CAPUT V. Quomodo recte utamur testibus illis, ut merito fiat nobis quod dictum est:

“Filius non portabit iniquitatem patris.”

Diligenter causam nostram perpendamus, ut scire possimus, quam rationabiliter, quam vero et recto judicii ordine testibus istis utamur. Quae enim causa nostra erat? Utique peccatum primi parentis nostri veteris Adae. Fatemur enim quia omnes in illo peccavimus, et in illo omnes mortui sumus. Verum in eadem damnatione socia misericordiae suae justitia providit Deus, quomodo, si vellemus, rei non teneremur. Nam si ad Patrem alium, ad hominem novum, qui non peccavit, transfugiat filius peccatoris veteris hominis, ecce scriptum est, et completur illi quia filius non portabit iniquitatem patris (Ezech. XVIII). Caeterum si in vetustate illius permaneat, portabit iniquitatem veternosi praedecessoris, sicut itidem scriptum est: Qui reddis peccata patrum in filios, in tertiam et quartam generationem (Deut. V). Ergo discreta et justa circa nos est justi Dei censura, quia neminem non volentem, neminem a peccatore antiquo dissentientem convolvi patitur in illa peccatrice massa. Tantummodo vetustati abrenuntiet, et dum conceditur, novus homo esse festinet. Sed oportet eum transfugii sui notum et evidens habere testimonium. Quare? Videlicet quia diabolus adversarius noster notum et manifestum contra genus humanum testimonium habet. Quod testimonium? Lignum vetitum, lignum temeratum. Notum quippe et argumentosum contra hominem hoc testimonium est, quia videlicet nisi superba mente divinitatis altitudinem appetisset, lignum vetitum non momordisset. Nisi, inquam, intus tumuisset, foris tentatus tam facile non cessisset. Quisquis igitur filius, ut non portet iniquitatem patris vetusti, novum patrem quaerit, et ad novum hominem Jesum Christum transfugit, oportet, sicut jam dictum est, habere illum in testimonium Dei, oppositum testimonio diaboli sive chirographo peccati, ut sicut ille primus homo vetitum mordendo, manifestum superbiae suae signum dedit, sic ipse mandatum per aquam visibile remedium suscipiendo, manifestum humilitatis suae signum suo det Salvatori. Ludicra et risu digna visa sunt haec sapientibus et prudentibus, quorum ab oculis sapientia vera se abscondit, dum vano sensu suo discutiunt quomodo Deum decuerit ut unum propter ligni morsum homo damnatus fuerit, et omnes homines in illo mortui sint, et quomodo aquae tinctio de peccatore justum, de mortuo vivum, de filio irae filium gratiae facere possit. Sed enim parvulis revelatum est, quia parvae res magnarum rerum testimonia esse possunt et sunt. Est enim vere vel fuit, morsus ligni, quamlibet parvus, sive quantumlibet magnus, testimonium magnae superbiae, et tinctio aquae, quamlibet parvae, sive quamlibet magnae, id est sive parvi fontis, sive magni maris, tantum in nomine Patris, et Filii et Spiritus sancti, cum signaculo crucis, testimonium magnae humilitatis. Igitur quia de magno negotio agitur, et magnus accusator diabolus causa proposita contra hominem testimonio utitur, oportet ut accusatus homo defensorem petens Deum legitimis ac necessariis utatur testibus.