|
Et factum est verbum Domini ad Jonam secundo dicens: Surge et vade in
Niniven civitatem magnam, et praedica in ea praedicationem quam ego
loquar ad te. Magna instantia clemens Deus Ninivitarum quaerebat
poenitentiam quam utique sciebat, tanquam Deus omnia sciens, audita
praedicatione non defuturam. Sed dicet aliquis; Quare Dominus non solum
Ninivitarum, sed omnium gentium Deus, magis de Ninivitis quam de
caeteris gentibus curavit? Poterat enim fieri ut aliae quoque gentes
converterentur ad poenitentiam, si praedicatores misisset illis Deus,
sicut per semetipsum testatur ipse Dei Filius: Vae tibi, inquit,
Corozaim, vae tibi, Bethsaida; quia si in Tyro et Sidone factae essent
virtutes quae factae sunt in vobis, olim in cilicio et cinere
poenitentiam egissent (Matth. XI). Item: Quia si in Sodomis factae
fuissent virtutes, quae factae sunt in Capharnaum, permansissent
forsitan usque in hanc diem (ibid.). Quare ergo Tyro et Sydoni, Sodomis
quoque praedicatorem aut prophetam nullum misit, sicut hunc Jonam
tantopere ad Ninivitas ire cogit, cum et illas gentes, sicut et
Ninivitas ad poenitentiam converti posse praescierit? Nunquid illos
salvos fieri noluit, et idcirco nullum ad eos misit? Videtur namque hoc
consequi, quod eos salvos esse noluerit, quoniam testimonium perhibet
illis quod poenitentiam fuissent acturi, si praedicatores misisset eis,
quod non fecit. Sed econtra dicit Apostolus, quia vult omnes homines
salvos fieri (I Tim. II). Formosa quaestio, quae et nostris quoque
temporibus sollicitavit quamplurimos, proinde praesenti loco paulisper
immorandum est. Primo dicendum quia, cum dicit Dominus de illis, quia si
factae fuissent virtutes in eis, olim in cinere et cilicio poenitentiam
egissent, quibus utique non procuravit ut fierent virtutes ejusmodi, non
est consequens ut dicas, quia noluit illos salvos fieri, sed hoc tantum,
quia de poenitentia illorum non curavit. Esset quidem consequens, si
omnis poenitentia ad salutem sufficiens esset; nunc autem non ista est;
ille namque solummodo poenitentiae tenor ad salutem perducit, cum
idcirco quis poenitentiam agit, quia judicium universale et coelorum
regnum futurum esse credit, a quo excludendi sunt, et in gehennam
mittendi peccatores. Cum ergo quis idcirco poenitentiam agit, ut mala
aeterna evadat, et bona consequatur sempiterna, fidelis judicatur, et
per fidem agendo poenitentiam, salvatur. Nulli ex omnibus, quos ad talem
poenitentiam converti posse praescivit, Deus unquam praedicatores
mittere seu notitiam veritatis ostendere neglexit. Est alia poenitentia
sive poenitendi intentio, cum quis idcirco poenitentiam agit; ut
praesentia tantum sive praesentis saeculi mala effugiat, bona retineat,
fidem aut curam non habens futurorum atque aeternorum bonorum sive
malorum. Si exempla requiras, talis poenitentia fuit Achab, qui
solummodo de sanguine Naboth, quem interfecerat ipse et Jezabel uxor
sua, poenitentiam egit, quia pro illo comminatus fuerat illi Dominus per
Heliam dicens: Ecce ego superinducam super te malum, et demetam
posteriora tua; et dabo domum tuam sicut domum Hieroboam filii Naboth
filii Achia. Propter hoc scidit vestem suam, et operuit cilicio carnem
suam, jejunavitque et dormivit in sacco, et ambulavit demisso capite
(III Reg. XXI): idcirco sic egit, ne regno privaretur temporali. Hujus
intentionis poenitentia si multum studiosa sit, adipisci meretur quod
intendit, sicut praedictus Achab, de quo nunc Dominus ad Heliam dixit.
Nonne vidisti Achab humiliatum coram me? Quia ergo humiliatus est mei
causa, non inducam malum in diebus ejus, sed in diebus filii sui inferam
malum domui ejus (ibid.). Quod si segnior sit et a summis, ut ita
dixerim, labiis proferat: Peccavi, nil proficit, quemadmodum Saul dixit
quidem ad Samuelem: Peccavi, quia praevaricatus sum sermonem Domini; sed
nunc porta, quaeso, peccatum meum, et revertere mecum ut adorem Dominum,
sed non obtinuit. Ait enim Samuel: Non revertar tecum, quia projecisti
sermonem Domini, et projecit te Dominus, ne sis rex super Israel (I Reg.
XV). Porro prior ille et melior poenitentiae modus, quo non propter
temporalia bona, sed propter ipsum Deum, et futuri saeculi fidem de
peccato quis compungitur, interdum absque magno opere sive labore, in
prima confessione suscipitur; exempli gratia, ut David qui, cum dixisset
ad Nathan: Peccavi Domino, statim audivit: Dominus quoque transtulit
peccatum tuum: non morieris (II Reg. XII). Igitur cum de Tyro et Sidone,
Sodomis quoque dicit Dominus, quia si factae fuissent virtutes in illis,
olim poenitentiam egissent in cilicio et cinere, sive permansissent
forsitan usque hodie, ne aliquem suspicio perturbet, quod eos salvari
noluerit, et idcirco virtutes in eis non fecerit, sciendum est duplicem
esse modum, sive intentionem poenitendi, id est aliud esse cum pro metu
mali temporalis sive praesentis, aliud cum pro fide regni Dei
poenitentiam quis agat. Et injusti quidem sunt vel fuerunt, qui
poenitentiam egissent, nonnisi pro emolumento temporali sicut egissent,
ut ait Dominus, Tyrii et Sydonii. Injustissimi autem, qui neque propter
temporalia, neque propter aeterna mala evitanda poenitentiam egerunt,
quales erant Judaei, quibus et gehennam ignis aeterni, et excidium quod
facturi erant Romani comminabatur Dominus, et pro neutro ad poenitentiam
convertebantur. Idcirco Tyrii atque Sydonii, Sodomitae quoque, veraciter
quidem injusti, sed comparatione illorum justificantur, ita duntaxat, ut
non salventur, sed ut sit eis remissius. Quid tandem de istis, id est de
Ninivitis dicemus, quibus hunc prophetam Dominus ad praedicandum
tantopere mittere curavit? Nunquid pro fide regni Dei poenitentiam erant
acturi? Non utique, sed pro metu temporalis excidii. Unde et in primo
tempore ad hanc praedicationem poenitentiam egerunt, et veniam consecuti
sunt. Postea vero mala securitate recepta, in pristinis vitiis
perseverantes Dei in se provocaverunt sententiam, et, Astiaxa rege
Medorum regnante, apud Judaeos Josia, subversi sunt. Quod sciens Tobias
ait ad filium suum: Prope erit interitus Ninivae, non enim excidet
verbum Domini (Tob. XIV), quod locutus est Jonas propheta. Et subinde:
Video enim quia iniquitas ejus finem dabit ei, (ibid.). Proinde excepto
mysterio, quo in poenitentia Ninivitarum recte plurimum delectamur,
signum quippe fuit poenitentiae gentium secundum Deum, valentis ad
consequendum regnum coelorum. Excepto, inquam, hoc mysterio nihil est in
quo caeteris gentibus Ninivitas poenitentes praeferamus, aut praeferre
debeamus. Nam caeterae quoque gentes similiter, id est pro temporalium
rerum intentione, poenitentiam agere potuissent, testante Domino, qui de
Tyro et Sydone praedictam sententiam locutus est. Quod si quaeritur
adhuc cur ejusmodi experimentum contra impoenitentem Israel, de
Ninivitis potius quam de caeteris gentibus, dare complacitum est Deo, et
ostendere quod in comparatione Israelis justificati essent; quippe qui
neque pro temporalium, neque pro aeternorum metu matorum poenitentiam
ageret, vitulosque aureos desereret, breviter dicendum est: Ninive
civitas magna metropolis Assyriorum erat. Intendebat autem Dei justitia
tradere Israelem in manus Assyriorum, quod et factum est anno nono
Oseae. Cepit enim Salmanassar rex Assyriorum Samariam, et transtulit
Israel in Assyrios. Translatusque est Israel, ait Scriptura, de terra
sua in Assyrios, usque in diem hanc (IV Reg. XVII). Praemonstratum ergo
erat comparatione Israelis justificatos esse Assyrios, ne videretur Deus
supplantare judicium, tradendo in manus eorum Israelem, qui se
profitebatur peculiarem esse Dei populum. Injustum namque
calumniatoribus videtur ut Assyriis, in terra sua potenter
consistentibus, Israel Dei populus de terra sua transferretur, et in
civitatibus Assyriorum perpetua captivitate detineretur. Causa
rationabilis data est, quod scilicet Assyrii, saltem pro amore terrae ad
poenitentiam converti possent, quod de Israele diu frustra tentatum
fuerat, et hujus causae experimentum, per ministerium Jonae quae situm,
et inventum est. Porro ad fidem futuri regni Dei suscipiendam tam isti
quam illi nimis erant imparati, et idcirco neque manifeste Israeli sive
Judaeis, neque ullo modo Assyriis caeterisve gentibus tunc illud
oportebat praedicari. Nunc ad ordinem prophetiae revertamur, sacramentum
Dominicae resurrectionis in sequentibus prae oculis habentes, cujus in
antecedentibus passionis mysterium spectabamus. Et factum est verbum
Domini ad Jonam secundo, dicens: Surge et vade in Niniven civitatem
magnam, et praedica in ea praedicationem, quam ego loquar ad te. Non
dicitur prophetae, quare non fecisti, quod tibi fuerat imperatum, sed
sufficit ei naufragii et devorationis sola correptio, ut qui imperantem
non senserat Deum, intelligeret liberantem. De Domino nostro homine Jesu
Christo, in quo cum sit Deus, humanitas laboravit, illud notum esse
debet, quia cum post mortis laborem in sepulcro quiesceret, secundo,
verbum Domini ad eum factum est, ut ad praedicandum surgeret. Primo
namque, ut superius tractavimus, verbum Domini ad eum factum fuerat, dum
baptizaretur a Joanne, quando visus est super eum Spiritus sanctus in
specie columbae (Matth. III), et impletum est illud Isaiae: Spiritus
Domini super me, eo quod unxerit me Dominus, ad evangelizandum
pauperibus misit me (Isa. LXI), etc. Et illud quidem ipse de semetipso
testatus est, dicendo: Quia hodie impleta est haec Scriptura in auribus
vestris (Luc. IV). Illud autem quod ad eum in sepulcro quiescentem,
factum vel dictum est verbum, non ipse eodem modo recitavit, sed
nihilominus notum est ex psalmo jam supra memorato, ubi vox Patris
taliter dicit: Exsurge, gloria mea, exsurge, psalterium et cithara
(Psal. CVII), subauditur ad confitendum mihi in populis, ad psallendum
mihi in nationibus. Nam protinus persona Filii secundum corpus in
sepulcro jacentis respondens, exsurgam, inquit, diluculo, subjungitque,
confitebor tibi in populis, et psallam tibi in nationibus (ibid.), quod
nimirum est praedicare in Ninive civitate magna. Praedicationem quam
loquitur Divinitas, antiquum habens consilium de salvandis populis, sive
nationibus sanctae Scripturae testantur. Et surrexit Jonas, et abiit ad
Niniven civitatem magnam, juxta verbum Domini. Et Ninive erat civitas
magna, itinere trium dierum. Et coepit Jonas introire in civitatem
itinere diei unius, et clamavit et dixit: Adhuc quadraginta dies, et
Ninive subvertetur. Juxta litteram, Ninive civitas magna erat, et tanti
ambitus, ut vix trium dierum posset itinere circumiri. At ille praecepti
et superioris naufragii memor, viam trium dierum unius diei festinatione
complevit, quanquam et ita possit intelligi quod in tertia tantum parte
urbis praedicaverit, et ad reliquos confestim praedicationis sermo
pervenerit. Quod ex eo maxime perpendi potest, quod protinus
subjungitur: Et crediderunt viri Ninivitae in Domino, et praedicaverunt
jejunium, et vestiti sunt saccis, a majore usque ad minorem, et pervenit
verbum ad regem Ninive. Non dixit, et pervenit Jonas, sed pervenit
verbum ad regem Ninive. Et quis super hoc dubitet quod fama tantae rei
pedibus prophetae velocior fuerit, praesertim cum ille toto die
ingrediens clamaret, et clamando utique paucis in ipso primo introitu
innotesceret? Videtur ergo facilitas Ninivitarum ad poenitentiam in eo
commendari, quod antequam Jonas perveniret ad regem Ninive praeveniente
fama verbi Domini, ille crediderit. In mysterio quoque amplius sensus
iste placebit. Ninive quoque civitas magna itinere trium dierum, mundus
iste est sive orbis novissimarum trium partium, scilicet Asiae, Europae,
et Africae. Hunc orbem terrarum trifidum Christus Jesus post passionem
et resurrectionem suam, introivit itinere diei unius, id est illustravit
illustratione Dei unius, ut gentes, quae multa falsarum portenta deorum
sectabantur, unum Deum cognoscentes, ab errore suo liberarentur. Non
quidem in persona sua ad gentes profectus est, sed in apostolis suis in
quibus ipse utique loquitur, quos cum mitteret, dicens: Euntes, docete
omnes gentes, baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus
sancti (Matth. XXVIII), hoc quoque dixit: Et ecce ego vobiscum sum
omnibus diebus usque ad consummationem saeculi (ibid.). Igitur ipse ad
Niniven, id est ad gentes venit, quia veraciter cum illis est, et in
ipsis loquitur, quos ipse misit. Adhuc, inquit, quadraginta dies, et
Ninive subvertetur. Et est sensus: Adhuc tempus poenitentiae vobis
gentibus datum est, et hoc tempus in sua potestate posuit Deus, quod cum
impletum fuerit, consummabitur mundus, et per ignem judicabitur. Numerus
quippe quadragenarius poenitentialis est. Nam et Moses quadraginta
diebus in monte Syna (Exod. XXIV, XXXIV), et Helias fugiens Jezabel,
quadraginta diebus jejunavit (IV Reg. XIX), et ipse Dominus verus Jonas,
missus ad praedicationem mundi quadraginta diebus jejunans (Matth. V),
haereditatem nobis jejunii quadragenarii reliquit, ut per singulos annos
sacramentum ejus paschale celebraturi, ad esum corporis et potum
sanguinis ejus per tot dies praeparemur. Itaque adhuc quadraginta dies
et Ninive subvertetur, id est adhuc tempus poenitentiae breve datum est
gentibus, post quod jam non erit tempus, sicut et Apocalypsi sua Joannes
angelum fortem de coelo descendentem, qui est Christus, ipse Dei Filius,
cum juramento firmasse testatur: Et angelus, inquit, quem vidi stantem
super mare, et super terram, levavit manum suam ad coelum, et juravit,
per Viventem in saecula saeculorum, quia tempus amplius non erit, sed in
diebus vocis septimi angeli cum coeperit tuba canere, consummabitur
mysterium Dei, sicut evangelizavit per servos suos prophetas (Apoc. X).
Mysterium Dei consummabitur, Ninive subvertetur, mundus per ignem
judicabitur, homines impii cum diabolo et angelis ejus in ignem aeternum
mittentur, tempus poenitentiae non erit amplius. Talis vel tantae rei
praedicatio clamor utique est, et fragor omni aures habenti terribilis,
ita ut nihil sit terribilius hoc auditu, quemadmodum et ille senserat,
qui ita loquitur: Revelatur enim ira Dei de coelo super omnem
impietatem, et injustitiam hominum eorum qui veritatem Dei in injustitia
detinent (Rom. I). Bene ergo et hoc ad mysterium pertinet, quod Jonas
introiens civitatem clamasse dicitur quia Ninive subvertetur. Et
crediderunt viri Ninivitae in Dominum, et praedicaverunt jejunium, et
vestiti sunt saccis a majori usque ad minimum. Et pervenit verbum usque
ad regem Ninive. Et surrexit de solio suo, et abjecit vestimentum suum a
se, et indutus est sacco, et sedit in cinere, et clamavit, et dixit: In
Ninive ex ore regis et principum ejus, dicens: Homines, et jumenta, et
boves, et pecora non gustent quidquam, nec pascantur, et aquam non
bibant, et operiantur saccis homines, et clament ad Dominum in
fortitudine, et convertatur vir a sua via mala, et ab iniquitate, quae
est in manibus eorum. Quis scit si convertatur, et ignoscat Deus, et
revertatur a furore irae suae, et non pereamus? Res gesta valde
memorabilis expositione non indiget, sed hoc semper memoriter tenendum
est, quia in condemnationem Israelis hoc provenit, quod Ninivitae
poenitentiam tam cito tamque studiose egerunt pro metu malorum
temporalium, Israel autem toties correptus, per prophetas commonitus,
neque pro temporalium, neque pro aeternorum timore malorum poenitentiam
egit, ut recederet a peccatis Hieroboam, et aureorum cultum desereret
vitulorum. Porro in mysterio multo delectabilius est, quod crediderunt
viri Ninivitae in Dominum, id est quod Judaeis contradicentibus et
blasphemantibus, gentes Christi receperunt Evangelium, et gavisae sunt,
et glorificaverunt Deum. Nam praedicaverunt quidem jejunium, et saccis
vestiti sunt, id est omnimoda humilitatis compositione ad tantam gratiam
sese comparaverunt, sed hoc cum gaudio fecerunt, prae oculis habentes
jucundum praesentis tristitiae fructum, scilicet remissionem, et apertum
sibi regnum coelorum. Et pervenit, inquit, verbum ad regem Ninive. Si
totus mundus Ninive, quid nisi Romanum imperium intelligimus per regem
Ninive? Denique Romanum imperium sic terrore et potentia cunctis regnis
praeeminebat, quomodo ducibus sive satrapis in quolibet regno praeeminet
regia potestas. Ad hujusmodi regem Ninive verbum priusquam ipse Jonas
pervenit, quia videlicet Roma caput mundi, priusquam videret apostolos
Christi, Evangelium ejus audivit, et sapienter appendens, fidelem, et
acceptione dignum sermonem judicavit, magnumque caeteris gentibus fuit
exemplum credendi. Neque enim contemnendum putarent quod sapientia
Romana rationabile esse sua credulitate comprobasset. Unde gratulatus
Apostolus: Primum quidem, ait, gratias ago Deo meo semper per Jesum
Christum pro omnibus vobis, quia fides vestra annuntiatur in universo
mundo, obsecrans, si quomodo tandem aliquando prosperum iter habeam in
voluntate Dei veniendi ad vos (Rom. I). Nondum ergo ad eos venerat,
sicut adhuc amplius subjungendo manifestat: Nolo enim vos ignorare,
fratres, quia saepe proposui venire ad vos, et prohibitus sum usque
adhuc, (ibid.), etc. Praeveniente igitur verbo ad ejusmodi regem Ninive,
ille surrexit de solio suo, etc., ut supra. Usque adeo profecit auditus
verbi, et paulatim invaluit, ut de altitudine gloriae saecularis
demitteret, et subtus se curvaret genu verticemque inclinaret tanti
imperii baptizato imperatore Constantino per beatum Sylvestrum
pontificem apostolicae sedis. Nam in illo quantum Evangelio Christi
terrena potestas assurrexerit, licet satis notum sit, paulisper tamen
commemorandum est ex privilegio sanctae Romanae Ecclesiae, quod idem
Constantinus imperator constituit. In quo inter caetera sic dicit:
Decrevimus quidem et hoc, ut idem venerabilis Pater noster Sylvester
summas pontifex, vel ejus successores omnes pontifices diademate,
videlicet corona quam ex capite nostro illi concessimus ex auro
purissimo, et gemmis pretiosis uti debeant, et eorum caput ad laudem Dei
et Domini nostri pro honore beati Petri apostoli gestare. Ipse vero
beatissimus papa super coronam clericatus, quam gerit ad gloriam beati
Petri apostoli, omnino ipsa ex auro non est passus uti corona. Phrygium
vero candidi nitoris, splendidam resurrectionem. Dominicam designans,
ejus sacratissimo vertici manibus nostris imposuimus, et tenentes frenum
equi ipsius pro reverentia beati Petri apostoli, stratoris officium illi
exhibuimus, statuentes, eodem phrygio omnes successores ejus
singulariter uti in processionibus, admirationem imperii nostri. Unde ut
non pontificalis apex vilescat, sed magis amplius quam terreni imperii
dignitas et gloria potentiae decoretur. Ecce tam palatium nostrum ut
praelatum est, quamque Romanae urbis et omnes Italiae seu occidentalium
regionum provincias, loca, et civitates, praefato beatissimo pontifici
patri nostro Sylvestro universali papae tradentes atque relinquentes ei,
et successoribus ipsius pontificatus, a quorum potestate, et ditione per
hanc nostram divalem et sacram pragmaticam constitutionem decernimus
disponenda atque juri sanctae Romanae Ecclesiae concedimus permanenda.
Unde congruum prospeximus nostrum imperium et regni potestatem
orientalibus transferri ac transmutari regionibus, et in Byzantii
provincia, in optimo loco, nomini nostro civitatem aedificari, et
nostrum illic constitui imperium, quoniam ubi principatus sacerdotum, et
Christianae religionis caput, ab imperatore coelestium constitutum est,
justum non est, ut illic imperator terrenus habeat potestatem. Nimirum,
cum haec jam dictus Constantinus dixit, et fecit, nunc rex Ninive de
solio suo surrexit, tunc Romanum imperium verbo Domini assurrexit, et
abjecit vestimentum suum a se, id est illas quibus involutus fuerat,
religiones fanaticas reliquit, suscepta Christiana religione, et induit
saccum, et sedit in cinere, ut videlicet ordinate post asperitatem
poenitentiae, circumdaretur delectamento justitiae, dicens cum
Psalmista: Conscidisti saccum meum et circumdedisti me laetitia (Psal.
XXIX). Religiosus namque mos et ordinata est traditio professionis
evangelicae, ut prius de pristinis erroribus poenitentia suscepta
catechizetur quisque sacramento passionis Dominicae, et deinde Christo
consurgat in sacro baptismate, gaudens de prima resurrectione, id est de
peccatorum remissione. Hujus sacramenti, et omnis Ecclesiae religionis
lex et ordo multimodis jam antedictae Romae munitur ac roboratur
decretis, eo quod beati principis apostolorum Petri sedes facta sit,
ejusdem et consortis ejus Pauli, sicut praedicatione illustrata, ita et
martyrio coronata, cunctis Ecclesiis caput altius extulerit, latiusque
denominetur per omnes gentes sacra pontificum ejus lingua, quam dominata
fuerit Caesarum sive Augustorum purpura. Bene ergo et hoc mysterio
congruit, quod rex Ninive clamavit, et dixit: In Ninive ex ore regis et
principum ejus dicens: Homines, et jumenta, et boves et pecora non
gustent quidquam, etc. Sicut enim tunc secundum edictum regis Ninive
fieri oportuit, ita secundum fidem et traditionem beatorum Petri et
Pauli, qui sunt vel esse debent os et lingua Romanae sedis, ordinem
ecclesiasticum oportet observari. Sane homines et jumenta saccis operta,
et clamantia ad Deum rationabiles et irrationabiles, sive prudentes ac
simplices intelligere debemus ad praedicationem Evangelii poenitentiam
agentes, juxta quod alibi dicitur: Homines et jumenta salvos facies,
Domine (Psal. XXXV). Dicendo autem: Quis scit si convertatur, et
ignoscat Deus, ambiguum ponitur et incertum, ut, dum homines dubii sunt
de salute, non tamen desperent, imo fortius agant poenitentiam, et magis
Deum provocent ad misericordiam. Et vidit Deus opera eorum, quia
conversi sunt de via sua mala, et misertus est Deus super malitia quam
locutus fuerat, ut faceret eis, et non fecit. Non tunc primum vidit,
quando sic operti sunt, non, inquam, tunc primum vidit saccos eorum,
quando se illis vestierunt, sed jamdudum viderat priusquam mitteret
illuc prophetam, quando prophetas occidebat Israel praedicentes
instantem sibi captivitatem, et non incertus praescierat quod, si longe
ad gentes mitteret prophetas, tale quid nuntiando, illi audirent et
poenitentiam agerent. Vidit ergo, id est videre fecit, per hoc
experimentum, quam damnabilis esset Israel, in comparatione gentium, ut
non solum prophetae, sed et totus orbis terrarum audiens, justum
comprobaret esse judicium in eo quod gentibus Deus misereretur, Israeli
non misereretur, eo quod converterentur de via sua mala, Israel autem
perseveraret absque poenitentia. Malitiam hic pro afflictione accipimus,
id est pro subversione Ninive, quam fuerat locutus, quam per prophetam
fuerat comminatus. Nec vero mutabilitatis est, quod quasi poenitens Deus
saepe dimittit, quod fuerat comminatus, imo maxime stabilitatis et animi
est incommutabilis, quia videlicet illa intentione, ut poenitentiam
agant, solet comminari peccatoribus. Proinde et hic cum dicit: Adhuc
quadraginta dies, et Ninive subvertetur. Et in lege dicit, qui fecerit
hoc vel hoc, morte morietur. Sed et in Evangelio cum loquitur: Omnes
enim qui acceperint gladium, gladio peribunt (Matth. XXVI), prudens
lector subaudire debet, nisi conversus fuerit, nisi poenitentiam egerit,
juxta illud: Nisi conversi fueritis, gladium suum vibrabit (Psal. XVII),
id est qualis poena vel sententia peccatum consequatur jam praescripsit,
quam profecto tunc adimplebit, nisi conversi fueritis.
|
|