CAPUT XXVII. Apud Deum non esse impossibile omne veroum, scilicet quodcunque in Scripturis locutus est ipse, non scurra aliquis impius in justitiam Dei.

De voluntate simul et omnipotentia Dei supra loquebamur propter eos qui aiunt nos derogare omnipotenti, dum dicimus quod malum ille nunquam fieri velit, aut voluerit, et tamen malum fiat, vel factum sit. Diximus aliqua, prout Dominus dedit, et adhuc cum plura dici possint, pauca dicere, et compendio volumus uti. Dicite ergo qui omnipotentiae tantopere favetis, ut bonitatis et clementiae laudem quantum ex vobis est diminuatis, quid vel quantum intelligitis in nomine Omnipotentis? Nimirum quod omnia possit, quod nihil sit quod ille non possit. Et nos vobiscum credimus et fatemur quod ita sit. Sed quodnam vel ubinam sunt illa omnia, extra quod quarendum nihil sit? Nisi enim et hoc perspexerimus, parum valet omne argumentum sermonis omnipotenti Deo obsequium praestantis. Intendamus ergo si habemus digitum indicem, id est spiritum veritatis, intendamus, inquam, in omnem sanctae Scripturae latitudinem, a principio Geneseos usque ad calcem Evangelii, angulumque illum, in quo omnium apostolorum junior Paulus cum suis consistit Epistolis, et dicamus quia haec omnia potuit, potest et poterit manus Domini, et haec respicientes fateamur, tam scienter quam fideliter, quod ille omnipotens sit. Caeterum quidquid extra hanc Scripturam sanctam cogitari, vel argumentando potest confingi, sicut expers rationis est, ita nullatenus pertinet ad laudem vel confessionem omnipotentiae Dei: Nonne sanctus Angelus discrevit, loquens ad Mariam ubi postquam ejusdem Virginis praenuntiavit, et ejus quae vocabatur sterilis indicavit conceptum, mensemque illi esse jam sextum hanc rationem subjunxit: Quia non erit impossibile apud Deum omne verbum (Luc. I). Quid enim est omne verbum, nisi omne quodcunque vel omnia quaecunque locutus est Deus per os sanctorum, qui a saeculo sunt prophetarum ejus? (Ibid.) Non enim sic leviter verbum accipimus, ut verbi gratia, si scurriliter dicat quis: Quamvis omnipotens sit Deus, tamen efficere non potest ut tria et quatuor non sint septem, verbum esse censeamus, sed verbum est, ut jam diximus quidquid sanctis et divinitus inspiratis Scripturis continet, exceptis illis quae interdum illic alio spiritu prolato referuntur. Verbi gratia: Apud Danielem , Nabuchodonosor Omnipotentem laudans: Juxta voluntatem enim, inquit, suam facit tam in coelo quam in terra, et non est qui resistat manui ejus, et dicat: Quare fecisti (Dan. IV). Nam, et hoc, inquit Hieronymus, loquitur quasi homo saeculi. Non enim quod vult hoc facit, sed quod bonum est hoc vult Deus. Nabuchodonosor autem sic locutus est, ut dum potentiam Dei praedicat, justitiam ejus videatur arguere, quod immerito poenas sustinuerit. Omnium ergo quae in Scripturis sanctis loquitur quaecunque promittit vel comminatur Deus, nullum verbum impossibile fuisse vel esse apud Dominum confitemur. Summa illorum in Symbolo continetur, de quo nihil dubitantes, veraciter in Dominum Patrem omnipotentem nos credere confitemur. Proinde quidquid extra sanctarum regulam Scripturarum excogitari potest, nemo ab homine catholico, ut confiteatur posse omnipotentem omnium, jure exigere potest. Verbi gratia: Non invenitur illic quod coronaturus sit Deus virginem post ruinam. Itaque cum dicit quispiam, ut ille notae et constantis fidei vir praedictus Hieronymus, cum omnia possit Deus, suscitare virginem non potest post ruinam, valet quidem liberare a poena, sed non valet coronare corruptam, nequaquam omnipotentiae derogat, sed inflexibilem justitiam commendat. Nihilominus si dicat quia cum omnia possit Deus, creaturam angelicam mendacio corruptam, et omnem qui sequitur patrem mendacii diabolum, loquendo verbum contra Spiritum sanctum, id est scienter contra veritatem defendendo mendacium, suscitare non potest, vel dare illi veritatis coronam, non omnipotenti derogat, sed justitiam et veritatem praedicat. Si quaeras utrum valeat saltem liberare a poena, ipse tibi respondeat. Cum enim dixisset: Et procedent qui bona egerunt in resurrectionem vitae, qui vero mala egerunt in resurrectionem judicii, ne sibi quisquam blandiatur de bonitate Dei dicens quomodo tam bonus tantas tam diutinas miserorum poenas videre sustinebit? continuo subjunxit: Non possum ego a meipso facere quidquam, sicut audio; judico, et judicium meum verum est. Proinde non adulemur Omnipotenti dicendo, quod vel diabolus, vel ulla creatura angelica sive humana voluntate ejus corrupta et mala facta sit, sed cum adjutorio ejus laboremus, inquantum possumus ne in illud judicium diaboli incidamus, unde nos liberare non possit ipse, qui extra veritatem Scripturarum facere aut velle nihil potest omnipotens Deus.