CAPUT 2

Causa haec est cur opus illud intermisi, quia videlicet difficultas quasi de praesumptione redarguens, animum defessum reddidit, et interim Cuno reverendus pater coenobii Sygebergensis, putans me opus illud usque ad finem perduxisse, idcirco otiari, occasione de mutua collatione accepta:

“Scribe, ait, mihi librum de victoria verbi Dei.”

Haec dicens et saepius repetens non destitit, donec animum quo volebat intendi, et ecce tredecim libellos, Deo adjuvante, consummavi, illud opusculum de victoria verbi Dei vix evaginaveram, vix ad portum consummationis perveneram, et ecce admonitionis tuae memor diligens animus jam dictus sex posteriores prophetas quos omiseram respexit, et amore illorum incaluit, et sciens vel sperans quod meditatio sapientiae illorum mercede non carebit. Ipsi namque fundamentum posuerunt, et quicunque

“super hoc fundamentum aurum, argentum, lapides pretiosos superaedificaverit, mercedem propriam accipiet, Apostolus ait (I Cor. III).”

Dicet aliquis: Ergone sensus tui aurei sunt, et sermones tui, tua aestimatione, argentei sunt? Non ego dico, sed tuum facit judicium et multorum, qui, ut tu, benevoli sunt, quibus etiam vix credo, quod sensus nostri, sermones nostri, sensibus atque sermonibus illorum similes sint, quibus in psalmo Spiritus sanctus dicit:

“Si dormiatis inter medios cleros pennae columbae deargentatae, et posteriora dorsi ejus in pallore auri (Psal. LXVII).”

Et est sensus: Si fueritis studentes in libris Veteris ac Novi Testamenti, qui medii sunt, qui communiter de utroque Testamento a fidelibus eliguntur et in auctoritate habentur, et si, inquam, fueritis studentes in illis, si perseveraveritis in illis usque ad dormitionem mortis, tunc apparebit vobis, et per vos innotescet aliis, quod

“pennae columbae deargentatae”

sint,

“et posteriora dorsi ejus in pallore auri,”

id est quod sanctae Scripturae sermo exterior, qui nescientibus videtur vilis, ipse super omnem eloquentiam saecularem praeclarus sit,

“velut argentum igne examinatum (Psal. XI),”

et mysticus qui sub verbis latet sensus, sicut sub pennis dorsum ipse praeclarior sit velut aurum. Igitur quoniam et tu commones, et spes mercedis in Deo est, iste quoque unus de filiis captivitatis super fundamentum hoc, ut coepit, superaedificet quod potest. Olim sic fuit dictum, subsannando filiis transmigrationis aedificantibus muros Hierusalem:

“Aedificent, si ascenderit vulpes, transiliet murum eorum lapideum (II Esdr. IV)”

et illi econtra:

“Audi, Deus noster, quia facti sumus despectui. Converte opprobrium super caput eorum (ibid).”

Nunquid juxta opprobrium illorum ascendit vulpes, et transilivit murum, et quod sperantes in Domino aedificaverunt? Imo conversum est opprobrium in caput eorum

“et magna erit gloria civitatis vel domus istius novissimae, plusquam primae, dicit Dominus exercituum. Et in loco isto dabo pacem, dicit Dominus exercituum (Agg. I).”

Unde nobis suo loco plenius erit dicendum: Fere similia contingerunt eis, quicunque fideli studio superaedificaverunt quod potuerunt, super fundamentum apostolorum et prophetarum, quia dum viverent, dum aedificarent, opprobria de nullis sustinuerunt, sed de his qui exprobrabant decedentibus, ipsorum permanet aedificium. Quae hactenus dicta sunt, jam calamus scriptoris usque ad ultimam fere dictiunculam perscripserat, et cum ecce duo fratres Helmuvardes, Busensis caenobii supervenientes, brevem porrexerunt epistolam quae vel sola mihi suffragari possit, ne quis scripta mea legens, magis in me accuset praesumptionem nimis ultroneam, quam circa verbum Dei, per quod facti et refecti sumus, studiosam consideret benevolentiam. Ait enim inter caetera scriptor epistolae, prior ipsorum scriba doctus, et sacrarum Scripturarum fidelis alumnus, nomine Reginhardus, de quo non dubito quod priorum sex prophetarum exemplar a te, cui transmiseram, fuerit consecutus. Sed debes, inquit, adhuc amori, debes honori et obsequio dilecti, per ipsum autem et propter ipsum nostro desiderio, ut verba oris ejus sicut coepisti usque ad finem aperias, ne si propter difficultatem eorum tepidius forte secuti non fortiter

“cucurrerimus in odorem unguentorum ejus (Cant. I),”

tibi imputetur, qui introductus in cellaria regis, occultasti divitias sponsi, quas ibi conspexisti. Explanationem dico duodecim prophetarum, cujus partem jamdudum tanta perscripsi aviditate, ut viderer nunc primum tali me studio mancipasse. Quanto magis autem in parte delector, tanto vehementius in exspectationem totius exaestuo. Haec ille quem praedixi. Taceo de illo monitore, et pene praeceptore meo Sigebergensi, qui me cunctantem, de solita admonitione parum proficit, gravius quasi ludibundus impulit. Imperio, ait, Spiritus sancti praecipio tibi. Itaque quoniam et ipse dilectus dicit:

“Quae habitas in hortis, amici auscultant te, fac me audire vocem tuam (Cant. VIII),”

tibi et caeteris monitoribus tanquam amicis dilecti auscultantibus obtemperans ingrediar, et hanc partem profundi totius navigationis cursum sancto committens Spiritui.