CAPUT XXV. Puteus quem vi abstulerant servi Abimelech, quid mystice significet.

Dixitque Abraham: Ego jurabo. Et increpavit Abimelech propter puteum aquae, quem vi obstulerant servi illius. Respondit Abimelech: Nescivi quis fecerit hanc rem, sed et tu non indicasti mihi, et ego non audivi, praeter hodie. Antequam juret, causam omnem simulatis determinat, ne qua praeteriti motus scintilla subsideat, et pro puteo aquae vir tantus regem increpat, quia videlicet non res indigna erat, praesertim in illis terris, ubi naturaliter magna vivae aquae penuria est. Porro mystice puteus aquae, quem vi abstulerant servi Abimelech, sacra Scriptura est, quam philosophi gentium vi abstulerant, id est, non recto sensu, sine praedicatore, et sine Dei Spiritu, legentes diripuerant, verbi gratia, Plato, cum in Timaeo formationem mundi de principio hujus libri Geneseos furatus, subdole atque perverse alia. pro aliis dixit. Itaque pro hujusmodi puteo, Abraham increpavit Abimelech, exempli causa, quando Paulus apostolus stans in medio Areopagi, ait: Viri Athenienses, per omnia quasi superstitiosos vos video. Praeteriens enim et videns simulacra vestra, inveni aram in qua scriptum erat: Ignoto Deo. Quod ergo ignorantes colitis, hoc ego annuntio vobis (Act. XVII). Et post pauca: In ipso enim vivimus, et movemur et sumus sicut et quidam vestrorum poetarum dixerunt: Ipsius enim et genus sumus (ibid.). Nescivi, inquit, quis fecerit hanc rem, sed et tu non indicasti mihi, et ego non audivi, praeter hodie. Plena et sufficiens excusatio, tribus partibus perfecta est; nam in omni quaestione, cum de facto agitur, parum est, ad conscientiae puritatem, nescire a quo factum est, cum scieris an factum, vel quid factum sit, praesertim si tacendo consensisse videaris. Cunctis ergo culpae partibus rationabiliter se exuit, cum ad summum dicit: Et ego non audivi praeter hodie. Haec et supradicti Athenienses et caeterae poterant dicere nationes: Nos nescimus hanc rem, sed et nullus partriacharum aut prophetarum indicavit nobis, et non audivimus praeter hodie. Nam et hoc idem Apostolo dixerunt: Nova enim infers auribus nostris (ibid).