CAPUT XIV. Quod Adam fuerit sacerdos ille juxta sensum mysticum de quo lex dicit:

“Si sacerdos peccaverit, delinquere faciens populum,”

et quod vitulus pro peccato ejus oblatus est Christus.

Quis igitur iste est sacerdos qui peccatum delinquere faciens populum nisi primus homo Adam, qui cum deberet esse sacerdos, et jugi sacrificio laudis honorificare Dominum, ad hoc enim super jumenta et bestias terrae eruditus, id est ad imaginem et similitudinem Dei factus est, et in paradiso positus benedictione Creatoris in filiis suis augendus, ut eidem Creatori gratias ageret, et sacrificium laudis offerret; cum, inquam, hoc facere deberet, peccavit, et omnes posteritatis suae populum delinquere fecit? Nam in illo omnes peccavimus, et omnes in illo juste mortui sumus, dicit ergo:

“Offeret pro peccato suo vitulum immaculatum Domino, et adducet illum ad ostium tabernaculi testimonii coram Domino, ponetque manum super caput ejus, et immolabit eum Domino.”

Hoc ita factum est. Adam non idem in persona, sed idem in natura, Adam, inquam, novus Deus et homo Christus Jesus, obtulit pro peccato suo vitulum immaculatum, pro peccato, inquam, suo, id est suorum; nostrum enim peccatum per suam gratiam suum fecit debitum. Unde dicit in psalmo:

“Quae non rapui tunc exsolvebam (Psal. LXVIII).”

Quem vitulum obtulit immaculatum? Semetipsum, corpus suum immaculatum de armento boum magnorum, de genere patriarcharum antiquorum sine omni macula peccati conceptum et natum. Adduxit illum vitulum, id est semetipsum, et astitit ad ostium tabernaculi testimonii; tabernaculi, inquam, coelestis et veri, quod nobis erat clausum, ut aperiret nobis coelestia sancta sanctorum per sanguinem suum. Posuitque manum super caput ejus et immolavit eum Domino, id est obedientem se exhibuit, et obtulit se in sacrificium Deo et Patri suo. Et notandum quod tertio repetitum est Domino.

“Offeret vitulum immaculatum Domino, adducet illum coram Domino, et immolabit eum Domino.”

Dominanti quippe Trinitati Christus humanitatis suae vitulum sacrificavit, triduana morte satisfaciens pro nobis. Unde adhuc sequitur:

“Hauriet quoque de sanguine vituli, inferens illum in tabernaculum testimonii. Cumque intinxerit digitum in sanguine, asperget eum septies coram Domino, contra velum sanctuarii, ponetque de eodem sanguine super cornu altaris, thymiamatis gratissimi Domino, quod est in tabernaculo testimonii.”

Et hoc ita factum est. Christus enim propitiationis nostrae vitulus

“per proprium sanguinem introivit semel in sancta (Hebr. IX),”

non quod sanguinem sui corporis, verbi gratia, qui de lanceato ejus latere profluxit, ipse in illa coelestia sancta transtulerit, sed quia sanguinis ejusdem effectum, id est remissionem peccatorum universae Ecclesiae, quae est tabernaculum testimonii ejus, intulit in conspectu Dei Patris. Quomodo?

“Cumque intinxerit digitum, inquit, in sanguine, asperget eum septies coram Domino contra velum sanctuarii,”

etc. Digitum in sanguine intingere est Spiritum sanctum per sanguinem suum dare; nam digitus Dei dicitur Spiritus sanctus ut illic:

“Si ego in digito Dei ejicio daemonia (Luc. XI),”

quod alius evangelista manifestius:

“Si in Spiritu Dei, inquit, ejicio daemonia (Matth. XII).”

Porro hic Spiritus sanctus nulli in remissionem peccatorum nisi per Christi sanguinem datur. Unde est illud:

“Nondum enim fuerat Spiritus datus, quia Jesus nondum erat glorificatus (Joan. VII).”

“Cum ergo sacerdos digitum in sanguine intinxerit,”

id est cum Spiritum sanctum per suum sanguinem acquisierit,

“asperget eum, inquit, septies coram Domino contra velum sanctuarii.”

Hic Spiritus sanctus septiformis est. Porro velum sanctuarii operturam sive clausuram significat coelestium mysteriorum ejusdem Christi Filii Dei. Digito igitur intincto sanguinem septies aspergere, est dato per passionem suam septiformi Spiritu sensum discipulis, ut Scripturas intelligerent, aperire (Luc. XXIV).

“Ponetque, ait, de eodem sanguine super cornu altaris thymiamatis gratissimi Domino, quod est in tabernaculo testimonii.”

Cornu altaris fortitudo vel exaltatio ejusdem Christi est. Unde Psalmista:

“Constituite diem solemnem in condensis usque ad cornu altaris (Psal. CXVII),”

id est, vacate a servilibus et intendite bonis operibus, donec perveniatis ad cognitionem divinitatis Christi, qui est sublimitas vestrae mentis. Idcirco vero altare dicitur thymiamatis gravissimi Domino, quia thymiamata sive incensa orationum nostrarum non nisi de illo vel per illum Deus Pater accipit.

“Ponet, inquit, ergo de eodem sanguine super cornu altaris thymiamatis,”

id est, suscitatus a mortuis et elevatus in coelum, sedensque a dextris Dei, vestigia suae passionis, scilicet, cicatrices vulnerum, signa clavorum, et lanceae, in aeternum reservabit, quo memoriali gratissimi odoris semper interpellet pro nobis.