CAPUT 7

Denique Apostolus dicit:

“Mihi minimo omnium sanctorum data est gratia haec, in gentibus evangelizare investigabiles divitias Christi, et illuminare omnes, quae sit dispensatio sacramenti absconditi a saeculis in Deo, qui omnia creavit, ut innotescat principibus et potestatibus in coelestibus per Ecclesiam multiformis sapientia Dei, secundum praefinitionem saeculorum, quam fecit in Christo Jesu Domino nostro (Ephes. III).”

Non dixit ut innotescat Ecclesiae per principatus et potestates quae sunt in coelestibus, quod minus mirum videretur, sed

“ut innotescat per Ecclesiam principibus et potestatibus in coelestibus multiformis sapientia Dei, quam fecit in Christo Jesu,”

ita videlicet ut videntes glorificatum caput ejusdem Ecclesiae, admirentur et dicant:

“Quis est iste qui venit de Edom, tinctis vestibus, de Bosra? iste formosus in stola sua gradiens in multitudine fortitudinis suae (Isa. LXIII).”

Et alibi:

“Quis est iste rex gloriae, quis est iste rex gloriae? (Psal. XXIII).”

Quorum ne omnino ignoremus admirationem quod vere digna sit, consideremus, quoad possumus, rem tanti sacramenti, quod a saeculis absconditum innotuit eis, secundum haec ipsa verba beati Apostoli:

“Data est mihi, inquit, gratia in gentibus evangelizare investigabiles divitias Christi,”

et caetera, ut supra. Pulcherrimas et valde pretiosas divitias Christi, quas eidem filio suo thesaurizavit dives Pater Deus, qui omnia creavit, quas alias vult intelligi, nisi eas quas continet gazophylacium Dei, gazophylacium Evangelii ejusdem Jesu Christi? Quas enim alias investigabiles divitias ipse, qui haec loquitur, Apostolus in gentibus evangelizavit? Ergo divitiae Christi, divitiae investigabiles sunt omnes gratiae vel dona Spiritus sancti,

“omnis habitans in eo corporaliter plenitudo divinitatis (Col. II),”

plenitudo gratiae et veritatis, quia

“vidimus, ait evangelista Joannes, gloriam ejus, gloriam quasi unigeniti a Patre, plenum,”

subauditur, vidimus eum,

“gratiae et veritatis (Joan. I).”

De hujuscemodi divitiis aliqua dicturi, prius dicendum arbitramur de illa dispensatione sacramenti absconditi, imo et ante de ipso sacramento abscondito a saeculis aeternis in Deo, qui omnia creavit. Cujus, quaeso, de absconsione sacramenti haec dicit? Cognito namque sacramento sive absconsione sacramenti, tunc demum sine scrupulo viam sese ostendit ad cognoscendam dispensationem sacramenti de qua dixit,

“et illuminare omnes quae sit dispensatio sacramenti absconditi.”

Quid ergo intelligi vult nomine

“sacramenti absconditi a saeculis,”

subjungendo,

“in Deo qui omnia creavit?”

An forte causam ipsam secretam, propter quam Deus omnia creavit? Non enim frustra vel otiose. talem praesenti loco relationem fecit, dicens

“in Deo qui omnia creavit,”

et quae causa est, propter quam Deus omnia creavit, nisi iste Filius hominis? Religiose dicendum, reverenter est audiendum, quia propter istum Filium hominis, gloria et honore coronandum, Deus omnia creavit. Unde enim Apostolus ad Hebraeos cum praemisisset:

“Videmus Dominum Jesum propter passionem mortis gloria et honore coronatum (Hebr. II),”

ut gratia Dei pro omnibus gustaret mortem, ita subjunxit:

“Decebat enim eum, propter quem omnia et per quem omnia, qui multos filios in gloriam adduxerat auctorem salutis eorum per passionem consummari (ibid.).”

Diligenter animadvertendum, duo dixit, propter quem omnia et per quem omnia. Et quidem per quem omnia si solum dixisset, non esset adeo mirum sive incognitum; scimus enim omnes quia

“per ipsum facta sunt, et sine ipso factum est nihil (Joan. I).”

Nunc autem duo haec dixit, prius, propter quem omnia: deinde, et per quem omnia. Ergo ipse causa est, propter quam videlicet causam Deus creavit omnia, et quam pulchre, quam venerabiliter sacramentum appellavit absconditum a saeculis in Deo qui omnia creavit. Denique cum diceret Deus, hoc fiat vel illud,

“fiat firmamentum in medio aquarum, fiant luminaria et illuminent terram (Gen. I),”

et ita fieret; sciebant angeli de his et de caeteris, quod per Verbum fierent, quoniam de omnibus:

“Ipse dixit, et facta sunt, ipse mandavit et creata sunt (Psal. XXXII, CXLVIII).”

Causa autem, cur haec omnia faceret, abscondita erat in Deo, et idcirco causa ipsa recte dicitur sacramentum, quia hoc erat in Deo absconditum, id est soli Deo cognitum, propter quid et angelos creasset, et fabricam hujus mundi conderet.