CAPUT 8

Et revera si quis testimonium perhibeat de semetipso, non statim consequitur, ut testimonium ejus falsum sit. Alioqui Moysis et prophetarum consequenter falsum dicetur fuisse testimonium, quia singuli de semetipsis, quod a Deo missi erant, testati sunt (Exod. XXXIII; Jer. III). Nec enim aliter hoc scivit quis hominum, nisi per testimonium ipsorum. Sciendum quippe est quod licet nemo hominum, praeter hunc Deum et hominem Jesum Christum, sciat de semetipso, unde venerit, aut quo vadat, quia videlicet nescit quomodo factus, vel quem ad finem venturus sit, tamen et si testimonium perhibet quis de semetipso, intantum testimonium ejus verum est, inquantum scit a quo vocatus, et ad quod opus vocatus sit. Verbi gratia, quomodo cum de seipso Paulus dicit:

“Paulus servus Jesu Christi, vocatus Apostolus, segregatus in Evangelium Dei (Rom. I), ”

vel maxime, quod alibi dicit:

“Quoniam multi gloriantur et ego gloriabor (II Cor. I),”

caeteraque his similia. Igitur quia tam spiritus verax quam et spiritus mendax, de seipso testimonium perhibet, vitiosum est argumentum dicentium:

“Tu de teipso testimonium perhibes, testimonium tuum non est verum.”

Proinde duas propositiunculas, quas veluti invicem repugnantes, et in eodem simul esse non valentes male in affirmationem vel negationem diviserant, dicendo:

“Tu de teipso testimonium perhibes, testimonium tuum non est verum.”

Hic verax sui defensor et mendacium correptor componit, et in unam redigit affirmativam propositionem, dicendo:

“Et si ego testimonium perhibeo de meipso, testimonium meum verum est.”

Statimque subjuncta ratione idipsum comprobat, dum dicit:

“Quia scio unde veni, et quo vado.”

Qua ratione sicut veritatem testimonii sui confirmat, sic per oppositum ejus, id est, per hoc quod subsequitur:

“Vos autem nescitis, unde veni, et quo vado,”

falsitatem eorum, qui hoc ipsum testimonium suum reprobabant, oppugnat. Nam, cum procul dubio sint opposita haec:

“Quia scio unde veni et quo vado, vos autem nescitis, unde veni et quo vado,”

sicut verum est testimonium ejus, ex eo, quia scit unde venerit et quo vadat; sic econtra testimonium quod dicunt contra Jesum, falsum esse constat, ex eo, quia nesciunt, unde venerit et quo vadat. Scire autem de seipso unde venerit, proprium ejus est, qui non de nihilo neque de non existentibus temporaliter factus est, ut nos, sed de increata Patris essentia sine tempore natus est, per quem ut essemus, creati sumus omnes nos. Scire etiam, quo vadat, nihilominus proprium ejus, quia videlicet non alius quam ipse vias suas disposuit, quas in hac mortalitate homo factus propter nos, ambulare dignatus est. Nos enim nescimus, unde venimus; quippe qui nec illud scire possumus, qualiter in utero concepti coaluimus, neque posthac quid futuri sumus nosse valemus. Quia

“nescit homo finem suum (Eccle. IX),”

et omnia in futurum tempus reservantur incerta. Proinde cum dicit:

“Ego sum lux mundi,”

verum est tetimonium ejus, quia scit unde venerit. Et cum ait:

“Qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitae,”

profecto verum de seipso testatur, securus quia scit et quo vadat, vel quo se sequentem perducat. Caeterum, nemo omnium de illo quidquam scit, nisi quantum ab ipso didicit; ac proinde quisquis de illo aliud dicit, quam quod ab ipso accepit, testis falsus est; et, quia non sequitur eum, ambulat in tenebris, quemadmodum isti qui dixerant:

“Tu de teipso testimonium perhibes, testimonium tuum non est verum,”

ad quorum obstruendum os sola haec sufficit confutatio, qua dicit:

“Vos autem nescitis unde veni, et quo vado.”

Quod dictum est ad refellendam carnalem illorum opinionem, qua dixerant supra, sed hunc scimus unde sit:

“Christus autem cum venerit nemo scit, unde sit.”

Nec vero, quia postmodum responderat eis dicens:

“Et me scitis, et unde sim scitis,”

idcirco nunc sibi contrarius putandus est praesenti loco, cum dicit:

“Vos autem nescitis unde veni et quo vado.”

Sequitur enim: