CAPUT XXIII. De Abner, qui prius adversarius David, postea transtulit regnum ad David, quod in illo forma quaedam sit apostoli Pauli de eadem tribu Benjamin. Et quid significet ludus ille, in quo pueris ex utraque parte simul canentibus, idem Abner velocissimum Asahel aversa hasta percussit in inguine.

“Abner autem filius Ner princeps exercitus Saul tulit Isboseth filium Saul, et circumduxit eum per castra, regemque constituit super Galaad, et super Jessuri, et super Jezrael, et super Ephraim, et super Israel universum.”

Pro Jessuri verius legitur Asuri, id est, tribus Aser. Abner primo quidem David adversarius, et adversae partis dux, postea vero transferens regnum de domo Saul, vel elevaretur thronus David super Israel, et super Judam, quomodo juravit ei Dominus, quem alium nisi Paulum de tribu Benjamin significare arbitremur? Abner quippe patris lucerna; Isboseth vero vir confusionis interpretatur. Patris autem lucerna procul dubio jam in praesentia Dei, Paulus erat, cum adhuc circumduceret Isboseth, id est, cum adhuc confusionem Judaicam defenderet; verumtamen in factis praesentibus caecus utpote persecutor et blasphemus inimicus David erat.

“Egressusque est Abner filius Ner, et pueri Isboset filii Saul de castris in Gabaon. Porro Joab filius Sarviae, et pueri David egressi sunt et occurrerunt eis.”

Ac deinceps:

“Apprehensoque unusquisque capite comparis sui defixit gladium in latus contrarii, et ceciderunt simul.”

Et post pauca:

“Percussit ergo Abner Asael aversa hasta in inguine, et transfodit eum, et mortuus est.”

Haec pugna dupliciter, id est, tam allegorice quam juxta anagogen, discretum lectoris sensum aedificat. Allegorice quippe illam designat pugnam, qua inter se Judaei gentesque credentes, in primordiis evangelicae fidei confligebant. Nam Judaei dicebant: Nos sumus populus Dei quos ab initio dilexit et fovit. Nos circumcisi, ex genere Abraham, ex stirpe sancta descendimus et notus retro saeculis tantum in Judaea Deus, vos autem canes potius quam homines, idolis ab initio deservivistis. Et his similia. Econtrario gentes respondebant: Quanto majora erga vos Dei beneficia narraveritis, tanto majoris vos criminis reos esse montrabitis; semper enim his omnibus exstitistis ingrati, et nunc tandem Dominum Christum, prophetarum semper vobis vocibus repromissum, non solum suscipere noluistis, sed etiam morte pessima peremistis. Ita contra se pugnantes, gladios utique linguae suae in latera contraria defigebant, simulque cadebant. Quo tandem Abner?

“Aversa, inquit, hasta percussit Abner Asael in inguine, et transfodit eum, et mortuus est.”

Asael quod interpretatur tollens sive sustollens Deum. Asael, inquam, cursor velocissimus, ipse solus cunctos designat, qui supra dicto modo hinc et inde contendendo communem omnium Deum, in utramlibet partem tollere conabantur. Abner autem, id est, patris lucerna, qui Asael aversa transfoderat hasta, ipse est, ut praedictum est, Paulus apostolus, qui ita contendentibus Judaeis atque gentibus peccata sua non impetu aperto improperat, sed velut ex obliquo tranquille et quasi parcendo commemorat in illa quam ad Romanos scribit Epistola. Juxta anagogen vero, cujus Asael typum tenuit, nisi eorum quos vehementer arripiens furor in praeceps ducit? Qui in eodem furoris impetu, tanto caute declinandi sunt, quanto insane rapiuntur. Unde et Abner, quod patris lucerna dicitur, fugit, quia doctorum lingua, quae supernum Dei lumen indicat, irascentem atque furentem declinans, verborum jacula reddere dissimulat. Sed cum iracundus insanire non cessat, necesse est ut quaedam subtiliter proferat, in quibus ex obliquo furentis animum pungat. Unde et Abner cum contra persequentem subsistit, non eum recta, sed aversa hasta transforavit. Ex mucrone quippe percutere, est impetu apertae persecutionis obviare. Aversa vero hasta persequentem ferire, est furentem tranquille ex quibusdam tangere, et quasi parcendo superare. Asael autem protinus occumbit, quia commotae mentes dum et parci sibi sentiunt, et tamen responsorum ratione in intimis sub tranquillitate tanguntur, ab eo quod se erexerant statim cadunt. Qui ergo a furoris sui impetu sublevantis percussione resiliunt, quasi sine ferro moriuntur.