CAPUT 11

“Hi sunt duae olivae et duo candelabra in conspectu Domini stantes.”

Quasi quaereres, quis ex eo quod amicti sacco prophetabunt, fructus sperari deberet?

“Hi sunt, inquit, duae olivae, et duo candelabra.”

Ac si dicat: Quia sic prophetabunt, idcirco erunt in suo tempore arbores bonae, arbores olivae, pulchrae et fructiferae, feraces misericordiae de coelo impetratae, ut propter eos brevientur dies illi tam mali, tam calamitosi. Ipsi namque sunt electi illi, de quibus ipse in Evangelio futura haec praenuntians dicit:

“Et nisi breviasset Dominus dies, non fuisset [fieret] salva omnis caro; sed propter electos quos elegit breviavit dies (Marc. XIII).”

Itaque erunt olivae, id est causae misericordiae tunc accelerandae. Oliva namque misericordiam Domini solet in Scripturis significare, non solummodo pro similitudine fructus, cujus suavi et leni vulnera curantur unctione, verum etiam pro ipso suo nomine quod tractum est a Graeco [sbeac][l][e][o][sf], quod Latine dicitur misericordia. Candelabra vero in quo sunt? In eo videlicet quod in illis diebus tam nigris, tam tenebrosis, clara prophetia sive praedicatione lucebunt, ita ut fieri non possit ut in errorem inducatur quispiam electorum. Cujus videlicet erroris tantum erit periculum, ut dicere curaverit ipse Dominus custos electorum:

“Surgent enim pseudoprophetae, et dabunt signa magna et prodigia, ita ut in errorem inducantur (si fieri potest) etiam electi (Matth. XXIV).”

Itaque et duae olivae et duo candelabra hi sunt. Sic in illo tempore, cum Jezabel, nox, et illius antiquae Ecclesiae magna obscuritas, coelum obtenebrasset, et per suos satellites prophetas Baal tenebras spargeret, stetit Elias, qui et tanquam candelabrum lucem funderet opportunam, quatenus diceret populus:

“Dominus ipse est Deus, Dominus ipse est Deus,”

et tanquam oliva de coelo impetraret populo misericordiam, ut coelum daret pluviam, et terra daret fructum suum (III Reg. XVIII). Unde dicitur in laudibus patrum:

“Et surrexit Elias propheta quasi ignis, et verbum illius quasi facula ardebat.”

Et post pauca:

“Qui inscriptus es in judiciis temporum lenire iracundiam Domini, conciliare cor patris ad filium et restituero tribui [tribus] Jacob: beati sunt qui te viderunt, et in amicitia tua decorati sunt (Ecch. XLVIII).”

Elisaeus tunc temporis oliva altera, et alterum fuit candelabrum, qui pro ejusdem utilitatis intentione, ut misero populo posset prodesse, hoc, optione sibi data, elegit orare quatenus magistri spiritus duplex fieret in se. De quo ibidem scriptum est:

“Et in Elisaeo completus est spiritus ejus. Et quidem in omnibus istis, inquit, illum non poenituit populum, et non recesserunt a peccatis suis usque dum abjecti sunt de terra sua, et dispersi sunt in omnem terram.”

Attamen sequitur:

“Et relicta est gens perpauca, et princeps in domum [domo] David.”

Et continuo subjungit:

“Quidam eorum fecerunt quod placeret Deo, alii autem multa commiserunt peccata (ibid.).”

Ac si dicat: Etsi non omnes correxerunt, attamen multis ad correctionem profuerunt. Nimirum ita erit et tecum. Istis namque olivis et candelabris, de quibus nunc dicitur, in conspectu Domini stantibus, etsi multi scandalizabuntur, fieri tamen non poterit, ut etiam electi in errorem inducantur. Sane quod ait de istis in conspectu Domini stantibus, ejusdem Eliae sive Elisaei quoque professioni consonat, quorum alter videlicet Elias dicit ad Achab:

“Vivit Dominus Deus Israel, in cujus conspectu sto, si erit annis his ros et pluvia (III Reg. XVII);”

alter vero, scilicet Elisaeus ad Joram regem Israel:

“Vivit Dominus exercituum, inquit, in cujus conspectu sto, quod si non vultum Josaphat regis Judae erubescerem, ne attendissem quidem te, nec respexissem (IV Reg. III).”

Et hic et illic verbum stantis, habitum significat virtutis quod videlicet testes fideles, testes Domini, non cum errantibus et foris ejiciendis jacent in peccatis et vitiis, sed cum veritate recti atque expediti stant in exercitio pietatis, in defensione justitiae, in obsequio Dei super thronum sedentis, et orbem terrae in aequitate judicantis. Sequitur: