VERS. 7, 8.

Vade ergo et comede in laetitia panem tuum, et bibe cum gaudio vinum tuum: quia Deo placent opera tua. Omni tempore sint vestimenta tua candida, et oleum de capite tuo non deficiat. Quia in superioribus fuerat praelocutus, quod postquam mortui fuerint homines oblivioni tradita est memoria eorum secundum illud poetae:

Nullum cum victis certamen, et aethera cassis,

et quia sub sole nihil ultra post nunc quasi errorem humanum et consuetudinem, qua se ad fruenda hujus saeculi bona invicem hortantur, inducit et facit more poetarum et rhetorum, dicens: O homo quia ergo post mortem nihil est, et mors ipsa nihil est, audi consilium meum et dum vivis in hac brevi vita fruere voluptate, utere dapibus, vino curas opprime, et intellige quoniam a Deo tibi donata sunt ad utendum, candidis vestibus ornatus incede, unguentis spiret caput tuum: quaecunque tibi placuerit feminarum, ejus gaude complexu, et vanam hanc et brevem vitam, vana et brevi voluptate percurre: nihil enim extra haec habebis amplius quo fruaris, quodcunque te delectare potest festinus cape, ne pereat: neque enim frivola debes formidare commenta, quod singulorum operum vel bonorum vel malorum apud inferos tibi reddenda sit ratio. Non est enim aliqua in morte sapientia, nullus post dissolutionem vitae hujus sensus.

Et haec, inquit, aliquis loquatur Epicurus et Aristippus, et Tyreneici, et caeterae pecudes philosophorum. Ego autem mecum diligenter retractans, invenio non ut quidam male aestimant omnia fortuito geri, et variam in rebus humanis fortunam ludere; sed cuncta judicio Dei fieri. Neque enim velox pedibus debet suum cursum putare si currat, nec fortis in suo confidat robore, nec sapiens divitias et opes aestimet prudentia congregari, nec eloquens et doctus per eloquentiam et doctrinam apud populum invenire posse gratiam, sed omnia Deo fieri disponente: et nisi ille cuncta suo arbitrio rexerit, et aedificaverit domum, in vanum laborant qui aedificant eam, nisi ille custodierit civitatem, in vanum vigilant qui custodiunt eam (Psal. CXXVI). Non est itaque ut illi putant unus eventus, et incertus vitae hujus status, quia quando non aestimant, repentina morte subducti ad judicium venient: et quomodo pisces hamo capiuntur et retibus, et aves per aerem libere volitantes dum nesciunt laqueo alligantur; sic homines pro merito suo ad aeterna supplicia deducentur, cum repente mors venerit, et judicium in eos, qui putant incerto statu omnia volvi.

Haec juxta eum sendum, quo breviter voluimus universa comprehendere; nunc, quasi non ex alterius, sed ex sua persona loquatur interpretanda singula. Vade et comede in laetitia panem tuum, et bibe cum gaudio vinum tuum. Quia didicisti quod morte omnia finiantur, et in inferno non sit poenitentia, nec aliquis ad virtutes recursus: dum in isto saeculo es, festina, concede, age poenitentiam, dum habes tempus, labora: libenter enim Deus suscipit poenitentiam. Aliter et simpliciter intellectum prodest, juxta illud: Sive manducatis sive bibitis, sive aliud quid facitis, omnia in nomine Domini facite (I Cor. X). Et in alio loco: Cum consilio vinum bibe (I Tim. V). Non enim habet veram laetitiam et cor bonum, qui creaturis super modum abutitur. Melius autem est sic sentire. Cujus complacuerunt opera coram Deo, nequaquam poterit indigere vero pane, et vino quod calcatum est de vinea Soreth. Dato nobis itaque praecepto quo dicit: Desiderasti sapientiam, serva mandata, et Dominus ministrabit eam tibi, servemus mandata, et panem et vinum et spirituale invenire poterimus. Qui autem mandata non servat, et in panis et vini abundantia gloriatur, dicitur ei per Isaiam: Ne dicas: Ecce cognosco eam: neque cognovisti, neque scis, nec a principio aperui tibi aures. Scio enim quia contemnens contemnis (Isa. XLVIII). Quod autem dicitur: Vade et comede in laetitia panem tuum, ejus Ecclesiastis vox est, qui in Evangelio loquitur: Qui sitit, veniat ad me et bibat (Joan. VII). Et in Proverbiis: Venite, comedite panem meum, et bibite vinum meum (Prov. IX).

Omni tempore sint vestimenta tua candida, et oleum de capite tuo non deficiat. Habeto, inquit, corpus mundum, et esto misericors, vel ita: Non sit tempus in quo candida vestimenta non habeas, cave ne quando pollutis vestibus induaris. Populus quippe peccator in vestibus fuscis luxuriae describitur. Tu autem induere lucem et non maledictionem quae supra Judam scripta est: Induat maledictionem sicut vestimentum (Psal. CVIII). Induere viscera misericordiae, benignitatis, humilitatis, mansuetudinis, patientiae (Coloss. III). Et cum despoliatus fueris veterem hominem cum actibus suis, induere novum qui renovatur de die in diem (Ephes. IV; Coloss. III). Quod autem ait, et oleum de capite tuo non deficiat. sciendum naturam hanc esse olei, ut et lumen alat, et fessorum solvat laborem. Est oleum spirituale, oleum exsultationis, de quo scribitur: Propterea unxit te Deus Deus tuus oleo exsultationis prae participibus tuis (Psal. XLIV; Hebr. I). Hoc oleo vultus noster hilarandus est: hoc jejunantis ungendum caput, quod peccatores habere non possunt quibus dicitur: Non est malagma imponere, neque oleum, neque alligaturas (Isa. I). Habent enim oleum contrarium, quod vir justus detestatur, dicens: Oleum peccatoris non impinguet caput meum (Psal. CXL). Hoc oleum haeretici habent, et eo cupiunt deceptorum capita perfundere.