|
Igitur, ut supra diximus, post praelia martyrum celebrata Spiritu
fortitudinis, opportune sanctus scientiae Spiritus in opus suum
successit. Ille namque draco serpens antiquus, qui de coelo praesumptae
divinitatis projectus erat in terram pugnantibus illis, ut jam non
coleretur in templis, nec ei sacrificaretur cultibus publicis per ora
malignorum, qualis fuit Arius qui blasphemias in Dei Filium sibilare
coepit, ut populum simplicem nihilominus traheret ad se, non valentem,
aut scientem vitare venenum mortis in pulchritudine sermonis. Hoc est,
quod in Apocalypsi magnifice praemonstratum fuerat signo illo vere
magno, vere mirabili: Et postquam vidit draco quod projectus est in
terram, persecutus est mulierem, quae peperit masculum (Apoc. XII). Et
subinde: Et misit serpens. ex ore suo post mulierem, aquam tanquam
flumen, ut eam faceret trahi a flumine (ibid.). Quod erat istud flumen
pessimum, ex ore draconis emissum, postquam pugnante Michaele et angelis
ejus, projectus est in terram, nisi doctrina haereticorum loquacium, et
loquacitate fluentium, qui tunc maxime fluere coeperunt, ubi summi
imperatores ad fidem Christi conversi cum angelis sanctis et Ecclesia
Dei legibus pugnantes et edictis, diabolum propulerant de sedibus
pristinis, de templis veteribus et aris? Os nimirum draconis, praedictus
Arius exstitit, de quo flumen illud putidum tali fluxu erupisse legimus
in ecclesiasticis historiis. Alii quidem dicunt Filium cructuationem,
alii vero propositionem, alii coingenitum. Quas impietates, nec audire
possumus, licet innumeras mortes nobis minentur haeretici. Nos autem
quoniam dicimus, et sapimus, et docuimus, et docemus, quia Filius non
est ingenitus nec ingeniti pars ullo modo, neque ex alio subjecto, sed
quoniam voluntate et consilio subsistit ante tempora, et ante saecula
plenus Deus, unigenitus, convertibilis, et antequam generaretur aut
crearetur non erat, aut praedestinaretur aut fundaretur, ingenitus enim
non erat, persecutionem patimur, quia dixit: Principium habet Filius,
Deus autem sine principio est. Et quia diximus: Ex non astantibus est,
sic autem diximus, secundum quod nec pars Dei est, nec ex aliquo
subjecto, propterea persecutionem patimur. Haec haeresis aqua erat
putida, et nondum magnum flumen, ubi ab illo suo fonte, ab illo draconis
ore profluebat. Verum uti videmus flumen quodlibet, ab ortu suo angusto
prius alveo fluere, procedendo autem crescere, multisque accurrentibus
aquis sive fluviolis in immensum extumescere, sic paulatim serpendo
vires accepit, et in immensum crevit impiissimae haeresis,
concurrentibus multis multorum linguis magniloquis, ubertate eloquentiae
fluentibus, et argumentantibus contra simplicitatem evangelicae fidei,
donec per mundum pene universum exundaret flumen magnum, flumen
naufragiosum, ut non esset dubium quin de ore draconis antiqui esset
emissum. Sed adjuvit, inquit, terra mulierem, et aperuit terra os suum,
et absorbuit flumen, quod misit draco de ore suo (ibid.). Quomodo
adjuvit terra mulierem, vel quomodo absorbuit flumen? Nimirum
currentibus epistolis Christiani imperii congregata est ad mulieris
illius auxilium, ad catholicae Ecclesiae periclitantis adjutorium illa
sancta et famosissima synodus Nicaena trecentorum decem et octo
episcoporum, et cum eis tanquam ducibus et principibus ad bella Domini,
plurimi boni et optimi ex diversis gentibus convenerunt, alii quidem ad
intelligendum et dicendum nimis idonei, omnique scientia vel eruditione,
quamcunque hunc sanctum scientiae Spiritum suggerere vel dare decuit
disciplinati, simulque vitae virtute praeclari, per quos et mortuos
Christus suscitavit, et vivos curavit, et alia miracula innumera
operatus est. Ibi profecto terra mulierem adjuvit, ibi flumen illud
absorbuit; nam impium Arii dogma, caeterasque haeresium pestes cum illo
vel ex illo dogmate pullulantes condemnavit, mirantibus adhuc saeculis,
quod eodem episcoporum numero illic pro veritate Spiritus sanctus
dimicavit, quo et quondam pater Abraham vernaculos domus suae armatos
super victores reges educens, in fide sua triumphavit. Sed quid deinde?
Et iratus est, inquit, draco in mulierem, et adjecit facere praelium cum
reliquis qui sunt de semine ejus, qui custodiunt mandata Dei, et habent
testimonium Jesu (ibid.). Non enim quievit draco diabolus, postquam sic
absorptum fuit flumen illud haereticum, et postquam digna perditione
interierat Arius, sed vires acerbissime reparavit levitate Constantii,
et superbia crudeliter usus Valentis impiissimi. Illorum potestatibus
armatus, et iratus in mulierem adjecit facere praelium cum reliquis de
semine ejus, nec enim minus per istos saeviit quam per Decium aut per
Neronem saevierat manifestis et publicis persecutionibus.
|
|