CAPUT XXIII. Item de multiplicitate conceptuum, et quod inde fuerit, ut Rebecca quoque conciperet Esau et Jacob.

Nimium pii homines et insulsa pietate hanc ipsam Dei severitatem reprehendentes, mallent non nasci, et omnino non esse homines, qui sic male nati sunt, ut sint divinae benedictionis exsortes. Hi ergo quare generant? Quare ipsi vel parentes ipsorum magis in carne sua, quam in benedictione Dei seminant, dum magis pro explenda libidine, quam pro multiplicanda Domini Dei familia opus generationis perpetrant? Nempe, sicut jam longe superius dictum est, ex mentis superbia profecta est carnis incontinentia, et ex carnis incontinentia pullulat conceptuum multiplicitas. Sed dicit quis: Nunquid non in sanctis et continentibus hominibus invenitur progenies ab ipsis educta super numerum? Nonne, verbi gratia, Rebecca ex uno concubitu habens Isaac patris nostri alterum electum, alterum reprobum edidit, sicut scriptum est: Jacob dilexi, Esau autem odio habui (Gen. XXV). Ad haec inquam: Nonne omnes et quae sanctae dicuntur mulieres, praeter unicam Filii Dei Genitricem, in iniquitatibus et in peccatis conceperunt vel concipiunt? Non derogatur quidquam hic beatis matribus sanctorum, quae magna fide beatam progeniem, de qua Deus et homo Christus natus est, aedificaverunt. Verumtamen, sicut in dolore pepererunt filios suos, sic et in iniquitate non solum originali, verum etiam in propriae libidinis peccato conceperunt. Peperisse autem et hanc ipsam Rebeccam in magno dolore, ipsa Scriptura testatur, dicens: Deprecatus est Isaac Dominum pro uxore sua, eo quod esset sterilis. Qui exaudivit eum, deditque conceptum Rebeccae, sed collidebantur in utero ejus parvuli. Quae ait: Si sic mihi futurum erat, quid necesse fuit concipere (Ibid.). Itaque, nec sine peccato libidinis concepit, quae in tanto dolore peperit, ut pene non concepisse maluerit. Quod ne de hac admodum juvencula dubium adhuc esse putes, dicit ipsa quae prima nostrae fidei mater est, Sara jam anus, cui prae senectute muliebria, id est menstrua, jam fieri desierant: Postquam consenui, et dominus meus vetulus est, voluptati operam dabo. (Gen. XVIII.)? Igitur, cum reprehendant homines Deum, quod infaustos mulieris conceptus multiplicet: seipsos potius, vel parentes suos accusent, quod suos ipsi concubitus multiplicent non gignendae proli ad honorem Dei, sed suae potius studentes libidini. Non enim quia dixit Deus: Multiplicabo aerumnas tuas et conceptus tuos, idcirco natura mulieris conceptibus superfluis fluxa facta est: sed quia peccavit mulier, et peccato suo vitiata est, idcirco praedixit Deus quid illi ex vitio suo esset proventurum. Etiamsi uno ex concubitu habuit Rebecca geminos, Jacob et Esau, sicut praedictum est, quanquam non incongrue possit intelligi ex uno concubitu id esse, ac si diceretur ex unius concubitu: non quaestionibus ventilandum, cur non utrumque dilexerit Deus, sed gratiae illi agendae sunt, quod duobus vermiculis de una massa peccatrice scaturientibus, saltem unum eorum dilectione sua dignum fecit, quia qui utrumque juste relinquere poterat, alterum misericorditer diligens assumpsit, alterum juste odio habens reliquit. Sed jam de ejusmodi alias dictum est, videlicet quod inepte quaerat quis, cur Deus vel illos angelos creaverit, vel homines illos permittat nasci, quod male acturos vel perituros esse novit.