CAPUT XIV. De Evangeliis et Epistolis feriarum quadragesimae, in quibus sibi concordent.

Secunda feria primae hebdomadae hoc Evangelium legitur, quo Filius hominis venturus in majestate sua, ore suo declaratur, congregatasque ante se omnes gentes separaturus, sicut pastor separat oves ab haedis,

“et statuet, inquit, oves a dextris suis, haedos autem a sinistris (Matth. XXV),”

etc. Hoc nimirum sermo propheticus Evangelii praecursor, juxta eumdem sensum praevenit, dicente Domino: Ecce ego ipse requiram oves meas, et visitabo eas, sicut pastor visitat gregem suum (Ezech. XXXIV), etc.

“Educam eas, inquit, de gentibus,”

videlicet

“sicut pastor segregat oves ab haedis,”

in pascuis uberrimis pascam eas. Quae profecto non sunt alia quam regnum, de quo ait:

“Venite, benedicti (Matth. XXV),”

etc.

Feria tertia in Evangelio ejectis his qui vendebant et emebant in templo, cum calumniantibus et interrogantibus Pharisaeis respondisset Dominus:

“et relictis illis, inquit evangelista, abiit foras extra civitatem in Bethaniam, ibique mansit (Matth. XXI).”

Hoc autem, ut ait beatus Hieronymus, praefigurabat illud quod illos ob incredulitatem relicturus, et ad gentium salutem esset migraturus, quae per Bethaniam, id est domum obedientiae, designantur, ideo quia Verbo Dei obedientes factae sunt, juxta illud:

“Populus, quem non cognovi, servivit mihi, in auditu auris obedivit mihi (Psal. XVII).”

Bene ergo in lectione prophetica praemittitur:

“Quaerite Dominum, dum inveniri potest; invocate eum, dum prope est (Isa. LV),”

et caetera quae sequuntur, ad quaerendum Dominum idonea, et inventionem ejus efficientia. Nam cum haec diceret Propheta, profecto futurum praevidebat tempus, quando a Judaeis inveniri non posset, et ad gentes transiens, tanquam ad domum obedientiae, illis inobedientibus jam prope non esset.

Feria quarta, duplicata solemnitate jejunii legitur Evangelium, quo spiritus immundus egressus ab homine, ambulans per loca inaquosa, quaerere requiem et non invenire asseritur (Matth. XII); quia procul dubio, juxta beatum Job, magis cubat in locis humentibus (Job XXXIX), dum exsiccata jejuniis fastidit corpora. Huic doctrinae evangelicae praemittuntur exempla Moysi et Eliae, quorum uterque in singulis lectionibus quadraginta diebus et quadraginta noctibus jejunasse perhibetur (Exod. XXIV; III Reg. XIX).

Feria quinta, Judaeos in Evangelio gloriantes et dicentes: Pater noster Abraham est, convincit Dominus eo quod opera Abrahae non faciant; et concludit, quod potius ex patre diabolo sunt, faciendo opera diaboli, et quaerendo eum interficere, quod Abraham non fecit (Joan. VIII); vel, ut quibusdam hac die legere moris est, dives cruciatus apud inferos, patremque vocans Abraham, et deprecans eum, non exauditur ut filius (Luc. XVI). Ad hoc manifeste spectat illud propheticum quod in Epistola praemittitur: Quia vir justus si genuerit filium latronem, effundentem sanguinem et universa detestanda facientem, ipse quidem in justitia sua vivet, filius autem ejus, qui operatus est iniquitatem, morte morietur (Ezech. XVIII).

Feria sexta significatur in Evangelio baptismi gratia, qua renovatur sicut aquilae juventus animae, et redimitur de interitu vita ejus, et coronatur in misericordia et miserationibus (Psal. CII). Angelus enim, qui descendebat in piscinam, significabat Christum magni consilii Angelum, ipsa autem piscinae aqua, quae movebatur populum Judaicum, qui motus est seditionibus, descendente in illum eodem magni consilii Angelo per assumptionem carnis (Isa. IX), et ita motus aquae turbatus est, ut illum crucifigeret. Ille unus, qui descendebat in aquam, et sanabatur, unam sanctam Ecclesiam catholicam, quae descendens in baptismum Christi, sanatur ab infirmitatibus, figurabat: qui autem triginta octo annos jacuerat, universitatem eorum, qui gravibus sceleribus languentes; et ipsi nihilominus per fidem Christi sanantur. Hoc autem Judaei velut iniquum reprehendunt; semper enim gentium salutem oderunt. Bene ergo lectio prophetica praemittitur, in qua dicente Domino: Si averterit se impius ab impietate sua, et fecerit judicium (Ezech. XVIII), et caetera, in quacunque die ingemuerit, salvus erit, murmurant et dicunt:

“Non est aequa via Domini (ibid.).”

Non autem perfunctorie, si quis ingemuerit, sed si ad baptismum Christi peccator ingemiscens convolaverit, statim salvus erit, quia omnes praeteritae ejus injustitiae non recordabuntur. Privata vero poenitentia laboriosa est, nec inter labores poenitentem adeo securum reddit de venia.

Sabbato sacerdotibus ordinatis, et caeteris altaris Christi ministris, hoc evangelium competenter legitur: Assumpsit Jesus Petrum et Jacobum et Joannem, et duxit eos in montem et transfiguratus est ante eos (Matth. XVII). Sacerdotes enim et caeteri altaris ministri, dum ad tantum ministerium promoventur, quasi in montem altissimum cum Domino ascendunt, ut revelata facie speculandam ejus gloriam speculentur (II Cor. III), et intelligant, quid cum ipso vel de ipso Moyses et Elias, id est, lex et prophetae loquantur, et populo inferiori annuntient, et cum fide Christi legalem moralitatem propheticamque doctrinam habentes, parati sint reddere rationem omni poscenti (I Petr. III). Apte igitur illa praemittitur Apostoli lectio, quae dicit: Rogamus vos, fratres, corripite inquietos, consolamini pusillanimes (I Thess. V), etc. Ipsorum est enim hoc officium, qui ad hoc ut pastores animarum sint, ordinati sunt.