CAPUT IV.

Male igitur verba beati Job intellexerant amici ejus, ut incipientes loqui, dicerent ei: Nunc autem venit super te plaga, et defecisti, tetigit te, et conturbatus es (Job IV). Non enim defecerat, imo profecerat. Non conturbatus erat, imo praeclarum intellectum habebat. Hinc ortum est mirabile certamen, dum ille afflictus vigilanter videt veritatem, isti autem suaviter viventes somniant quasi veritatis rationem, tanquam subtilibus actum atque peractum est currentium ac recurrentium sententiarum jaculis spiculisque peracutis, ut perpauci admodum sint spectatores hujusce praelii, qui certo sciant spicula hujusmodi, vel qua intentione prolatae de suis pharetris currant sagittae sermonis multiplicis in partes diversas: hinc in partem spiritus Dei, abhinc in partes spiritus contrarii, spiritus hujus mundi. Quid, ut breviter dicam, per partes liber iste intelligibilis, sive tractabilis est. Obliquus enim, ait beatus Jeremias, etiam apud Hebraeos totus fertur; et lubricus, dum quid aliud loquitur, aliud agit, ut si velis anguillam, aut murenulam strictis tenere manibus, quanto fortius presseris, tanto citius elabitur. Dicit aliquis: Quid tali vel tanto certamine opus fuit? Cur beatus Job certare voluit, et certando tranquillitatem, sive pacem suae mentis inquietari permisit? Si amici ejus impugnaverunt eum gratis, cur non cum illis quoque pacificus fuit, et silentio suo locum illis certando abstulit? Ad haec inquam: Scriptum quidem est: Sapiens tacebit (Eccli. XX). Sed additum est, usque ad tempus (ibid). Item: Tempus tacendi, et tempus loquendi (Eccle. III). Beatus Job tandiu tacuit, quandiu tempus tacendi fuit, sicut semel, et iterum Scriptura dicit: In omnibus his non peccavit Job labiis suis (Job. I). Item ipse dicit: Nonne dissimulavi? Nonne silui? Nonne quievi? Et venit super me indignatio (Job III). Ac si dicat. Nuntius venit ad me qui diceret: Boves arabant, et asinae pascebantur juxta eos, et irruerunt Sabaei, tuleruntque omnia, et pueros percusserunt gladio, et evasi ego solus, ut nuntiarem tibi (Job I). Nonne dissimulavi? Venit alter, et dixit: Ignis Dei cecidit de coelo, et tactas oves puerosque consumpsit, et effugi ego solus, ut annuntiarem tibi (ibid). Nonne silui? Venit alius, et dixit: Chaldaei fecerunt tres turmas, et invaserunt camelos, et tulerunt eos, nec non et pueros percusserunt gladio, et ego fugi solus, ut nuntiarem tibi (ibid.). Nonne quievi? Nam in his omnibus os meum non aperui (Job II). Et quid deinde? Venit super me indignatio, id est, plaga tam grandis ut ad comparationem ejus quidquid adhuc acciderat, non videretur indignatio, Filiis meis et filiabus vescentibus et bibentibus vinum in domo fratris sui primogeniti, repente ventus vehemens irruit a regione deserti, et concussit quatuor angulos domus, quae corruens oppressit liberos meos, et mortui sunt (Job I). Tandem et ego ipse percussus ulcere pessimo a planta pedis usque ad verticem, ecce testa saniem rado, sedens in sterquilinio (Job II). Nunc demun suspiro et tanquam inundantis aquae sic rugitus meus (Job III). Nunc demum os meum aperui, et gemens locutus sum. Quare miramini? Quare non potius miseremini mei, saltem vos amici mei? (Job XIX). Quare, jam ecce septem diebus et septem noctibus sedetis, et nemo vestrum mihi loquitur verbum consolationis? Quinimo ad increpandum verba componitis. Etenim nimium displicet vobis videntibus dolorem esse vehementem suspirantis et rugientis amici vestri. Vultisne ut non doleam? Exigitis a me patientiam sive fortitudinem hanc, ut non gemam? nimirum apud naturam impossibile est. Quae est enim fortitudo mea, cum sim homo ut sustineam, aut quis finis meus, cum sim caro, ut patienter agam? Nec fortitudo lapidum, fortitudo mea, aut caro mea aenea est (Job VII).