CAPUT 16

“Et haec facient vobis, quia non noverunt Patrem, neque me.”

Ac si dicat: Idcirco vos non solum absque synagogis facient, sed etiam interficient, quia

“oderunt et me et Patrem meum.”

Cum enim supra dixerit,

“nunc autem et viderunt et oderunt me et Patrem meum;”

itemque:

“Nunc autem excusationem non habent de peccato suo,”

non utique ignorantiam excusat, sed odium cognoscere nolentium condemnat, dicendo:

“Quia non noverunt Patrem neque me.”

Hujusmodi contumacis ignorantiae perversitatem Apostolus Thessalonicensibus insinuans, cum praemisisset

“in flammam ignis, dantis vindictam his qui non noverunt Deum,”

statim addidit

“et qui non obediunt Evangelio Domini nostri Jesu Christi, qui poenas dabunt in interitu a facie Domini (II Thess. I).”

Recte igitur per hoc quod ait:

“Quia non noverunt,”

contemptus Dei signatur et odium. Et protinus subjungitur:

“Sed haec locutus sum vobis, ut cum venerit hora, reminiscamini, quia ego dixi vobis.”

Facient, inquit, sed vos consolamini. Nam idcirco nunc ea praedico vobis, ut, cum venerit hora, eorum reminiscamini quae ego dixi vobis, et reminiscentes illud quoque non obliviscamini, quod pollicitus sum, quia in omnibus pressuris, nec capillus de capite vestro peribit, et inimicis occidentibus corpora in patientia vestra possidebitis animas vestras (Matth. X; Luc. XXI).

“Haec autem ab initio non dixi, quia vobiscum eram. At nunc vado ad eum qui me misit, et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis? Sed, quia haec locutus sum vobis, tristitia implevit cor vestrum.”

In hac evangelica lectione primum diligenter illud perspiciendum est, quid intendens Dominus dixerit:

“Vado ad eum qui misit me, et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis.”

Nam vere quidem cum haec diceret, abiturus erat in coelum, tam manifesta ascensione, ut non opus fuerit ulli apostolorum interrogare eum: Quo vadis,

“videntibus illis quia elevatus est, et nubes suscepit eum ab oculis eorum (Act. I).”

Verum sic eo vadente, non tristitia, sed gaudium implevit cor eorum, sicut manifeste Lucas testatur, qui

“et ipsi adorantes reversi sunt in Jerusalem cum gaudio magno (Luc. XXIV).”

De cujus inenarrabilis gaudii illorum magnitudine Propheta longe praedixit:

“Ascendit Deus in jubilatione,”

continuo subjungens,

“et Dominus in voce tubae (Psal. XLIV);”

videlicet pro terrifica secundi adventus ejus praenuntiatione, quia dixerunt angeli illis intuentibus in coelum:

“Sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in coelum (Act. I).”

Itaque non tristitia, sed gaudium corda discipulorum implevit, pro eo quod ipsis cernentibus Salvator in coelum ascendit. Ait autem hic:

“Sed quia haec locutus sum vobis, tristitia implevit cor vestrum.”

Et paulo post:

“Amen, amen dico vobis, quia plorabitis et flebitis vos, mundus autem gaudebit;”

vera ergo ratio postulat, de via vel transitu passionis ejus hoc dictum intelligi, de quo et evangelista superius:

“Sciens, inquit, Jesus, quia venit hora, ut transeat ex hoc mundo ad Patrem (Joan. XIII).”

Praeterea scire oportet, quia per passionem Christi hoc actum est, quod gratia Paracleti Spiritus in nos effusa est. Nam, si Christus non passus in coelum ascendisset, profecto iste Spiritus gratiae, qui per sanguinem ejus peccata remittit, datus non fuisset. Quod ipse sua confirmat sententia dicens:

“Amen, amen dico vobis, nisi granum frumenti cadens in terram mortuum fuerit, ipsum solum manet (Joan. XII).”

Hoc igitur sensu praeeunte, quid dicat audiamus:

“Haec autem ab initio non dixi, quia vobiscum eram,”

et est sensus: Ea quae de Paracleto Spiritu sancto nunc vobis dico, idcirco

“ab initio,”

id est, ex quo me secuti estis,

“non dixi, quia vobiscum eram,”

quia nondum propter peccata vestra vulneratus, nondum propter iniquitates vestras de terra viventium abscissus vel contritus eram (Isa. LIII). Idcirco, inquam, de hoc Paracleto, de hoc Spiritu adoptionis filiorum (Rom. VIII), haec vobis non dicebam. At vero nunc

“vado ad eum qui misit me;”

nunc, inquam, quando traditus in mortem, in manus Patris commendo spiritum meum (Luc. XXIII). Quid autem hoc sibi vult, quod ait:

“Et nemo ex vobis interrogat me: Quo vadis?”

Videlicet quia fuerat interrogatus ab illis dicentibus:

“Domine, quo vadis,”

et iterum:

“Domine, nescimus quo vadis, et quomodo possumus viam scire (Joan. XIV),”

et videbantur sibi promptis animis modo sequi, et parati esse cum eo, et in carcerem, et in mortem ire (Luc. XXII). At illi fugere debebant, et eum solum relinquere quem sic instanter interrogabant. Bene ergo ait:

“Et nemo ex vobis interrogat me,”

quo videlicet illam solitudinem suam suavi redargutione praenuntians, de qua postmodum dicturus est:

“Amen dico vobis, venit hora ut dispergamini omnes et me solum relinquatis.”

Tunc enim revera nemo ex eis dixit:

“Domine, quo vadis,”

quia neminem velle vel posse eum sequi, fuga declaravit. Subjunxit ergo:

“Sed quia haec locutus sum vobis, tristitia implevit cor vestrum.”

Gaudendum, inquit, vobis est, quia vado ad Patrem, praesertim quia, ut superius dixi vobis,

“ego vadens rogabo Patrem, et alium Paracletum dabit,”

et quia

“in domo Patris mei mansiones multae sunt (Joan. XIV),”

in qua, praeeunte ac duce hoc Paracleto, accipiam vos ad meipsum; sed econtra

“tristitia implevit cor vestrum, quia haec locutus sum vobis,”

quia videlicet in hac humana conversatione praesentem me semper habere cupitis.