorum remissae sunt iniquitates et quorum tecta sunt peccata (Psal. XXXI). Nam hoc est non requiri diem illum et non illustrari lumine, quod est remissas iniquitates et peccata tecta esse. Hac igitur ratione B. Job suae diei nativitatis maledixit, id est damnavit, Christus vero non tam eidem maledixit quam eumdem e numero dierum removit, siquidem ille non tantum natus est, ut peccatum nostrum damnaret, sed ut tolleret illud, Joanne testante, qui ait: Ille apparuit, ut peccata nostra tolleret (I Joan. III). Sua passione, etiam non tantum maledixit peccato, sed penitus illud abstulit, et chirographum quod diabolus adversum nos habebat, delevit, cruci id ipsum affigens (Col. II). Quemadmodum igitur probos et pios Christianos decet peccata fugere, et ab omni specie mali sese immunes servare (I Thess. V), sic et eisdem maledicere vel damnare convenit, huic namque fuga eorumdum sequitur. Idcirco nequaquam B. Job impatientiae accusari debet, eo quod ille amicis tacentibus aperuit os suum, et maledixit diei nativitatis suae. Non enim immensi doloris acerbitate, et taedio motus, sed veritatis defendendae et exponendae gratia hoc factum esse credendum est. Sicut enim multiloquium dedecet sapientes, sic contra tacere, dum tempus loquendi est, maxime si debeat illud veritatis defendendae gratia fieri, nulla ratione decet. Qui enim illud facit, idem agit quod ille qui abnegat veritatem, de quibus Salvator 250 inquit: Qui me confessus fuerit coram hominibus (Matth. X), etc. Qui me negaverit, aut, ut Marcus inquit, qui erubuerit me, et meos sermones (Marc. VIII), etc. At haec de B. Job dicta sunto: plura si quis forte desideret, ille expositiones B. Gregorii papae in librum Job consulat. Ille quod nos hic brevibus, multis dulcedius et explanatius explicat.