|
Diximus parumper, in laudem Spiritus consilii, quia Deus propter homines
consilio uti dignatus est, superest juxta propositum ut dicamus,
qualiter propter Deum consilio utantur vel uti debeant homines
perfectionis amatores. Uti autem consilio id esse dicimus, quod non
contenti facere quod praeceptum est, ultra sese extendunt ad illud quod
praecepto majus et amplius est; quae nimirum res gratiam majorem
remunerationemque copiosiorem habet. Denique sola praecepti exsecutio
servorum est, et non magnam meretur gratiam, secundum illam Domini
sententiam evangelicam. Nunquid gratiam habet servo illi, quia fecit
quae ei imperaverat? Non puto. Sic et vos cum feceritis omnia quae
praecepta sunt vobis, dicite: Servi inutiles sumus, quod debuimus facere
fecimus (Luc. XVII). Quem enim aut qualem intendens servum, dicebat,
nunquid gratiam habet servo illi, quia fecit quae ei imperaverat?
Nimirum quia servum arantem aut pascentem, cui reverso de agro non
dixisset dominus suus statim: Transi, recumbe, sed para quod coenem, et
praecinge te, et ministra mihi donec manducem, et bibam, et post haec
manducabis et bibes (ibid.). Utique servus ille Judaicus erat populus,
qui acceperat spiritum servitutis in timore, arans in agro et pascens,
id est, conjugio inserviens, et priusquam comederet ipso aut biberet,
parans Domino suo quod coenaret, id est, decimas dans omnium, primitias
offerens sicut praeceperat lex. Nunquid ergo gratiam habet, inquit,
servo illi, quia fecit quae ei imperaverat? Non puto. Debitor enim
servus erat, praeceptum ut servus acceperat, utpote colonus terrae quam
Dominus suus acquisierat, quemadmodum dicit: Terra enim mea est, et vos
coloni mei estis (Lev. XXV). Itaque hac similitudine assumpta protinus
sic intulit: Sic et vos, cum feceritis omnia quae praecepta sunt vobis,
subauditur, et non amplius, dicite: servi inutiles sumus, quod debuimus
facere fecimus. Cum, inquit, feceritis omnia quae praecepta sunt vobis,
et nihil amplius, o vos temporis hujus discipuli, et auditores
Evangelii, si permanseritis in agro, id est in saeculo, dediti vel
astricti conjugio, vendentes atque ementes, possidentes atque utentes
hoc mundo, quamlibet praecepta faciatis, non moechando, non furando, et
tale quid non faciendo, jam quidem evasistis poenam, sed nondum
meruistis gratiam. Inutiles enim estis, quia nihil pro amore vel gratia
Domini nostri, supra debitum servitutis pensum adjicere vultis. Profecto
testificamini quia nisi timeretis torturam et compedes, nec illud
faceretis quod praeceptum est. Igitur, ut dicere coeperamus, uti
consilio propter Deum, amicorum est, eorum qui non contenti facere quod
praeceptum est, ultra se e extendunt ad aliud quod praecepto majus et
amplius est, amantes gratiam Domini, bonis omnibus praeoptantes hilarem
atque serenam sibi videre faciem Domini sui. Sunt autem praecepta decem,
quae sic verior translatio distinxit: Non habebis deos alienos coram me.
Non facies tibi sculptile, neque omnem similitudinem quae est in coelo
desuper et quae in terra deorsum, nec eorum quae sunt in aquis sub
terra, non adorabis neque coles ea. Non assumes nomen Domini Dei tui in
vanum. Memento ut diem Sabbati sanctifices. Honora patrem tuum et matrem
tuam. Non occides. Non moechaberis. Non furtum facies. Non loqueris
contra proximum tuum falsum testimonium. Non concupisces (Exod. XX).
Nunc de cujusque tenore praecepti, et desuper adjicienda liberalitate
consilii pro posse dicemus.
|
|