CAPUT XXXVI. Item de agro et spelunca duplici in qua sepulta est.

Confirmatusque est ager quondam Ephronis, in quo erat spelunca duplex respiciens Mambre, tam ipse quam spelunca et omnes arbores ejus, in cunctis terminis per circuitum Abrahae, in possessionem videntibus filiis Heth, et cunctis qui intrabant per portam civitatis illius. Quia non parva de re agitur, hoc quod jam semel dictum est, iterum ac tertio repetitur, ut tribus testimoniis confirmatio tota perficiatur. Sequitur enim: Atque ita sepelivit Abraham uxorem suam Saram in spelunca agri duplici, qui respiciebat Mambre, hoc est Hebron in terra Chanaan. Et continuo: Et confirmatus est ager, et antrum quod erat in eo Abrahae in possessionem monumenti a filiis Heth. Quod tertio dicitur, et ager et antrum, idem est quod secundo dictum fuerat, ager et spelunca duplex, sive spelunca agri duplicis. Itaque tribus testibus sive testimoniis confirmatio facta est. Non enim solummodo in personis, sed etiam dictis aut factis iteratis, testium numerus solet computari, testante Paulo, cum dicit Corinthiis: Ecce hoc tertio paratus sunt venire ad vos, continuo subjungit: In ore duorum aut trium testium, stabit omne verbum (II Cor. XIII). Quid enim hac tali coemptione factum est, nisi quod jus legitimum semini Abrahae collatum est, ut non solummodo judicio Dei, qui juste peccatores de terra illa exterminare haberet, sed etiam judicio hominum, terram eamdem repetere jure deberet, quam pater ipsorum quadringentis siclis argenti et probatae monetae publicae coemisset? Quid enim, si non totam terram illam pater Abraham comparavit? Pars totum justiori causae vindicare debuit, praesertim ubi quod jure exigeretur pro parte non concederent adversarii. Unde et apud auctorem Romanorum nobilem, quidam decertans, sic inter caetera declamat: Omnia dat qui justa negat. Sed jam nec in isto sensum mysticum praeterire libet.