CAPUT XVI. Quae viae lugent, eo quod non sint qui non veniant ad solemnitatem, et quae sit illa solemnitas, quae destructio portarum, unde gemitus sacerdotum, et squalor virginum.

DELETH, id est tabulae.

“Viae Sion lugent, eo quod non sint qui veniant ad solemnitatem. Omnes portae ejus destructae, sacerdotes ejus gementes, virgines ejus squalidae, et ipsa oppressa amaritudine.”

Principalis quidem una est via Sion Christus, qui dicit:

“Ego sum via (Joan. XIV),”

et ipse una principalis porta, ipse nihilominus unus et summus sacerdos est Sion. Verumtamen et omnis qui aliis exemplo ejus, tam verbo praedicationis quam exemplo boni operis, ad vitam ducatum praebent, viae Sion et portae ejus atque sacerdotes sunt. Quam ob causam istae viae lugent, et istae portae destructae sunt, et isti sacerdotes gemunt?

“Eo, inquit, quod non sint qui veniant ad solemnitatem.”

Luctus iste vel gemitus magnae charitatis est lugere quod non sint qui veniant, imo perpauci sint qui veniant ad solemnitatem veritatis et vitae, quo multos perducere cupiunt, destructionem suimet libenter passuri, si modo ad illam solemnitatem per occasionem destructionis eorum multi venirent. Tales in psalmo dicunt:

“Dedisti nos tanquam oves escarum, et in gentibus dispersisti nos. Vendidisti populum tuum sine pretio, et non fuit multitudo in commutationibus eorum (Psal. XLIII).”

Et est dictum a similitudine alicujus qui rem suam vendit, et nullum vel parvum inde pretium accipit.

“Vendidisti,”

inquiunt, id est, permisisti occidi populum tuum

“sine pretio,”

et si aliquos pro eis recepisti,

“non fuit multitudo in commutationibus eorum,”

non multos acquisisti ad comparationem occisorum, quia fortassis ubi mille interficiebantur, vix duo vel duo convertebantur. Propter hoc praedictae lugent viae vel portae Sion, sacerdotes gemunt, virgines ejus squalidae sunt, id est, caelibem vitam ducentes mundo huic despicabiles sunt, et

“ipsa”

idcirco

“oppressa amaritudine.”

Sed haec ipsa amaritudo fructum parit dulcedinis aeternae. Hic jam quatuor litterae vocibus istis prescriptae continuandae sunt. Plenum quippe propriis sensum interpretationibus perficiunt. Aleph, doctrina, beth, domus, gimel, plenitudo, deleth, tabulae interpretantur. Porro domus Dei ecclesia est, et tabulis sacra lex inscripta est. Est igitur sensus: Doctrina Ecclesiae Dei, plenitudo legis est, charitas est, cujus videlicet charitatis perfectae lamentatio haec est.