|
Et, pactum quidem dixit Deus fore sempiternum: cum autem dixisset,
|
“ut signum foederis inter me et vos,”
|
|
non addidit, aeternum. Tunc enim fortasse recte intelligi utcunque
posset, quod circumcisio in aeternum exercenda esset: quod tamen sic
impossibile est, sicut generandi vel nascendi successionem aeternam esse
verum non est. Nunc autem pactum quidem aeternum est, quia semen
aeternum promissum et creditum atque datum est; circumcisio vero, quae
pacti vel foederis signum est, nec aeternaliter exerceri potest: nec
jam, postquam illud semen quod promissum fuerat venit, exerceri debet.
Quaeritur adhuc cur sancti Patres ante adventum Christi non introibant
in regnum Dei? Nonne per eamdem fidem fuerant justificati et ipsi? Ad
quod respondemus: Cur sacramenti sanctae Ecclesiae, v. g. corporis et
sanguinis Domini communioni non admittuntur catechumeni nostri? Nonne
corde credunt, et ore confitentur fidem Christi? (Rom. X.) Videlicet,
inquis, quia nondum sacro fonte sunt regenerati. Ita plane veteres
sancti idcirco ab illa coelesti Ecclesia non debebant in communionem
gloriae et visionis Dei recipi: nec fas erat ut inter candorem
innocentiae vel charitatis angelicae reciperentur qualescunque humani
generis justitiae, quae omnes, testante Isaia, sic erant, sicut
|
“pannus menstruatae (Isa. LXIV),”
|
|
nisi prius lotae essent sanguinis et aquae de Christi latere profluentis
inundatione. Adhuc nihilominus adversarius Judaeus objicit: Cum ipse qui
vobis baptismum dedit, Christus vester circumcisus sit, qua ratione
circumcisionem excluditis, ut non exemplo ejus circumcidamini, priusquam
baptizemini? Cur illud nostrae religionis non admittitis, quod in carne
sua Christum vestrum admisisse negare non potestis? Mirum si non et
illud objiciant, cur non et par turturum, aut duos pullos columbarum
offeramus in sacrificium pro parvulis nostris primogenitis, cum et ipse
Christus noster hujusmodi hostia, secundum legem Moysi, mundatus sit
(Luc. XXII). Verum praedictam objectionem, et omnium imprudentium
hominum ignorantiam, sanus sermo fidei jamdudum obmutescere fecit. Primo
namque dicimus cum Apostolo Christum ministrum circumcisionis datum
propter veritatem Dei, ad confirmandas promissiones patrum (Rom. V); qui
et idcirco sub lege factus est, et recte legaliter circumcisus est, ut
circumcisus legitimus et irreprehensibilis minister salutis suae gratiam
praedicaret (Galat. IV). Deinde et hoc subjungimus: quia semen, quod
Abrahae promissum est (Gen. XV), ipse Christus est, semen unum, propter
quod, donec veniret, generationes computatae sunt, tribus et familiae,
cognationes ac domus seorsum distinctae et diligenter observatae sunt
(Matth. I; Num. XXXVI), ne cum Christus veniret, incertum esset quin de
semine Abrahae de tribu Juda, de familia Phares, de domo David cujus
fidei nihilominus fuerat repromissus, existeret (Psal. LXXXVIII). At
ipse Christus neminem secundum carnem genuit, sed aeterna virginitate
carnem suam continens, generationes carnis Abrahae in se uno semine,
quod illi repromissum fuerat, consummatas ostendit. Et, si rite
attendas, verbum promissionis ultra hoc semen Abrahae, quod est
Christus, nulla genealogia carnis ejusdem Abrahae protendi jam debet aut
supputari. Igitur sicut Christus neminem secundum carnem genuit, ita
consequenter neminem secundum carnem circumcidere debuit. Ab eis, de
quibus secundum carnem natus est, recte secundum carnem et circumcisus
est, recte nihilominus neminem nostrum secundum carnem circumcidit,
quorum neminem secundum carnem genuit. Ubi Christus haeres aeternus
datus est, protinus sicut generatio carnis in illo desiit, sic et
circumcisio carnis jure deficit. Alterius, id est, spiritualis
genealogiae principium ipse, ac proinde alterius quoque sacramenti nobis
auctor est. Secundo namque, imo jam tertio, nobiscum Deus in Christo
pepigit foedus. Et nota diligenter foederis quod cum hominibus pepigit,
foederis, inquam, ejus ternarium nota diligenter incrementum. Primo
namque cum Noe; secundo cum Abraham; tertio pepigit cum semine ejus,
quod est Christus. Et secundum rem fidemque singulorum variavit, vel
magis ac magis prope fecit in singulis foederis sui signum. Siquidem
Noe, quia dicente Deo futurum credidit diluvium, credensque obedivit in
fabricando arcam, et fecit omnia quaecunque praecepit ei Deus, accepit
signum secundum rem fidemque suam congruum (Gen. VI), scilicet arcum in
nubibus coeli positum, dicente Deo:
|
“Ponam arcum meum in nubibus coeli, et erit signum foederis inter me et
inter terram, et recordabor foederis mei quod pepigi tecum (ibid. IX);”
|
|
quia videlicet potissimum de nubibus defluxit ipsum quod, loquente Deo,
futurum crediderat diluvium. Abraham vero, quia credens obedivit Deo
praecipienti, ut egrederetur de terra et de cognatione sua, et
promittenti quod benedicens benediceret, et multiplicaret eum, et quod
in semine ejus benedicerentur omnes gentes (ibid. XII), signum accepit
foederis Dei, non jam extra se (sicut Noe, qui accepit in nubibus), sed
in semetipso; verumtamen in carne exterius, in ea duntaxat corporis
parte, per quam, ut supra dictum est, semen traducitur; congrue
scilicet, quia in seminis promissione non dubitaverat fide confortatus
(ibid. XVII). Christus tandem, quia non solum fideliter, sed et scienter
serviens (nihil enim ignorare poterat),
|
“factus est obediens Patri usque ad mortem, mortem autem crucis (Philip.
II),”
|
|
accepit, imo et dedit foederis aeterni signum sempiternum, jam neque
extra hominem, nec in parte hominis ponendum, sed quo totus homo intus
et exterius, visibili sacramento, pariter et invisibili virtute
regeneratur et sanctificatur. De quo ut pertractemus, jam ad ipsa
lectionis Evangelicae verba redeamus.
|
|