CAPUT XXXVII. Quomodo vel unde scire potuerit Adam:

“Hoc nunc os de ossibus et caro de carne mea.”

Quamvis soporatus fuerit Adam, tamen non clam illo fuisse quod factum haec ejus dicta manifeste comprobant. Hoc nunc, inquit, os ex ossibus meis, et caro de carne mea. Tanquam diceret: Hoc paulo ante tantummodo os ex ossibus meis, id est, costa fuit de costis meis, nunc autem et caro est. Proinde sicut prius os meum erat, ita et nunc postquam costa aedificata est, recte caro mea, caro, inquam, de carne mea est. Non ergo ut ille quid ageretur nesciret, sed ut magnum sacramentum in eo praefiguraretur, immisit in Adam soporem Dominus. Quod Apostolus perspiciens: Magnum, inquit, sacramentum hoc est, ego autem dico, in Christo et in Ecclesia (Ephes. V). Non, inquit, sacramentum hoc esse dico, in illo viro, et in illa femina, non inquam, in eo quod de viro sumpta est femina, quod misit Dominus soporem in Adam, et tulit unam de costis ejus, et aedificavit costam quam tulerat de Adam in mulierem, et quod dixit Adam: Hoc nunc os ex ossibus meis, et caro de carne mea, etc. Nam illa carnalia sunt facta, et ab illo Adam carnaliter dicta, scilicet, absque spiritualium futurorum conscientia. Caeterum in Christo et in Ecclesia sacramentum magnum hoc est, quia sic admisit in se Christus soporem mortis suscepta pro voluntate Patris obedientia, et tulit Deus de latere ejus sanguinem et aquam, de latere, inquam, ejus dormientis, id est, jam mortui, sanguinem et aquam per lanceae vulnus eduxit, unde ex tunc usque ad finem saeculi aedificare non desinit, ut gloriosam Ecclesiam non habentem maculam, aut rugam (Ibid.) exhibeat illi. Igitur alio quidem respectu in alia editione bene scriptum est: immisit ergo Dominus extasin in Adam, quia videlicet occlusis sensibus corporis, ratio tamen vigilavit ut non nesciret quod os ex ossibus suis sublatum, et caro de carne sua aedificata fuerit. Alio autem nihilominus recte dictum est, quia immisit Dominus soporem in Adam, soporem, inquam, id est, gravem et profundum somnum, quod Hebraice dicitur tardema, scilicet, quia de profundo mortis somno regeneranda erat novo Adae, nova conjux Ecclesia.