|
Anno praesenti, qui est ab Incarnatione Domini millesimus centesimus
vicesimus octavus, octavo Kalendas Septembris, prima vigilia noctis,
subito exortus ignis mediam vici plateam corripuit, qui, vento agente
concitatus, in brevi ultra modum invaluit. Erat autem siccitas nimia
nimiumque diutina, et undique circa domos horrea collectis nuperrime et
comportatis frugibus copiose referta. Repente ergo conflatum sine mora
crevit incendium, quo non solum Rhenus liquidus resplenduit, et vicina
Colonia reluxit, verum etiam regio haec omnis, et tota fere provincia
lucem undique tristem et horribilem suspexit. Denique per stadia ferme
ducenta, et eo amplius ignis aruit, Rhenique adhuc ignorantibus coelum
ardere visum est. Quid animi vobis pariter ac mihi tunc erat, fratres
charissimi, cum per turres et interturia videritis appropinquantes atque
imminentes insanos exercitus flammarum, assilientes atque irruentes
phalanges grandium scintillarum? Turres enim circumstantes odiosas nobis
mira velocitate victrix flamma comprehendit, et nostras quoque domos
sive officinas usque ad ipsum claustri coenobialis aditum uno impetu
pervolavit, totumque istud castellum (mirum dictu!) quasi unum effecit
caminum, ita ut de proxima civitate prospectantibus millibus hominum
videretur id, quod verum erat, totum hoc monasterium flammis esse
circumdatum atque coopertum. Causam post haec dicam cur turres jam
dictas odiosas nobis fuisse vel esse dixerim. Quid ergo tunc erat animi?
Nonne horruit visus? Nonne expavit auditus? Nonne corda tremuerunt et
omnes corporis sensus stupendo aufugerunt? Meipsum perpendo, memetipsum
recolens qualis in illa tentatione inventus fuerim, magis reprehendo.
Denique illud mihi pene accidit quod supradictus Job dicit amicis suis:
Statim ut se commoverit Deus, turbavit vos, et terror illius irruet
super vos (Job III). Quid enim? Nunquid justorum est et eorum qui
perfectae fidei sunt, turbari statim ut ille se commoverit, et ruina
terroris ejus opprimi? Nonne potius hoc eorum est, statim ut senserint
eum esse commotum, consurgere et tenere eum?
Tales quippe dolens propheta Isaias defuisse vel deesse in gente
peccatrice: Non est, ait, qui invocet nomen tuum; non est cui consurgat,
et teneat te (Isa. LXIV). Hoc, inquam, perfectorum est, et hujusmodi
perfectio jure a nobis maxime exigitur, qui praelati dicimur ut luctemur
contra iram Dei, secundum exemplum primi praelati, scilicet Moysis, qui
luctabatur et tenebat Deum cum diceret ei Deus: Dimitte me, ut irascatur
furor meus (Exod. XXXII). Et quomodo luctabatur? Nimirum flendo et
rogando eum, vel sicut Psalmista dicit, stando in confractione (Psal.
CV), id est in nimia mentis humilitate in conspectu ejus. Sic ante illum
et sanctus Jacob cum eodem luctatus est (Gen. XXXII), videlicet flendo
et rogando eum, quod manifeste et breviter docet propheta Osee:
|
“In fortitudine sua, inquit, directus est cum angelo, et invaluit ad
angelum, flevit et rogavit eum (Ose. XII).”
|
|
At nos postremi, ego et similes mei, quandiu tranquillus est Dominus, et
non se commovet, coram adsumus, et interdum blandiri quoque et
quodammodo arridere risu cordis audemus per fiduciam fidei, qua in eum
credimus; ubi autem paululum se commovet, et commotionem ipsam levi
saltem significat tempestate, aut unius ictu fulminis cum repentino
tonitruo transiliente statim turbamur et pene diffidimus, proculque
absistimus, tanquam fugitivi clientes, in pace constantes, in bello
fugaces, in prosperis magnanimi, in adversis pusillanimes et timidi,
vixque speramus quod invocantibus nobis aliquis respondeat (Job V), vix
ad aliquem sanctorum amicorum ejus convertimur, ut teneat eum, quia pro
conscientia turbati sumus. Ego vero maxime turbatus fui, quippe qui pene
nudus aufugi, et sedi procul ab incendio, procul ab ista periclitante
domo, memor sancti David qui cum tantorum vir esset meritorum,
nihilominus repentino turbatus nuntio, festinavit egredi, ne veniens,
ait, Absalon occupet nos et egressus pedibus suis stetit procul a domo,
et si invenero, ait, gratiam in oculis Domini, reducet me, et ostendet
mihi arcam et tabernaculum suum (II Reg. XV).
|
|