CAPUT XXXVIII. Item mystice de ebrietate Noe et de nudatione ejus, quod per illam humilitas passionis Christi significetur, quam despicit Cham, id est quivis haereticus.

Quam vineam Dominus Deus noster, qui, ut saepe jam dictum est, per Noe figuratur, plantaverit, incognitum esse sacra Scriptura non sinit, verbi gratia, cum dicit: Vineam de Aegypto transtulisti; ejecisti gentes, et plantasti eam. Dux itineris fuisti in conspectu ejus, et plantasti radices ejus, et implevit terram (Psal. LXXIX). Et in Isaia: Vinea facta est dilecto meo in cornu filii olei, et sepivit eam, et lapides elegit ex illa, et plantavit eam electam, et aedificavit turrim in medio ejus, et torcular exstruxit in ea, et exspectavit ut faceret uvas, et fecit labruscas (Isa. V), etc. Item nec illud latere potest quod illa vinea, bene plantata et decora prius, postea in amaritudinem vitis alienae conversa, ipsum plantatorem amaro mortis poculo potavit, et consummata amaritudine inebriavit, ita ut obdormiret somno mortis, nudatus, id est infirmus vel passibilis inventus, quippe qui in similitudinem hominum factus, et habitu inventus est ut homo (Phil. II). Realiter quoque dicenti: Sitio, vinum obtulit myrrhatum, vinum vel acetum cum felle mistum (Joan. XIX; Matth. XXVII). Igitur Noe de vinea quam plantavit, ipse inebriatus est, et in tabernaculo suo nudatus, ipse est Christus, a populo, cui legem dedit, ipse morte affectus, et in eadem gente sua despectui habitus, unde et gemebundus Isaias loquitur: Non est species ei, neque decor, et vidimus eum, et non erat aspectus. Et desideravimus eum, despectum et novissimum virorum, virum dolorum, et scientem infirmitatem (Isa. LIII), etc. Quicunque haereticus sub Christiano nomine, propter hujusmodi infirmitates, Christum Dei virtutem et Dei sapientiam, verum Deum de Deo vero negat ante saecula natum, id est Cham, quod interpretatur calidus, videlicet impatiens, semperque calens ad rixam, atque contentiosus, qui infirmitatem patris nuntiat foris, juxta quod Joannes de hujusmodi: Ex nobis, inquit, exierunt, sed non erant ex nobis (I Joan. II), dum negant in Christo quod virtutis est. Illud solum praedicat quod est infirmitatis et turbam facit. Econtra, qui susceptam a virtute Dei, nostram infirmitatem digne venerantur, scientes quia quod infirmum est Dei, fortius est hominibus (I Cor. I), ipsi sunt Sem et Japheth, id est inclyti atque dilatati. Sem quippe inclytus sive nominatus, Japheth vero latitudo interpretatur. Majores sive doctores atque praelati in domo hujus Noe, id est in Ecclesia Christi, nominati sunt et inclyti; auditores vero sive subditi, quam plurimi sunt, et idcirco nomina Japheth, id est latitudinis, recte intelligendi sunt. Tertius est Cham, id est caterva falsorum fratrum. Praeter has hominum partes nulla invenitur in filiis Noe, id est, qui Christiano censentur nomine. Et duae quidem salvae sunt; nam tertia perit, sicut habemus in Apocalypsi, vel quia projecti cauda draconis qui trahebat tertiam partem stellarum coeli (Apoc. XII), vel quia ad cantum tubae angelicae, et tertia pars creaturae interiit (Apoc. VIII). Quomodo illi qui per Sem et Japheth designantur, illam infirmitatem honorant, quam in Christo haeretici despiciunt? Dorso aversi, pallium imponentes, infirma patris operiunt, id est reverenter praeteritas passiones Domini recolentes, venerando sacramentorum ordine vestiunt, qualia in domo Dei agere sanctum, intelligere pium est. Hoc primi fecerunt apostoli, et deinde apostolici viri, atque cum illis, et post omnes illos, religiosi observant et fideles Christiani. Illis ergo recte servus servorum est Chanaan, id est omnis haereticus, quia videlicet dum blasphemat et contendit, imo etiam corporaliter persequitur (quod maxime furor fecit Arianus) illorum gloriae servit, et perficiendis coronis famulatur. Et bene dictum est, maledictus Chanaan, et non maledictus Cham, quia, videlicet dum in futurum saeculum poena illorum reservatur, quasi non in semetipsis, sed in posteris puniuntur. Interpretatur autem Chanaan motus eorum. Quae interpretatio talibus congruit, quia pro motu, id est, pro opere patris sui maledicti sunt.