CAPUT XIX.

Ad te igitur facta conversio nostra firmetur, o beate Laurenti, et tu sis, qui respondeas vocantibus nobis juxta praesagium memorandi aromatis, quo mihi osculum dare visus est in conspectu Domini Jesu Christi, Regis aeterni, quasi jam venientis cum nubibus, ut videret eum omnis oculus, et cum eo sanctorum millia quos inter tu igneus, et quasi serenus ignis vultu pariter et vestitu rutilans apparebas. Qui cum venerit, nonne examinabitur mundus secundum similitudinem hujus incendii, quod enarravi, maxime quia de medio tantae conflagrationis, de exaestuatione tam ingentis camini salvum et incolume Dominicum corpus emicuit? Aut nunquid huic rei, quae nobis accidit tam magnum, quod futurum est judicium inepte assimilari dicimus? Minoribus utique rebus, auctore Domino, idem judicium sive regnum coelorum assimilatur. Denique assimilatur triticeae messioni (Marc. IV), assimilatur sagenae sive retiaculo piscatoris (Matth. XIII), assimulatur modico fermento in tribus farinae satis (Luc. XIII), assimilatur etiam grano sinapis (ibid.). Quo istorum sive his similium minus exstitit hujusce judicium incendii, ut non debeamus per ejus similitudinem existimare nos esse commonitos de ira ventura, id est igne universalis judicii, praesertim ubi tam multipliciter operata est praesentia seu providentia judicis ejusdem, qui tunc omnia simul judicabit. Etenim sicut illud magnum et extremum quatuor partibus agitabitur judicium; pars quippe una erit eorum qui judicabuntur et per judicium salvabuntur; et alia pars eorum qui judicabuntur et per judicium condemnabuntur (Matth. XXV): itemque pars una illorum qui non judicabuntur, sed cum Domino judicabunt (Matth. XIX); et alia illorum qui non judicabuntur, sed sine lege peribunt, quia legem non acceperunt et sine lege peccaverunt (Rom. II), ideoque jam judicati sunt, ita fere accidit et nunc. Mulier una hujus incendii flammis circumvallata et effugere non valens, miserabiliter concremata est. Nostrae autem res partim concrematae sunt, et non ipsi nos, corpus autem et corporale Dominicum nihil ab incendio pertulit, turres autem, super quibus nobis erat molestia, quamvis nihil sentientes, horribili spectaculo combustae sunt. In nobismetipsis ergo, quorum res aliquae perierunt, locus autem salvatus est nobiscum, similitudinem illorum non inutiliter advertimus, qui tunc judicabuntur, et per judicium salvabuntur, juxta illud Apostoli: Si cujus opus arserit, detrimentum patietur, ipse autem salvus erit, sic tamen quasi per ignem (I Cor. III). Eheu! quam timui ne illud opus meum arderet, quod mihi in hac vita major consolatio est, scilicet opus librorum, quos elaboravi maximeque illorum, quorum adhuc extra locum istum exemplaria nusquam erant. Unum illorum erat opusculum quod nuperrime conscripseram de glorificatione Trinitatis et processione Spiritus sancti novem tomis, sive libellis et pro hoc fere ita sollicitus eram, sicut negotiator caeteris omnibus amissis, et de omnibus desperans, salutem unam quam forte nuper emerat reservare cuperet, margaritam. Porro in concrematione mulieris (quanquam de illa desperandum non sit) nonnulla similitudo est eorum qui judicabuntur et per judicium condemnabuntur, id est damnationem, quam ista in corpore perpessa est, ipsi in corpore pariter et in anima perpetientur. In corpore atque corporali Dominico, quod nihil ab incendio pertulit, nonne aliqua similitudo est eorum qui non judicabuntur, sed cum Domino judicabunt? In turribus vero quae nihil sentientes, combustae sunt nonne aliqua similitudo est superborum, qui legem non habentes, ut supra dictum est, sine lege propter turritam superbiam suam peribunt? Potius enim hominum turribus, quam ipsi qualibuscunque Christianis hominibus similitudinem ascribimus damnationis illorum, qui sine lege peribunt, quia sine lege peccaverunt, et idcirco sine lege peribunt, praesertim quia talium opera fuisse traduntur hominum, qui sine lege peccaverunt, gentiles enim fuerunt.