|
Quo clamore, quasi moleste excitatus, Dominus ait ad Cain: Ubi est Abel
frater tuus? Qui respondit: Nescio. Nunquid ego sum custos fratris mei?
Dixitque ad eum: Quid fecisti? vox sanguinis fratris tui clamat ad me de
terra. Nunc ergo maledictus es super terram, quae aperuit os suum, et
suscepit sanguinem fratris tui de manu tua. Cumque operatus fueris eam,
non dabit fructus suos: vagus et profugus eris super terram. Et illius
de quo haec historia texitur stultitia simul et procacitas, quantam
verbis nemo consequi valeat, denotatur, dignaque poena scelus
fratricidae percutitur: et praeterea mysterium, quod nunc palam omni
mundo factum est, ex Judaeis interfectoribus Christi praesignatur. Nam
revera quod tunc dixit uni perdi o Cain: Vox sanguinis fratris tui
clamat ad me de terra, nunc illi populo recte dici, est nemo qui
nesciat. Quae est enim terra, de qua nunc figurata, sed propria
locutione recte dicatur, quod aperuit os suum, et susceperit de manibus
Judaeorum sanguinem fratris eorum. Nempe ipsa est sancta Christi
Ecclesia, terra utique bona, terra fructifera, quae juxta Apostolum
(Heb. VI), saepe venientem super se bibens imbrem, germinat herbam
opportunam illis a quibus colitur, et proinde accipit benedictionem Deo:
sicut e contra terra proferens spinas et tribulos, reproba est et
maledicto proxima, cujus consummatio in combustionem. haec terra cum sit
rationalis, tanto praestantior est terra inanimata et insensibili,
quanto sanguis hujus Abel quem suscepit, aperiens os suum in voce
exsultationis et confessionis melius clamat, quam sanguis illius Abel
clamare poterit, sicut Apostolus idem qui supra dicit: Sed accessistis,
inquit, ad Novi Testamenti mediatorem Jesum sanguinis aspersionem multo
melius clamantem, quam Abel (Heb. XII). Nam ille sanguis clamando unius
tantum hominis nefarium scelus accusabat, et si (quod verum est) aliud
futurum annuntiabat, soli Deo adhuc audibilis vel intelligibilis erat:
hic autem ex ore terrae fidelis, quae sumus nos, pro omni mundo
interpellat, et universorum peccata excusat, ipsos quoque qui fuderunt
illum ad poenitentiam invitat, impoenitentibus futurum judicium palam
annuntiat. Super hanc maledicto subjectus vagus atque profugus est iste
Cain molestius quam fuit ille super terram, in qua civitatem quoque
primus aedificavit, quam et vocavit ex nomine primo geniti filii sui
Enoch. Sed nec illud secundum litteram satis aperte constat quod terra
operanti illi non dederit fructus suos, sed spinas et tribulos
germmaverit illi, de isto autem satis notum est, quia cum Ecclesia
patriarcharum et prophetarum se putet operari, legem eamdem lectitando,
et easdem caeremonias observando, quas et illi non dat fructus suos, id
est, utilitatem, quam imperfectam, licet ante passionem Dominicam
conferebat, nulli conferri potest: sed, econtra, spinas et tribulos
germinat, dum non modo non justificatur quis, verum etiam suam exinde
damnationem accumulat. Porro, quod vagus et profugus sit super hanc
terram. id est, propter Christi Ecclesiam, manifestum est, impleto quod
de illo populo loquens ipse: Et cadent, inquit, in ore gladii, et
captivi ducentur in omnes gentes (Luc. XXI). Hoc, inquam, super terram,
id est propter Christi Ecclesiam, factum est. Nam et ipse sanguis, hoc
ut fieret, flagitabat in psalmo, ubi cum dixisset Deus: Ostendit mihi
super inimicos meos (Psal. LVIII), statim subjunxit, ne occidas eos, ne
quando obliviscantur populi mei. Sed quid? Disperge, ait, illos in
virtute tua. Igitur ut hoc ipsum proficeret ad augendam memoriam vel
notitiam ejus in populis, vagum et profugum hunc populum ipse Christus
esse voluit, quia videlicet et eorum sparsa captivitas, et captiva cum
ejus ipsorum Scriptura perhibent testimonium, quod hic frater ipsorum
quem occiderunt justus erat, et nihil horum quae praedicamus fides
Christiana confinxit. Itaque littera quoque de hoc negotio manifeste
agit, nec minus evidenter istum quam illum percutit Cain, quia nec ita
vagus aut profugus fuit ille super terram, ut propriam civitatem non
haberet, nec ita operanti fructus suos terra dare recusavit, vel spinas
et tribulos adeo germinavit illi, ut sumptus ad aedificandam civitatem
non inveniret.
|
|