|
Ad primum capitulum respondi: Quia Deus in passiones ejusmodi neminem
tradit, nisi illum qui semetipsum tradidit. Nam et idem Apostolus ad
Ephesios dicit: Qui desperantes tradiderunt semetipsos impudicitiae, in
operationem omnis immunditiae, in avaritiam (Ephes IV). Et ad Romanos
antequam diceret, propter quod tradidit illos Deus, praemisit quod
semetipsos tradidissent his verbis: Et mutaverunt gloriam
incorruptibilis Dei in similitudinem imaginis corruptibilis hominis, et
volucrum, et quadrupedum, et serpentium (Rom. I). Quid ergo est
tradidit, nisi ac si diceretur; non liberaverit? Causam autem cur
tradiderit, id est non liberavit, ex alia Scriptura percipere promptum
est. Scripturam illam quaeramus, cujus maxime intuitu Apostolus, ubi in
Graecum, id est in gentilem justa declamatione invectus tertio dixit,
quapropter tradidit illos Deus tunc demum in Judaeum conversus, cujus de
superbia, ne dicam justitia, nata fuerat omnis controversia, propter
quod ait: Inexcusabilis es, o homo omnis, qui judicas. In quo enim
judicas alterum, teipsum condemnas. Eadem enim agis quae judicas (Rom.
II). Et quidem fere omnis Scriptura legis et prophetarum, sive
[rbe][p][i][s][t][a][t][i][k][oh][n] et regum, manifeste testatur
Judaeum eadem commisisse scelera, quae commisisse constat gentilem sive
Graecum. Verumtamen maxime ad prophetam Osee divinum cum haec diceret,
respexisse arbitramur Apostolum. Ille namque videlicet Osee fornicatorem
Judaeum, tam pro spirituali quam pro carnali fornicatione judicialiter
conveniens, imo non tam ille quam qui in illo loquitur Dominus, et sic
incipiens: Non est veritas, et non est misericordia, et non est scientia
Dei in terra. Maledictum, et mendacium, et homicidium, et furtum, et
adulterium inundaverunt, et sanguis sanguinem tetigit (Ose. IV), illum
quoque scilicet Judaeum tertio tradit traditione eadem qua Apostolus, ut
jam dictum est, traditum esse gentilem tertio declamavit, et traditionis
causam tertio reddit. Primo namque dicit: Verumtamen unusquisque non
judicet, et non arguatur vir (ibid.). Hoc enim dicere quid est, nisi
tradere, id est derelinquere? Causamque protinus reddit. Populus enim
tuus, sicut hi qui contradicunt sacerdoti (ibid.). Ad quod subaudiendum
est, et idcirco nullam debent misericordiam consequi. Nam et lex
superbientem et nolentem obedire sacerdotis imperio decernit mori, et
auferri malum hoc de Israel, ut audientes timeant universi. De talibus
beatus Job: Ipsi, inquit, fuerunt rebelles luminis, etc., usque ad id,
obliviscatur et ejus misericordia: dedit ei Deus locum pnoeitentiae; et
ille abutitur eo in superbia (Job XXIV). Secundo dicit: Ideo
fornicabuntur filiae vestrae, et sponsae vestrae adulterae erunt. Non
visitabo super filias vestras cum fuerint fornicatae, et super sponsas
vestras cum adulteraverint, quoniam ipsi cum meretricibus versabantur,
et cum effeminatis sacrificabant (Ose. IV) scilicet usu illo qui est
contra naturam, quod scelus itidem Apostolus secundo traditionis loco
expressit, dicendo: Nam feminae eorum immutaverunt naturalem usum (Rom.
I), etc. Quidnam est non visitare, nisi tradere, id est, derelinquere?
Tertio loco dicit: Particeps idolorum Ephraim, dimitte eum (Ose. IV).
Quid enim est dicere, dimitte nisi tradere, id est derelinquere?
Causasque istas protinus reddit: Ligavit eum spiritus in alis suis
(ibid.), id est non per ignorantiam, sed per spiritum superbiae
delinquit, idcirco non poterit solvi sive corrigi. Item: Ego scio
Ephraim, et Israel non est absconditus a me, non dabunt cogitationes
suas in medio eorum, et Dominum non cognoverunt (Ose. V), id est in
notitia, sicut de gentili dixit Apostolus, habere non probaverunt. Causa
ista vel sola satis excusat Deum, quod non idcirco quempiam tradat sive
dimittat, quia velit fieri malum dum praemisso, dimitte eum (Ose. IV),
subjungit, quia ego scio quod non dabunt cogitationes suas ut
revertantur ad Dominum. Ad secundum capitulum quod erat; Et qui in
sordibus est, sordescat adhuc (Apoc. XXII), interrogatus, ita dixi. Quid
est in sordibus esse nisi in sordibus sibi complacere, ipsasque sordes
defendere? Nam de illo qui per ignorantiam vult sordidari, et de illo
qui per infirmitatem sordes incidit, vel in sordibus fuit, aliud
judicium est, quam istud, sordescat adhuc, exempli gratia: En morieris,
ait Deus ad Abimelech, propter mulierem quam tulisti. habet enim virum.
Abimelech vero non tetigerat eam. Et ait: Domine, num gentem ignorantem
et justam interficies? In simplicitate cordis mei, et munditia manuum
mearum feci hoc. Dixitque ad eum Deus: Et ego scio quod simplici corde
feceris, et ideo custodivi te ne peccares in me, et non dimisi ut
tangeres eam (Gen. XX). Et Apostolus de semetipso dicit: Sed ideo
misericordiam consecutus sum, quia ignorans feci (I Tim. I). Dicit
aliquis: Quare non omnes ignorantes similiter praevenit, ut non peccent?
Videlicet, quia ipse novit omnes, et scit quia non omnes praemoniti
caverent a malis, sicut non cavit ille Cain, quem ipse praemonuit (Gen.
IV), et melius est illis veritatem non agnoscere quam eamdem agnitam non
custodire. Qui autem per infirmitatem sordes incidit, qualium cujusque
personam Apostolus semetipso suscipiens: Video, inquit, aliam legem in
membris meis repugnantem legi mentis meae, et captivum me ducentem in
lege peccati, quae est in membris meis (Rom. VII), contingit illi quod
Sapientia dicit: Misereris omnium, Domine, et nihil odisti eorum quae
fecisti, dissimulans peccata hominum propter poenitentiam (Sap. XI). Non
hic praemonetur ad cautelam, sed exspectatur ad poenitentiam. Quod si
per superbiam ipsas, in quibus est, defendit suas sordes, jam quid
faciat ille non curat Deus, et derelinquentis judicio dicitur, sordescat
adhuc, sicut et Psalmo scriptum est: Secundum multitudinem irae suae non
quaeret (Psal IX), id est, non corripiet eum propter hoc, quia
multipliciter iratus est.
|
|