CAPUT XXXVI. De eadem altera Sabbati, et quomodo Judaei, vel quare, festivitates a die in diem transponere soliti sunt.

Ut Josephus quoque in libro Antiquitatum scribit.

“Altera Sabbati luna decima sexta debet intelligi, quia videlicet decima quinta cum sit sancta, atque solemnis, Sabbatum generali nomine dicitur, eo quod non liceat in illo die quidpiam operari. Sed constat profecto, quod anno Dominicae passionis cum, secundum Evangelium, quinta feria, decima quarta luna evenisset, decima sexta luna Sabbatum fuit. Num ergo una eademque dies, et propter se Sabbatum, et propter praecedentem diem Paschae, altera fuit Sabbati? Hic jam, antiquam Judaeorum consuetudinem nosse operae pretium est, quae hujusmodi est: Mos illis est ut, ubicunque vitare praevalent, nunquam duo Sabbata, id est duos dies festos, quibus operari non liceat continuent. Multa enim, aiunt, nobis importuna fierent, atque incommoda, verbi gratia, in curandis funeribus, quae interdum a prima vespera prioris Sabbati servata, in quartum diem fetoris molestiam generarent. Idcirco ubi quinta feria paschalis terminus, id est decima quarta luna evenisset, agnum quidem eadem nocte comedebant, sed sequentis diei solemnitatem relinquebant in Sabbatum transferendam.”

Hoc praescito nemo miratur cur, quando Dominus passus est, cum praeterita vespera Judaei agnum comedissent, quem et ipse Dominus cum discipulis manducaverat, Judaeis tamen judicia habere vacaverit, cum esset luna decima quinta, quae dies ex lege sancta esse debuerat atque solemnis. Claret igitur quia nihil omnino repugnat, quoniam, sicut jam dictum est, ea die qua Christus resurrexit, Judaei suum spicarum fasciculum levaverunt, atque exinde, quinquaginta dies computando, die qua Spiritus sanctus datus est apostolis, completum, et ipsi suam Pentecosten celebraverint. Hic est ille agnus de quo nunc mystice dicitur:

“Atque in eodem die, quo manipulus consecratur, caedetur agnus immaculatus anniculus in holocaustum Domini.”

In holocaustum, inquam, Domini, et non in esum, sicut in vespera paschali. Etenim in illa quidem specie, qua seipsum dedit manducandum apostolis suis, Agnus Dei in vespera paschali, in illa, inquam, specie panis et vini, ita sacrificamus ut et manducemus eumdem Agnum Dei, in illa vero specie, qua resurrexit altera Sabbati, nequaquam illum comedimus, sed adolemus in holocaustum Domini, ut totus integer, atque incolumis sedeat a dextris Dei. Sunt et aliae Judaeis transpositiones ejusdem diei festi, quas licet ex abundanti sit scribere, non tamen praeterimus, sicut accepimus ab illis. Non solum enim sexta feria, sed et secunda et quarta Dominica quoque, diem Paschae celebrare fugiunt. Nam, si secunda feria Pascha celebrarent, dies Propitiationis, id est decimus dies mensis septimi, qui a die Paschae centesimus septuagesimus tertius est, in sextam feriam illis eveniret, quo nihil omnino illis operari licet. Si quarta feria Pascha celebrarent, Dominicam diem propitiationis haberent, et utrobique duo Sabbata, id est duos dies festos continuos habentes, praedictis incommodis laborarent. Verumtamen horum omnium quae dicta sunt, si ab eis authenticam quaeras rationem, nullam omnino de Scripturis proferre possunt, fatenturque has traditiones non Dei esse aut Moysi, sed magistrorum suorum Scribarum et Pharisaeorum. Caeterum nunc infelices qualiter agant non curandum est, quippe qui nec locum, nec oblationem habentes, legem, ut ipsi fatentur, non observant, nec ab altero die Sabbati, sed ab ipsa vespera paschali suos quinquaginta dies computant.