|
Officium diei Dominicae Ascensionis, gaudium cunctis ejus cantat
dilectoribus: Quia dum eumdem Redemptorem nostrum ad coelos ascendisse
credimus, ipsi quoque mente in coelestibus habitamus; et spei
certitudine jam possidemus rem, ad quam illum pervenisse gaudemus. Nam,
sicut ipse ait,
|
“ubicunque fuerit corpus, illic congregabuntur aquilae (Matth. XXIV),”
|
|
id est, illuc subsequentur veri solis contemplatores et amatores
claritatis ejus, ubi ipse 114 est, quorum animae virtutum pennis cum
terrenorum despectu ad coelestia subvolant, nec ad terram propter
cadavera sese iterum devolvunt. Etenim corpus quo solo hujusmodi aquilae
pascuntur, in coelo est; corpus, inquam, Christi,
|
“in quo corporaliter habitat plenitudo divinitatis (Col. II)”
|
|
, quae angelos pascit, quae cibus est, et vita aeterna omnis creaturae
rationalis (Joan. VI). Hoc, inquam, gaudium diei praesentis praedicat
officium, sed illud hoc ipsum sollicitat gaudium, quod pariter angelorum
decantamus voce dicentium: Sic veniet quemadmodum vidistis eum euntem in
coelum (Act. I). Nam ascendit quidem Deus in jubilatione, scilicet
apostolorum,
|
“qui adorantes, ut Lucas refert, reversi sunt in Hierusalem cum gaudio
magno (Luc. XXIV),”
|
|
cujus gaudii participes maxime sunt hi qui in se perfectionem habentes
charitatis fiduciam habent in die judicii. Ascendit, inquam, Deus
illorum in jubilatione, sed ascendit et in voce tubae (Psal. XLVI), id
est cum terrifico ejusdem judicii praeconio, dicentibus angelis: Sic
veniet quemadmodum vidistis eum euntem in coelum. Eorum quippe, qui in
pace Ecclesiae finiuntur, nimirum rarus quisque est qui ita pugnet, ita
legitime decertet, ut illa venientis regis insignia, scilicet crucem
clavorumque signa securus aspiciat, et irreverberata deosculetur
conscientia: qui, inquam, ita crucem suam bajulando, illum secutus sit,
ut jure larga reposcat pro laboriosa militia tanti triumphatoris
donativa, imo ut secundum parabolam dictum sit ab ipso propositam: Rarus
est qui talenta, quae homo hic peregre proficiscens sibi credidit, cum
debito lucro reportet (Matth. XXV), id est dona (quae dedit hominibus
ascendens in altum et captivam ducens captivitatem (Psal. LXVII; Ephes.
VIII), scilicet carnem, cujus natura nostras mentes in hoc saeculo tenet
captivas), ita proximorum utilitatibus impenderit, ut nihil ex eis in
terra defossum, id est in terrenos usus prave detortum, ab usura
spirituali vacare permiserit. Sed esto. Inveniuntur interdum qui probe
viriliterque in hujusmodi studiis brachium suum roboraverit. Et merito
laudatur, quia cum desides alii nudis ac desertis erant lateribus, hic
multo milite stipatus incedit, et illi regi cum decem millibus
occursurus est ad bellum, id est ad disceptationem judicii (Luc. XIV).
At illi rex, juxta parabolam evangelicam, cum viginti millibus venit
(ibid.), quia videlicet, cum hic servus bonus et fidelis, tantum de
factis suis rationem reddere vix possit, illi Dominus ejus de
cogitationibus quoque rationem exigit, cum redierit. Atque ita duplici
territus interrogationum exercitu, necesse est suis diffidat simplicibus
ac dimidiatis responsionibus.
Igitur dum de legatione mittenda et pace roganda solliciti responsum
pacis ejusdem exspectamus, gaudemus quidem, ut supradictum est, in spe,
sed hoc ipsum gaudium spei, magna ex parte metus imminuit. Et quia
sollicitudo haec salubris est, competenter hic epistolae finalis
aculeus, et ad introitum, et ad offerendam frequentatur: Sic veniet
quemadmodum vidistis eum euntem in coelum. Tota autem vis sententiae,
tota pene hujus evangelicae animositas tubae magis in ea personat
dictiuncula, quae verbo apposita est: Sic veniet. Percutit enim acriter
infelicem superbiam eorum, qui illum transfixerunt, perditamque mundi
sapientiam ac reprobam fulmine ferit prudentiam: quia tunc vere quod
infirmum est Dei fortius erit hominibus; et quod stultum est Dei
(stultitiam quippe Jesum Christum crucifixum reputaverunt) hominibus
sapientius erit (I Cor. I), ipsis cum dolore fatentibus.
Tunc implebitur illis illud Isaiae terrificum vaticinium:
|
“Domine, exaltetur manus tua, ut non videant (Isa. XXVI),”
|
|
subauditur, gloriam Domini. Gloriam enim Domini, id est divinitatem
hominis Jesu Christi non videbunt impii, quam videre salus videntium
erit, sed videbunt carnem, quam spreverunt, illuserunt, conspuerunt,
flagellaverunt, spinis coronaverunt, transfixerunt. Hoc etenim secutus
ait idem propheta.
|
“Videant et confundantur (ibid).”
|
|
Quae confusio malae conscientiae quanta sit exprimens:
|
“Et ignis, inquit, hostes tuos devoret (ibid).”
|
|
Tunc trement angeli et archangeli, impii autem ubi parebunt? (I Petr.
IV.) Trement, inquam, angeli, et, sicut ait Dominus ad beatum Job,
|
“territi purgabuntur (Job XLI),”
|
|
quando Behemot, qui factus est, nullum timeret,
|
“qui est rex super omnes filios superbiae (ibid.),”
|
|
mirabiliter creatus, et in sua natura malitiaque et ferocitate conspicua
formidabilis, coram Filii hominis fortitudine adducetur, patefactis
inferni visceribus
|
“et videntibus cunctis praecipitabitur (Job XL).”
|
|
Et quidem sancti angeli purgatorio terrore non examinandi probantur;
solidati namque sunt ut firmamentum, quomodo mollities aquarum fertur in
solidum verti crystallum, ex quo peccante illo peccati principe, ipsi
peccare nolentes, in hoc remunerationem acceperunt, ut jam peccare non
possint; nisi quia conditionis ejusdem cum essent, peccare et ipsi
potuissent, possibilitatem eamdem sibi unquam fuisse, fortassis intuitu
praesentis irae pavebunt, quam et ipsi incurrere poterant, si a gratia
deserti fuissent. Ait quippe dominus Effrem, quia ipsa agmina angelorum
expavescent in die adventus ejus, et contremiscent. Sed de hominibus
sanctis, qui annuntiando veritatem Dei, supernorum imitantur officia
spirituum, et idcirco commune cum illis vocabulum sortiuntur ut angeli
vocentur (Angelus quippe nomen est officii, non naturae) de his, inquam,
hominibus non est dubium quin tremant, et terrore pungentur. Si ergo
trement sancti angeli, ubi parebunt impii? Dies illa super eos dies
irae, dies calamitatis et miseriae, dies magna et amara valde.
|
|