|
|
“Crescite et multiplicamini, et replete aquas maris.”
|
|
Benedixitque illis Deus dicens: Crescite et multiplicamini, et replete
aquas maris, avesque multiplicentur, super terram. Ecce hic manifestius
elucet, cur in istis operibus Dei singulorum factura operum tertio
repetita sit. Videlicet quia quod factum est in ipso vita erat, primo
dixit Deus, producant aquae reptilia animae viventis, et volatilia super
terram sub firmamento coeli. Deinde quia quod in ipso vita erat, per
visibiles essentias in actu demonstratum est. Et creavit, inquit, Deus
cete grandia, et omnem animam viventem, atque motabilem, quam
produxerant aquae in species suas, et volatilia secundum genus suum. Et
quia per successiones suas eadem Creatoris potentia subsistere
unumquemque oportebat, benedixit Deus illis, inquit dicens: Crescite et
multiplicamini, etc. Tria sunt verba benedictionis, crescite et
multiplicamini, et replete aquas maris, sed unus idemque sensus est,
quippe qui uno tantum verbo rursum exprimitur, cum subjungitur, avesque
multiplicentur super terram. Nec mirum. Etenim tria nomina sive tres
sunt personae ejus qui benedixit, sed unus idemque Deus est. Quare autem
qui multiplicationes horum in benedictione fieri mandavit, herbam quoque
virentem et afferentem semen, lignumque pomiferum et habens unumquodque
semen suum in semetipso cum jussisset produci e terra, non benedixit
itidem dicendo, crescite et multiplicamini, et replete terram? Aut unde
illis tanta crementi aut benedictionis in multiplicatione copia, cum non
eis quoque benedixerit Deus? Etenim ipsa quoque crescunt et
multiplicantur et secundum genus cujusque passim nova veteribus, tenera
robustis, plantaria, verbi gratia, fagis aut quercubus, de parvo semine
sucrescunt, et celsa in auras paulatim cacumina surgunt. Quid ergo
amplius reptilibus maris, sive volatilibus coeli, quid, inquam, amplius
quam terrae virgultis in suo genere benedictio compotens fuit, vel in
quo ejus effectus certius cognoscendus erit? Ad haec, inquam, crescit
quidem et multiplicatur herba virens, lignumque pomiferum unumquodque in
genere suo, sed differt crementorum ratio pro diversa essentiarum
qualitate. Etenim herbam virentem sive lignum pomiferum, eadem terra,
quae germinat vel producit, multiplicat, et semen illis ipsa importat et
cadentia recipit, etiamsi serentis manus forte desit, et ideo
multiplicandae posteritati, solum ipsorum esse sufficit. Verum
reptilibus sive volatilibus si nullus fuisset appetitus, non ipsa
crescerent aut multiplicarentur, et non stetisset eorum genus. Cum ergo
initium existendi accepissent, oportuit ejusdem Creatoris imperio
naturalem illis medullitus inseri amorem vel appetitum, ut masculus
ardens ad semen ingerendum, femina nihilominus avida foret ad
recipiendum. Hoc illis benedictio contulit, et ob hoc necessaria fuit,
nam inde reptilia creverunt, et multiplicata sunt, et repleverunt aquas
maris, avesque multiplicatae sunt ex eis. Ad hoc, tenet haec animantia
vinculo amoris magna hujus benedictionis vis. Quandiu enim emittentur
fontes in convallibus, et inter medium montium pertransibunt aquae,
tandiu super ea volucres coeli habitabunt, et de medio petrarum dabunt
vocem (Psal. CIII). Et quandiu irriguis superioribus et pinguedine
terrae saturabuntur ligna campi, et cedri Libani, quas plantavit, tandiu
illic passeres nidificabunt (Ibid.). Et eodem amore vel desiderio et
gallina languida vocem mutabit, et luscinia laetabunda parvulis ovis
supersedens tota pervigil nocte decantabit, tanta cantilenae suavitate
ut tibi videatur haec esse summa ejus intentio, quo possit non minus
dulcibus modis fetus animare quam fetu corporis. Hinc educta progenies
vespere et mane, et meridie quodam modo narrabit, et Creatoris laudem
non ingrata natura annuntiabit (Psal. LIV) et ei qui dat escam omni
carni (Psal. CXXXV), tanto concentu confitentur Deo coeli, ut erubescere
debeat homo rationalis, si unquam dona Creatoris in escam mutus ab ejus
laude perceperit. Item et quandiu steterit hoc mare magnum et spatiosum
manibus in quo naves pertranseunt (Psal. CIII), quod qualiter
transiturum sit, novit ipse qui dixit: Coelum et terra transibunt, verba
autem mea non transibunt (Matth. XXIV), tandiu perseverante hujus
benedictionis virtute illic erunt reptilia, quorum 21 non est numerus,
animalia pusilla cum magnis, et omnia non frustra creata exspectabunt ut
det illis escam in tempore et eo dante illis colligent, et aperiente
illo manum suam omnia implebuntur bonitate (Psal. CIII), tam balena quam
rana, tam crocodilus quam murana.
|
|