|
Honora patrem tuum et matrem (Exod. XX). Magnum praeceptum, et magna
observatione dignum, magnaque et pulchra remuneratione compensandum,
quam continuo proponens sermo bene audienti, ut sis, inquit, longaevus
super terram, quam Dominus Deus tuus dabit tibi (ibid.). Super hoc
praeceptum majus atque excellentius est consilium, non habere patrem aut
matrem propter Deum. Et hoc quidem consilium palam praedicat majestas
Evangelii, sed nec ipsa omnino tacuit humilitas legis. Ait enim: Qui
dixit patri suo et matri suae: Nescio vos, et fatribus suis: Ignoro vos,
et nescierunt filios suos, hi custodierunt eloquium tuum, et pactum tuum
servaverunt, judicia tua, o Jacob, et legem tuam, o Israel (Deut.
XXXIII). At vero Pharisaei meram consilii boni veritatem adulterantes,
docebant filios de substantia patrum rapinam faciendo patrem et matrem
inhonorare, dicentes id esse cuique filiorum legitime dicere patri et
matri: Nescio vos, invitis illis altare Dei muneribus cumulare,
gazophylaciumque replere, quod ipsorum proficeret avaritiae. Tales
hypocritas consilium sanctae legis cauponantes, id est quasi vinum bonum
aqua mista corrumpentes, redarguebat, cum diceret: Quare et vos
transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Nam Deus dixit:
Honora patrem et matrem. Et qui maledixerit patri vel matri morte
moriatur. Vos autem dicitis: Quicunque dixerit patri vel matri: Munus
quodcunque est ex me tibi proderit, subauditur verum patrem Deum, et
veram matrem suam synagogam sacerdotalem atque Leviticam honoravit, et
ita rapinam patris et matris afferendo vobis in domum Domini patrem et
matrem suam inhonoravit et honore debito privavit. Proinde continuo
subjungit: Et non honorificavit patrem suum et matrem suam. Et irritum
fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram (Matth. XV). Igitur
praeceptum est patrem et matrem honorare, consilium autem patrem et
matrem nescire, non modo contrario quo pater et mater inhonorentur, sed
modo rationabili et justo, quo Deus cunctos affectus excellens patri et
matri jure praeferatur. Neque enim genitores inhonorantur, ubi solus
Creator illis praefertur. Qualiter hoc fiat, suo ipse exemplo Deus
indicat, parentes homines habere dignatus. Nam loquente illo ad turbas,
cum dixisset ei quidam: Ecce mater tua et fratres tui foris stant,
quaerentes loqui tibi, respondens, dixit: Quae est mater mea, et qui
sunt fratres mei? Extendens manum in discipulos dixit: Ecce mater mea,
et fratres mei (Matth. XII), etc. Evangelizabat enim cum haec diceret,
praecepturus ut homo perfectionis amator propter Evangelium patrem et
matrem relinquat, et renuntiet omnibus quae possidet. Equidem hoc facere
consilium est, ut jam diximus, sed cum tempus aut res postulat, tanquam
praeceptum ex debito peragendum est, ut videlicet ignorentur pater aut
mater, quando quis et patri et matri obtemperare, et Christianus esse
non potest. Nam in tali causa, non tam consilio quam potenti praecepto
agens: Nolite, inquit, arbitrari quia venerim pacem mittere in terram.
Non veni pacem mittere, sed gladium. Veni enim separare hominem adversus
patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et nurum adversus socrum
suam, et inimici hominis domestici ejus. Qui amat patrem aut matrem
plusquam me, non est me dignus (Matth. X). Et notandum quod cum caeteras
affinitates dixerit, filium adversus patrem, et filiam adversus matrem,
et nurum adversus socrum, non dixerit virum adversus uxorem, sive uxorem
adversus virum, ne videlicet evangelica puritas occasionem sive
auctoritatem adulteriis dare videretur. Unde Apostolus: His autem qui
matrimonio juncti sunt, praecipio, non ego, sed Dominus, uxorem a viro
non discedere. Quod si discesserit, manere innuptam, aut viro suo
reconciliari. Et vir uxorem non dimittat (I Cor. VII). Sed idem continuo
dicit: Nam caeteris ego dico, non Dominus. Quibus caeteris? Nimirum
fidelibus permistis cum infidelibus. Quid enim dico ego, non Dominus? Si
quis frater uxorem habet infidelem, et haec consentit habitare cum eo,
subauditur non detrahendo nomini Christiano, non dimittat illam. Et si
qua mulier habet virum infidelem, et hic consentit habitare cum ea, non
dimittat virum (ibid.). Ergo non tam Domini praeceptum, quam apostoli
consilium est. Nam hoc, inquit, ego dico, non Dominus. Amplius autem
consilium esse liquet ex eo quod subjungit: Quod si infidelis discedit,
discedat: Non est enim servituti subjectus frater aut soror in ejusmodi
(ibid.). Quod utique non dixisset, si praeceptum esset Domini manere
fidelem cum infideli. Sed ut revertamur ad rem, parentes infideles
nescire, praeceptum est, fideles autem propter perfectionis amorem
nescire, consilium est, scire vero interdum permissum est. Dicit enim
lex: Mulier si quidpiam noverit, et se constrinxerit juramento, quae est
in domo patris sui, et in aetate adhuc puellari, si cognoverit pater
votum quod pollicita est, et juramentum quo obligavit animam suam, et
tacuerit, voti rea erit. Quidquid pollicita est, juravit, opere
complebit. Sin autem statim ut audierit pater, contradixerit, et vota,
et juramenta ejus irrita erunt, nec obnoxia tenebitur sponsioni, eo quod
contradixerit pater (Num. XXX). Denique permissio est, irritum ducere
votum, propter patris contradictionem. Arbitramur enim melius esse,
etiam patre contradicente, tenere propositum, et tendere ad
perfectionem, praesertim cum si irritum duxerit quod vovit, propterea
quia pater contradixit, non aliud possit sperare praemium, nisi quod
obnoxia non tenebitur sponsioni.
|
|