CAPUT 5

Ad primum capitulum respondi: Quia Deus in passiones ejusmodi neminem tradit, nisi illum qui semetipsum tradidit. Nam et idem Apostolus ad Ephesios dicit: Qui desperantes tradiderunt semetipsos impudicitiae, in operationem omnis immunditiae, in avaritiam (Ephes IV). Et ad Romanos antequam diceret, propter quod tradidit illos Deus, praemisit quod semetipsos tradidissent his verbis: Et mutaverunt gloriam incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis, et volucrum, et quadrupedum, et serpentium (Rom. I). Quid ergo est tradidit, nisi ac si diceretur; non liberaverit? Causam autem cur tradiderit, id est non liberavit, ex alia Scriptura percipere promptum est. Scripturam illam quaeramus, cujus maxime intuitu Apostolus, ubi in Graecum, id est in gentilem justa declamatione invectus tertio dixit, quapropter tradidit illos Deus tunc demum in Judaeum conversus, cujus de superbia, ne dicam justitia, nata fuerat omnis controversia, propter quod ait: Inexcusabilis es, o homo omnis, qui judicas. In quo enim judicas alterum, teipsum condemnas. Eadem enim agis quae judicas (Rom. II). Et quidem fere omnis Scriptura legis et prophetarum, sive [rbe][p][i][s][t][a][t][i][k][oh][n] et regum, manifeste testatur Judaeum eadem commisisse scelera, quae commisisse constat gentilem sive Graecum. Verumtamen maxime ad prophetam Osee divinum cum haec diceret, respexisse arbitramur Apostolum. Ille namque videlicet Osee fornicatorem Judaeum, tam pro spirituali quam pro carnali fornicatione judicialiter conveniens, imo non tam ille quam qui in illo loquitur Dominus, et sic incipiens: Non est veritas, et non est misericordia, et non est scientia Dei in terra. Maledictum, et mendacium, et homicidium, et furtum, et adulterium inundaverunt, et sanguis sanguinem tetigit (Ose. IV), illum quoque scilicet Judaeum tertio tradit traditione eadem qua Apostolus, ut jam dictum est, traditum esse gentilem tertio declamavit, et traditionis causam tertio reddit. Primo namque dicit: Verumtamen unusquisque non judicet, et non arguatur vir (ibid.). Hoc enim dicere quid est, nisi tradere, id est derelinquere? Causamque protinus reddit. Populus enim tuus, sicut hi qui contradicunt sacerdoti (ibid.). Ad quod subaudiendum est, et idcirco nullam debent misericordiam consequi. Nam et lex superbientem et nolentem obedire sacerdotis imperio decernit mori, et auferri malum hoc de Israel, ut audientes timeant universi. De talibus beatus Job: Ipsi, inquit, fuerunt rebelles luminis, etc., usque ad id, obliviscatur et ejus misericordia: dedit ei Deus locum pnoeitentiae; et ille abutitur eo in superbia (Job XXIV). Secundo dicit: Ideo fornicabuntur filiae vestrae, et sponsae vestrae adulterae erunt. Non visitabo super filias vestras cum fuerint fornicatae, et super sponsas vestras cum adulteraverint, quoniam ipsi cum meretricibus versabantur, et cum effeminatis sacrificabant (Ose. IV) scilicet usu illo qui est contra naturam, quod scelus itidem Apostolus secundo traditionis loco expressit, dicendo: Nam feminae eorum immutaverunt naturalem usum (Rom. I), etc. Quidnam est non visitare, nisi tradere, id est, derelinquere? Tertio loco dicit: Particeps idolorum Ephraim, dimitte eum (Ose. IV). Quid enim est dicere, dimitte nisi tradere, id est derelinquere? Causasque istas protinus reddit: Ligavit eum spiritus in alis suis (ibid.), id est non per ignorantiam, sed per spiritum superbiae delinquit, idcirco non poterit solvi sive corrigi. Item: Ego scio Ephraim, et Israel non est absconditus a me, non dabunt cogitationes suas in medio eorum, et Dominum non cognoverunt (Ose. V), id est in notitia, sicut de gentili dixit Apostolus, habere non probaverunt. Causa ista vel sola satis excusat Deum, quod non idcirco quempiam tradat sive dimittat, quia velit fieri malum dum praemisso, dimitte eum (Ose. IV), subjungit, quia ego scio quod non dabunt cogitationes suas ut revertantur ad Dominum. Ad secundum capitulum quod erat; Et qui in sordibus est, sordescat adhuc (Apoc. XXII), interrogatus, ita dixi. Quid est in sordibus esse nisi in sordibus sibi complacere, ipsasque sordes defendere? Nam de illo qui per ignorantiam vult sordidari, et de illo qui per infirmitatem sordes incidit, vel in sordibus fuit, aliud judicium est, quam istud, sordescat adhuc, exempli gratia: En morieris, ait Deus ad Abimelech, propter mulierem quam tulisti. habet enim virum. Abimelech vero non tetigerat eam. Et ait: Domine, num gentem ignorantem et justam interficies? In simplicitate cordis mei, et munditia manuum mearum feci hoc. Dixitque ad eum Deus: Et ego scio quod simplici corde feceris, et ideo custodivi te ne peccares in me, et non dimisi ut tangeres eam (Gen. XX). Et Apostolus de semetipso dicit: Sed ideo misericordiam consecutus sum, quia ignorans feci (I Tim. I). Dicit aliquis: Quare non omnes ignorantes similiter praevenit, ut non peccent? Videlicet, quia ipse novit omnes, et scit quia non omnes praemoniti caverent a malis, sicut non cavit ille Cain, quem ipse praemonuit (Gen. IV), et melius est illis veritatem non agnoscere quam eamdem agnitam non custodire. Qui autem per infirmitatem sordes incidit, qualium cujusque personam Apostolus semetipso suscipiens: Video, inquit, aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae, et captivum me ducentem in lege peccati, quae est in membris meis (Rom. VII), contingit illi quod Sapientia dicit: Misereris omnium, Domine, et nihil odisti eorum quae fecisti, dissimulans peccata hominum propter poenitentiam (Sap. XI). Non hic praemonetur ad cautelam, sed exspectatur ad poenitentiam. Quod si per superbiam ipsas, in quibus est, defendit suas sordes, jam quid faciat ille non curat Deus, et derelinquentis judicio dicitur, sordescat adhuc, sicut et Psalmo scriptum est: Secundum multitudinem irae suae non quaeret (Psal IX), id est, non corripiet eum propter hoc, quia multipliciter iratus est.