CAPUT 16

[CAP. XII.]

“In illo tempore: Abiit Jesus Sabbato per sata: discipuli autem ejus esurientes, coeperunt vellere spicas et manducare. Pharisaei autem videntes, dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet eis facere Sabbatis. At ille dixit eis: Non legistis quid fecerit David, quando esuriit, et qui cum eo erant, quomodo intravit in domum Dei, et panes propositionis comedit, quos non licebat ei edere, neque his qui cum eo erant; nisi solis sacerdotibus? (I Reg. XXI.) aut non legistis in lege, quia Sabbatis sacerdotes in templo Sabbatum violant et sine crimine sunt? (Exod. XXIX.) Dico autem vobis quia templo major est hic. Si autem sciretis quid est, misericordiam volo et non sacrificium (Osee. VI), nunquam condemnassetis innocentes. Dominus est enim Filius hominis etiam Sabbati.”

O vos parvuli, quibus Pater ista revelavit, quid vobis per istam rem gestam revelatione dignum emicuit?

“Multa”

enim

“alia fecit”

Dominus

“Jesus,”

quae scripta non sunt, et, si scriberentur

“per singula, nec ipsum, ait evangelista Joannes, arbitror mundum capere eos qui scribendi sunt libros (Joan. XXI).”

Quare ergo de multis quae scripta non sunt, inter pauca istud conscribi dignum fuit,

“abiit”

Dominus

“Jesus Sabbato per sata,”

et

“discipuli ejus esurientes, coeperunt vellere spicas et manducare. Pharisaei autem videntes, dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet eis facere Sabbatis?”

Quare, inquam, nisi quia responsio quam respondit eis, multum pertinet ad venerabilem confessionem illam, qua, ut jam dictum est, confessus est se esse Filium Dei, sic incipiens:

“Confiteor tibi, Pater, Domine coeli et terrae, quia abscondisti haec a sapientibus et prudentibus, et revelasti ea parvulis,”

Dixit enim:

“Dico autem vobis, quia templo major est hic.”

Item dixit:

“Dominus est enim Filius hominis etiam Sabbati.”

Nobis scire haec expediebat, et idcirco scripta sunt, et scribi debuerunt tanta haec majestatis ejus praeconia. Quantum enim hoc est quod ait:

“Dico vobis quia templo major est hic?”

Nam propter honorem nominis divini magnum quid est templum, ita ut reverentiam debeat templo quicunque cupit esse subditus et reverentiam praestare Deo? Nimirum cum dicit,

“templo major est hic,”

nec altare excipit, quo procul dubio nihil majus est, quam Deus, cujus altare est. Nam propter nomen Domini cui specialiter altare dicatum est, omni creaturae ipsum altare reverendum est. Ergo dum Dei Filium sese hoc dicto confitetur, qui veraciter templo vel altari idcirco major est, quia Deus. Cum item dicit:

“Dominus est enim Filius hominis etiam Sabbati,”

profecto omnium Dominum et Deum sese esse venerabiliter astruit. Nullus est enim Dominus Sabbati, nisi Deus ipse qui Sabbatum constituit. His dictis pro gloria illius jam dictae confessionis, consideranda sunt duo haec argumenta innocentiae, quibus discipulos defendit, dicens:

“Si autem sciretis quid est, misericordiam volo et non sacrificium, nunquam condemnassetis innocentes.”

Primum est quod ita dixit:

“Non legistis quid fecerit David, quando esuriit, et qui cum eo erant, quomodo intravit in domum Dei et panes propositionis comedit, quos non licebat ei edere, neque his qui cum eo erant, nisi sacerdotibus solis,”

duo tunc David fecisse legitur, quorum in altero sacerdotem, qui panes propositionis esurienti dedit, misericordia justificat: et eum qui comedit necessitas excusat. In altero autem semetipsum David idem jure accusat, dicens ad eum qui residuus erat, scilicet Abiathar:

“Sciebam in die illa, quod cum ibi esset Doech Idumaeus, procul dubio annuntiaret Saul: Ego sum reus omnium animarum patris tui (I Reg. XXII).”

Fefellerat eum enim, dicens:

“Rex praecepit mihi sermonem, et dixit: Nemo sciat rem propter quam a me missus es (ibid. XXI), etc.”

Haec idcirco dixerim, ne non satis congruum videatur induxisse sermonem pro argumento innocentiae, discipulorum spicas Sabbato vellentium et manducantium. Nam Dominus quid in illa re historica suo judicio defenderit, satis indicat dicendo:

“Si autem sciretis quid sit, misericordiam volo et non sacrificium, nunquam condemnassetis innocentes.”

Quae sententia de propheta Osee sumpta (Ose. VI), sicut illum sacerdotem de misericordia justificat, qui melius existimavit esurienti laico dare panes propositionis, quam observare ritum illius sacrificii, sic econtra de inclementia condemnat Pharisaeos, qui mallent discipulos Christi fame perire, quam spicas Sabbato vellendas concedere.