CAPUT XVII.

Veniam ad illud cacenphaton, quod nobis de femoralibus faciunt. Nam quoniam idem Pater dicit: Femoralia hi qui in viam diriguntur de vestiario accipiant, qui revertentes ibi lota restituant, idem esse volunt, ac si in provincia qua habitavit femoralium usus ante ipsam fuerit, et hoc usu quem populus habebat, monachos spoliare incoeperit, id solummodo concedens causa honestatis, ut in viam directi, sive equitantes, ne nuditas appareret, uterentur braccis. Sensus iste voluntati scriptoris ejusdem pene contrarius est. Ille namque braccas non auferre habentibus, sed quantum valuit, dare voluit non habentibus. Habentes nos sumus, qui in provinciis braccatis habitamus. Non habentes Scotti sunt et Britanni, nec multo minus illi inter quos ipse Pater habitavit; quippe ubi hodieque vestigia supersunt ejusdem moris nequaquam honesti, sicut et nos ipsi vidimus, cum in locis illis hospitantes inter homines divaricatos ad prunas sederemus. Plane sancto Patri, et virtutum pulchritudinem, et morum atque habitus religiosam honestatem sitienti, opus fuit, super hoc praecipere monachis pro qualitate loci. Propter nos isto praecepto opus non fuit, quippe etsi monachi non essemus, itidem pro qualitate loci, id est provinciarum in quibus habitamus, et foris et intus braccati incederemus. Illud quoque ratio convincit, quia quod aliquando facere est honestum, saepius et semper facere est honestissimum, sive, ut ait B. Hieronymus adversus Vigilantium: Quod semel fecisse bonum est, non potest malum esse, si frequentius fiat, sive foris, sive intus simus, sive vigilemus, sive dormiamus, maxime vestimentum illud pudicitia pudorata desiderat castitas, et maxime, quia sacerdotes et ministri altaris sumus, et quotidie sacramentis ministramus, hoc indumento nulla die carere debemus, dicente Domino ad Moysen: Facies et feminalia linea, ut operiant carnem turpitudinis suae, et utentur eis Aaron, et filii ejus, quando ingredientur tabernaculum testimonii, vel quando appropinquant ad altare, ut ministrent in sanctuario, ne iniquitatis rei moriantur (Exod. XXVIII). Sed quid multis opus est? Haec consideratio penes abbatem est, ait idem Pater, cum praemisisset vestimenta fratribus secundum locorum qualitatem ubi habitant, vel aerum temperiem dentur. Aerum temperies, qualis sit, manifestum est, qualitatem locorum si quaeras, itidem notum est, quia locorum istorum gens omnis braccata est. Olim tripartitae Galliae pars quaedam, braccata nuncupabatur, nunc et Galliae trina divisio, et Germania, et caeterae climatis hujus provinciae braccis utuntur.