CAPUT XIV. Quod Jacob ubi vota solvit, benedictionem accipit, et de differentia triplicis mutationis nominum Abraham.

Apparuit autem iterum Deus Jacob, postquam reversus est de Mesopotamia Syriae, benedixitque ei dicens: Non vocaberis ultra Jacob, sed Israel erit nomen tuum. Et appellavit eum Israel. Ubi votum solvit Jacob, benedictionem percipit, qua et illud, quod in somnis viderat, quando votum vovit fugiens Esau, et id quod novissime audivit cum Deo luctatus, repetitione confirmatur. Non, inquit, vocaberis Jacob, sed Israel erit nomen tuum. Et adjecit scripto, dicens ex ore suo, et appellavit eum Israel. Quo dicto firmissimam vocabuli auctoritatem tenendam expressit, quia profecto mutabilis non est vocatio Dei. Porro quod addidit: Ego sum Deus omnipotens, cresce et multiplicare, gentes et populi nationum erunt ex te, jam ante expositum est, quia multis vicibus idem promissum est, unde et recte non jam repromissione, sed propter iterationem frequentem dicimus Dei repromissiones. Hic jam pro dignitate vocantis nomen ejus Israel praetereundum non est, triformem esse positionem vocabuli sive appellationis in his tribus partibus nostris Abraham, Isaac, et Israel. Aliter namque Abraham, aliter Jacob, atque aliter Israel Deus ipse nuncupavit. Siquidem nomen Abraham tantummodo adauxit, nomen Isaac totum antequam nasceretur immutabiliter posuit, nomen Israel totum pro toto nomine Jacob commutavit. Differentiarum causa vel ratio citius clarescit, si prius in animo constet Abraham anterioris, Jacob posterioris figuram tenuisse populi, medium autem Isaac Christi, qui utrumque populum seipso velut duos parietes conjunxit (Ephes. II), lapis angularis. Item et anteriorem populum priusquam veniret Christus, aliquid habuisse vitae vel justitiae: quia profecto erat jam notus in Judaea Deus, et Israel magnum nomen ejus (Psal. LXXV): posteriorem vero qui ex gentibus est nihil boni habuisse, cum serviret daemonibus, eique, juxta prophetam, non populus meus vel non plebs mea vos veraciter diceretur (Ose. I). His ita animadversis, promptum jam est intellectui quam recte nomen Abraham una tantum syllaba adauctum, Jacob autem in Israel nomen omnino sit permutatum, quia videlicet anterior Hebraeorum populus, qui ex fide patrum justificabatur quidem, sed arcebatur tamen a paradisi ingressu, uno tantum augmento indigebat, ut in Christo perficeretur, posterior autem gentium populus inchoationem pariter et perfectionem vitae vel justitiae de Christi sumpsit adventu. Porro nomen Isaac neque auctum neque commutatum, imo nec ab hominibus positum, sed, antequam nasceretur, ore Dei nominatum, quia profecto Christi justitia neque augeri unquam indiguit, neque minui potuit, nec enim ex accedenti dono est, sed antequam in terris appareret ipse justitia, ipse vita, ipse Deus et Dei Filius erat. Post verba hujus duntaxat visionis addidit scriptor: Et recessit ab eo. Quomodo a sancto et justo recessit? Eo videlicet modo, ut permitteret eum tentari, vel tribulari, ut, magnis adversis occurrentibus, ad augmentum meriti premeretur, quae ab hoc loco usque ad descensum ejus in Aegyptum continuantur. Primum est, quod protinus subjungitur.