|
(CAP. X.) Malorum omnium incentivum, idemque paenale flagellum est
diabolus, cui tandem vel contradicitur sub specie Assur: Vae Assur!
Virga furoris mei, et baculus ipse in manu ejus indignatio mea. Ad
gentem fallacem mittam eum, et contra populum furoris mei mandabo illi,
ut auferat spolia et diripiat praedam, et ponam illum in conculcationem,
quasi lutum platearum. Nam post aliqua sic infertur: Et erit in die
illa, non adjiciet residuum Israel, et hi qui fugerint de domo Jacob,
inniti super eo qui percutit eos, sed innitetur super Dominum sanctum
Israel. In veritate reliquiae convertentur, reliquiae, inquam, Jacob ad
Deum fortem. Si enim fuerit populus tuus Israel, quasi arena maris,
reliquiae convertentur ex eo. Ergo Assur iste, est diabolus, cujus
captivitati hic manifeste contradicitur. Ubi enim apostoli procedit
auctoritas, cesset omnis alia interpretatio: Esaias, inquit, clamat pro
Israel. Si fuerit numerus filiorum Israel tanquam arena maris, reliquiae
salvae fient (Rom. IX). Et continuo subjungit: Verbum enim consummans,
et abbrevians in aequitate, quia verbum abbreviatum faciet Dominus super
terram (ibid.). Et revera si legamus Josephum et quanta hominum in
Hierusalem, et in Judaea fuerit multitudo, quando passus est Dominus,
intelligimus vix paucos in apostolis et apostolicis viris ex Judaeis
esse salvatos. Abbreviatus atque perfectus sermo evangelicus est, qui
pro cunctis laciniosae legis caeremoniis, dedit praeceptum brevissimum
dilectionis et fidei, ut quod nobis fieri noluerimus, ne fecerimus
alteri. Unde et Dominus in Evangelio: In his, inquit, duobus mandatis
pendet omnis lex et prophetae (Matth. XXII). Notandum tandem quam
ordinate diabolicae tyrannidis, et damnationis ejus similitudo
praecessit in isto Assur. Primo namque tanquam virga furoris Domini, et
baculus indignationis ejus, ad gentem fallacem missus est ad gentem
decem tribuum Israel, vitulos aureos, et Baal, etc. Deorum portenta
fallaciter adorantem, et contra illum populum furoris sui mandavit ei
Dominus ut auferret spolia, et diriperet praedam. Fecit, et prosperatus
est. Transtulit enim Israel, posuitque eos in Ala, et in Abor juxta
fluvium Gozam, in civitates Medorum Dominus miserat eum, Domini judicio
venerat, data potestate ut ad suum cuncta faceret libitum. Ipse autem
non sic arbitrabatur, et cor ejus non ita aestimabat, sed applaudebat
sibimet, tanquam si glorietur securis contra eum, qui secat in ea, velut
si exaltetur serra contra eum a quo trahitur, quasi si elevetur virga
contra levantem se, et exaltetur baculus, qui utique lignum est. Propter
hoc misit Dominus Deus in pinguibus ejus tenuitatem, et subtus gloriam
ejus succensa arsit quasi combustio ignis. Regnante Ezechia, factum est
sic. Ascendit enim Sennacherib rex Assyriorum ad universas civitates
Juda munitas, et cepit eas. Et haec, inquit, dicit Ezechiae regi Judae:
Non te seducat Deus tuus, in quo habes fiduciam. Nunquid liberaverunt
dii gentium singulos quos vastaverunt patres mei? Factum est autem in
nocte illa, venit angelus Domini, et percussit in castris Assyriorum
centum octoginta quinque millia (IV Reg. XIX). Sic nimirum diabolum,
quem nomine quoque significat Assur (interpretatur enim dirigens, quia
semetipsum diabolus dirigit, et in semetipso confidit). Diabolum,
inquam, Dominus ad gentem fallacem misit, ut quae in sordibus est
sordescat adhuc (Apoc. XXII), imo ut quae scienter fallit, fallatur
adhuc, illum, inquam, mittit Dominus, est enim, sicut per beatum Job
loquens testatur ipsi Deo, servus sempiternus (Job XL). Ille autem non
sic arbitratur, et cor ejus non ita aestimat. Nec enim ita servit, ut
Deo conferre velit, non ita veritatis rebelles aeterna morte captivat,
ut justitiam Dei facere intendat. Et nunc interim facit et prosperatur,
omnem gentem fallacem captivando, quia permittitur. Futurum autem est ut
meritas excipiat poenas, quia Judam quoque et Hierusalem aggredi ausus
est, quia catholicae quoque confessionis Ecclesiam subvertere conatus
est, quia contra ipsum Deum superbe gloriatus est. Egredietur angelus
Domini, et castra ejus percutiet, egredietur, inquam, veniens ad
judicium angelus magni consilii, ipsumque et angelos ejus in ignem
aeternum mittet. Nam hoc est, quod tandem per metaphoram sic infert:
Ecce dominator Dominus exercituum confringet lagunculam in terrore, et
excelsi statura succidentur, et sublimes humiliabuntur, et subvertentur
condensa saltus ferro, et Libanus cum excelsis cadet. Verumtamen de
confractione lagunculae diversorum sententia est. Alii volunt per hanc
Christi passionem significari, quod volente Deo et idcirco caro ejus
morti tradita sit, ut Judaeorum sublimitas destruatur, et excelsi
quondam corruant, in terram, et Libanus cum suis cedris succidatur, de
quibus in Zacharia legimus: Aperi, Libane, portas tuas, et comedat ignis
cedros tuas (Zach. XI). Alii autem volunt hunc locum adhuc dici de
Assyrio, quod illo contrito, omnes in circuitu nationes, quae ditioni
illius subjacebant, succidantur et humilientur, et saltus densissimus
subvertatur, per quae metaphoricos, populum et principes intelligi
volunt. Libanum quoque cum excelsis suis cadere, ut nihil omnino
Assyriae resideat potestati.
|
|