VERS. 11.

Verti me ad aliud, et vidi sub sole, nec velocium esse cursum, nec fortium bellum, nec sapientium panem, nec doctorum divitias, nec artificum gratiam: sed tempus, casumque in omnibus. Qui vinctus est compedibus ferreis, et gravibus plumbi nexibus praegravatus (iniquitas enim sedet super talentum plumbi; et in Psalmo loquitur: Sicut onus grave gravatae sunt super me [Psal. XXXVII]), non est aptus ad cursum illum de quo dicitur: Cursum consummavi, fidem servavi (II Tim. IV). Qui autem levis est et anima illius non gravatur, nihilominus et ipse absque adjutore Deo ad calcem non potest pervenire. Sed et cum praelium fuerit adversus contrarias potestates, de quo scriptum est: Sanctificate bellum (Jer. VI), licet robustus, propriis tamen viribus vincere non valebit. Perfectus quoque in filiis hominum et sapiens, viventem panem atque coelestem habere non poterit, nisi per sapientiam cohortantem: Venite, comedite panes meos (Prov. IX). Et quoniam sunt divitiae, de quibus Apostolus ait: Divites fieri in operibus bonis (I Tim. VI); et alibi: Divites facti estis in omni sermone et in omni scientia (I Cor. I), secundum prudentem virum has non posse divitias congregare, nisi eas a Deo acceperit, cujus ipsae divitiae sunt. Gratia quoque nisi scientiam comitata fuerit et concessa a Deo, quamvis eruditus vir, eam non poterit invenire.

Quod et Paulus sciens: Plus, inquit, omnibus laboravi, non autem ego, sed gratia Dei mecum (I Cor. XV). Et iterum: Gratia ejus in me vacua non fuit (ibid.). Et ad extremum nescitur ab homine quando tempus adveniat, in quo varius eventus et finis omnium subsequitur. Haec secundum anagogen. Caeterum, ut simplicius disseramus, Epistola ad Romanos huic loco congruit, quia non volentis neque currentis, sed miserentis Dei sit (Rom. IX). Quid autem ait: Nec sapientium panem. multorum quotidie probatur exemplo, qui cum sapientissimi sint, necessariis indigent. Nec artificum gratia. Videas enim in Ecclesia imperitissimos quosque florere, et quia nutrierunt frontis audaciam, et volubilitatem linguae consecuti sunt, dum non recogitant quid loquantur, prudentes se et eruditos arbitrantur, maxime si favorem vulgi habuerint, qui magis dictis levioribus commoventur, et econtrario eruditum virum latere in obscuro, persecutiones pati, et non solum in populo gratiam non habere, sed inopia et egestate tabescere. Haec omnia fiunt, quia incerto statu feruntur omnia, et non est in praesenti retributio meritorum, sed in futuro.