CAPUT VI. Quomodo peccabant filii Heli, et quod peccantibus sacerdotibus viris, puer Samuel ministrabat ante Dominum, et quam legem praevaricatus sit Heli nimis molliter et tenere submonendo filios suos et dicendo:

“Nolite, filii mei,”

etc.

“Puer autem Samuel erat minister in conspectu Domini ante faciem Heli sacerdotis. Porro filii Heli, filii Belial, nescientes Dominum, neque officium sacerdotum ad populum, sed quicunque immolasset victimam, veniebat puer sacerdotis, dum coquerentur carnes, et habebat fuscinulam tridentem in manu sua, et mittebat eam in lebentem vel in caldarlam aut in ollam, sive in cacabum, et omne quod levabat fuscinula, tollebat sacerdos sibi,”

etc. Tria scelera filiorum Heli Scriptura praesentat, propter quae et nominat eos filios Belial. Primum jam in eo est quod ait,

“et omne quod levabat fuscinula, tollebat sibi sacerdos.”

Non enim quidlibet secundum legem sacrificii, sed certas quasdam portiones debebat sacerdos tollere sibi, scilicet pectusculum, et armum dexterum; pectusculum, inquam, elevationis, et armum separationis, quemadmodum in Levitico (cap. VII, VIII), et in Exodo (cap. XXIX) plenius dicit. Secundum illorum peccatum est in eo quod sequitur:

“Etiam antequam adolerent adipem, veniebat puer sacerdotis, et dicebat immolanti: Da mihi carnem ut coquam sacerdoti. Non enim accipiam a te carnem coctam, sed crudam. Dicebatque illi immolans: Incendatur primum juxta morem hodie adeps, et tolle tibi quantumcunque desiderat anima tua. Qui respondens aiebat ei: Nequaquam. Nunc enim dabis. Alioquin tollam vi.”

Recte dicebat immolans:

“Incendatur primum adeps,”

quia videlicet adipem hostiae prius incendi mos erat ex praecepto legis Domini (Exod. XXIX; Lev. III, VII). Tertium illorum peccatum erat quod

“dormiebant cum mulieribus quae observabant ad ostium tabernaculi.”

Dormisse eos dicunt Hebraei cum mulieribus, eo quod post menstrui tempus aut partus non impleto secundum legis praeceptum sacrificio, suadebant eas ad viros suos redire, eisque commisceri. Et dormire ideo dicuntur, quia eas dormire cum viris suis, contra legis praeceptum faciebant. Unde idem Heli post paulutum ait:

“Non est enim bona fama quam ego audio, ut trangredi faciatis populum Domini.”

Transgressionem faciebat populus, quia sacrificio non rite peracto uxoribus suis jungebantur. Sicut enim vi extorquebant carnes ab immolante, ita etiam extorquebant ab offerente, et idcirco sicut in auferendis carnibus faciebant homines detrahere sacrificio Domini, ita quoque nihilominus in conjungendis uxoribus transgredi faciebant populum Dei.

“Samuel autem, inquit, ministrabat ante faciem Domini puer.”

Ac si aperte diceretur: Sacerdotibus viris contemptibile sacrificium Domini reddentibus, reliquus hic erat unus puer, de quo tanquam paxillo modica tota penderet restitutionis spes, in quo Dominus injuriam patiens, aliquas honoris sui reliquias appenderet. In peccato filiorum tam grandi pater sacerdotum princeps, qui et ipse judicabat Israel, jam non paternam pietatem, sed zelo Dei percitus, judiciariam exercere debuerat severitatem. Jusserat enim lex ut in causa justitiae nec pater filio parceret.

“Si, inquit, genuerit homo filium contumacem et protervum, qui non audiat patris ac matris imperium, et coercitus obedire contempserit, apprehendent eum et ducent ad seniores civitatis illius, et ad portam judicii, dicentque ad eos: Filius noster iste protervus et contumax est, monita nostra audire contemnit, comessationibus vacat, et luxuriae atque conviviis. Lapidibus cum obruet populus civitatis, et morietur, ut auferatis malum de medio vestri, et universus Israel audiens pertimescat (Deut. XXI).”

Quanto magis homo sacerdos, in hujusmodi semotis affectibus carnis, filios suos ignorare, et domesticum malum viriliter amputare debuit? Nam item dixerat Moyses in benedictione Levi:

“Qui dixit patri suo et matri suae: Nescio vos, et fratribus suis: Ignoro illos, et nescierunt filios suos, hi custodierunt eloquium tuum, et pactum tuum servaverunt, judicia tua, o Jacob, et legem tuam, o Israel. Ponent thymiama in furore tuo, et holocaustum super altare tuum (Deut. XXXIII).”

At ille nulla saeviens magistri disciplina, solasque patris seniles balbutiens blanditias:

“Nolite, inquit, filii mei. Non est enim bona fama quam ego audio, ut transgredi faciatis populum Domini.”

Nec vero ille per aetatem ad infantiles redierat ineptias, potiusque per negligentiam crimina fovebat quam non habendo intelligentiam. Dixit enim ibidem sapientibus digne audiendam gravem et maturam sententiam

“Si, inquit, peccaverit vir in virum, placari ei potest Deus: si autem peccaverit in Deum vir, quis orabit pro eo?”

Non, inquit, eo modo in virum quo in Deum peccatur, quia in virum peccare peccatum qualecunque est leviorque remissio; in Deum vero peccare, id est ab ejus cultu recedere, impietatis peccatum est, difficiliorque remissio. Et quoniam cum in virum quis peccat placato sibi viro facit sibi virum placabilem, in Deum autem cum quis peccat, quis orabit pro eo? Ac si dicatur: Per quem Deum sibi in quem peccavit propitium facere potest? Igitur qui judicaret recte et opportune, ab ipso Domino sua suscepta est causa, taliterque ab illo tam in patrem quam in filios justa deprompta est sententia: