CAPUT XV. Quod tres sint operationes unius dilectionis, quas protinus Moyses subordinavit et quod prima operatio respiciens ad id quod dixerat:

“Diliges ex toto corde tuo,”

sic incipit:

“Eruntque verba haec in corde tuo,”

et quod haec operatio vita sit contemplativa.

Sequamur hanc litteram et intendamus diligentius praesenti loco in faciem Moysi gloriosam. Mox enim ubi dixit:

“Audi, Israel, Dominus Deus tuus Deus unus est,”

protinus adjunxit hoc quod jam diximus:

“Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex tota fortitudine tua;”

sic volens intelligi tres personas unius Dei, sicut tres sunt operationes unius dilectionis. Sequamur ergo, quia vere hic est gaudium fidei, sicut gaudium hominis pro inventione thesauri absconditi. Singulas quippe operationes trinae dilectionis continuo subordinavit, ut intelligas quia non inaniter Israelem ad audiendum invitavit, quod Dominus Deus tuus, Deus unus sit. Haec denique sequitur prima dilectionis operatio, respiciens ad id quod dixerat:

“Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo. Eruntque verba haec quae ego praecipio tibi hodie in corde tuo, et narrabis ea filiis tuis, et meditaberis sedens in domo tua, et ambulans in itinere, dormiens atque consurgens, et ligabis ea quasi signum in manu tua, eruntque et movebuntur inter oculos tuos, scribesque ea in limine et ostiis domus tuae,”

etc., usque:

“Cave diligenter ne obliviscaris Dominum, qui eduxit te de terra Aegypti, de domo servitutis (Deut. VI).”

Nonne in verbis istis splendida facies Moysi, illam intendit operationem dilectionis, quam Israel Dei vitam contemplativam nominare consuevit? In illa namque hoc agitur quod hic dictum est:

“Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo,”

dum in corde ejus sunt verba Dei, dum meditatur et narrat ea spiritualibus filiis suis, non sollicitus et turbatus erga plurima (Luc. X), sed

“sedens in domo”

sua,

“et ambulans in itinere,”

id est, gaudens in secreta conscientia sua et de virtute in virtutem proficiens (Psal. LXXXV), recta intentione dormiens illa dormitione de qua dicit in Canticis anima illa, quae in omnibus requiem quaesivit:

“Ego dormio et cor meum vigilat (Cant. V),”

et de qua Christus in Evangelio:

“Maria, inquit, optimam partem elegit, quae non auferetur ab ea (Luc. X),”

si quando dilectus Dominus Deus, quem taliter diligit ex toto corde suo, vocem suam dederit, et pulsaverit ad ostium dormientis, dicens:

“Aperi mihi, soror mea, amica mea, columba mea, immaculata mea (Cant. V),”

et illa surrexit ut aperiat ei, id est praedicando doceat aliquos ut per fidem introeat, et sit in illis, manusque illius simul stillent myrrham, et digiti ejus sint pleni myrrha probatissima. Hoc nimirum est facere quod dictum est:

“Dormiens atque consurgens meditaberis ea, et ligabis ea, quasi signum in manu tua (Deut. VI),”

id est, recte vivendi praebebis exempla, dum verbis bonis firmiter cohaerebunt bona opera tua. Quod si etiam longa et assidua meditatione exercitatus eo usque profecerit iste Israel, ut verba divina non solum legendo et loquendo, sed insuper scribendo, tractare possit atque explanare ad utilitatem commissae sibi Ecclesiae, hoc nimirum est facere id quod sequitur:

“Eruntque et movebuntur inter oculos tuos, scribesque ea in limine et ostiis domus tuae.”

Huic operationi dilectionis, huic vitae contemplativae debentur sumptus honorifici de domibus regum, de regionibus gentium, ut vacet agere diem festum et sanctum tenere otium, et tunc maxime in illis qui in hac professione sunt, navandum est, ut non obliviscantur, imo diligenter observent propositum suum. Hoc est quod huic Israeli continuo dicitur:

“Cumque introduxerit te Dominus Deus tuus in terram, pro qua juravit patribus tuis Abraham, Isaac, et Jacob, et dederit tibi civitates magnas et optimas quas non aedificasti, domos plenas cunctarum opum quas non exstruxisti, cisternas quas non fodisti, vineta et oliveta quae non plantasti, et comederis et saturatus fueris, cave diligenter ne obliviscaris Dominum qui eduxit te de terra Aegypti, de domo servitutis (ibid).”

Est enim sub velamine litterae sensus mysticus. Cum jam per fidem intraveris in terram viventium, ad quam prima introductio est sacrarum intelligentia Scripturarum, et propter hoc dederit tibi Dominus Deus regiones gentium, et possederis labores populorum, ut custodias justificationes ejus et legem ejus requiras (Psal. CIV), cave ne ingratus sis, cave, inquam, ne cum justitiae sumptibus, quos tibi dedit Deus, peccato militare velis.