|
Circumdedit me in negatione Ephraim, et in dolo domus Israel. Judas
autem testis descendit cum Deo suo, et cum sanctis fidelis. Ephraim
pascit ventum et sequitur aestum. Tota die mendacium et vastitatem
multiplicat, et foedus cum Assyriis iniit, et oleum in Aegypto ferebat.
Quinta jam declamatione peccata populi sese justificare volentis sermo
propheticus accusat, et ante tribunal suum reum addicit majestas, cujus
manus non est qui effugiat, si judicio cum hominibus contendat.
Circumdedit me, ait, in negatione Ephraim, et in dolo domus Israel.
Secundum evidentem litterae sonum ad illa tempora lectorem mittit,
quando, ut saepe jam dictum est, Hieroboam, qui erat de tribu Ephraim,
vitulos aureos fecit (III Reg. XII). Tunc enim et ipse in negatione, et
domus Israel in dolo Deum circumdedit, quando ejusmodi consilium
excogitavit, tam ipse, quam domus Israel, quatenus depellerent a se
domum David. Ibi revera dolus exstitit, qui non per ignorantiam, sed per
malitiam, Israel peccavit; ibi manifeste Deum negavit, qui eduxit Israel
de terra Aegypti, quando et hoc nomen et hoc opus vitulis illis
ascripsit dicendo, Isti sunt dii tui, Israel, qui te eduxerunt de terra
Aegypti (ibid.). Sed nunquid is, qui haec loquitur, solos in isto
propheta vitulos illos attendit, quos illo tempore fecerat Ephraim, et
non magis illos vitulos multos et tauros, de quibus in alio Propheta jam
dixerat: Circumdederunt me vituli multi, tauri pingues obsederunt me?
(Psal. XXI.) Ergo ad illa magis tempora prospicientem spiritum
propheticum sequamur, quando peccatum illius Ephraim qui tunc negavit
David, imo Dominum ipsum in David, ad quem promissio facta fuerat,
dicendo, Quae nobis pars in David, aut quae haereditas in filio Isai
(III Reg. XII), sic imitati sunt desertores Filii Dei, filii David, ut
circumdarent eum dicentes: Quousque animam nostram tollis? Si tu es
Christus dic nobis palam (Joan. X). Tunc enim in negatione circumderunt
eum, et haec dixerunt ei, quia profecto talis eorum intentio fuit ut
confitentem se esse Christum accusarent eum et negarent, quod et
fecerunt ante faciem Pilati. Item, quando miserunt ad eum quosdam ex
Pharisaeis cum Herodianis dicentes: Magister, scimus quia verax es, et
viam Dei in veritate doces; dic ergo nobis: Licet censum dare Caesari,
an non? (Matth. XXII.) Tunc utique in dolo circumdedit eum domus Israel;
quippe qui consilium inierant ut caperent eum in sermone. Haec et his
similia facturos sive dicturos haeredes peccati illius Ephraim sive
Israel, qui recessit a domo David, veraciter nunc dicit: Circumdedit me
in negatione Ephraim, et in dolo domus Israel. Porro, his qui illum
susceperunt et confessi sunt, secundum praesentem Petri et Apostoli
confessionem dicentis: Tu es Christus Filius Dei vivi (Matth. XVI),
congruit illud quod protinus dicit: Judas autem testis descendit cum Deo
suo, et cum sanctis fidelis. Judas namque confessio interpretatur, et
idcirco confessores virtutis universi recte hoc nomine significantur. Et
notanda diligenter haec oppositio, Ephraim in negatione Dominum
circumdedit: Judas autem hoc ipsum, quod est Judas, id est in
confessione est, testis cum Deo suo descendit. Nimirum negatio et Judas,
id est confessio, contraria sunt; item, circumdare Dominum, et
descendere cum Domino, contraria sunt. Nihil verius hoc praeconio
prophetali. Qui enim in negatione Dominum circumdat, contra Dominum
superbit, et superbiendo incidit in judicium diaboli: et econtra, qui
confitetur Dominum Filium Dei in humilitate Filii hominis confitendo
descendit, unde et meretur exaltari. Iste Judas recte dicitur testis,
non qualiscunque, sed fidelis, videlicet ex opposito domus Israel quae
Dominum in dolo circumdedit. Dolus namque et fidelitas contraria sunt.
Confessor igitur et testis fidelis cum Deo suo, et cum sanctis
descendit. Exempli gratia, quando unus ex illis, qui venit in
testimonium, ut testimonium perhiberet de lumine, confessus est et non
negavit, et confessus est, Quia non sum ego Christus (Joan. I). Item:
Qui post me venturus est, ait, ante me factus est, quia prior me erat,
et de plenitudine ejus nos omnes accepimus (ibid.). Hoc modo nimirum
omnes sancti descendunt, et cum illis omnis confessor et testis fidelis
descendit confitendo scilicet quod ille prior omnibus exstiterit, et
quod de plenitudine ejus omnes ipsi acceperunt. Econtra superbi omnes,
quales erant illo tempore Scribae et Pharisaei, tolluntur in sublime,
unde et facti sunt sicut pulvis, quem projicit ventus a facie terrae
(Psal. I). Ait ergo: Ephraim pascit ventum, et sequitur aestum. Ventum
namque pascere, est superbiae spiritu inflari; sequi vero aestum,
luxuria corrumpi, quae peccata vel vitia consequentia sunt, ita ut cum
superbia spiritum erexerit, carnem quoque corrumpat spiritus
fornicationis. Quod item sequitur: Tota die mendacium et vastitatem
multiplicat, quam veraciter eisdem congruat, palam est qui tota die, id
est pertinaciter, fingendo mendacium vanumque timorem, ac dicendo: Si
dimittimus cum sic, omnes credent in eum, et venient Romani, et tollent
nostrum locum et gentem (Joan. XI) vastitatem utique multiplicaverunt,
id est multiplicem suis urbibus eversionem comparaverunt. Quomodo autem
ille talis Ephraim, id est populus desertor veri David, foedus cum
Assyriis iniit, et oleum in Aegyptum ferebat, nisi malignorum spirituum
voluntatem faciendo, et imperio mundi hujus male adulando, ita ut
diceret: Non habemus regem nisi Caesarem? (Joan. XIX.) Oleum namque
interdum adulationis significat suavitatem ut illic: Oleum autem
peccatoris non impinguet caput meum (Psal. CXL), id est, adulatio
cujusquam non delectabit mentem meam. Et quidem ille, dicendo: Non
habemus regem, nisi Caesarem, et si hunc dimittis, non es amicus
Caesaris, et caetera hujusmodi, oleum in Aegyptum ferebat, sed nec
saltem ad tempus illis Aegyptiis, id est gentilibus principibus Romanis
acceptum fuit. Nam pro suavitate talis olei nullam societatis gratiam,
imo magnam eversionis suae poenam consecuti sunt. Sequitur: Judicium
enim Domini cum Juda, et visitatio super Jacob. Juxta vias ejus et juxta
adinventiones ejus reddet ei. In utero supplantavit fratrem suum, et in
fortitudine sua directus est cum angelo, et invaluit ad angelum, et
confortatus est; flevit et rogavit eum. Dixerat Dominus: Circumdedit me
in negatione Ephraim, et in dolo domus Israel, Judas autem testis
descendit cum Deo suo, et cum sanctus fidelis; nunc, quasi quaerat
aliquis quae causa jurgii fuerit Ephraim ut negaret, quae causa domui
Israel ut idolum excogitaret, cum Judas econtra testis fidelis cum Deo
suo descenderet, subjungit ipse propheta dicens in sua persona: Judicium
enim Domini cum Juda, et visitatio super Jacob. Et est sensus: Idcirco
Dominum circumdederunt negantes et in dolo loquentes, quia Dominus ipse
judicium posuit cum Juda, et visitationem egit super Jacob, discernendo
videlicet et discernendum esse docendo, quinam sint veraciter Judaei, et
qui econtra Judaeos se esse dicant cum non sint, sed sint in Synagoga
Satanae (Apoc. III). Qui, inquam, sint veraciter Jacob, et qui econtra
Jacob sive Israel se esse dicant cum non sint, sed sint Esau. Tale
namque judicium cum Juda talem visitationem adveniens Dominus noster
exercuit super Jacob, ut non eos reputare velit Judaeos, sive filios
Jacob, pro eo quod sunt filii carnis, nisi sint etiam filii promissionis
vel fidei. Unde et Apostolus dicit. Non enim omnes, qui sunt ex Israel,
hi sunt Israelitae, neque quia semen sunt Abrahae, omnes filii Dei, sed
in Isaac vocabitur tibi semen, id est, non qui filii carnis, hi filii
Dei; sed qui filii sunt promissionis, aestimantur in semine (Rom. IX).
Denique quod nihil prosit esse filios carnis, qui non sunt filii
promissionis, justissima confirmat sententia, cum dicit: Juxta vias
ejus, et juxta adinventiones ejus reddet ei. Cui ei? Nimirum ei, qui cum
deberet esse Jacob sive Judas testis fidelis, factus est Ephraim, qui
recessit infideliter a domo David, imo et Chanaam dici meretur, sicut
habemus in sequentibus. Cum ergo dicit: Juxta vias ejus, et juxta
adinventiones ejus reddet ei, subintelligendum est, aeque ut gentili.
Ira enim et indignatio, inquit Apostolus, tribulatio et augustia in
omnem animam hominis operantis malum, Judaei primum, et Graeci. Non est
enim personarum acceptio apud Deum (Rom. II). Veritatem judicis sive
veram sententiam judicis discernentis, quis vere Jacob dicatur et sit,
verbis istis breviter definit: In utero supplantavit fratrem suum, et in
fortitudine sua directus est cum angelo, et invaluit ad angelum et
confortatus est; flevit et rogavit eum. Cum enim haec dicit, valde
subtiliter exigit ut similiter faciat quicunque hoc astruere vult, quod
ex Jacob sit. Et hoc declamat, quod populus ille veraciter Jacob dicatur
et sit, qui similiter agit. In utero, inquit, supplantavit fratrem suum,
unde dictus est Jacob (Gen. XXV), id est supplantator. Ergo qui vult
veraciter dici vel esse Jacob in hujus vitae angustiis, confligat sensu
veritatis contra populum istum qui cum sit crudelitate rufus, cupiditate
terrenus, moribus hispidus, Deum sibi arrogat, cum Dei Filium non
habeat. et pugnando usque ad victoriam tollat ejus primogenita. Item, et
in fortitudine sua, inquit, directus est cum angelo, et invaluit ad
angelum, et confortatus est; et flevit et rogavit eum. Notam historiam
contingit, videlicet cum Jacob reverteretur de Mesopotamia, traductisque
omnibus quae ad se pertinebant, trans vadum Jacob remansisset solus:
Ecce vir luctabatur cum eo usque mane. Qui cum videret quod eum superare
non posset, dixit ad eum: Dimitte me, jam enim ascendit aurora.
Respondit: Non dimittam te, nisi benedixeris mihi. Et benedixit ei in
eodem loco (Gen. XXXII). Ergo et qui non solum Jacob, verum etiam Israel
veraciter dici vel esse vult, similiter in fortitudine sua, id est in
fide sua, dirigatur cum Christo magni consilii angelo, et invalescat ad
angelum hunc, videlicet et agendo poenitentiam, et faciendo dignum
poenitentiae fructum. Nam quod ait, et confortatus est, subjungens,
flevit et rogavit eum, recte dicas de fortitudine poenitentium; quia
revera fortes sunt flendo instanter, et rogando perseveranter
remissionem peccatorum, juxta illud: A diebus autem Joannis regnum
coelorum vim patitur, et violenti diripiunt illud (Matth. XI). Quisquis
taliter imitatur patrem Jacob, qui cum angelo luctatus est et tanquam
victor benedictionem exegit ab eo, hic nimirum quacunque ex gente vel
natione sit, vere est jam Jacob, et dici meretur Israel. Addit adhuc: In
Bethel invenit eum, et ibi locutus est nobiscum, et Dominus Deus
exercituum, Dominus memoriale ejus. Patenter hic angelum, cum quo
directus est, sive luctatus ille patriarcha Jacob, ipsum asserit fuisse
Dominum, dicendo: In Bethel invenit eum, et Dominus Deus exercituum,
Dominus memoriale ejus. Nam eum quem superius invenerat in Bethel, ipsum
fuisse Dominum Scriptura testis est. Sic enim scriptum est: Viditque in
somnis scalam stantem super terram et cacumen illius tangens coelum,
angelos quoque Dei ascendentes et descendentes per eam, et Dominum
innixum scalae, dicentem sibi: Ego sum Dominus Deus Abraham Patris tui,
et Deus Isaac (Gen. XXVIII). In Bethel ergo invenit eum scilicet
angelum, cum quo luctatus est postmodum, qui et dixit ei: Quoniam si
contra Deum fortis fuisti, quanto magis contra homines praevalebis?
(Gen. XXXII.) Interpretatur autem Bethel domus Dei. Ergo et quisquis
invalescere cupit ad illum talem angelum, ut fletibus tanquam victor
obtineat remissionem peccatorum, in Bethel quaerat ut inveniat eum, id
est in domo Dei, quae est Ecclesia. Nam extra istam Dei domum nullus est
locus in quo inveniat quis eum, vel in quo suum cuiquam impertiatur
alloquium. Unde nunc ait: Et ibi locutus est nobiscum. Quis vel quantus
iste sit quem vel tunc ille Jacob in Bethel invenerit, vel nunc invenire
debeat in domo Dei, quisquis ejusdem Jacob sive Israel semen veraciter
meretur nuncupari, manifestius exprimit cum protinus dicit: Et Dominus
Deus exercituum, Dominus memoriale ejus. Nam revera hic magni consilii
Angelus Dominus est, Deus est. Dominus, inquam, Deus exercituum, omnium
videlicet Creator et rex angelorum, et omnium electorum hominum. Et hoc
nomen, quod est Dominus, ita est memoriale ejus sicut et Dei Patris
ejus. Nemo enim in Spiritu Dei loquens, diffitetur aut obliviscitur; sed
memoriter tenet et dicit, Dominus Deus. Nunc ad auditorem propheta sese
convertit, dicitque ei: Et tu ad Dominum Deum tuum converteris;
misericordiam et judicium custodi, et spera in Deo tuo semper. Cum dicit
et tu, subintelligendum est quemadmodum ille, sive secundum exemplum
illius. Et quemadmodum tunc ille Jacob ad Dominum Deum suum conversus
est, quomodo misericordiam et judicium custodivit, et speravit in Deo
suo semper? Nimirum cum peregrinaretur, fratrem suum Esau fugitans, qui
jam non peregrinus, sed praepotens factus erat, accipiendo uxores de
filiabus Chanaan, inter quas Isaac pater suus habitabat, tunc omni
humano solatio destitutus, flendo, ut jam dictum est, et rogando
convertit se ad Dominum Deum suum, invaluitque ad angelum, confortatus
cum flebili oratione hac: Deus patris mei Abraham, et Deus patris mei
Isaac, Domine, tu dixisti mihi: Revertere in terram tuam, et in locum
nativitatis tuae et benefaciam tibi; minor sum cunctis miserationibus
tuis, et veritate quam explesti servo tuo; in baculo meo transivi
Jordanem istum, et nunc cum duabus turmis regredior. Erue me de manu
fratris mei Esau, quia valde eum timeo (Gen. XXXII). Ita ergo et tu,
quoties te persequitur Esau, id est quilibet frater falsus cujuscunque
exemplum fuit Esau, imo et quoties spiritum tuum caro tua persequitur,
convertere ad Dominum Deum tuum, et ora eum atque ut exaudiri merearis
rogando fortiter, sicut ille in fortitudine sua cum angelo directus est,
perseveranter esto fortis, quemadmodum ille, cum dixit: Non dimittam te,
nisi benedixeris mihi. Misericordiam et judicium ille custodivit,
videlicet ambulando in viis Domini. Nam universae viae Domini
misericordia et judicium (Psal. XXIV), sive misericordia et veritas.
Proinde et merito speravit in Domino Deo suo semper, id est in omnibus
adversis quae multa passus est, nec spe sua frustratus est. Nam et de
manu Esau quem timebat eruit eum Dominus, et tandem post dies
peregrinationis suae plurimos, post annos vitae suae CXXX, visa rursus
facie filii sui Joseph, consolatus est semetipsum, dicens, quod jam
laetus moriturus esset (Gen. XLV). Hujusmodi judicium cum Juda, et haec
visitatio super Jacob, ut quisque secundum haec exempla vivit patris
illius, ille duntaxat dicatur et sit Judaeus, ille Jacob, imo et Israel
vere vocetur. Quid contra is, qui cum sit fidei vel meritis ejusdem
patris contrarius, in sola carne Jacob sive in carnali tantum Judaismo
gloriatur? Audi quod sequitur: Chanaan est in manu ejus statera dolosa,
calumniam dilexit. Mira et condigna secundum cujusque merita nominum
sive appellationum positio, imo oppositio, illi qui secundum exemplum
patris jam dicti in fortitudine sua dirigitur cum angelo et invalescit
ad angelum, recte dicitur, nequaquam Jacob appellabitur nomen tuum, sed
Israel; quoniam si contra Deum fortis fuisti, quanto magis contra
homines praevalebis? (Gen. XXXII.) Huic autem qui similiter non facit,
imo invidet similiter facienti, dicitur secundum sensum sermonis hujus
prophetici: Nequaquam Jacob appellabitur nomen tuum, sed Chanaan. Hoc et
in alio propheta confirmat idem Deus, cum dicit: Pater tuus Amorrhaeus,
et mater tua Cethaea (Ezech. XVI). Amorrhaeus namque et Cethaeus posteri
Chanaan exstiterunt. Quam ob causam maxime meretur vocari Chanaan,
quisquis secundum carnem Judaeus dicatur sive Israelita, secundum mores
a tali vel tanto patre degenerat. Nimirum propter malitiosam terrenae
cupiditatis duplicitatem, quae pulchre talibus exprimitur verbis: In
manu ejus statera dolosa, calumniam dilexit. Hoc namque contrarium illi
est, quod de patre illo Scriptura dicit: Jacob autem vir simplex,
habitabat in tabernaculis (Gen. XXV). Simplicitas eo provexit illum ut
vocari mereretur Israel; dolositas eo devolvit filios carnis illius ut
vocentur Chanaan. Quod si habendo in manu sua stateram dolosam contra
justitiam legis Dei dicentis: Sit tibi aequus modius justusque sextarius
(Levit. XIX), merentur appellari Chanaan, quanto magis pro eo quod
consilium facientes ut Jesum tenerent et occiderent (Matth. XXVI),
statera hoc peregerunt, appendenda triginta argenteis, sanguinis ejus
pretium, non jam Judaei, sed Chananaei dicendi sunt? Nimirum de Judaeis
illius temporis veraciter propheticus sermo dicat: Chanaan calumniam
dilexit, quia majori diligentia vel instantia calumniati sunt ut
crucifigerent Christum regem, verum David, quam olim sese scidisset a
domo David ille Ephraim, de quo hic propheta protinus dicit: Et Ephraim
dixit: Verumtamen dives effectus sum, inveni idolum mihi. Omnes labores
mei non invenient mihi iniquitatem, quam peccavi. Manifestius expressit
quem in praecedenti versiculo nomine Chanaan denotaverit, subjungendo:
Et dixit Ephraim. Nam qui nascendo erat Ephraim et pro discessione a
domo David, non qualiscunque, sed notabilis Ephraim, ipse stateram
dolosam in manu habendo et idolum sibi inveniendo, Chanaan recte dici
meruit. Et vide quam mira fatuitatis consolatio. Cum haberet iste
Chanaan in manu sua stateram dolosam, et accusantem se nusquam posse
evadere peccati conscientiam, consolatus est semetipsum et dixit:
Verumtamen dives effectus sum. Undecunque, inquit, vel quomodocunque
acquisierim, sive justa sive dolosa in manu mea statera fuerit, dives
effectus sum; quod quaerebam adeptus sum, inveni idolum mihi. Et hoc
quidem ille dixerit Hieroboam de tribu Ephraim, qui evincere potuit, ut
pro Deo vitulum faceret coli. Judaei vero temporis illius, quod maxime
propheta respicit, quo videlicet venit ut regnaret verus David, cum
audissent eum contra avaritiam suam disputantem, maximeque Scribae et
Pharisaei, cum illum crucifixissent gavisi sunt, quasi illo interempto,
deinceps vacaret sibi servire idolo suo, scilicet mammonae, id est
vacare lucris suis. Cum itaque conscientia crudeli torqueretur hic talis
Chanaan sive Ephraim consolabatur semetipsum, verumtamen, inquiens,
dives effectus sum. Econtra ille dicebat: Verumtamen, vae vobis
divitibus, quia habetis consolationem vestram. Vae vobis, qui saturati
estis, quia esurietis. Vae vobis, qui ridetis nunc, quia lugebitis et
flebitis (Luc. VI). Jacobus quoque apostolus contra divites eosdem
dicit: Agite nunc divites, plorate ululantes in miseriis, quae advenient
vobis (Jac. V). At ille dives Chanaan, id est Judaicus sive Pharisaicus
coetus dicebat sibi, quemadmodum hic propheta praescribit: Omnes labores
mei non invenient mihi iniquitatem meam, quam peccavi. Et est sensus:
Omnia peccata mea non potuerunt vindicari, neque fieri potest ut
iniquitas quam peccavi puniatur eversione civitatis et templi. Nunquid
enim credere vel audire posset quod locus ille tam lucrosus propter
sanguinem Jesu Christi destruendus foret? Denique hoc Stephano
protomartyri pro crimine ascriptum est, quod ita praedicaret sicut
Scriptura refert: Et statuerunt falsos testes, qui dicerent: Homo iste
non cessat loqui verba adversus locum, et sanctum, et legem. Audivimus
enim eum dicentem: Quoniam Jesus Nazarenus destruet locum istum (Act.
VI). Agite ergo divites, inquit apostolus jam dictus, plorate ululantes
in miseriis, quae advenient vobis. Divitiae vestrae putrefactae sunt, et
vestimenta vestra a tineis comesta sunt (Jac. V): Et subinde: Epulan,
ait, estis super terram, et in luxuriis enutristis corda vestra. In die
occisionis adduxistis, occidistis, et non restitit vobis (ibid.). Vane
ergo se consolatus est hic, qui stateram habens dolosam, calumniam
dilexit, dicendo: Verumtamen dives effectus sum, quia nec divitiae suae
proderunt illi, nec male commutati nominis Chanaan haereditate carebit.
Sequitur: Et ego Dominus Deus tuus ex terra Aegypti, adhuc sedere te
faciam in tabernaculis sicut in diebus festivitatis. Hoc anterioribus
conjungitur dictis, neque enim Chanaan illi, cujus in manu statera
dolosa est, aut Ephraim qui sibi idolum invenit et gloriatus est divitem
se esse, gratiam istam repromittit; sed ei cui dixerat, Et tu ad Dominum
Deum tuum converteris, misericordiam et judicium custodi, et spera in
Deo tuo semper. Hic ille est, qui habito judicio cum Juda seu
visitatione super Jacob, vere Judaeus et verus esse Israelita repertus
est, imitando illum, qui in utero supplantavit fratrem suum, et in
fortitudine sua directus est cum angelo, sicut jam dictum est. Itaque ad
illud quod dixerat, Et spera in Deo tuo semper, conjungitur id quod ait:
Et ego Dominus Deus tuus ex terra Aegypti, id est, ex eo tempore quo
egressus ex ignorantiae tenebris verum mihi fidei sacrificium obtulisti.
Tabernacula illa, quae repromittit, dicendo: Adhuc sedere te faciam in
tabernaculis, illa sunt, de quibus Psalmista: Quam dilecta, inquit,
tabernacula tua, Domine virtutum! subjungens, concupiscit et deficit
anima mea in atriis Domini (Psal LXXXIII). Tabernacula quippe, id est
tegumenta peregrinantium sive in malitia laborantium, discreti in
Ecclesia sunt ordines Deo servientium, in quibus posita anima
concupiscit et deficit in atriis Domini, desiderando ab istis angustiis
transmigrare in illam amplitudinem Hierusalem supercoelestis, ubi tanta
amplitudo est ut nullius possessio alterius possessione possit arctari,
sufficiatque unicuique quod possidet, ita ut amplius nolit. Notandus
ergo ordo dictorum, quia cum dixisset, Ego Dominus Deus tuus ex terra
Aegypti, adhuc ait, Sedere te faciam in tabernaculis, sicut in diebus
festivitatis. Notum quippe est, quod egressi de terra Aegypti filii
Israel in tabernaculis habitaverunt. Unde et festivitatem Tabernaculorum
coenophegiam celeberrimam habuerunt singulis annis (Exod. XXIII). Est
itaque sensus: Olim patres tuos ascendentes de terra Aegypti habitare
feci in tabernaculis, donec introducerem eos in terram promissionis. Sed
sicut alia est Aegyptus quam in illa Aegyptus significavit, et alia
terra promissionis cujus illa terra typum praetulit, ita adhuc alia sunt
tabernacula, quorum illa tabernacula significativa fuerunt, et in illis
te sedere faciam, sicut in diebus festivitatis, id est, sicut
significatum est illis tabernaculorum festis, quia omnia in figura
contingebant illis (I Cor. X). Et revera quicunque credendo in Christum
de spirituali Aegypto exivit, in aliis, id est in spiritualibus sedet
tabernaculis, dicitque sedens, Concupiscit et deficit anima mea in
atriis Domini. His dictis protinus subjungit: Et locutus sum per
prophetas, et ego visionem multiplicavi, et in manu prophetarum
assimilatus sum.
|
|