CAPUT 27

“Et cum vidissem eum, cecidi ad pedes ejus tanquam mortuus, et posuit super me dexteram suam dicens: Noli timere.”

Quia ille quem videbat,

“sicut sol lucet in virtute sua,”

idcirco mortalis homo stare vel subsistere non potuit in infirmitate sua. Sic et quondam

“cum in monte transfiguratus fuisset, ante eos videlicet Petrum et Jacobum, et hunc ipsum fratrem ejus Joannem, ceciderunt in faciem suam et timuerunt valde (Matth. XVII).”

Et quemadmodum istic [hic] dictum est,

“et posuit dexteram suam super me dicens, noli timere,”

ita et illic:

“Et accessit Jesus et tetigit eos, dixitque illis: Surgite et nolite timere (Ibid.)”

Nisi dextera sua hic et illic tetigisset hunc vel illos, sustinere non poterant lucem vel virtutem, in qua lucebat ille talis sol. Ergo et universos, qui illum visuri sunt in illo coelesti regno suo, ut videre et videndo subsistere valeant, constitui oportebit ad dexteram, juxta veritatem Evangelicam qua dicit:

“Et statuet oves a dextris suis, haedos autem a sinistris (Matth. XXV).”

Quod enim est ad dexteram super istum timentem et prae timore cadentem poni, ut surgere et non timere possit, hoc erit tunc omnes oves a dextris constitui, ut claritatem illam videre, et non cum sinistris haedis defluere possit,

“sicut fluit cera a facie ignis (Psal. LXVII).”

“Ego sum primus et novissimus, et vivus, et fui mortuus, et ecce sum vivus in saecula saeculorum, et habeo claves mortis et inferni.”

Priorum sequentes auctoritatem diximus supra, quia Angelus visus est huic Joanni in figura Christi, propter illud quod in exordio dictum est, et significavit mittens per angelum suum servo suo Joanni. Sed quaeri nunc potest, cur is qui apparuit, Christum se tanta tamque manifesta professus est descriptione:

“Ego sum, inquit, primus et novissimus, et vivus,”

etc. Huc accedit, quod ante pedes hujus cadens, tanquam mortuus, non est prohibitus cadere, vel correptus quod ceciderit ante pedes ejus. Circa finem vero libri hic ipse dicit:

“Ego Joannes, qui audivi et vidi haec, postquam audissem et vidissem, cecidi ut adorarem ante pedes angeli, qui haec mihi ostendebat et dicit mihi: Vide ne feceris, conservus tuus sum, et fratrum tuorum prophetarum, et eorum qui servant verba libri hujus, Deum adora (Joan. XXII).”

Palam ergo datur intelligi quia alius fuit qui Joannis ductor exstitit et haec illi ostendit atque alius qui ostensus sive visus est ei tanta claritate, ut subsistere non posset ad videndam claritatem ejus qui apparuit. Et ille quidem qui ostendebat manifeste angelus, hic autem qui ostensus est, Filius hominis dicitur. Proinde illum quidem, cujus audivit vocem, in hoc loco tanquam tubae dicentis, quod vibes scribe, concedere oportet fuisse angelum qui haec ostendebat, de quo et illud dictum sit, et significavit mittens per angelum suum, eum autem, qui visus est, intelligi licet illum fuisse, quem se esse professus est, scilicet primum et novissimum, id est, Christum Dei Filium. Nec vero novum, vel credi indignum est, quod Jesum Christum post ascensionem suam homo viderit cum Paulus apostolus dicat, qui illum antequam ascenderet in coelum non cognoverat.

“Non sum liber? non sum apostolus? nonne Dominum Jesum Christum vidi? (I Cor. IX.) ”

Viderat enim illum in via cum iret Damascum et quia tunc visione illa indignus, utpote inimicus et persecutor erat, non solum cecidit in terram, sed et cum surrexisset, apertis oculis nihil videbat, Jesum namque illum vidisse confirmat is, qui ad eum missus est, Ananias:

“Saule frater, inquit, Dominus misit me Jesus, qui apparuit tibi in via qua veniebas (Act. IX).”

Alias autem et iste Filius hominis angelus dicitur, et est angelus magni consilii, angelus in quo est nomen Dei. Nam in Exodo ad Moysen sive ad populum suum Deus dicit:

“Ecce ego mittam angelum qui praecedat te, et custodiat in via, et introducat in locum quem paravi. Observa eum et audi vocem ejus, nec contemnendum putes, qui non dimittet cum peccaveris, et est nomen meum in illo (Exod. XXIII).”

Angeli hujus haec propria est differentia, quae illic posita est, dicente Deo, et est nomen meum in illo. Non dixit, et est nomen meum super illum, quod recte dici queat de quolibet infirmo electorum, quorum omnium illa est prophetica vox:

“Tu autem in nobis es, Domine, et nomen sanctum tuum invocatum est super nos (Jer. XIV),”

sed est, inquit, nomen meum in illo, id est, pro naturali divinitate eodem quo ego censetur nomine. Dicitur enim et est, et aeque ut ego, Deus Dominus omnipotens, invisibilis, increatus, immensus aeternus et quidquid de Deo substantialiter praedicatur, ut hoc solum de nomine intersit, quod ego ad illum relative Pater, ille ad me relative dicitur filius, cum ejusdem dignitatis significatione. Et propheta Malachias dicit:

“Et statim veniet ad templum suum dominator quem vos quaeritis, et Angelus testamenti quem vos vultis (Malach. III).”

Stephanus quoque protomartyr in Actibus apostolorum dicit:

“Hic est qui fuit in ecclesia, in solitudine, cum angelo qui loquebatur ei.”

Amplius autem:

“Et expletis, inquit, annis quadraginta apparuit ei in deserto montis Sina Angelus in igne flammae rubi (Act. VII).”

Igitur si hunc Filium hominis, qui Joanni visus est, placet Angelum dici vel esse, dictum supra ubi scriptum est, et significavit mittens per Angelum suum, profecto sicut illic, ubi loquitur Stephanus, oportet non quemlibet Angelum intelligi, sed eum qui veraciter dicere potuerit:

“Ego sum qui sum; Ego sum Deus Abraham, Deus Isaac et Jacob. Hoc nomen mihi est in aeternum (Exod. III).”

Sed et in isto loco non quemlibet Angelum, sed eum intelligi necesse est, qui veraciter dicat:

“Ego sum primus et novissimus, et vivus et fui mortuus, et ecce sum vivus, in saecula saeculorum.”

Primus videlicet quia eram

“in principio Verbum, Deus apud Deum, per quem omnia facta sunt,”

quod indicat hoc meum caput prae antiquitate tam candidum; et

“novissimus,”

per quem omnia restaurata sunt, sicut indicant vel significant isti pedes mei aurichalco similes, utpote nuper educti de camino ardenti, de camino tribulationis vel passionis, in qua ita novissimus et hominibus visus fui contemptibilis, quomodo contemnitur vermis et non homo (Psal. XXI), dicente quoque propheta alio:

“Et nos desideravimus eum despectum et novissimum virorum, virum dolorum, et scientem infirmitatem (Isa. LIII).”

“Et fui mortuus,”

videlicet etiam in sepulcro repositus, tribus diebus et tribus noctibus,

“et ecce sum vivus in saecula saeculorum.”

Resurrexi enim et adhuc cum Deo Patre meo sum, verumque est quod de me dicit Apostolus,

“jam non moritur, mors illi ultra non dominabitur (Rom. VI).”

“Et habeo claves mortis et inferni.”

Id est, potestatem dimittendi peccata. Peccata namque dimittendo, mortem in me credentibus claudo, infernum obstruo. Sive mortis et inferni, id est duplicis mortis, videlicet animae et corporis. Mortis namque nomine, quod usitatum est, dissolutio corporis; inferni autem, mors animae, quae aeterna est, recte significatur. Utriusque mortis claves, id est, potestatem ipse habet, quemadmodum et Anna prophetissa in cantico suo dicit:

“Dominus mortificat et vivificat, deducit ad inferos et reducit (I Reg. II).”